Przewodnik po Chinach dla polskich przedsiębiorców Spis treści I. Przebudzenie śpiącego smoka – kilka słów o współczesnych Chinach .................. 3 II. Dwunasty plan 5-letni ............................................................................................. 4 III. Foreign Investment Guiding Catalogue ................................................................. 5 IV. Gdzie inwestować czyli Specjalne Strefy .............................................................. 5 V. Formy prawne dostępne dla zagranicznych przedsiębiorców ................................ 6 1. Equity Joint Venture .......................................................................................... 6 2. Wholly Foreign Owned Enterprises .................................................................. 7 3. Cooperative Joint Venture ................................................................................ 8 4. Porównanie spółek typu Joint Ventures z WFOE ............................................. 8 5. Przedstawicielstwo ........................................................................................... 9 6. Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych ......................................................................................................... 9 VI. Prawo ochrony własności intelektualnej .............................................................. 10 1. Ochrona znaków towarowych ......................................................................... 10 2. Ochrona patentów .......................................................................................... 10 3. Ochrona praw własności intelektualnej ........................................................... 11 www.wenfei.com 2 I. Przebudzenie śpiącego smoka – kilka słów o współczesnych Chinach Państwo Środka od zawsze budziło konsternację wśród mieszkańców Europy. Z jednej strony przyciągało ono wielu Europejczyków swoją egzotyką, stanowiąc dla nich uosobienie tajemniczego Orientu, z drugiej strony budziło respekt swoim ogromem i potęgą. Słynne są słowa Napoleona Bonaparte, który miał porównać Chiny do śpiącego smoka i przestrzec zarazem ludzkość przed próbami budzenia go, gdyż przebudzenie smoka „wstrząśnie światem“. Współcześnie ta wypowiedź szczególnie zyskała na znaczeniu, w kontekście coraz częściej powtarzanej tezy mówiącej o tym, ze przebudzenie smoka juz się dokonało. Współczesne Chiny to kraj kontrastów – z jednej strony jest to kraj wciąż tkwiący w systemie socjalistycznym, w którym najważniejsze decyzje podejmowane są na szczeblu Komitetu Centralnego, z drugiej strony jest to jedna z najszybciej obecnie rozwijających się gospodarek, o której często mówi się, że niebawem będzie ona w stanie zastąpić Stany Zjednoczone w roli światowego mocarstwa. Gospodarka chińska i tkwiący w niej potencjał nie uszły również uwadze zagranicznych przedsiębiorców. Odkąd w 1978 roku zostały ogłoszone przełomowe decyzje dotyczące wdrożenia w życie Chińskiego Programu Modernizacyjnego i Polityki Otwartych Drzwi, chińska gospodarka stanęła otworem zarówno przed zagranicznymi przedsiębiorcami jak i zagranicznym kapitałem. W ciągu ostatnich 35 lat jakie minęły od otwarcia chińskiego rynku dla zagranicznych podmiotów, Chiny przeżyły brzemienną w skutkach transformację. Podkreślić należy, ze Chiny nie tylko otworzyły sie na zagraniczny kapitał i dopuściły częściowe funkcjonowanie gospodarki kapitalistycznej w swoim kraju - zmianie uległo również prawo obowiązujące w Państwie Środka. W celu zachęcenia zagranicznych inwestorów i przedsiębiorców do wzmożonej obecności na chińskim rynku, Chiny uchwaliły całą gamę bardzo nowoczesnych i wzorowanych na zachodnich przykładach ustaw, takich jak nowy Kodeks Spółek Handlowych, Kodeks Cywilny czy Kodeks Pracy. Te ustawy nie tylko ustanowiły ramy prawne dla funkcjonowania zagranicznych podmiotów na rynku chińskim, ale również umożliwiły im zakładanie w Chinach spółek i prowadzenie działalności gospodarczej. Dużą rolę w tej transformacji odegrało przyjęcie Chin do Światowej Organizacji Handlu. Państwo Środka zostało tym samym zobligowane do dostosowania swoich standardów do wymogów stawianych mu przez WTO, co przede wszystkim oznaczało konieczność jeszcze większego otwarcia sie na zagraniczne podmioty pragnące działać na chińskim rynku. www.wenfei.com 3 Należy jednak pamiętać, iż Chiny wciąż pozostają zdumiewającym mariażem państwa socjalistycznego z gospodarką kapitalistyczną. Tym samym wiele decyzji gospodarczych podejmowanych jest nie zgodnie z zasadami wolnego rynku, tylko zgodnie ze specyficznie pojmowanym interesem politycznym. Wciąż jeszcze obowiązują rozmaite restrykcje dotyczące zagranicznych podmiotów. Dlatego też przedsiębiorcy pragnący działać na rynku chińskim muszą być świadomi reguł panujących w Państwie Środka. II. Dwunasty plan 5-letni Cechą charakterystyczną Chin jako państwa socjalistycznego jest m.in. wpływanie na gospodarkę w drodze uchwalanych przez Komitet Centralny Komunistycznej Partii Chin planów pięcioletnich. Te tzw. „pięciolatki“ stanowią bardzo ogólny i abstrakcyjny dokument o charakterze raczej deklaratoryjnym, aniżeli wykonawczym. Należy jednak wziąć pod uwagę, że w tym dokumencie znajdują odzwierciedlenie ważne tendencje, które mogą stanowić cenny sygnał również dla przedsiębiorców zagranicznych. Tym samym warto przypatrzeć się postulatom aktualnego Planu Pięcioletniego (obowiązującego od 2011 do 2015 roku), a zwłaszcza jego założeniom stricte gospodarczym. W obecnym Planie Pięcioletnim zawarto m.in. konstatacje, o kurczeniu sie obecnie eksploatowanych zapasów energetycznych, będącego skutkiem oparcia chińskiej gospodarki energetycznej na przemyśle ciężkim. Chiny docelowo pragną oprzeć swoja gospodarkę energetyczną na nowych, ekologicznych źródłach energii. Państwo Chińskie będzie również dążyć do oszczędzania energii, stąd postulat zachęcania i wspierania przedsiębiorców inwestujących w nowoczesne formy rolnictwa, technologie hi-tech i proekologiczne gałęzie przemysłu. Kolejnym problemem Chin są ogromne nierówności ekonomiczne i społeczne pomiędzy poszczególnymi regionami. Chiny pragną dążyć do wyrównania tych nierówności, zachęcając do rozwijania i inwestowania w ubogich rejonach kraju tj. na wschodzie i północnym-zachodzie, a także w centralnej części państwa. Chiny pragną również zmienić model swojego PKB, który obecnie oparty jest głównie na eksporcie, nie zaś na konsumpcji obywateli kraju. Taki model PKB bardzo silnie uzależnia gospodarkę Chin od partnerów zewnętrznych. Obecnie większość Chińczyków jest zbyt uboga, w związku z czym nie stać ich na dobra konsumpcyjne, jednakże szereg planowanych przez Partię Komunistyczną reform (m.in. zapewnie obywatelom powszechnej opieki zdrowotnej i utworzenie funduszu emerytalnego) może w przyszłości skutkować stworzeniem nowego, potężnego rynku konsumenckiego. www.wenfei.com 4 III. Foreign Investment Guiding Catalogue Jednym ze sposobów wdrażania w życie Planów Pięcioletnich są akty regulujące dostępność różnych dziedzin gospodarki dla przedsiębiorców zagranicznych czyli tzw. Foreing Investement Guiding Catalogue. Obecnie obowiązująca wersja z 2011 roku odpowiada założeniom 12-tego Planu Pięcioletniego. Zgodnie z tym katalogiem projekty inwestycyjne z udziałem przedsiębiorców zagranicznych dzielą sie na cztery kategorie: wspierane, ograniczone, zabronione i dozwolone. Promowane są głownie projekty i inwestycje w zakresie m.in.: technologii hi-tech, nowoczesnych technologii, recyklingu, odnawialnych źródeł energii, wykorzystujące ekologiczne metody produkcji. Przedsiębiorcy są również zachęcani do inwestowania i działalności w centralnych i zachodnich regionach Chin. Kategoria ograniczonych projektów inwestycyjnych dotyczy z kolei w głównej mierze m.in. technologicznie zacofanych gałęzi przemysłu, działalności niekorzystnie oddziałujących na środowisko lub zużywających duże ilości surowców naturalnych albo znacznie eksploatujących złoża minerałów. Kategoria zakazanych aktywności dla przedsiębiorców zagranicznych obejmuje głownie inwestycje: zagrażające bezpieczeństwu narodowemu i interesowi publicznemu, bezpieczeństwu i wydajnemu wykorzystywaniu militariów, zanieczyszczające środowisko i negatywnie wpływające na zdrowie, niszczące znaczne tereny ziemi uprawnej i wykorzystujące technologie unikatowe dla Chin. Ograniczenia dotyczą również branży usług finansowych w tym głownie bankowości i ubezpieczeń. Należy podkreślić, że wszystkie gałęzie gospodarki niewymienione w Katalogu zaliczają się do kategorii dozwolonych inwestycji i tym samym stosują się do nich ogólne przepisy regulujące działalność przedsiębiorców zagranicznych w Chinach. Przedsiębiorcy inwestujący w Chinach musza również wziąć pod uwagę, ze dla niektórych rodzajów działalności wymagane jest specyficzne ukształtowanie chińskiego udziału kapitałowego w spółce, tj. np. tzw. „absolutna kontrola chińskiego kapitału“ (51% udziału partnera chińskiego w kapitale zakładowym) albo „względna kontrola chińskiego kapitału“ (suma udziału chińskiego kapitału nie musi w tym przypadku być większa od sumy kapitału zagranicznego w spółce). Te ograniczenia mogą pojawiać sie w każdej kategorii działalności, również w ramach kategorii wspieranych przez Państwo. IV. Gdzie inwestować czyli Specjalne Strefy Przedsiębiorca pragnący działać na rynku chińskim powinien wziąć pod uwagę nie tylko rodzaj działalności czy jej formę, ale tez miejsce, w którym będzie prowadził swoja działalność. Warto wziąć pod uwagę liczne Specjalne Strefy, w których wdrażane są wspierające przedsiębiorczość programy pilotażowe czy też rejony wspierane przez chińskie władze. Wspomniane juz zostało, zawarte w 12-tym Planie Pięcioletnim, postanowienie wspierania centralnych i zachodnich regionów www.wenfei.com 5 Chin. Przedsiębiorcy, którzy zdecydują sie na inwestowanie w tych regionach, mogą liczyć na wsparcie rządu chińskiego. Warto również wspomnieć o utworzonej w 2013 roku Shanghai Free Trade Zone, będącej pierwszą strefą wolnego handlu położoną na terenie Chin. W strefie tej wdrażane są nowatorskie rozwiązania w zakresie m.in. prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych polegające przykładowo na wprowadzenia uproszczonej procedury zawiązywania spółki w Chinach czy też uelastycznieniu przepisów dot. reżimu kapitału zakładowego. Do innych wartych rozważenia przez zagranicznych przedsiębiorców lokalizacji zaliczają się również m.in. Strefy Rozwojowe (ang. Development Zones) , której przykładem są chociażby Tianjin Economic-Technological Development Zone, Suzhou Industrial Park czy Guangzhou Economic and Technological Development Zone. Ciekawą inicjatywą jest również założony w 2014 roku Chińsko-Szwajcarski Zhenjiang Ecological Industrial Park, na terenie którego znajdują się siedziby wielu instytucji i firm działających na rzecz rozwoju nowych technologii. V. Formy prawne dostępne dla zagranicznych przedsiębiorców Dla przedsiębiorców zagranicznych pragnących działać na chińskim rynku dostępne są różne formy prawne, w praktyce jednak najczęściej wybierane przez przedsiębiorców są trzy z nich: chińsko-zagraniczna spółka Equity Joint Ventures („EJV“), tzw. „WFOE“ – Wholly Foreign-Owned Enterprises (dosłownie: „przedsiębiorstwo posiadane w całości przez podmiot zagraniczny“) i chińskozagraniczna spółka Cooperative Joint Centures („CJV“). Poniżej znajdują sie krótkie opisy tych trzech form prawnych, ze szczególnym naciskiem na EJV i WFOE. 1. Equity Joint Venture Equity Joint Venture jest formą działalności, której istotą jest współdziałanie przedsiębiorcy zagranicznego z chińskim partnerem. Forma ta wymaga co najmniej jednego podmiotu zagranicznego i jednego podmiotu lokalnego. Charakterystyczną formą EJV jest odgórnie ustalony sposób partycypowania partnerów w zyskach i stratach. Zarówno zyski jak i straty przydzielane są partnerom zgodnie z ich wkładem w kapitał zakładowy spółki. Wspólnicy nie są tym samym upoważnieni do odmiennego ukształtowania sposobu partycypowania w zyskach i stratach. Należy zarazem podkreślić, iż udział partnera/partnerów zagranicznych w EJV nie może wynosić mniej niż 25% kapitału zakładowego. Niewątpliwą zaletą Equity Joint Venture jest możliwość angażowania się przedsiębiorcy zagranicznego w niemalże wszystkie sektory działalności. Współdziałanie z lokalnym partnerem umożliwia podmiotowi zagranicznemu podejmowanie działań również w tych sektorach, które tradycyjnie objęte są restrykcjami dla przedsiębiorców zagranicznych (patrz: Foreign Investment Guidance Catalogue). Zaletą posiadania chińskiego partnera jest również możliwość www.wenfei.com 6 skorzystania z jego doświadczenia na lokalnym rynku, jak również wykorzystywania stworzonej przez niego sieci marketingowej i kanałów sprzedaży. Również rozłożenie ryzyka pomiędzy dwóch (lub więcej) partnerów jest argumentem nie bez znaczenia. Z drugiej strony należy pamiętać, że pomiędzy partnerów rozkłada się nie tylko ryzyko ale też zyski. Ponadto zdanie chińskiego partnera musi zostać wzięte pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących spółki. Spółka ta jest zawiązywana w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Należy jednak zwrócić uwagę na znaczące różnice pomiędzy organizacja „klasycznej” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a EJV. W odróżnienie od standardowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, organem sprawującym najwyższą władzę nie jest Zgromadzenie Wspólników a Rada Nadzorcza. 2. Wholly Foreign Owned Enterprises WFOE jest formą prawną zakładającą stuprocentowy udział zagranicznego kapitału. Spółka ta zakładana jest w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. WFOE może być założona zarówno przez jednego jak i więcej przedsiębiorców zagranicznych. Taka struktura udziałowców spółki umożliwia zarazem całkowitą kontrolę finansową jak i organizacyjną (tj. na szczeblu podejmowania decyzji) przedsiębiorcom zagranicznych. Z tego powodu WFOE jest chętnie wybierana przez przedsiębiorców zagranicznych formą działalności, bowiem wyklucza ona wszelkie ewentualne spory z partnerem chińskim. Jej dodatkowa zaletą jest fakt, iż proces zawiązywania WFOE w porównaniu do spółek typu Joint Ventures przebiega szybciej. Brak zaangażowania partnera chińskiego eliminuje również możliwość bezprawnego eksploatowania należących do przedsiębiorcy zagranicznego tajemnic przedsiębiorstwa i know-how, które nierzadko stanowią jeden z bardziej cennych składników kapitału spółki podmiotu zagranicznego. Z drugiej strony należy pamiętać o tym, że brak partnera chińskiego oznacza konieczność tworzenia od zera własnych kanałów sprzedaży i lokalnych struktur. Podstawową niedogodność WFOE stanowi jednak fakt, iż taka forma działania przedsiębiorcy zagranicznego uniemożliwia angażowanie sie w określone – objęte restrykcjami – sektory gospodarki. Należy zarazem podkreślić, ze 1 marca 2014 roku weszło w życie nowe Prawo spółek handlowych, które wprowadziło znaczące zmiany do unormowania reżimu prawnego WFOE. Zmiany te polegają przede wszystkim na znaczącym uelastycznieniu przepisów dotyczących wpłacenia kapitału zakładowego. Jedną z kluczowych zmian jest zniesienie wymogów dotyczących minimalnego kapitału zakładowego. Zniesieniu ulegają również wymogi dotyczące uiszczenia określonej części kapitału zakładowego w gotowce, jak również obligatoryjnej kontroli wartości wkładów. Obecne uksztaltowanie reżimu kapitału zakładowego gwarantuje wspólnikom większą elastyczność: mogą oni zdecydować o wysokości, sposobie i terminie opłacenia kapitału zakładowego. www.wenfei.com 7 3. Cooperative Joint Venture Również Cooperative Joint Venture wymaga współdziałania co najmniej dwóch podmiotów, z których jeden jest przedsiębiorcą zagranicznym, zaś drugi jest przedsiębiorcą chińskim. Zarówno struktura spółki jak i ukształtowanie praw partnera mniejszościowego są podobne do uregulowań obowiązujących w Equity Joint Venture. Podstawową różnicę stanowi bardziej elastyczne unormowanie zasad partycypowania partnerów w zyskach i stratach spółki. W CJV partnerzy mogą w sposób dowolny ukształtować sposób swojego udziału w zyskach i stratach spółki. Drugą zasadniczą różnicą, odróżniającą tę formę współdziałania od Equity Joint Venture jest możliwość zażądania przez przedsiębiorcę zagranicznego zwrotu jego wkładu w kapitał zakładowy w trakcie trwania spółki, pod warunkiem jednakże, iż spółka przynosi zysk. Tym samym partner zagraniczny może zostać spłacony przez partnera lokalnego jeszcze w czasie trwania spółki pod warunkiem późniejszego przeniesienia prawa do aktywów spółki na partnera chińskiego. CJV jest często spotykana chociażby w przemyśle hotelowym lub przy projektach infrastrukturalnych, które często wymagają zaangażowania partnera zagranicznego głownie w pierwszej fazie prowadzenia działalności. Elastyczność tej spółki sprawia, iż jest ona szczególnie atrakcyjna dla rożnego rodzaju inwestycji. W praktyce, ta forma prawna nie cieszy się jednak popularnością. CJV może zostać również ukształtowana w formie zbliżonej do polskiej spółki cywilnej, a wiec jako umowa prawna. W takiej sytuacji spółka ta nie posiada osobowości prawnej. 4. Porównanie spółek typu Joint Ventures z WFOE Z punktu widzenia przedsiębiorcy zagranicznego głównym argumentem przemawiającym za zawiązaniem spółki typu Joint Venture jest chęć prowadzenia działalności zaliczającej się do kategorii wspieranych lub ograniczonych projektów inwestycyjnych, do których WFOE nie są dopuszczane. Nie należy zapominać jednak również o innych zaletach spółek typu JV takich jak rozłożenie udziału w stratach i rozłożenie ryzyka i kosztów prowadzenia działalności na obu (lub więcej) wspólników. Również kapitał potrzebny do prowadzenia działalności gospodarczej nie musi być wyłożony w całości przez przedsiębiorcę zagranicznego, tylko rozkłada sie na obu wspólników. Należy również wziąć pod uwagę, że niektóre składniki kapitału znajdujące sie w rękach lokalnego partnera mogą posiadać duże znaczenie z punktu widzenia zagranicznego wspólnika – chodzi m.in. o prawo posiadania ziemi, rożnego rodzaju urządzenia, elementy infrastruktury, wyszkolony personel, kanały marketingowe i dystrybucyjne etc. Również sieć kontaktów posiadana przez partnera lokalnego może znacząco ułatwić chociażby uzyskanie specjalnych pozwoleń, niezbędnych licencji czy tez preferencyjnego traktowania przez lokalne władze. www.wenfei.com 8 Niewątpliwą zaletą WFOE jest z kolei brak konieczności konsultowania wszystkich decyzji z parterem chińskim, jak również wyeliminowanie niebezpieczeństwa powstawania ewentualnych konfliktów pomiędzy partnerem zagranicznym i partnerem lokalnym, których podstawa mogą być chociażby różnice kulturowe. W WFOE nie zachodzi również niebezpieczeństwo, iż partner zagraniczny wnoszący do spółki prawa własności intelektualnej, po rozwiązaniu spółki, utraci te prawa na rzecz partnera chińskiego. Z drugiej strony forma działania typu WFOE zakłada konieczność pokrycia całości kapitału przez przedsiębiorcę zagranicznego, który partycypuje tym samym w całości w zyskach z prowadzenia działalności, ale tez obciąża go całość strat i całe ryzyko związane z prowadzeniem spółki. Musi on również samodzielnie tworzyć struktury organizacyjne swojej działalności w Chinach. Wartym podkreślenia jest również fakt, iż z uwagi na wymogi stawiane Chinom przez WTO można przypuszczać, ze w przyszłości stopniowo będzie przeprowadzany proces znoszenia restrykcji wobec przedsiębiorców zagranicznych, polegający na dopuszczaniu działalności w formie WFOE w kolejnych sektorach gospodarki. 5. Przedstawicielstwo Odrębnego omówienia wymaga kwestia możliwości otwarcia przez przedsiębiorcę zagranicznego przedstawicielstwa w Chinach. Wielu przedsiębiorców wciąż uznaje tę formę działalności za pierwszy, wstępny, etap wchodzenia na rynek chiński, który ma im umożliwić zdobycie pierwszych doświadczeń i nawiązanie kontaktów biznesowych w Chinach. Należy jednak pamiętać, że przedstawicielstwo nie umożliwia przedsiębiorcy prowadzenia działalności gospodarczej, a jedynie nawiązywanie kontaktów, prowadzenie działalności marketingowej itp. Istota przedstawicielstwa polega na tym, że może podejmować tylko takie działania, które nie przynoszą zysku (ang. non-profit). Wyjątkiem od powyższej zasady są szczególne rodzaje podmiotów zagranicznych takie jak kancelarie prawne czy firmy podatkowe, które mogą w formie przedstawicielstwa prowadzić działalność przynosząca zysk. 6. Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych Oprócz wyżej opisanych, trzech podstawowych form prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców zagranicznych w Chinach, dopuszczalne są jeszcze inne, mniej popularne formy. Formy te są jednak ściśle związane ze skalą i przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorcy. Warto wiec jedynie zasygnalizować, że przedsiębiorcy pragnący prowadzić w Chinach działalność na duża skalę, mogą również zawiązać spółkę akcyjna albo założyć holding. Forma spółki akcyjnej dotyczy przede wszystkim przedsiębiorców, którzy chcą wprowadzić swoją działalność na chińską giełdę. Dopuszczalne jest również prowadzenie działalności gospodarczej w formie chińsko-zagranicznej spółki osobowej. www.wenfei.com 9 VI. Prawo ochrony własności intelektualnej Wielu przedsiębiorców i inwestorów zagranicznych rozważających wejście na rynek chiński obawia się naruszeń należących do nich praw własności intelektualnej. Chiny wychodząc naprzeciw tym obawom, stworzyły zespół regulacji, na które składają sie z Prawa ochrony znaków towarowych, Prawa Patentowego i Prawa Autorskiego. Należy jednak zauważyć, że egzekwowanie praw własności intelektualnej w Chinach wciąż stanowi problem, czego powodem są głównie nieefektywność polityki rządu w ściganiu naruszeń praw własności intelektualnej, niesatysfakcjonujące uwrażliwienie sędziów na ten temat i lokalny protekcjonizm, który często uniemożliwia przeprowadzenie optymalnego postępowania sądowego i administracyjnego w tym zakresie. 1. Ochrona znaków towarowych Z uwagi na fakt, że Chiny są stroną wielu międzynarodowych konwencji regulujących kwestie ochrony znaków towarowych, znaki towarowe pochodzące z państwa będącego stroną konkretnej konwencji, mogą być zarejestrowane w Chinach i korzystać z ochrony równiej do tej, jaka przysługuje lokalnym znakom towarowym. Dodatkowo, zagraniczne znaki towarowe należące do przedsiębiorców pochodzących z państwa-strony Konwencji Paryskiej mają pierwszeństwo w zgłoszeniu wniosku o zarejestrowanie znaku w Chinach, które musi być dokonane w ciągu sześciu miesięcy od złożenie wniosku w państwie pochodzenia. Znaki towarowe są również chronione na mocy Porozumienia Madryckiego, co oznacza że ich ochrona automatycznie rozciąga się na Chiny, pod warunkiem zarejestrowania znaku towarowego w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (ang. World Intellectual Property Organisation, WIPO) w Genewie, poprzez złożenie specjalnego wniosku o rozszerzenie obszaru ochrony znaku. W takiej sytuacji znak towarowy podlega ochronie na terenie Chin bez konieczności odrębnego rejestrowania go w Państwie Środka. Warto jednakże wspomnieć, iż zalecanym jest krajowe zarejestrowanie znaku towarowego przy użyciu chińskich znaków. W sytuacji niemożności skorzystania w ochrony jaką gwarantuje Porozumienie Madryckie, przedsiębiorca pragnący zastrzec swój znak towarowy, powinien zgłosić wniosek do Urzędu ds. Znaków Towarowych (ang. Trademark Office) usytuowanym przy Państwowej Administracji ds. Przemysłu i Handlu (ang. State Administration for Industry and Commerce, w skrócie SAIC). Takie zgłoszenie musi być dokonane za pośrednictwem jednego z autoryzowanych agentów ds. znaków towarowych. Rejestracja jest ważna przez 10 lat i może być odnawiana. 2. Ochrona patentów Przedsiębiorca pragnący zagwarantować sobie ochronne patentów na terytorium Chin może dokonać tego przy pomocy jakiegokolwiek agenta zajmującego sie sprawami patentów. Chińskie prawo patentowe stosuje zasadę „kto pierwszy ten lepszy“(ang. „first to file“). Oznacza to, że zasadniczo decydujący dla momentu www.wenfei.com 10 uzyskania ochrony jest termin złożenia wniosku. Chiny są stroną Konwencji Paryskiej, czego konsekwencją jest możliwość korzystania z ochrony patentu przez przedsiębiorców pochodzących z innych krajów będących strona tej umowy międzynarodowej. Warto również podkreślić, że umowy związane z patentami (np. umowa licencyjna) powinny być zarejestrowane w Urzędzie Patentowym w ciągu trzech miesięcy od uzyskania przez nie mocy prawnej. 3. Ochrona praw własności intelektualnej W chińskim prawie własności intelektualnej obowiązuje szeroka definicja „utworu“, co sprawia, iż ochroną cieszy sie duże spectrum dóbr prawnych. Choć rejestracja praw autorskich nie jest obowiązkowa w Chinach, w zależności od wystąpienia specyficznych okoliczności, należy rozważyć dopełnienie tej formalności. Zarejestrowanie praw autorskich stanowi bowiem dowód posiadania przez przedsiębiorcę tytułu prawnego do danego przedmiotu prawa własności intelektualnej. www.wenfei.com 11 © Wenfei, Zurych, Październik 2014 Sprawdź archiwa China Legal Briefing na: http://www.wenfei.com/publications.html Dokonaj osobistej subskrypcji: [email protected] www.wenfei.com 12