RAPORT o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice całość opracowania stanowią: Część I – ogólna i techniczna Część II – hydrogeologiczna Część III – przyrodnicza NUMER: 052/2010 BMT POLSKA SP. Z O.O. SIEDZIBA: UL. SOCHACZEWSKA 8 53-133 WROCŁAW BIURO: UL. MENNICZA 13 50-057 WROCŁAW TEL./FAX. 071 343 58 95 WROCŁAW, MAJ 2010 R. 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Karta przedsięwzięcia NAZWA PRZEDSIĘWZIĘCIA: Nazwa: Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice INWESTOR: Nazwa: KAZIMIERZ MAZUR Adres: ul. Obornicka 32/8 51-113 Wrocław ZAKRES PRZEDSIĘWZIĘCIA – OBIEKTY: Nazwa: Budowa trzech stawów rybnych Budowa dwóch rybaczówek Budowa dwóch domów dla pracowników obsługi gospodarstwa (według decyzji nr 148/2009 Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej o warunkach zabudowy) Działki: nr 50, 52/2, 49, 38, 39, 189 Obręb Mostowice, nr 146, Piaskowice PRACA WYKONANA POD KIEROWNICTWEM: Imię i nazwisko: Podpis: dr inŜ. Maciej CZEMARMAZOWICZ Biegły w zakresie sporządzania ocen oddziaływania na środowisko WD–025 mgr inŜ. Kornelia KACPERCZYK Biegła w zakresie sporządzania ocen oddziaływania na środowisko WD–024 CZĘŚĆ I RAPORTU PRZEZ ZESPÓŁ AUTORSKI: Imię i nazwisko: Podpis: dr n. techn. Michał NEUMANN Biegły w zakresie sporządzania ocen oddziaływania na środowisko WD–043 mgr inŜ. Daniel KONOPACKI Biegły w zakresie sporządzania ocen oddziaływania na środowisko WD–212 mgr inŜ. Agnieszka W OJCIECHOWSKA–ŚWIERGOŃ mgr inŜ. Wojciech BORECKI Autorzy opracowań specjalistycznych (hydrologia i przyroda) są wskazani w Części II i Części III Raportu. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 1 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 2 CZĘŚĆ I – OGÓLNA I TECHNICZNA SPIS TREŚCI 1. SYNTEZA 5 2. WSTĘP 6 2.1 2.2 3. KLASYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA I ZAKRES RAPORTU UWARUNKOWANIA PRAWNE OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA 3.1 MATERIAŁY PROJEKTOWE I INNE ŹRÓDŁA INFORMACJI O PRZEDSIĘWZIĘCIU 3.2 LOKALIZACJA I POWIĄZANIA 3.2.1 POŁOśENIE WEDŁUG KRYTERIÓW ADMINISTRACYJNYCH 3.2.2 POŁOśENIE FIZYCZNO GEOGRAFICZNE I MORFOLOGIA TERENU 3.2.3 TERENY WRAśLIWE W OTOCZENIU INWESTYCJI 3.2.3.1 Walory przyrodnicze 3.2.3.2 Tereny ochrony uzdrowiskowej 3.2.3.3 Dobra kultury 3.2.4 USTALENIA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ INNYCH DOKUMENTÓW ZWIĄZANYCH TEMATYCZNIE 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6 4. OPIS STANU PROJEKTOWANEGO OBIEKTY TECHNOLOGIA BILANS TERENU MEDIA DZIAŁANIA OCHRONNE WARIANTOWANIE INWESTYCJI ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO 4.1 GOSPODARKA WODNO ŚCIEKOWA 4.1.1 STAN ŚRODOWISKA 4.1.2 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE BUDOWY 4.1.3 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.1.3.1 Woda spoŜywcza 4.1.3.2 Ścieki bytowe 4.1.3.3 Ścieki deszczowe 4.1.3.4 Ścieki przemysłowe 4.1.4 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EWENTUALNEJ LIKWIDACJI 4.1.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 4.2 POWIETRZE ATMOSFERYCZNE I KLIMAT 4.2.1 KLIMAT I JAKOŚĆ POWIETRZA 4.2.2 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE BUDOWY 4.2.3 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.2.3.1 StęŜenia maksymalne 4.2.3.2 StęŜenia średnie na poziomie terenu 4.2.4 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE LIKWIDACJI 4.2.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 6 9 15 15 15 20 20 20 20 27 28 29 29 29 34 38 39 40 40 42 42 42 47 47 47 48 48 48 51 51 51 51 52 53 54 54 58 58 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 4.3 KLIMAT AKUSTYCZNY 4.3.1 NORMY HAŁASU 4.3.2 STAN ŚRODOWISKA 4.3.3 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE BUDOWY 4.3.4 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.3.4.1 Źródła drogowe 4.3.4.2 Źródła „inne niŜ drogowe” 4.3.5 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE LIKWIDACJI 4.3.6 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 4.4 GOSPODARKA ODPADAMI 4.4.1 ODPADY GENEROWANE NA ETAPIE BUDOWY 4.4.2 ODPADY GENEROWANE NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.4.3 ODPADY GENEROWANE NA ETAPIE EWENTUALNEJ LIKWIDACJI 4.4.4 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 4.5 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI 4.5.1 WARUNKI W MIEJSCU INWESTYCJI 4.5.2 OCHRONA GRUNTU NA ETAPIE PROJEKTOWANIA I BUDOWY 4.5.3 OCHRONA GRUNTU NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.5.4 OCHRONA GRUNTU NA ETAPIE LIKWIDACJI 4.5.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 4.6 ŚWIAT ROŚLINNY I ZWIERZĘCY 4.7 OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM ELEKTROMAGNETYCZNYM 4.7.1 WARUNKI W MIEJSCU INWESTYCJI 4.7.2 OCHRONA NA ETAPIE PROJEKTOWANIA I BUDOWY 4.7.3 OCHRONA NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.7.4 OCHRONA NA ETAPIE LIKWIDACJI 4.7.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 4.8 KRAJOBRAZ 4.8.1 STAN ŚRODOWISKA 4.8.2 ETAP BUDOWY 4.8.3 ETAP EKSPLOATACJI 4.8.4 ETAP EWENTUALNEJ LIKWIDACJI 4.9 POZOSTAŁE ELEMENTY ŚRODOWISKA 4.9.1 DOBRA KULTURY 4.9.1.1 Stan środowiska 4.9.1.2 Etap budowy 4.9.1.3 Etap eksploatacji 4.9.1.4 Etap likwidacji 4.9.2 LUDZIE 4.9.2.1 Etap budowy 4.9.2.2 Etap eksploatacji 4.9.2.3 Etap likwidacji 4.10 ZAGROśENIE POWAśNĄ AWARIĄ 4.10.1 ETAP BUDOWY 4.10.2 ETAP EKSPLOATACJI 4.10.3 ETAP LIKWIDACJI BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 3 59 59 59 59 60 60 63 64 64 65 65 67 68 68 68 68 69 69 69 69 69 70 70 70 70 70 70 70 70 71 71 71 71 71 71 71 72 72 72 72 72 72 73 73 73 74 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 4.11 4.12 5. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE OPIS WARIANTU POLEGAJĄCEGO NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA („WARIANT ZEROWY”) POZOSTAŁE USTALENIA 4 74 74 75 5.1 5.2 SPEŁNIENIE WYMAGAŃ ART. 143 USTAWY POŚ PRZEWIDYWANE DZIAŁANIA W CELU ZAPOBIEGANIA, ZMNIEJSZANIA LUB KOMPENSOWANIA 75 SZKODLIWYCH DZIAŁAŃ NA ŚRODOWISKO 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.3 5.4 5.5 ETAP PROJEKTOWANIA I BUDOWY ETAP EKSPLOATACJI ETAP LIKWIDACJI OBSZAR OGRANICZONEGO UśYTKOWANIA PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT 75 75 76 76 76 77 6. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM 77 79 SPIS TABEL Tabela 1 Charakterystyka zlewni rowu R-1 Tabela 2. Parametry jakościowe wód rzeki Orlicy w roku 2008 na odcinku ujściowym Tabela 3. Klasyfikacja głównych odpadów – etap budowy 42 44 65 SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1. Lokalizacja gminy Bystrzyca Kłodzka w granicach powiatu Rysunek 2. PołoŜenie inwestycji Rysunek 3. Rejon planowanej realizacji przedsięwzięcia Rysunek 4. Zlewnia rowów R-1 i R-2 Rysunek 5. Obszary Natura 2000 i korytarze ekologiczne w Kotlinie Kłodzkiej Rysunek 6. Obszary ochrony Natura 2000 po stronie czeskiej Rysunek 7. Fragment obszaru PHL020061 Dzika Orlica w rejonie inwestycji Rysunek 8. Uzdrowiska dolnośląskie Rysunek 9. Kopia mapy z lokalizacją projektowanych stawów B, C i D Rysunek 10. Lokalizacja obiektów przewidzianych do budowy i istniejących Rysunek 11. GZWP i JCWPd na terenie Kotliny Kłodzkiej Rysunek 12. Monitoring wód podziemnych 3 Rysunek 13. StęŜenia maksymalne ditlenku azotu, µg/m 3 Rysunek 14. StęŜenia średnie ditlenku azotu wraz z tłem, µg/m Rysunek 15. NatęŜenie dźwięku w porze dnia; hałas drogowy, dB BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 16 17 18 19 23 24 25 28 32 33 46 47 56 57 62 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 1. 5 SYNTEZA 1. Planowana jest budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wraz z infrastrukturą towarzyszącą. 2. Przedsięwzięcie objęte oceną oddziaływania na środowisko, której elementem jest niniejszy Raport o oddziaływaniu na środowisko, obejmuje budowę trzech stawów rybnych o łącznej powierzchni ok. 0,6 ha. w sąsiedztwie istniejącego stawu retencyjnego o powierzchni >3 ha na rozległych terenach, będących własnością Inwestora. 3. Elementem inwestycji jest system doprowadzenia wód do stawów i ich napowietrzania oraz niewielki odcinek drogi wewnętrznej. Poza inwestycją, która wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach pozostaje budowa dwóch małych domów mieszkalnych. PoniewaŜ jednak ich budowa moŜe się odbywać równocześnie z realizacją przedsięwzięcia, dla którego sporządzenie Raportu ooś zostało nakazane, dlatego i te działania objęto oceną jako oddziaływanie skumulowane. 4. Planowane przedsięwzięcie nie pogorszy stanu środowiska i nie będzie ponadnormatywnie oddziaływać na środowisko gruntowe, na powietrze atmosferyczne oraz ze względu na gospodarkę wodno–ściekową ani odpadową. Nie będzie miało negatywnego wpływu na krajobraz (tu ocena ma charakter subiektywny), na dobra kultury, roślinność, zwierzęta (po uwzględnieniu uwag zgłoszonych w części przyrodniczej Raportu), ani na ludzi. 5. Ze względu na występujące o sąsiedztwie planowanej realizacji przedsięwzięcia obszary cenne przyrodniczo, a w szczególności objęte ochroną jako obszary Natura 2000, a takŜe siedliska chronione z listy Natura 2000, wskazano na konieczność ochrony tych obszarów i siedlisk. 6. Część II Raportu – hydrogeologiczna oraz Część III Raportu – przyrodnicza – zostały opracowane przez specjalistów z danych dziedzin i stanowią integralny składnik Raportu ooś. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 2. 6 WSTĘP Opracowanie jest prognozą oddziaływania na środowisko inwestycji, w której zawarto między innymi: • opis środowiska naturalnego, na które inwestycja moŜe oddziaływać, • opis stanu istniejącego, • opis planowanego przedsięwzięcia, • opis konsekwencji funkcjonowania inwestycji na analizowanym terenie, • opis rozwiązań jakie planuje się zastosować dla wyeliminowania negatywnego wpływu projektowanej inwestycji na środowisko, • opis potencjalnych stanów awaryjnych i ich wpływ na środowisko. Ocenę oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia zakończono wnioskami, w których wskazano, Ŝe nie wystąpi ponadnormatywne oddziaływanie na Ŝaden z komponentów środowiska, gdy zostaną zachowane wskazane w raporcie warunki dotyczące projektowania, budowy oraz eksploatacji obiektu. Raport składa się z trzech części. Pierwsza (niniejszy dokument) obejmuje wszystkie wymagane elementy oceny oddziaływania, z wyłączeniem oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze. To zagadnienie, ze względu na szczególną wagę i miejsce lokalizacji przedsięwzięcia na terenach i w sąsiedztwie terenów wartościowych przyrodniczo i objętych ochroną, zostało wyłączone z części ogólnej, podobnie jak zagadnienia hydrogeologiczne. 2.1 KLASYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA I ZAKRES RAPORTU Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji został złoŜony u Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej w dniu 8 lutego 2010 r. Przedsięwzięcie naleŜy do kategorii potencjalnie znacząco oddziałujących na środowisko, dla których moŜe zostać stwierdzona konieczność sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Raportu ooś). Stanowisko w tej sprawie zajął Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, wydając opinię o konieczności sporządzenia Raportu ooś (pismo RDOŚ-02-WOOŚ-6613-3/1502/10/as z dnia 18 marca 2010 roku oraz Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, który wyraził taką samą opinię w dniu 1-04-2010 r (pismo ZNS-72-8/AZ-10. W związku z powyŜszym Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej w dniu 14 kwietnia 2010 roku pismem RGś-7624-2/4/2010 wydał postanowienie o konieczności sporządzenia Raportu ooś. Raport został wykonany w pełnym zakresie ustawowym, zgodnie z artykułem 66 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, zm.). PoniŜej przedstawiono wymagania ustawowe oraz informację o miejscu, w którym ta informacja znajduje się w raporcie. wymagania ustawowe punkt raportu 1. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać, z zastrzeŜeniem ust. 1a: 1) opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności: a) charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki uŜytkowania poszczególne działy terenu w fazie budowy i eksploatacji lub uŜytkowania tematyczne rozdziału 3 BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe punkt raportu b) główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych rozdział 3.3 c) przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające poszczególne działy z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia tematyczne rozdziału 4 2) opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem punkt 3.2.3.1 przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów środowiska objętych ochroną na oraz Część III Raportu podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, 3) opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych 3.2.3.3 na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, 4) opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku 4.11 niepodejmowania przedsięwzięcia; 5) opis analizowanych wariantów, w tym: a) wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego 3.3 wariantu alternatywnego b) wariantu najkorzystniejszego dla środowiska wraz z uzasadnieniem 3.3.6 ich wyboru 6) określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko awarie – punkt 4.10 analizowanych wariantów, w tym równieŜ w przypadku wystąpienia oddziaływanie powaŜnej awarii przemysłowej, a takŜe moŜliwego transgranicznego transgraniczne oddziaływania na środowisko – punkt 4.11 7) uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności na: a) ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę oddziaływanie na i powietrze, środowisko omówione b) powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, w punkcie 4. klimat i krajobraz, Zagadnienia c) dobra materialne, geotechniczne – d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w w Części II Raportu; szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków, przyrodnicze – e) wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w lit. w Części III Raportu a-d; 8) opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, poszczególne wtórne, skumulowane, krótko-, średnio- i długoterminowe, stałe i działy chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z: tematyczne a) istnienia przedsięwzięcia, rozdziału 4 b) wykorzystywania zasobów środowiska, c) emisji; 9) opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych 5.2 oddziaływań na środowisko, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru; BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 7 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe 10) dla dróg będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: a) określenie załoŜeń do: – ratowniczych badań zidentyfikowanych zabytków znajdujących się na obszarze planowanego przedsięwzięcia, odkrywanych w trakcie robót budowlanych, – programu zabezpieczenia istniejących zabytków przed negatywnym oddziaływaniem planowanego przedsięwzięcia oraz ochrony krajobrazu kulturowego, b) analizę i ocenę moŜliwych zagroŜeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w szczególności zabytków archeologicznych, w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia; 11) jeŜeli planowane przedsięwzięcie jest związane z uŜyciem instalacji, porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska; 12) wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego uŜytkowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich; nie dotyczy to przedsięwzięć polegających na budowie drogi krajowej; 13) przedstawienie zagadnień w formie graficznej 14) przedstawienie zagadnień w formie kartograficznej w skali odpowiadającej przedmiotowi i szczegółowości analizowanych w raporcie zagadnień oraz umoŜliwiającej kompleksowe przedstawienie przeprowadzonych analiz oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; 15) analizę moŜliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem; 16) przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji lub uŜytkowania, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru 17) wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport; 18) streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie, w odniesieniu do kaŜdego elementu raportu; 19) nazwisko osoby lub osób sporządzających raport; 8 punkt raportu nie dotyczy przedsięwzięcia 5.1 5.3 na róŜnych stronach Raportu poszczególne działy tematyczne rozdziału 4 4.9.2 5.4 5.5 6 karta przedsięwzięcia BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe 20) źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu. 2. Informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 4-8, powinny uwzględniać przewidywane oddziaływanie analizowanych wariantów na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru. 3. W razie stwierdzenia moŜliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko, informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1-16, powinny uwzględniać określenie oddziaływania planowanego przedsięwzięcia poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 4. JeŜeli dla planowanego przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego uŜytkowania, do raportu powinna być załączona poświadczona przez właściwy organ kopia mapy ewidencyjnej z zaznaczonym przebiegiem granic obszaru, na którym jest konieczne utworzenie obszaru ograniczonego uŜytkowania. Nie dotyczy to przedsięwzięć polegających na budowie drogi krajowej. 5. JeŜeli planowane przedsięwzięcie jest związane z uŜyciem instalacji objętej obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego, raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać porównanie proponowanej techniki z najlepszymi dostępnymi technikami. 6. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien uwzględniać oddziaływanie przedsięwzięcia na etapach jego realizacji, eksploatacji lub uŜytkowania oraz likwidacji. 9 punkt raportu przywołane w róŜnych miejscach raportu identyfikacja wskazanych obszarów – punkt 3.2.3.1 oddziaływanie na te obszary nie wystąpi oddziaływanie transgraniczne nie wystąpi (punkt 4.11) nie ma potrzeby ani podstaw do ustanowienia obszaru ograniczonego uŜytkowania – punkt 5.3 nie dotyczy przedsięwzięcia poszczególne działy tematyczne rozdziału 4 2.2 UWARUNKOWANIA PRAWNE Uwarunkowania w odniesieniu do oceny o oddziaływania na środowisko są określone w Ustawie z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, zm.: Dz.U.2008.227.1505, 2009.42.340, 2009.84.700, 2009.157.1241, 2010.28.145). Dla procedur inwestycyjnych, między innymi takich jak przedmiot niniejszego raportu specjalne znaczenie mają równieŜ niŜej wymienione akty prawa: I. Przepisy ogólne 1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573, zm. Dz. U. 2005.92.769, 2007.158.1105). 2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 roku w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz. U. Nr 122, poz.1055). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 10 3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 Nr 62, poz. 627, tekst jednolity: Dz. U. 2008 Nr 25, poz. 150, zm. Dz. U.2008.111.708, 2008.138.865, 2008.154.958, 2008.171.1056, 2008.199.1227, 2008.223.1464, 2008.227.1505, 2009.19.100, 2009.20.106, 2009.79.666, 2009.130.1070, 2009.130.1070, 2009.215.1664, 2010.21.104, 2010.28.145), zwana dalej Ustawą POŚ. 4. Ustawa z dnia 17 lipca 2009 roku o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 130, poz. 1070). 5. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085, zm. Dz. U. 2002.143.1196, 2003.7.78, 2003.190.1865, 2004.49.464, 2005.113.954, 2006.50.360, 2006.133.935). 6. Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późniejszymi zmianami). 7. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późniejszymi zmianami). 8. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, zm.: Dz. U. 2004.92.880, 2004.96.959, 2004.238.2390, 2006.50.362, 2006.126.875, 2007.192.1394, 2009.31.206, 2009.97.804). 9. Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. Nr 132, poz. 622, tekst jednolity: Dz. U. 2005.236.2008, zm. Dz. U. 2006.144.1042, 2008.223.1464, 2009.18.97, 2009.79.666, 2009.92.753). 10. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1399, zm.: Dz. U. 2007.89.589, 2007.133.921, 2007.147.1033). II. Gospodarka odpadami przepisy ogólne 11. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, tekst jednolity: Dz. U.2007.39.251, zm. Dz. U. 2007.88.587, 2008.138.865, 2008.199.1227, 2008.223.1464, 2009.18.97, 2009.79.666, Dz. U. 2010.28.145). 12. Ustawa z dnia 11 maja 2001 roku o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638, zm.: Dz. U.: 2003.7.78, 2004.11.97, 2004.96.959, 2005.175.1458). 13. Ustawa z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639, tekst jednolity: Dz. U. 2007.90.607, zm.: Dz. U. 2009.79.666, 2009.215.1664). 14. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zuŜytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, zm.: Dz. U. 2008.223.1464, Dz. U. 2009.79.666, 2009.215.1664). 15. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666). 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 roku w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206). 17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów moŜe przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 11 organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527, zm.: Dz. U. 2008.235.1614). 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 roku w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (Dz. U. Nr 152, poz. 1735). 19. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 roku w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz. U. Nr 191, poz. 1595). 20. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz. U. z 2004 r., Nr 16, poz. 154; zm.: Dz. U. 2006.136.965, 2008.23.136). 21. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, Ŝe odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. Nr 128, poz. 1347). 22. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968). 23. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 października 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami opakowaniowymi (Dz. U. Nr 219, poz. 1858). 24. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. Nr 134, poz. 1140, zm.: Dz. U. 2002.155.1299). odzysk i unieszkodliwianie 25. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz. 356). 26. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów (Dz. U. Nr 37, poz. 339; zm. 2004.1.2). składowiska 27. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61, poz. 549, zm.: Dz. U. 2009.39.320). 28. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553; zm.: Dz. U. 2006.38.264, 2007.121.832). III. Gospodarka wodno ściekowa 29. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229, tekst jednolity: Dz. U. 2005.239.2019, zm.: Dz. U.: 2005.267.2255, 2006.170.1217, 2006.227.1658, 2007.21.125, 2007.64.427, 2007.75.493, 2007.88.587, 2007.147.1033, 2007.176.1238, 2007.181.1286, 2007.231.1704, 2008.199.1227, 2008.227.1505, 2009.168.1323, 2009.215.1664). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 12 30. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747, tekst jednolity: Dz. U.2006.123.858, zm.: Dz. U.2007.147.1033, 2009.18.97). 31. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984, zm.: Dz. U. 2009.27.169). 32. Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 roku w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136, poz. 964). 33. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. Nr 233, poz. 1988, zm.: Dz. U. 2008.229.1538). 34. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008). 35. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 roku w sprawie określenia przeciętnych norm zuŜycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70). IV. Powietrze atmosferyczne 36. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 roku w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16, poz. 87). 37. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47, poz. 281). 38. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. Nr 52, poz. 310) 39. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181, zm.: Dz. U. 2006.17.140). 40. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. 283, poz. 2839). 41. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz. U. 283, poz. 2840). V. Hałas 42. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). 43. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2007 roku w sprawie ustalania wartości wskaźnika hałasu LDWN (Dz. U. Nr 106, poz. 729, zm. Dz. U. 2007.210.1535). 44. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń uŜywanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202, zm.: Dz. U. 2006.32.223, 2007.105.718). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 13 VI. Grunty, gleba 45. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78, t.j. Dz. U. 2004.121.1266, zm.: Dz. U. 2005.175.1462; 2006.12.63; 2007.75.493; 2007.80.541; 2007.191.1374, 2008.237.1657, 2009.1.3, 2009.115.967, 2009.157.1241). 46. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359). VII. Przyroda 47. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, t.j. Dz. U. 2009.151.1220, zm.: Dz. U. 2009.157.1241, 2009.215.1664). 48. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764). 49. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) 50. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 28 września 2004 r w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237). 51. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 16 maja 2005 r w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz.U. nr 94 poz. 795). 52. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, zm.: Dz. U. 2007.179.1275, 2008.198.1226). VIII. Bezpieczeństwo, substancje 53. Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, zm.: Dz. U.2008.138.865, 2008.199.1227). 54. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów wystąpienia szkody w środowisku (Dz. U. Nr 82, poz. 501). 55. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobu ich prowadzenia (Dz. U. Nr 103, poz. 664). 56. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). 57. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o duŜym ryzyku wystąpienia powaŜnej awarii przemysłowej (Dz. U. Nr 58, poz. 535, zm.: Dz. U. 2006.30.208). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 14 IX. Pola elektromagnetyczne 58. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz.1883). X. Pomiary 59. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. 206, poz. 1291). 60. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 215, poz. 1366). 61. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221, poz. 1645). XI. Inne 62. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 roku w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 30, poz. 213). 63. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów oraz stęŜeń substancji, które powodują, Ŝe urobek jest zanieczyszczony (Dz. U. Nr 55, poz. 498). (dotyczy pogłębiania akwenów, stawów, rowów i cieków) 64. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, zm.: Dz.U.2003.33.270, 2004.109.1156, 2008.201.1238, 2009.56.461, 2009.56.461) 65. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 126, poz. 839) 66. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 86, poz. 579) BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 3. 15 OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA Obecnie Inwestor posiada główny staw, oznaczony w dokumentacji albo literą A, albo cyfrą 1 (dokumentacja projektowa dla nowego przedsięwzięcia i wcześniejsze dokumenty). Ten staw ma charakter zbiornika retencyjnego i nie nadaje się do intensywnego chowu pstrągów. Według Projektu budowlanego na wykonanie stawów rybnych Kazimierza Mazura… (autor projektu: inŜ. Marian Kuśnierz, Wrocław, styczeń 2010 r.) w dalszej części zachowano oznaczenia literowe. Zgodnie z nimi staw istniejący nosi oznaczenie „A”, zaś stawy projektowane, przeznaczone do chowu pstrągów, kolejno: B, C i D. Oprócz budowy stawów planowana jest takŜe budowa niewielkich obiektów budowlanych: dwóch rybaczówek (obiektów budowlanych o charakterze budynków na potrzeby gospodarki rybnej) oraz dwóch budynków dla obsługi, zgodnie z uzyskaną decyzją Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej z dnia 24 września 2009 r. o warunkach zabudowy (decyzja Nr 148/2009). Pełny opis przedsięwzięcia zamieszczono w punkcie 3.3. 3.1 MATERIAŁY PROJEKTOWE I INNE ŹRÓDŁA INFORMACJI O PRZEDSIĘWZIĘCIU Informacje o planowanej inwestycji oraz o warunkach panujących w miejscu jej planowanej realizacji uzyskano z następujących materiałów, przekazanych przez Zleceniodawcę: • Projekt Budowlany na wykonanie stawów Rybnych Kazimierza Mazura w Mostowicach i Piaskowicach gm. Bystrzyca Kłodzka (autor projektu: inŜ. Marian Kuśnierz, Wrocław, styczeń 2010 r.) wraz z załącznikami. • Operat wodnoprawny na wykonanie obiektu narybkowego – do produkcji wylęgu i narybku pstrąga tęczowego, potokowego i źródlanego w Mostowicach, gmina Bystrzyca Kłodzka, powiat Kłodzko (autor: prof. dr hab. inŜ. Julian Paluch, Wrocław, październik 2006 r.) • Raport oceny oddziaływania na środowisko projektowanego zbiornika retencyjnego – stawu rybnego w Mostowicach, gmina Bystrzyca Kłodzka, powiat Kłodzko (autor: prof. dr hab. inŜ. Julian Paluch, Wrocław, październik 2003 r.) • Mapy, plany. 3.2 LOKALIZACJA I POWIĄZANIA Teren planowanej realizacji przedsięwzięcia jest połoŜony w dolinie granicznej rzeki Dzikiej Orlicy, w zachodniej części gminy Bystrzyca Kłodzka, blisko granicy gminy i granicy Polski z Republiką Czeską. Rzeka Dzika Orlica (czeska nazwa: Divoká Orlice), jako jedna z niewielu w Polsce, naleŜy do zlewiska Morza Północnego. Jest bowiem lewobrzeŜnym dopływem Łaby, która płynie przez Czechy jako Labe, a następnie przez Niemcy i uchodzi do Morza Północnego w Zatoce Helgolandzkiej (w rejonie Hamburga) jako Elbe. W miejscowości Mostowice istnieje nowe drogowe przejście graniczne do Republiki Czeskiej. Droga nr 389 łączy się tu mostem z drogą czeską nr 311. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 1. Lokalizacja gminy Bystrzyca Kłodzka w granicach powiatu źródło grafiki: Geoportal Rejon inwestycji przedstawiono na mapach w dwóch skalach. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 16 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 2. PołoŜenie inwestycji źródło podkładu: Geoportal, mapa 1:50 000 (skala nie jest zachowana) BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 17 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 18 Rysunek 3. Rejon planowanej realizacji przedsięwzięcia źródło podkładu: Geoportal, mapa 1:10 000 (skala nie jest zachowana) Obsługa komunikacyjna Układ komunikacyjny w rejonie inwestycji zapewnia sieć dróg publicznych, z których główną jest droga wojewódzka nr 389 Duszniki Zdrój – Międzyzdroje, zwana „Autostradą Sudecką”. Nazwa ta nie oddaje jednak charakteru ani parametrów drogi. Na odcinku biegnącym wzdłuŜ rzeki Orlicy DK 389 nosi teŜ nazwę Drogi Orlickiej. Powiązanie z siecią dróg krajowych zapewnia dogodne warunki dojazdu, choć przy duŜych opadach śniegu i zimowym zalodzeniu warunki dojazdu są niekiedy trudne. Od drogi nr 389 do terenu inwestycji dojazd na odcinku kilkuset metrów (zaleŜnie od wariantu) umoŜliwiają drogi lokalne. Warunki hydrologiczne Dla przedmiotowej inwestycji szczególne znaczenie mają warunki hydrologiczne. Zasilanie obiektu w wodę ma bowiem bazować na jej dostępności z naturalnych cieków. Teren inwestycji naleŜy do zlewni rowów R-1, R-1-1 i R-2. Obszar zlewni tych rowów wynosi łącznie 2,98 ha. Mapę zlewni przedstawia rysunek 4 na stronie 19. Więcej informacji o parametrach rowów zawiera rozdział 4.1. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 4. Zlewnia rowów R-1 i R-2 Mapa w pomniejszeniu, skala ok. 1:11 630 BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 19 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 20 3.2.1 POŁOśENIE WEDŁUG KRYTERIÓW ADMINISTRACYJNYCH Projekt jest lokowany w gminie Bystrzyca Kłodzka, powiecie Kłodzkim w województwie dolnośląskim. 3.2.2 POŁOśENIE FIZYCZNO GEOGRAFICZNE I MORFOLOGIA TERENU Według podziału Polski na jednostki fizyczno – geograficzne zaproponowanego przez Kondrackiego (Kondracki, Geografia fizyczna Polski, 2000 r.) teren połoŜony jest na zachodnich stokach Gór Bystrzyckich (oznaczenie mezoregionu: 332.53, w jego strukturze wyróŜniany jest mikroregion Dolina Orlicy) w pobliŜu granicy z Górami Orlickimi (332.52). Oba pasma naleŜą do makroregionu Sudety Środkowe (332.4-5), który wchodzi w skład podprowincji Sudety i Pogórze Sudeckie (332), prowincji Masyw Czeski (33). Ukształtowanie terenu, na którym planowana jest realizacja przedsięwzięcia jest zróŜnicowane. Naturalne ukształtowanie terenu narzuca kierunek spływu wód powierzchniowych ku rzece Orlicy, a takŜe stwarza dogodne warunki do budowy obiektów hydroinŜynierskich. 3.2.3 TERENY WRAśLIWE W OTOCZENIU INWESTYCJI Za tereny wraŜliwe naleŜy rozumieć te, na których znajdują się obiekty podlegające szczególnej ochronie przyrodniczej, uzdrowiskowej lub kulturowej. 3.2.3.1 Walory przyrodnicze Zgodnie z treścią Ustawy z dnia 16–04–2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, zm.: Dz. U.: 2005.113.954, 2005.130.1087, 2006.225.1635, 2007.75.493, 2007.176.1238, 2007.181.1286, 2008.154.958, 2008.199.1227, 2008.201.1237, 2009.18.97, 2009.92.753), Art. 6, ust. 1 formami ochrony przyrody są: 1) parki narodowe; 2) rezerwaty przyrody; 3) parki krajobrazowe; 4) obszary chronionego krajobrazu; 5) obszary Natura 2000, w tym takŜe obszary mające znaczenie dla Wspólnoty; 6) pomniki przyrody; 7) stanowiska dokumentacyjne; 8) uŜytki ekologiczne; 9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe; 10) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Na terenie powiatu kłodzkiego znajduje się 1 Park Narodowy (P.N. Gór Stołowych), 2 Parki Krajobrazowe (PK. Gór Sowich oraz ŚnieŜnicki PK), 2 Obszary Chronionego Krajobrazu, 9 rezerwatów przyrody oraz ponad 200 pomników przyrody. Z tego bogactwa, obejmującego blisko 62 tys. ha powierzchni chronionej (nie licząc Obszarów Natura 2000, o których poniŜej), na terenie gminy Bystrzyca Kłodzka znajduje się blisko ¼ (14 361 ha), co stanowi 42,4% powierzchni gminy. Zasoby cenne przyrodniczo na terenie gminy, objęte ochroną stanowią: • rezerwaty przyrody – 23,3 ha, • parki krajobrazowe: 2761 ha, • obszary chronionego krajobrazu: 11 579 ha BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 21 Na terenie gminy znajduje się 18 pomników przyrody, wszystkie odległe od terenu planowanej inwestycji. Ponadto znajdują się tu obiekty wartościowe, wytypowane do ochrony, jak np. gnejsowa skałka na zboczu Ubocza nosząca nazwę Szary Kamień (leśnictwo Pisakowice, oddział leśny 239). Do tej kategorii naleŜy teŜ bagno o powierzchni 0,40 ha, zlokalizowane takŜe na terenie leśnictwa Pisakowice, oddział leśny 248d (na podstawie Planu urządzenia lasu, sporządzonego dla Nadleśnictwa Bystrzyca Kłodzka, potwierdzenie w innych materiałach). Parków Narodowych na terenie gminy nie ma. NajbliŜej połoŜonym jest Park Narodowy Gór Stołowych, którego granice znajdują się w odległości ok. 17 km od terenu inwestycji. Nie ma takŜe na terenie gminy zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, uŜytków ekologicznych ani stanowisk dokumentacyjnych (informacja według „Opracowania ekofizjograficznego podstawowego obszaru gmina Bystrzyca Kłodzka”, 2009, autorzy nie są w dokumencie podani) Obszar Chronionego Krajobrazu „Góry Bystrzyckie i Orlickie” został utworzony w 1981 roku na powierzchni 22 500 ha dla ochrony wartościowych krajobrazowo terenów o róŜnych ekosystemach oraz korytarzy ekologicznych. Aktem załoŜycielskim jest: • Uchwała Nr 35/81 WRN w Wałbrzychu z dn. 28.10.81 r. w sprawie utworzenia na terenie woj. Wałbrzyskiego PK i OChK (Dz. Urz. WRN nr 5 poz. 46 z 9.10.81 r.); którą uzupełnia • Rozporządzenie Nr 18/98 Wojewody Wałbrzyskiego z dn. 17.12.98 r. w prawie OChK woj. wałbrzyskiego (Dz. Urz. Woj. Wałbrz. Nr 34 z dn. 31.12.98, poz. 259) NajbliŜej połoŜonym terenu inwestycji rezerwatem jest Torfowisko pod Zieleńcem na terenie gminy Szczytna. Utworzony został w 1954 roku na obszarze 231,9 ha dla ochrony torfowiska wysokiego z charakterystyczną dla tego rodzaju zespołu roślinnością oraz stanowiskiem reliktowym brzozy niskiej. Aktem załoŜycielskimi jest: • Zarządzenie NR 28 Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 15.02.1954 r. (MP Nr A-22 poz. 358 z 1954r.) uzupełnione poprzez • Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego z dn. 09.07.2003 r. (Dz.U Woj. Dol. Nr 108 poz.. 2009 z 2003r) RozwaŜa się ponadto utworzenie florystycznego rezerwatu przyrody „Dzika Orlica” (odcinek doliny pomiędzy Mostowicami a Rudną (to jest poniŜej Mostowic i poniŜej terenu inwestycji) wraz z odcinkiem bocznej doliny Tartacznego Potoku spływającego z Gór Bystrzyckich (źródła na południowy wschód od przeł. Spalona). Dla projektowanej inwestycji pewne znaczenie ma fakt, Ŝe Dolina Dzikiej Orlicy jest wskazywana w opracowaniach przyrodniczych jako obszar, który naleŜy uznać za uŜytek ekologiczny. WaŜną formą ochrony przyrody jest ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Na terenie gminy występuje wiele gatunków chronionych roślin, zwierząt, w tym ssaków (w tej grupie znajdują się nietoperze), ptaków, a takŜe gadów, płazów i ryb. Ten aspekt zagadnienia jest szerzej omówiony w części III Raportu – przyrodniczej. Po stronie czeskiej blisko połoŜonym obszarem jest CHKO Orlice Hory; rezerwaty i inne formy ochrony przyrody połoŜone po stronie czeskiej znajdują się w odległości, gwarantującej brak oddziaływania ze strony inwestycji. Odrębną formą ochrony przyrody, wprowadzoną w ostatnim czasie są Obszary Natura 2000. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 22 Na terenie powiatu kłodzkiego znajdują się fragmenty obszarów „Natura 2000”. Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagroŜonych składników róŜnorodności biologicznej kontynentu europejskiego, wdraŜanym od 1992 r. w sposób spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej (cytat ze strony natura2000.gdos.gov.pl) Sieć Natura 2000 tworzą dwa rodzaje obszarów: obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) – (Special Protection Areas – SPA) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. "Ptasiej", lista obszarów na terenie Polski została ogłoszona w formie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, zm.); specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) – (Special Areas of Conservation – SAC) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. „Siedliskowej”, dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w załączniku I oraz gatunków roślin i zwierząt wymienionych w załączniku II do Dyrektywy. Dotychczas nie ogłoszono listy obszarów na terenie Polski w dokumencie rangi aktu prawnego. Oprócz terenów zgłoszonych do Sieci Natura 2000 organizacje pozarządowe zaproponowały dodatkową listę tzw. „Shadow List” wyraŜając opinię, Ŝe sieć obszarów specjalnej ochrony siedlisk nie ujmuje w wystarczającym stopniu polskich zasobów siedlisk przyrodniczych. Tylko część z nich została zamieszczona na listach przekazanych przez Polskę do Komisji Europejskiej, a inne pominięte, pomimo bardzo rzetelnie opracowanej dokumentacji1 – jednak zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej dla wszystkich tych obszarów naleŜy stosować postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia lub planu na obszar Natura 2000. Ostatecznie znaczna część propozycji została uwzględniona. W dniu 24 października 2009 roku lista została zamknięta, obejmując około 11% powierzchni Polski (decyzja Rady Ministrów, kontestowana jednak przez organizacje ekologiczne, domagające się dalszego rozszerzenia ochrony). Na liście przyjętej przez Radę Ministrów znalazły się 142 obszary objęte „dyrektywą ptasią” oraz 817 – „siedliskową”. Dalszym etapem jest uzyskanie akceptacji Komisji Europejskiej. W materiałach dotyczących tych obszarów równolegle funkcjonują oznaczenia nowe (zgodne z oznaczeniami obszarów „istniejących”), jak i oznaczenia charakterystyczne dla Shadow List, co niekiedy utrudnia ich identyfikację. Kotlina Kłodzka naleŜy do obszarów Polski wyjątkowo bogatych w obszary Natura 2000. 1 ocenę taką wydają zgodnie niezaleŜne ośrodki, takŜe zagraniczne BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 23 Rysunek 5. Obszary Natura 2000 i korytarze ekologiczne w Kotlinie Kłodzkiej źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska W powiecie kłodzkim znajdują się (całkowicie lub częściowo) następujące SOO (Specjalne Obszary Ochrony): o Góry Stołowe PLH020004 PLH020039 o Grodczyn i Homole koło Dusznik o Piekielna Dolina koło Polanicy PLH020010 o Torfowisko pod Zieleńcem PLH020014 o Kościół w Konradowie PLH020008 o Przełom Nysy Kłodzkiej koło Morzyszowa PLH020043 o Góry Orlickie PLH020060 o Góry Bardzkie PLH020062 o Czarne Urwisko koło Lutyni PLH020033 o Ostoja Nietoperzy Gór Sowich PLH020071 o Sztolnia w Młotach PLH020070 o Biała Lądecka PLH020035 o Pasmo Krowiarki PLH020019 o Dzika Orlica PLH020061 o Góry Bialskie i Grupa ŚnieŜnika PLH020016 o Dolina Bystrzycy Łomnickiej PLH020083 o Góry Złote PLH020096 W powiecie kłodzkim znajduje się jeden obszar, utworzony na mocy Dyrektywy Ptasiej. Jest to OSO „Góry Stołowe” o kodzie PLB020006. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 24 Inwestycja jest planowana w niewielkim oddaleniu od obszaru „siedliskowego” PLH020061 „Dzika Orlica”, którego skrócony opis na stronie www.natura2000.pl ukazuje wysokie walory przyrodnicze: Obszar ma kształt wąskiego pasa wyciągniętego w kierunku NW-SE i zajmuje fragment doliny rzeki Dzikiej Orlicy w jej górnym biegu, która na całym tym odcinku stanowi granicę państwową z Republiką Czeską. Są to głównie terasy zalewowe, nadzalewowe i dolne partie zboczy doliny o ekspozycji głównie SW. Cały obszar naleŜy do zlewiska Morza Północnego (dorzecze Łaby). Szata roślinna obszaru naleŜy do piętra regla dolnego, lecz została w znacznym stopniu przekształcona przez człowieka. Wyjątkowo dobrze wzdłuŜ Dzikiej Orlicy zachowały się rzadkie w Sudetach siedliska olszynki górskiej, głównie na odcinku doliny między Mostowicami a Lesicą-Kolonia. Jest to jeden z najlepiej zachowanych kompleksów tych zbiorowisk leśnych w Sudetach. Lokalnie nad dopływami, rzadziej nad samą Dziką Orlicą moŜna spotkać naturalne podgórskie łęgi jesionowe. Występują tu równieŜ zbiorowiska ziołoroślowych łąk wilgotnych i świeŜych łąk górskich o duŜym stopniu naturalności. Na skrzydłach doliny występują niewielkie powierzchniowo torfowiska niskie. Mozaikowo występują równieŜ zbiorowiska szuwarowe oraz zarośla wierzbowe. Skład gatunkowy flory ma charakter przejściowy między Sudetami Zachodnimi i Wschodnimi, zaznacza się znaczny udział gatunków górskich. Łącznie zanotowano tu aŜ 14 siedlisk przyrodniczych. Do najcenniejszych naleŜą górskie kamieńce nadrzeczne, olszyny górskie, jaworzyny na stromych stokach oraz zbiorowiska górskich ziołorośli. Obszar jest takŜe waŜny z punktu widzenia zwierząt: występują tu bóbr, wydra, głowacz białopłetwy, minóg strumieniowy oraz trzepla zielona (na jedynym obecnie znanym stanowisku w Sudetach). Wymieniony w powyŜszym tekście głowacz białopłetwy (Cottus gobio) jest uznawany za rybę wskaźnikową, której obecność świadczy o dobrej jakości wody, w tym o wysokim poziomie jej natlenienia. Ryba objęta jest ochroną. Trzepla zielona (Ophiogomphus cecilia) jest owadem, waŜką i jest takŜe objęta ochroną. Po stronie czeskiej istnieją dwa obszary o charakterze siedliskowym (SOO). Zaorlicko (CZ0523267) oraz Trčkov (CZ0520600). TakŜe wzdłuŜ rzeki rozciąga się obszar ochronny Natura 2000, utworzony na mocy Dyrektywy „ptasiej” (OSO). Nosi on nazwę Orlické Záhoří i oznaczenie kodowe CZ0521015. Rysunek 6. Obszary ochrony Natura 2000 po stronie czeskiej CZ0520600 inwestycja CZ0521015 SOO OSO CZ0523267 źródło: www.nature.cz/natura2000/ BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 25 Ze względu na potrzebę określenia odległości i zilustrowania wzajemnego połoŜenia terenu inwestycji i obszaru Natura 2000 przedstawiono fragment mapy, udostępnionej przez GDOŚ: Rysunek 7. Fragment obszaru PHL020061 Dzika Orlica w rejonie inwestycji źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Walory przyrodnicze SOO Dzikiej Orlicy zostały opisane w Standardowym Formularzu Danych. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 26 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 27 TakŜe według SFD wartość przyrodnicza, znaczenie oraz zagroŜenia przedstawiają się następująco: Dla planowanej inwestycji z opisu tego wynika informacja, Ŝe prawidłowo prowadzony chów ryb nie powinien stanowić zagroŜenia dla tego cennego obszaru, dla siedlisk ani dla chronionych gatunków. Szersze omówienie zagadnień ochrony przyrody w aspekcie planów inwestycyjnych zawarto w drugiej części Raportu ooś (część przyrodnicza). 3.2.3.2 Tereny ochrony uzdrowiskowej Dolny Śląsk jest bogaty w obszary podlegające ochronie jako tereny uzdrowiskowe lub tereny ochrony uzdrowiskowej, na podstawie Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167 poz. 1399 z późn. zm.). PołoŜenie uzdrowisk na terenie województwa przedstawia rysunek 8. NajbliŜej Mostowic znajdują się: Długopole Zdrój (11 km), Polanica Zdrój i Duszniki Zdrój (oba w odległości około 14-15 km). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 28 Rysunek 8. Uzdrowiska dolnośląskie Mostowice Legenda Numery wskazują na podstawę prawną ustanowienia uzdrowiska: M.P. 1967 nr 45 poz. 228 – Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 25 lipca 1967 r. w sprawie wykazu miejscowości uznanych za uzdrowiska. Dz.U. 1970 nr 31 poz. 260 – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 1970 r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów o uzdrowiskach na inne miejscowości. Kolorem zielonym oznaczono uzdrowiska statutowe, kolorem niebieskim – potencjalne 3.2.3.3 Dobra kultury Rejestr zabytków d. woj. wałbrzyskiego zawiera ponad 150 wpisów obiektów na terenie gminy Bystrzyca Kłodzka. Zabytki w zdecydowanej większości koncentrują się na terenach od wieków zurbanizowanych – duŜa ich ilość występuje na terenie Bystrzycy Kłodzkiej, ale pojedyncze moŜna spotkać takŜe w Nowej Bystrzycy, Zalesiu, Ponikwie czy Porębie. Są to miejscowości niezbyt oddalone od terenu inwestycji, lecz nie ma Ŝadnych obaw, aby budowa stawów rybnych mogła mieć na nie jakikolwiek wpływ. Blisko terenu inwestycji obiekty zabytkowe wpisane do rejestru nie zostały zidentyfikowane. Oprócz tej kategorii, istnieją takŜe obiekty niŜszej rangi, z których na terenie Mostowic naleŜy odnotować usytuowany przy drodze nr 389, w pobliŜu granicznego mostu kościół filialny z 1780 r. (późny barok, wyposaŜenie z przełomu XVIII/XIX w), zabytkowe budynki plebanii i szkoły oraz figurę św. Jana Nepomucena z tego samego okresu, BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 29 a takŜe nieliczne juŜ zachowane XIX-wieczne budynki mieszkalne i gospodarcze wsi oraz przydroŜna figura sakralna i krzyŜ z tego okresu. 3.2.4 USTALENIA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ INNYCH DOKUMENTÓW ZWIĄZANYCH TEMATYCZNIE Dla terenu inwestycji nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Ogólne informacje zawarte w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania terenów wiejskich gminy Bystrzyca Kłodzka” – uchwała nr XXXVIII/233/97 Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej w Bystrzycy Kłodzkiej z dnia 6-06-1997 r. Według tego dokumentu obszar ma charakter rolniczy, część obszaru pozostającego we władaniu Inwestora miała charakter nieuŜytków, a takŜe gruntów leśnych. Niewielką powierzchnię zajmują cieki wodne (rowy) oraz drogi. Istniejący staw nr 1 (staw „A”) został zlokalizowany na nieuŜytku rolnym u zbiegu rowów R1 i R2, w rejonie ich ujścia do granicznego odcinka rzeki Orlicy (opis za Raportem ooś prof. J. Palucha). Kolejna zmiana charakteru obszaru została określona przez Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej decyzją o warunkach zabudowy (Nr 148/2009 z dnia 24 września 2009 r.). Decyzja określa warunki dla inwestycji polegającej na budowie trzech stawów rybnych, dwóch rybaczówek oraz dwóch budynków mieszkalnych wraz z infrastrukturą techniczną. 3.3 OPIS STANU PROJEKTOWANEGO Podstawą poniŜszego opisu stanu projektowanego jest Projekt budowlany na wykonanie stawów rybnych…. Projekt ten nie obejmuje budowy rybaczówek ani budynków mieszkalnych. Te ostatnie są obiektami, które – o ile nie stoi to w sprzeczności z zapisami dokumentów planistycznych – mogą być budowane na terenie własnym Inwestora na podstawie pozwolenia na budowę, którego uzyskanie nie wymaga posiadania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Domy mieszkalne mogą być wybudowane w związku z inwestycją, ale mogą zostać wybudowane takŜe w przypadku rezygnacji z niej. Natomiast obiekty rybaczówek są niewątpliwie bezpośrednio powiązane z funkcjonowaniem stawów rybnych i dlatego uznano, Ŝe pomimo braku projektu budowlanego (co jest dopuszczalne na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) naleŜy w niniejszym Raporcie ooś odnieść się do zagadnień środowiskowych w kontekście ich budowy. 3.3.1 OBIEKTY Na terenie własnym Inwestora znajduje się staw rybny „A” (w budowie). Stan obecny ilustrują fotografie na następnej stronie. Przed wykonaniem stawu „A”, dawniej zwanego stawem nr 1, został opracowany Raport ooś (rok 2003); autorem jest prof. J. Paluch. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 30 Fot. 1: widok ogólny na staw „A” w budowie Fot. 2: widok ogólny na staw „A” w budowie Fot. 3: widok ogólny na staw „A” w budowie Fot. 4: widok ogólny na staw „A” w budowie Fot. 5: rów zasilający staw Fot. 6: graniczna rzeka Orlica – w dali kościół w Mostowicach BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 31 Projekt z 2003 roku, który był przedmiotem oceny w aspekcie oddziaływania na środowisko (opracowano Raport ooś, który jednak nie został wykorzystany w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko) przewidywał budowę zbiornika „A”, o powierzchni zalewu FA = 35 600 m2. Ten zbiornik istnieje i spełnił rolę zbiornika retencyjnego w czasie silnych opadów deszczu, chroniąc niŜej połoŜone tereny przed nadmiernym spływem. Natomiast w późniejszym o trzy lata (2006) operacie wodnoprawnym pojawiają się obok tego zbiornika (nazwa: staw duŜy) takŜe trzy inne stawy, oznaczane numerami 1, 2 i 3. Porównanie materiału graficznego, którym jest załączony do operatu Rys. 4 w postaci mapy (skala 1:1000) z obecnym projektem jednoznacznie wskazuje na zmianę projektu. W miejscu wcześniej planowanych stawów nr 1, 2 i 3 mają powstać stawy „B” i „C”, natomiast trzeci staw „D” – w pewnym oddaleniu od nich. Lokalizację tych stawów pokazuje mapa ewidencji gruntów, załączona do Projektu budowlanego. Na następnej stronie przedstawiono kopię tej mapy w pomniejszeniu. Maksymalna powierzchnia stawów została określona w Decyzji o warunkach zabudowy następująco: o staw B: 60 arów (to jest 6 000 m2) o staw C: 40 arów (to jest 4 000 m2) o staw D: 20 arów (to jest 2 000 m2) Powierzchnię zabudowy określono następująco: o rybaczówka – pojedynczy budynek: 240 m2; o pojedynczy budynek mieszkalny: 200 m2 Natomiast w Projekcie budowlanym zawarte są następujące parametry powierzchni o staw B: powierzchni lustra wody FB = 3 850 m2; powierzchnia obiektu: 7 700 m2 o staw C: powierzchni lustra wody FC = 1 450 m2; powierzchnia obiektu: 2 500 m2 o staw D: powierzchni lustra wody FD = 360 m2; powierzchnia obiektu: 700 m2 Dodatkowym elementem infrastrukturalnym jest droga gruntowa o długości 220 m i powierzchni 890 m2 oraz sieć wodociągów technologicznych o łącznej długości 950 m. Realizacja przedsięwzięcia wymaga takŜe przełoŜenia rowu R-1 równolegle do projektowanej drogi dojazdowej. Dla budynków (mieszkalnych i rybaczówek) projektów budowlanych jeszcze nie ma. Parametry określone we wniosku o określenie środowiskowych uwarunkowań dla inwestycji – budowy trzech stawów rybnych – wzmiankują jedynie jedną rybaczówkę, o powierzchni zabudowy 126 m2. PoniewaŜ w innych dokumentach mowa jest o dwóch rybaczówkach, z których powierzchnia zabudowy (kaŜdej z nich) jest niemal dwukrotnie większa, dlatego – kierując się zasadą przezorności przy ocenie – do dalszej analizy przyjęto te parametry, zapisane w Decyzji o warunkach zabudowy. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 9. Kopia mapy z lokalizacją projektowanych stawów B, C i D BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 32 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 33 Rysunek 10. Lokalizacja obiektów przewidzianych do budowy i istniejących bud. mieszk. istniejący staw D, projektowany bud. mieszk. istniejący bud. rybaczówki, projektowany wylęgarnia, projektowana bud. mieszkalny, projektowany staw C, projektowany bud. mieszkalny, projektowany staw B, projektowany staw A, istniejący BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 34 3.3.2 TECHNOLOGIA Opracowanie Raportu o oddziaływaniu na środowisko poprzedziło – wyjątkowo1 – opracowanie projektu budowlanego na budowę stawów. Projekt budowlany zawiera szczegółowy opis rozwiązań wraz z obliczeniami. Jeśli w wyniku postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko nie zostaną zgłoszone Ŝadne zastrzeŜenia, ten właśnie projekt będzie realizowany. Dlatego opis technologii został zaczerpnięty z Projektu budowlanego na wykonanie stawów rybnych… (autor: inŜ. Marian Kuśnierz, 2010), jako najbardziej miarodajnego źródła informacji. Tekst cytowany zaznaczono podwójną linią na marginesie, po lewej stronie tekstu. 8.2 Staw C Staw C jest zlokalizowany na działce nr 146 w Piaskowicach oraz częściowo na działce nr 49 w Mostowicach, około 8m powyŜej północnego brzegu stawu B i będzie pełnił funkcję stawu palczakowego. Będzie on zasilany niezaleŜnie z zastawkowego ujęcia na rowie R-1 dwoma rurociągami PCV fi 250 w ilości 3 19 dm /s. Ta ilość wody pozwoli zalać staw w ciągu 1650:0,019 = 86842s ≈ 24h = 1 doba. Betonowa zastawka szerokości 1,0m będzie piętrzyć wodę do wysokości normalnego piętrzenia wody w stawie t.j. do rzędnej 690,50+0,10 = 690,60m. Będzie ona składała się z kraty osadzonej w szynach oraz zamknięcia szandorowego. W skarpie na brzegu prawym będą osadzone dwa rurociągi PCV fi 250 długości 2x10m doprowadzające spiętrzoną na zastawce wodę do niecki stawu. Grobla stawowa ziemna w kształcie litery C długości 120m o nachyleniu skarp 1:2,5 i max. wysokości w części czołowej 3,1m. Korona na rzędnej 691,50m szerokości 5,0m. Stopa skarpy odwodnej na całym obwodzie t.j. 180mb ubezpieczona brukiem z płyt kamiennych pasem 3,0m; na odcinku ogroblowanym 2 powyŜej bruk z płyt aŜurowych pasem 3,0m. Powierzchnia lustra wody w stawie wynosi 65x23= 1495m co 3 przy średniej głębokości 1,1m daję objętość 1650m . Max. głębokość stawu 1,8rn 8.2.1. Urządzenia piętrząco-upustowe Piętrzenia wody w stawie C umoŜliwia studnia spadowa z kręgów Ŝelbetowych fi 1000, wysokości 3,0m wbudowana w stopie skarpy odwodnej grobli czołowej. Studnia z prefabrykatów posadowiona na płycie Ŝelbetowej grubości 0,25m podwójnie zbrojonej o wymiarach 5,0m x 6,0m. Siatka zbrojeniowa z prętów fi 12 w rozstawie 20cmx20cm. Utrzymanie wody w stawie zapewniają kolana PCV fi 150 w ilości 6szt. zainstalowane na ścianie studni na wysokości normalnego piętrzenia lustra wody t.j. na rzędnej 690,50m W przypadku awaryjnego wzrostu poziomu wody w stawie nastąpi przelanie wody górą studni jak w klasycznym mnichu stawowym. Odprowadzenie wody ze stawu bezpośrednio do stawu B rurociągiem PCV fi 300 długości 30m przy pomocy zasuwy upustowej fi 300 zainstalowanej w najniŜszym punkcie czaszy stawu powyŜej studni spadowej. 2 0,5 Wydatek całkowity zasuwy przy piętrzeniu normalnym wyniesie Q=3,14 x 0,15 /4x1,5×(2,50-0,15) = 3 0,040m /s co przy zamknięciu zasuwy do 1/3 pozwoli opróŜnić staw w ciągu 1650:0,013 = 126920s = 35h = 1,5 doby. Studnia spadowa będzie zaopatrzona w kładkę komunikacyjną Ŝelbetową o grubości 12cm i wymiarach 1,2m x 6,0m. Na kładce będzie zainstalowane obarierowanie ochronne z rur fi 25 wspartą na słupkach fi 50. 8.3. Staw D Przepływowy staw C zlokalizowany jest na rowie R-2 powyŜej stawu A, na działkach 38, 39, 189 i 157/2 w Mostowicach i będzie pełnił funkcję stawu tarlakowego. Grobla czołowa ziemna o kształcie litery L długości 40m, o max wysokości 2,2m, nachyleniu skarp 1:2,5 i szerokości korony 4,0m. Rzędna korony 685,20m. Skarpa odwodna ubezpieczona brukiem z kamienia naturalnego pasem 3,0m na długości 80mb, na odcinku ogroblowanym na długości 40m powyŜej bruk z płyt aŜurowych. 1 uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach z reguły wyprzedza prace projektowe, tym razem Inwestor podjął ryzyko BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 2 35 3 Powierzchnia lustra wody 1 3x28m=360m co przy śr. głębokości 0,7m daje objętość 250m . Max. głębokość stawu 1,2m. 8.3.1. Urządzenia piętrząco-upustowe Piętrzenia wody w stawie D umoŜliwia studnia spadowa z kręgów Ŝelbetowych fi 2500, wysokości 2,0m wbudowana w stopie skarpy odwodnej grobli czołowej. Studnia z prefabrykatów posadowiona na płycie Ŝelbetowej grubości 0,25m z betonu B35 podwójnie zbrojonej o wymiarach 6,0m x 6,0m. Siatka zbrojeniowa z prętów fi 12 w rozstawie 20cmx20cm. Utrzymanie wody w stawie zapewniają kolana PCV fi 150 zainstalowane na ścianie studni na wysokości normalnego piętrzenia lustra wody t.j. na rzędnej 684,10m w ilości 12 szt. W przypadku nagłego wzrostu poziomu wody w stawie nastąpi przelanie wody górą studni przelewowej o rzędnej 685,50. Studnia będzie przykryta kratą z prętów fi 12 w rozstawie 40 x40 Wydatek pojedynczego przelewu wieŜowego fi 2500 przy spiętrzeniu 0,22m wynosi wg wzoru określonego 3 3 w operacie dla stawu A Q =1,70m /s, co w zupełności pozwoli przepuścić w.w. miarodajną Q1% = 1,631m /s. Max. piętrzenie wody w stawie D wyniesie 684,50 + 0,22= 684,72m. Co daje wznios korony grobli ponad max. zwierciadło wody miarodajnej 0,48m. Odprowadzanie wody przelewem wieŜowym fi 2500 trzema rurami PCV fi 400 długości 24m do betonowej komory rozrządowej zlokalizowanej bezpośrednio powyŜej przepustu drogowego fi 1000. Długość komory z przyczółkami przepustu 3,60m +1,0m, szerokość 2,4m, wysokość 1,40m W przypadku konieczności prowadzenia prac remontowych przepustu, po zamknięciu wewnętrznej zastawki w komorze rozrządowej, woda będzie kierowana do rurociągu okręŜnego fi 400 długości 32mb z odprowadzeniem do stawu A umocnionym bystrotokiem. Spuszczanie wody ze stawu będzie odbywało się przy pomocy zasuwy fi 400 zainstalowanej w najniŜszym punkcie czaszy stawu. Wydatek całkowity zasuwy przy piętrzeniu normalnym wyniesie 2 0,5 3 Q=3,14x0,20 /4x1,5×(1,50-0,20) = 0,054m /s co pozwoli opróŜnić staw przy zamknięciu zasuwy do 1/3 w ciągu 250:0,018= 13890s = 3,8godz. Studnia spadowa będzie zaopatrzona w kładkę komunikacyjną Ŝelbetową o grubości 12cm i wymiarach 1,2m x 6,0m. Na kładce będzie zainstalowane obarierowanie ochronne z rur fi 25 wspartą na słupkach fi 50. 9. Urządzenia towarzyszące 9.1 Napowietrzacze wody Dla zapewnienia właściwego napowietrzania wody w stawach zostanie wybudowane ujęcie wody na rowie R-1 w odległości 170m powyŜej przepustu na drodze 159/2 w formie studni ujęciowej zlokalizowanej powyŜej zastawkowego ujęcia wody do projektowanej wylęgarni. Ujęta w studni fi 1000 i głębokości 2,0m woda będzie doprowadzona rurociągiem PCV fi 160 długości 440 mb do tryskacza w stawie B. W stawie B zostanie posadowiona studnia ujęciowa fi 1000 i wysokości 2,0m doprowadzająca wodę rurociągiem PCV fi 100 długości łącznej 140m do dwóch tryskaczy w stawie A. 9.2 Ujęcie wody do wylęgarni W celu ujęcia wody do projektowanej wylęgarni zostanie wykonana na rowie R-1 poniŜej studni ujmującej wodę do napowietrzania zastawka drewniana wysokości 0,3m skąd ujęta woda będzie doprowadzana rurociągami PCV fi 160 do projektowanej wylęgarni Na rurociągu będą zainstalowane: - studnia osadowa fi 2000 głębokości 4,0m - dwie studnie rewizyjne fi 1000 głębokości 2,0m - zbiornik wyrównawczy z podwójnych studni z kręgów betonowych fi 2000 głębokości 3,5m posadowionych na płycie Ŝelbetowej grubości 0,25m podwójnie zbrojonej o wymiarach 5,0m x 2,5m. Siatka zbrojeniowa z prętów fi 12 w rozstawie 20cmx20cm. Całkowita długość rurociągów doprowadzających wraz z przelewami 350 + 20 = 370mb 9.2 (zachowano numerację z projektu) Modernizacja rowu R-1 Budowa dodatkowych stawów wymusiła konieczność modernizacji i umocnienia rowów. Rów R-1 zostanie ubezpieczony na odcinku między drogą wojewódzką (dz. nr 143/2 w Mostowicach) a korpusem grobli czołowej stawu A na odcinku 245mb oraz powyŜej stawu B na odcinku 165mb. Przyjęto szerokość dna 0,8m BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 36 i nachylenie skarp 1:1,5. Ubezpieczenie brukiem kamiennym dna i skarp w całym przekroju. Dodatkowo w przecięciu z drogą gruntową nr 15 9/2 w Piaskowicach będzie wykonany przepust z kręgów betonowych fi 1000 z przyczółkami betonowymi, długości 5mb. Ponadto w na odcinku od ujęcia zastawkowego rów zostanie przełoŜony nową trasą wzdłuŜ projektowanej drogi gruntowej gdzie będzie częściowo zakryty na długości łącznej 84+24= 108mb oraz częściowo odkryty. Na odcinku dolnym zostanie wykonana kaskada dwóch stopni betonowych z przyczółkami murowanymi. 9.3 Droga gruntowa Na działce nr 146 w Piaskowicach zostanie wykonana droga gruntowa na długości 220mb i szerokości 4,0m. 2 Nawierzchnia drogi zostanie umocniona gruntem rumoszowym warstwą 15cm na powierzchni 890m 10. Gospodarka wodna Napełnianie stawów przepływowych będzie odbywało się poprzez zamknięcie zasuw upustów dolnych i samoczynne podniesienie się zwierciadeł wody do przelewów rurowych. Kolejność napełniania od stawu A, następnie stawu B oraz stawu D. Staw C będzie napełniany poprzez podniesienie zastawki na rowie R-1 do wysokości rzędnej zwierciadła normalnego w stawie. Przepływ naturalny wody ze stawów wyŜszych do niŜszych będzie rekompensowany przelewem. Spuszczanie wody ze stawów przepływowych będzie wyrównywane w stawach niŜszych poprzez samoczynny zrzut wody rurami przelewowymi. Kontrolowany spust wody ze stawu A naleŜy przeprowadzać wyłącznie w czasie stanów średnich i niskich poprzez podniesienie zasuw spustowych. Wydatek zasuwy fi 400 przy piętrzeniu 2,2m wyniesie (licząc do osi rury spustowej ) 2 0,5 3 3 3 Q = Πr /4 x 1,5×H = 0,067m /s a dwóch zasuw wyniesie 0,133m /s. Przy objętości stawu A 95230m czas opróŜniania stawu A przy zamknięciu zasuw do 1/3 wyniesie 95230:0,045= 2116200s = 588h = 25 dób. Napełnienie rowu w trakcie zrzutów kontrolowanych ze stawu A nie moŜe przekroczyć 50 cm. Dodatkowo przeliczono wydatek przelewu wieŜowego w stawie A przy napełnieniu H=2,5m t.j. przy zwierciadle wody 0,5m poniŜej korony grobli stawowej. Dla jednej wieŜy wyniesie on 2,1 x 3 x 3,14 x 1,25 x 3 3 0,5⅜ = 3,354m /s a dla dwóch 6,7m /s. Jest to wartość przepływu ponad dwukrotnie większa od 3 normatywnego Ql%= 3,21m /s. 11 Warunki realizacji stawu B 11.1. Roboty ziemne Roboty ziemne przy stawie B będą polegały na zdjęciu warstwy humusowej pod cały zbiornik, ukształtowaniu niecki stawu, wykopach pod umocnienia i instalacje oraz rowów w czaszy. Urobek zostanie przemieszczony w miejsce projektowanej zapory czołowej i sukcesywnie zagęszczany do wskaźnika 0,95, z jednoczesnym nadaniem kształtów i parametrów określonych w p-cie 8.1 (w szczególności: maksymalna głębokość wody w stawie wynosi 1,8 m). Korpus grobli naleŜy zahumusować i obsiać mieszanką traw niskich. 11.2. Umocnienia Stopę skarp czaszy naleŜy umocnić brukiem (okładziną) kamiennym grubości 0,3m pasem szerokości 3,0m. Groblę czołową naleŜy wzmocnić powyŜej bruku płytami aŜurowymi grubości 8cm. pasem szerokości 3,0m po uprzednim wyprofilowaniu skarp do zakładanego nachylenia. Wloty rowów R-l i Rl-1 naleŜy umocnić w formie kaskad kamiennych a dno stawu w miejscu wylotu ze stawu C ubezpieczyć warstwą narzutu grubości 0,6m w kwadracie 2,0m x2,0m 11.3. Budowle Budowlą piętrząco-upustową w stawie B będzie wieŜa przelewowa z kręgów Ŝelbetowych fi 2500 wysokości 3,0m posadowiona na płycie Ŝelbetowej podwójnie zbrojonej, grubości 25cm oraz o powierzchni łącznej 2 45m . Beton B-35 wzmocnione podwójnie siatką z prętów stalowych fi 12 w rozstawie 20cm x 20cm. W ścianie wieŜy na wysokości normalnego zwierciadła wody t.j. 0,5m poniŜej krawędzi przelewu będą zainstalowane przelewowe kolana PCV fi 150 w ilości 10szt W najniŜszym miejscu od strony dopływu będzie BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 37 zainstalowana zasuwa fi 400 umoŜliwiająca spuszczenie wody ze stawu. Od strony grobli będą trzy rurociągi odprowadzające PCV fi 400 długości 21m umoŜliwiające spust i zrzut wody ze stawu B do stawu A. Na wylocie rur odprowadzających będzie wybudowany przyczółek kamienno-betonowy z Ŝelbetowym przykryciem i przesłoną do wytracania prędkości. Studnia będzie otoczona murem z bloczków betonowych w celu zablokowania dopływu zanieczyszczeń pływających mogących zablokować przelew powierzchniowy studni. W przerwie muru zainstalowane będą szandory. Nad studnią będzie zainstalowana kładka Ŝelbetowa wsparta na słupach z bloczków betonowych, z poręczami typu lekkiego. Zejście na kładkę z grobli zapewnią schody. W czaszy stawu zainstalowana będzie pionowo rura PCV fi 160 na postumencie z bloczków betonowych dla napowietrzania wody w stawie. Po prawej stronie wieŜy przelewowej będzie zainstalowana studnia ujęciowa z kręgów prefabrykowanych fi 1000 doprowadzająca wodę do napowietrzaczy w stawie A. 12 Warunki realizacji stawu C 12.1. Roboty ziemne Roboty ziemne przy stawie C będą polegały na zdjęciu warstwy humusowej pod cały zbiornik, ukształtowaniu niecki stawu, wykopach pod umocnienia i instalacje oraz rowów w czaszy. Urobek zostanie przemieszczony w miejsce projektowanej zapory czołowej i sukcesywnie zagęszczany do wskaźnika 0,95 z jednoczesnym nadaniem kształtów i parametrów określonych w p-cie 8.2 (w szczególności: maksymalna głębokość wody w stawie wynosi 1,8 m). Korpus grobli naleŜy zahumusować i obsiać mieszanką traw niskich. 12.2. Umocnienia Stopę skarp czaszy naleŜy umocnić brukiem(okładziną) kamiennym grubości 0,3m pasem szerokości 2,0m. Groblę czołową naleŜy wzmocnić powyŜej bruku płytami aŜurowymi grubości 8cm po uprzednim wyprofilowaniu zakładanego nachylenia skarp. 12.3. Budowle Budowlą piętrząco-upustową w stawie C będzie wieŜa przelewowa z kręgów Ŝelbetowych fi 1000 wysokości 3,0m posadowiona na płycie Ŝelbetowej podwójnie zbrojonej, grubości 25cm oraz o powierzchni łącznej 2 12m . Beton B-35 wzmocnione podwójnie siatką z prętów stalowych fi 14 w rozstawie 20cm x 20cm. W ścianie wieŜy na wysokości normalnego zwierciadła wody t.j. 0,5m poniŜej krawędzi przelewu będą zainstalowane przelewowe kolana PCV fi 150 w ilości 6szt. W najniŜszym miejscu od strony dopływu będzie zainstalowana zasuwa fi 300 umoŜliwiająca spuszczenie wody ze stawu. Odprowadzenie wody ze stawu do stawu B przy pomocy rurociągu fi 300 długości 24mb Nad studnią będzie zainstalowana kładka Ŝelbetowa z poręczami typu lekkiego. Zejście na kładkę z grobli zapewnią kamienne schody. W czaszy stawu zainstalowany będzie wylot rury PCV fi 160 dla napowietrzania wody w stawie. Doprowadzenie wody do stawu będzie odbywało się przy pomocy zastawki betonowej na rowie R-l oraz dwoma rurociągami PCV fi 250. 13. Warunki realizacji stawu D 13.1.Roboty ziemne Roboty ziemne przy stawie D będą polegały na zdjęciu warstwy humusowej pod cały zbiornik, ukształtowaniu niecki stawu, wykopach pod umocnienia i instalacje oraz rowów w czaszy. Urobek zostanie przemieszczony w miejsce projektowanej zapory czołowej i sukcesywnie zagęszczany do wskaźnika 0,95 z jednoczesnym nadaniem kształtów i parametrów określonych w p-cie 8.3 (w szczególności: maksymalna głębokość wody w stawie wynosi 1,2 m). Korpus grobli naleŜy zahumusować i obsiać mieszanką traw niskich. 13.2. Umocnienia Stopę skarp czaszy naleŜy umocnić brukiem (okładziną) kamiennym grubości 0,3m pasem szerokości 2,0m. Groblę czołową naleŜy wzmocnić powyŜej bruku płytami aŜurowymi grubości 8cm po uprzednim wyprofilowaniu zakładanego nachylenia skarp. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 38 13.3. Budowle Budowlą piętrząco-upustową w stawie D będzie wieŜa przelewowa z kręgów Ŝelbetowych fi 2500 wysokości 3,0m posadowiona na płycie Ŝelbetowej podwójnie zbrojonej, grubości 25cm oraz o powierzchni łącznej 2 15m . Beton B-35 wzmocnione podwójnie siatką z prętów stalowych fi 14 w rozstawie 20cm x 20cm. W ścianie wieŜy na wysokości normalnego zwierciadła wody t.j. 0,5m poniŜej krawędzi przelewu będą zainstalowane przelewowe kolana PCV fi 150 w ilości 12szt. W najniŜszym miejscu od strony dopływu będzie zainstalowana zasuwa fi 400 umoŜliwiająca spuszczenie wody ze stawu. Od strony grobli będą trzy rurociągi odprowadzające PCV fi 400 umoŜliwiające spust i zrzut wody ze stawu do komory rozrządowej, a dalej do Stawu A. Studnia będzie otoczona murem z bloczków betonowych w celu zatrzymania dopływu zanieczyszczeń pływających mogących zablokować przelew powierzchniowy. W przerwie muru zainstalowane będą szandory. Nad studnią będzie zainstalowana kładka Ŝelbetowa z poręczami typu lekkiego. Zejście na kładkę z grobli zapewnią kamienne schody. 14. Warunki realizacji ujęcie wody do wylęgarni Ujęcie wody do napowietrzania wody w stawach będzie zlokalizowane na rowie R-1. Będzie składało się z umocnionego odcinka rowu na długości 4,0m przy pomocy okładziny kamiennej na zaprawie grubości śr. 20cm, z nadaniem trapezowego przekroju koryta w dnie o szerokości 0,6m i nachyleniu skarp 1:1,5, na łącznej powierzchni 2,6 x 4,0m. W dnie i na skarpach zostanie zainstalowany ceownik C40 umoŜliwiający załoŜenie szandorów wysokości 0,3m. Roboty naleŜy wykonywać przy odprowadzeniu wody kanałem obiegowym, który naleŜy po zakończeniu robót zasypać. PowyŜej zastawki zostanie wmontowany rurociąg PCV fi 160, doprowadzający wodę do budynku wylęgarni. Rurociąg naleŜy załoŜyć w gruncie na głębokości min. 1,5 m z zastosowaniem podsypki i obsypki piaskowej warstwami po 5cm. Wykopy fundamentowe pod studnie naleŜy odwodnić poprzez odpompowanie wody z wykopów przy pomocy pomp spalinowych. 15. Warunki realizacji ujęcia wody do napowietrzania Ujęcie wody do napowietrzania wody w stawie B będzie zlokalizowane na rowie R-1 powyŜej zastawki ujęciowej wody do wylęgarni. W związku z tym roboty winny być wykonywane równolegle z budową zastawki, przy odprowadzeniu wody kanałem obiegowym oraz przed budową drogi dojazdowej. Rurociąg naleŜy załoŜyć na głębokości min. 1,5m z zastosowaniem podsypki i obsypki piaskowej warstwami po 5cm; na odcinku drogowym obsypkę naleŜy zwiększyć do 10cm. 16. Warunki wykonania drogi dojazdowej Przed rozpoczęciem robót naleŜy warstwę urodzajną ziemi zdjąć i zagospodarować na groblach stawowych. Warstwę nawierzchniową z gruntu skalistego naleŜy zagęścić. 17. Warunki wykonania przełoŜenia rowu R-1 Nowa trasa rowu będzie biegła równolegle do projektowanej drogi dojazdowej, z tym Ŝe pierwsze 80mb będzie zarurowane przy pomocy podwójnego rurociągu fi 400 ograniczonego prostopadłymi betonowymi przyczółkami. W miejscy zmiany trasy pod kątem 90° odcinek zostanie równie Ŝ zarurowany na długości 24m i ograniczony przyczółkami betonowymi. PoniŜej zostanie wykonana kaskada dwóch stopni betonowych w celu redukcji spadku a brzegi rowu zostaną umocnione murami okładzinowymi. 3.3.3 BILANS TERENU Powierzchnia działek, których dotyczy zakres inwestycyjny uwzględniony w Projekcie budowlanym, wynosi: nr 38, o powierzchni 0,18 ha nr 39, o powierzchni 3,74 ha nr 40, o powierzchni 0,34 ha nr 41, o powierzchni 2,76 ha BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice nr 42, nr 49, nr 50, nr 52/2, nr 157/2, nr 189 (woda), nr 193/1, nr 146, o powierzchni 4,58 ha o powierzchni 3,03 ha o powierzchni 0,63 ha o powierzchni 5,73 ha o powierzchni 0,42 ha o powierzchni 0,08 ha o powierzchni 3,03 ha o powierzchni 23,46 ha 39 wszystkie obręb Mostowice, obręb Piaskowice Staw „B” – grobla i czasza stawu – są lokowane na działkach nr 49, 50, 52/2 i 193/1 w Mostowicach oraz nr 146 w Piaskowicach, których łączna powierzchnia wynosi 33,12 ha. Planowana inwestycja obejmuje powierzchnię 0,77 ha, co stanowi niewiele ponad 2% powierzchni działek. Staw „C” – grobla i czasza stawu – są lokowane na działkach nr 49 w Mostowicach oraz nr 146 w Piaskowicach, których łączna powierzchnia wynosi 26,49 ha. Planowana inwestycja obejmuje powierzchnię 0,25 ha, co stanowi mniej, niŜ 1% powierzchni działek. Przepływowy staw „D” – grobla i czasza stawu – są lokowane na działkach nr 38, 39, 189 i 157/2 w Mostowicach, których łączna powierzchnia wynosi 4,42 ha. Planowana inwestycja obejmuje powierzchnię 0,07 ha, co stanowi niewiele ponad 2% powierzchni działek. Planowana zabudowa: dwie rybaczówki (maksymalnie 2×0,024 ha) oraz dwa budynki mieszkalne (maksymalnie 2×0,020 ha) w niewielkim stopniu wpłynie na bilans powierzchni terenu, pozostającego we władaniu Inwestora. Podobnie budowa drogi gruntowej, której powierzchnia wynosi 0,089 ha. 3.3.4 MEDIA Teren jest uzbrojony w sieć elektroenergetyczną, która umoŜliwia zasilanie projektowanych obiektów (Analiza stanu faktycznego stanowi załącznik do decyzji nr 148/2009 Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej). Na terenie Inwestora znajdują się trzy stacje transformatorowe, do których średnie napięcie jest doprowadzone linią napowietrzną, a dalej prąd jest kierowany do punktów odbioru na terenie działki kablami podziemnymi. Zasilanie stawów – z rowów R-2 (staw D i dalej staw A), R-1-1 (staw B, a dalej staw A) oraz R-1 (C, a dalej staw B i kolejno – staw A). Woda do celów spoŜywczych i bytowych pochodzi z własnego ujęcia; do punktów odbioru spływa grawitacyjnie, rozprowadzona podziemnym wodociągiem. Powstające ścieki (na terenie Inwestora znajdują się dwa domy mieszkalne) są gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, z których są okresowo wywoŜone. Ten sam system jest przewidziany dla nowych obiektów, choć Inwestor rozwaŜa takŜe budowę w przyszłości mini oczyszczalni ścieków. Ogrzewanie nowych obiektów (dwie rybaczówki, dwa budynki mieszkalne) będzie wykorzystywało gaz LPG, gromadzony w zbiornikach przy obiektach, albo zostanie jako nośnik energii uŜyty olej opałowy lekki, niskosiarkowy, gromadzony w zbiornikach odpowiednio zabezpieczonych, zgodnie z przepisami (przykładowo: podwójna ścianka, posadowienie w wannie szczelnej) – rozwiązania zostaną wybrane na etapie projektu. Alternatywą jest teŜ ogrzewanie elektryczne, którego koszty eksploatacyjne są wyŜsze, zatem najbardziej prawdopodobne jest wykorzystanie tego systemu jedynie dla budynku mniejszej rybaczówki, posadowionej koło stawu D. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 40 3.3.5 DZIAŁANIA OCHRONNE W rejonie inwestycji przewidzianym pod budowę stawów nie występuje wysoka zieleń, zatem zagadnienie ochrony drzew nie jest w tym przypadku istotne (poza oczywistą koniecznością unikania uszkodzeń drzew na trasie przejazdu pojazdów obsługujących budowę). . W trakcie budowy prowadzonej z uŜyciem środków transportu i maszyn istnieje potencjalne niebezpieczeństwo zanieczyszczenia gruntów substancjami ropopochodnymi pochodzącymi ze sprzętu (potencjalne mikrowycieki olejów przekładniowych, silnikowych, paliwa, itp.). Aby zminimalizować niebezpieczeństwo skaŜenia zaplecze budowy, na którym będzie parkował ten sprzęt powinno zostać zorganizowane na terenie utwardzonym, a w razie jego braku – na terenie zabezpieczonym warstwą nieprzepuszczalną. Zminimalizuje to potencjalne zagroŜenie dla środowiska gruntowo–wodnego. Ochrona czystości wód leŜy w najlepiej pojętym interesie Inwestora. Ewentualne zanieczyszczenie wody w stawie hodowlanym oznacza ryzyko strat. Dlatego istnieje pewność, Ŝe problem naleŜytego zabezpieczenia stawów przed zanieczyszczeniem będzie się znajdował w centrum uwagi Właściciela obiektu. Przy spuszczaniu tej wody ze stawu (np. w razie konieczności prowadzenia prac konserwacyjnych) trafi ona do wód powierzchniowych (rzeki Dzikiej Orlicy) jako woda czysta i nie spowoduje skaŜenia wód powierzchniowych. Ochronie wód podziemnych słuŜy szczelność dna i ścian stawów, a takŜe dna i ścian rowu R-1, którego przebieg ulega modyfikacji. W zakresie ochrony powietrza atmosferycznego przedsięwzięcie nie wymaga Ŝadnych działań ochronnych, gdyŜ nie ma na jego terenie źródeł emisji innych, niŜ źródła drogowe (pojazdy) i maszyny budowlane oraz źródła grzewcze niewielkiej mocy dla ogrzania dwóch budynków mieszkalnych i jednej lub dwóch rybaczówek. Ze względu na niewielką kubaturę budynków i znikome zapotrzebowanie na moc grzewczą te źródła emisji są nieistotne przy ocenie oddziaływania na środowisko, a ich eksploatacja nie wymaga ani uzyskania pozwolenia, ani nawet zgłoszenia. W zakresie ochrony przed hałasem przedsięwzięcie nie wymaga zastosowania Ŝadnych szczególnych rozwiązań projektowych – eksploatacja stawów rybnych nie jest źródłem emisji hałasu o istotnym znaczeniu. W zakresie gospodarki odpadami zalecane są działania organizacyjne, takie jak segregacja odpadów „u źródła” zarówno na etapie realizacji przedsięwzięcia, jak i podczas eksploatacji stawów rybnych. 3.3.6 WARIANTOWANIE INWESTYCJI Lokalizacja przedsięwzięcia na terenie własnym Inwestora, posiadającym naturalne (a częściowo sztuczne) ukształtowanie, pozwala na wariantowanie w ograniczonym zakresie. Obecny projekt jest wariantem wcześniejszego, dla którego opracowano operat wodnoprawny (rok 2006). Potrzeba analizy wariantowej została wpisana w ustawę, jednak w praktyce jest to zapis trudny do wypełnienia ze względu na realia praktyki projektowania: Inwestor rozwaŜa róŜne warianty koncepcyjne, z których wybiera jeden jako podstawę do prac projektowych. W ich toku koncepcja Inwestora często ulega korektom, a w efekcie powstaje projekt jednowariantowy. Jest zatem typową sytuacja, w której do oceny oddziaływania na środowisko zostaje przedstawiony jeden projekt – bo tylko jeden istnieje. W podręczniku MANAGING NATURA 2000 The provisions of Article 6 of the Habitats Directive 92/43/CEE, wydanym przez Office for Official Publications of the European Communities. European Communities, Luxemburg 2000, zawarta jest wskazówka metodyczna, Ŝe analiza wariantów alternatywnych nabiera znaczenia dopiero wówczas, gdy rozwiązanie proponowane BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 41 wiąŜe się z negatywnym oddziaływaniem na środowisko1. To oficjalne stanowisko pokazuje rolę, jaką ma pełnić wariantowanie przedsięwzięcia w ocenie oddziaływania na środowisko. Nie ma być celem samym w sobie, lecz ma słuŜyć poszukiwaniom rozwiązań, które nie szkodzą środowisku, jeśli rozwiązania projektowe takie oddziaływania wykazują. Wypada zatem uznać, Ŝe o ile analiza oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia w jego kształcie opracowanym przez Projektantów nie wskaŜe na naruszenie standardów jakości środowiska, ani nie wykaŜe konfliktu ze światem przyrody, poszukiwania innych wariantów realizacji, w tym ewentualnego wariantu bardziej korzystnego dla środowiska nie ma w tym przypadku Ŝadnego uzasadnienia. 1 PL: Jeśli chodzi o rozwiązania alternatywne, nabierają one znaczenia w momencie, gdy proponuje się zatwierdzenie negatywnie oddziałującego planu lub przedsięwzięcia. EN: In particular, an examination of possible alternative solutions and mitigation measures may make it possible to ascertain that, in the light of such solutions or mitigation measures, the plan or project will not adversely affect the integrity of the site. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 4. 42 ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO 4.1 GOSPODARKA WODNO ŚCIEKOWA 4.1.1 STAN ŚRODOWISKA Teren planowanej realizacji przedsięwzięcia jest połoŜony na orograficznie lewym brzegu Dzikiej Orlicy (mapa – Rysunek 3 na stronie 18), w zlewni rowów R1 i R2 (mapa – rysunek 4 na stronie 19). Charakterystyka zlewni i obu rowów szczegółowo omówiona w części II Raportu (hydrogeologia). Charakterystyka zlewni rowu R-1 Projektowane stawy będą połoŜone w zlewni potoku górskiego oznaczonego w ewidencji urządzeń melioracji szczegółowych jako rów R-1, który uchodzi do rzeki Dzikiej Orlicy w km 113+800. Głównymi dopływami rowu R-1 jest rów R-2 uchodzący do niego w kilometraŜu 0+277 oraz rów o oznaczeniu R-1-1 uchodzący do głównego rowu w km 0+528. Cała zlewnia rowu połoŜona jest w paśmie Gór Bystrzyckich, rów R-1 i jego dopływu biorą swój początek na zalesionych stokach góry Ubocze. Bieg rowów oraz dominujący kierunek spływu skierowany jest na południe i południowy – zachód. Wszystkie rowy są w dobrym stanie technicznym, o nie umocnionych skarpach, o umiarkowanych zarośnięciu brzegów. Koryta rowów są nieregularne o zmiennej szerokości i głębokości wcięcia, wypełnione fragmentami skał rodzimych (gnejsów). Wszystkie rowy są droŜne i pełnią funkcje drenaŜowe. Tabela 1 Charakterystyka zlewni rowu R-1 Określenie cieku wg melioracji szczegółowych Długość rowu [m] Wysokość połoŜenia źródeł [m n.p.m.] Wysokość połoŜenia ujścia [m n.p.m.] Powierzchnia cząstkowa zlewni [km2] R-1-1 849 755 680 0,27 R-2 2 570 800 671 1,52 R-1 2 024 795 665 1,19 Powierzchnia całkowita 2,98 Ujście Uchodzi do rowu R-1 w km 0+528 Uchodzi do rowu R-1 w km 0+277 Uchodzi do Dzikiej Orlicy w km 113+800 Więcej informacji zawiera Część II Raportu BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 43 Wody z obu rowów mają słuŜyć na cele chowu ryb w stawach B, C i D, a takŜe w obiekcie rybaczówki, w którym będzie prowadzony wylęg. Wymagania jakościowe w tym zakresie zawiera piśmiennictwo, m. in. Goryczko K. Pstrągi. Chów i hodowla. Poradnik hodowcy, z którego pochodzą poniŜsze dane (tabela), cytowane za opracowaniem Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie p.t. Poradnik PROW (praca zbiorowa, red. Paweł Pruszek). Obecnie brak jest wyników badań wód potoków – ich wykonanie leŜy w interesie Inwestora lecz nie przesądza o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Ryzyko na wypadek nieodpowiedniej jakości wód zasilających stawy rybne jest ryzykiem własnym Inwestora. Wody wykorzystane w procesie chowu ryb w stawach B…D trafią do stawu A, w którym zostaną podczyszczone, a następnie zasilą wody Dzikiej Orlicy. Według Raportu o stanie środowiska (WIOŚ, Wrocław, 2009) jakość tych wód, badana w ramach monitoringu diagnostycznego w km. 91,00, to jest przy przejściu granicznym Niemojów – Bartošovice jest zróŜnicowana, zaleŜnie od przyjętych kryteriów oceny. o Pod względem parametrów biologicznych stan oceniono jako bardzo dobry (klasa I). o Elementy fizykochemiczne pozwalają zaliczać jakość wód do klasy II. o Pod względem wskaźników szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego stan wód zaliczono do kategorii „dobry i wyŜszy od dobrego” – oznaczenie literowe „D”, o Ogólny stan / potencjał ekologiczny oceniono jako dobry. Podstawą oceny jest rozporządzenie MŚ z dnia 20 sierpnia 2008 roku (Dz. U. Nr 162, poz. 1008). Natomiast pod względem zanieczyszczeń chemicznych stan wód sklasyfikowano poniŜej dobrego, a ogólna ocena stanu wód wypadła jako zła. Kryteria oceny wprowadzone przez Ramową Dyrektywę Wodną zostały zastosowane po raz pierwszy, dlatego – jak zastrzegają Autorzy publikacji – brak jest poziomu odniesienia i powiązania z procesami, jakie miały miejsce w stanie rzek w ostatnich latach. Parametry jakościowe wód rzeki Orlicy badane w przekroju przejścia granicznego Niemojów-Bartošovice, zawiera Wojewódzka Baza Danych AQUA. PoniŜej zestawienie wartości minimalnych, maksymalnych i średnich z roku 2008. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 44 Tabela 2. Parametry jakościowe wód rzeki Orlicy w roku 2008 na odcinku ujściowym Wskaźnik jakości wody Temperatura wody Barwa Jednostka Ilość prób Min Data °C 12 0,1 2008-01-07 mg Pt/l 10 17 Max Data Średnia 15,4 2008-08-05 8,2 2008-01-07 72 2008-12-02 37 Zawiesiny ogólne mg/l 8 2,5 2008-01-07 11 2008-03-04 3,6 Odczyn pH 12 7 2008-02-04 8 2008-10-06 8 Tlen rozpuszczony mg O2/l 12 9,1 2008-11-04 13,3 2008-12-02 11,4 BZT5 mg O2/l 8 1 2008-01-07 2,2 2008-06-02 1,28 ChZT-Mn mg O2/l 8 1,59 2008-01-07 6,41 2008-10-06 4,04 Ogólny węgiel organiczny mg C/l 11 2 2008-01-07 7,3 2008-06-02 3,49 Azot amonowy mg NNH4/l 8 0,04 2008-02-04 0,26 2008-06-02 0,133 Azot Kjeldahla mg N/l 8 0,06 2008-02-04 0,84 2008-05-06 0,385 Azotany mg NO3/l 10 2,25 2008-06-02 5,69 2008-01-07 3,28 Azot azotanowy mg NNO3/l 10 0,51 2008-06-02 1,29 2008-01-07 0,74 Azotyny mg NO2/l 9 0,0025 2008-06-02 0,022 2008-07-07 0,0104 Azot azotynowy mg NNO2/l 9 0,001 2008-06-02 0,007 2008-07-07 0,0033 mg N/l 7 0,839 2008-06-02 1,446 2008-07-07 1,148 mg PO4/l 8 0,05 2008-01-07 0,145 2008-05-06 0,072 Fosfor ogólny mg P/l 8 0,006 2008-02-04 0,26 2008-05-06 0,095 Przewodność w 20 °C µS/cm 12 37 2008-12-02 94 2008-08-05 71 mg/l 9 36 2008-12-02 81 2008-10-06 63 mg CaCO3/l 9 14 2008-03-04 148 2008-07-07 36 mg SO4/l 10 9 2008-06-02 16 2008-01-07 12,1 Chlorki mg Cl/l 10 1 2008-05-06 4 2008-10-06 2,5 Wapń mg Ca/l 10 6,7 2008-03-04 25,1 2008-07-07 11,8 Magnez mg Mg/l 10 1 2008-12-02 1,6 2008-08-05 1,3 Arsen mg As/l 4 0,0025 2008-01-07 0,0025 2008-01-07 0,0025 Bar mg Ba/l 4 0,018 2008-01-07 0,018 2008-01-07 0,018 Bor mg B/l 4 0,025 2008-01-07 0,025 2008-01-07 0,025 Chrom ogólny mg Cr/l 4 0,0003 2008-01-07 0,002 2008-04-07 0,0016 Chrom (VI) mg Cr/l 4 0,0003 2008-01-07 0,002 2008-04-07 0,0016 Cynk mg Zn/l 4 0,025 2008-01-07 0,025 2008-01-07 0,025 Glin mg Al/l 4 0,026 2008-01-07 0,124 2008-04-07 0,063 Kadm mg Cd/l 12 0,0001 2008-01-07 0,0003 2008-12-02 0,0002 Miedź mg Cu/l 4 0,0025 2008-04-07 0,0151 2008-01-07 0,0065 Nikiel mg Ni/l 12 0,001 2008-01-07 0,005 2008-12-02 0,005 Ołów mg Pb/l 12 0,003 2008-12-02 0,003 2008-01-07 0,003 Rtęć mg Hg/l 12 0,00025 2008-01-07 0,00025 2008-01-07 0,00025 Cyjanki mg CN/l 4 0,001 2008-01-07 0,001 2008-01-07 0,001 Fenole (indeks fenolowy) mg/l 4 0,001 2008-01-07 0,001 2008-01-07 0,001 WWA (suma) µg/l 12 0,001 2008-01-07 0,03 2008-06-02 0,005 Czterochlorek węgla µg/l 12 0,005 2008-01-07 0,01 2008-12-02 0,009 Azot ogólny Fosforany Substancje rozpuszczone Zasadowość ogólna Siarczany Pięciochlorofenol µg/l 12 0 2008-01-07 0 2008-01-07 0 Aldryna ng/l 12 0,005 2008-01-07 0,005 2008-01-07 0,005 Dieldryna ng/l 12 0,0025 2008-01-07 0,005 2008-12-02 0,00417 BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Wskaźnik jakości wody 45 Jednostka Ilość prób Endrydyna ng/l 12 0,0025 2008-01-07 0,0025 2008-01-07 0,0025 Izodryna ng/l 12 0,0025 2008-01-07 0,0025 2008-01-07 0,0025 Sześciochlorobenzen HCB µg/l 12 0,0025 2008-01-07 0,0025 2008-01-07 0,0025 Sześciochlorobutadien HCBD µg/l 12 0,01 2008-01-07 0,01 2008-01-07 0,01 Chloroform µg/l 12 0,025 2008-01-07 0,38 2008-07-07 0,063 Min Data Max Data Średnia 1,2 dwuchloroetan EDC µg/l 12 1 2008-01-07 1 2008-01-07 1 Trójchloroetylen TRI µg/l 12 0,01 2008-01-07 0,01 2008-01-07 0,01 Nadchloroetylen PER µg/l 12 0,01 2008-01-07 0,01 2008-01-07 0,01 Trójchlorobenzen TCB µg/l 12 0,005 2008-01-07 0,633 2008-11-04 0,07804 Sześciochloroheksan HCH µg/l 12 0,005 2008-01-07 0,0645 2008-11-04 0,00996 Twardość Makrobezkręgowce bentosowe (ind,biotyczny) Węglowodory ropopochodne mg CaCO3/l 10 indeks 1 24 2008-03-04 69 2008-07-07 37 184 2008-05-06 184 2008-05-06 184 mg/l 4 indeks 1 61,8 2008-06-02 Alachlor µg/l 12 0,1 2008-01-07 0,587 2008-07-07 0,14058 Antracen µg/l 12 0,001 2008-07-07 0,01 2008-01-07 0,00182 Benzen µg/l 12 2,5 2008-01-07 10 2008-12-02 8,75 Dichlorometan µg/l 12 2008-01-07 10 2008-01-07 Endosulfan µg/l 12 0,005 2008-01-07 0,013 2008-07-07 0,00567 Fluoranten µg/l 12 0,001 2008-02-04 0,0381 2008-06-02 0,00944 2008-07-07 0,117 0,04335 Makrofitowy indeks rzeczny (MIR) nie wykryto 2008-01-07 nie wykryto 2008-01-07 nie wykryto 10 61,8 2008-06-02 61,8 10 Naftalen µg/l 12 0,001 Pentachlorobenzen µg/l 12 0,0025 2008-01-07 0,0025 2008-01-07 0,0025 Benzo(a)piren µg/l 12 0,0005 2008-01-07 0,0079 2008-06-02 0,00148 Benzo(b)fluoranten µg/l 12 0,0005 2008-01-07 0,0078 2008-06-02 0,0016 Benzo(k)fluoranten µg/l 12 0,0005 2008-01-07 0,0063 2008-06-02 0,00112 Benzo(g,h,i)perylen µg/l 12 0,0005 2008-01-07 0,0037 2008-06-02 0,00081 Indeno(1,2,3-cd)piren µg/l 12 0,0005 2008-01-07 0,0041 2008-06-02 0,00129 Trifluralina µg/l 12 0,01 0,01 0,01 2008-01-07 2008-03-04 2008-01-07 źródło: Wojewódzka Baza Danych AQUA Wody podziemne Do wód podziemnych zalicza się wody występujące pod powierzchnią ziemi w wolnych przestrzeniach skał skorupy ziemskiej. Gromadząc się w róŜnych utworach wodonośnych tworzą poszczególne poziomy wód. Według Atlasu hydrogeologicznego Polski (red. B. Paczyński, PIG, Warszawa, 1994) teren inwestycji naleŜy do Regionu XVI – sudeckiego, Szczególne znaczenie dla gospodarki mają GZWP – Główne Zbiorniki Wód Podziemnych. W rejonie inwestycji takich utworów nie ma. NajbliŜej połoŜonym jest GZWP 341 o nazwie „Zbiornik Niecka wewnętrznosudecka Kudowa Zdrój-Bystrzyca Kłodzka”, w którym woda gromadzi się w tworach o strukturze szczelinowo-porowych. Wiek utworów wodonośnych – kreda górna, typowa głębokość ujęć 80…150 m. Państwowa SłuŜba Hydrogeologiczna wydziela Jednolite Części Wód Podziemnych (w Polsce jest ich 161) – teren inwestycji naleŜy do JCWPd 111. Główne Zbiorniki Wód Podziemnych oraz Jednolite Części Wód Podziemnych na terenie Kotliny Kłodzkiej przedstawia rysunek 11. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 46 Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska bada jakość tych wód w ramach monitoringu diagnostycznego – najbliŜej terenu inwestycji jest punkt oznaczony numerem 24 w Młotach (fragment mapy przedstawia rysunek 12). Młoty leŜą ok. 2,5 km na wschód od terenu inwestycji. Jakość wód podziemnych została oceniona w roku 2008 jako dobra. W roku 2009 jakość wód zalegających w obszarze JCWPd 111 nie była badana przez WIOŚ. Rysunek 11. GZWP i JCWPd na terenie Kotliny Kłodzkiej źródło: http://www.psh.gov.pl/ BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 47 Rysunek 12. Monitoring wód podziemnych źródło: Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2008 roku, WIOŚ, Wrocław 4.1.2 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE BUDOWY Budowa sztucznych zbiorników wodnych z wykorzystaniem mas ziemnych do budowy grobli nie będzie miała istotnego wpływu na gospodarkę wodościekową. Inwestycja będzie teŜ wymagała przełoŜenia rowu – projekt budowlany przewiduje teŜ jego przełoŜenie wzdłuŜ projektowanej drogi gruntowej i jego częściowe zakrycie – na odcinkach 24 m i 84 m. Na dolnym odcinku przewidziano kaskadę z dwóch stopni betonowych. I to zamierzenie nie będzie miało znaczącego wpływu na wody powierzchniowe. W Ŝadnym przypadku nie naleŜy obawiać się oddziaływania na wody wgłębne – szczególnie Ŝe materiał podłoŜa został zaliczony do utworów słaboprzepuszczalnych. Pomimo tej oceny wykonawca prac powinien dołoŜyć wszelkich starań, aby uniknąć przypadkowego zanieczyszczenia wód (a takŜe gruntu) w wyniku wycieku paliwa, oleju z pojazdów i maszyn budowlanych albo innych substancji. Niewielkie ilości wody będą uŜyte w pracach budowlanych obiektów – budynków mieszkalnych i rybaczówek. Woda pobierana z ujęcia znajdującego się na terenie własnym Inwestora będzie pobierana w ilościach niezbędnych na potrzeby technologiczne („mokre” prace budowlane, jak przygotowanie zaprawy) i na potrzeby socjalne osób zatrudnionych. Osobom zatrudnionym przy pracach naleŜy zapewnić dostęp do sanitariatów (ewentualnie poprzez ustawienie suchych toalet). Z tytułu poboru wody etap inwestycji nie będzie miał znaczącego wpływu na środowisko. Na tym etapie nie będą powstawały znaczące ilości ścieków. W Części II Raportu (hydrogeologia) znajduje się szczegółowe omówienie zagadnienia. Konkluzją jest zdanie: (Dlatego) piętrzenie wody w stawach praktycznie nie zmieni poziomu wody podziemnej w utworach zwietrzelinowych na badanym terenie. 4.1.3 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EKSPLOATACJI 4.1.3.1 Woda spoŜywcza Woda do celów bytowych oraz na inne potrzeby będzie pobierana z sieci wodociągowej zasilanej z własnego ujęcia na terenie działki Inwestora. Pobór wody nie będzie miał znaczącego BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 48 wpływu na środowisko – bezpośredniego, ani pośredniego ze względu na niewielką liczbę osób zatrudnionych i zamieszkujących na terenie zasilanym z tego ujęcia. 4.1.3.2 Ścieki bytowe Obiekty wykorzystujące wodę będą takŜe generowały bytowe. W przybliŜeniu moŜna przyjąć, Ŝe ilość ścieków bytowych, powstających w obiektach mieszkalnych będzie stanowiła 90÷100% ilości pobranej wody. Do czasu wybudowania własnej mini-oczyszczalni ścieków (dalsze plany Inwestora) ścieki będą gromadzone w zbiornikach bezodpływowych i wywoŜone okresowo wozem asenizacyjnym. Ścieki te nie stanowią zagroŜenia dla środowiska, poniewaŜ zostaną one wywiezione do oczyszczalni ścieków i poddane procesom oczyszczania. 4.1.3.3 Ścieki deszczowe Odrębną kategorię stanowią ścieki deszczowe. MoŜna wyróŜnić dwa zasadnicze strumienie tych ścieków: • ścieki z powierzchni dróg oraz z parkingów zawierające zanieczyszczenia naniesione przez samochody, • ścieki deszczowe z powierzchni dachów, uznawane za ścieki czyste. Ścieki z dróg i parkingów mogą wymagać podczyszczenia z zawiesiny i z substancji ropopochodnych. Warunkiem zaistnienia tego wymogu jest zaliczenie terenu do jednej z kategorii, o których mowa w §19 ust. 1 rozporządzenia MŚ z dnia 24-07-2006 (Dz. U. Nr 137, poz. 984, zm.) – i w tym przypadku klasyfikacja ta nie znajduje zastosowania. Dlatego wody opadowe z dróg dojazdowych i parkingów nie wymagają oczyszczenia. Wody opadowe z dachów mogą być odprowadzane bezpośrednio do środowiska, w tym bezpośrednio do gruntu, co potwierdza decyzja o warunkach zabudowy. Podczyszczanie tych wód nie jest wymagane. PoniewaŜ bilans wód opadowych nie ulegnie zmianie (nie zmienia się ilość wód wprowadzonych do gruntu na którym stoi budynek), zrezygnowano z obliczenia ilości wód opadowych. Obliczenia takie zostaną wykonane przez projektanta przy doborze parametrów systemu odwodnienia dla kaŜdego budynku. 4.1.3.4 Ścieki przemysłowe Wody, po ich wykorzystaniu w chowie ryb w stawach B…D oraz w urządzeniach wylęgowych, zostaną skierowane do stawu A. Ten zbiornik o powierzchni >3 ha będzie nadal pełnił dotychczasową rolę zbiornika retencyjnego, a takŜe – w związku z obiegiem wody wykorzystanej w stawach produkcyjnych – będzie miał funkcję podczyszczającą w stosunku materiału wprowadzonego do wody w procesie chowu ryb. Taką opinię wyraŜa prof. Andrzej Witkowski (Ocena potencjalnego wpływu projektowanego gospodarstwa pstrągowego, zlokalizowanego w miejscowościach Mostowice-Piaskowice i wskazania dotyczące łagodzenia skutków hodowli ryb na ekosystem rzeki Dzikiej Orlicy, 30-04-2010). W opinii Profesora na odpływie ze stawu A (retencyjnego) naleŜy zainstalować kurtyny, na których wykształci się czynne biologicznie złoŜe (glony, bezkręgowce), wykorzystujące w swoich procesach Ŝyciowych materiał organiczny, pozostały po procesie hodowli (chowu). Przepisy prawa określają warunki odprowadzania do wód powierzchniowych wód, pochodzących z hodowli lub chowu ryb. PoniewaŜ zagadnienie to ma kluczowe znaczenie dla planowanej inwestycji, poniŜej przytoczono obszerne fragmenty opisu, zamieszczonego w Systemie Informacji Prawnej ABC (wydawnictwo Wolters Kluwer Polska). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 49 Ewa Piętowska (System Informacji Prawnej ABC) komentarz praktyczny Wymagania środowiskowe związane z funkcjonowaniem obiektów chowu i hodowli ryb 3. Kwalifikacja wód wykorzystanych i odprowadzanych z obiektów chowu lub hodowli ryb. Opisywana w pkt 2 specyfika funkcjonowania dwóch zasadniczych typów obiektów przeznaczonych do chowu lub hodowli ryb wymaga zupełnie innego sposobu monitorowania wpływu odprowadzanych wód poprodukcyjnych na środowisko odbiornika (bilansowania powstających ładunków zanieczyszczeń), jak równieŜ odmiennego podejścia do wymogów normujących standardy jakościowe dla tych wód. Aspekty te zostały uwzględnione w obowiązującym prawodawstwie, gdyŜ w świetle art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. f i g ustawy Prawo wodne podano odrębne definicje odnoszące się do wód wykorzystanych odprowadzanych z tych dwóch rodzajów obiektów. I tak w przypadku obiektów chowu i hodowli ryb łososiowatych, w rozumieniu definicji określonej w lit. f cytowanego przepisu Prawa wodnego, wody wykorzystane generalnie zostały zakwalifikowane do kategorii ścieków. (…) 4. Wymagania jakościowe dla wód wykorzystanych i odprowadzanych z obiektów chowu lub hodowli ryb Zasadniczym aktem prawnym, który określa wymagania oraz standardy jakościowe dla wód wykorzystanych na potrzeby obiektów słuŜących dla chowu lub hodowli ryb, które będą wprowadzane do środowiska, jest wykonawcze do Prawa wodnego rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. W § 16 tego rozporządzenia określono takie wymagania środowiskowe dla ryb łososiowatych oraz ryb innych niŜ łososiowate, gdzie procesy te będą prowadzone w warunkach zbliŜonych dla stosowanych u ryb łososiowatych. Podstawowym kryterium będzie tu przede wszystkim wysoka wodochłonność produkcji, jak równieŜ podobna technologia Ŝywieniowa opierająca się na intensywnym dokarmianiu wysokoenergetycznymi paszami granulowymi. Z uwagi na ten drugi czynnik wody poprodukcyjne odprowadzane z ww. obiektów najczęściej obciąŜone są zanieczyszczeniami organicznymi, biogennymi oraz zawiesiną. Z tego względu dla tych obiektów będą miały zastosowanie te same charakterystyczne wskaźniki, które określono w zał. nr 9 do cytowanego rozporządzenia, takie jak: BZT5, ChZT, zawiesiny ogólne, azot ogólny i fosfor ogólny. Zgodnie z zasadą podaną w § 16 ust. 1 cytowanego rozporządzenia, wody wykorzystane na potrzeby ww. obiektów mogą być wprowadzane do wód lub do ziemi, jeŜeli nie będą przekraczały najwyŜszych dopuszczalnych wzrostów zawartości ww. wskaźników substancji zanieczyszczających. Wielkości te zostały określone w zał. Nr 9 do rozporządzenia i wynoszą: Lp. Nazwa wskaźnika Jednostka NajwyŜszy dopuszczalny wzrost ilości substancji 1. Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5) mg O2/l 3 2. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZTCr) mg O2/l 7 3. Zawiesiny ogólne mg/l 6 4. Azot ogólny mg N/l 1 5. Fosfor ogólny mg P/l 0,1 W § 16 ust. 2 określono kolejną, istotną zasadę, którą naleŜy brać pod uwagę w przypadku wprowadzania do środowiska wód wykorzystanych pochodzących z obiektów chowu lub hodowli ryb wymienionych w § 16 ust. 1. Zgodnie z nią do odbiornika moŜna wprowadzać jedynie wody, które stricte były efektem procesów związanych z chowem lub hodowlą tych ryb. Czyli będą to wody zawierające wyłącznie zanieczyszczenia powstałe w wyniku procesów metabolicznych zachodzących u ryb oraz leczniczych produktów weterynaryjnych stosowanych zgodnie z charakterystyką tych produktów. Z § 16 ust. 3 wynikają wymagania dotyczące kontroli wód wykorzystanych odprowadzanych z omawianych obiektów. Zgodnie z tym przepisem liczba pobieranych średnich dobowych próbek wód dopływających i wód wykorzystanych nie moŜe być mniejsza niŜ 4 próbki w ciągu roku i jeŜeli zostanie wykazane, Ŝe wody wykorzystane spełniają wymagane warunki - 2 próbki w następnych latach. Stosownie do § 16 ust. 4, wody wykorzystane odprowadzanych z obiektów chowu lub hodowli ryb wymienionych w § 16 ust. 1, odpowiadają wymaganym warunkom, jeŜeli: – na 4 pobrane średnie dobowe próbki jedna nie spełnia najwyŜszych dopuszczalnych wzrostów zawartości substancji zanieczyszczających; BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 50 w następnych latach na 2 pobrane średnie dobowe próbki jedna nie spełnia najwyŜszych dopuszczalnych wzrostów zawartości substancji zanieczyszczających. NaleŜy podkreślić, Ŝe przy ocenie jakości przedmiotowych wód nie uwzględnia się przekroczeń najwyŜszych dopuszczalnych wzrostów zawartości substancji określonych w załączniku nr 9 do rozporządzenia, jeŜeli są one następstwem wyjątkowych warunków pogodowych, w szczególności intensywnych opadów atmosferycznych, topnienia śniegu, wysokiej temperatury powietrza, suszy. (…). – W oparciu o wyŜej określone wymagania, dotyczące parametrów jakości wód odprowadzanych naleŜy uznać, Ŝe dotyczą one wód pobieranych do badania poniŜej stawu A, który w konkretnym układzie technologicznym ma pełnić funkcję podczyszczania ścieków technologicznych. Jednak przy takim podejściu wykorzystanie wód stawu A na cele bytowe ludności (taka koncepcja pojawia się w niektórych opisach) moŜe być zagroŜone. Decyzja o przeznaczeniu tych wód musi być oparta na badaniach składu, wykonanych w warunkach typowych (to jest po uruchomieniu chowu ryb w stawach B…D). Jeśli w toku eksploatacji stawów rybnych B…D zostanie wykazane, Ŝe wody odprowadzane z obiektów produkcyjnych do stawu A (retencyjnego) nie wykazują parametrów zanieczyszczenia wyŜszych od określonych w rozporządzeniu, przywołanym w powyŜszej analizie prawnej, wtedy nie ma przeszkód w wykorzystaniu wód ze stawu A takŜe na potrzeby bytowe (po spełnieniu innych wymagań, jakie są stawiane wodzie przeznaczonej do określonych zastosowań, zgodnie z odrębnymi przepisami). Zarówno na pobór wód do celów chowu i hodowli ryb (w ilości >5 m3/d), jak i na odprowadzanie wód poprodukcyjnych do wód powierzchniowych Inwestor będzie musiał uzyskać pozwolenie wodnoprawne. Przygotowanie operatu wodnoprawnego, niezbędnego dla uzyskania pozwolenia, o którym mowa, będzie właściwym momentem do ustalenia parametrów jakościowych wód odprowadzanych do rowu i dalej do rzeki Dzikiej Orlicy oraz do wskazania, czy punk poboru wód (ścieków) do badań ma się znajdować poniŜej stawu A, czy teŜ badania naleŜy prowadzić na wlotach ze stawów hodowlanych do tego stawu. Dotrzymanie kryterialnych parametrów ścieków obowiązuje zarówno w ciągu prowadzenia chowu ryb, gdy przez stawy przepływają stosunkowo niewielkie ilości wody, jak i podczas opróŜniania stawów w celu odłowu, gdy ilość zrzucanej wody oraz ilość ładunków zanieczyszczeń będą wielokrotnie większe. Opierając się na łącznej pojemności trzech stawów B, C i D (5390+1650+250 = 7 290 m3) i stawu A (95 230 m3) widać, Ŝe mało prawdopodobny jednorazowy zrzut całej wody ze wszystkich stawów produkcyjnych do stawu A oznacza 13-to krotne rozcieńczenie wprowadzonych ładunków zanieczyszczeń. Przy spełnieniu warunku, wskazanego w opinii prof. A. Witkowskiego, Ŝe do chowu ryb naleŜy stosować pasze wysokoenergetyczne, o wysokim stopniu wykorzystania, ładunki zanieczyszczeń pochodzące z chowu ryb będą ograniczone do niezbędnego minimum. Po oczyszczeniu wstępnym w stawie A oraz po odczyszczeniu na filtrze biologicznym, o którym była mowa – odprowadzenie tych wód do rowu i dalej do rzeki Dzikiej Orlicy nie powinno zagraŜać ekosystemowi. Warunkiem jest dotrzymanie wymaganych parametrów ścieków. Na koniec naleŜy zwrócić uwagę, Ŝe kontrola składu odprowadzanych wód (ścieków) jest obowiązkiem Właściciela obiektu. Badania powinny być wykonane przez laboratorium posiadające akredytację. Przeprowadzenie rzetelnych badań leŜy w najlepiej rozumianym interesie Inwestora, poniewaŜ – zgodnie z Ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 roku o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493) – na sprawcy szkód w środowisku ciąŜy obowiązek ich naprawy. Podmiot korzystający ze środowiska ponosi wszelkie koszty przeprowadzenia działań zapobiegawczych lub naprawczych. Istotne znaczenie ma tu fakt, Ŝe Ustawa w sposób szczególny traktuje szkody spowodowane w siedliskach chronionych (Art. 2, ust. 1 pkt 2), a do takich naleŜy Dzika Orlica. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 51 4.1.4 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EWENTUALNEJ LIKWIDACJI Oddziaływanie na tym etapie będzie porównywalne do tego, jakie ma miejsce podczas realizacji przedsięwzięcia. 4.1.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Realizacja przedsięwzięcia przy spełnieniu warunków określonych w Raporcie nie będzie miała znaczącego ujemnego wpływu na gospodarkę wodno–ściekową. To oznacza, Ŝe nie będzie teŜ miała znaczącego ujemnego wpływu na środowisko wodne. Szczegółowe warunki korzystania z wód (pobór) i odprowadzania ścieków (tak są klasyfikowane wody ze stawów hodowlanych) zostaną ustalone w pozwoleniu wodnoprawny, którego uzyskanie jest warunkiem niezbędnym dla podjęcia działalności – chowu i hodowli ryb. Planowane przedsięwzięcie budowy trzech stawów rybnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie będzie zatem uciąŜliwe dla środowiska ze względu na gospodarkę wodno ściekową w Ŝadnej z faz. Warunkiem jest naleŜyta ochrona wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniem (rzeka Dzika Orlica podlega szczególnej ochronie). Realizacja tego wymogu jest moŜliwa poprzez dotrzymanie wymaganych przez prawo parametrów ścieków odprowadzanych ze stawów rybnych do rowu R-1. 4.2 POWIETRZE ATMOSFERYCZNE I KLIMAT 4.2.1 KLIMAT I JAKOŚĆ POWIETRZA Teren inwestycji leŜy w klimatycznym regionie kłodzkim, w granicach piętra klimatycznego „c”, blisko piętra „d”. Według Opracowania Ekofizjograficznego dla Województwa Dolnośląskiego (WBU we Wrocławiu) piętro c – umiarkowanie chłodne (H = 600-800 m n.p.m.), z 4-miesięcznym okresem zimy i brakiem lata termicznego oraz wysoką sumą roczną opadów (od 800 do 1000 mm). piętro d – chłodne (H = 800-1000 m n.p.m.), ze średnią roczną temperaturą 4-50 i długą zimą trwającą 4-5 miesięcy oraz sumą roczną opadów powyŜej 1000 mm. Inny dokument, Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe obszaru gmina Bystrzyca Kłodzka (datowane na grudzień 2009 roku, bez podania autorów) zawiera wprawdzie analizę zjawisk klimatycznych na obszarze gminy, ale równocześnie zawiera bardzo mało informacji dotyczących doliny Orlicy, połoŜonej na obrzeŜach gminy. Warte odnotowania z tego dokumentu są informacje dotyczące temperatur. Autorzy zwracają uwagę na występowanie w dolinie Orlicy mrozowisk (zastoisk zimnego powietrza) we wklęsłych formach terenu. Efektem tego zjawiska jest – jak wskazano w opracowaniu – występowanie przymrozków niemal we wszystkich miesiącach roku. Z przywołanego opracowania, a takŜe innych materiałów wiadomo, Ŝe tereny gminy wyróŜnia duŜa rozpiętość parametrów klimatu. Ma to związek m. in. ze zróŜnicowaniem wysokości w obrębie gminy – róŜnica pomiędzy Bystrzycą Kłodzką a szczytem ŚnieŜnika przekracza 800 m, a roczna suma opadów na ŚnieŜniku jest niemal dwukrotnie wyŜsza, niŜ w Bystrzycy Kłodzkiej. TakŜe na niŜszej od ŚnieŜnika Lasówce uwidacznia się bardzo wyraźny wzrost rocznej sumy opadów w stosunku do miejscowości połoŜonych w dolinach. Dla rozpatrywanej inwestycji takie parametry klimatu, jak charakterystyka kierunkowa i prędkościowa wiatru, stany równowagi atmosfery nie mają istotnego znaczenia. Dane te mają zastosowanie przy ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na jakość powietrza. Tym razem na terenie inwestycji nie będzie źródeł emisji gazów i pyłów o realnym wpływie na jakość powietrza, BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 52 dlatego zrezygnowano z omówienia pozostałych zagadnień związanych z klimatem. Zwłaszcza, Ŝe na terenach górskich nawet dane z blisko połoŜonej stacji pomiarowej mogą być mało reprezentatywne dla danego terenu, poniewaŜ na kształt pola wiatru bardzo silnie wpływa rzeźba terenu oraz lokalne zjawiska termiczne (nagrzewanie stoków). Odstąpiono takŜe od próby szczegółowego określenia jakości powietrza (wymóg określenia obowiązuje przy ocenie wpływu emisji na stan aerosanitarny), pozostając przy ogólnej charakterystyce regionu. Badania na terenie Kotliny Kłodzkiej są prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) we Wrocławiu i są dostępne w publikowanych corocznych sprawozdaniach. Najszerzej badane są stęŜenia ditlenku siarki (SO2) oraz ditlenku azotu (NO2), gdyŜ poza metodyką automatyczną i manualną jest wykorzystywana technika pasywna. Badania takie, najbliŜej terenu inwestycji, są prowadzone w Bystrzycy Kłodzkiej oraz na terenie miast uzdrowiskowych (Polanica, Duszniki) i we wszystkich przypadkach wykazują dobrą jakość powietrza, choć dotyczą terenów zurbanizowanych. Badania pasywne nie były prowadzone w roku 2009, wyniki z roku poprzedniego ukazują średnią roczną stęŜeń SO2 na poziomie 2,0…3,2 µg/m3 (norma: 20 µg/m3), zaś stęŜenia ditlenku azotu w granicach od 11,3 µg/m3 (Duszniki, 32% normy) do 19,9 µg/m3 (Bystrzyca Kłodzka, 50% normy) Badania na obszarze niezurbanizowanym na Czarnej Górze (eksploatacja stacji zakończona 30 września 2008 roku) mogą wykazywać lepszą analogię do terenu inwestycji – na tym stanowisku stęŜenia SO2 i NO2 plasowały się na poziomie około 5 µg/m3 (przy normie dla SO2 20 µg/m3 i dla NO2 40 µg/m3). Badania zapylenia powietrza na terenie Kotliny Kłodzkiej są prowadzone jedynie w Nowej Rudzie i ten wynik w Ŝadnym stopniu nie odzwierciedla charakterystyki regionu (nota bene: gdy istniało drugie stanowisko pomiarowe w Nowej Rudzie, stwierdzano na nim wielokrotnie niŜszy poziom zapylania powietrza, co świadczy o silnym wpływie lokalnych źródeł emisji pyłu na jedynym obecnie stanowisku w powiecie). 4.2.2 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE BUDOWY Podczas budowy wpływ na powietrze atmosferyczne będą miały emisje pochodzące z: ⇒ eksploatacji sprzętu wykorzystywanego podczas budowy, w tym spychacza, ⇒ prowadzenia robót ziemnych (emisja pyłu wzmagana wiatrem), ⇒ prac budowlanych, montaŜowych a takŜe wykończeniowych (np. malowanie) – skala tych prac będzie bardzo niewielka (dwie rybaczówki, dwa budynki mieszkalne). Emisja spalin z silników pracujących maszyn i środków transportu cięŜarowego wpłynie na jakość powietrza, lokalnie moŜe generować uciąŜliwość zapachową, która jednak nie podlega normowaniu w świetle obecnie obowiązującego prawa. Prace ziemne spowodują odsłonięcie powierzchni terenu. Na odsłoniętym terenie moŜe wystąpić erozja wiatrowa podczas silnych podmuchów wiatru (typowych szczególnie dla pory jesieni i końca zimy) i moŜe lokalnie występować wzrost zapylenia powietrza. ObniŜeniu zdolności materiału do pylenia sprzyja jego zawilgocenie, które – biorąc pod uwagę rozkład opadów atmosferycznych – będzie wyŜsze od przeciętnego. Tym samym efekt pylenia będzie ograniczony w sposób naturalny. Oddziaływanie w tej fazie inwestycji ma charakter przejściowy (ustanie po zakończeniu inwestycji) i ma niewielki zasięg. Najsilniej naraŜone na oddziaływanie (na wzrost stęŜeń substancji gazowych i pyłu, a takŜe substancji złowonnych) są tereny połoŜone najbliŜej prowadzonych prac, a jest to teren własny Inwestora. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 53 Określenie wielkości emisji jest obarczone zbyt duŜym błędem (do prac moŜe być wykorzystany sprzęt róŜnych firm wykonawczych, dlatego obecnie nie moŜna określić jego rodzaju ani parametrów emisyjnych). Skala emisji porównywalna z emisją pochodzącą z jednego – kilku samochodów cięŜarowych, a więc stosunkowo niewielka. Nie jest praktykowane, aby w ramach oceny oddziaływania na środowisko dokonywać prób określenia pola stęŜeń substancji emitowanych przez maszyny wykorzystywane przy budowie. Pozostaje zatem stwierdzenie, Ŝe przejściowe oddziaływanie na stan powietrza nie wymaga uzyskania decyzji o dopuszczalnej emisji, a uciąŜliwości dla okolicznych mieszkańców nie pojawią się. Faza budowy nie będzie miała wpływu na klimat. 4.2.3 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EKSPLOATACJI Chów ryb w stawach nie wiąŜe się z emisją do powietrza gazów ani pyłów. Emisja taka, występująca na bardzo ograniczoną skalę, ma związek z uŜyciem środków transportu dla odbioru towaru. Biorąc pod uwagę skalę ruchu towarowego i osobowego moŜna ocenić, Ŝe natęŜenie ruchu nie przekroczy ilości kilku samochodów osobowych i jednego, maksymalnie dwóch cięŜarowych w najmniej korzystnym przypadku. Porównując emisję „drogową” z tych źródeł z natęŜeniem ruchu na drogach publicznych, dla których nie stwierdza się zagroŜenia standardów jakości powietrza1, a natęŜenie ruchu jest wielokrotnie większe moŜna stwierdzić, Ŝe emisja ze źródeł mobilnych – samochodów – nie będzie miała Ŝadnego wpływu na stan powietrza. Źródłem emisji będzie takŜe maszyna robocza (np. spychacz), uŜywana do oczyszczania dna stawów. Inwestor ocenia, Ŝe prace takie będą prowadzone raz na 3 lata. TakŜe sporadycznie moŜe zajść potrzeba uŜycia innej maszyny, napędzanej silnikiem spalinowym. Skala ilościowa emisji z tych źródeł jest niewielka, a czas emisji – krótki. Dlatego moŜna stwierdzić, bez ryzyka popełnienia błędu, Ŝe wpływ tej emisji na stan powietrza poza terenem, do którego Inwestor posiada tytuł prawny, nie wystąpi. Realizacja przedsięwzięcia wiąŜe się z powstaniem stacjonarnych źródeł emisji bardzo małej mocy – dla ogrzania dwóch budynków mieszkalnych oraz jednej, albo dwóch rybaczówek. Budynki o powierzchni zabudowy maksymalnie 240 m2 i wysokości maksymalnie 13 m z dachem dwuspadowym (zapis z decyzji o warunkach zabudowy) będą wymagały zainstalowania źródła ciepła o mocy nie większej, niŜ 40 kW kaŜdy. W najgorszym przypadku paliwem do kotła będzie olej opałowy lekki (w przypadku gazu LPG emisja będzie mniejsza). Wielkość emisji maksymalnej obliczono poniŜej ZuŜycie oleju Dla kotła o mocy 0,04 MW i sprawności 92%, opalanego olejem opałowym lekkim zuŜycie oleju o wartości opałowej W = 42,60 MJ/kg (gęstość maks. 860 kg/m3) wyniesie maksymalnie: Bmax = Qn / η / W × 3600 kg/h Bmax = 0,040 / 0,92 / 42,6 × 3600 kg/h Bmax(olej) = 4,04 kg/h Emisje ditlenku siarki Maksymalna zawartość siarki w paliwie wynosi 0,20% wagowych Stąd maksymalna emisja ditlenku siarki SO2, o masie cząsteczkowej 32+2·16 = 64: Emax (SO2) = Bmax × 0,2% × 64/32 kg/h 1 jeden wyjątek na terenie województwa dolnośląskiego: skrzyŜowanie Al. Wiśniowej z ul. Powstańców Śląskich we Wrocławiu BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 54 Emax (olej, SO2) = 4,04 × 0,002 × 64/32 kg/h Emax (olej, SO2) = 0,0162 kg/h Emisje pozostałych substancji gazowych Wskaźniki emisji wg. CORINAIR 2006, tabela 8.2d Wsk(NO2): 100 g/GJ. Wsk(CO): 40 g/GJ. Emax (olej, NO2/CO) = Qn / η × Wsk(NO2/CO) × 3600, kg/h Emax (olej, NO2) = 0,040×10–3 [GJ/s] / 0,92 × 0,100 [kg/GJ] × 3600 [s/h] = 0,0157 kg/h Emax (olej, CO) = 0, 040×10–3 [GJ/s] / 0,92 × 0,040 [kg/GJ] × 3600 [s/h] = 0,0063 kg/h Emisja pyłu Wskaźniki emisji wg. CORINAIR 2006, tabela 8.2d pył ogółem 0,040×10–3 [GJ/s] / 0,92 × 0,005 [kg/GJ] × 3600 [s/h] = 0,0008 kg/h Emax (olej, PYŁ) = pył PM-10 Emax (olej, PM-10) = 0,040×10–3 [GJ/s] / 0,92 × 0,003 [kg/GJ] × 3600 [s/h] = 0,0005 kg/h 4.2.3.1 StęŜenia maksymalne Zgodnie z metodyką referencyjną, naleŜy w pierwszej kolejności określić stęŜenia maksymalne Smm (lub ich algebraiczną sumę). Wynik obliczeń dla trzech emitorów o jednakowej emisji, z których dwa mają wysokość 11 m, a jeden – 14 m (o metr więcej, niŜ wysokość kalenicy według warunków zabudowy), przedstawiono w postaci wydruku fragmentu pliku wynikowego, uzyskanego w programie ZANAT. GORNE OGRANICZENIE SUMY STEZEN MAKSYMALNYCH DLA ZESPOLU EMITOROW bez badania niejednoczesnosci pracy emitorow w podokresach czasu ========================================================================== nr nazwa zanieczyszczenia 0.1 * D1 stezenie maksymalne ========================================================================== 1 ditlenek siarki, SO2 35.000 15.738 [ug/m3] 2 tlenki azotu jako NO2 20.000 15.252 [ug/m3] 3 tlenek wegla, CO 3000.000 6.120 [ug/m3] 4 pyl zawieszony PM10 28.000 .243 [ug/m3] Suma stęŜeń maksymalnych w kaŜdym przypadku jest niŜsza od 10% wartości normatywnej D1, co formalnie zwalnia z obowiązku wykonania dalszych obliczeń. Mając jednak na uwadze praktykę prowadzenia dalszego postępowania oraz ewentualne zapytania ze strony osób biorących udział w tym postępowaniu, obliczenia takie wykonano dla ditlenku azotu, dla którego wartość ΣSmm niewiele mniejsza, niŜ w przypadku ditlenku siarki, ale stęŜenia dopuszczalne D1 są znacznie niŜsze, co wysuwa NO2 na czoło, gdy jest rozwaŜane zagroŜenie standardów jakości powietrza. 4.2.3.2 StęŜenia średnie na poziomie terenu Trzy źródła emisji będą usytuowane w sąsiedztwie – są to dwa budynki obsługi i jedna rybaczówka, lokowane (wg wstępnych danych projektowych) w sąsiedztwie stawów A i B. Do obliczeń przyjęto emisję maksymalną przez 263 h/rok (CEMIS = 0,03), oraz emisję średnią na poziomie 20% maksymalnej przez 6132 h/rok (CEMIS = 0,70). Przy takich załoŜeniach roczne zuŜycie oleju opałowego przez kaŜdy z kotłów wyniesie BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 55 263 h/rok × 4,04 kg/h + 6132 h/rok × 0,2 × 4,04 kg/h = 6 017 kg co jest wielkością w pełni realną, a na pewno nie zaniŜoną. Wyniki obliczeń przedstawiono w postaci map jako stęŜenia maksymalne S19 (rysunek 13 – zgodnie z metodyką referencyjną, wyniki z 18-tu godzin, w których stęŜenia są najwyŜsze, nie są brane do oceny) oraz stęŜenia średnioroczne Sa (rysunek 14). Wartość tła (przyjmowana jak dla Bystrzycy Kłodzkiej) jest wyraźnie zawyŜona, ale dla terenu inwestycji brak danych. Przyjmując do obliczeń wartość zawyŜoną tła uzyskano pewność szerokiego marginesu bezpieczeństwa w ocenie wyników. Obliczenia wykonano przy uŜyciu róŜy wiatrów, określonej przez IMGW dla Kłodzka (średnia z wielolecia 1981-2000), poniewaŜ dla terenu inwestycji takich danych nie ma. Specyficzne ukształtowanie terenu w dolinie Dzikiej Orlicy sprawia, Ŝe charakterystyka kierunkowa wiatru róŜni się od tej z Kłodzka. W rezultacie uzyskane wartości stęŜeń będą podobne, lecz miejsce ich występowania względem połoŜenia źródła emisji moŜe się róŜnić znacznie. PoniewaŜ jednak stęŜenia są bardzo niskie, nie ma to dla oceny oddziaływania znaczenia – we wszystkich punktach terenu standardy jakości powietrza są dotrzymane z duŜym zapasem. Wniosek: oddziaływanie emisji z systemów grzewczych nie zagraŜa w Ŝadnym razie standardom jakości powietrza atmosferycznego. Wpływ emisji jest słaby (<10% wartości dopuszczalnych) i wybitnie lokalny. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 13. StęŜenia maksymalne ditlenku azotu, µg/m3 norma D1 = 200 µg/m3 BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 56 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 14. StęŜenia średnie ditlenku azotu wraz z tłem, µg/m3 norma Da = 40 µg/m3; tło R = 20 µg/m3 wartość dopuszczalna Sa + R = 40 µg/m3 BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 57 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 58 Wpływ na klimat Faza eksploatacji nie będzie miała istotnego wpływu na klimat, ale moŜe mieć (pozytywny) wpływ na mikroklimat w bliskim otoczeniu stawów. Powierzchnia stawu A (istniejącego) wynosi 3,16 ha. Obliczone straty wody na parowanie wynoszą 24,4 Mg rocznie (obliczenia zawarte w Operacie wodno-prawnym z października 2006 r.). Wielkość parowania uśredniona do doby wynosi około 67 kg (dm3), lecz w miesiącach letnich będzie większa. MoŜna szacować (obliczenia inŜynierskie są w tym zakresie trudne i niepewne), Ŝe parowanie wody będzie miało realny i dostrzegalny wpływ na wzrost wilgotności powietrza, a więc będzie miało wpływ na mikroklimat w otoczeniu stawu – co moŜe znaleźć odzwierciedlenie w stanie roślinności wokół stawu. Efekt ten będzie pozytywny, lecz zasięg jego występowania będzie wybitnie lokalny i ograniczy się do terenu własnego Inwestora. W dalszej odległości (poza granicami posiadłości) nie naleŜy oczekiwać Ŝadnego efektu. Powierzchnia nowych stawów (B…D) łącznie wynosi 5660 m2, to jest około 0,57 ha. Wpływ na wilgotność powietrza wywołany parowaniem wody ze stawów będzie znacznie mniejszy, niŜ w przypadku stawu A i nie wpłynie na zmianę mikroklimatu . 4.2.4 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE LIKWIDACJI Likwidacja stawów rybnych w dającej się przewidzieć przyszłości jest nadzwyczaj mało prawdopodobna. TakŜe likwidacja obiektów budowlanych (rybaczówek, budynków mieszkalnych) nie nastąpi w ciągu 20 czy 30 lat. MoŜliwe są natomiast remonty oraz modernizacja. Gdyby jednak miało dojść do likwidacji któregoś z obiektów, wówczas oddziaływanie będzie zbliŜone do tego, jakie wystąpiło podczas realizacji inwestycji. Będzie ono miało charakter przejściowy w czasie i będzie ograniczone pod względem zasięgu oddziaływania. Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem oddziaływanie to nie podlega normowaniu. Faza ewentualnej likwidacji nie będzie miała wpływu na klimat. Jedynie w razie trwałej likwidacji stawów – szczególnie stawu o największej powierzchni, mogą nastąpić zmiany w mikroklimacie lokalnym, w najbliŜszym otoczeniu zbiornika wodnego. 4.2.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Realizacja przedsięwzięcia nie będzie miała Ŝadnego realnego wpływu na stan powietrza. Emisja gazów i pyłów będzie występowała w bardzo niewielkiej skali, a jej źródłem będą: a) w fazie budowy – praca maszyn (spychacz), ew. w niekorzystnych warunkach pogodowych moŜe wystąpić pylenie w wyniku erozji wiatrowej; b) w fazie eksploatacji – praca środków transportu (odbiór ryb), samochodów osobowych obsługi, sporadyczna praca spychacza przy czyszczeniu dna stawu oraz źródła grzewcze niewielkiej mocy (rzędu 40 kW kaŜde) do ogrzewania budynków mieszkalnych (projektowane są dwa) oraz dwóch niewielkich obiektów gospodarki rybnej (rybaczówek). Paliwem do kotłów będzie albo gaz LPG, albo olej opałowy lekki, co gwarantuje niewielką emisję, a w konsekwencji niewielki i wybitnie lokalny wpływ na jakość powietrza. Wpływ ten nie zaznaczy się poza granicami rozległego terenu, pozostającego we władaniu Inwestora. Parowanie wody ze stawu rybnego, zwłaszcza stawu A (istniejącego) o powierzchni >3 ha moŜe wpłynąć (wybitnie lokalnie) na wzrost wilgotności powietrza i pozytywnie wpłynąć na mikroklimat w otoczeniu stawu. Stawy B…D obecnie projektowane mają znacznie mniejsze powierzchnie, dlatego ich wpływ na wilgotność powietrza będzie duŜo mniejsza. Planowane przedsięwzięcie budowy trzech stawów rybnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie będzie zatem uciąŜliwe dla środowiska ze względu na ochronę powietrza w Ŝadnej z faz. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 59 4.3 KLIMAT AKUSTYCZNY 4.3.1 NORMY HAŁASU Normy hałasu zaleŜą m. in. od charakteru zagospodarowania terenu oraz charakteru źródła dźwięku. Podstawą klasyfikacji terenów w rejonie oddziaływania inwestycji jest miejscowy plan zagospodarowania terenu. Przy braku tego dokumentu charakter terenów klasyfikuje się według stanu faktycznego. NajbliŜej połoŜonym terenem chronionym ze względu na hałas w stosunku do terenu planowanej realizacji przedsięwzięcia jest obiekt hotelowy – „Korona”, Mostowice 3, dysponujący 62 miejscami noclegowymi. Jest to budynek wielokondygnacyjny (3+poddasze), oddalony o ok. 150 m. od najbliŜej połoŜonego stawu „A”. Inne tereny chronione ze względu na hałas – w tym zabudowa mieszkalna jednorodzinna z usługami – znajdują się w większej odległości. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) obowiązują następujące dopuszczalne poziomy hałasu emitowanego ze źródeł związanych z inwestycją na terenach znajdujących się w jej otoczeniu: o tereny zabudowy wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego (oznaczenie 3a) – do tej kategorii naleŜy pobliski hotel „Krokus”), tereny zabudowy jednorodzinnej z usługami, a takŜe (3c) tereny rekreacyjno-wypoczynkowe (do tej kategorii naleŜy zaliczyć teren własny Inwestora, a takŜe niektóre tereny w otoczeniu): o dla hałasu ze źródeł innych, niŜ drogowe i koleje linowe: w porze dnia LAeq D = 55 dB – jako wartość średnia dla 8 godzin; w porze nocy LAeq N = 45 dB – jako wartość średnia dla 1 godziny; o dla hałasu drogowego w porze dnia LAeq D = 60 dB – jako wartość średnia dla 16 godzin; w porze nocy LAeq N = 50 dB – jako wartość średnia dla 8 godzin; Dla wyŜej wskazanych terenów zabudowy normowany jest poziom dźwięku na linii zabudowy, a nie – jak to ma miejsce w przypadku zabudowy jednorodzinnej bez funkcji usług – na granicy działki. Dla terenów rekreacyjnych norma w porze nocnej obowiązuje tylko wówczas, gdy dany teren jest w porze nocnej wykorzystywany zgodnie z funkcją. 4.3.2 STAN ŚRODOWISKA Dla terenu inwestycji nie ma mapy akustycznej. Badania przez WIOŚ w tym zakresie nie były prowadzone. W trakcie wizji lokalnej stwierdzono, Ŝe na terenie planowanej inwestycji nie ma silnych źródeł dźwięku. 4.3.3 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE BUDOWY W trakcie robót budowlanych wykorzystywany będzie sprzęt budowlany i środki transportu, stanowiące źródło hałasu i drgań. Emitowany hałas będzie oddziaływał na osoby przebywające w sąsiednich budynkach oraz ludzi przebywających chwilowo w rejonie inwestycji. Do podstawowych źródeł hałasu związanych z procesem budowlanym naleŜy w pierwszej kolejności zaliczyć: • spycharki (o gabarytach maszyn S-100); BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 60 • ładowarki (typu FADROMA lub inne); • koparki z urządzeniami wibracyjnymi do odspajania gruntów skalistych; • maszyny do zagęszczania materiału gruntowego. Opis maszyn przyjęto zgodnie z Raportem ooś z 2003 r. (autor: prof. J. Paluch) Kwestie dotyczące dopuszczalnej mocy akustycznej, między innymi, urządzeń wykorzystywanych na placu budowy reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń uŜywanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202, zm.: Dz. U. 2006.32.223, 2007.105.718). Ze względu na lokalizację inwestycji w pobliŜu obiektów mieszkalnych (hotel) porą uŜytkowania tego sprzętu moŜe być wyłącznie pora dzienna. Dotyczy to takŜe ruchu cięŜarowego. Oddziaływanie na etapie budowy ma charakter przejściowy, jednak mając na uwadze bliskie sąsiedztwo terenu chronionego naleŜy tak zorganizować prace, aby unikać wszelkich zbędnych hałasów. 4.3.4 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE EKSPLOATACJI Źródłami dźwięku na terenie planowanej realizacji przedsięwzięcia będą: o źródła typu źródeł drogowych: drogi dojazdowe, o źródła „pozostałe”. Prawo róŜnicuje te dwie kategorie źródeł emisji dźwięku, ustanawiając dla źródeł drogowych inne normatywy dźwięku i inne czasy ich uśredniania. Dlatego analizę oddziaływania przeprowadzono oddzielnie dla kaŜdej z kategorii. 4.3.4.1 Źródła drogowe Zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz ich interpretacją, źródłami drogowymi są te odcinki dróg, które znajdują się poza terenem pozostającym we władaniu inwestora. Pojazdy poruszające się po jego terenie są kwalifikowane jako „pozostałe” źródła dźwięku. W takim ujęciu pojazdy „stają się” źródłami drogowymi po opuszczeniu terenu Inwestora – gdy poruszają się po drogach ogólnodostępnych (publicznych). Źródła drogowe podlegają ocenie akustycznej w czasie nocy (8 godzin) i w porze dnia (16 godzin). Normy akustyczne muszą być dotrzymane zawsze – nie dopuszcza się odstępstw. Zatem obliczenia naleŜy wykonać dla sytuacji ekstremalnej, ale moŜliwej, nawet przy świadomości, Ŝe wystąpi ona sporadycznie. Eksploatacja stawów rybnych nie wiąŜe się z koniecznością intensywnego ruchu pojazdów. Praktycznie kumulacja tego ruchu nastąpi po połowie, aby zapewnić odbiór ryb. NatęŜenie ruchu w takiego dniu szczytu w Ŝadnym przypadku nie przekroczy ilości 10 samochodów cięŜarowych1 w ciągu doby, przy czym bez ryzyka popełnienia błędu moŜna przyjąć, Ŝe ruch ten będzie się odbywał wyłącznie w porze dnia. Daje to średnie natęŜenie ruchu (w obu kierunkach) na odcinku drogi dojazdowej 2×10 / 16 = 1,25 sam. cięŜ. / h Oddziaływanie akustyczne wokół drogi tak obciąŜonej dodatkowym ruchem będzie bardzo słabe. Składową tego wypadkowego natęŜenia dźwięku, którego źródłem będzie ruch cięŜarowy, moŜna obliczyć na bazie obowiązującej w tym zakresie metodyki. 1 praktyka uŜytkowania stawów rybnych pokazuje, Ŝe odbiór ryb będą realizowały pojazdy cięŜarowe lekkie – o ładowności kilku ton – według parametrów akustycznych zaliczane jednak do kategorii „pojazdów cięŜarowych” BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 61 Metodyka i narzędzia Oddziaływanie źródeł drogowych określono, posługując się programem SON2 wersja 3,0 (właścicielem licencji MN/51605/S2/08 jest Michał Neumann). Program bazuje na metodyce zalecanej do oceny oddziaływania ruchu drogowego przez prawodawstwo unijne dla tych krajów, które nie posiadają własnej metodyki referencyjnej. Zgodnie z Dyrektywą 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącą się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz.U. L 189 z 18.7.2002, str. 12—25 (ES, DA, DE, EL, EN, FR, IT, NL, PT, FI, SV); polskie wydanie specjalne Rozdział 15 Tom 07 P. 101 - 115) i zapisu zawartego w Załączniku II tej Dyrektywy dla obliczenia mocy akustycznej pojazdów naleŜy stosować metodykę francuską („NMPB-Routes - 96 (SETRA-CERTU-LCPC-CSTB)”, określoną w „Arrêté du 5 mai 1995 relatif au bruit des infrastructures routières, Journal Officiel du 10 mai 1995, art. 6”), która bazuje na metodyce opisanej w „Guide du bruit des transports terrestres, fascicule prévision des niveaux sonores, CETUR 1980”. Dane Obliczenia wykonano dla odcinka dojazdowego drogi, wytypowanego spośród moŜliwych dróg dojazdu jako najmniej korzystnego (przebieg w bliskim sąsiedztwie budynków mieszkalnych), obciąŜonego ruchem cięŜkim określonym wyŜej (1,25 poj.c./h). Dodatkowo przyjęto ruch samochodów osobowych w ilości 20 poj.os./dzień, czyli średnio 2,5 przejazdu/h (łącznie w obu kierunkach). Te dane mają charakter szacunkowy – ze względu na specyfikę przedsięwzięcia uzyskanie danych pewnych i ostatecznych nie jest moŜliwe. W obliczeniach uwzględniono nawierzchnię porowatą (dla asfaltu gładkiego efekt emisji dźwięku jest mniejszy). Wpływ emisji na stan środowiska Obliczenia wykonano na obszarze wokół pasa drogowego na szerokość 40 m po kaŜdej z jego stron, rozmieszczając receptory w węzłach co 4×4 metrów na wysokości 4,0 m npt., zgodnie z wymaganiami zawartymi w Dz. U. 2007.192.1392. Wyniki obliczeń przedstawia rysunek 15 na następnej stronie. Mapę wykonano łączoną techniką, uwzględniającą przebieg izolinii, interpolowanych metodą krigingu oraz za pomocą punktów, które przy tej skali (gęstość siatki i gradient zmian) lepiej ukazują szczegóły, niŜ izolinie. Obrys budynków w kolorze niebieskim wskazuje na obszary chronione, dla których dopuszczalny równowaŜny poziom dźwięku pochodzącego od źródeł drogowych w porze dnia wynosi 60 dB. W tym przypadku w Ŝadnym przypadku natęŜenie dźwięku nie przekracza 55 dB. PoniewaŜ obliczenia wykonano przy załoŜeniach wybitnie niekorzystnych, moŜna mieć całkowitą pewność, Ŝe w rzeczywistości wynik będzie jeszcze niŜszy i Ŝe Ŝadne zagroŜenie terenów chronionych hałasem ze źródeł drogowych nie pojawi się w wyniku realizacji przedsięwzięcia. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Rysunek 15. NatęŜenie dźwięku w porze dnia; hałas drogowy, dB źródło podkładu: Geoportal BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 62 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 63 4.3.4.2 Źródła „inne niŜ drogowe” Źródła dźwięku „inne niŜ drogowe” podlegają ocenie w czasie „najgorszej” godziny nocy oraz „najgorszych” ośmiu godzin dnia. Na terenie stawów rybnych nie będzie źródeł dźwięku o charakterze podlegającym ocenie (choć niektóre czynności mogą generować falę dźwiękową). W szczególności: do napowietrzania wody zostaną wykorzystane systemy naturalne (kaskady, studnie) bez stosowania urządzeń typu spręŜarki. Kategoria źródeł dźwięku, związana bezpośrednio „z technologią” chowu ryb nie będzie oddziaływała na środowisko – szczególnie Ŝe najbliŜej połoŜone tereny chronione ze względu na hałas dzieli od stawów odległość większa, niŜ 100 m. Będą teŜ istniały, a przynajmniej mogą powstać, źródła „inne niŜ drogowe”, np. zewnętrzne urządzenia wentylacyjne czy klimatyzacyjne na budynkach mieszkalnych. Ich oddziaływanie na sąsiedni budynek nie podlega ocenie według kryteriów ochrony środowiska, poniewaŜ oba budynki naleŜą do tego samego właściciela i znajdują się na jego terenie. Mając jednak na uwadze komfort akustyczny mieszkańców tych obiektów warto określić minimalne wymagania w zakresie ochrony przed hałasem. Systemy wentylacyjne / klimatyzacyjne mogą działać zarówno w dzień, jak i w nocy, tymczasem norma natęŜenia dźwięku dla tych obu pór doby róŜni się o 10 dB. Dlatego jeśli będą spełnione kryteria akustyczne w porze nocy, takŜe w porze dnia standardy będą dotrzymane. PoniewaŜ brak jest danych szczegółowych (wczesna faza projektowania), ocenę oddziaływania na środowisko przeprowadzono w kierunku określenia niezbędnych warunków, jakie muszą być spełnione, aby praca tych urządzeń nie generowała nadmiernego oddziaływania pod względem hałasu. Moc akustyczna wentylatorów i central klimatyzacyjnych zaleŜy od ich mocy, a takŜe jest róŜna w przypadku róŜnych modeli i róŜnych producentów. Obecnie, na etapie koncepcji zagospodarowania terenu jest zdecydowanie za wcześnie, aby bazować na konkretnych danych (projekty budynków, w tym projekty ewentualnego systemu ich wentylacji i klimatyzacji powstaną w przyszłości). Dlatego oparto się na danych katalogowych, typowych. Budynki mieszkalne będą obiektami o niewielkim wydatku wentylacji (rzędu 3 000 m3/h. Przykładowe wentylatory dachowe o wydatku 1500 m3/h (potrzebne będą dwa) oferowane przez BSH Klima Sp. z o.o. (popularne, tu podane jako przykład) przy pełnej wydajności mają moc akustyczną około 64 dB, a przy wydajności 75% około 61 dB. Moc silnika napędu wynosi od 40 do 80 W (0,04 kW do 0,08 kW), zaleŜnie od modelu. Moc akustyczna dwóch źródeł o mocy jednostkowej 64 dB wynosi 67 dB. Zasięg, w jakim takie źródło generuje dźwięk o natęŜeniu 45 lub 40 dB (norma dla budynku zamieszkania zbiorowego lub zamieszkania jednorodzinnego w porze nocy) obliczono z wzoru: LAW = LA + 8 + 20 log(d) gdzie LAW = moc akustyczna źródła LA = wypadkowe natęŜenie dźwięku w odległości d(m), stąd d = 10 (LAW – LA – 8) / 20 LA = 45 dB LA = 40 dB (67 – 45 – 8) / 20 d = 10 d = 10 (67 – 40 – 8) / 20 d = 10 14 / 20 d = 10 19 / 20 d = 10 0,7 = 5 m d = 10 0,95 = 8,9 m Wniosek: juŜ w odległości 9 m od dwóch przykładowych wentylatorów dachowych nie występuje zagroŜenie wystąpienia ponadnormatywnego hałasu w porze nocy – nawet przy zastosowaniu bardziej surowej normy (jak dla zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 64 Moc akustyczna zewnętrznych urządzeń klimatyzatorów, stosowanych w małych obiektach takŜe nie jest duŜa. Na przykładzie katalogów kilku firm moŜna stwierdzić, Ŝe moc akustyczna jednostek zewnętrznych (drugą część systemu stanowią urządzenia nawiewne, instalowane wewnątrz pomieszczeń) mieści się w granicach od ok. 70 dB w przypadku najprostszych systemów (jeden element wewnętrzny, jeden zewnętrzny) do ok. 80 dB w przypadku układów „multi” (jeden element zewnętrzny obsługujący wiele nawiewnic indywidualnych). Dla mocy akustycznej LAW = 80 dB zasięg oddziaływania na poziomie LA = 45 dB wynosi: LA = 45 dB LA = 40 dB (80 – 45 – 8) / 20 d = 10 d = 10 (80 – 40 – 8) / 20 d = 10 27 / 20 d = 10 32 / 20 d = 10 1,35 = 22,4 m d = 10 1,60 = 39,8 m PowyŜszy wynik oznacza, Ŝe w fazie projektu naleŜy unikać umieszczania ewentualnych urządzeń klimatyzacyjnych na tej elewacji budynku, która jest skierowana w stroną budynku sąsiedniego. Oddziaływanie źródeł dźwięku na terenach chronionych, to jest w rejonie zabudowy mieszkalnej (gospodarstwa indywidualne, hotel „Krokus”) będzie pomijalnie słabe, skoro jego zasięg, określany miarą izofony 45 dB nie przekracza 25 metrów. 4.3.5 ODDZIAŁYWANIE NA ETAPIE LIKWIDACJI Oddziaływanie na etapie ewentualnej likwidacji obiektów i instalacji będzie zbliŜone do tego, jakie wystąpiło podczas realizacji inwestycji. Będzie ono miało charakter przejściowy w czasie i będzie ograniczone pod względem zasięgu oddziaływania. Zgodnie z prawem obecnie obowiązującym oddziaływanie to nie podlega normowaniu. Tym niemniej naleŜy dąŜyć do jego ograniczenia środkami technicznymi (stan maszyn i środków transportu), organizacyjnymi (unikanie koncentracji środków transportu cięŜarowego). Prace rozbiórkowe związane z pracą cięŜkiego sprzętu i urządzeń generujących duŜy hałas powinny być prowadzone w porze dnia. 4.3.6 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Drogi Odrębną kategorią źródeł dźwięku, mającą znaczenie dla oceny, jest ruch kołowy. Dopuszczalny poziom dźwięku od ruchu kołowego na terenach chronionych w obrębie planowanej inwestycji wynosi: w porze dnia LAeq D = 60 dB – jako wartość średnia dla 16 godzin; w porze nocy LAeq N = 50 dB – jako wartość średnia dla 8 godzin; W obliczeniach przyjęto natęŜenie ruchu pojazdów i jego strukturę niekorzystne z punktu widzenia emisji hałasu drogowego. Dla tak przyjętych warunków obliczenia wskazują na dotrzymanie norm natęŜenia dźwięku na terenach chronionych. Stacjonarne źródła dźwięku Analiza potencjalnych źródeł dźwięku innych niŜ drogowe wykazała, Ŝe takie źródła w rejonie zabudowy nie będą wykazywały oddziaływania. Ze względu na interes własny Inwestora zalecono, aby w przypadku wyposaŜania obiektów w zewnętrzne źródła dźwięku (np. centrale wentylacyjne czy klimatyzacyjne) unikać ich lokowania na elewacji skierowanej ku sąsiednim budynkom. Planowane przedsięwzięcie budowy trzech stawów rybnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie będzie zatem uciąŜliwe dla środowiska ze względu na hałas w Ŝadnej z faz. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 65 4.4 GOSPODARKA ODPADAMI 4.4.1 ODPADY GENEROWANE NA ETAPIE BUDOWY Główna masa „odpadów” – to ziemia przemieszczana podczas kształtowania czaszy zbiornika. W Świetle definicji ustawowej nie jest to jednak odpad, poniewaŜ masy ziemne zostaną wykorzystane na miejscu do kształtowania grobli stawu. Odpady w związku z budową stawów oraz umacniania odcinków rowów będą stanowiły pozostałości, w tym uszkodzone, materiałów uŜytych do budowy skarp, przepustów, zastawek, studni itp. i będą to ilości niewielkie. W trakcie budowy obiektów o charakterze budynków (dwie rybaczówki jako element technologiczny związany z budową stawów) mogą powstawać róŜne rodzaje odpadów, charakterystyczne dla tego rodzaju prac. Będą to m. in.: • złom stalowy, mieszaniny metali, • drewno, • zuŜyte kable, • odpady tworzyw sztucznych, • odpady budowlane, róŜne, Budowa niewielkiego odcinka drogi takŜe nie będzie źródłem znaczącej ilości odpadów. Jeśli po wykonaniu nawierzchni drogi pozostaną resztki materiałów (np. kruszywa), to Inwestor znajdzie na nie zastosowanie na miejscu, np. do utwardzenia niewielkiego fragmentu terenu w sąsiedztwie budynku, a nie będzie ich się pozbywał. Praca i obsługa sprzętu budowlanego moŜe być źródłem odrębnej grupy odpadów. • zuŜyte oleje (z konserwacji maszyn budowlanych), • zuŜyte czyściwo i ubrania ochronne, rękawice itp., • opakowania zawierające pozostałości olejów lub nimi zanieczyszczone, • niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne. Część z nich np. niektóre oleje z eksploatacji maszyn mogą by klasyfikowane jako odpady niebezpieczne. Tabela 3. Klasyfikacja głównych odpadów – etap budowy Lp. 1 2 Rodzaj odpadu Mineralne oleje hydrauliczne niezawierajace związków chlorowcoorganicznych Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych 3 4 5 6 7 8 RóŜnego rodzaju opakowania po materiałach dostarczanych na teren budowy 9 Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. pojemnik po oleju) Podgrupa odpadu Grupa odpadu Odpadowe oleje hydrauliczne 13 01 Odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych 13 02 Odpady opakowaniowe 15 01 Kod 13 01 10* Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw – 13 13 02 05* Odpady opakowaniowe: sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtrac. i ubrania ochronne – 15 15 01 01 15 01 02 15 01 03 15 01 04 15 01 05 15 01 07 15 01 10* BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice Lp. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Rodzaj odpadu Sorbenty i mat. filtrac., tkaniny do wycierania, ubrania ochronne Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów Gruz ceglany Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposaŜenia Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposaŜenia inne niŜ wymienione w 17 01 06 Drewno Szkło Tworzywa sztuczne Miedź, brąz, mosiądz śelazo i stal Mieszaniny metali Kable inne niŜ wymienione w 17 04 10 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niŜ wymienione w 17 05 03 Zmieszane odpady z budów, remontów i demontaŜu inne niŜ wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Podgrupa odpadu Grupa odpadu Sorbenty, mat. filtrac., tkaniny do wycierania i ubrania ochronne 15 02 66 Kod 15 02 03 17 01 01 17 01 02 Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej 17 01 Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych 17 02 17 01 03 Odpady z budowy, remontów i demontaŜu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) – 17 17 01 07 17 02 01 17 02 02 17 02 03 17 04 01 17 04 05 17 04 07 17 04 11 Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali 17 04 17 05 04 17 09 04 Inne odpady komunalne 20 03 01 Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie 20 20 03 01 Odpady niebezpieczne – mogą powstać w wyniku przygotowania terenu do budowy. ZuŜyte oleje, czyściwo i opakowania zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi będą powstawały podczas konserwacji i eksploatacji maszyn i urządzeń wykorzystywanych do prac budowlanych. KaŜdy rodzaj odpadów niebezpiecznych powinien być gromadzony i przechowywany oddzielnie. CięŜar obowiązku w tym zakresie oraz zakres odpowiedzialności powinny zostać określone w umowie z wykonawcą prac. Odpady inne niŜ niebezpieczne – powstają podczas prac budowlanych oraz przygotowania terenu do budowy. NaleŜy dąŜyć do odzysku i recyklingu materiałów budowlanych np. metali. Metale Ŝelazne i nieŜelazne są przyjmowane przez niektóre huty i wykorzystywane jako surowce wtórne. Prócz wyŜej wymienionych i omówionych odpadów na terenie budowy będą powstawały odpady bytowe pracowników budowy tj. puszki, butelki, papiery. NaleŜy na nie przygotować odpowiednie pojemniki, które powinny być systematycznie opróŜniane. Gleba i grunt z wykopów – stanowią urobek ziemny powstający z wykopów. Składa się on z dwóch części. Pierwszą stanowi warstwa gleby, drugą grunt o róŜnych właściwościach w zaleŜności od budowy geologicznej terenu (piaski o róŜnej granulacji, Ŝwiry, kamienie itp.). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 67 NaleŜy dąŜyć do ponownego zagospodarowania warstwy gleby na miejscu, albo po przewiezieniu na pobliski teren. 4.4.2 ODPADY GENEROWANE NA ETAPIE EKSPLOATACJI W fazie eksploatacji mogą powstawać odpady, generowane w związku z eksploatacją obiektów i infrastruktury, a takŜe podczas prowadzonych remontów: • odpady ściśle związane z eksploatacją stawów rybnych: − opakowania po paszy, − opakowania po preparatach leczniczych, − osad wybrany ze stawy podczas okresowego czyszczenia dna, − róŜne materiały, wyłowione z wody w ramach bieŜącego utrzymania stawów (np. liście naniesione wiatrem – będą to odpady o charakterze odpadów komunalnych i będą powstawały w niewielkich ilościach); Klasyfikacja tych odpadów w świetle Dz. U. 2001.112.1206 pozwala je wstępnie zaliczyć do kategorii „inne niewymienione odpady”, kod 02 01 99 w grupie 02 01 – Odpady z rolnictwa, (…) rybołówstwa. Resztki preparatów leczniczych zostały sklasyfikowane jako 18 02 08 – Leki inne, niŜ wymienione w 18 02 07* (to jest inne, niŜ cytotoksyczne i cytostatyczne stosowane w weterynarii). • odpady o charakterze odpadów komunalnych, związane z przebywaniem ludzi zatrudnionych przy chowie ryb, odpady z utrzymania czystości w obiektach itp.: − tworzywa sztuczne, − szkło, − papier i tektura, − metale, − niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, • odpady z konserwacji terenów zielonych: − odpady ulegające biodegradacji (potencjalne źródło kompostu, zapewne będzie wykorzystane na miejscu, zatem w świetle prawa nie stanowi odpadu), • odpady powstające w związku z konserwacją infrastruktury stawów i budynków oraz podczas okresowych remontów: − zuŜyte źródła światła (mogą posiadać charakter odpadów niebezpiecznych, jak np. „świetlówki”), − gruz ceglany, beton, − metale, − kable, − materiały ścienne, − szkło, − tworzywa sztuczne, − materiały izolacyjne, − opakowania po farbach, i inne. Odbiorem odpadów komunalnych (takŜe odpadów segregowanych) zajmie się wyspecjalizowane przedsiębiorstwo. Dla zachowania właściwych warunków sanitarnych naleŜy zapewnić odpowiednią ilość pojemników na odpady oraz regularny wywóz ich zawartości na składowisko. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 68 Organizując zbiórkę odpadów naleŜy dąŜyć do wdroŜenia systemu selektywnej zbiórki „u źródła”. Późniejsze sortowanie odpadów (jak wykazują doświadczenia) jest znacznie mniej efektywne. Odpady generowane podczas remontów i konserwacji mogą być uznane na mocy zawartej umowy za odpady wytwarzane przez wykonawcę prac. W takim przypadku właściciel obiektu nie musi uzyskiwać pozwolenia na wytwarzanie odpadów powstających podczas remontów. Wykonawca musi takie pozwolenie posiadać. 4.4.3 ODPADY GENEROWANE NA ETAPIE EWENTUALNEJ LIKWIDACJI W przypadku zaistnienia, z jakichkolwiek powodów, konieczności likwidacji opisywanej inwestycji lub bardzo powaŜnych zmian charakter odpadów będzie podobny do tego, jaki charakteryzował fazę budowy. PoniewaŜ Inwestor zakłada działalność na wiele lat, odpady związane z gruntowną modernizacją obiektu lub z jego likwidacją powstaną w dalekiej perspektywie czasowej. Dlatego odstąpiono od próby klasyfikacji tych ewentualnych odpadów w świetle aktualnie obowiązującego prawa, gdyŜ naleŜy oczekiwać jego zmiany w przeciągu owych lat. Jest moŜliwe, Ŝe w ramach obowiązującego w czasie likwidacji obiektu prawa Właściciel obiektu będzie musiał uzyskać pozwolenie na rozbiórkę obiektów lub inne pozwolenie o zbliŜonym charakterze. 4.4.4 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Realizacja planowanego przedsięwzięcia będzie generowała odpady zarówno na etapie realizacji, eksploatacji, jak i ewentualnej przyszłej likwidacji. Likwidacja stawów rybnych spowoduje rozplantowanie ziemi z wału (grobli) i z tego tytułu odpady nie powstaną. Będą nimi natomiast usunięte z powierzchni terenu elementy utwardzenia skarp, a takŜe elementy techniczne, jak zastawki, studnie itp., w znacznej mierze wykonane z betonu. Część z nich będzie się nadawała do powtórnego wykorzystania (np. kręgi betonowe, płyty betonowe itp.). Podczas budowy (i ew. likwidacji) niewielkich obiektów (rybaczówki) będą powstawały odpady typowe dla prac budowlanych. Faza eksploatacji będzie generowała niewielkie ilości odpadów o charakterze odpadów komunalnych. Budynki (łącznie z mieszkalnymi) podczas eksploatacji mogą teŜ generować odpady niebezpieczne, w szczególności lampy fluoroscencyjne (200121*), których odbiór jest moŜliwy w placówce handlowej (przy zakupie nowych). MoŜna teŜ powierzyć zadanie wymiany zuŜytych źródeł światła firmie usługowej, która posiada pozwolenie na wytwarzanie tych odpadów. Planowane przedsięwzięcie budowy trzech stawów rybnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie będzie zatem uciąŜliwe dla środowiska ze względu na gospodarkę odpadami w Ŝadnej z faz. 4.5 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI 4.5.1 WARUNKI W MIEJSCU INWESTYCJI Teren pozostający we władaniu Inwestora jest rozległy, a ze względu na jego połoŜenie na obszarze górskim o silnie zróŜnicowanej strukturze geologicznej i morfologicznej naleŜy oczekiwać takŜe zróŜnicowania struktury warstw gruntu, która lokalnie moŜe ulec zaburzeniu w związku z budową stawów i przemieszczaniem mas ziemnych. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 69 Rozpoznanie wykonane w ramach Projektu budowlanego… zawiera opis gleb zalegających zlewnię rowu R-1 oraz ich klasyfikację do kategorii gruntów średnio wodoprzepuszczalnych, zarazem wytrzymałych na ściskanie. 4.5.2 OCHRONA GRUNTU NA ETAPIE PROJEKTOWANIA I BUDOWY Niebezpieczeństwo zanieczyszczenia gruntów substancjami ropopochodnymi pochodzącymi ze sprzętu budowlanego i środków transportu na placu budowy istnieje zawsze. Aby je zminimalizować zaplecze budowy, na którym będzie parkował ten sprzęt powinno zostać zorganizowane na terenie utwardzonym i odwadnianym, albo – w razie niemoŜności znalezienia takiego terenu – na terenie nieutwardzonym, lecz zabezpieczonym warstwą nieprzepuszczalną. Umowa zawierana z wykonawcą robót powinna jasno określać jego odpowiedzialność za zanieczyszczenie środowiska i obowiązek naprawienia ewentualnych szkód (zasada: „Zanieczyszczający płaci”). PoniewaŜ teren inwestycji jest połoŜony w rejonie o znacznych spadkach lokalnych, dlatego istnieje moŜliwość wystąpienia silnej erozji gruntu pod działaniem wód deszczowych. W związku z tym podczas organizacji i prowadzenia prac ziemnych przy budowie stawów naleŜy dąŜyć do szybkiego zakończenia prac na danym odcinku tak, aby nie naraŜać fragmentu nachylonego stoku na działanie erozyjne dłuŜej, niŜ jest to niezbędne. Projekt budowlany przewiduje utwardzenie wałów zamykających stawy – i to utwardzenie powinno być wykonane moŜliwie szybko. 4.5.3 OCHRONA GRUNTU NA ETAPIE EKSPLOATACJI Na etapie eksploatacji zagroŜeniem dla gruntów jest skaŜenie wyciekiem z pojazdów i maszyn. Projekt przewiduje organizację małego parkingu obok zabudowań i to rozwiązanie naleŜy uznać za odpowiednie. Przy obsłudze pojazdów i maszyn naleŜy zwracać naleŜytą uwagę na ew. pojawiające się wycieki i szybko likwidować ich przyczynę. 4.5.4 OCHRONA GRUNTU NA ETAPIE LIKWIDACJI Oddziaływanie na środowisko gruntowe na etapie ewentualnej likwidacji obiektów będzie zbliŜone do tego, jakie występuje podczas fazy budowy. Ocenia się, Ŝe po spełnieniu podstawowych zasad konserwacji maszyn i urządzeń wprowadzonych na teren w związku likwidacją (gruntowną modernizacją) stawów oraz obiektów budowlanych nie wystąpi zagroŜenie dla środowiska. 4.5.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI ZagroŜenie środowiska gruntowego w związku z planowaną inwestycją jest na etapie realizacji niewielkie, ryzyko skaŜenia gruntu wynika z obecności maszyn i urządzeń w wyniku awarii. Dlatego podczas realizacji inwestycji naleŜy zobowiązać wykonawców do niezwłocznego naprawienia ewentualnych szkód. Faza eksploatacji nie będzie miała wpływu na środowisko gruntowe. 4.6 ŚWIAT ROŚLINNY I ZWIERZĘCY Zagadnienie oddziaływania przedsięwzięcia na świat roślinny i zwierzęcy zostało omówione w odrębnej części Raportu. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 70 4.7 OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM ELEKTROMAGNETYCZNYM 4.7.1 WARUNKI W MIEJSCU INWESTYCJI Promieniowanie elektromagnetyczne pochodzenia antropogennego występuje w związku z istnieniem stacji elektroenergetycznych, linii elektroenergetycznych (linii przesyłowych) oraz urządzeń telekomunikacyjnych. Wprawdzie źródeł promieniowania jest więcej (np. silniki elektryczne, takŜe te stosowane w urządzeniach gospodarstwa domowego, jak np. suszarka do włosów), jednak dla stanu środowiska nie mają one znaczenia. RównieŜ spośród wymienionych wcześniej nie wszystkie są znaczącym źródłem promieniowania. W przypadku linii przesyłowych i stacji elektroenergetycznych praktyczne znaczenie mają tylko te, które pracują przy bardzo wysokich napięciach (110 kV i więcej). I takich źródeł na terenie inwestycji nie ma. Zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003.192.1883), dopiero linia przesyłowa o napięciu 110 kV i wyŜszym podlega pomiarom pól elektromagnetycznych. Tym samym uznano w rozporządzeniu, Ŝe linie przesyłowe o niŜszym napięciu (takŜe kable podziemne) nie stanowią zagroŜenia. 4.7.2 OCHRONA NA ETAPIE PROJEKTOWANIA I BUDOWY Na etapie budowy nie będzie źródeł promieniowania elektromagnetycznego o parametrach, które mogłyby wpłynąć na pole elektromagnetyczne w otoczeniu. Parametry pracujących silników elektrycznych, automatów spawalniczych i in. gwarantują brak znaczących pól el.-em. Sieć elektroenergetyczna na terenie Inwestora jest poprowadzona jako sieć kablowa (podziemna), co oznacza brak pól el.-em. na powierzchni terenu. 4.7.3 OCHRONA NA ETAPIE EKSPLOATACJI Realizacja przedsięwzięcia nie wygeneruje nowych źródeł promieniowania elektromagnetycznego o parametrach, które mogłyby wpłynąć na pole elektromagnetyczne w otoczeniu któregokolwiek obiektu na terenie inwestycji. 4.7.4 OCHRONA NA ETAPIE LIKWIDACJI Na etapie ewentualnej likwidacji przedsięwzięcia nie będzie źródeł promieniowania elektromagnetycznego o parametrach, które mogłyby wpłynąć na pole elektromagnetyczne w otoczeniu. 4.7.5 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Realizacja przedsięwzięcia nie wpłynie na charakterystykę pola elektromagnetycznego w jej otoczeniu na Ŝadnym etapie (budowa, eksploatacja, ewentualna likwidacja). 4.8 KRAJOBRAZ 4.8.1 STAN ŚRODOWISKA Inwestycja będzie realizowana w rejonie Sudetów o znacznych walorach krajobrazowych, stanowiących potencjalnie atrakcję turystyczną. Słabe zagospodarowanie terenu sprawia, Ŝe rejon inwestycji, pomimo duŜych walorów, jest słabo wykorzystany dla turystyki i rekreacji. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 71 Plany Inwestora wychodzą naprzeciw potrzebom. Po realizacji zamierzeń teren stanie się bardziej atrakcyjny dla turystów, poniewaŜ nabierze charakteru uporządkowanego w szerszym zakresie i wzrosną jego walory estetyczne (obecnie obniŜone za sprawą prac ziemnych). 4.8.2 ETAP BUDOWY Trwające roboty spowodują spowodują stopniową zmianę charakteru terenu. PoniewaŜ postrzeganie krajobrazu jest wysoce subiektywne, zachodzące zmiany mogą mieć róŜny odbiór – od entuzjastycznego po nieprzychylny. Dla względów estetycznych istotne jest utrzymanie porządku na placu budowy oraz w jego otoczeniu, w tym zadarnienie fragmentów terenu odkrytych w czasie prac ziemnych. 4.8.3 ETAP EKSPLOATACJI W fazie eksploatacji inwestycja będzie miała pozytywny wpływ na krajobraz i walory estetyczne terenu pod warunkiem utrzymania na jej terenie porządku, co jest wymogiem oczywistym. Pozytywnie w aspekcie estetyki krajobrazu naleŜy ocenić załoŜenia projektowe, zgodnie z którymi energia elektryczna na całym terenie Inwestora będzie dostarczana do miejsc odbioru kablem podziemnym, a nie linią napowietrzną. 4.8.4 ETAP EWENTUALNEJ LIKWIDACJI Oddziaływanie na krajobraz na etapie ewentualnej likwidacji obiektów będzie zbliŜone do tego, jakie występuje podczas fazy budowy. Ze względów estetycznych istotne jest, aby teren po zakończeniu prac został naleŜycie uporządkowany. 4.9 POZOSTAŁE ELEMENTY ŚRODOWISKA 4.9.1 DOBRA KULTURY 4.9.1.1 Stan środowiska Na przedmiotowym terenie nie występują, podlegające ochronie, zabytki i dobra kultury współczesnej. 4.9.1.2 Etap budowy Planowane zadanie inwestycyjne nie stanowi zagroŜenia dla dóbr kultury, w tym stanowisk archeologicznych, które nie zostały zidentyfikowane na tym terenie, lecz mogą się znajdować. Ochrona ew. znalezisk wynika takŜe z prawa ogólnego. Zgodnie z treścią Art. 33 Ustawy z dnia z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.): 1. Kto przypadkowo znalazł przedmiot, co do którego istnieje przypuszczenie, iŜ jest on zabytkiem archeologicznym, jest obowiązany, przy uŜyciu dostępnych środków, zabezpieczyć ten przedmiot i oznakować miejsce jego znalezienia oraz niezwłocznie zawiadomić o znalezieniu tego przedmiotu właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków, a jeśli nie jest to moŜliwe, właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta). • • NaleŜy zatem uznać, Ŝe: prawdopodobieństwo odkrycia obiektu zabytkowego na terenie inwestycji podczas prac ziemnych jest bardzo małe, ewentualne odkrycie spowoduje naleŜytą ochronę znaleziska. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 72 W przypadku natrafienia podczas prac ziemnych na pozostałości powojenne w postaci elementów broni lub amunicji, naleŜy niezwłocznie zabezpieczyć teren i zawiadomić policję. 4.9.1.3 Etap eksploatacji Na etapie uŜytkowania obiektu oddziaływanie na dobra kultury nie wystąpi. 4.9.1.4 Etap likwidacji Na etapie ewentualnej likwidacji obiektu (częściowej lub pełnej) oddziaływanie na dobra kultury nie wystąpi. 4.9.2 LUDZIE W niniejszym punkcie przeanalizowano wpływ planowanej inwestycji na ludzi i ich zdrowie, w szczególności na osoby postronne, a takŜe oceniono ryzyko wystąpienia konfliktów związanych z inwestycją. 4.9.2.1 Etap budowy Podczas realizacji inwestycji nie wystąpi Ŝadne zagroŜenie dla ludzi postronnych. Prace ziemne i budowlane, a szczególnie prace prowadzone w trudnym terenie górskim, wiąŜą się z pewnym ryzykiem dla osób je wykonujących. Ograniczenie tego ryzyka do poziomu akceptowanego wymaga przestrzegania zasad bezpieczeństwa pracy, w tym właściwej jej organizacji i zatrudniania pracowników posiadających odpowiednie kwalifikacje. Ten obowiązek spoczywa na wykonawcy. 4.9.2.2 Etap eksploatacji Oddziaływanie inwestycji na środowisko na etapie eksploatacji nie spowoduje zagroŜenia dla ludzi, w tym dla mieszkańców okolicznych domów ani dla osób przebywających na terenie Inwestora pod warunkiem zachowania obowiązujących przepisów bezpieczeństwa. NaleŜy do nich zapewnienie bezpiecznego dostępu do stawów dla osób upowaŜnionych (w tym dla pracowników hodowli) – w projekcie budowlanym przewidziano pomosty, barierki ochronne itp., które naleŜy uznać za właściwe dla zabezpieczenia ludzi. Dostęp osób postronnych jest utrudniony – teren jest ogrodzony. Budowa duŜego stawu (staw A), pełniącego rolę zbiornika retencyjnego znalazła uznanie w oczach lokalnej społeczności. Jest zatem mało prawdopodobne, aby realizacja dalszych etapów zagospodarowania terenu własnego Inwestora miała budzić konflikty społeczne. Biorąc powyŜsze pod uwagę nie ma Ŝadnych racjonalnych powodów do obaw, aby planowana inwestycja mogła się stać źródłem konfliktów społecznych po jej zrealizowaniu. Władający terenem powinien prowadzić jego eksploatację w sposób nie naruszający interesów osób trzecich. 4.9.2.3 Etap likwidacji Na etapie ewentualnej likwidacji obiektu (częściowej lub pełnej) oddziaływanie na ludzi postronnych nie wystąpi, analogicznie do fazy realizacji inwestycji. TakŜe oddziaływanie na ludzi zatrudnionych przy pracach demontaŜowych i rozbiórkowych będzie podobne do tego, jakie wystąpiło podczas budowy obiektów i kompletowania wyposaŜenia. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 73 4.10 ZAGROśENIE POWAśNĄ AWARIĄ Pojęcie powaŜnej awarii (przemysłowej) w rozumieniu ustawowym (POŚ) oznacza zdarzenie, w szczególności emisję, poŜar lub eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagroŜenia Ŝycia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagroŜenia z opóźnieniem. Pod pojęciem powaŜnej awarii przemysłowej rozumie się powaŜną awarię w zakładzie. Oprócz powaŜnej awarii przemysłowej w rozumieniu ustawowym poszczególne fazy inwestycji niosą zagroŜenie wystąpienia zdarzeń potencjalnie szkodliwych dla środowiska. PoniŜej wskazano na najistotniejsze. 4.10.1 ETAP BUDOWY Głównym zagroŜeniem dla środowiska na terenie objętym inwestycją jest w tej fazie: o ryzyko zanieczyszczenia gruntów i wód podziemnych substancjami ropopochodnymi pochodzącymi z eksploatowanych pojazdów mechanicznych i maszyn roboczych, o ryzyko zanieczyszczenia wód rowów i dalej – wód rzeki Dzikiej Orlicy – podczas prowadzenia prac; tu takŜe jednym z potencjalnych źródeł skaŜenia jest wyciek substancji, szczególnie paliwa czy oleju smarnego. W celu zapobieŜenia tego typu awariom i zminimalizowania ich skutków naleŜy: o powierzyć prowadzenie prac doświadczonemu wykonawcy; o zorganizować plac postojowy dal maszyn budowlanych na terenie utwardzonym, który nie stwarza ryzyka spływu ewentualnych wycieków do wód powierzchniowych; o kategorycznie zabronić wykonawcy wszelkich operacji z płynami (paliwa, smary) w pobliŜu rowu R-1, R-1-1 i R-2 i bezwzględnie egzekwować to postanowienie; o umowa z wykonawcą powinna uwypuklić jego odpowiedzialność za spowodowanie zanieczyszczenia środowiska (dotyczy gruntu) i zobowiązywać go do niezwłocznego usunięcia tego skaŜenia; o wykonawca powinien zapewnić niezbędną obsługę codzienną pojazdów i maszyn, zwracając szczególną uwagę na ew. wycieki. 4.10.2 ETAP EKSPLOATACJI Etap eksploatacji stawów niesie w sobie ryzyko uszkodzenia grobli czołowej i niekontrolowanego spływu wód na tereny połoŜone niŜej. Dla przedmiotu inwestycji, to jest budowy stawów B, C i D, pomiędzy doliną rowu R-1, a stawami znajduje się duŜy staw A, który w razie awarii będzie łagodził skutki gwałtownego wycieku. Pojemność największego ze stawów B: 5390 m3 stanowi niewielki ułamek pojemności stawu A o powierzchni 3, zatem ewentualna awaria spowoduje podniesienie poziomu wody w stawie A o powierzchni FA = 35 600 m2 o 15 cm: 5390 m3 / 35 600 m2 = 0,15 m. Spiętrzenie wód w stawie A spowoduje stopniowe ich odprowadzenie do rowu R-1 i nie zagraŜa środowisku. Głównym zagroŜeniem dla najbliŜszego otoczenia i ludzi przebywających na terenie obiektów (domy mieszkalne, rybaczówki) moŜe być moŜliwość wystąpienia poŜaru. Minimalizacja tego zagroŜenia zostanie osiągnięta przez wypełnienie przez projektanta wymagań zawartych w Rozporządzeniu Ministra SWiA z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). W rozporządzeniu opisano szczegółowe zasady ochrony przeciwpoŜarowej i zabezpieczenia przeciwpoŜarowego budynków oraz wyposaŜenia ich w sprzęt i urządzenia przeciwpoŜarowe. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 74 4.10.3 ETAP LIKWIDACJI Ze względu na zbliŜony charakter prac i stosowanego sprzętu sytuacje awaryjne podczas ewentualnej likwidacji obiektów będą miały podobny charakter, jak na etapie budowy. 4.11 ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE Przedsięwzięcie nie jest związane z emisją materii ani energii na większą skalę i zasięg tego oddziaływania nie wykroczy poza granice Polski. TakŜe sama realizacja przedsięwzięcia, w szczególności prace ziemne, nie wpłynie na stan środowiska po czeskiej stronie granicznej rzeki. Jedyną drogą przeniesienia oddziaływania, które moŜe mieć znaczenie dla strony czeskiej, jest oddziaływanie na stan wód rzeki Orlicy. PoniewaŜ warunkiem działalności stawów rybnych jest dotrzymanie parametrów wód odprowadzanych ze stawów do rowu R-1, a dalej do rzeki, zagroŜenie zanieczyszczenia wód Dzikiej Orlicy nie występuje. Inwestor, będąc świadomym odpowiedzialności za ew. szkody wyrządzone w środowisku na obszarach objętych ochroną siedliskową jest Ŝywotnie zainteresowany naleŜytą ochroną wód przed zanieczyszczeniem. Dlatego naleŜy uznać Ŝe oddziaływanie transgraniczne nie wystąpi. 4.12 OPIS WARIANTU POLEGAJĄCEGO NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA („WARIANT ZEROWY”) Zaniechanie inwestycji oznacza utrwalenie stanu istniejącego. Pod względem oddziaływania na powietrze, klimat, środowisko akustyczne, gospodarkę wodno ściekową, pola elektromagnetyczne czy gospodarkę odpadową realizacja przedsięwzięcia nie zagraŜa standardom jakości środowiska, zatem rezygnacja z tej inwestycji nie daje środowisku Ŝadnych istotnych korzyści, które miałyby przewaŜyć korzyści związane z realizacją inwestycji. Realizacja inwestycji jest elementem szerszych planów, które mają podnieść atrakcyjność terenu zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt (elementem tej działalności są liczne nasadzenia, zawieszanie budek dla ptaków, a takŜe budowa stawu A, pełniącego funkcję zbiornika retencyjnego). Zatem działalność Inwestora na własnym terenie jest dla środowiska korzystna. Dlatego z punktu widzenia zasady zrównowaŜonego rozwoju rezygnacja z realizacji przedsięwzięcia nie jest korzystna. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 5. 75 POZOSTAŁE USTALENIA 5.1 SPEŁNIENIE WYMAGAŃ ART. 143 USTAWY POŚ Ustawa określa wymagania w stosunku do instalacji nowo uruchamianych, lub zmienianych w istotnym stopniu. Zadanie inwestycyjne nie dotyczy budowy instalacji, zatem Art. 143 Ustawy POŚ nie ma zastosowania. W rozumieniu szerszym moŜna mówić o róŜnych „instalacjach”: grzewczych, wodociągowych, a takŜe o innych instalacjach technicznych. W tym rozumieniu wystarczy stwierdzenie, Ŝe planowane są urządzenia i instalacje nowe, budowane według współczesnych zasad sztuki inŜynierskiej, a zatem spełniających wymagania, o których mówi Art. 143 Ustawy. W szczególności dotyczą one wysokiej sprawności energetycznej, niskiego zapotrzebowania na wodę, materiały i paliwa, spełnienia wymogów gospodarki niskoodpadowej, bezpieczeństwa procesowego – co w odniesieniu do współczesnych rozwiązań jest powszechne. Uwaga W publikacji p.t. Ustawa – Prawo ochrony środowiska. Komentarz, wydanej przez Centrum Prawa Ekologicznego w 2001 roku pod redakcją dr Jerzego Jendrośki, została wyraŜona następująca opinia: adresatem przepisu (artykuł 143 Ustawy POŚ) są organy, do których naleŜy określanie takich wymagań, nie zaś właściciel instalacji lub urządzenia. Chodzi przede wszystkim o ministra właściwego do spraw ochrony środowiska upowaŜnionego do wydania rozporządzeń wykonawczych (np. na podstawie art. 146, ust. 2), ale równieŜ o organ właściwy do udzielenia pozwolenia, o którym mowa w art. 181, jak równieŜ do wydania decyzji wskazanej w art. 154. 5.2 PRZEWIDYWANE DZIAŁANIA W CELU ZAPOBIEGANIA, ZMNIEJSZANIA LUB KOMPENSOWANIA SZKODLIWYCH DZIAŁAŃ NA ŚRODOWISKO 5.2.1 ETAP PROJEKTOWANIA I BUDOWY Na etapie projektowania, w celu ograniczenia negatywnych skutków środowiskowych, naleŜy uwzględnić zapisy zawarte w III części Raportu (przyrodniczej), a ponadto: • zastosować skuteczny system oczyszczania ścieków, odprowadzanych ze stawów rybnych hodowlanych – zgodnie z propozycją prof. Andrzeja Witkowskiego (opis w tekście); • przewidzieć miejsce na ustawienie pojemników słuŜących selektywnej zbiórce odpadów. Na etapie budowy, w celu ograniczenia negatywnego wpływu inwestycji na środowisko zaleca się wdroŜyć następujące działania ochronne: • zaplecze budowy powinno zostać zorganizowane na terenie utwardzonym, którym moŜe być wydzielona część placu z utwardzoną i odwadnianą nawierzchnią; w razie konieczności zajęcia terenu nieutwardzonego naleŜy powierzchnię zabezpieczyć warstwą słaboprzepuszczalną ograniczającą przedostawanie się do gruntów oleju i smarów; • zabronić składowania materiałów, zdolnych w razie awarii zanieczyścić wody w rowach w ich pobliŜu i bezwzględnie egzekwować to postanowienie od wykonawcy robót; BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 76 • sprzęt wykorzystywany w trakcie robót budowlanych powinien być systematycznie konserwowany, • powstające w trakcie robót budowlanych odpady naleŜy segregować, przechowywać do czasu ich usunięcia w odpowiednich warunkach i przekazywać, w miarę moŜliwości, do ponownego wykorzystania; odpady niebezpieczne bezwzględnie naleŜy przechowywać w zamknięciu, chroniąc przed dostępem osób postronnych, • prace ziemne mogą odkryć pozostałości wojenne, w tym niewybuchy, co wymaga od wykonawcy prac zachowania ostroŜności. 5.2.2 ETAP EKSPLOATACJI Za spowodowanie szkód w środowisku pełną odpowiedzialność ponosi sprawca. Dlatego w najlepiej rozumianym interesie Inwestora jest zapewnienie bezpieczeństwa środowiska wodnego rzeki Dzikiej Orlicy. Wymaga to skutecznego utrzymywania parametrów ścieków (wody odprowadzane ze stawów hodowlanych pstrąga są klasyfikowane jako ścieki) na poziomie wskaźników nie wyŜszym, niŜ przewidują przepisy szczegółowe. Systematyczne badania jakości ścieków są wymagane przez prawo – Inwestor moŜe we własnym zakresie zwiększyć częstotliwość badań. Uzyska w ten sposób pełniejszy obraz stanu, za który ponosi odpowiedzialność. W razie wystąpienia szkód w rzece, których sprawcą moŜe być osoba trzecia), Inwestor będzie dysponował dobrym materiałem dowodowym. Badania powinno wykonywać laboratorium akredytowane. Planowana inwestycja nie wymaga zastosowania Ŝadnych szczególnych rozwiązań ani działań kompensacyjnych poza tymi, jakie są przewidziane w załoŜeniach projektowych. Ograniczeniu uciąŜliwości obiektów będzie sprzyjało zachowanie czystości, terminowy wywóz odpadów, konserwacja zieleni oraz dbałość o stan techniczny urządzeń hydrotechnicznych. 5.2.3 ETAP LIKWIDACJI Na etapie ewentualnej przyszłej likwidacji, podobnie jak na etapie budowy, wszelkie prace z uŜyciem sprzętu i maszyn budowlanych powinny być wykonywane sprawnym technicznie, poddawanym regularnym konserwacjom sprzętem (ograniczenie hałasu, spalin). I tu naleŜy szczególnie zadbać o ochronę gruntu i wód podziemnych przed skaŜeniem. Powstające w wyniku rozbiórki odpady powinny być, w miarę moŜliwości, wykorzystane do celów przemysłowych. Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi – jak na etapie budowy. 5.3 OBSZAR OGRANICZONEGO UśYTKOWANIA Zgodnie z Art. 135 ust.1 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska jeŜeli z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko z analizy porealizacyjnej albo z przeglądu ekologicznego wynika, Ŝe mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, to dla oczyszczalni ścieków, składowisk odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej oraz instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej tworzy się obszar ograniczonego uŜytkowania. Przedsięwzięcie nie naleŜy do Ŝadnej kategorii wymienionych w ustawie, dlatego nie ma moŜliwości prawnych, ani potrzeby ustanawiania obszaru ograniczonego uŜytkowania. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 77 5.4 PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Na etapie budowy i ewentualnej likwidacji obiektów wszystkie roboty powinny być raportowane, zgodnie z przepisami Prawa Budowlanego. Na etapie eksploatacji jest konieczność monitoringu wód, odprowadzanych ze stawów rybnych – zgodnie z szerokim opisem zawartym w rozdziale 4.1. Na etapie eksploatacji nie ma konieczności prowadzenia monitoringu obiektu pod kątem oddziaływania na środowisko w zakresie powietrza atmosferycznego, hałasu, gospodarki odpadowej ani pól elektromagnetycznych. Nie proponuje się dodatkowego monitoringu oddziaływania na stan środowiska, w szczególności badań jakości środowiska w otoczeniu obiektu, uznając za w pełni wystarczające te, które wynikają z przepisów obowiązującego prawa i są realizowane przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska. Odrębną kwestią jest monitoring oddziaływania przedsięwzięcia na stan środowiska przyrodniczego, omówiony w Części III – przyrodniczej. 5.5 TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT Autorzy nie napotkali na istotne trudności wynikające z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy przy opracowywaniu niniejszego raportu. Niepewność wyników obliczeń Powietrze Na niepewność wyników obliczeń wpływ mają przede wszystkim: o niedokładność określenia emisji, oparta na wskaźnikach ogólnych; dane pomiarowe z reguły wskazują na emisję niŜszą od ustalonej na podstawie wskaźników; o niedokładność określenia czasu emisji poszczególnych źródeł, przyjęte w schemacie jako okresy ustalonej emisji zespołu źródeł; o zmienność warunków meteorologicznych (model bazuje na średniej z wielolecia, określonej w przestrzeni otwartej na stanowisku oddalonym od terenu objętego obliczeniami), dla terenu objętego obliczeniami statystyka kierunków i prędkości wiatru moŜe być inna ze względu na lokalne zakłócenia pola wiatru (rzeźba terenu w rejonach górskich); o model obliczeniowy (metodyka referencyjna), który wprowadza cały szereg ograniczeń i uproszczeń, m. in. dotyczących zachowania się smugi kominowej w polu wiatru; polski model, bazujący na zarzuconej metodzie Hollanda obliczania wielkości wyniesienia smugi1 (z 1953 roku) wykazuje tendencję znacznego niedoszacowania tej wielkości, a przez to w licznych przypadkach wykazuje zawyŜone stęŜenia emitowanych substancji. Metodyka referencyjna zakłada ponadto, Ŝe teren jest płaski, a Ŝadne przeszkody na trasie smugi nie zakłócają jej przebiegu; obiekty występujące wokół emitora mają charakter „szorstkości podłoŜa” z0, co oznacza, Ŝe ich średnia wysokość na terenie wynosi około 7×z0. Pomijane są zawirowania smugi wokół obiektów kubaturowych – w przypadku niskich źródeł emisji te uproszczenia mogą prowadzić do bardzo duŜego błędu. W przypadku obiektów istniejących, a objętych modelowaniem, ich udział w generowanych stęŜeniach liczony jest 1 lepszą i szeroko stosowaną jest metodyka Briggsa z lat 80-tych BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 78 podwójnie (raz jako składowa tła, ponownie jako wynik emisji ze źródła). Polska metodyka referencyjna nie doczekała się Ŝadnej analizy wiarygodności przeprowadzonej w oparciu o uznany materiał badawczy. Hałas Na niepewność wyników obliczeń wpływ mają przede wszystkim: o niedokładność oszacowania mocy akustycznej źródeł dźwięku; o niedokładność oszacowania czasu trwania dźwięku w okresie obliczeniowym; o dla ruchu samochodowego trudne do określenia parametry ruchu i parametry akustyczne nawierzchni, które generują wypadkowy błąd oszacowania wypadkowej mocy akustycznej źródła; o niedoskonałość modelu obliczeniowego, a takŜe uproszczenia danych (szczególnie dotyczących konfiguracji terenu i charakteru jego zagospodarowania). Zgodnie z normą PN-ISO 9613-2:2002 Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania błąd obliczeniowy poziomu dźwięku A dla propagacji z wiatrem LAT (DW) zaleŜny od: o średniej wysokości źródła i punktu odbioru h = (hźr + hpo)/2; o odległości między źródłem, a punktem odbioru d przedstawia tabela: wysokość, h odległość, d 0 < d < 100 m 100 < h < 1000 m 0<h<5m ±3 dB ±3 dB 5 < h < 30 m ±1 dB ±3 dB W przypadku drogi jako źródła dźwięku (hźr = 1 m) i niskich receptorów (hpo < 9 m) błąd obliczeniowy wynosi ±3 dB w obu zakresach odległości. Pominięcie poprawek na tłumienie dźwięku przez zieleń i zabudowę skutkuje zawyŜeniem prognozowanego natęŜenia dźwięku w punkcie odbioru. ZawyŜenie to moŜe być znaczne. Poprawkami na tłumienie, wynikającymi z charakteru zagospodarowania terenu pomiędzy źródłem dźwięku, a receptorem, mogą być: zieleń gęsta: w zakresie tonów wysokich (f = 8 000 Hz) poprawka na tłumienie Afol sięga 3 dB przy długości drogi propagacji poprzez zieleń dp 10 do 20 m (dla tonów niskich brak tłumienia) i 0,12 dB/m dla f = 8 kHz przy długości drogi propagacji poprzez zieleń dp 20 do 200 m (zakres od 0,02 dB/m dla f ≤ 63 Hz)1; zabudowa (inna niŜ uwzględniona jako źródła typu budynek i ekrany akustyczne, takŜe elementy infrastruktury rozpraszające falę dźwiękową): dla terenu zabudowanego średni współczynnik tłumienia w zakresie f = 125…8 000 Hz zawiera się w granicach 0,015…0,025 dB/m. Poprawka określona w normie PN-ISO 9613-2 jako Asite oraz Ahous moŜe osiągnąć wartość maksymalną 10 dB. 1 w instrukcji metodycznej ITB 338 dla obliczeń poziomu dźwięku A wartość współczynnika tłumienia została określona jako 0,05 dB/m BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice 6. 79 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Streszczenie powinno zawierać wszystkie elementy raportu, ustawowymi. Dla lepszej czytelności układ streszczenia oparto na października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na poz. 1227, zm.: Dz. U. 2008.227.1505). zgodnie z wymaganiami zapisie Art. 66 ustawy 3 i jego ochronie, udziale środowisko (Dz. U. Nr 199, wymagania ustawowe streszczenie 1. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać, z zastrzeŜeniem ust. 1a: 1) opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności: a) charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki uŜytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji lub uŜytkowania b) główne cechy charakterystyczne Chów ryb – pstrągów – w trzech stawach o łącznej powierzchni procesów produkcyjnych 0,566 ha oraz produkcja narybku na potrzeby własne i obce. c) przewidywane rodzaje i ilości Emisja do powietrza będzie pochodziła ze źródeł grzewczych zanieczyszczeń, wynikające opalanych gazem lub olejem lekkim (paliwa „czyste”) oraz z ruchu z funkcjonowania planowanego samochodów. Ta emisja ma znaczenie marginalne. Emisja energii w postaci dźwięku głównie z ruchu kołowego przedsięwzięcia o minimalnym natęŜeniu. Poza odpadami komunalnymi ilości odpadów niewielkie (okresowo czyszczenie stawów), niewielkie ilości odpadów z eksploatacji obiektów (zuŜyte źródła światła, elementy wyposaŜenia, odpady bytowe). Prócz tego odpady z utrzymania porządku, konserwacji zieleni itp. Ścieki powstaną – tak są klasyfikowane wody odprowadzane ze stawów rybnych z chowu pstrąga. Stawy mają charakter przepływowy (co zapobiega koncentracji ładunków), a wody ze stawów uchodzą najpierw do duŜego stawu A, w którym ulegną częściowemu oczyszczeniu. Przy prawidłowej eksploatacji obiekt nie stwarza zagroŜenia dla środowiska wodnego rzeki Dzikiej Orlicy. Ścieki bytowe gromadzone w zbiornikach bezodpływowych będą usuwane okresowo – wywóz wozem asenizacyjnym. Ścieki deszczowe z dachów nie obciąŜają środowiska (ścieki czyste) – mogą być odprowadzane bezpośrednio do gruntu – bilans wód opadowych z terenu inwestycji nie ulegnie zmianie. 2) opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem Teren inwestycji w połoŜony jest w bliskim sąsiedztwie obszaru przewidywanego oddziaływania Natura 2000 (Dolina Orlicy). planowanego przedsięwzięcia na Na obszarze inwestycji i w jej bliskim otoczeniu stwierdzono środowisko, w tym elementów obecność gatunków chronionych oraz brak siedlisk „naturowych”, środowiska objętych ochroną na które występują w większej odległości. podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia Realizacja przedsięwzięcia nie będzie miała na nie wpływu. 2004 r. o ochronie przyrody, 3) opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu Na obszarze realizacji przedsięwzięcia nie ma obiektów oddziaływania planowanego zabytkowych. Realizacja przedsięwzięcia nie stanowi zagroŜenia przedsięwzięcia zabytków chronionych dla zabytków połoŜonych w Mostowicach (np. kościół) na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, 4) opis przewidywanych skutków dla W zakresie wszystkich komponentów środowiska praktycznie brak środowiska w przypadku skutków. niepodejmowania przedsięwzięcia; 5) opis analizowanych wariantów, w tym: a) wariantu proponowanego przez Wariant proponowany przez Inwestora jest owocem wnioskodawcę oraz racjonalnego wcześniejszych analiz (poprzedni projekt pochodzi z 2006 roku) wariantu alternatywnego i jest w pełni racjonalny. BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe 80 streszczenie Wariant alternatywny (projekt z roku 2006) pod względem oddziaływania na środowisko nie rózni się w sposób istotny. b) wariantu najkorzystniejszego dla PoniewaŜ wariant przedsięwzięcia zgłoszony przez Inwestora jest środowiska wraz z uzasadnieniem ich w pełni racjonalny, oraz nie zagraŜa interesom środowiska, ten wyboru wariant naleŜy uznać za wskazany do realizacji (do dalszych prac projektowych, a następnie wykonania) 6) określenie przewidywanego Woda na potrzeby technologiczne (chów ryb): pobierana z rowów, oddziaływania na środowisko a następnie do tych rowów odprowadzana (stawy działają jako analizowanych wariantów, w tym przepływowe). Po spełnieniu wymagań w zakresie parametrów równieŜ w przypadku wystąpienia jakościowych (które podlegają obowiązkowej kontroli) powaŜnej awarii przemysłowej, a takŜe odprowadzane wody nie stanowią zagroŜenia dla środowiska rzeki moŜliwego transgranicznego Dzikiej Orlicy. oddziaływania na środowisko Woda na potrzeby bytowe i ścieki: woda z sieci własnej, ścieki do zbiorników bezodpływowych, następnie wywoŜone, nie stanowią znaczącego obciąŜenia dla środowiska. Powietrze: bardzo słabe oddziaływanie emisji ze źródeł grzewczych, opalanych gazem lub olejem opałowym lekkim i bardzo słabe oddziaływanie emisji generowanej przez ruch samochodów. Hałas: oddziaływanie hałasu drogowego nie będzie zagraŜało standardom jakości środowiska na terenach chronionych (w szczególności: zabudowa mieszkalna poza terenem inwestycji). Odpady: niewielkie ilości odpadów, łatwe do zagospodarowania i nie obciąŜające środowiska – głównie mające charakter odpadów komunalnych. PowaŜna awaria przemysłowa: brak zagroŜenia jej wystąpieniem Oddziaływanie transgraniczne: nie wystąpi 7) uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności na: a) ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby Wariant wnioskowany przez Inwestora jest w pełni racjonalny i siedliska przyrodnicze, wodę z technicznego punktu widzenia, a jego realizacja charakteryzuje i powietrze, się umiarkowanym oddziaływaniem na środowisko. Komponentami środowiska, na które realizacja przedsięwzięcia b) powierzchnię ziemi, będzie miała istotny wpływ są: z uwzględnieniem ruchów masowych Na etapie budowy – róŜnorodne oddziaływanie podczas ziemi, klimat i krajobraz, prowadzenia prac ziemnych. c) dobra materialne, Po spełnieniu podstawowych wymagań to oddziaływanie nie d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęte stanowi zagroŜenia dla środowiska. istniejącą dokumentacją, Na etapie uŜytkowania istotne oddziaływanie wiąŜe się z poborem w szczególności rejestrem lub wód do stawów. Wskazano na konieczność zachowania ewidencją zabytków, minimalnego przepływu w rowie R-1 – wielkość do określenia e) wzajemne oddziaływanie między w ramach odrębnego operatu wodnoprawnego, jako podstawy do elementami, o których mowa w lit. a-d; uzyskania pozwolenia na pobór wód z rowów. Źródłem niewielkiej emisji hałasu będzie ruch samochodów, zasięg oddziaływania wybitnie lokalny, nie zagraŜa standardom jakości środowiska na terenach chronionych, w szczególności na terenach zabudowy mieszkalnej. TakŜe w zakresie oddziaływania na powietrze oddziaływanie słabe i wybitnie lokalne. Systemy grzewcze w obiektach mają bazować na paliwach uznawanych słusznie za „czyste”. Oddziaływania na pozostałe komponenty środowiska będzie znikome albo nie wystąpi. W szczególności: oddziaływanie na dobra materialne, zabytki, klimat nie wystąpi. Oddziaływanie na krajobraz będzie jednorazowe – w związku z realizacją przedsięwzięcia. Zmiana charakteru terenu z „dzikiego” na charakter bardziej zagospodarowany jest nieodwracalną zmianą krajobrazu, która wpisuje się w pojęcie zrównowaŜonego rozwoju. Oddziaływanie na świat roślin i zwierząt minimalne, a po części pozytywne (zbiorniki wodne, wilgotność sprzyjająca rozwojowi roślin w otoczeniu stawów). BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe 8) opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnioi długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z: a) istnienia przedsięwzięcia, b) wykorzystywania zasobów środowiska, c) emisji; 9) opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru; 10) dla dróg będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: a) określenie załoŜeń do: – ratowniczych badań zidentyfikowanych zabytków znajdujących się na obszarze planowanego przedsięwzięcia, odkrywanych w trakcie robót budowlanych, – programu zabezpieczenia istniejących zabytków przed negatywnym oddziaływaniem planowanego przedsięwzięcia oraz ochrony krajobrazu kulturowego, b) analizę i ocenę moŜliwych zagroŜeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w szczególności zabytków archeologicznych, w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia; 11) jeŜeli planowane przedsięwzięcie jest związane z uŜyciem instalacji, porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska; 81 streszczenie Metody prognozowania: obliczenia propagacji dźwięku za pomocą rekomendowanego modelu matematycznego (instrukcja ITB 338/2008). Oddziaływanie odcinków dróg – program SON2 i metodyka francuska, rekomendowana na mocy Dyrektywy 2002/49/WE. Powietrze – wielkość emisji według EMEP/CORINAIR, analiza rozprzestrzeniania wg metodyki referencyjnej (Dz. U. 2003.1.12). Pozostałe elementy środowiska i wzajemne powiązania – metoda opisowa, z wykorzystaniem wiedzy specjalistycznej opartej na literaturze przedmiotu. Brak znaczących oddziaływań na środowisko po spełnieniu warunków ochrony wód rzeki Dzikiej Orlicy. ZagroŜenie środowiska przyrodniczego oceniono jako niewielkie po spełnieniu wymagań dotyczących ochrony czystości wód. Szczegółowy opis zagadnień przyrodniczych w III Części Raportu. Nie występuje potrzeba kompensacji przyrodniczej. nie dotyczy przedsięwzięcia Inwestycja nie jest związana z uŜyciem instalacji BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe 12) wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego uŜytkowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich; nie dotyczy to przedsięwzięć polegających na budowie drogi krajowej; 13) przedstawienie zagadnień w formie graficznej 14) przedstawienie zagadnień w formie kartograficznej w skali odpowiadającej przedmiotowi i szczegółowości analizowanych w raporcie zagadnień oraz umoŜliwiającej kompleksowe przedstawienie przeprowadzonych analiz oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; 15) analizę moŜliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem; 16) przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji lub uŜytkowania, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru 17) wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport; 18) streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie, w odniesieniu do kaŜdego elementu raportu; 82 streszczenie Ustanowienie obszaru ograniczonego uŜytkowania nie jest potrzebne, gdyŜ inwestycja nie spowoduje ponadnormatywnego oddziaływania poza terenem, do którego Inwestor posiada tytuł prawny. Ustanowienie takiego obszaru nie jest teŜ moŜliwe, gdyŜ inwestycja nie znajduje się na liście przedsięwzięć, dla których prawo dopuszcza taką formę ochrony. Ze względu na rozmiar, istotne dla oceny oddziaływania mapy zamieszczono w zasadniczej części Raportu Komponentami środowiska, na który obiekt będzie oddziaływał, a oddziaływanie to moŜna zilustrować na podkładzie kartograficznym jest hałas i stęŜenia substancji w powietrzu. Oddziaływania te będą bardzo słabe i wybitnie lokalne. Dlatego nie przedstawiono planszy zbiorczej oddziaływań. Realizacja przedsięwzięcia nie powinna spowodować konfliktów – przeciwnie: lokalna społeczność docenia juŜ zrealizowaną budowę stawu retencyjnego, który chroni dolinę przed spływem wód w czasie intensywnych opadów. Realizacja przedsięwzięcia – całościowego zagospodarowania terenu, którego elementem jest budowa stawów rybnych powinna przyczynić się do estetyzacji tego obszaru i równiŜ być odbierana przychylnie. Na etapie budowy nie proponuje się Ŝadnego monitoringu oddziaływania na środowisko uznając, Ŝe standardowe procedury, wynikające z przepisów prawa budowlanego są wystarczające. W fazie eksploatacji z mocy prawa wynika obowiązek monitorowania jakości wód, odprowadzanych ze stawów rybnych do wód płynących. Trudność w ocenie wpływu na środowiska wynika z niedoskonałości narzędzi stosowanych do prognozowania zasięgu hałasu oraz modelowania stęŜeń substancji w powietrzu. Dlatego przyjmowano zawyŜone parametry emisji, uzyskując wynik z bezpiecznym marginesem. Niniejszy rozdział BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected] 052/2010 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia – Część I, ogólna i techniczna Budowa trzech stawów rybnych w miejscowościach Mostowice, Piaskowice wymagania ustawowe 19) nazwisko osoby lub osób sporządzających raport; 83 streszczenie Część I, ogólna i techniczna dr inŜ. Maciej Czemarmazowicz mgr inŜ. Kornelia Kacperczyk dr n. techn. Michał Neumann mgr inŜ. Daniel Konopacki mgr inŜ. Agnieszka Wojciechowska Świergoń mgr inŜ. Wojciech Borecki Część II, hydrotechniczna mgr Kamil Okruta dr Mariusz Rinke Część III, przyrodnicza dr Wojciech JANKOWSKI Z ZESPOŁEM 20) źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu. 1. Akty prawa 2. Dane projektowe i inne materiały dostarczone przez Inwestora 3. Wizje lokalne 4. Dane literaturowe w tym informacje o środowisku 5. Wiedza autorów BMT POLSKA SP Z O.O., BIURO: UL. MENNICZA 13, 50-057 WROCŁAW, TEL./FAX. 071 343 58 95, [email protected]