Czerwony Krzyż w I wojnie światowej

Wydruk ze strony http://www.gdansk.ap.gov.pl/pl/top/galeria
Czerwony Krzyż w I wojnie światowej
Czerwony Krzyż powstał z inicjatywy genewskiego finansisty i filantropa Henry Dunanta. W czerwcu
1859 r. przejeżdżał on koło miasteczka włoskiego Solferino, gdzie kończyła się właśnie jedna z
najkrwawszych bitew ówczesnej Europy. Liczba ofiar przekroczyła 40 tysięcy. Obok ciał zabitych
umierało w męczarniach tysiące rannych żołnierzy, gdyż niewielkie wojskowe służby medyczne nie
były w stanie im pomóc. Dunant widząc ogrom cierpienia sam zaczął organizować pomoc, włączając
w nią zamieszkałą w pobliżu ludność cywilną. Dwa lata później opublikował niewielką książeczkę pt.
„Wspomnienia z Solferino”, gdzie poza wstrząsającymi opisami z bitwy zamieścił apel do
społeczeństw Europy o powołanie we wszystkich krajach stowarzyszeń pomocy rannym na polu
bitwy. Stowarzyszenia te miałyby mieć wyróżniający znak, powszechnie uznany przez wszystkie
strony konfliktu i gwarantujący im bezpieczeństwo w trakcie niesienia pomocy. 26 października 1863
r. z inicjatywy H. Dunanta została zwołana międzynarodowa konferencja, na której zaakceptowano
większość jego idei, w tym: powołanie narodowych komitetów pomocy rannym, ochrona personelu
medycznego podczas działań wojennych oraz wspólny znak ochronny – czerwony krzyż na białym tle.
Dzień 29 października, w którym konferencja przyjęła te rezolucje, został uznany za dzień powstania
Czerwonego Krzyża. W niecały rok później, tj. 22 sierpnia 1864 r. kilkanaście państw podpisało w
Genewie dokument założycielski organizacji Czerwonego Krzyża oraz tekst Konwencji dotyczący
traktowania i opieki medycznej rannych i chorych żołnierzy bez względu na ich narodowość.
Wówczas w wielu krajach zaczęły powstawać różne organizacje sanitarno-charytatywne z ideą
niesienia pomocy nie tylko żołnierzom i poszkodowanym rodzimej armii, które w dalszych latach
podporządkowano Czerwonemu Krzyżowi. W interesującym nas obszarze Cesarstwa Niemieckiego w
1879 r. Centralny Komitet Niemieckich Stowarzyszeń Opieki nad Rannymi i Chorymi Żołnierzami
przekształcono w Centralny Komitet Niemieckich Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża. Opracowano
także główne cele Komitetu na czas wojny i pokoju. I tak w czasie działań wojennych członkowie
Czerwonego Krzyża mieli współpracować z administracją wojskową w zakresie opieki nad rannymi i
chorymi poprzez:
●
●
●
●
tworzenie lazaretów w pobliżu działań wojennych,
pracę personelu pielęgniarskiego przy rannych i chorych,
pomoc w transporcie rannych żołnierzy z pola walki,
gromadzenie zapasów żywności i środków opatrunkowych w lazaretach.
Jednak rzeczywistość I wojny światowej znacznie rozszerzyła wspomniany zakres działania
współpracowników Czerwonego Krzyża, a wielu z nich oddało życie w trakcie pełnienia służby.
W zasobie Archiwum Państwowego w Gdańsku, w zespole akt Wydział Powiatowy w Kwidzynie (APG,
34), znajduje się kilka teczek aktowych, w których zgromadzono różnorodny materiał archiwalny
dotyczący pomocy rannym, poszkodowany, żołnierzom oraz Czerwonego Krzyża (APG, 34/72-77).
Poniżej prezentujemy 29 archiwaliów obrazujących działalność Czerwonego Krzyża w czasie Wielkiej
Wojny 1914-1918 głównie na terenie Prus Zachodnich.
Galeria - Archiwum Państwowe w Gdańsku , Strona 1
Opracowanie: Lidia Potykanowicz-Suda
Skany: Krystyna Zalewska
Przygotowanie techniczne: Agata Biedziak, Łukasz Franiek
Galeria - Archiwum Państwowe w Gdańsku , Strona 2
Galeria - Archiwum Państwowe w Gdańsku , Strona 3
Powrót do listy galerii
Galeria - Archiwum Państwowe w Gdańsku , Strona 4