roczny plan pracy z historii dla klasy iv historia do programu nauczania
advertisement
ROCZNY PLAN PRACY Z HISTORII DLA KLASY IV HISTORIA DO PROGRAMU NAUCZANIA „WCZORAJ I DZIŚ” WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Temat lekcji Zagadnienia, materiał nauczania Wymagania na poszczególne oceny dopuszczający Czym jest historia? Czym zajmuje się historyk? Ja i moja rodzina. Obowiązki członków rodziny. Prawa i obowiązki rodziców dzieci. świat dawniej i dziś definicja historii ,praca historyka źródła historyczne poprawnie posługuje się terminami: historia, historyk rodzina i jej znaczenie w wychowaniu dzieci prawa i obowiązki poszczególnych członków rodziny rola rówieśników w rozwoju i poznawaniu świata niepowtarzalność i wyjątkowość każdego człowieka potrzeby ludzkie: naturalne, bezpieczeństwa, przynależności, uznania i szacunku, samorealizacji społeczność jako środowisko funkcjonowania człowieka wymienia prawa i obowiązki członków rodziny podaje przykłady różnorodnych potrzeb co określa, na czym polega wyjątkowość każdego człowieka wymienia potrzeby człowieka dostateczny dobry Rozdział I: Ja i moje otoczenie wyjaśnia pojęcia: tradycja, wyjaśnia różnicę pomiędzy epoka, prehistoria, historia, prehistorią i historią cywilizacja przykłady nauk wymienia w kolejności wspomagających historię chronologicznej epoki (chronologia, numizmatyka, historyczne: starożytność, archeologia, genealogia, średniowiecze, heraldyka) i wyjaśnia, czym nowożytność, się zajmują współczesność wyjaśnia, czym zajmuje się -wyjaśnia różne znaczenia historyk – badaniem źródeł pisanych bardzo dobry celujący wymienia i wskazuje na osi czasu w kolejności chronologicznej poszczególne epoki wyjaśnia, że epoki historyczne składają się na całość dziejów -wyjaśnia znaczenie tradycji dla ciągłości historycznej narodu ukazanie wpływu pracy historyka na poznanie własnymi słowami wyjaśnia, dlaczego historię nazywamy nauczycielką życia wyjaśnia, że każda nowa epoka rozpoczyna się na skutek jakiegoś wielkiego odkrycia albo wydarzenia, takiego np., jak opanowanie przez ludzi umiejętności posługiwania się pismem wyjaśnia potrzebę zaspokajania potrzeb każdego człowieka charakteryzuje rolę rodziny w życiu człowieka wyjaśnia termin społeczność tłumaczy, jakie przysługują mu prawa i jakie ma obowiązki w rodzinie człowieka potrafi wykazać role rodziny w życiu człowieka określa, czym różni się dawna rodzina od rodziny współczesnej porównanie funkcji rodziny na przestrzeni dziejów ukazanie wymienia prawa i obowiązki rodziców i dzieci Moja szkoła. Prawa i obowiązki ucznia. Sposoby zapobiegania konfliktom. rola rówieśników w rozwoju i poznawaniu świata szkoła i jej znaczenie dla przekazywania wiedzy i wychowania dzieci samorząd uczniowski i jego znaczenie w życiu szkoły prawa dziecka, prawa i obowiązki ucznia szkoła jako społeczność uprawnienia władz szkolnych statut szkoły prawa i obowiązki ucznia sposób działania rady samorządu uczniowskiego sposoby zapobiegania konfliktom szkoła dawniej i dziś zna prawa i obowiązki ucznia; podaje przykłady działań samorządu uczniowskiego w swojej szkole wskazuje przykłady działania rady samorządu uczniowskiego w swojej szkole podaje przykład postępowania zgodnego z zasadami tolerancji i sprawiedliwości odróżnia postępowanie sprawiedliwe od niesprawiedliwego zna sposoby rozwiązywania konfliktów w szkole, klasie wymienia przykłady konfliktów i sposoby ich rozwiązywania przedstawia sposoby zapobiegania konfliktom wymienia zadania samorządu uczniowskiego podaje przykłady zachowania rówieśników, które mogą mieć wpływ na zachowanie innych -podaje proste przykłady uprzejmości i tolerancji podaje przykład postępowania zgodnego z zasadami tolerancji i sprawiedliwości wyjaśnia, jakie wartości przekazuje nam szkoła wyjaśnia, co oznacza, że rodzice są naszymi pierwszymi nauczycielami podaje przykłady działalności samorządu uczniowskiego w szkole potrafi porównać szkołę dawniej i dziś wyjaśnia, czym zajmuje się w szkole samorząd uczniowski i jaki ma wpływ na życie szkoły odróżnia i charakteryzuje różne potrzeby człowieka wymienia instytucje zajmujące się ochroną praw dziecka wskazuje podobieństwa i różnice w funkcjonowaniu człowieka w społeczności szkolnej i w rodzinie Ojczyzna mała i duża. Czym jest patriotyzm. mała ojczyzna jako miejsce, w którym żyjemy legenda – opowieść zawierająca elementy fantastyczne zabytki – świadectwo historii danej miejscowości tradycja i obyczaje – wartości przekazywane z pokolenia na pokolenie różnorodność regionów historycznogeograficznych w Polsce i ich charakterystyka pojęcie patriotyzmu definicja patriotyzmu lokalnego herby jako symbole wyjaśnia pojęcie: legenda wskazuje na mapie region swojego zamieszkania i jego stolicę skąd czerpiemy informacje o regionie odnajduje na planie miejscowości siedzibę władz lokalnych wskazuje na mapie i wymienia co najmniej trzy regiony Polski i podaje ich stolice wymienia legendy związane z początkiem państwa polskiego wyjaśnia, czym jest gwara podaje co najmniej trzy przykłady potraw regionalnych wymienia co najmniej dwa przykłady tańców regionalnych podaje przykłady gwar i wskazuje na mapie obszary, z których pochodzą wyjaśnia pojęcie: mała ojczyzna podaje przykłady potraw regionalnych opowiada o swoim regionie jako o małej ojczyźnie podaje genezę symboli lokalnych -wyjaśnia, skąd się wzięły herby podaje przykłady informacji na temat zwyczajów i tradycji, jakie mogą nam przekazać nasi dziadkowie opowiada o swoim regionie jako o małej ojczyźnie odszukuje w różnych źródłach i przedstawia informacje dotyczące swojej miejscowości/regionu -wyjaśnia, skąd się wzięły herby -wymienia, jakie obyczaje i tradycje składają się na folklor opowiada, co dla niego oznacza pojęcie małej i dużej ojczyzny i jakie miejsce uznaje za swoją małą ojczyznę wymienia postacie związane z historią swojej miejscowości, rodzinnego miasta lub regionu opisuje problemy społecznogospodarcze swojej „małej ojczyzny” wskazuje na mapie Polski swoją miejscowość 2 poszczególnych miast i regionów Mieszkamy w Polsce. Symbole narodowe Polaków. Polska, nasza ojczyzna Polska i jej miejsce w Europie – położenie geograficzne, sąsiedzi krainy historycznogeograficzne Polacy jako naród Warszawa jako stolica państwa i siedziba władz państwowych, sejm i senat polskie dziedzictwo narodowe symbole państwowe – flaga, godło, hymn państwowy święta państwowe mniejszości narodowe w Polsce polonia wymienia i tłumaczy znaczenie najważniejszych świąt narodowych, symboli państwowych i miejsc ważnych dla pamięci narodowej; wskazuje na mapie i opisuje główne regiony Polski; objaśnia pochodzenie nazwy Polska wymienia polskie symbole narodowe podaje daty polskich świąt narodowych wymienia mniejszości narodowe i etniczne mieszkające na terenie Polski oraz na wybranych przykładach opisuje ich kulturę i tradycje wskazuje na mapie i wymienia sąsiadów Polski wymienia polskie symbole narodowe wymienia polskie święta wyjaśnia znaczenie słowa naród zna słowa polskiego hymnu narodowego i wie, kto jest ich autorem nazywa krainy historycznogeograficzne Polski wyjaśnia terminy: mniejszość narodowa, mniejszość etniczna narodowe tłumaczy znaczenie słowa Polonia wymienia co najmniej trzy mniejszości narodowe zamieszkujące Polskę wyjaśnia, co oznacza, że język polski jest naszym językiem urzędowym wymienia polskie święta narodowe, podaje ich daty wykonuje hymn Polski podaje imię i nazwisko autora słów Mazurka Dąbrowskiego wyjaśnia, że autor melodii nie jest znany wyjaśnia pochodzenie polskich symboli narodowych wymienia mniejszości narodowe zamieszkujące polskie krainy historycznogeograficzne omawia znaczenie polskich świąt narodowych i przedstawia ich genezę tłumaczy, czym są miejsca pamięci narodowej określa różnice między poszczególnymi regionami Polski wskazuje na mapie Polski regiony zamieszkałe przez mniejszości narodowe pokazuje na mapie świata miejsca, w których znajdują się największe skupiska Polonii opowiada o okolicznościach powstania polskiego hymnu narodowego wymienia mniejszości narodowe, które żyły w przedwojennej Polsce wyjaśnia pochodzenie polskich symboli narodowych 3 Historia moja przeszłość. Czym zajmuje się historyk? Czym się różni: baśń, legenda i historia. Źródła historyczne. Podział źródeł historycznych, zadania realizowane przez muzea. Historia- nasza przeszłość Źródła historyczne Pamiątki i tradycje rodzinne Czym zajmuje się historia Wymienia postaci baśniowa, legendarne i historyczne Źródła historyczne jako ślady przeszłości Podział źródeł historycznych Rozróżnianie prawdy od fałszu Muzea, archiwa, skanseny Prawna ochrona zabytków źródła historyczne – ich podział i przykłady archeologia jako ważna nauka pomocnicza historii źródła historyczne i ich przechowywanie w muzeach, skansenach i archiwach ochrona zabytków metody badania wiarygodności źródeł historycznych Zna pojecie źródła historyczne Potrafi dokonać podziału źródeł historycznych tłumaczy, na czym polega działalność archiwów, muzeów i skansenów wskazuje podobieństwa i różnice między muzeum a skansenem Rozdział II- Historia na ty Efekty pracy historyków wyjaśnia, czym jest historia i przeszłość tłumaczy, kim jest historyk Potrafi odróżniać prawdę od fałszu, zna pojęcia muzea archiwa wyjaśnia terminy: źródło historyczne, archeologia określa, czym zajmuje się archeolog dokonuje podziału źródeł historycznych oraz podaje ich konkretne przykłady Od przyczyny do skutku odróżnia postacie historyczne od postaci legendarnych określa różnice między legendą i baśnią Historia w książkach, filmach i grach wyjaśnia pochodzenie terminu historia tłumaczy, dlaczego uczymy się historii podaje po jednym przykładzie postaci baśniowej, legendarnej i historycznej Potrafi wymienić po jednym przykładzie postaci baśniowej, legendarnej i historycznej objaśnia znaczenie zdania: Historia jest nauczycielką życia omawia, jakie są zadania historii Zna nowoczesne metody badawcze archeologów Wie czym jest skansen wymienia informacje, jakie możemy zdobyć na podstawie źródeł historycznych Potrafi wytłumaczyć jaka role odgrywają źródła historyczne w pracy historyka wyjaśnia, dlaczego historyk powinien czerpać informacje z różnych źródeł historycznych potrafi uzasadnić dlaczego należy dbać o źródła historyczne charakteryzuje nowoczesne metody badawcze dostrzega rolę, jaką odgrywają muzea, skanseny i archiwa w dziedzinie ochrony źródeł historycznych odpowiada, dlaczego zabytki podlegają ochronie prawnej tłumaczy, w jaki sposób chroni się źródła historyczne i zabytki wskazuje, gdzie znajduje się najbliższe muzeum objaśnia, w jaki sposób należy zachowywać się w muzeum 4 Początki tradycje rodzinne. Tworzenie drzewa genealogiczneg o. Rodzinna skarby Pamiątki po przodkach Tradycje rodzinne Badanie więzi rodzinnych Drzewo genealogiczne genealogia w Internecie Czas w historii. Chronologia, czas w historii, oś czasu, epoki historyczne, podstawowe jednostki czasu. Chronologia Oś czasu Kiedy urodził się Jezus Chrystus Podstawowe jednostki czasu Epoki historyczne_ starożytność, średniowiecze, nowożytność, współczesność. Inne rachuby czasu Obliczanie czasu w historii. Określanie wieków, podział czasu na wieki i półwiecza. Obliczania czasu w historii Określanie wieków I połowy wieków Podział czasu na wieki i półwiecza Podział map. Z czego się składa mapa Pojecie mapy i planu Mapy historyczne ( z czego się składają i do czego służą, nawigacja Zna pojęcia: drzewo genealogiczne, więzi rodzinne, pamiątki rodzinne znaczenie pamiątek rodzinnych pojęcie rodu tradycje rodzinne jako czynnik łączący członków rodziny Potrafi podać przykłady pamiątek rodzinnych wskazuje na znaczenie pamiątek rodzinnych i podaje ich przykłady wyjaśnia, czym jest ród Rozdział III-Czas i mapa w historii wyjaśnia termin chronologia wskazuje narodziny Jezusa rysuje oś czasu i umieszcza z Nazaretu jako początek na niej daty naszej ery porządkuje daty w sposób odczytuje skróty: p.n.e. i n.e. chronologiczny określa czas trwania wieku i posługuje się terminami: tysiąclecia data, era, epoka historyczna, zapisuje liczby arabskie tysiąclecie, wiek, prehistoria cyframi rzymskimi wymienia epoki historyczne rysuje oś czasu i umieszcza na niej daty porządkuje daty w sposób chronologiczny posługuje się terminami: data, era, epoka historyczna, tysiąclecie, wiek, prehistoria wymienia epoki historyczne Potrafi określać Potrafi oblicza upływ czasu , ile czasu upłynęło między wskazuje daty graniczne poszczególnymi wieków i tysiącleci wydarzeniami ustala, w którym wieku rozegrało się dane wydarzenie określa datę danego wydarzenia, używając wyrażeń I połowa lub II połowa danego wieku umieszcza daty na osi czasu Zna pojęcia mapy, planu, kartografia, legenda mapy Potrafi wymienić różne rodzaje map wyjaśnia termin kartografia tłumaczy, czym są skala i Wyjaśnia czym zajmuje się genealogia omawia, w jaki sposób kultywowanie tradycji umacnia poczucie wspólnoty w rodzinie określa, czym zajmuje się genealogia tłumaczy, czym jest drzewo genealogiczne Potrafi utworzyć drzewo genealogiczne wskazuje sposoby kultywowania rodzinnych tradycji przygotowuje drzewo genealogiczne swojej najbliższej rodziny znajduje w Internecie strony, które zawierają informacje pomocne przy tworzeniu drzewa genealogicznego potrafi wykazać sposoby podtrzymywania tradycji rodzinnych wymienia i opisuje rodzinne pamiątki i tradycje wymienia epoki historyczne tysiąclecie, wiek, prehistoria wymienia epoki historyczne wyjaśnia terminy: rocznik, kronika wymienia daty graniczne epok historycznych wskazuje wydarzenia, które oznaczają początek i koniec poszczególnych epok historycznych przedstawia system rachub czasu stosowany przez muzułmanów krótko charakteryzuje poszczególne epoki historyczne Potrafi określać wieki i połowy wieków Potrafi określić przełom tysiącleci Wie skąd się wzięły różnice w kalendarzach Potrafi określić skalę mapy porównuje mapy geograficzne i historyczne odczytuje z mapy podstawowe Wytłumaczyć pojęcie GPS Charakteryzuje najstarsze mapy świata opisuje, jak dawniej wyglądały mapy i na 5 historyczna. Czytamy mapę i plan. kartografia jako nauka podobieństwa i różnice między mapą a planem znaczenie mapy w pracy historyka skala i legenda mapy informacje, jakie można odczytać z mapy podobieństwa i różnice między mapami historycznymi a geograficznymi najstarsze mapy świata Życie pierwszych ludzi Skąd pochodzi człowiek Od myśliwego do rolnika Kierunki wędrówek przodków człowieka Warunki życia ludzi w czasach prehistorycznych Od epoki kamiennej do epoki żelaza Sposoby wytopu żelaza Pierwsze cywilizacje Cywilizacja wielkich rzek Nawadnianie pól w Egipcie i Mezopotamii Opis Babilonu Osiągnięcia ludów Mezopotamii, Egipt faraonów Mumie i piramidy legenda mapy omawia, z jakich elementów składa się mapa historyczna odróżnia mapę od planu Rozdział IV-Z najdawniejszych dziejów Wie skąd pochodzi człowiek Wie jak narodziło się Zna warunki życia w rolnictwo czasach prehistorycznych umieszcza na osi czasu przybliżone daty pojawienia wskazuje na mapie tereny, się praludzi i homo sapiens na których pojawili się przodkowie człowieka, i określa kierunki ich wędrówki wymienia narzędzia, którymi posługiwali się praludzie porównuje koczowniczy i osiadły tryb Zna położenie Egiptu i Mezopotamii oraz osiągnięcia ludności zamieszkujących te tereny Zna pojęcia: piramidy, mumie, sarkofag Potrafi opisać starożytny Babilon, zna podział egipskiego społeczeństwa, wie jak budowano piramidy umieszcza na osi czasu daty powstania pierwszych państw sumeryjskich wskazuje na mapie rzeki Eufrat, Tygrys i Nil oraz informacje wskazuje na mapie historyczne stolice Polski omawia rolę mapy w poznawaniu przyczyn i przebiegu wydarzeń historycznych wyjaśnia, czym jest orientacja mapy tej podstawie porównuje, jakie wyobrażenie o świecie mieli ludzie w przeszłości, a jakie mają dzisiaj Zna sposoby wytopu żelaza omawia znaczenie umiejętności rozpalania ognia dla praludzi Potrafi porównać koczowniczy tryb życia z osiadłym omawia, jak zmieniał się wygląd człowieka wyjaśnia, co oznaczają nazwy: epoka kamienia, epoka brązu, epoka żelaza określa, jakie znaczenie dla rozwoju społeczności ludzkich miało posługiwanie się mową wymienia pierwsze uprawiane przez człowieka zboża oraz pierwsze hodowane przez niego zwierzęta tłumaczy termin dymarka przedstawia dawne i współczesne sposoby wytopu żelaza Potrafi wyjaśnić czemu ludzie zaczęli prowadzić osiadły tryb życia porównuje życie praludzi z życiem współczesnego człowieka Wie czym zajmowały się poszczególne grupy ludności w starożytnym Egipcie. wyjaśnia, kim byli Sumerowie wymienia najważniejsze osiągnięcia pierwszych cywilizacji: system nawadniający, koło, koło garncarskie, szkło, cegłę, Wie kim był Hammurabi Potrafi określić jak powstały pierwsze państwa na Bliskim Wschodzie wyjaśnia, dlaczego pierwsze cywilizacje powstały nad wielkimi rzekami Potrafi opisać jak powstała piramida Cheopsa. charakteryzuje warstwy społeczne starożytnego Egiptu 6 Od hieroglifów do alfabetu Demokratyczne Ateny. Opisanie demokracji ateńskiej, Powstanie pisma Malowane opowieścirysunki naskalne Pismo obrazkowe i klinowe Pismo alfabetyczne Historia książki Pismo obrazkowe dzisiaj Hellada i jej mieszkańcy greckie polis wielka kolonizacja demokracja ateńska Ostracyzm demokracja XXI w. antyczna Grecja jako kraj żeglarzy położenie geograficzne Wie jak powstało pismo Potrafi omówić jak wyglądało pismo obrazkowe a jak klinowe miasto Babilon podaje nazwy warstw społecznych starożytnego Egiptu tłumaczy terminy: mumia, sarkofag, piramida, faraon, Babilon, Mezopotamia kalendarz Umie rozróżnić różne rodzaje pisma umieszcza na osi czasu przybliżone daty wynalezienia pisma i powstania pierwszego pisma alfabetycznego odnajduje na mapie obszar, na którym po raz pierwszy zastosowano pismo przedstawia różne rodzaje pisma: obrazkowe, klinowe i alfabetyczne wskazuje egipskie pismo hieroglificzne jako przykład pisma obrazkowego prezentuje charakterystykę i historię pisma klinowego wskazuje Fenicjan jako twórców pisma alfabetycznego omawia ogólnie historię książki tłumaczy, że alfabety grecki i łaciński stanowią podstawę, z której wywodzą się alfabety używane współcześnie w Europie Wie jak powstało pismo klinowe wyjaśnia, jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla rozwoju cywilizacyjnego człowieka . Rozdział V-W starożytnej Grecji Zna najważniejsze założenia Omawia cechy demokracji ateńskiej charakterystyczne Zna pojęcia: demokracja, demokracji ateńskiej agora, ostracyzm, polis, wskazuje na mapie kolonie Hellada, Hellenowie, starożytną Grecję i Ateny akropol omawia położenie Wie czym zajmowali się geograficzne Grecji i jego starożytni Grecy wpływ na zajęcia ludności greckiej Opowiada na czym polegają rządy demokratyczne charakterystyczne demokracji ateńskiej opowiada o osobie i rządach Peryklesa tłumaczy, jaką rolę w Atenach odgrywał sąd skorupkowy omawia sposób działania kanałów nawadniających przedstawia najważniejsze osiągnięcia mieszkańców Mezopotamii – sześćdziesiątkowy system liczenia, jednolite jednostki miar i wag, obliczanie kątów, mierzenie czasu wymienia najważniejsze zabytki Mezopotamii i Egiptu Zna historię książki wymienia co najmniej kilka alfabetów wywodzących się z alfabetów łacińskiego i greckiego wylicza materiały pisarskie, których używano w starożytności tłumaczy, czym są piktogramy i w jakim celu się je stosuje współcześnie Omawia wielką kolonizację, wyjaśnia, czym była wielka kolonizacja, i wskazuje na mapie jej kierunki tłumaczy, na czym polegała wyjątkowość greckiej polis ocenia postępowanie Potrafi omówić dokonania Ramzesa II wyjaśnia, jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla historii jako nauki Potrafi wykazać podobieństwa i różnice pomiędzy demokracja starożytną a współczesną omawia znaczenie kontaktów zamorskich dla starożytnych Greków 7 Teatr w starożytnej Grecji. Bogowie, mity i uczeni. Grecji terminy: Hellada, Hellenowie, wielka kolonizacja, kolonia, Akropol, agora, demokracja, polis Ateny jako przykład greckiej polis Perykles – najwybitniejszy przywódca demokratycznych Aten cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej porównanie demokracji ateńskiej i współczesnej demokracji przedstawicielskiej działanie sądu skorupkowego Narodziny teatru konkursy teatralne geneza teatru greckiego najważniejsi tragedio- i komediopisarze greccy przebieg konkursów teatralnych budowa greckiego amfiteatru teatr współcześnie Wierzenie Greków Bogowie olimpijscy Herosi Dwanaście prac Heraklesa „Iliada” i „Odyseja” mity politeizm, monoteizm filozofia wyjaśnia terminy: Hellada, Hellenowie, wielka kolonizacja, kolonia, Akropol, agora, demokracja, polis wymienia cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej opowiada o osobie i rządach Peryklesa tłumaczy, jaką rolę w Atenach odgrywał sąd skorupkowy Peryklesa i uzasadnia swoją opinię podaje cechy, które powinny wyróżniać dobrego polityka i obywatela porównuje demokrację ateńską ze współczesną demokracją przedstawicielską przedstawia, w jaki sposób działał sąd skorupkowy i dlaczego odgrywał on ważną rolę w demokracji ateńskiej porównuje demokrację ateńską ze współczesną demokracją Potrafi opisać jak wyglądał teatr w starożytnej Grecji Zna pojęcia tragedia, komedia Potrafi wyjaśnić w jaki sposób powstał teatr w starożytnej Grecji umieszcza na osi czasu wiek, w którym narodził się omawia znaczenie teatru dla antycznych Greków wymienia rodzaje sztuk granych w teatrze greckim (komedia, tragedia) Zna postaci: Sofokles, Arystoteles, Eurypidesa teatr w antycznej Grecji opowiada, w jaki sposób powstał starożytny teatr tworzy krótką wypowiedź na temat Sofoklesa wymienia najważniejszych greckich dramatopisarzy Potrafi wyjaśnić dlaczego dramaty starożytnych twórców są wystawiane do dzisiaj przedstawia cechy charakterystyczne teatru greckiego opisuje przebieg konkursów teatralnych w starożytnej Grecji wskazuje, gdzie znajduje się najbliższy teatr Potrafi porównać teatr starożytny ze współczesnym określa różnice między tragedią i komedią porównuje teatr w starożytnej Grecji z teatrem współczesnym opisuje elementy, z których zbudowany był grecki amfiteatr wyjaśnia, dlaczego dramaty antycznych twórców są wystawiane współcześnie Potrafi wymienić starożytnych bogów Zna pojęcia: mity politeizm, monoteizm filozofia, herosi Wie dlaczego starożytnych Greków określa się mianem politeistów przedstawia wierzenia starożytnych Greków opisuje, jak antyczni Grecy wyobrażali sobie bogów wymienia najważniejszych greckich bogów (Zeus, Hera, Zna historię zawartą w „Iliadzie” i „Odysei” tłumaczy, czym zajmują się filozofowie podaje najważniejsze osiągnięcia starożytnych Greków opowiada co najmniej jeden mit grecki Potrafi wytłumaczyć czym zajmowali się filozofowie porównuje wierzenia Greków z innymi poznanymi religiami wymienia atrybuty greckich bogów przedstawia główne wątki Potrafi określić jakie znaczenie dla starożytnych Greków miały mity ocenia, jakie znaczenie dla współczesnych ludzi mają osiągnięcia starożytnych Greków 8 terminy: politeizm, mit, heros, filozofia najważniejsi greccy bogowie: Zeus, Hera, Posejdon, Afrodyta, Atena, Hades, Hefajstos, Ares, Apollo, Hermes dwanaście prac Heraklesa Homer i przypisywane mu dzieła starożytna Grecja ojczyzną filozofii osiągnięcia starożytnych Greków Na greckim stadionie. Porównanie igrzysk starożytnych ze współczesnymi. Starożytni sportowcy Igrzyska w Olimpii Pięciobój olimpijski Igrzyska olimpijskie współcześnie terminy: olimpiada, igrzyska olimpijskie rola sportu w starożytnej Grecji tradycje starożytnych igrzysk we współczesnych olimpiadach Rzym –droga do potęgi ,porównanie ustroju; królestwo, republika cesarstwo Rzym- Miasto na siedmiu wzgórzach, Królestwo, republika, cesarstwo Społeczeństwo starożytnego Rzymu Legion, legionista Imperium rzymskie geneza państwa Zna najważniejsze informacje o igrzyskach olimpijskich, zna pojęcia: pięciobój Posejdon, Afrodyta, Atena, Hades, Hefajstos, Ares, Apollo, Hermes) wyjaśnia terminy: politeizm, mit, heros, filozofia opowiada o Homerze i jego dziełach podaje przykłady prac Heraklesa „Iliady” i „Odysei” wyjaśnia, co oznacza wyrażenie koń trojański wskazuje przykłady dzieł sztuki współczesnej, które nawiązują do greckich mitów omawia dokonania Sokratesa, Platona i Arystotelesa w filozofii oraz Hipokratesa w medycynie Wie do czego służyły gimnazjony w starożytnych miastach greckich podaje rok i wiek pierwszych igrzysk olimpijskich oraz umieszcza tę datę na osi czasu omawia rolę sportu w życiu starożytnych Greków wymienia dyscypliny pięcioboju olimpijskiego określa, gdzie odbywały się najsłynniejsze igrzyska organizowane na cześć Zeusa Potrafi omówić sport w sztuce greckiej przedstawia przebieg antycznych igrzysk podaje rok pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich i określa wiek tego zdarzenia Wie dlaczego odrodziły się igrzyska olimpijskie przedstawia rolę igrzysk olimpijskich we współczesnym świecie wymienia nazwiska najsłynniejszych polskich olimpijczyków wyjaśnia, czym był gimnazjon i jakie miał znaczenie dla sprawności fizycznej antycznych Greków tłumaczy, co oznacza pięć okręgów na fladze olimpijskiej wylicza zasady, których powinni przestrzegać sportowcy podczas rywalizacji Dostrzega podobieństwa i różnice między igrzyskami w starożytnej Grecji a współczesnymi olimpiadami wskazuje, jak termin olimpiada rozumiano w starożytności, i objaśnia, co oznacza on współcześnie Zna strukturę społeczeństwo starożytnego Rzymu omawia różne typy ustrojów państwa rzymskiego: królestwo, republikę, cesarstwo wyjaśnia terminy: republika, zgromadzenie ludowe, senat, cesarz, prowincja Potrafi przedstawić dokonania Juliusza Cezara wyjaśnia, czym jest Wilczyca kapitolińska wymienia przyczyny upadku republiki rzymskiej porównuje ustrój republiki rzymskiej ze współczesną Potrafi wyjaśnić różnice między republiką rzymska a cesarstwem rzymskim tłumaczy, czym są języki romańskie i jakie jest ich pochodzenie Rozdział VI- W starożytnym Rzymie Potrafi opowiedzieć legendę Potrafi opisać wygląd starożytnych założeniu rzymskiego legionisty Rzymu umieszcza na osi Zna pojęcia: Królestwo, chronologicznej daty republika, cesarstwo założenia Rzymu oraz Legion, legionista zabójstwa Juliusza Cezara, a Imperium rzymskie także określa, w którym wieku rozegrały się poszczególne wydarzenia 9 rzymskiego, legenda o Romulusie i Remusie ustrój republiki rzymskiej społeczeństwo starożytnego Rzymu droga Rzymu do potęgi postać Juliusza Cezara Imperium Rzymskie i jego zasięg terytorialny legionista jako żołnierz rzymskiej piechoty ślady Imperium Rzymskiego zachowane do czasów współczesnych Osiągnięcia starożytnych Rzymian .Osiągnięcia w budownictwie, nauce i sztuce Rzym w czasach świetności Rzymskie drogi Prawo rzymskie Koloseum Prawo XII tablic Kodeks Forum Romanum Koloseum kultura i sztuka starożytnego Rzymu jako kontynuacja dokonań antycznych Greków terminy: bazylika, gladiator, kodeks prawo rzymskie i jego znaczenie dla współczesnego prawa europejskiego osiągnięcia starożytnych Rzymian w dziedzinie architektury i budownictwa (Forum Romanum, Panteon, Koloseum, akwedukty, drogi, łuki triumfalne, termy) Zna najważniejsze osiągnięcia starożytnego Rzymu wskazuje na mapie Rzym, Kartaginę i Półwysep Apeniński oraz największy zasięg terytorialny Imperium Rzymskiego przedstawia legendarne początki starożytnego Rzymu omawia zróżnicowanie społeczeństwa rzymskiego, zwracając szczególną uwagę na pozycję niewolników na podstawie ilustracji wymienia elementy stroju i uzbrojenia rzymskiego legionisty demokracją podaje różnice między republiką a cesarstwem przedstawia zasługi Juliusza Cezara i dokonuje oceny tej postaci Wie jak budowano rzymskie drogi wyjaśnia, kim byli gladiatorzy wymienia osiągnięcia antycznych Rzymian w architekturze i budownictwie: Forum Romanum, Panteon, Koloseum, akwedukty, drogi, łuki triumfalne, termy tłumaczy terminy: bazylika, kodeks opowiada, czym były Prawo XII tablic i Kodeks Justyniana Zna najważniejsze założenia prawa rzymskiego odpowiada, dlaczego dla starożytnych Rzymian ważne było budowanie dróg wskazuje prawo rzymskie jako podstawę współczesnego prawa Potrafi porównać rozrywki starożytnych Greków i Rzymian omawia najważniejsze osiągnięcia architektoniczne Rzymian opisuje, w jaki sposób antyczni Rzymianie budowali drogi odnajduje przykłady zapisów z prawa rzymskiego obowiązujących w dzisiejszym prawodawstwie oraz określa ich znaczenie Wie dlaczego współcześni prawnicy korzystają z zasad prawnych stworzonych przez starożytnych Rzymian wyjaśnia, dlaczego spisanie prawa przez antycznych Rzymian miało wielkie znaczenie dla cywilizacji europejskiej tłumaczy, dlaczego z rzymskich zasad prawnych korzystamy do dnia dzisiejszego porównuje rozrywki starożytnych Greków i Rzymian ocenia, jakie znaczenie dla współczesnych ludzi mają osiągnięcia antycznych Rzymian 10 Początki Chrześcijaństwa . Historia pierwszych chrześcijan, Nauki Jezusa Narodziny religii chrześcijańskiej Rozwój chrześcijaństwa w Imperium Rzymskim Życie Jezusa Chrystusa, symbole pierwszych chrześcijan Różne odłamy chrześcijaństwa Watykan- siedzibą Kościoła politeistyczne wierzenia starożytnych Rzymian terminy: Ewangelia, Mesjasz, apostoł, poganin, Biblia, Stary i Nowy Testament Zna najważniejsze fakty z życia Jezusa Jezus z Nazaretu jako twórca nowej religii monoteistycznej przyczyny prześladowania chrześcijan w starożytnym Rzymie rozwój chrześcijaństwa i zakończenie prześladowań Wie w jaki sposób narodziło się chrześcijaństwo znaki pierwszych chrześcijan: chrystogram i ryba różne odłamy chrześcijaństwa Watykan jako siedziba głowy współczesnego Kościoła katolickiego Zna symbole pierwszych chrześcijan i ich znaczenie umieszcza na osi czasu rok zakończenia prześladowań chrześcijan w starożytnym Rzymie i ustala wiek tego wydarzenia wskazuje na mapie Palestynę przedstawia, kim byli Jezus z Nazaretu i Konstantyn Wielki wyjaśnia terminy: Mesjasz, apostoł, poganin, Biblia, Stary i Nowy Testament określa, kiedy i gdzie narodziło się chrześcijaństwo Zna różne odłamy chrześcijaństwa opowiada o początkach chrześcijaństwa w Palestynie wymienia najważniejsze zasady nauki Jezusa z Nazaretu wylicza przyczyny prześladowań chrześcijan w starożytnym Rzymie omawia proces rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa w Imperium Potrafi wykazać dlaczego nawa religia rozprzestrzeniła się na cały świat Opracował: Mariusz Reszkowski 11
