Wszystkie naturalne rozwiązania
advertisement
NATUR ALNIE Zdrow y m Być ISSN 2391-9310 Wydanie specjalne! Rak Wszystkie naturalne rozwiązania Wyspa, na której pokonałem raka s. 2 Trzy filary profilaktyki przeciwrakowej s. 5 Mikroodżywianie antyrakowe s. 9 Zasadnicze znaczenie równowagi hormonalnej s. 12 Bliższe spojrzenie na raka piersi s. 15 Bliższe spojrzenie na raka prostaty s. 19 Zdrow y m Być NATUR ALNIE Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania Rak budzi strach, już samo słowo budzi strach. Niestety są ku temu obiektywne powody: każdego roku rak zabija około ośmiu milionów ludzi na świecie. Te niszczycielskie wyniki przewyższają AIDS i malarię razem wzięte. W większości krajów rozwiniętych rak jest obecnie drugą przyczyną zgonów po chorobach układu krążenia. Mając na uwadze wzrost ogólnej liczby ludności i starzenie się społeczeństwa, uważa się, że liczba zgonów z powodu chorób nowotworowych na świe- Wyspa, na której pokonałem raka cie w 2030 roku może osiągnąć 15 milionów (w roku tym liczba mieszkańców Ziemi wyniesie blisko 9 miliardów). Ta ponura prognoza sugeruje, że dla wielu z nas diagnoza raka oznacza rychłą śmierć. Słowo rak jest synonimem bliskiego końca. Jednak to nieprawda. Nie ma w tym nic nieuchronnego. Wręcz przeciwnie, jest przysłowiowe 101 rzeczy, które możesz zrobić, aby mieć większe szanse na uniknięcie zachorowania na raka lub na przeciwdziałanie jego rozwojowi. To właśnie odkryjesz w tej publikacji. Pokazuje to również ta niezwykła historia opublikowana w The New York Times. Jean-Marc Dupuis Wyspa, na której ludzie zapominają umrzeć W amerykańskim The New York Times opublikowano kiedyś artykuł pod zaskakującym tytułem: „Wyspa, na której ludzie zapominają umrzeć” (The Island Where People Forget To Die)1. Artykuł ten opisywał historię pochodzącego z Grecji weterana drugiej wojny światowej, Stamatisa Moraitisa, który po zakończeniu wojny wyjechał do USA. Przyjął on amerykański styl życia, miał troje dzieci, dom na Florydzie i dwa samochody, lecz w 1976 roku dowiedział się, że ma raka płuc. Diagnozę potwierdziło dziewięciu lekarzy, którzy dawali mu dziewięć miesięcy życia. Stamatis Moraitis miał wtedy 62 lata. Zdecydował, że wróci na wyspę, na której się urodził, czyli położoną na Morzu Egejskim Ikarię, aby spocząć wśród swoich przodków na zacienionym cmentarzu nad morzem. Zamieszkał w chacie bielonej wapnem, pośrodku hektarowej winnicy położonej na wzgórzu na północno-wschodnim wybrzeżu Ikarii i czekał na śmierć... Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 2 Czy ten przypadek jest reprezentatywny? Początkowo – pod opieką matki i żony – spędzał całe dnie w łóżku. Jednak wkrótce na nowo odkrył wiarę swojego dzieciństwa – jego dziadek był prawosławnym księdzem – i każdego niedzielnego poranka wędrował do położonej na szczycie wzgórza prawosławnej kapliczki. Historię Stamatisa Moraitisa i Ikarii rozpowszechnił członek towarzystwa National Geographic Society (wydawcy słynnego czasopisma National Geographic), specjalizujący się w opisywaniu długowiecznych populacji na całym świecie. Kiedy przyjaciele dowiedzieli się o jego powrocie, zaczęli odwiedzać go każdego popołudnia. Rozmawiali godzinami, nieodmiennie wypijając jedną czy dwie butelki miejscowego wina. „Umrę szczęśliwy” – myślał Stamatis. We wszystkich tego rodzaju cudownych historiach przedstawiano przede wszystkim mieszkańców doliny Vilabamba w Ekwadorze, Buruszów zamieszkujących północny Pakistan oraz górali z Kaukazu i Gruzji, których spodziewana średnia długość życia wynosiła sto lat. Mit ten wziął się stąd, że ludzie ci nie znali swojego dokładnego wieku, a podróżnicy – często w dobrej wierze – nieco podkolorowywali fakty. Jednakże w ciągu kilku kolejnych miesięcy stało się coś dziwnego. Stamatis poczuł, że wracają mu siły. Pewnego dnia czuł się na tyle dobrze, że nawet zasadził nieco warzyw w ogrodzie. Nie miał planów zbierać ich sam – uszczęśliwiało go samo przebywanie na słońcu i wdychanie nadmorskiego powietrza, a także to, że jego żonę będą mogły cieszyć warzywa, kiedy go już nie będzie. Jednakże obecnie wiemy, że najdłużej żyjące kobiety na świecie mieszkają na japońskiej wyspie Okinawa. Jeśli zaś chodzi o mężczyzn, to najdłużej żyją mieszkańcy prowincji Nuoro na Sardynii, w której mieszka najwięcej stulatków. Minęło pół roku. Stamatis Moraitis ciągle żył i był coraz dalszy od agonii. Powiększył ogródek, a czując, że wracają mu siły, zabrał się za oczyszczanie winnicy. Na półwyspie Nicoya w Kostaryce odkryto populację liczącą 100 000 osób, w której śmiertelność osób w średnim wieku jest jedną z najniższych na świecie. Coraz lepiej dostosowywał się do rytmu życia na małej wyspie. Wstawał rano wtedy, kiedy miał na to ochotę, wczesnym popołudniem szedł do winnicy, potem jadł dobry obiad i udawał się na sjestę. Wieczorem chadzał do pobliskiej tawerny, w której grał w domino aż do późnej nocy. Z kolei w Kalifornii w mieście Loma Linda mieszkają adwentyści dnia siódmego (odłam chrześcijaństwa), których średnia długość życia przekracza średnią oczekiwaną długość życia pozostałych Amerykanów o dziesięć lat. Mijały lata. Zdrowie Stamatisa stale się poprawiało. Do domu swoich rodziców dobudował kilka pokoi. Jego winnica przynosiła 1500 litrów wina rocznie. W 2012 roku, w chwili tworzenia wspomnianego artykułu, czyli 35 lat później, miał 97 lat (zgodnie z oficjalnymi dokumentami, których wiarygodność podważa, ponieważ jego zdaniem miał 102 lata) i nie chorował już na raka. Belgijski demograf, Michel Poulain, stwierdził podczas badań prowadzonych przez Uniwersytet Ateński, że mieszkańcy Ikarii dwa i pół razy częściej niż Amerykanie dożywali wieku 90 lat. Zwłaszcza mężczyźni mają cztery razy większe szanse dożycia dziewięćdziesiątki niż Amerykanie i zazwyczaj w lepszym zdrowiu. A co więcej, na raka lub choroby układu krążenia umierają od ośmiu do dziesięciu lat później, rzadziej chorują na depresję, a procent chorych na demencję starczą Nigdy nie skorzystał z chemioterapii i nie brał żadnych leków. Wyjechał jedynie na Ikarię. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 3 NATUR ALNIE Czekał na śmierć, a potem... Zdrow y m Być Wyspa, na której pokonałem raka NATUR ALNIE Zdrow y m Być Wyspa, na której pokonałem raka Podstawy diety mieszkańców Ikarii wynosi jedną czwartą wartości tego wskaźnika w Ameryce! Śniadanie mieszkańców Ikarii składa się z koziego mleka, wina, naparu z szałwii lub kawy, chleba i miodu. Na obiad jedzą niemal zawsze soczewicę lub fasolę, ziemniaki, sałatkę z mniszka, kopru i rośliny podobnej do szpinaku i nazywanej „horta”, a także sezonowe warzywa – a wszystko podane z oliwą z oliwek. Tajemnice Ikarii Według doktora Leriadisa, który mieszka na Ikarii i opiekuje się jej mieszkańcami, ich dobre zdrowie wynika przede wszystkim z prowadzonego trybu życia i doskonałych relacji międzyludzkich, ale przysłużyło mu się również stosowanie specjalnej ziołowej „herbatki górskiej”. Na kolację jada się chleb popijany kozim mlekiem. Na Boże Narodzenie i Wielkanoc każda rodzina urządza świniobicie, a boczek zjada po trochu podczas kolejnych miesięcy. Przygotowuje się ją z suszonych ziół rosnących na wyspie i podaje z cytryną na koniec dnia. Jest mieszanką dzikiego majeranku, szałwii, rozmarynu, piołunu, liści mniszka i mięty. Warto odnotować, że kozie mleko zawiera tryptofan, aminokwas będący prekursorem serotoniny, hormonu dobrego samopoczucia. Dr Ionna Chinou, profesor farmacji Uniwersytetu Ateńskiego i jeden z najlepszych europejskich ekspertów w dziedzinie właściwości bioaktywnych roślin, potwierdza, że dzika mięta pomaga zwalczać zapalenie dziąseł i łagodzi problemy żołądkowo-jelitowe. Rozmaryn stosuje się w leczeniu podagry. Piołun poprawia krążenie. Dr Christina Chrysohou, kardiolog z wydziału medycyny Uniwersytetu Ateńskiego przeanalizowała dietę 673 mieszkańców Ikarii i doszła do wniosku, że jedzą oni sześć razy więcej roślin strączkowych (fasoli, soczewicy i grochu) niż Amerykanie, a ponadto jedzą ryby dwa razy w tygodniu, a mięso – pięć razy w miesiącu i piją dwie do trzech filiżanek kawy i od dwóch do czterech kieliszków wina dziennie. Ta herbata jest ważnym źródłem polifenoli, czyli silnych przeciwutleniaczy. Większość z tych roślin ma działanie lekko moczopędne, co z kolei obniża ciśnienie krwi. Oczywiście dobre zdrowie mieszkańców Ikarii jest związane z tym, czego nie jedzą. W ich tradycyjnej diecie nie ma białej mąki i cukru. Również miód uznawany jest za panaceum. „Niektórych z dostępnych tutaj rodzajów miodu nie można znaleźć nigdzie indziej na świecie” – mówi dr Leriadis. „Używa się ich do leczenia wszelkich dolegliwości, od skaleczeń po kaca, w tym także grypy. Osoby w podeszłym wieku rozpoczynają dzień od łyżeczki miodu, którą zażywają jak lekarstwo.” Ta piękna historia pokazuje, że istnieją rozwiązania w walce z rakiem niejednokrotnie łatwiejsze, niż moglibyśmy sobie wyobrazić. Należy aktualnie przedstawić je w sposób szczegółowy i uporządkowany. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 4 przeciwrakowej Filar pierwszy: program żywieniowy Unikaniu smażenia lub pieczenia w wysokiej temperaturze, ponieważ tłuszcze w wysokiej temperaturze stają się toksyczne. Spożywanie pokarmów smażonych/pieczonych na tłuszczu w temperaturze pomiędzy 170 a 250°C powoduje od dwukrotnego aż po czterokrotny wzrost ryzyka zachorowania na raka piersi. Ryzyko to może być aż dziewięciokrotnie wyższe u kobiet genetycznie predysponowanych do tego typu raka2, 3, 4. Bezwzględnie unikaj pieczenia na grillu, gdyż podczas grillowania uwalniane są policykliczne węglowodory aromatyczne i heterocykliczne aminy – dwie substancje szczególnie toksyczne i kancerogenne. Wybieraj bardziej delikatne metody przygotowywania potraw takie jak duszenie, gotowanie na parze czy po prostu gotowanie w wodzie. Pierwszym sposobem trzymania się z dala od choroby jest stosowanie diety przeciwnowotworowej. Nie wystarczy bowiem unikać nadwagi lub otyłości, które, oprócz wywoływania chorób układu sercowo-naczyniowego i cukrzycy, sprzyjają powstawaniu guzów nowotworowych. Miej tak smukłą sylwetkę, jak to tylko możliwe – nie oznacza to jednak bycia zbyt chudym: wskaźnik masy ciała (BMI) zdrowej osoby powinien być wyższy od 18,5 i nie przekraczać 25. Aby obliczyć swój wskaźnik BMI, należy podzielić wagę w kilogramach przez wzrost do kwadratu. Na przykład przy wzroście 1,65 m wzrostu i wadze 55 kg Twój wskaźnik BMI wynosi 55/ (1,65 x 1,65), co daje 20,22. Optymalny wskaźnik BMI zmniejsza ryzyko zachorowania na raka. Jedzeniu dużej ilości warzyw, najlepiej świeżych i pochodzących z upraw ekologicznych. Wybieraj warzywa o intensywnych kolorach, zwłaszcza zielone warzywa liściaste, jak i kapustowate, to znaczy wszystkie rodzaje kapust, ale również rzodkiewkę i rukiew wodną o silnych właściwościach przeciwrakowych. Dieta przeciwnowotworowa polega na: Znacznym ograniczeniu spożywania cukrów i pokarmów zawierających dużą ilość skrobi. Dzięki temu będziesz mógł znormalizować poziom insuliny we krwi, hormonu stymulującego wytwarzanie IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu), który z kolei stymuluje wzrost komórek rakowych. To jeden z najbardziej skutecznych środków, jakie możesz podjąć, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia raka. Aby to zrobić, należy przede wszystkim zmniejszyć ilość spożywanego cukru, płatków śniadaniowych i ziemniaków. Wyeliminowanie z diety produktów spożywczych o wysokim indeksie glikemicznym jest szczególnie ważne, ponieważ to one najbardziej stymulują wydzielanie insuliny. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 5 NATUR ALNIE Trzy filary profilaktyki Zdrow y m Być Trzy filary profilaktyki przeciwrakowej NATUR ALNIE Zdrow y m Być Trzy filary profilaktyki przeciwrakowej Liczne badania dowiodły, że regularne spożywanie owoców i warzyw jest jednym z najlepszych sposobów ochrony przed zachorowaniem na raka. Codzienne spożywanie owoców i warzyw w ilości przynajmniej 400 g zmniejsza o około 20 do 30% ryzyko rozwoju choroby nowotworowej5. Zalecenie to jest bardzo ważne, gdyż spożywanie samych witamin w postaci suplementów jest mało skuteczne w zapobieganiu nowotworom. graniczeniu spożycia alkoholu: nie pij alko O holu częściej niż raz dziennie, nigdy więcej niż np. dwie lampki wina (łącznie 200 ml) i zawsze do posiłku. Oczyszczaniu organizmu poprzez redukcję ekspozycji na toksyny środowiskowe jak pestycydy, środki chemiczne gospodarstwa domowego, odświeżacze powietrza, zanieczyszczenia powietrza i toksyny pochodzące z tworzyw sztucznych, jak bisfenol A lub ftalany. W szczególności woda kranowa zawiera wiele pozostałości produktów chemicznych, leków (tabletki antykoncepcyjne, paracetamol), a w niektórych regionach czasami metale ciężkie (arsen, ołów), które z czasem zwiększają ryzyko zachorowania na raka. Głównym źródłem bisfenolu A u dorosłego człowieka są konserwy i duże butle do wody wielokrotnego użytku stosowane w przedsiębiorstwach jako dystrybutory wody. Małe butelki z wodą nie zawierają bisfenolu. Zwiększeniu udziału kwasów tłuszczowych omega-3 w diecie. Najnowsze badania wykazały, że korzystne jest zwiększenie ilości spożywanych kwasów tłuszczowych omega-3, a zmniejszenie spożycia tych z grupy omega-6. Kwasy omega-3 i omega-6 są tłuszczami, które często odgrywają przeciwstawne role w zjawiskach biologicznych. Omega-6 zwiększają ryzyko rozwoju guza nowotworowego, podczas gdy omega-3 posiadają wiele właściwości przeciwrakowych. Nasze współczesne nawyki żywieniowe wiążą się z nadmiernym spożywaniem kwasów tłuszczowych omega-6. Można znaleźć je w szerokiej gamie produktów przemysłowych, w olejach: słonecznikowym, kukurydzianym, z pestek winogron, z kiełków pszenicy lub krokosza barwierskiego, jak również w mięsie. Aby odwrócić tę tendencję i zmniejszyć ryzyko raka, należy zmniejszyć to spożycie i zwiększyć udział w diecie kwasów tłuszczowych omega-3, najczęściej obecnych w olejach roślinnych w postaci kwasu alfa-linolenowego ALA (olej lniany, rydzowy, rzepakowy, orzechowy) oraz tłustych rybach w postaci EPA lub DHA. Karmieniu piersią: młode mamy powinny, jeżeli tylko mogą, karmić swoje dziecko wyłącznie piersią przez pierwszych sześć miesięcy życia. Istnieją obecnie niezbite dowody na to, że karmienie piersią przez sześć miesięcy zmniejsza ryzyko raka piersi. Dodatkowo ma to korzystny wpływ na zdrowie dziecka. Zoptymalizowaniu poziomu witaminy D w organizmie. Jeśli mieszkasz w obszarze mało nasłonecznionym (na przykład w Polsce!) pomyśl o poziomie witaminy D we krwi. Witamina D znajduje się w tłustych rybach, jednak podstawowym źródłem zaopatrywania w nią jest bezpośredni kontakt promieni słonecznych ze skórą, bez aplikacji filtru ani kremu do opalania. Naukowcy w tej dziedzinie uznali, że około 30% zgonów z powodu raka można byłoby uniknąć każdego roku poprzez optymalizację poziomu witaminy D w populacji ogólnej7. Przeciwnowotworowe działanie witaminy D polega na: Kwasy omega-3 pochodzące z ryb (EPA i DHA) pozwalają w szczególności na wzmacnianie działania układu odpornościowego wobec komórek rakowych6. Jeżeli jesteś wegetarianinem, powinieneś wiedzieć, że istnieją suplementy diety bogate w DHA pozyskane z alg, jednak są one znacznie droższe. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 6 2) spowalnianiu tempa reprodukcji komórek nowotworowych; 3) wspomaganiu procesu różnicowania komórek (czego generalnie nie robią komórki nowotworowe, które nie są zróżnicowane); Jednak, aby aktywność fizyczna była w pełni skuteczna, należy ćwiczyć przynajmniej trzydzieści minut dziennie, z intensywnością od umiarkowanej po wysoką (szybki spacer, jazda na rowerze, wchodzenie po schodach, gimnastyka, pływanie). Idealnie byłoby uprawiać zróżnicowane ćwiczenia pięć razy w tygodniu. Jeżeli nie możesz poświęcić na to tyle czasu, pamiętaj, że lepiej uprawiać trochę sportu niż wcale. Prosty wybór między schodami a windą, aby wejść do mieszkania może przynieść wiele korzyści. 4) zmniejszaniu angiogenezy, czyli tworzeniu nowych naczyń krwionośnych, odżywiających nowotwór, który potencjalnie może przekształcić się w nowotwór łagodny lub złośliwy. Istnieją niezbite dowody na to, że każdego roku w krajach uprzemysłowionych można by uniknąć dużej liczby zachorowań na raka w sposób bezbolesny, gdyby ludność zadbała o prawidłowy poziom witaminy D poprzez częstsze przebywanie na słońcu, jedzenie tłustych ryb i zażywanie suplementów zawierających witaminę D podczas miesięcy zimowych. Według naukowców poziom witaminy D we krwi wynoszący około 50 ng/ml mógłby skutecznie zmniejszyć ryzyko raka piersi o 50% bez podejmowania jakiegokolwiek innego działania. Jeżeli jesteśmy dotknięci chorobą, pomimo trudności warto uprawiać sport również w czasie leczenia, gdyż pozwala on na aktywowanie mechanizmów autofagii w naszych komórkach, co umożliwia niszczenie odpadów zanieczyszczających organizm. Natomiast aktywność fizyczna po chorobie sprzyja odzyskiwaniu formy fizycznej, co z kolei wpływa na szybkie odzyskanie dobrej jakości życia. Osiągnięcie tego poziomu u większości osób dorosłych wymaga codziennej suplementacji witaminy D3 w dawce od 3000 do 5000 j.m. dziennie8. Oczywiście suplementacja nie przeszkadza robieniu regularnych badań kontrolnych krwi, zarówno w celu określenia, czy stosowana dawka suplementacji nie jest ani za niska, ani za wysoka. Filar trzeci: program emocjonalny Powszechnie uznany jest fakt, że osoby z negatywnymi emocjami częściej chorują na raka. Stres nie „produkuje” raka, lecz z pewnością przyczynia się do jego rozwoju. Filar drugi: aktywność fizyczna Wszystkie najnowsze badania wykazują u osób uprawiających regularnie sport znaczne zmniejszenie ryzyka raka okrężnicy i piersi, prawdopodobne zmniejszenie ryzyka raka prostaty i możliwe zmniejszenie ryzyka raka płuc i endometrium. W przypadku raka piersi uprawianie sportu może zmniejszyć ryzyko zachorowania o 30% w porównaniu z kobietami nieaktywnymi fizycznie (jeszcze bardziej przy otyłości)9, 10, 11, 12. Według badań ryzyko raka u osób odczuwających lęk jest o 20 do 100% wyższe od normalnego. Dowiedzione zostało na przykład, że kobiety, które zmagały się z rakiem piersi i nastąpił u nich nawrót choroby, mają zdecydowanie większe szanse na dłuższe przeżycie, jeżeli pozbędą się stresu. Dlatego u kobiet potrafiących pokonać lęk i niepokój oraz zachować pogodę ducha ryzyko Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 7 NATUR ALNIE 1) zwiększaniu zdolności do autodestrukcji zmutowanych komórek (które, jeżeli pozwoli się im na dalszy podział mogą doprowadzić do pojawienia się guza nowotworowego); Zdrow y m Być Trzy filary profilaktyki przeciwrakowej NATUR ALNIE Zdrow y m Być Trzy filary profilaktyki przeciwrakowej śmierci z powodu nawrotu choroby jest o 10 do 45 razy mniejsze niż u kobiet zamartwiających się (odczuwających niepokój) lub, jeszcze gorzej, u tych, które odczuwają lęk, lecz nie uzewnętrzniają go. Niektóre szczególnie negatywne uczucia takie jak uczucie niemocy, niepokoju, samotność i poczucie winy mogą przyczyniać się do pojawienia się nowotworów. Stres jest uznawany za czynnik, jeśli nie wyzwalający, to przynajmniej pogarszający przebieg każdej choroby, a raka w szczególności. Badania wykazały, że silny wstrząs emocjonalny powoduje natychmiastowy spadek naszej odporności. W okresie walki z chorobą najważniejsza jest zamiana negatywnych emocji, jak lęk, niepokój, złość, brak poczucia własnej wartości, niepotrzebna nerwowość – na pozytywne takie jak pogoda ducha, łagodność, uprzejmość, miłość. Nawet posprzątanie swojego pokoju, biurka lub papierów może pomóc w uspokojeniu wewnętrznych napięć. Ten „emocjonalny program” obejmuje również wszystkie korzystne postawy psychologiczne, z których najważniejszą jest „stanie się zarządcą swojego zdrowia”. Jeżeli masz problem z panowaniem nad swoimi emocjami, stwórz własną technikę zmniejszania swoich negatywnych emocji, które mogą aktywować Twoje geny sprzyjające rozwojowi raka. Joga, modlitwa, medytacja, sofrologia to część metod pozwalających na przywrócenie wewnętrznej równowagi. Jeżeli zostałeś już dotknięty chorobą, sposoby te mogą pomóc Ci w walce z nią. Innym ważnym aspektem dobrego samopoczucia psychicznego jest sen: zmęczenie zwiększa podatność na stres psychiczny i fizyczny, co osłabia Cię w walce z rakiem. W ramach kontroli własnego zdrowia to pacjent decyduje o tym, jakiego onkologa, chirurga, osteopatę, psychologa, pielęgniarkę i dietetyka zaangażuje do swojego zespołu medycznego. Stwierdzono bowiem, że to przekazanie choremu odpowiedzialności za kierowanie swoją drogą ku wyzdrowieniu powoduje wyjątkowy wzrost szans przeżycia u chorych na raka, głównie dlatego, że ta zasada „wyboru” pozwala na stworzenie między chorym a personelem leczącym klimatu zaufania, który jest bardzo ważny i konieczny dla zapewnienia optymalnego leczenia. Postaraj się o dobry sen, postępując zgodnie z kilkoma prostymi zasadami: Zadbaj o dobry stan pościeli. Codziennie kładź się spać i wstawaj o tej samej porze. Unikaj picia pobudzających napojów (kawa, herbata) oraz intensywnej aktywności fizycznej wieczorem. Pozytywna autoprojekcja własnej przyszłości jest równie ważna: nie należy wyobrażać sobie siebie umierającego w przyszłości na raka, ale być pewnym, że jutro wszystko będzie lepiej i wręcz przeciwnie, widzieć cofanie się nowotworu pod atakiem przeciwciał – inaczej mówiąc, bycie optymistą to jedna z postaw psychologicznych, która jest szczególnie korzystna w walce z rakiem. Wyłączaj komputer i telewizor przynajmniej godzinę przed pójściem spać: fale stymulują aktywność mózgu i zakłócają sen. Lepiej poświęć czas lekturze ciekawej książki. W przypadku problemów z zasypianiem weź odprężającą kąpiel i skrop poduszkę kilkoma kroplami olejku lawendowego. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 8 Nawet jeśli prowadzisz higieniczny tryb życia, dobrze się odżywiasz, uprawiasz aktywność fizyczną, a hormony są na prawidłowym poziomie, zawsze można zrobić coś więcej, aby chronić się przed rakiem lub lepiej z nim walczyć. Kontroluj poziom żelaza o prostą strategię przeciwnowotworową, to przede wszystkim ważny ogólny filar zdrowia, gdyż jej zalety poza profilaktyką antynowotworową są liczne i rozległe. Znacznie zmniejsza ryzyko chorób autoimmunologicznych, sezonową depresję zimową, chroniczne zmęczenie, a nawet chorób neurodegeneracyjnych. Dbaj o to, by poziom żelaza w Twoim organizmie nie był za wysoki. Dotyczy to szczególnie kobiet po menopauzie, które nie tracą już żelaza podczas menstruacji. Żelazo w niektórych stanach chorobowych może kumulować się w organizmie, gdzie jego zdolność utleniająca jest potężna, zwiększając liczbę wolnych rodników oraz ryzyko wystąpienia raka. W przypadku raka istnieją suplementy żywieniowe, które mogą pomóc w lepszym znoszeniu leczenia. Dr Hertoghe zaleca przyjmowanie: Wszystko co powinieneś zrobić, to monitorowanie poziomu ferrytyny przy okazji badania krwi. Jeżeli wynosi on powyżej 80 µg/l, bierz udział w akcjach honorowego oddawania krwi – pozwoli to na zmniejszenie poziomu żelaza oraz ograniczenie ryzyka zachorowania na raka piersi. 1) koenzymu Q10 (w formie bardziej aktywnego ubiquinolu) w celu wzmocnienia odporności i przeciwdziałania namnażaniu komórek rakowych: od 100 do 400 mg dziennie, 2) selenu w dawce 200 μg dziennie, 3) w itaminy A (octan retinylu lub palmitynian retinylu) rozpuszczalnej w tłuszczach (a nierozpuszczalnej w wodzie): 50 000 do 200 000 j.m. (jednostek międzynarodowych) dziennie, co stanowi 25 do 100 mg dziennie, Jeżeli Twój poziom ferrytyny przekracza normę, powinieneś zasięgnąć porady hematologa. Być może cierpisz na hemochromatozę – poważną chorobę, która może po cichu rozwijać się przez wiele lat. 4) witaminy C: od 1 do 2 g dziennie. Suplementy przeciw rakowi Uwaga: dawka oraz czas trwania suplementacji witaminy A muszą być dostosowane do wyników kontrolnych badań krwi. W poprzednim rozdziale wspomniałem o suplementacji witaminy D. Chodzi tutaj więcej niż Więcej informacji na temat kurkumy – najlepszej przyprawy o właściwościach przeciwnowotworowych Kurkumina to składnik, którego przeciwnowotworowe działanie jest najlepiej udokumentowane w literaturze naukowej. ukowych, ponieważ na wiele sposobów wpływa na nasze zdrowie. Kurkuma stała się jednym z najbardziej popularnych suplementów diety. Sto gramów tej przyprawy zawiera od trzech do pięciu gramów kurkuminy. Kurkumina to pochodna kurkumy, czyli barwnika nadającego żółtopomarańczowy kolor curry. Substancja ta jest przedmiotem wielu badań na- Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 9 NATUR ALNIE Mikroodżywianie antyrakowe Zdrow y m Być Mikroodżywianie antyrakowe NATUR ALNIE Zdrow y m Być Mikroodżywianie antyrakowe Jeden z NAJLEPSZYCH suplementów diety pomocnych w leczeniu wielu rodzajów raka Tradycyjna medycyna chińska oraz hinduska od tysięcy lat wykorzystuje właściwości lecznicze kurkumy. Przede wszystkim jest ona znana ze swoich właściwości przeciwzapalnych. Jak zapewne pamiętasz, przewlekłe stany zapalne są jednym z czynników wystąpienia wielu (o ile nie wszystkich) chorób przewlekłych. Wykazano, że kurkumina wpływa na ekspresję ponad 700 genów, co może wyjaśnić jej dobroczynny wpływ na zdrowie. Lekarze już od wielu lat wiedzą, że kurkumina wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Jest ona najczęściej badanym pod tym kątem składnikiem odżywczym. W badaniu, którego wyniki opublikowano w 2008 roku w czasopiśmie naukowym Cancer Prevention Research, stwierdzono, że kurkumina hamuje mobilność (zdolność do przemieszczania się) komórek nowotworowych raka piersi oraz ich rozprzestrzenianie się. Jest to możliwe dzięki inhibicji integryny alfa-6-beta-4, co oznacza, że może ona być skutecznym środkiem do stosowania w leczeniu nowotworów z ekspresją integryny alfa-6-beta-4. (Integryna alfa-6-beta-4 przyczynia się do rozwoju nowotworów poprzez wzmacnianie oporności komórek nowotworowych na apoptozę i zwiększanie ilości przerzutów. Tak więc naukowcy interesują się kurkuminą nie tylko ze względu na jej działanie przeciwnowotworowe. Jednakże dzisiaj właśnie o tym jej działaniu chciałbym Ci opowiedzieć. Na końcu tego artykułu zamieściłem też listę sposobów zapobiegania nowotworom, które warto stosować w codziennym życiu. Skuteczność stosowania kurkuminy u myszy chorujących na złośliwego raka mózgu Apoptoza zaś to zaprogramowany proces obumierania komórek: komórki nowotworowe nie umierają wtedy, kiedy powinny, co przyczynia się do powstawania guzów nowotworowych)14. W artykule opublikowanym w lipcu 2011 roku w czasopiśmie Journal of Nutritional Biochemistry naukowcy zasugerowali, że kurkumina może być rozwiązaniem pozwalającym na powstrzymanie rozwoju raka mózgu zwanego glejakiem wielopostaciowym. Badanie przeprowadzone na myszach potwierdziło wcześniejsze przypuszczenia. Naukowcy wykazali, że kurkumina doprowadziła do zmniejszenia rozmiarów guza u 9 z 11 zwierząt biorących udział w badaniu (81%) i nie wykazała żadnej toksyczności13. Wyniki badania opublikowane w 2009 roku w czasopiśmie Molecular Pharmacology potwierdziły, że kurkumina jest inhibitorem wzrostu komórek raka trzustki i zwiększa podatność tych komórek na działanie chemioterapii15. Przeprowadzone w 2009 roku badanie dowiodło, że kurkumina przyspiesza obumieranie komórek nowotworowych w przypadku raka płuc16. Co więcej, kurkumina nie wpłynęła w żaden sposób na zdrowe komórki, co może sugerować, że ma ona działanie selektywne wobec komórek nowotworowych. Uznano również, że wykazuje ona synergię działania z dwoma lekami wykorzystywanymi w chemioterapii, poprawiając eliminację komórek rakowych z organizmu. W badaniu przeprowadzonym w 2010 roku stwierdzono, że kurkumina ma zdolność selektywnego działania na rakowe komórki macierzyste17. W jaki sposób kurkumina zwalcza nowotwory? Tak więc, podsumowując, dane zaprezentowane w niniejszym artykule sugerują, że kurkumina to skuteczny środek w leczeniu glejaka wielopostaciowego. W Indiach, gdzie kurkumę stosuje się powszechnie w kuchni, częstotliwość występowania czterech najczęściej występujących w Europie rodzajów Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 10 Wydaje się, że kurkumina działa na nowotwór na wiele sposobów: • jest inhibitorem namnażania się komórek nowotworowych, • wspomaga niszczenie zmutowanych komórek, nie pozwalając im na rozprzestrzenienie się w organizmie, • hamuje przemianę komórek w komórki nowotworowe, • łagodzi stany zapalne, •w strzymuje rozwój naczyń krwionośnych odżywiających guzy nowotworowe, • jest inhibitorem syntetyzowania białka odpowiedzialnego za tworzenie się guzów nowotworowych. Jaki rodzaj kurkumy jest najlepszy? Aby wykorzystać w pełni właściwości kurkuminy, wybieraj suplementy diety zawierające 100% kurkuminy, czyli certyfikowany ekstrakt z kurkumy, który zawiera przynajmniej 95% kurkuminoidów. Preparat nie może również zawierać żadnych dodatków ani substancji pomocniczych (czyli substancji ułatwiających produkcję lub przechowywanie). Producent powinien gwarantować najwyższą jakość na każdym z etapów produkcji – na etapie: korzystania z roślin uprawianych na glebach wolnych od zanieczyszczeń, odpowiedniego procesu sadzenia, uprawy, zbioru, produkcji oraz konfekcjonowania końcowego wyrobu. prawa curry zawiera bardzo mało kurkuminy w porównaniu z czystą kurkumą. Wskazówki dotyczące stosowania kurkuminy Obecnie nie ma na rynku żadnych preparatów z kurkuminą, które byłyby dopuszczone do stosowania w przypadku nowotworów. Należy także pamiętać, że konieczne jest zażywanie bardzo wysokich dawek, ponieważ kurkumina jest słabo przyswajana przez ludzki organizm. Typowa dawka do zastosowań w chorobach nowotworowych to 3 g dostępnego biologicznie ekstraktu kurkuminy wysokiej jakości od trzech do czterech razy dziennie. Aby zmniejszyć problemy z wchłanianiem, przygotuj emulsję na bazie proszku z kurkuminy. W tym celu wymieszaj łyżkę stołową kurkuminy z jednym lub dwoma żółtkami i jedną lub dwiema łyżeczkami oleju kokosowego. Następnie wszystko zmiksuj. Innym sposobem poprawienia przyswajalności kurkuminy jest wymieszanie łyżki stołowej proszku w 125 ml wrzącej wody (woda musi się gotować w momencie dosypywania do niej proszku, ponieważ letnia woda jest mniej skuteczna). Wodę z kurkuminą należy następnie gotować przez dziesięć minut. Otrzymasz 12% roztwór, który możesz pić po schłodzeniu. Napój ma niestety lekko drewniany posmak. Pamiętaj też, że z czasem stężenie kurkuminy w roztworze będzie spadać. Po około sześciu godzinach wyniesie ono jedynie 6%, więc najlepiej wypij przygotowany napój w ciągu piętnastu minut od jego sporządzenia. Do celów kulinarnych zamiast mieszanki zwanej curry kupuj kurkumę (najlepiej tę pochodzącą z hodowli ekologicznych). Jedno z przeprowadzonych badań naukowych wykazało, że przy- Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 11 NATUR ALNIE nowotworów, czyli raka okrężnicy, piersi, prostaty i płuc jest dziesięć razy mniejsza. Rak prostaty, który jest najczęściej diagnozowanym rodzajem nowotworu u mężczyzn w Europie, w Indiach występuje niezwykle rzadko, co przypisuje się powszechnemu spożyciu kurkumy. Zdrow y m Być Mikroodżywianie antyrakowe NATUR ALNIE Zdrow y m Być Zasadnicze znaczenie równowagi hormonalnej Zasadnicze znaczenie równowagi hormonalnej To bardzo często zapominany klucz do zapobiegania nowotworom: dbanie o utrzymanie hormonów na prawidłowym poziomie i zachowanie prawidłowej równowagi hormonalnej (wzajemna równowaga wszystkich hormonów). Jeżeli właściwie prowadzone terapie hormonalne często mogą zmniejszać ryzyko zachorowania na raka, to nie są w żadnym przypadku panaceum mogącym raz na zawsze zażegnać ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Za to prawdopodobne jest, że gdy rak się już pojawi, to pacjent o zachowanej równowadze hormonalnej będzie bardziej odporny na nowotwór złośliwy. Hormony tarczycy Inne badanie przeprowadzone na grupie kobiet dotkniętych chorobą nowotworową wykazało, że trzy spośród nich, cierpiące na niewydolność tarczycy, nie przeżyły dłużej niż 16 miesięcy po zdiagnozowaniu nowotworu, pomimo, że miały guza piersi zlokalizowanego tylko w jednej piersi. Hormonami do skontrolowania w pierwszej kolejności poprzez badanie krwi są hormony tarczycy. Wysoki poziom hormonów tarczycy, które stymulują odporność organizmu na każdym możliwym poziomie, może chronić przed pojawieniem się nowotworu. Ich pierwsze działanie polega na stymulowaniu pracy narządów limfatycznych (szpik kostny, grasica, węzły chłonne, śledziona ...). Doświadczenia w leczeniu infekcji suplementem hormonów tarczycy dostarczyły optymistycznych wyników. Za to osiem kobiet ze stwierdzonym nadmiarem hormonów tarczycy (nadczynność tarczycy), z czego wiele z rakiem w stadium zaawansowanym – rak w obydwu piersiach lub rak z odległymi przerzutami, nowotworami uznawanymi za znacznie bardziej złośliwe – przeżyły o wiele dłużej (pierwsza zmarła osiem lat po zdiagnozowaniu choroby, druga z ośmiu kobiet zmarła dwadzieścia lat później...). Co więcje, wykazano podobne działanie w odporności na raka. Jedno z ważnych badań w tej dziedzinie – przeprowadzone przez doktora Schwartz’a – polegające na kontrolowaniu pacjentów z niewydolnością tarczycy w długim przedziale czasu wykazało, że ryzyko rozwoju choroby nowotworowej u nieleczonych lub niewystarczająco leczonych pacjentów wyniosło 70%. Zalecone przez lekarza badanie krwi może wykazać ewentualny niedobór wspomnianych hormonów. Bardzo często podawanie preparatu zawierającego hormony tarczycy okazuje się konieczne. Najczęściej stosowany preparat będący mieszanką tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3) będzie dawał najlepsze wyniki stymulacji odporności i zapewniał lepszą jakość życia niż preparat zawierający wyłącznie hormon T4 (zubożony, ponieważ nie posiada hormonu tarczycy T3, najbardziej Najczęściej występującymi nowotworami były guzy przewodu pokarmowego (okrężnicy, odbytu), po nich nowotwory typowo kobiece (np. rak szyjki macicy), wreszcie rak płuca i czasami narządów układu chłonnego i krwiotwórczego (chłoniaki złośliwe i białaczki)18. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 12 Jeżeli szukałaś już informacji na temat raka piersi, wiesz, że jest to rak hormonozależny, to znaczy wrażliwy na hormony. Inaczej mówiąc, czym dłużej jesteś narażona na działanie żeńskich hormonów, tym ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta (rak piersi może dotyczyć również mężczyzn, ale w 99% przypadków chorują na niego kobiety). Klasyczne terapie przeciwnowotworowe, od chirurgii po chemioterapię i radioterapię, pozostają pomocne, a często decydujące w wyleczeniu raka lub przynajmniej zwalczaniu go w najlepszy możliwy sposób. U kobiet, które wcześnie zaczynają miesiączkować, a menopauzę przechodzą późno, lub które przyjmują hormony żeńskie (estrogeny lub progesteron), ryzyko raka piersi jest podwyższone. Liczne badania wyraźnie wykazują tę zależność. W późniejszych etapach mogą zostać przepisane inne kuracje hormonalne, zależnie od rodzaju niedoborów (nawet hormonami płciowymi) po podpisaniu świadomej zgody (dokument zawierający zgodę pacjenta i wyszczególniający każdą informację, jaka została mu udzielona na temat zarówno procedur oraz korzyści, jak i potencjalnego ryzyka, które ze sobą niesie). Latem ubiegłego roku epidemiolog Lynn Rosenberg (Uniwersytet Bostoński) na podstawie badania przeprowadzonego na grupie liczącej ponad 50 tysięcy afroamerykańskich kobiet stwierdził, że ryzyko rozwoju szczególnie agresywnej formy raka piersi wzrosło o 65% u kobiet zażywających hormonalne tabletki antykoncepcyjne. Ryzyko uległo nawet podwojeniu u kobiet stosujących antykoncepcję przez ostatnich pięć lat i które stosowały ją łącznie przez ponad dziesięć lat23. Melatonina Melatonina – główny hormon regulujący nasz rytm biologiczny – wydaje się również posiadać właściwości ochronne przeciw proliferacji złośliwych komórek, w szczególności przeciw komórkom raka piersi19, 20, 21, 22. Dane te były powtórzeniem niepokojących wyników uzyskanych w 2002 roku z badania Women’s Health Study nad hormonalną terapią zastępczą podczas menopauzy. To największe z przeprowadzonych dotychczas badań z udziałem ludzi musiało zostać natychmiast przerwane, gdy naukowcy stwierdzili, że u kobiet przyjmujących syntetyczne hormony występowało znacznie podwyższone ryzyko raka piersi, zawału, incydentu mózgowo-naczyniowego (udaru mózgu) i zatorów. Do niedoboru melatoniny może dojść z różnych powodów: wiek, praca w nieregularnych ramach czasowych, zaburzenia snu lub zażywanie leków nasennych, które blokują jej wytwarzanie. W tych przypadkach można stosować melatoninę w dawkach od 2 do 3 mg w tabletkach o przedłużonym uwalnianiu zażywanych godzinę przed pójściem spać. Są to te same rodzaje hormonów syntetycznych, które stosowane są w większości tabletek antykoncepcyjnych. Hormony tarczycy i melatonina są dwoma hormonami, które dr Hertoghe – uznany międzynarodowy ekspert w dziedzinie terapii hormonalnej – w pierwszej fazie terapii adiuwantowej w przypadku raka najczęściej przypisywał pacjentom w celu uzupełnienia niedoborów tych hormonów. Należy jednakże zauważyć, że stosowane w Stanach Zjednoczonych hormonalne terapie zastępcze nie zawsze są identyczne z tymi stosowanymi we Francji czy Polsce. W obu tych krajach czasami Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 13 NATUR ALNIE Równowaga hormonów żeńskich aktywnego z hormonów tarczycy), który jest najczęściej przepisywany przez lekarzy prowadzących leczenie i endokrynologów. Jednak, jeżeli odkryte zostały niedobory hormonów tarczycy i melatoniny, nie należy sądzić, że suplementacja tych hormonów może sama w sobie sprawić, że rak zniknie. Kuracja taka może pomóc w życiu z rakiem i w bardziej skutecznym zwalczaniu go. Zdrow y m Być Zasadnicze znaczenie równowagi hormonalnej NATUR ALNIE Zdrow y m Być Zasadnicze znaczenie równowagi hormonalnej używane są hormony „bioidentyczne”, które nie powinny wywoływać takiego samego zagrożenia zdrowotnego, chociaż nie ma co do tego całkowitej pewności. Z drugiej strony badania nad wpływem fitoestrogenów na zdrowie są sprzeczne. Azjatki spożywają duże ilości soi bogatej w fitoestrogeny nazywane izoflawonami. Historycznie stwierdza się u nich cztero- do pięciokrotnie mniej zachorowań na raka niż u Amerykanek. Jednakże obserwacja ta nie pozwala na wyciągnięcie definitywnych wniosków. Wiele innych cech dotyczących ich trybu życia może wyjaśniać tę różnicę. Jeżeli zażywasz hormonalne tabletki antykoncepcyjne, usilnie zaleca się uwzględnienie innego środka antykoncepcyjnego (niehormonalnego), jak na przykład miedziana wkładka domaciczna, mało popularna, ale za to tańsza i o wiele dla kobiet bezpieczniejsza. Badanie opublikowane w American Journal of Clinical Nutrition dotyczące 15 tysięcy kobiet w Holandii dowiodło, że izoflawony nie mają wpływu na ryzyko raka piersi, ale za to lignany, inna kategoria fitoestrogenów, zmniejszały to ryzyko o 30%26. Podczas menopauzy uzasadniony niepokój, który może budzić zażywanie syntetycznych hormonów, popycha wiele kobiet do zastanowienia się, czy nie powinny wybrać fitoestrogenów. Czy fitoestrogeny są cudowną substancją? Nasiona lnu (ale nie olej z nich) są najbogatszym źródłem lignanów: 30 g nasion zawiera około 86 mg lignanów. Można je znaleźć również, jednak w znacznie mniejszej ilości, w innych nasionach (sezam, dynia, słonecznik, mak), w całych ziarnach oraz ich otrębach (żyto, owies, jęczmień), jak również w małych owocach. Fitoestrogeny to substancje naturalnie występujące w roślinach podobne do hormonów. Działanie fitoestrogenów zmienia się w zależności od wrażliwości osobniczej, równowagi hormonalnej i oczywiście rodzaju fitoestrogenu. Tymczasem, gdy szczegółowo przeczytasz informacje dotyczące tego badania, spostrzeżesz jak trudne, niejasne i niepewne mogą być wnioski. W skrócie – jeżeli organizm produkuje za dużo estrogenów, fitoestrogeny mogą częściowo blokować ich negatywne skutki, natomiast w przypadku niedoborów mogą one zaspokoić część potrzeb24, 25. Są to substancje, które skupiły na sobie zainteresowanie szczególnie na początku 2000 roku. Morał z tej historii jest taki, że możesz spożywać fitoestrogeny bez obaw o skutki. Według American Institute for Cancer Research możesz bez problemu jeść soję, również, jeśli masz raka piersi. Nie zaszkodzi Ci to... ale nie jest to też zabójcza broń przeciw rakowi. Eksperci uważają obecnie, że pokrewieństwo między fitoestrogenami i receptorami estrogenów jest od 100 do 1000 razy słabsze niż hormonów naturalnych i syntetycznych. Niniejszy fragment pochodzi z Listu doktora Thierry’ego Hertoghe’a (numer 1 z grudnia 2012 r.). Naturalnie Zdrowym Być – Informacje o alternatywnych rozwiązaniach w leczeniu Naturalnie Zdrowym Być jest chroniony prawem autorskim. Przedruk bez zgody Redaktor naczelny: Julien Venesson wydawcy jest zabroniony, za wyjątkiem cytowania publikacji z powołaniem się na Konsultacja merytoryczna wydania polskiego: dr n. med. Małgorzata Sawicka źródło. Informacje zawarte w publikacji Naturalnie Zdrowym Być są publikowane Konsultacja farmaceutyczna: mgr farm. Marcin Adamski w celu informacyjnym i nie mogą być traktowane jako indywidualne porady Tłumaczenie: Tatiana Saternus (Reddo Translations) lecznicze. Zalecamy, aby przed rozpoczęciem jakiejkolwiek kuracji skonsultować Redakcja wydania polskiego: Agnieszka Spólna się z lekarzem lub terapeutą. Wydawca nie ma intencji wchodzenia ze swoimi Poczta Zdrowia sp. z o.o. Czytelnikami w relację lekarz – pacjent. Wydawca nie odpowiada za niezawodność, Kontakt: [email protected] skuteczność ani za poprawne korzystanie z informacji zawartych w publikacji DTP: Kreatywne Media Monika Gajewska Naturalnie Zdrowym Być, ani za problemy zdrowotne, które mogą wystąpić na skutek Adres: ul. Świętojańska 15, 15-277 Białystok, KRS 0000445450 – Sąd Rejonowy w Białymstoku, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Kapitał zakładowy 10 000,00 zł. omawianych terapii. Poczta Zdrowia – wydawca Naturalnie Zdrowym Być – nie jest powiązana w jakikolwiek sposób z producentami preparatów, których nazwy są wymieniane w treści numeru. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 14 Bliższe spojrzenie na raka piersi Co myśleć o mammografii? Polskie Ministerstwo Zdrowia bije na alarm. Według zebranych przez nich danych rak piersi jest pierwszą przyczyną zgonów u kobiet w wieku 40–55 lat. Obliczono, że rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce, niemal co czwarta kobieta, która zachoruje na nowotwór złośliwy, zachoruje na raka piersi, oraz co 14. Polka zachoruje na raka piersi w ciągu swojego życia27. Mammografia przesiewowa – dopiero po pięćdziesiątce! Po wpisaniu słowa „mammografia” w wyszukiwarce internetowej otrzymasz dziesiątki odnośników do informacji naukowych, mniej lub bardziej „poważnych”, które podają, że badanie to jest całkowicie bezbolesne, skuteczne w profilaktyce raka piersi i absolutnie bezpieczne. W swoim raporcie piszą również, że porównanie współczynników umieralności na raka piersi w Polsce z krajami o znacznie wyższej zachorowalności (w USA, Wlk. Brytanii, Holandii) wykazuje, że ryzyko zgonu kobiet, które zachorowały na raka piersi, jest w Polsce znacznie wyższe niż w krajach rozwiniętych. W Polsce, tak jak we Francji, badania przesiewowe w kierunku raka piersi zaleca się kobietom od 50. roku życia. Jednakże pierwsze wyniki wyszukiwania pokazują coś zupełnie innego: Sytuacja jest więc pilna. Jednakże ważne jest aby ze szczególną ostrożnością podchodzić do najbardziej znanej metody diagnostycznej – mammografii. Specjaliści zajmujący się chorobami piersi twierdzą, że po 35. roku życia kobiety powinny robić oba badania (USG i mammografię – przyp. red.). (www.poradnikzdrowie.pl) Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 15 NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka piersi NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka piersi Rutynowe badania powinny być wykonywane począwszy od 35. roku życia co 2 lata, a powyżej 50. roku życia – raz w roku. (Luxmed) programu bezpłatnych badań mammograficznych (program „Wczesnego wykrywania raka piersi”). Zaproszenie otrzymały te kobiety, które nie korzystały z badania mammograficznego w ciągu ostatnich 24 miesięcy oraz te, które otrzymały pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania mammograficznego po upływie 12 miesięcy. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, wykonywanie tego badania zaleca się kobietom: od 40. do 50. roku życia – raz na 2 lata, po 50. roku życia – raz w roku. (www.medonet.pl) Rzeczywiste obniżenie śmiertelności? Panuje więc przekonanie, że badania mammograficzne powinny przechodzić wszystkie kobiety po czterdziestce, a nawet już po 35. roku życia. W 1980 roku na dwa zdiagnozowane przypadki raka piersi przypadał jeden zgon i jedno wyleczenie. W 2000 roku, pomimo niewielkiego postępu w rodzaju leczenia, oficjalne statystyki podawały, że na cztery zdiagnozowane przypadki raka piersi przypadał tylko jeden zgon, a trzy pacjentki wyleczono. Czy to na pewno słuszne? Wcale nie. Badanie, którego zasadność się podważa Przygotowane w 2000 roku duńskie sprawozdanie z opublikowanych wyników badań naukowych wywołało prawdziwą burzę. Jego autorzy na łamach czasopisma Lancet (jednego z recenzowanych czasopism medycznych) stwierdzili, że „programy [profilaktyki raka piersi] nie mają żadnego uzasadnienia, ponieważ oparte są na niepotwierdzonych pionierskich badaniach”. Cóż za postęp! Wzrost szansy na wyleczenie o 50% wyraźnie wykazał skuteczność oficjalnych kampanii dotyczących zapobiegania nowotworom i uzasadniał ich dalsze prowadzenie. Tego właśnie oczekiwały organizacje, które otrzymują publiczne środki na wczesne diagnozowanie raka piersi. Jednakże za tymi liczbami ukrywa się inna rzeczywistość, znacznie mniej kolorowa. Liczba zachorowań na raka piersi osiągnęła rozmiary epidemii, podwajając się w tym samym przedziale czasu. Rok później opublikowali oni pełniejszą wersję sprawozdania z wytycznymi Cochrane Collaboration28. Wnioski pozostały niezmienne: zasadność prowadzenia badań przesiewowych w kierunku raka piersi polegająca na zmniejszeniu związanej z chorobą śmiertelności jest poparta badaniami o słabej i potencjalnie subiektywnej metodologii. Dwóch francuskich naukowców, Duperray oraz Junod, stwierdziło w 2006 roku, że zwiększenie odsetka przeżycia wiąże się ze zwiększeniem „nadmiernego diagnozowania”, czyli wykrywania tych przypadków raka, które charakteryzują się niezwykle powolnymi postępami lub też są w fazie naturalnej remisji, a także raka „w miejscu” (łac. in situ), czyli zmiany, która nie wykroczyła poza daną tkankę!29 Od tamtego czasu pojawiło się jeszcze wiele badań naukowych wykazujących ryzyko związane z badaniami profilaktycznymi i przedstawiających w prawdziwym świetle korzyści z badań mammograficznych. Co gorsza, ogólna liczba zgonów spowodowanych rakiem piersi wzrosła alarmująco o 25%, co oznacza niepowodzenie pseudopolitycznej kampanii dotyczącej walki z rakiem. Ministerstwo Zdrowia nie zdecydowało się jednak na uwzględnienie tego typu sugestii. Postanowiono, aby kobiety w wieku od 50 do 69 lat włączyć do Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 16 tywnych skutkach badań przesiewowych, bo oznaczałoby to dla wielu osób, że nie troszczy się o ich zdrowie. Oczywiście przesiewowe badania mammograficzne mogą przynosić korzyści, jak na to wskazują najnowsze dane (http://www.medscape.com/viewarticle/745484), jednakże ich skuteczność jest przedmiotem debaty w środowiskach naukowych. Zwrot o 180 stopni Szczególnie podkreśla się konieczność informowania kobiet o możliwości uzyskania „fałszywie dodatniego” wyniku oraz o tym, że prawidłowy wynik badania mammograficznego wcale nie oznacza braku nowotworu (tzw. wynik „fałszywie ujemny”). Obecnie na całym świecie podejście służb medycznych ulega zmianie. W Stanach Zjednoczonych agencja ds. zapobiegania chorobom (US Preventive Services Task Force) już od 2009 roku nalega, aby kobiety poniżej pięćdziesiątego roku życia nie poddawały się już rutynowym badaniom mammograficznym, mimo że podczas ostatnich dziesięciu lat zalecano to wszystkim kobietom, które ukończyły czterdziesty rok życia. Jakie problemy mogą stwarzać rutynowe badania mammograficzne? Pierwszym zagrożeniem związanym z badaniem mammograficznym jest ryzyko rozprzestrzenienia się niewielkich nowotworów związane ze stosunkowo dużym naciskiem wywieranym na tkanki piersi podczas badania. Te komórki rakowe, choć łagodne w pierwotnej postaci, szybko się uzłośliwiają po rozproszeniu. Jednakże w Polsce, tak jak i we Francji, system opieki zdrowotnej jest skostniały, a czynniki finansowe odgrywają zbyt wielką rolę, aby stanowisko władz uległo jakimkolwiek zmianom. Obawiam się, że trzeba będzie na nie bardzo długo czekać, ponieważ żaden minister zdrowia nie zaryzykuje poinformowania kobiet o nega- Badanie mammograficzne wiąże się także z ekspozycją na promieniowanie rentgenowskie. We- Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 17 Zdrow y m Być Nadmierne diagnozowanie przynosi więc negatywne efekty, nie tylko pod względem kosztów i niepotrzebnego stresu doświadczanego przez kobiety, ale przede wszystkim ze względu na to, że prowadzi ono do poddawania się biopsjom czy zabiegom chirurgicznym (w tym mastektomii), które nie byłyby potrzebne, gdyby nie wykryto zmian podczas badania mammograficznego. NATUR ALNIE NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka piersi NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka piersi dług dr. Samuela Epsteina z Wydziału Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Stanu Illinois (USA), eksperta ds. raka piersi, który od dawna sprzeciwia się kampanii badań przesiewowych. Jednak wiarygodne badania statystyczne wykazały, że samobadanie piersi nie przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zgonu spowodowanego rakiem piersi. Przyczynia się natomiast do wzrostu liczby niepotrzebnych biopsji, a kobiety je przeprowadzające częściej uważają, że mają raka. A to prowadzi do poddawania się kolejnym, inwazyjnym badaniom. Piersi kobiet w okresie przed menopauzą są szczególnie wrażliwe na działanie promieniowania Nie należy oczywiście podważać zasadności badań lekarskich (szczególnie badań palpacyjnych), dzięki którym można zdiagnozować i leczyć raka piersi we wczesnym stadium jego rozwoju. Należy jednak podkreślić, że wyżej wymienione ryzyko związane jest z badaniami przeprowadzanymi przez osoby bez dostatecznej wiedzy medycznej. rentgenowskiego; każdy dodatkowy rad promieniowania zwiększa ryzyko raka piersi o około 1%, co w skali dziesięciu lat «profilaktycznych» badań przesiewowych daje łączne zwiększenie ryzyka o 10%. Przede wszystkim warto wiedzieć, że istnieje bardziej skuteczna i mniej ryzykowna od mammografii metoda badania: termografia. Ponadto granica błędu w diagnostyce raka piersi jest znacząca i wynosi nawet 6%. Oznacza to, że od 20 do 49% kobiet biorących udział w badaniach przesiewowych uzyska przynajmniej jeden wynik fałszywie dodatni na dziesięć przeprowadzonych badań30. Polega ona na wykonaniu zdjęć kamerą termowizyjną, która rejestruje ciepłotę ciała i dzięki której można uzyskać obrazy bez konieczności narażania pacjentki na promieniowanie lub uciskanie piersi. Oprócz tego, że badania te mogą być niepotrzebne i/lub niebezpieczne, wywierają one na pacjentki ogromny wpływ emocjonalny, który może nawet doprowadzić do szoku i rozwoju ciężkiej choroby. Warto zapytać o nią lekarza podczas następnej wizyty, lecz trzeba mieć świadomość, że w Polsce badanie to jest trudno dostępne (wykonuje się je m.in. w Centrum Diagnostyki i Terapii Laserowej Politechniki Łódzkiej). Nawet jeśli masowe badania przesiewowe doprowadzą do obniżenia śmiertelności oraz poprawią przeżywalność, należy rozważyć ich zasadność w kategoriach korzyści i ryzyka dla wszystkich grup wiekowych i kategorii pacjentów. Na razie nadal musimy trwać w niepewności. Wnioski na temat profilaktyki raka piersi Naukowcy uważają, że 40% zachorowań na raka piersi można by uniknąć w Stanach Zjednoczonych poprzez prostą zmianę stylu życia31. Zdrowe odżywianie się, optymalny poziom witaminy D i dobre panowanie nad swoimi emocjami (redukcja przyczyn stresu) wraz z zaleceniami przedstawionymi w poprzednim rozdziale mogłyby stanowić fundament wszystkiego. Co w takim razie z samodzielnym badaniem piersi? Niektórzy lekarze zalecali zamiast regularnych badań mammograficznych samobadanie piersi, które miało umożliwić uratowanie życia wielu kobiet. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 18 Choć tak we Francji, jak i w Polsce nie było o tym głośno, trzy lata temu w czasopiśmie British Medical Journal opublikowano sensacyjne wyniki badania dotyczącego podwyższonego stężenia antygenu PSA w osoczu, które uznawane jest za objawy problemów z prostatą32. rzany przez komórki prostaty; jego produkcja zwiększa się podczas choroby lub po pojawieniu się nowotworu. W związku z wynikami tego badania rozpoczęto też kampanię medialną mającą na celu zakończenie prowadzenia badań przesiewowych w kierunku raka prostaty za pomocą badania stężenia antygenu PSA w osoczu. Na zakończenie tej kampanii w New York Times z 3 marca 2010 r. opublikowano artykuł autorstwa dr. Richarda Ablina – tego samego, który odkrył antygen PSA w roku 1970! Prostata (stercz) to męski gruczoł wytwarzający płyn nasienny. Gruczoł ten znajduje się pod pęcherzem. Zwiększone stężenie antygenu PSA w płynie nasiennym odnotowuje się w przypadku chorób prostaty. Ponieważ część antygenu PSA przedostaje się do krwi, problemy z prostatą można także wykryć za pomocą badania krwi. Stężenie PSA rośnie w kilku przypadkach: przy zapaleniu gruczołu krokowego, przy łagodnym przeroście prostaty (tej słynnej chorobie, która zmusza mężczyzn do wstawania w nocy w celu pójścia do toalety), a także u tych mężczyzn, u których rozwija się nowotwór prostaty. Dr Ablin zaatakował ideologię „kompletnego zapobiegania”, zachęcającą wszystkich mężczyzn, w tym tych całkowicie zdrowych, do zgłaszania się na badania, których efektem może być spirala kolejnych kosztownych i niebezpiecznych badań i zabiegów o potencjalnie katastrofalnych skutkach. Ideologia „zapobiegania” Można więc wywnioskować, że wystarczy proste badanie, aby można było wykryć problemy z prostatą już na początku ich powstania; jednak zarówno lekarze, jak i przemysł farmaceutyczny nieszczególnie się z tego ucieszyli. Sam pomysł wydaje się być całkiem rozsądny: tak jak w przypadku pożarów lasu, z chorobą lepiej jest walczyć w jej wczesnym stadium. Niestety, jak to często w życiu bywa, wcale nie jest to takie proste. Niestety echa tego badania (opublikowanego w języku angielskim) nie dotarły do wszystkich krajów europejskich. W dalszym ciągu na ogromną skalę prowadzi się badania przesiewowe na obecność antygenu PSA. Co roku setki tysięcy mężczyzn przechodzą niepotrzebne katusze. Wielu z nich musi poddać się biopsji prostaty lub bolesnemu i zupełnie niepotrzebnemu zabiegowi usunięcia tego gruczołu. Wyniki badań nigdy nie dają stuprocentowej pewności. Ponadto, czasami w ramach badań wykrywane są „problemy”, które nie istnieją. Na przykład badanie mammograficzne może wykryć obecność komórek nowotworowych, które nigdy nie spowodują pogorszenia jakości życia czy skrócenia życia kobiety. Nasi Czytelnicy muszą więc zapoznać się z obiektywnymi informacjami dotyczącymi problemów z prostatą. PSA i prostata PSA oznacza Prostate-Specific Antigen, czyli „swoisty antygen sterczowy”. PSA to enzym wytwa- Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 19 Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka prostaty NATUR ALNIE NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka prostaty NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka prostaty Podobnie wygląda to w przypadku prostaty: ryzyko związane z rakiem prostaty jest mocno przesadzone. Ryzyko zachorowania na raka prostaty jest wyolbrzymione Wiąże się to z nadmierną obawą przed zachorowaniem na raka prostaty – obawą, która nie znajduje potwierdzenia w liczbach. Liczby mogą być przerażające: w Polsce co roku 9 tysięcy mężczyzn dowiaduje się, że ma raka prostaty. I choć świadomość zachorowania na raka nie jest niczym przyjemnym, należy zwrócić uwagę na fakt, że rak prostaty to szczególny rodzaj nowotworu. się chorobą, która z pewnością doprowadzi do Twojej śmierci – o ile będziesz żyć wystarczająco długo, żeby się o tym przekonać! Komórki nowotworowe znajdują się w każdej prostacie (tak samo jak w każdym innym narządzie). Nasz układ odpornościowy pracuje bezustannie, próbując zniszczyć te komórki, używając w tym celu przede wszystkim komórek NK (ang. Natural Killer – „naturalny zabójca”). 80% mężczyzn z rakiem prostaty umiera z całkiem innych przyczyn W przypadku raka prostaty jest to dokładnie 82,25% mężczyzn, u których zdiagnozowano nowotwór i którzy umarli z całkiem innych przyczyn. Musimy także zwrócić uwagę na „przyczyny” chorób opisywane przez współczesną medycynę. Tak więc w większości przypadków wykryte w badaniach komórki nowotworowe nie przekształcają się w rzeczywiste guzy. Liczba komórek nowotworowych w naszym organizmie rośnie z wiekiem. Dzieje się tak szczególnie w przypadku prostaty; jednakże jest to całkowicie naturalne zjawisko. Jest ono naturalne do tego stopnia, że lekarze doszli do wniosku, iż wszyscy mężczyźni w wieku 90 lat mają raka prostaty! Obecnie nikt nie wydaje się umierać z przyczyn naturalnych. Lekarze zawsze muszą znaleźć jakąś „przyczynę”: często czytamy, że znany artysta zmarł w wieku 97 lat na tę czy inną „chorobę”. Moim zdaniem, każdy, kto umiera w wieku 85 lat i więcej, umiera z przyczyn naturalnych. Nie dotyczy to oczywiście osób, które rozbiły sobie głowę czy otrzymały postrzał w klatkę piersiową. Związane jest to z faktem, że podczas biopsji istnieją ogromne szanse na pobranie komórek nowotworowych. Jednakże wzrost liczby komórek nowotworowych w prostacie odbywa się w większości przypadków niezmiernie powoli. I to tak powoli, że pomimo pojawienia się guza, 80% mężczyzn, u których wystąpi „nowotwór prostaty” nie zdąży nawet tego zauważyć, bo... umrą oni z całkiem innych przyczyn! Głównym powodem odwrotu od zakrojonych na szeroką skalę badań przesiewowych pod kątem raka prostaty w USA jest fakt, że podwyższone stężenie antygenu PSA we krwi nie oznacza raka. Mimo że większość lekarzy i urologów uważa, że stężenie antygenu PSA ponad 4 ng/ml oznacza pojawienie się problemu, warto wiedzieć, że 80% mężczyzn, u których stężenie antygenu PSA wynosi pomiędzy 4 a 10 ng/ml choruje na łagodny przerost gruczołu krokowego, który nie ma nic wspólnego z rakiem, a także, że wynik taki może być spowodowany innymi przyczynami, Należy w tym miejscu przytoczyć słowa komediowego dr. Knocka: Każdy zdrowy człowiek to w rzeczywistości chory, którego chorobę się ignoruje. W związku z tym, Szanowny Czytelniku, są spore szanse, że i Ty, nawet jeśli czujesz się doskonale, możesz być dotknięty wolno rozwijającą Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 20 uzasadniać, twierdząc, że zrobiliśmy to, co w tej sytuacji uznaliśmy za najlepsze”. Rak prostaty może wiązać się z obniżeniem stężenia antygenu PSA we krwi. Wnioski? „Świat medyczny musi przejrzeć na oczy i przestać zalecać badania stężenia antygenu PSA na tak ogromną skalę. Dzięki temu zaoszczędzimy miliardy dolarów, a pacjenci nie będą musieli przechodzić nieefektywnego leczenia i cierpieć z powodu skutków ubocznych”. Badanie stężenia antygenu PSA jest jak rzut monetą: pozwala ona na zdiagnozowanie jedynie 3,8% przypadków raka; oznacza to, że 96,2% nowotworów pozostaje niezdiagnozowane! Badania PSA są przydatne w niektórych okolicznościach Badania pozwalające określić stężenie antygenu PSA we krwi służą co prawda wykryciu raka, ale nie potrafią jednoznacznie określić, czy jest to łagodny i powoli rozwijający się nowotwór, który nie przysparza problemów, czy też jest to bardziej agresywny rodzaj raka. Według doktora Ablina badania krwi w celu oznaczenia poziomu PSA nie odgrywają żadnej roli w profilaktyce raka prostaty. Testy te są przydatne tylko w przypadku osób u których zdiagnozowano już raka prostaty w celu monitorowania skuteczności leczenia lub u mężczyzn, u których w rodzinie występował rak prostaty. W tych dwóch przypadkach znaczny i szybki wzrost PSA we krwi może oznaczać chorobę nowotworową lub jej nawrót. The New England Journal of Medicine, szanowane czasopismo medyczne, opublikowało w 2009 r. wyniki dwóch badań związanych ze stężeniem antygenu PSA; jedno z tych badań przeprowadzono w Europie, a drugie – w Stanach Zjednoczonych. W badaniu amerykańskim wykazano, że w okresie do siedmiu do dziesięciu lat „zapobieganie” za pomocą badań stężenia antygenu PSA nie zmniejszyło odsetka zgonów u mężczyzn w wieku ponad 55 lat. Co myśleć o operacji prostaty? Większości mężczyzn, u których zdiagnozowano raka, proponuje się operację wycięcia prostaty, nie dając im szczegółowych informacji dotyczących ich choroby i celu zabiegu. Mogłoby im to pomóc w świadomym podjęciu decyzji o poddaniu się takiej operacji bądź zrezygnowaniu z niej. W badaniu prowadzonym w Europie stwierdzono niewielkie obniżenie odsetka zgonów; jednakże, aby zapobiec jednemu zgonowi, należało poddać badaniom przesiewowym aż 1410 mężczyzn, a 48 z nich musiało poddać się leczeniu. Oznacza to, że 47 mężczyzn przeszło zabieg, który być może nie był konieczny, za to najprawdopodobniej sprawił, że pozostaną impotentami lub nie będą w stanie Nie mogą oni podjąć właściwej decyzji ponieważ: nie wiedzą dokładnie, do czego służy prostata; stąd nie mają najmniejszego pojęcia o tym, jak wygląda życie bez prostaty; trzymać moczu do końca życia! nie wiedzą, jakie ryzyko wiąże się z operacją; Wyjaśnienie podane przez dr. Ablina mrozi krew w żyłach: według niego „ta ogromna fala badań przesiewowych [w USA] napędzana jest chęcią zysku”. Dodaje on również, że dzięki tym badaniom „powstała ogromna gałąź przemysłu” skupiona wokół problemów z prostatą. „Niestety, medycyna nie jest oparta na faktach naukowych: dokonujemy wyborów, a następnie próbujemy je myśl o tym, że ma się „raka”, jest na tyle przerażająca – co jest całkowicie zrozumiałe – że są gotowi poddać się operacji, po której będą inwalidami, jeśli tylko pozwoli to na „pozbycie się” problemu; nie znają alternatywnych rozwiązań. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 21 NATUR ALNIE na przykład stanem zapalnym lub przyjmowaniem leków (takich jak ibuprofen). Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka prostaty NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bliższe spojrzenie na raka prostaty Zabieg, który zmienia mężczyzn w kobiety Pomimo to każdego roku setki tysięcy mężczyzn poddawanych jest zabiegowi usunięcia prostaty, nawet gdy cierpią na raka „niskiego ryzyka”, a przewidywane wydłużenie życia wynosi 10 lat! Konwencjonalna metoda leczenia prostaty polega na chirurgicznym usunięciu prostaty, co często prowadzi do nietrzymania moczu i impotencji, w połączeniu z „hormonoterapią”, która w sztuczny sposób zmniejsza poziom męskiego hormonu – testosteronu. To Ty musisz podjąć decyzję To nie Twój lekarz, ale to Ty będziesz musiał wstawać wiele razy w nocy z powodu potrzeby oddania moczu. Również Ty sam będziesz musiał znosić niemoc, nie mogąc już zaspokajać pragnień swojej żony. To powoduje, że nie tylko nie będziesz już mógł fizycznie uprawiać miłości, ale nawet już nie będziesz miał na nią ochoty. Już nic nie odczujesz, nawet przy kontakcie z najbardziej prowokującym stworzeniem, i nawet mała niebieska tabletka ułatwiająca erekcję Ci nie pomoże. Jeżeli lekarz zdiagnozuje u Ciebie raka, jego pierwszym zadaniem jest wyleczenie Cię z niego. To całkiem normalne. Leczenie chorych to jego zawód. Będzie Cię leczył, starając się maksymalnie ograniczyć „szkody uboczne”. Jednak jego naturalnym odruchem jest wykonywanie swojego zawodu: jeżeli jest chirurgiem, będzie Cię operował, jeżeli jest radioterapeutą, zastosuje promieniowanie, a chemioterapię, gdy jest onkologiem. Tak jak kobieta po menopauzie będziesz cierpiał na uderzenia gorąca i nocne poty. Twoje mięśnie zaczną wiotczeć, a Twoja pamięć uciekać. Zaczniesz przybierać na wadze, a gruczoły piersiowe zaczyną Ci rosnąć! (W języku medycznym nazywane jest to ginekomastią). Co gorsze, jest bardzo prawdopodobne, że staną się one bolesne. Jednak dla Ciebie najważniejszym celem nie jest pozbycie się raka: Twoim celem jest żyć jak najdłużej, najlepiej zachowując przy tym najważniejsze funkcje. I nie było jeszcze wspomniane o ryzyku zabiegów chirurgicznych: prostata jest gruczołem wielkości orzecha usytuowanym w miejscu o szczególnie trudnym dostępie, pod pęcherzem moczowym, za kością łonową. Ponieważ znajduje się ona kilka milimetrów od pęcherza moczowego i odbytu i jest otoczona wieloma naczyniami krwionośnymi – najmniejszy nieszczęśliwy ruch skalpela może być katastrofalny. W wielu innych przypadkach raków oznacza to praktycznie to samo: abyś mógł żyć lepiej i dłużej, gdyż najwyższym priorytetem jest wyleczenie Cię z raka – zapewnienie, abyś nie miał już guza. A to pociąga za sobą chirurgię, promienie, chemioterapię. „Nawet doświadczony chirurg może zakończyć operację w morzu krwi, nie mając możliwości prawidłowego widzenia tego, co stara się usunąć” – tłumaczy dr Mark Scholz, specjalista od chorób prostaty33. Jednak przypadek raka prostaty jest inny. Ponieważ jest to rak, który rozwija się powoli, musisz zdawać sobie sprawę z faktu, że będziesz jeszcze długo żył po diagnozie. Zmienia to sposób patrzenia na działania niepożądane zastosowanej terapii. Będą one ciążyć na Twoim życiu przez wiele lat. Nienaruszenie maluteńkich nerwów erekcyjnych (zapewniających mężczyźnie zdolność erekcji) jest mistrzowskim wyczynem. Nerwy te są cieńsze od włosa i niewidoczne gołym okiem. Nie powinno dziwić zatem, że nawet z najlepszymi chirurgami 50% mężczyzn po zabiegu dotyka impotencja. W zależności od Twojego wieku, stanu cywilnego, trybu życia możesz podjąć lub nie podjąć ryzyka. Nikt nie może zadecydować o tym za Ciebie. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 22 1. http://www.nytimes.com/2012/10/28/magazine/theisland-where-people-forget-to-die.html 19. Mills E, Wu P, Seely D, Guyatt G. Melatonin in the treatment of cancer: a systematic review of randomized controlled trials and meta-analysis. J Pineal Res. 2005 Nov;39(4):360–6. 2. Satia J.A., Patterson R.E., Herrero R., Jin F., Dai Q., King I.B., Chen C., Kristal A.R., Prentice R.L., Rossing M.A. Study of diet, biomarkers and cancer risk in the United States, China and Costa Rica. Int. J. Cancer, 82: 28–32, 1999. 20. B artsch C, Bartsch H. Melatonin in cancer patients and in tumor-bearing animals. Adv Exp Med Biol. 1999;467:247–64. 3. Michels KB, Rosner BA, Chumlea WC, Colditz GA, Willett WC. Preschool diet and adult risk of breast cancer. Int J Cancer. 2005 Aug 10. 21. Cos S, Fernandez R, Guezmes A, Sanchez-Barcelo EJ. Influence of melatonin on invasive and metastatic properties of MCF-7 human breast cancer cells. Cancer Res. 1998 Oct 1;58(19):4383–90. 4. K ing IB, Kristal AR, Schaffer S, Thornquist M, Goodman GE. Serum trans-fatty acids are associated with risk of prostate cancer in beta-Carotene and Retinol Efficacy Trial. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2005 Apr;14(4):988–92. 22. Lissoni P, Rovelli F, Frassineti A, Fumagalli, L, Malysheva O, Conti A, Maestroni G. Oncostatic activity of pineal neuroendocrine treatment with the pineal indoles melatonin and 5-methoxytryptamine in untreatable metastatic cancer patients progressing on melatonin alone. Neuroendocrinol Lett. 2000;21(4):319–23. 5. Freudenheim JL, Marshall JR, Vena JE, Laughlin R, Brasure JR, Swanson MK, Nemoto T, Graham S. Premenopausal breast cancer risk and intake of vegetables, fruits, and related nutrients. J Natl Cancer Inst. 1996 Mar 20; 88(6):340–8. 23. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev August 2010 19; 2073. July 20, 2010. 7. J Steroid Biochem Mol Biol. 2007 Mar;103(3–5):708–11. 24. Pizzorno JE Jr, Murray Michael T (Ed). Textbook of Natural Medicine, Churchill Livingstone, États-Unis, troisième édition, 2006, pages 1890 à 1892. 9. Willer A. Reduction of the individual cancer risk by physical exercise. Onkologie. 2003 Jun;26(3):283–9. 26. Am J Clin Nutr February 2004 vol. 79 no. 2 282–288. 6. Am J Clin Nutr 2013 ajcn.049494. 8. Cannell JJ, Hollis BW. Use of vitamin D in clinical practice. Altern Med Rev. 2008 Mar;13(1):6–20. 25. T he Natural Pharmacist (Ed). Natural Products Encyclopedia, Herbs & Supplements – Isofl avones + Lignans, ConsumerLab.com. 10. Moore L, Fradet Y. Lifetime occupational physical activity and incidental prostate cancer (Canada). Cancer Causes Control. 2000 Sep;11(8):759–64. 27. http://www2.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=b3&ms=0 &ml=pl&mi=0&mx=0&mt=&my=247&ma=5225 28. Olsen O, Gøtzsche PC. Cochrane review on screening for breast cancer with mammography. Lancet. 2001; 358:1340–2. 11. Patel AV, Callel EE, Bernstein L, Wu AH, Thun MJ. Recreational physical activity and risk of postmenopausal breast cancer in a large cohort of US women. Cancer Causes Control. 2003 Aug; 14(6):519–29. 29. Faut-il arrêter le programme français de dépistage du cancer du sein par mammographie ? Médecine. Volume 2, Numéro 8, 340–2, Octobre 2006, Editorial DOI: 10.1684/med.2006.0002 12. Matthews CE, Shu XO, Jin F, Dai Q, Hebert JR, Ruan ZX, Gao YT, Zheng W. Lifetime physical activity and breast cancer risk in the Shanghai Breast Cancer Study.: Br J Cancer. 2001 Apr 6;84(7):994–1001. Cancer: the improvement with thyroid treatment? 30. Jørgensen KJ, Gøtzsche PC, Overdiagnosis in publicly organised mammography screening programmes: systematic review of incidence trends, BMJ, 2009;339:b25. 13. J Nutr Biochem. 2012 Jun;23(6):591-601. 14. Cancer Prev Res (Phila). 2008 Oct;1(5):385-91. 16. Biol Pharm Bull. 2010;33(8):1291-9. 31. http://health.usnews.com/healthnews/blogs/onwomen/2009/09/03/4-steps-to-take-now-to-loweryourbreast-cancer-risk 18. Schwartz SBS. The relationship of thyroid deficiency to cancer: a 50-year retrospective study. J IAPM, 1977, 6 (1):9. 33. R alph Blum et Dr Mark Scholz, Touche pas à ma prostate, Thierry Souccar Editions, 2012, p. 74. 15. Mol Pharmacol. 2009 Jul;76(1):81-90. 32. Hawkes N. Prostate screening: is the tide turning against the test? BMJ 2010;340:c1497. 17. Cancer Lett. 2010 Jul 1;293(1):65-72. Rak: Wszystkie naturalne rozwiązania 23 Zdrow y m Być Źródła: NATUR ALNIE NATUR ALNIE Zdrow y m Być Bibliografia Rośliny, które leczą Skarb ukryty w Twoim ogródku W leczeniu chorób i dolegliwości nasi przodkowie od tysięcy lat korzystali z dobrodziejstw natury: z roślin leczniczych. Przygotowywali z nich cenne napary, wywary, nalewki, olejki, okłady... Z czasopismem Rośliny i Zdrowie. Twoja naturalna apteka: ✔ o dkryjesz, jak łatwo jest wyhodować w swoim ogródku rośliny od zawsze uprawiane przez naszych przodków, ✔ d owiesz się, jak można uprawiać wybrane rośliny wykorzystywane do celów leczniczych w innych kulturach: w medycynie chińskiej, indyjskiej czy amazońskiej. Przygotuj swoje własne lekarstwa Czasopismo Rośliny i Zdrowie. Twoja naturalna apteka opisuje, jak samodzielnie przygotować lekarstwa, które skutecznie zwalczą choroby lub zapobiegną wielu dolegliwościom. Nawet, jeśli nie masz ogródka, przekonasz się, że w zwykłej doniczce na parapecie lub na balkonie możliwa jest uprawa całej naturalnej apteki ratunkowej. Rośliny i Zdrowie. Twoja naturalna apteka ◾ 24-28 stron Prenumerata 12 miesięcy + PREZENT ◾ wydanie elektroniczne 149 zł ◾ wydanie papierowe w Polsce 249 zł ◾ wydanie papierowe poza Polską 449 zł Po zaprenumerowaniu Rośliny i Zdrowie otrzymasz w PRZEZENCIE: wydanie specjalne miesięcznika Rośliny i Zdrowie Znajdziesz w nim m.in.: • Kompozycję 6 olejków eterycznych, które łagodzą bóle pleców. • Tajemnicę bambusa, który poprawia sprawność stawów oraz zapobiega zwyrodnieniu chrząstek stawowych. • Kompletny zestaw informacji o preparatach roślinnych skutecznych w przypadku każdego z 3 rodzajów cellulitu. Następnie, regularnie co miesiąc będziesz w ramach prenumeraty otrzymywać nowy numer miesięcznika Rośliny i Zdrowie. Dane do przelewu N umer konta 79 2490 0005 0000 4600 1757 5307 Odbiorca Poczta Zdrowia sp. z o.o., ul. Świętojańska 15, 15-277 Białystok Tytuł przelewu W tytule przelewu wpisz: prenumerata Rośliny i Zdrowie oraz podaj • swój adres e-mail (jeśli zamawiasz prenumeratę elektroniczną) • imię i nazwisko oraz adres pocztowy, na który chcesz otrzymywać Twoją prenumeratę (jeśli zamawiasz prenumeratę papierową) Więcej na: www.RoslinyiZdrowie.pl
