NFOŚiGW – Cele programu POIiŚ w zakresie przeciwdziałania i

NFOŚiGW – Cele programu POIiŚ w zakresie przeciwdziałania i dostosowania do zmian
klimatycznych
Anna Czyżewska
Dyrektor Departamentu Gospodarowania Wodami
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
W POIIŚ 2014-2020 działania dotyczące przeciwdziałania i dostosowania do zmian klimatycznych
zawarto w priorytecie inwestycyjnym 5.II. - Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na konkretne
rodzaje zagrożeń przy jednoczesnym zwiększeniu odporności na klęski i katastrofy i rozwijaniu
systemów zarządzania klęskami i katastrofami.
CELE SZCZEGÓŁOWE
 Większa ilość retencjonowanej wody oraz wyższa sprawność przeprowadzania rozpoznania i
reagowania w sytuacji wystąpienia zagrożeń naturalnych i poważnych awarii.
REZULTATY, KTÓRE PAŃSTWO CZŁONKOWSKIE ZAMIERZA OSIĄGNĄĆ PRZY WSPARCIU UNII
 Realizacja priorytetu inwestycyjnego przyczyni się osiągnięcia celu dotyczącego zwiększenia
ilości retencjonowanej wody oraz zwiększenia sprawności przeprowadzania rozpoznania i
reagowania w sytuacji wystąpienia zagrożeń naturalnych i poważnych awarii.
Zakres interwencji
W ramach priorytetu inwestycyjnego będą realizowane działania nakierowane na zwiększenie
możliwości zapobiegania zagrożeniom naturalnym, na które Polska jest szczególnie narażona, tj.
powodzi i suszy oraz reagowania na nie.
W ramach priorytetu inwestycyjnego realizowane będą również działania infrastrukturalne
nakierowane na wzmocnienie odporności na zagrożenia związane z negatywnymi efektami zmian
klimatu na obszarach, które są szczególnie narażone (w szczególności na obszarach miejskich oraz na
wybrzeżu Morza Bałtyckiego). Odporność miast na ekstremalne zjawiska meteorologiczne i ich
następstwa jest relatywnie niewielka z powodu m.in.: ograniczenia powierzchni biologicznie
czynnych, wielkopowierzchniowego uszczelnienia gruntów, dużej gęstości zabudowy i zaludnienia.
Istotnym problemem jest również brak lub istnienie nieefektywnych systemów zagospodarowania
wód opadowych, których prawidłowe funkcjonowanie pozwoliłoby na przeciwdziałanie
podtopieniom i zalaniom oraz umożliwiłoby retencjonowanie wody i wykorzystywanie jej w okresach
suchych
Strategiczny plan adaptacji do zmian klimatu dla sektorów i obszarów wrażliwych do roku 2020 z
perspektywą do roku 2050 – Szymon Tumielewicz Departament Zrównoważonego Rozwoju i
Współpracy Międzynarodowej - Ministerstwo Środowiska
Odpowiedzią Polski na wyzwania w zakresie adaptacji do zmian klimatu jest przyjęcie przez rząd w
październiku 2013 r. Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany
klimatu (SPA 2020). Jest to pierwszy rządowy dokument strategiczny w Polsce dedykowany wyłącznie
adaptacji. Kluczowe założenia przyjęte na etapie przygotowania SPA 2020 były następujące:
 zapewnienie warunków do stabilnego rozwoju społeczno-gospodarczego w obliczu
poważnego ryzyka, jakim są zmiany klimatu, zmniejszenie wrażliwości gospodarki na
postępujące zmiany klimatu,
 wzmocnienie filaru adaptacyjnego w polityce klimatycznej - dotychczas w dyskusji o klimacie
w Polsce jak też w Unii Europejskiej dominował wątek przeciwdziałania zmianom klimatu,
czyli działania na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych,



wypełnienie
zobowiązań
wynikających
z
unijnej
polityki
adaptacyjnej,
w tym celów Strategii adaptacji do zmian klimatu UE przyjętej w 2013 r.
wypełnienie jednego z tzw. warunków ex-ante dla nowej perspektywy finansowej UE 20142020 celem umożliwienia wydatkowania środków na działania zw. z adaptacją do zmian
klimatu,
zainicjowanie poważnej debaty nt. wagi adaptacji w kontekście polityk sektorowych oraz w
działaniach rozwojowych prowadzonych przez samorząd regionalny i lokalny.
W SPA 2020 zwraca się szczególną uwagę na problem zagrożeń związanych z wodami opadowymi i
konieczność właściwego gospodarowania nimi. Wyniki przeanalizowanych scenariuszy wskazują na
zwiększone prawdopodobieństwo występowania nagłych powodzi opadowych oraz powodzi
błyskawicznych mogących powodować podtopienia obszarów źle zarządzanych przestrzennie.