Przewodnik po Chinach dla polskich przedsiębiorców

advertisement
 Przewodnik po Chinach dla polskich
przedsiębiorców
Spis treści
I. Przebudzenie śpiącego smoka – kilka słów o współczesnych Chinach .................. 3
II. Dwunasty plan 5-letni ............................................................................................. 4
III. Foreign Investment Guiding Catalogue ................................................................. 5
IV. Gdzie inwestować czyli Specjalne Strefy .............................................................. 5
V. Formy prawne dostępne dla zagranicznych przedsiębiorców ................................ 6
1. Equity Joint Venture .......................................................................................... 6
2. Wholly Foreign Owned Enterprises .................................................................. 7
3. Cooperative Joint Venture ................................................................................ 8
4. Porównanie spółek typu Joint Ventures z WFOE ............................................. 8
5. Przedstawicielstwo ........................................................................................... 9
6. Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców
zagranicznych ......................................................................................................... 9
VI. Prawo ochrony własności intelektualnej .............................................................. 10
1. Ochrona znaków towarowych ......................................................................... 10
2. Ochrona patentów .......................................................................................... 10
3. Ochrona praw własności intelektualnej ........................................................... 11
www.wenfei.com 2
I. Przebudzenie śpiącego smoka – kilka słów o
współczesnych Chinach
Państwo Środka od zawsze budziło konsternację wśród mieszkańców Europy.
Z jednej strony przyciągało ono wielu Europejczyków swoją egzotyką, stanowiąc dla
nich uosobienie tajemniczego Orientu, z drugiej strony budziło respekt swoim
ogromem i potęgą. Słynne są słowa Napoleona Bonaparte, który miał porównać
Chiny do śpiącego smoka i przestrzec zarazem ludzkość przed próbami budzenia go,
gdyż przebudzenie smoka „wstrząśnie światem“. Współcześnie ta wypowiedź
szczególnie zyskała na znaczeniu, w kontekście coraz częściej powtarzanej tezy
mówiącej o tym, ze przebudzenie smoka juz się dokonało.
Współczesne Chiny to kraj kontrastów – z jednej strony jest to kraj wciąż
tkwiący w systemie socjalistycznym, w którym najważniejsze decyzje podejmowane
są na szczeblu Komitetu Centralnego, z drugiej strony jest to jedna z najszybciej
obecnie rozwijających się gospodarek, o której często mówi się, że niebawem będzie
ona w stanie zastąpić Stany Zjednoczone w roli światowego mocarstwa.
Gospodarka chińska i tkwiący w niej potencjał nie uszły również uwadze
zagranicznych przedsiębiorców. Odkąd w 1978 roku zostały ogłoszone przełomowe
decyzje dotyczące wdrożenia w życie Chińskiego Programu Modernizacyjnego i
Polityki Otwartych Drzwi, chińska gospodarka stanęła otworem zarówno przed
zagranicznymi przedsiębiorcami jak i zagranicznym kapitałem.
W ciągu ostatnich 35 lat jakie minęły od otwarcia chińskiego rynku dla
zagranicznych podmiotów, Chiny przeżyły brzemienną w skutkach transformację.
Podkreślić należy, ze Chiny nie tylko otworzyły sie na zagraniczny kapitał i dopuściły
częściowe funkcjonowanie gospodarki kapitalistycznej w swoim kraju - zmianie
uległo również prawo obowiązujące w Państwie Środka. W celu zachęcenia
zagranicznych inwestorów i przedsiębiorców do wzmożonej obecności na chińskim
rynku, Chiny uchwaliły całą gamę bardzo nowoczesnych i wzorowanych na
zachodnich przykładach ustaw, takich jak nowy Kodeks Spółek Handlowych, Kodeks
Cywilny czy Kodeks Pracy. Te ustawy nie tylko ustanowiły ramy prawne dla
funkcjonowania zagranicznych podmiotów na rynku chińskim, ale również umożliwiły
im zakładanie w Chinach spółek i prowadzenie działalności gospodarczej.
Dużą rolę w tej transformacji odegrało przyjęcie Chin do Światowej Organizacji
Handlu. Państwo Środka zostało tym samym zobligowane do dostosowania swoich
standardów do wymogów stawianych mu przez WTO, co przede wszystkim
oznaczało konieczność jeszcze większego otwarcia sie na zagraniczne podmioty
pragnące działać na chińskim rynku.
www.wenfei.com
3
Należy jednak pamiętać, iż Chiny wciąż pozostają zdumiewającym mariażem
państwa socjalistycznego z gospodarką kapitalistyczną. Tym samym wiele decyzji
gospodarczych podejmowanych jest nie zgodnie z zasadami wolnego rynku, tylko
zgodnie ze specyficznie pojmowanym interesem politycznym. Wciąż jeszcze
obowiązują rozmaite restrykcje dotyczące zagranicznych podmiotów. Dlatego też
przedsiębiorcy pragnący działać na rynku chińskim muszą być świadomi reguł
panujących w Państwie Środka.
II. Dwunasty plan 5-letni
Cechą charakterystyczną Chin jako państwa socjalistycznego jest m.in.
wpływanie na gospodarkę w drodze uchwalanych przez Komitet Centralny
Komunistycznej Partii Chin planów pięcioletnich. Te tzw. „pięciolatki“ stanowią
bardzo ogólny i abstrakcyjny dokument o charakterze raczej deklaratoryjnym, aniżeli
wykonawczym. Należy jednak wziąć pod uwagę, że w tym dokumencie znajdują
odzwierciedlenie ważne tendencje, które mogą stanowić cenny sygnał również dla
przedsiębiorców zagranicznych. Tym samym warto przypatrzeć się postulatom
aktualnego Planu Pięcioletniego (obowiązującego od 2011 do 2015 roku), a
zwłaszcza jego założeniom stricte gospodarczym.
W obecnym Planie Pięcioletnim zawarto m.in. konstatacje, o kurczeniu sie
obecnie eksploatowanych zapasów energetycznych, będącego skutkiem oparcia
chińskiej gospodarki energetycznej na przemyśle ciężkim. Chiny docelowo pragną
oprzeć swoja gospodarkę energetyczną na nowych, ekologicznych źródłach energii.
Państwo Chińskie będzie również dążyć do oszczędzania energii, stąd postulat
zachęcania i wspierania przedsiębiorców inwestujących w nowoczesne formy
rolnictwa, technologie hi-tech i proekologiczne gałęzie przemysłu. Kolejnym
problemem Chin są ogromne nierówności ekonomiczne i społeczne pomiędzy
poszczególnymi regionami. Chiny pragną dążyć do wyrównania tych nierówności,
zachęcając do rozwijania i inwestowania w ubogich rejonach kraju tj. na wschodzie i
północnym-zachodzie, a także w centralnej części państwa. Chiny pragną również
zmienić model swojego PKB, który obecnie oparty jest głównie na eksporcie, nie zaś
na konsumpcji obywateli kraju. Taki model PKB bardzo silnie uzależnia gospodarkę
Chin od partnerów zewnętrznych.
Obecnie większość Chińczyków jest zbyt uboga, w związku z czym nie stać
ich na dobra konsumpcyjne, jednakże szereg planowanych przez Partię
Komunistyczną reform (m.in. zapewnie obywatelom powszechnej opieki zdrowotnej i
utworzenie funduszu emerytalnego) może w przyszłości skutkować stworzeniem
nowego, potężnego rynku konsumenckiego.
www.wenfei.com 4
III. Foreign Investment Guiding Catalogue
Jednym ze sposobów wdrażania w życie Planów Pięcioletnich są akty
regulujące dostępność różnych dziedzin gospodarki dla przedsiębiorców
zagranicznych czyli tzw. Foreing Investement Guiding Catalogue. Obecnie
obowiązująca wersja z 2011 roku odpowiada założeniom 12-tego Planu
Pięcioletniego. Zgodnie z tym katalogiem projekty inwestycyjne z udziałem
przedsiębiorców zagranicznych dzielą sie na cztery kategorie: wspierane,
ograniczone, zabronione i dozwolone. Promowane są głownie projekty i inwestycje w
zakresie m.in.: technologii hi-tech, nowoczesnych technologii, recyklingu,
odnawialnych źródeł energii, wykorzystujące ekologiczne metody produkcji.
Przedsiębiorcy są również zachęcani do inwestowania i działalności w centralnych i
zachodnich regionach Chin. Kategoria ograniczonych projektów inwestycyjnych
dotyczy z kolei w głównej mierze m.in. technologicznie zacofanych gałęzi przemysłu,
działalności niekorzystnie oddziałujących na środowisko lub zużywających duże
ilości surowców naturalnych albo znacznie eksploatujących złoża minerałów.
Kategoria zakazanych aktywności dla przedsiębiorców zagranicznych obejmuje
głownie inwestycje: zagrażające bezpieczeństwu narodowemu i interesowi
publicznemu,
bezpieczeństwu
i
wydajnemu
wykorzystywaniu
militariów,
zanieczyszczające środowisko i negatywnie wpływające na zdrowie, niszczące
znaczne tereny ziemi uprawnej i wykorzystujące technologie unikatowe dla Chin.
Ograniczenia dotyczą również branży usług finansowych w tym głownie bankowości i
ubezpieczeń. Należy podkreślić, że wszystkie gałęzie gospodarki niewymienione w
Katalogu zaliczają się do kategorii dozwolonych inwestycji i tym samym stosują się
do nich ogólne przepisy regulujące działalność przedsiębiorców zagranicznych w
Chinach.
Przedsiębiorcy inwestujący w Chinach musza również wziąć pod uwagę, ze
dla niektórych rodzajów działalności wymagane jest specyficzne ukształtowanie
chińskiego udziału kapitałowego w spółce, tj. np. tzw. „absolutna kontrola chińskiego
kapitału“ (51% udziału partnera chińskiego w kapitale zakładowym) albo „względna
kontrola chińskiego kapitału“ (suma udziału chińskiego kapitału nie musi w tym
przypadku być większa od sumy kapitału zagranicznego w spółce). Te ograniczenia
mogą pojawiać sie w każdej kategorii działalności, również w ramach kategorii
wspieranych przez Państwo.
IV. Gdzie inwestować czyli Specjalne Strefy
Przedsiębiorca pragnący działać na rynku chińskim powinien wziąć pod
uwagę nie tylko rodzaj działalności czy jej formę, ale tez miejsce, w którym będzie
prowadził swoja działalność. Warto wziąć pod uwagę liczne Specjalne Strefy, w
których wdrażane są wspierające przedsiębiorczość programy pilotażowe czy też
rejony wspierane przez chińskie władze. Wspomniane juz zostało, zawarte w 12-tym
Planie Pięcioletnim, postanowienie wspierania centralnych i zachodnich regionów
www.wenfei.com
5
Chin. Przedsiębiorcy, którzy zdecydują sie na inwestowanie w tych regionach, mogą
liczyć na wsparcie rządu chińskiego.
Warto również wspomnieć o utworzonej w 2013 roku Shanghai Free Trade
Zone, będącej pierwszą strefą wolnego handlu położoną na terenie Chin. W strefie
tej wdrażane są nowatorskie rozwiązania w zakresie m.in. prowadzenia działalności
gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych polegające przykładowo na
wprowadzenia uproszczonej procedury zawiązywania spółki w Chinach czy też
uelastycznieniu przepisów dot. reżimu kapitału zakładowego.
Do innych wartych rozważenia przez zagranicznych przedsiębiorców
lokalizacji zaliczają się również m.in. Strefy Rozwojowe (ang. Development Zones) ,
której przykładem są chociażby Tianjin Economic-Technological Development Zone,
Suzhou Industrial Park czy Guangzhou Economic and Technological Development
Zone. Ciekawą inicjatywą jest również założony w 2014 roku Chińsko-Szwajcarski
Zhenjiang Ecological Industrial Park, na terenie którego znajdują się siedziby wielu
instytucji i firm działających na rzecz rozwoju nowych technologii.
V. Formy prawne dostępne dla zagranicznych
przedsiębiorców
Dla przedsiębiorców zagranicznych pragnących działać na chińskim rynku
dostępne są różne formy prawne, w praktyce jednak najczęściej wybierane przez
przedsiębiorców są trzy z nich: chińsko-zagraniczna spółka Equity Joint Ventures
(„EJV“), tzw. „WFOE“ – Wholly Foreign-Owned Enterprises (dosłownie:
„przedsiębiorstwo posiadane w całości przez podmiot zagraniczny“) i chińskozagraniczna spółka Cooperative Joint Centures („CJV“). Poniżej znajdują sie krótkie
opisy tych trzech form prawnych, ze szczególnym naciskiem na EJV i WFOE.
1. Equity Joint Venture Equity Joint Venture jest formą działalności, której istotą jest współdziałanie
przedsiębiorcy zagranicznego z chińskim partnerem. Forma ta wymaga co najmniej
jednego podmiotu zagranicznego i jednego podmiotu lokalnego. Charakterystyczną
formą EJV jest odgórnie ustalony sposób partycypowania partnerów w zyskach i
stratach. Zarówno zyski jak i straty przydzielane są partnerom zgodnie z ich wkładem
w kapitał zakładowy spółki. Wspólnicy nie są tym samym upoważnieni do
odmiennego ukształtowania sposobu partycypowania w zyskach i stratach. Należy
zarazem podkreślić, iż udział partnera/partnerów zagranicznych w EJV nie może
wynosić mniej niż 25% kapitału zakładowego.
Niewątpliwą zaletą Equity Joint Venture jest możliwość angażowania się
przedsiębiorcy zagranicznego w niemalże wszystkie sektory działalności.
Współdziałanie z lokalnym partnerem umożliwia podmiotowi zagranicznemu
podejmowanie działań również w tych sektorach, które tradycyjnie objęte są
restrykcjami dla przedsiębiorców zagranicznych (patrz: Foreign Investment Guidance
Catalogue). Zaletą posiadania chińskiego partnera jest również możliwość
www.wenfei.com 6
skorzystania z jego doświadczenia na lokalnym rynku, jak również wykorzystywania
stworzonej przez niego sieci marketingowej i kanałów sprzedaży. Również rozłożenie
ryzyka pomiędzy dwóch (lub więcej) partnerów jest argumentem nie bez znaczenia.
Z drugiej strony należy pamiętać, że pomiędzy partnerów rozkłada się nie tylko
ryzyko ale też zyski. Ponadto zdanie chińskiego partnera musi zostać wzięte pod
uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących spółki.
Spółka ta jest zawiązywana w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Należy jednak zwrócić uwagę na znaczące różnice pomiędzy organizacja
„klasycznej” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a EJV. W odróżnienie od
standardowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, organem sprawującym
najwyższą władzę nie jest Zgromadzenie Wspólników a Rada Nadzorcza.
2. Wholly Foreign Owned Enterprises WFOE jest formą prawną zakładającą stuprocentowy udział zagranicznego
kapitału. Spółka ta zakładana jest w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
WFOE może być założona zarówno przez jednego jak i więcej przedsiębiorców
zagranicznych. Taka struktura udziałowców spółki umożliwia zarazem całkowitą
kontrolę finansową jak i organizacyjną (tj. na szczeblu podejmowania decyzji)
przedsiębiorcom zagranicznych. Z tego powodu WFOE jest chętnie wybierana przez
przedsiębiorców zagranicznych formą działalności, bowiem wyklucza ona wszelkie
ewentualne spory z partnerem chińskim.
Jej dodatkowa zaletą jest fakt, iż proces zawiązywania WFOE w porównaniu
do spółek typu Joint Ventures przebiega szybciej. Brak zaangażowania partnera
chińskiego eliminuje również możliwość bezprawnego eksploatowania należących do
przedsiębiorcy zagranicznego tajemnic przedsiębiorstwa i know-how, które nierzadko
stanowią jeden z bardziej cennych składników kapitału spółki podmiotu
zagranicznego. Z drugiej strony należy pamiętać o tym, że brak partnera chińskiego
oznacza konieczność tworzenia od zera własnych kanałów sprzedaży i lokalnych
struktur. Podstawową niedogodność WFOE stanowi jednak fakt, iż taka forma
działania przedsiębiorcy zagranicznego uniemożliwia angażowanie sie w określone –
objęte restrykcjami – sektory gospodarki.
Należy zarazem podkreślić, ze 1 marca 2014 roku weszło w życie nowe
Prawo spółek handlowych, które wprowadziło znaczące zmiany do unormowania
reżimu prawnego WFOE. Zmiany te polegają przede wszystkim na znaczącym
uelastycznieniu przepisów dotyczących wpłacenia kapitału zakładowego. Jedną z
kluczowych zmian jest zniesienie wymogów dotyczących minimalnego kapitału
zakładowego. Zniesieniu ulegają również wymogi dotyczące uiszczenia określonej
części kapitału zakładowego w gotowce, jak również obligatoryjnej kontroli wartości
wkładów. Obecne uksztaltowanie reżimu kapitału zakładowego gwarantuje
wspólnikom większą elastyczność: mogą oni zdecydować o wysokości, sposobie i
terminie opłacenia kapitału zakładowego.
www.wenfei.com
7
3. Cooperative Joint Venture Również Cooperative Joint Venture wymaga współdziałania co najmniej
dwóch podmiotów, z których jeden jest przedsiębiorcą zagranicznym, zaś drugi jest
przedsiębiorcą chińskim. Zarówno struktura spółki jak i ukształtowanie praw partnera
mniejszościowego są podobne do uregulowań obowiązujących w Equity Joint
Venture. Podstawową różnicę stanowi bardziej elastyczne unormowanie zasad
partycypowania partnerów w zyskach i stratach spółki. W CJV partnerzy mogą w
sposób dowolny ukształtować sposób swojego udziału w zyskach i stratach spółki.
Drugą zasadniczą różnicą, odróżniającą tę formę współdziałania od Equity Joint
Venture jest możliwość zażądania przez przedsiębiorcę zagranicznego zwrotu jego
wkładu w kapitał zakładowy w trakcie trwania spółki, pod warunkiem jednakże, iż
spółka przynosi zysk. Tym samym partner zagraniczny może zostać spłacony przez
partnera lokalnego jeszcze w czasie trwania spółki pod warunkiem późniejszego
przeniesienia prawa do aktywów spółki na partnera chińskiego.
CJV jest często spotykana chociażby w przemyśle hotelowym lub przy
projektach infrastrukturalnych, które często wymagają zaangażowania partnera
zagranicznego głownie w pierwszej fazie prowadzenia działalności.
Elastyczność tej spółki sprawia, iż jest ona szczególnie atrakcyjna dla rożnego
rodzaju inwestycji. W praktyce, ta forma prawna nie cieszy się jednak popularnością.
CJV może zostać również ukształtowana w formie zbliżonej do polskiej spółki
cywilnej, a wiec jako umowa prawna. W takiej sytuacji spółka ta nie posiada
osobowości prawnej.
4. Porównanie spółek typu Joint Ventures z WFOE Z punktu widzenia przedsiębiorcy zagranicznego głównym argumentem
przemawiającym za zawiązaniem spółki typu Joint Venture jest chęć prowadzenia
działalności zaliczającej się do kategorii wspieranych lub ograniczonych projektów
inwestycyjnych, do których WFOE nie są dopuszczane.
Nie należy zapominać jednak również o innych zaletach spółek typu JV takich
jak rozłożenie udziału w stratach i rozłożenie ryzyka i kosztów prowadzenia
działalności na obu (lub więcej) wspólników. Również kapitał potrzebny do
prowadzenia działalności gospodarczej nie musi być wyłożony w całości przez
przedsiębiorcę zagranicznego, tylko rozkłada sie na obu wspólników. Należy również
wziąć pod uwagę, że niektóre składniki kapitału znajdujące sie w rękach lokalnego
partnera mogą posiadać duże znaczenie z punktu widzenia zagranicznego wspólnika
– chodzi m.in. o prawo posiadania ziemi, rożnego rodzaju urządzenia, elementy
infrastruktury, wyszkolony personel, kanały marketingowe i dystrybucyjne etc.
Również sieć kontaktów posiadana przez partnera lokalnego może znacząco ułatwić
chociażby uzyskanie specjalnych pozwoleń, niezbędnych licencji czy tez
preferencyjnego traktowania przez lokalne władze.
www.wenfei.com 8
Niewątpliwą zaletą WFOE jest z kolei brak konieczności konsultowania
wszystkich decyzji z parterem chińskim, jak również wyeliminowanie
niebezpieczeństwa powstawania ewentualnych konfliktów pomiędzy partnerem
zagranicznym i partnerem lokalnym, których podstawa mogą być chociażby różnice
kulturowe. W WFOE nie zachodzi również niebezpieczeństwo, iż partner zagraniczny
wnoszący do spółki prawa własności intelektualnej, po rozwiązaniu spółki, utraci te
prawa na rzecz partnera chińskiego. Z drugiej strony forma działania typu WFOE
zakłada konieczność pokrycia całości kapitału przez przedsiębiorcę zagranicznego,
który partycypuje tym samym w całości w zyskach z prowadzenia działalności, ale
tez obciąża go całość strat i całe ryzyko związane z prowadzeniem spółki. Musi on
również samodzielnie tworzyć struktury organizacyjne swojej działalności w Chinach.
Wartym podkreślenia jest również fakt, iż z uwagi na wymogi stawiane
Chinom przez WTO można przypuszczać, ze w przyszłości stopniowo będzie
przeprowadzany proces znoszenia restrykcji wobec przedsiębiorców zagranicznych,
polegający na dopuszczaniu działalności w formie WFOE w kolejnych sektorach
gospodarki.
5. Przedstawicielstwo Odrębnego omówienia wymaga kwestia możliwości otwarcia przez
przedsiębiorcę zagranicznego przedstawicielstwa w Chinach. Wielu przedsiębiorców
wciąż uznaje tę formę działalności za pierwszy, wstępny, etap wchodzenia na rynek
chiński, który ma im umożliwić zdobycie pierwszych doświadczeń i nawiązanie
kontaktów biznesowych w Chinach. Należy jednak pamiętać, że przedstawicielstwo
nie umożliwia przedsiębiorcy prowadzenia działalności gospodarczej, a jedynie
nawiązywanie kontaktów, prowadzenie działalności marketingowej itp. Istota
przedstawicielstwa polega na tym, że może podejmować tylko takie działania, które
nie przynoszą zysku (ang. non-profit). Wyjątkiem od powyższej zasady są
szczególne rodzaje podmiotów zagranicznych takie jak kancelarie prawne czy firmy
podatkowe, które mogą w formie przedstawicielstwa prowadzić działalność
przynosząca zysk.
6. Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych Oprócz wyżej opisanych, trzech podstawowych form prowadzenia działalności
gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych w Chinach, dopuszczalne są
jeszcze inne, mniej popularne formy. Formy te są jednak ściśle związane ze skalą i
przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorcy. Warto wiec jedynie
zasygnalizować, że przedsiębiorcy pragnący prowadzić w Chinach działalność na
duża skalę, mogą również zawiązać spółkę akcyjna albo założyć holding. Forma
spółki akcyjnej dotyczy przede wszystkim przedsiębiorców, którzy chcą wprowadzić
swoją działalność na chińską giełdę. Dopuszczalne jest również prowadzenie
działalności gospodarczej w formie chińsko-zagranicznej spółki osobowej.
www.wenfei.com
9
VI. Prawo ochrony własności intelektualnej
Wielu przedsiębiorców i inwestorów zagranicznych rozważających wejście na
rynek chiński obawia się naruszeń należących do nich praw własności intelektualnej.
Chiny wychodząc naprzeciw tym obawom, stworzyły zespół regulacji, na które
składają sie z Prawa ochrony znaków towarowych, Prawa Patentowego i Prawa
Autorskiego. Należy jednak zauważyć, że egzekwowanie praw własności
intelektualnej w Chinach wciąż stanowi problem, czego powodem są głównie
nieefektywność polityki rządu w ściganiu naruszeń praw własności intelektualnej,
niesatysfakcjonujące uwrażliwienie sędziów na ten temat i lokalny protekcjonizm,
który często uniemożliwia przeprowadzenie optymalnego postępowania sądowego i
administracyjnego w tym zakresie.
1. Ochrona znaków towarowych Z uwagi na fakt, że Chiny są stroną wielu międzynarodowych konwencji
regulujących kwestie ochrony znaków towarowych, znaki towarowe pochodzące z
państwa będącego stroną konkretnej konwencji, mogą być zarejestrowane w
Chinach i korzystać z ochrony równiej do tej, jaka przysługuje lokalnym znakom
towarowym. Dodatkowo, zagraniczne znaki towarowe należące do przedsiębiorców
pochodzących z państwa-strony Konwencji Paryskiej mają pierwszeństwo w
zgłoszeniu wniosku o zarejestrowanie znaku w Chinach, które musi być dokonane w
ciągu sześciu miesięcy od złożenie wniosku w państwie pochodzenia. Znaki
towarowe są również chronione na mocy Porozumienia Madryckiego, co oznacza że
ich ochrona automatycznie rozciąga się na Chiny, pod warunkiem zarejestrowania
znaku towarowego w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (ang. World
Intellectual Property Organisation, WIPO) w Genewie, poprzez złożenie specjalnego
wniosku o rozszerzenie obszaru ochrony znaku. W takiej sytuacji znak towarowy
podlega ochronie na terenie Chin bez konieczności odrębnego rejestrowania go w
Państwie Środka. Warto jednakże wspomnieć, iż zalecanym jest krajowe
zarejestrowanie znaku towarowego przy użyciu chińskich znaków. W sytuacji
niemożności skorzystania w ochrony jaką gwarantuje Porozumienie Madryckie,
przedsiębiorca pragnący zastrzec swój znak towarowy, powinien zgłosić wniosek do
Urzędu ds. Znaków Towarowych (ang. Trademark Office) usytuowanym przy
Państwowej Administracji ds. Przemysłu i Handlu (ang. State Administration for
Industry and Commerce, w skrócie SAIC). Takie zgłoszenie musi być dokonane za
pośrednictwem jednego z autoryzowanych agentów ds. znaków towarowych.
Rejestracja jest ważna przez 10 lat i może być odnawiana.
2. Ochrona patentów Przedsiębiorca pragnący zagwarantować sobie ochronne patentów na
terytorium Chin może dokonać tego przy pomocy jakiegokolwiek agenta zajmującego
sie sprawami patentów. Chińskie prawo patentowe stosuje zasadę „kto pierwszy ten
lepszy“(ang. „first to file“). Oznacza to, że zasadniczo decydujący dla momentu
www.wenfei.com 10
uzyskania ochrony jest termin złożenia wniosku.
Chiny są stroną Konwencji Paryskiej, czego konsekwencją jest możliwość
korzystania z ochrony patentu przez przedsiębiorców pochodzących z innych krajów
będących strona tej umowy międzynarodowej.
Warto również podkreślić, że umowy związane z patentami (np. umowa
licencyjna) powinny być zarejestrowane w Urzędzie Patentowym w ciągu trzech
miesięcy od uzyskania przez nie mocy prawnej.
3. Ochrona praw własności intelektualnej W chińskim prawie własności intelektualnej obowiązuje szeroka definicja „utworu“,
co sprawia, iż ochroną cieszy sie duże spectrum dóbr prawnych. Choć rejestracja
praw autorskich nie jest obowiązkowa w Chinach, w zależności od wystąpienia
specyficznych okoliczności, należy rozważyć dopełnienie tej formalności.
Zarejestrowanie praw autorskich stanowi bowiem dowód posiadania przez
przedsiębiorcę tytułu prawnego do danego przedmiotu prawa własności
intelektualnej.
www.wenfei.com
11
© Wenfei, Zurych, Październik 2014
Sprawdź archiwa China Legal Briefing na: http://www.wenfei.com/publications.html
Dokonaj osobistej subskrypcji: [email protected]
www.wenfei.com 12
Download