Model OSI i TCP/IP, HTML, WWW Szeroko pojęta możliwość wymiany informacji pomiędzy użytkownikami Współdzielenie zasobów sprzętowych i programowych Współdzielenie dużych mocy obliczeniowych. Sieć komputerowa - budowa warstwowa: Warstwy oprogramowania (layers); Zasady komunikacji między nimi (protocols) Dwa modele warstwowe sieci komputerowych: Model odniesienia łączenia systemów otwartych ISO/OSI RM (International Standards Organization/Open Systems Interconnection Reference Model) Model DARPA (Agencji ds. Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony USA, Defence Advanced Research Projects Agency) Korzyści ze stosowania modelu OSI: ■ Mniejsza złożoność ■ Ustandaryzowanie interfejsów - Projektowanie modułowe ■ Zapewnienie współdziałania technologii ■ Przyspieszony rozwój ■ Uproszczenie procesu nauczania Pomiędzy sąsiednimi warstwami • rzeczywista komunikacja • enkapsulacja Pomiędzy warstwy na równym poziomie (równorzędna) • komunikacja logiczna • protokół danej warstwy Wymiana przez warstwy informacji nazywanych jednostkami danych protokołu PDU (ang. protocol data unit) 7. Warstwa aplikacji (application layer) Odpowiedzialna za zarządzanie komunikacją między dwiema aplikacjami. Jest warstwą programów użytkowych, wykorzystujących technologie sieci. 6. Warstwa prezentacji (presentation layer) – – – Wykonuje ogólne operacje na strukturze danych podlegających wymianie. Jest odpowiedzialna za szyfrowanie lub kompresje; Konwersja formatów danych i kodów znakowych między różnymi systemami operacyjnymi obsługującymi sesję. 5. Warstwa sesji (session layer) Tworzy struktury służące zarządzaniu komunikacją: np. ustanawianiem, zarządzaniem oraz przerywaniem sesji (połączenia). 4. Warstwa transportowa (transport layer) – – Warstwa transportowa zapewnia niezawodny i przezroczysty transfer danych między punktami końcowymi (komputerami). Warstwa transportowa zapewnia wykrycie błędów i kontrolę transmisji. 3. Warstwa sieciowa (network layer) Odpowiada za transmisję bloków informacji zwanych pakietami poprzez sieć połączonych urządzeń. Umożliwia uniezależnienie warstw wyższych od zastosowanych technologii transmisji danych, rodzaju technologii komutacji, topologii sieci. Określa, którą drogą przesyłane będą poszczególne jednostki danych (routing). 2. Warstwa łącza danych (data link layer) Zapewnia niezawodny transfer poprzez łącza fizyczne. Ustala początek i koniec bloków danych (dokonując - jeśli to konieczne - synchronizacji). Wykrywa błędy i w miarę możliwości dokonuje ich korekty, czyli zapewnia kontrolę transmisji poprzez łącze fizyczne. 1. Warstwa fizyczna (physical layer) – Zapewnia transmisję ciągu bitów poprzez medium fizyczne (elektryczne, optyczne, mechaniczne, itp.). – Ustala zasady przyłączenia urządzenia do medium transmisyjnego sieci. – Określa rodzaj złącza mechanicznego i parametry elektryczne sygnałów. Najczęściej stosowane protokoły warstwy aplikacji to: protokół FTP (ang. File Transfer Protocol) protokół HTTP (ang. Hypertext Transfer Protocol) protokół SMTP (ang. Simple Mail Transfer Protocol) protokół DNS (ang. Domain Name System) protokół TFTP (ang. Trivial File Transfer Protocol) Najczęściej stosowane protokoły warstwy transportowej to: protokół TCP (ang. Transport Control Protocol) protokół UDP (ang. User Datagram Protocol) Główny protokół warstwy internetowej to : protokół IP (ang. Internet Protocol) 1. 2. Niezależność od techniki sieciowej: Protokoły TCP/IP definiują jednostkę transmitowanych danych – datagram oraz określają sposoby przesyłania datagramów w różnych sieciach (niezależność od zastosowanych technologii w sieciach rozległych); Jednolitość połączenia: Komunikujące się jednostki mają jednoznacznie je identyfikujący adres. Każdy datagram zawiera adres nadawcy i odbiorcy. Jednostki pośredniczące w przekazywaniu datagramów na podstawie adresu celu wyznaczają trasy; 3. 4. Potwierdzenie na końcach: Potwierdzenie pomiędzy nadawcą i odbiorcą zamiast potwierdzeń między maszynami pośredniczącymi w transporcie danych; Standardy protokołów programów użytkowych: W obrębie protokołów TCP/IP jest miejsce dla standardów wielu popularnych programów użytkowych: SMTP, FTP, TELNET, SNMP. Przeglądarka: Program interakcyjny umożliwiający użytkownikowi przeglądanie informacji dostępnych przez serwery WWW (World Wide Web) HTML (Hypertext Markup Language): Język opisu struktury dokumentów hipertekstowych. Identyfikacja strony: Aby umożliwić jednoznaczne wskazanie żądanej strony wprowadzono jednolity adres zasobu: URL (Uniform Resource Locator), którego ogólna postać wygląda następująco: protokół://nazwa_komputera:port/nazwa_dokumentu Protokół HTTP (Hyper Text Transfer Protocol): Do pobrania strony z serwera WWW przeglądarka używa tego protokołu. Przeglądarka żąda przesłania strony, a serwer to żądanie spełnia. Protokół HTTP określa dokładnie format żądań i odpowiedzi. Złożoność serwerów – niska. Złożoność przeglądarek – wysoka: Moduł sterujący; Klient HTTP, oraz inne opcjonalne; Interpreter HTML; Dokumenty statyczne: Serwer WWW dostarcza przeglądarce gotowy dokument HTML z serwera, bez żadnych programów uruchamianych lokalnie; Dokumenty dynamiczne: Serwer WWW uruchamia dodatkowy program, który tworzy dokument przy każdym zleceniu dostarczenia strony przez przeglądarkę; Dokumenty aktywne: Serwer WWW dostarcza przeglądarce odpowiedni program, który uruchamiany jest lokalnie i odpowiada za wyświetlanie informacji i interakcje z użytkownikiem. Zalety: ▪ ▪ ▪ ▪ prostota; pewność; szybkość obsługi: łatwość tworzenia (HTML – opis struktury strony bez znajomość języków programowania); ▪ obsługa przez przeglądarkę natychmiastowa i pewna; ▪ może być bez problemu przechowywana w cache przeglądarki. Wady: ▪ brak elastyczności; ▪ mało atrakcyjna forma; ▪ nieaktualne informacje; Zalety: ▪ „większa” aktualność informacji ▪ dla przeglądarki są to takie same dokumenty jak statyczne; Wady: ▪ większy koszt (osobowy i sprzętowy) ▪ dłuższy czas oczekiwania na odpowiedź; ▪ po wysłaniu informacji do przeglądarki zaczynają się one dezaktualizować; Zalety: ▪ możliwość ciągłej aktualizacji informacji na stronie; ▪ możliwość tworzenia skomplikowanych, atrakcyjnych stron; Wady: ▪ jeszcze wyższe koszty (osobowe i sprzętowe) ▪ wymagania dotyczące przeglądarki i systemu komputerowego klienta; ▪ zagrożenie bezpieczeństwa;