Bitwa pod Platejami

Autorzy: Adrianna Błaszczyk
Maria Konieczna
Wstęp
Przyczyny konfliktu
Powstanie w Milecie
Bitwa pod Maratonem
Bitwa pod Termiopilami
Bitwa pod Artemizjonem
Bitwa pod Salaminą
Bitwa pod Platejami
Bitwa pod Mykale
Bitwa pod Eurymedonem
Bitwa pod Famagustą
Wojny
grecko-perskie
–
podjęte w latach 490-449
p.n.e. próby podboju Grecji
przez
perskie
imperium
Achemenidów.
Okres wojen zakończył tzw.
pokój Kalliasa w 449 r. p.n.e.,
na
mocy
którego
Persja
zrzekła się hegemonii na
Morzu Egejskim
i uznała
niezależność greckich kolonii.
Wojnę tę opisuje Herodot w swym dziele pt. Dzieje. Przyczyn
dopatruje się w mitologicznych wydarzeniach, a mianowicie w
uprowadzeniach kobiet z wybrzeży zarówno greckich, jak i fenickich,
na czele z najsłynniejszym porwaniem Heleny, czego skutkiem miała
być inwazja na Troję achajskich wojsk. Herodot uważał zaś, że wojna
Greków z Persami była punktem kulminacyjnym zmagań Wschodu z
Zachodem.
Obalenie tyranii w Milecie stało się przyczyną wybuchu
antyperskiego powstania jońskiego (500-494 p.n.e.) pod wodzą
Aristagorasa. Powstańcy, wspierani jedynie przez Ateny i Eretrię,
po początkowych sukcesach, jak np. atak na Sardes, ponieśli klęskę
pod Efezem, a powstanie zostało stłumione przez Persów.
Kontruderzenie perskie skierowało się na Cypr (zdobyty w 497 r.
p.n.e.). Zniszczona została też flota jońska (bitwa pod Lade), co
pociągnęło za sobą w 494 r. zburzenie Miletu i deportację jego
ludności do Mezopotamii.
data: 490 r. p.n.e.
dowódca Persów: Dariusz Wielki
dowódca Ateńczyków: Miltiades
Po upadku powstania jońskiego (499-494 p.n.e.) król Persji Dariusz I
postanowił podbić Grecję, którą zamierzał ukarać za opowiedzenie się
po stronie powstańców. W roku 492 p.n.e. wysłał do Grecji armię pod
dowództwem Mardoniusza. Persowie ponieśli w Tracji klęskę. Dalsze
próby podbicia kraju skończyły się niepowodzeniem, gdyż sztorm
zniszczył większą część floty perskiej, zmuszając Mardoniusza do
odwrotu. Dariusz planował poprzez kolejne ataki podporządkować
sobie całą Grecję, korzystając z faktu, iż część polis, w obawie przed
stratami, odmówiła udziału w wojnie. Król wysłał kolejną armię pod
wodzą Datisa i Artafernesa, która wylądowała na Eubei, gdzie
spacyfikowała Karystos i Eretrię, a następnie w Attyce wschodniej, w
okolicach Maratonu, skąd zamierzała uderzyć na Ateny.
Kiedy Persowie przeprawili się ponownie na kontynent, wędrując brzegiem, Związek
Helleński( Grecka koalicja powstała w 481r. p.n.e. na czele ze Spartą) przygotował
obronę przesmyku Termopile, który stanowił „bramę” do środka Grecji. Obroną
dowodził Spartański król Leonidas na czele 7 tys. armii i 300 osobowego oddziału
złożonego z najlepszych Spartańskich hoplitów. Armia Perska wynosiła 100 000
żołnierzy. Grecy nie liczyli na zwycięstwo lecz chwilowe zatrzymanie Persów. Bitwa
rozegrana w sierpniu roku 480 p.n.e. Mimo tak wielkiej przewagi liczebnej próby
rozerwania greckiej obrony przez azjatyckich najeźdźców nie dawały rezultatu (o czym
decydowała skuteczność greckiej falangi i korzystne warunki terenowe,
uniemożliwiające atak jazdy perskiej ze skrzydła). Według przekazów wszyscy polegli.
Po bitwie król Kserkses kazał odszukać ciało Leonidasa, któremu odrąbał głowę i nabił
na wysoki pal, żeby obniżyć morale Greków. Bitwa pod Termopilami zakończyła się
przegraną Greków, którzy nie zdołali uchronić Aten przed złupieniem. Sądzę, że tę
porażkę w rzeczywistości można traktować jak zwycięstwo, ponieważ przewaga
liczebna Persów była miażdżąca, bo aż 14 krotna i w bitwie zginęło ich ok.20 tys.
Bitwa morska rozegrana w sierpniu 480 p.n.e. pomiędzy flotami
zjednoczonych polis Grecji a flotą Persji w pobliżu przylądka
Artemizjon. Flota perska pomimo strat poniesionych w czasie burzy u
wybrzeży Tesalii liczyła około 500 okrętów. Flota grecka pod
dowództwem Spartanina Eurybiadesa liczyła około 300 okrętów, z
czego 180 ateńskich. W trzecim dniu bezpośrednich walk do Greków
dotarły wieści o przegranej pod Termopilami Eurybiades podjął
decyzję o wycofanie się w pobliże wyspy Salaminy.
Rozegrała się w cieśninie pomiędzy wyspą Salamina (gr. Salamis) a wybrzeżem
Attyki w Zatoce Sarońskiej niedaleko Aten 28 września 480 roku p.n.e. między
flotami grecką i perską w czasie wojen perskich. Zwycięstwo niewielkiej floty
greckiej nad perską zadecydowało o dalszych losach wojny, a tym samym o
przyszłości cywilizacji europejskiej. Bitwa ta jest uważana za jedną z tych bitew,
które zmieniły bieg historii.
Bitwa miała miejsce podczas drugiej wojny perskiej (480-449 p.n.e) w 479 p.n.e
Po bitwie pod Salaminą (480 p.n.e.) w Grecji pozostawały nadal wojska perskie.
W 479 p.n.e. Persowie pod wodzą Mardoniusza najechali Attykę. Gdy do wojny
włączyli się Spartanie, Mardoniusz wycofał się do Beocji, po czym zatrzymał się
pod Platejami, gdzie doszło do kolejnej wielkiej bitwy z wojskami greckimi pod
wodzą Pauzaniasza.
Bitwa rozegrała się w sierpniu 479 p.n.e. (według Herodota miała miejsce tego samego
dnia co bitwa pod Platejami). Król Sparty Leotychidas II, ulegając namowom posłów z
Samos, wyruszył przeciwko Persom w celu wyzwolenia Jonów. Persowie w obawie
przed zbliżają się flotą grecką wyciągnęli swoje okręty na brzeg przylądka Mykale.
Obwarowali się dodatkowo wałami zbudowanymi z drzew i kamieni. Leotychidas po
dotarciu na miejsce zaczął wzywać Jonów do stawienia się po stronie greckiej.
Persowie w odpowiedzi rozbroili jońskich najemników lub odesłali do pilnowania
górskich przełęczy.
Rozegrała się gdzieś między 470 a 466 rokiem p.n.e. u ujścia rzeki Eurymedon w
Pamfilli, na południowym wybrzeżu Azji Mniejszej. Zakończyła się zwycięstwem armii i
floty greckiej pod wodzą Kimona nad Persami. Odtąd Grecja i greckie miasta w Jonii
mogły się czuć niezagrożone przez imperium perskie. Rok później król Kserkses I został
zamordowany i to zakończyło jego walkę z niepodległymi polis greckimi.
Bitwa pod Famagustą(449 r. p.n.e) była ostatnim starciem drugiej
wojny grecko-perskiej.
Pod Famagustą walki toczyły się na lądzie i na morzu. Oba starcia
zakończyły się zwycięstwem Greków – rozbiciem floty fenickiej pod
wodzą Artabazosa i perskich wojsk lądowych Megabyzosa.