Połóg prawidłowy

/ łac. Puerperium /
POŁÓG PRAWIDŁOWY
Definicja
Połóg – to 6 tygodniowy okres po porodzie,
który obejmuje:
 cofanie się zmian ciążowych i porodowych
 gojenie się ran porodowych
 rozpoczęcie się i utrzymywanie laktacji
 ponowne podjęcie czynności przez jajniki
Cofanie się zmian ciążowych
i porodowych /inwolucja/






Inwolucja dotyczy:
mięśnia macicy
dna miednicy
powłok brzusznych
pęcherza moczowego
jelit
zmniejszenie uwodnienia organizmu
Przyczyny inwolucji
Po wydaleniu łożyska uruchomione
zostają dwa mechanizmy
1. Zaprzestanie działania hormonów na macicę:
- Gonadotropiny łożyskowej
- Laktogenu łożyskowego
- Gestagenów
- estrogenów
2. Zmniejszenie ukrwienia mięśnia macicy – spowodowane
skurczami połogowymi
Skutki skurczów połogowych
 Zmniejszenie ukrwienia mięśnia macicy-
powodujące skurczowe niedokrwienie, zmiany
degeneracyjne i autolizę włókien mięśniowych
 Hamowanie krwawienia z rany macicy
 Wydalanie wydzieliny z rany macicy- tzw.
odchody połogowe
W tym czasie masa mięśnia macicy zmniejsza się
z ok. 1000 g do 50 g po 6 tygodniach
Wysokość dna macicy w
pierwszych dniach połogu
 Bezpośrednio po wydaleniu łożyska – w




połowie odległości między pępkiem a
spojeniem łonowym
Po 24 godzinach- na wysokości pępka
w 5.-tym dniu połogu – w połowie między
pępkiem a spojeniem łonowym
W 10.- tym dniu połogu – na wysokości
spojenia łonowego
Po 2. tygodniach po porodzie – macica jest
nie wyczuwalna przez powłoki brzuszne
Odchody połogowe /lochia/
 Definicja - wydzielina z rany jamy macicy
 w 1. – 3. dobie połogu- odchody krwiste
 koniec 1.-go tygodnia – brunatne,
brązowawe /półpłynne /
 koniec 2. – go tygodnia – brudnożółte
 koniec 3. – go tygodnia – szarobiałe
/surowiczowodniste/
 po 4 – 6 tygodniach – zanikanie odchodów
Odchody c.d.
 UWAGA
 Odchody zawierają liczne bakterie
pochwowe : gronkowce, paciorkowce,
pałeczki okrężnicy
Laktacja
 1. faza – mammogeneza- rozwój i tworzenie
gruczołu piersiowego do czynnościowo
sprawnego narządu
 2. faza – laktogeneza – przygotowanie gruczołu
piersiowego do wydzielania mleka
 3. faza – galaktogeneza – wywołanie
wytwarzania mleka w komórkach gruczołowych
 4. faza – galaktopoeza – utrzymanie wydzielania
mleka
 5. faza – galaktokineza – wydalanie mleka
Laktacja c.d.
 Mammogeneza – sterowana przez
estrogeny, które powodują rozwój dróg
wyprowadzających
oraz progesteron powodujący rozwój
pęcherzyków wydzielniczych i ich nabłonka
wydzielniczego
Laktacja c.d.
 Laktogeneza – dochodzi do wzrostu tkanki
gruczołowej i tworzenia nowych zrazików
wydzielniczych, co powoduje powiększenie
piersi
 Różnicowanie komórek wydzielniczych jest
stymulowane zwiększeniem wydzielania
łożyskowego laktogenu i przysadkowej
prolaktyny
Laktacja c.d.
 Galaktogeneza – rozpoczyna się po
wydaleniu łożyska.
 Ustąpienie działania estrogenów ,
hamujących wydzielanie mleka, powoduje
wyzwolenie czynności wydzielniczej
nabłonka pęcherzyków gruczołowych
 Działanie prolaktyny ujawnia się klinicznie
dopiero w 3. dniu połogu, kiedy następuje
gwałtowny napływ pokarmu
Laktacja c.d.
Galaktopoeza – uwarunkowana czynnikami
 - wewnątrzwydzielniczymi
 - mechanicznymi
 - neurogennymi
Laktacja c.d.
 Galaktokineza – działanie obkurczające
oksytocyny na mięśnie gładkie ściany
pęcherzyków wydzielniczych i dróg
wyprowadzających.
 Mleko wydzielane jest na skutek skurczów
mięśni gładkich pęcherzyków wydzielniczych
 Karmienie piersią przyspiesza obkurczanie
macicy
Kliniczny przebieg połogu
 Tętno w połogu 60 – 80 /min
 Temperatura ciała 36,5 – 37,0
 Wysokość dna macicy
 Kontrola odchodów połogowych
 Oddawanie moczu
 Wypróżnienie
 Uruchamianie w połogu
 Gimnastyka w połogu
Badanie położnicy przed wypisaniem
ze szpitala
Badanie piersi
- ocena brodawek sutkowych /pęknięcia/
- ocena całego sutka / zaczerwienienie,
obrzęk/
Określenie wysokości dna macicy przy
pomocy badania zewnętrznego
Oglądanie sromu i krocza lub rany po c.c.
Karmienie piersią
 Zalety karmienia piersią




--mniejsza podatność na zakażenia
u noworodków karmionych naturalnie
Technika karmienia
Pielęgnacja brodawek sutkowych
Karmienie na żądanie
Czas trwania karmienia piersią
Karmienie piersią c.d.
 Trudności w karmieniu piersią
-- ze strony matki
-- ze strony noworodka
 Przeciwwskazania do karmienia piersią
-- ze strony matki
-- ze strony dziecka
 Hamowanie laktacji