1 δU = (1,11/k)-1 = 0,019 = 2% 2 δU = ka/2 0.5 - 1 = -0,134 = -13,4% 3 Ze wzoru na charakterystykę prądowo-napięciową diody można wnioskować, że napięcie progowe czyli napięcie od którego dioda zacznie przewodzić wynosi 0,7 V natomiast jej rezystancja w momencie przewodzenia wynosi 0,4 Ohm. Charakter tego prostownika dwupołówkowego sprawia że ujemna połówka sygnału zostanie przeniesiona nad oś OX w związku z czym miernik magnetoelektryczny zareaguje na wartość amplitudy. Należy wyznaczyć wartość średnią prądu płynącego w obwodzie która jest równa wartości prądu zakresowego miernika. Io = Iz . Ponieważ woltomierz jest wywzorcowany do wartości skutecznej, więc dla Uz = 3 V powinien płynąć prąd w obwodzie miernika równy Io. Opór woltomierza Rv to suma oporów : oporu cewki miernika, oporu, który stawiają diody i oporu rezystora dekadowego, którego przecież wartość mamy obliczyć. Iz = 3mA = 0,003A Rd – opór dekady = ? Ra – opór miernika = 20 Ohm Rp – opór diod w kierunku przewodzenia – w mostku Graetz’a są po dwie diody na każdą połówkę sygnału więc opór Rp = 2* 0,4 Ohm = 0,8 Ohm Io = Iz = Uz/Rv z tego Rv = Uz/Iz Rv = Rd + Ra + Rp z tego Rd = Rv – ( Ra + Rp ) Jednakże pod napięcie Uz nie można podstawić 3 V lecz 3 V – 2*0,7 V co daje 1,6 V, ponieważ po drodze następuje spadek napięcia na nieidealnych diodach w mostku. To co dojdzie do miernika w rzeczywistości nie będzie amplitudą sygnału ( który jest przecież po wyprostowaniu prądem stałym) pierwotnego . Ostatecznie więc: Rd = 1,6V/0,003A – ( 20 Ohm + 0,8 Ohm ) = 512,5(3) Ohm 4 Jeśli przyjąć że diody są idealne to nie ma na nich spadku napięcia i w momencie przewodzenia mają rezystancję zerową więc do tego samego wzoru podstawiamy „czyste” Uz = 3V oraz samą rezystancję miernika bez dołączonej szeregowo rezystancji diod. Rd = 3V/0,003A – 20 Ohm = 980 Ohm 5 Jeśli składowa stała sygnału będzie większa niż amplituda sygnału to wtedy cały sygnał będzie nad osią OX ( lub pod dla odwrotnego podłączenia diody i dla ujemnej składowej stałej ) i będzie możliwe poprawne zmierzenie wartości średniej wyprostowanej. Jeśli składowa stała będzie nieco mniejsza od amplitudy to wtedy dioda obetnie ujemną część sygnału ( lub dodatnią część dla odwrotnego podłączenia diody ) i obliczana wartość średnia będzie zaniżona w stosunku do rzeczywistej wartości średniej wyprostowanej – czyli nie będzie możliwe poprawne zmierzenie wartości średniej wyprostowanej. W innym przepadku cały sygnał z dużą składową stałą może znajdować się pod osią OX, więc wartość średnia wyprostowana byłaby nad osią OX ( moduł we wzorze ) ale dioda może przepuszczać tylko dodatnie fragmenty sygnału czyli w tym przypadku nie przepuści nic więc miernik pokaże 0 co będzie nieprawdą. Odpowiedź więc brzmi, że jest możliwe poprawne zmierzenie wartości średniej wyprostowanej ale tylko w określonych warunkach np. gdy cały sygnał ze składową stałą jest nad osią OX oraz dioda przepuszcza tylko dodatnie fragmenty sygnału. 6 Tak może. Prostownik wartości szczytowej pobiera małe ilości energii z jednej lub drugiej połówki sygnału i to od wartości napięcia przewodzenia diody w prostowniku czyli jakichś 0,7V – wtedy kształt sygnału może się zmienić, amplituda może lekko zmaleć, itp. Zmiany mogą być większe gdy wydajność źródła jest mała i nawet niewielki pobór mocy z tego źródła wpływa na odkształcenie przebiegu. 7 Gdy podłączymy kondensator poprzez diodę do napięcia o amplitudzie 50V ( mowa o prostowniku wartości szczytowej w układzie szeregowym ) wówczas kondensator naładuje się do tych 50V ( załóżmy że kondensator ładuje się dodatnią połówką sygnału ) . Gdy funkcja zacznie opadać ( sinusoida ) wtedy kondensator nie jest już ładowany przez diodę. Jednak w tym momencie dioda jest polaryzowana w kierunku odwrotnym i zaczyna się na niej odkładać napięcie międzyszczytowe, któremu stawia opór ale tylko do wartości napięcia równemu maksymalnemu napięciu przebicia ( czyli wtedy kiedy złącze typu P-N *positivenegative poddaje się i następuje ruch elektronów w diodzie także w drugim kierunku czyli „pod prąd” ) czyli 100V ( międzyszczytowe ). Wniosek taki, że przy 50V, na diodzie podczas opadania wykresu sygnału odkłada się aż 100V co jest granicą jej wytrzymałości, więc amplituda tego sygnału powinna być mniejsza niż połowa napięcia przebicia. 8 W tym zadaniu odpowiedź jest ta sama, różnica polega tylko na tym, że kondensator jest rozładowywany przez opór powstały z równolegle połączonej rezystancji wejściowej miernika i oporu diody w kierunku zaporowym, połączonych szeregowo z oprem wewnętrznym źródła sygnału. Reszta się nie zmienia bo dioda w dalszym ciągu jest podłączona szeregowo poprzez diodę. arysować prostowniki wartości szczytowej w układzie równoległym i szeregowym, narysować przebiegi napięć na wyjściu tych prostowników, napisać jakie napięcie musi wytrzymywać dioda. U=pierw(2)*Um Um=I*Rd+Uz I=Uz/Rv ostatecznie Rd=[(Um*pierw(2)-Uz)*Rv]/Uz gdzie Um to tak naprawde zakres jaki trzeba ustawic Uz to zakres woltomierza LM3 Rv to rezystancja woltomierza LM3 zalezna od wartosci napiecia Uz ze wzoru 1000om/V*Uz tau=Rv*Cx -> Cx=tau/Rv tau, Um, Uz jest podane opornik dekadowy nalezy podlaczyc szeregowo z LM3 za pomoca kabla z jednej str BNC a z drugiej zwykle kabelki do zdaje sie wyjscia plytki (ale tu nie jestem juz taki pewien moze byc i wejscie ale to powinno w praniu wyjsc) tzn strone z BNC kabla wlaczamy do plytki druga str kabla: jeden kabelek do dekady drugi do LM3 i jeszcze jednym zwyklym kabelkiem laczymy wolne zaciski dekady i LM3 1. podaj definicję wartości skutecznej 2. Opisz zasadę działania i błąd częstotliwości przetwornika wartości szczytowej(dowolnego). na wejsciu jest sobie sygnal sinusoidalny od 7 do -1 V i sa sobie 4 uklady z dioda i kondensatorem, 2 szeregowe i 2 rownolegle narysowac jak bedzie wygladal sygnal na wyjsciu odp: przy szeregowym na wyjsciu bedzie stala wartosc 7 albo -1 (zaleznie od polaryzacji) a przy rownoleglym sygnal bedzie "dosuniety" gora lub dolem do osi OX (warto tez zaznaczyc linia przerywana wartosc srednia) podaćdefinicjęwartości skutecznej prądu i(t) WEJŚCIÓWKI 2a: omówić działanie przetwornika szczytowego szeregowego 2b: podać główną różnicę między aktywnym a pasywnym przetwornikiem 1.Na wejscie sygnal: 5+6sinwt [V]. Zastosowano prostownik wartosci szczytowych rownolegly. Narysowac wykresik oraz podac wartosc napiecia pokazana przez miernik. 2.Ten sam sygnal, tylko prostownik szeregowy, nie trzeba bylo rysowac, podac wartosc na mierniku, 1. sinusoida od -3V do 5V stan ustalony (bez ladowania kondensatora na poczatku) 4 wykresy (szeregowy i równoległy, obie polaryzacje) 2. narysowac schemat V szczytowego szeregowego i rownoleglego + co wskaze woltomierz magnetoelektryczny. 1. wzor na napiecie skuteczne i srednia wyprostowana 2. 5 z pyt kontrolnych 3. podac sposob wyznaczenia nieliniowosci pomiaru(?) Był podany sygnał prostokątny(e=0.5), jego dolna wartość to -1, a górna 5. Narysować sygnał jaki powstanie w prostowniku jednopołówkowym i dwupołówkowym. Podać co wskaże woltomierz magnetoelektryczny podłączony do tych prostowników. ( odpowiednio 2,5V i 3V) trzeba bylo narysowac schemat prostownika wartosci szczytowej równoleglego i szeregowego (to bylo malo zaskakujace). ponadto narysowal na tablicy wykres sygnalu trojkatnego i trzeba bylo narysowac jak bedzie wygladal sygnal po przejsciu przez kazdy z w/w prostowników i co wskaze woltomierz magnetoelektryczny podlaczony do tego prostownika. 1. Narysować schemat prostownika dwupołówkowego i przebieg sygnału na poszczególnych elementach. (potem jak omawiał, okazało się, że nie tylko możliwym mostek Gretza był rozwiązaniem ale też układ transformatorowy w którym były dwa sygnały przesunięte o pi/2) 2. Jakiego przetwornika należy użyć do pomiaru wartości składowej zmiennej i dla czego? (w skrócie prostownik szczytowy w układzie równoległym, bo kondensator usuwa składową stałą) Kilka rad: 5.5.2 warto dać na generatorze f=1kHz, Um=10V, a na oscyloskopie 0.2 ms/dz, 5V/dz, ustawcie sobie tak poziomą position, żeby wszystko pasowało w kratki - szybciej się rysuje. Przy prostowniku wartości średniej lepiej oscylogramy narysować w domu, bo wyglądają dokładnie tak, jak powinny w teorii, przy prostownikach szczytowych KONIECZNIE na każdym oscylogramie umieścić obydwa sygnaływejściowy i wyjściowy, do tego napisać jakie paramtery (f, c, r) były dla nich. Ja zrobiłem dla każdego prostownika szczytowego 5 oscylogramów: pierwszy bez psujących go parametrów (f=1kHz, c=1.5 mikroF (wbudowany), r=0) drugi ze ZMNIEJSZONĄ częstotliwością (ja zwiększyłem i nic się nie zmienia - za to mi ciachnął punkty) trzeci ze zmniejszoną pojemnością (u mnie był taki sam jak pierwszy niezależnie czy dawałem kondensator najmniejszy, czy największy - w protokole napisałem o najmniejszej pojemności) czwarty i piąty z obciążeniem odpowiednio R1 i R2 5.5.3a Mogliśmy sobie wybrać dowolne napięcie i natężenie zakresow, ja wybrałem 7.5 mA i 5 V (dla takiego zakresu opór A-mierza wynosi 3 Ohm). Opór dekady dla tych ustawien wynosił: Rd=(5V/(k*7.5 mA))-3 Ohm=597 Ohm. Charakterystyka przetwarzania to linia prosta biegnąca od (0, 0) do (5V, 7.5 mA) oś X - napięcie, oś Y natężenie (to co w Duszy na stronie 184) 5.5.3b Tego nie miałem, ale Rd=Rv(ka-1) 5.5.4 (to dla 5.5.3a woltomierza zrobię) Tutaj się okaże, że woltomierz o zaniżał wyniki, bo miał opór, którego nie braliśmy pod uwagę. Trzeba na generatorze dać mu takie napięcie, żeby wskazówka poszła na sam koniec podziałki i potem nie ruszając generatora podłączyć go do multimetru - wskaże 6.8V co jest rzeczywistym napięciem zakresowym. Żeby napięcie zakresowe było zgodne z zamierzonym, należy podłączyć generator do multimertu i wybrać napięcie żeby było dokładnie 5V, później go przełączyć do naszego woltomierza (wskazówka będzie gdzieś tak w 2/3 podziałki i tak zmniejszać opór dekady, żeby wskazówka poszła na koniec podziałki (u mnie było to 377 Ohm na dekadzie chyba). Charakterystyka rzeczywista jest bardzo prosta do zrobienia - dajesz na generatorze 5V (musi być podłączony do multimetru) i przełączasz do naszego woltomierza i sprawdzasz ile działek pokaże - tą czynność powtórzyłem dla (0.5V, 1V, 1.5V, 2V, 3V, 4V, 5V) i był zadowolony (trzeba zagęścić pomiary przy małych napięciach) Później trzeba przerysować to na wykres działki(napięcia). Można też jak się ma czas narysować jak duże jest przekłamanie nieliniowości od naopięcia (różnica między idealną a rzeczywistą w zależności od napięcia. Jak jeszcze starczy czasu to szybko podziałkę nieliniową z tych danych co mierzyliśmy i da się to skończyć przed czasem! - jak wcześniej wspomniane, cacy jest sygnał 1khz, 10V amplituda i oscyl 5V/dz i 0.2ms/dz - napięcie na wyjściu prostownika szczyt. szeregowego będzie trochę zaniżone, wynika to z faktu, że dioda zast. w układzie nie jest idealna i występuje na niej spadek napięcia (równy tej różnicy) - cała grupa miała do zrobienia woltomierz z 5.5.3a (wart. średniej). Mieliśmy uzasadnić dlaczego korzystaliśmy z prostownika pasywnego, a nie aktywnego. Sam nie wiem, chyba nie ma to większego znaczenia, z prostow. pasywnym wiadomo co i jak podłączyć Podczas laborki należy zwrócić uwagę na wyskalowanie woltomierza. Podziałka będzie nie liniowa. Robimy to w ten sposób że robimy charakterystykę działki/napięcie (napięcie odczytujemy z woltomierza cyfrowego podłączonego do źródła) i patrzymy ile działek wypada dla całkowitych wielkości napięcia. Na skali muszą być "okrągłe" wielkości tzn liczby całkowite, ewentualnie dodatkowo połówki, natomiast odstępy między nimi nie muszą być równe. Nie można tego zrobić tak że bierzemy "okrągłe" działki z woltomierza podłączonego do prostownika i przypisujemy im wartości z woltomierza podłączonego do źródła...