Ambulatoryjna opieka specjalistyczna w reumatologii – projekt pakietu kolejkowego Prof. dr hab. med. Witold Tłustochowicz Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii CSK MON WIM Warszawa Pakiet kolejkowy – rzeczy ważne z punktu widzenia reumatologa • Lekarz rodzinny będzie mógł zlecać więcej badań – morf, OB., CRP, Waaler i Rose, anty CCP, ANA • Specjaliści będą dodatkowo finansowani za pierwszą wizytę pacjenta. • Utworzony ma być elektroniczny system kolejek, aby pomóc pacjentowi znaleźć miejsce, gdzie dane świadczenie otrzyma najszybciej. W każdym oddziale NFZ ma funkcjonować infolinia dla pacjentów z informacją, w której poradni i ile dni oczekuje się na świadczenie. • NFZ będzie mógł zawierać bezterminowe umowy z lekarzami rodzinnymi i wydłużać umowy ze specjalistami do pięciu lat, a ze szpitalami do 10 lat. Pakiet kolejkowy – najważniejsze rzeczy z punktu widzenia reumatologa Od 4 października 2014 r. lekarz może wystawić: • receptę na ilość leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego do maksymalnie 120-dniowego okresu stosowania; • do 12 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 360 dni stosowania, z zastrzeżeniem, że na jednej recepcie nie można przepisać leku, na więcej niż 120 dni stosowania; Pakiet kolejkowy – rzeczy ważne z punktu widzenia reumatologa • Wprowadzona zostanie porada receptowa i umożliwiony ma być odbiór recepty przez osobę upoważnioną (średni okres leczenia to 20-30 lat). • Od 2016 r. pielęgniarki otrzymają możliwość zlecania niektórych badań (morf, OB., transaminazy, badanie moczu) wypisania recept na wybrane leki (przeciwbólowe, NLPZ, Vit D3, IPP – samodzielnie, bisfosfoniany, allopurinol – kontynuacja terapii, bez immunosupresyjnych i GKS?). Pakiet kolejkowy – rzeczy ważne z punktu widzenia reumatologa • Mapy potrzeb zdrowotnych będą tworzone co 5 lat. • Mapy regionalne mają być uwzględniane przy sporządzaniu planu zakupów świadczeń zdrowotnych tworzonych przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich NFZ. Aktualnie: Poradnie: łódzkie 1 na 93 tys, podlaskie na 80 tys, lubuskie na 60 tys, mazowieckie na 63 tys, śląskie na 42 tys Łóżka szpitalne: lubuskie 1 na 64 tys, kuj.pomorskie – na 37 tys, podkarpackie na 11 tys, śląskie – na 10 tys., Populacja chorych na choroby reumatyczne Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów – 6 – 8 tys Reumatoidalne zapalenie stawów – 162 tys Spondyloartropatie – zzsk 24 tys, łzs 20 tys. Inne zapalenia stawów 85 tys Układowe choroby tkanki łącznej – 47 tys Łącznie 346 tys Choroba zwyrodnieniowa 1,4 mln. Kwiatkowska B. i wsp.: Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych – ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian. IR., 08.2014. Wiek wystąpienia chorób stawów 1. Zapalne • MIZS - < 16 r.ż. • Reumatoidalne zapalenie stawów – 35 - 45 r.ż. • Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – 16 - 30 r. ż. • Układowe choroby tkanki łącznej (toczeń układowy, twardzina, zapalenie wielomięśniowe itp.) – 16 - 55 r. ż. 2. Choroba zwyrodnieniowa - 55 - 65 r. ż. Znaczenie osobiste chorób reumatycznych Śmiertelność - tzw. kolagenozy – po 5 latach 50% (90% w pierwszym roku), po 10 latach 90%, - przewlekłe zapalenia stawów - czas życia skrócony o 10 lat (średnio „w chorobie” 30-35 lat) inwalidztwo – przewlekłe zapalenia stawów - 70% po 20 latach utrata pracy – 50% po 5 latach, 80% po 10 latach Pogorszenie jakości życia – tylko 38% względnie zadowolone z życia Kwiatkowska B. i wsp.: Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych – ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian. IR., 08.2014. Znaczenie społeczne chorób reumatycznych Renty pierwszorazowe – 5440 w roku 2012 - 87,2% częściowa niezdolność do pracy, 12,2 % całkowita niezdolność do pracy, 0,6% niezdolność do samodzielnej egzystencji Renty ponowne – 37 900 w roku 2012 - 83,9 % częściowa niezdolność do pracy, 13,4 % całkowita niezdolność do pracy, 2,7 % niezdolność do samodzielnej egzystencji udział we wszystkich rentach - 3 miejsce - ch. ukł. krążenia – 22,3% ogółu, nowotwory – 21,7%, ch. ukł. kostnostawowego – 19,5% Kwiatkowska B. i wsp.: Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych – ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian. IR., 08.2014. Znaczenie społeczne chorób reumatycznych 2,1 mln zwolnień lekarskich (12,2% ogółu), 29,2 mln. dni absencji (13,7% ogółu) Łącznie wydatki – 3,9 mld. zł. (12,9% ogółu wszystkich kosztów) – w tym 2 mld zł renty + 1,6 mld. zwolnienia chorobowe Prezenteizm – 16 500 zł rocznie na jednego chorego na rzs Kwiatkowska B. i wsp.: Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych – ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian. IR., 08.2014. Metody wyjścia z sytuacji Wczesne rozpoznanie Leczenie „do celu” przez reumatologa - remisja/niska aktywność u 90% chorych na zapalenia stawów. - przeżywalność w układowych chorobach tkanki łącznej 5 lat 90% 10 lat 80% Obecny projekt oparto o: Obecny projekt oparto o: Kalkulacja finansowa Wizyta diagnostyczna a/. wywiad i badanie fizykalne z oceną aktywności choroby (50 zł) b/. Badania laboratoryjne (morfologia, aminotransferazy, kreatynina, czynnik reumatoidalny i/lub przeciwciała anty CCP, antygen Hbs, przeciwciała anty HCV. Opcjonalnie przeciwciała przeciwjądrowe, antygen HLA B27, posiewy płynów ustrojowych (150 zł). c/. Badania obrazowe (rtg dłoni i stóp, stawów krzyżowo-biodrowych, opcjonalnie ultrasonografia stawów obwodowych (100 zł), – Wycena: 300 zł Wizyta rutynowa a/. wywiad i badanie fizykalne z oceną aktywności choroby (50 zł) b/. morfologia, aminotransferazy, kreatynina 60 zł Wycena 110 zł Kalkulacja finansowa – koszty roczne Wizyty pierwszorazowe – karta pacjenta reumatycznego !!! 50 tys x 300 = 15 mln zł Wizyty rutynowe – z kartą pacjenta reumatycznego !!! 350 tys – 30% = 250 tys chorych x 4 = 1 mln wizyt. 1 mln x 110 zł = 110 mln zł Łącznie 125 mln zł. Nakłady NFZ na reumatologię w 2010 r. Leczenie szpitalne – 199 mln zł. Programy terapeutyczne (< 4 tys chorych) – 113 mln zł. Opieka ambulatoryjna – 71 mln zł Łącznie 383 mln. zł*. + Sanatoria 600 mln zł (60% = 260 mln zł reumatologia) *Kwiatkowska B. i wsp.: Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych – ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian. IR., 08.2014. Kalkulacja potrzeb osobowych - dane orientacyjne Roczna ilość wizyt – 1,1 mln. – karta pacjenta reumatycznego ! Możliwości jednego lekarza – 5 500 wizyt rocznie (3 chorych na godzinę, 150 miesięcznie, 11 miesięcy) Potrzeba lekarzy/przychodni: 200 (aktualnie jest 709) Organizacja AOS Ośrodek koordynujący – Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji Przychodnie referencyjne – 20 - 17 wojewódzkich (2 na Mazowszu), MON, MSWiA, Instytut GRR Powiatowe 180 (na 380 powiatów) Organizacja AOS – wyposażenie przychodni Przychodnia referencyjna - 5 dni w tyg po 8 godzin, dostęp w miejscu do badań laboratoryjnych i obrazowych (poza CT i MRI), wskazana przez konsultanta wojewódzkiego ? Powiatowe 180 (na 380 powiatów) - 5 dni w tyg po 8 godzin, dostęp w miejscu do badań laboratoryjnych Kwalifikacja wstępna chorych - lekarz rodzinny Lokalizacja objawów - osiowa/obwodowa Wskaż obrzęknięte lub bolesne stawy Prawdopodobne rozpoznanie, adres przychodni, wyznaczenie terminu wizyty Dziękuję za uwagę