Proces Skałotwórczy

Proces Skałotwórczy
Opracowanie :
Agnieszka Polejewska
I
Aleksandra Hadalska
Co to jest „skała”?
Skała – to zespół minerałów lub wiele
ziaren tego samego minerału
powstałe w warunkach naturalnych.
Wynika stąd, że do skał nie możemy
zaliczyć betonu i innych materiałów
wytwarzanych przez człowieka.
Skały dzielimy na trzy głowne
grupy :
• Skały magmowe
• Skały osadowe
• Skały metamorficzne (przeobrażeniowe)
Skały magmowe
• Swoje powstanie
zawdzięczają
zjawiskom
wulkanizmu i
plutonizmu podczas
których magma
zastyga pod lub na
pow. Ziemi ( pod
postacią lawy).
Skały magmowe C.D…
• Skały powstające pod powierzchnią Ziemi będą
więc nazywane plutonicznymi, a powstające na
jej powierzchni - wulkanicznymi. Skład obydwu
będzie się różnił, ponieważ zastygająca lawa
oddaje do atmosfery związki lotne (np. jak
wodę), a więc nie mogą w niej powstawać
minerały zawierające takie związki. O tempie
wzrostu kryształów decyduje też czas zastygania
magmy.
Skład Skał Magmowych :
W składzie mineralnym pospolitych skał
magmowych dominują :
• skalenie
• Kwarc
• Łyszczyki
Rzadziej występują amfioble, granaty,
magnetyt czy pirokseny. .
Skały osadowe
Skały osadowe powstają w wyniku
sedymentacji, czyli gromadzenia się
materiału okruchowego, organicznego lub
chemicznego w zbiornikach wodnych lub rzadziej - w środowisku lądowym. Osady
te podlegają następnie procesowi
diagenezy, podczas której zmniejsza się
odległość pomiędzy poszczególnymi
składnikami osadu
Minerały skałotwórcze skał
osadowych
• to przeważnie skalenie, kwarc,
granaty (pochodzące ze skał
magmowych i metamorficznych), ale
również inne minerały, powstające w
środowisku sedymentacyjnym
(chalcedon, opal, kalcyt, dolomit,
halit czy gips).
Skały osadowe
Skały okruchowe
Skały oranogeniczne
Skały chemiczne
Skały okruchowe
• Skały okruchowe to utwory nagromadzone
na powierzchni skorupy ziemskiej wskutek
wietrzenia, transportu i sedymentacji.
Dominują w nich materiały obcego
pochodzenia, pochodzące ze zniszczenia
starszych skał. Skały okruchowe mogą być
skałami luźnymi lub zwięzłymi.
Skały oranogeniczne
• Skały organogeniczne
swoje powstanie
zawdzięczają osadzaniu
się materii organicznej,
zarówno roślinnej jak i
zwierzęcej w zbiornikach
wodnych. Osady roślinne
są związane głównie z
tworzeniem się torfu,
węgli i kredy piszącej, zaś
zwierzęce są podstawą
radiolarytów, opok i
różnych typów wapieni
• Ropa naftowa i gaz
ziemny wytworzyły się
zarówno z planktonu
zwierzęcego jak i
roślinnego w warunkach
niewysokiej temperatury i
beztlenowego
środowiska.
…rafa koralowa
• Rafy koralowe są źródłem
wielu skały węglanowych
(wapieni muszlowych,
gąbkowych,
otwornicowych, itd.),
związanych z obecnością
kalcytu w szkieletach
organizmów. Skały te,
znajdowane na terenie Jury
Krakowsko-Częstochowskiej
świadczą dobitnie o istnieniu w
tych rejonach płytkich i
ciepłych zbiorników wodnych.
Skały chemiczne
• Skały chemiczne powstają na skutek
odparowania wody ze zbiornika morskiego
lub słonego jeziora. Różne rodzaje skał
wytrącają się przy różnym stężeniu
roztworu, przy czym najwcześniej
wytrącają się wapienie.
Skały metamorficzne
• Skały metamorficzne tworzą się w wyników
procesów metamorficznych oddziałujących na
istniejące już formacje skalne. Działanie
poszczególnych czynników metamorfizmu
(temperatura, ciśnienie, roztwory
hydrotermalne) jest uzależnione od głębokości,
na których zjawisko to zachodzi, temperatury,
ciśnienia, składu chemicznego i mineralnego skał
wyjściowych oraz chemizmu wód (roztworów)
dopływających z głębi ziemi.
Podsumowanie….
Skały dzielą się na trzy główne
grupy …
… magmowe, osadowe i metamorficzne. Podział
ten wynika ze sposobu ich powsatwania.
Skały magmowe powstają z magmy, czyli płynnego
materiału z wnętrza ziemi. Skały osadowe
powstają wtedy, gdy warstwy materiału
niesionego przez wodę lub wiatr ulegają
skamienieniu. Gdy istniejące skały poddane
zostaną działaniu wysokiej temperatury i
ciśnienia, ich masy ulegają ponownej
krystalizacji i tak powstają skały metamorficzne.
KONIEC