Projekt twinningowy - marzec 2009 Wodopochodne choroby zakaźne Centrum kontroli chorób zakaźnych Wody powierzchniowe i gruntowe • Różne zastosowania • Źródła skażenia akwenów wodnych kałowego - Rozlewy ścieków - Woda do celów rekreacyjnych - Woda do spożycia - Odprowadzanie oczyszczonych ścieków - Transport - Bezpośrednie skażenie kałowe - Rolnictwo - Wypłukanie gnojowicy z gruntu - Źródło pożywienia - Odprowadzanie wody z polderów [email protected] I TW mar 2009 Patogeny przenoszone przez wodę Liczne, różniące się rodzajem replikacji, strukturą, rozmiarem, inaktywacją/ przetrwaniem w wodzie - Bakterie, np. Salmonella, Campylobacter, E. coli O157, Vibrio, Pseudomonas, Legionella - Wirusy, np. norowirus, enterowirus, wirusy zapalenia wątroby typu A i E, rotawirus, adenowirus, astrowirus - Pasożyty, np. Cryptosporidium, Giardia, Toxoplasma, Trichobilharzia - Cyjanobakterie, ameba, Neigleria [email protected] I TW mar 2009 Zanieczyszczenie kałowe • Pochodzenia zarówno ludzkiego jak i zwierzęcego • Zagrożenie zdrowia ludzi i zwierząt • Przenoszone przez jednostki zakażone objawowo i bezobjawowo • Zwiększenie liczby (ponownie) pojawiających się patogenów • Ogniska występowania czynników zoonotycznych [email protected] I TW mar 2009 Zwierzęta żyjące dziko Mięso z dzikich zwierząt Rekreacja nad wodą Studnia wody gruntowej Cieknący zbiornik na ścieki/ rura Wypłukiwanie gnojowicy Nawadniane uprawy Skorupiaki Kontakt ze zwierzętami Biofilmy Przenoszenie przez wodę [email protected] I TW mar 2009 Źródła Narażenie Patogeny w wodzie gruntowej [email protected] I TW mar 2009 System dystrybucji wody do spożycia Źródło wody Uzdatnianie Filtracja i dezynfekcja Przechowywanie Materiały filtracyjne System dystrybucji Woda Woda Ściana Rura systemu rury [email protected] I TW mar 2009 Biofilm na materiałach Interacties tussen biofilm en pathogeen Skupiska Hechting Przepływ wody Vrije deeltjes ? Onthechting Onthechting Hechting Microkolonie vorming Rijping [email protected] I TW mar 2009 Choroby zakaźne przenoszone przez wodę • Endemiczne rozprzestrzenianie się, przenoszenie choroby • Ogniska chorób, przypadki sporadyczne • Grupy ryzyka • Łagodne choroby, np. łagodne formy nieżytu żołądka i jelit, cerkariowe zapalenie skóry i dolegliwości uszu. Poważne choroby, np. zapalenie wątroby, zapalenie opon mózgowych, choroba Heinego-Medina, artretyzm reaktywny i ślepota lub śmierć [email protected] I TW mar 2009 Nieżyt żołądka i jelit wśród ludności Holandii (1998-2000) przypadki (n=709) 54% nieznanej etiologii 18,0 Procent pozytywny 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 De Wit et al. Am. J. Epidemiol. 2001 154 (7):666-74 [email protected] I TW mar 2009 Ogniska chorób przenoszonych przez wodę • Awaria mechaniczna, źródło skażenia • Dowody epidemiologiczne - Skażenie na niskim poziomie - Skażona partia 100 90 • Śledzenie cząstek 80 - Nieokreślone objawy - Nieokreślona droga zakażenia - Nieobiektywne EP2002075 Mikkeli 04 EP2002147 Mikkeli 10 EP2002005 Musgrove 01 EP2002136 Birmingham291 09 EP2002142 Birmingham291 09 EP2002109-21 Birmingham291 06 EP2002109-37 Birmingham291 06 EP2002109-water Birmingham291 06 EP2002040 Birmingham291 02 OB2002002 Birmingham291 01 EP2002026 Birmingham291 02 Hoebe et al. J Infect Dis 2004 189: 699 [email protected] I TW mar 2009 Osad Zwierzęta hodowlane Woda do celów rekreacyjnych Import Woda do spożycia Człowiek Dzikie zwierzęta Woda powierzchniowa Baseny Uzdatnianie Żywność Woda gruntowa Ścieki STP* Nawóz naturalny Grunt *Oczyszczalnia ścieków [email protected] I TW mar 2009 Patogeny w ściekach i wodach powierzchniowych • • • • • Bardzo wysokie poziomy występowania bakterii, wirusów i pierwotniaków pasożytniczych w ściekach Patogeny mogą być w skupiskach lub łączyć się z cząstkami kału lub innymi dużymi cząstkami Większość ludzkich patogenów nie będzie rosnąć w środowisku, ponieważ są zależne od żywiciela Epidemie mogą być postrzegane w kategoriach wahań krótkoterminowych Naturalna redukcja patogenów przez inaktywację przez kontakt powietrznowodny lub z odpadami stałymi, światło słoneczne, temperaturę [email protected] I TW mar 2009 Westrell et al. 2005 Redukcja patogenów poprzez oczyszczanie ścieków Virus concentrations at STP-A 100000 Concentration (PDU/L) 10000 1000 100 10 1 0,1 Neg Noroviruses Rotaviruses Enteroviruses Astroviruses Van den Berg et al. 2006 [email protected] I TW mar 2009 Dyskusja • Przenoszenie chorób zakaźnych przez wodę - Jak poważny problem? - W porównaniu z innymi drogami zakażeń? • Oczyszczanie ścieków - Zawartość patogenów? - Efektywność oczyszczania? • Uzdatnianie wody do spożycia - Zawartość patogenów? - Efektywność uzdatniania? Narzędzia: śledzenie cząstek, epidemiologia, ilościowa ocena ryzyka mikrobiologicznego [email protected] I TW mar 2009 • Ministerstwo Budownictwa, Ochrony Środowiska i Planowania Przestrzennego • Inspektorat Ochrony Środowiska • Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności • Inspektorat Żywności Podziękowania • RIKILT • WUR • Miejska służba zdrowia • Prowincje • RIVM-CIb •LIS, EPI, LCI •LZO: Mikrobiologia Środowiskowa >> [email protected] I TW mar 2009