Wydział Zamiejscowy SWPS we Wrocławiu Kierunek studiów: psychologia Rok akademicki 2014/2015 semestr zimowy/letni Problemy w życiu seksualnym. Bądź ekspertem./Problems in sexual life. To be an expert. Forma: seminarium – zajęcia fakultatywne Liczba godzin: 30 (24 w sali i 6 w e-learningu) ECTS: 3 Tryb studiów: stacjonarne Wpis do indeksu: prowadzący jest zobligowany do poinformowania tych studentów, którzy wyrażają chęć otrzymania wpisu w indeksie o możliwości uzyskania wpisu (terminie, miejscu).Dziekanat nie uzupełnia wpisów imieniu prowadzących. Prowadzący mgr Marzena Gmiterek Kontakt dla studentów [email protected]; [email protected] Wymagania; kursy wprowadzające wymagane lub zalecane Opis kursu: Zajęcia mają charakter ćwiczeniowy, połączony z otwartą dyskusją. Głównym założeniem jest wykorzystanie potencjału studentów, rozwój twórczego myślenia. Realizacja zadań zaliczeniowych ma pobudzić twórczy stosunek do omawianych zagadnień, przygotować studentów do kontaktu z Klientami. Rezultatem pracy na zajęciach ma być kompendium wiedzy w postaci papierowego informatora na temat osób z określonymi problemami seksualnymi, możliwych form pomocy terapeutycznej, edukacji seksualnej, spisem miejsc we Wrocławiu zajmujących się pomocą w danej dziedzinie. Główny nacisk położony jest na : Zdobycie wiedzy na temat seksualności wybranych grup. Zdobycie i poszerzenie wiedzy na temat problemów seksualnych wśród osób z konkretnymi problemami zdrowotnymi/społecznymi. Praktyczne zastosowanie wiedzy w życiu społecznym. Ułatwienie studentom wykonywania przyszłej pracy psychologa/seksuologa poprzez zdobycie wiedzy w połączeniu z praktyką. Poruszanie zagadnień, które cieszą się zainteresowaniem studentów związanych z pomocą psychologicznoseksuologiczną Pacjentom. Cel zajęć: Nabywanie umiejętności rozumienia specyficznych problemów na tle seksualnym osób z różnych grup społecznych oraz zaangażowanie w zdobywanie informacji od przedstawicieli tych grup. Opracowanie informatora, który ma posłużyć studentom w przyszłości jako „ściąga” w pracy z Klientem. Jednocześnie poruszane tematy przybliżą uczestnikom seminarium możliwe drogi dalszego kształcenia podyplomowego w zakresie seksuologii. Ważnym elementem zajęć jest przybliżenie etycznych zagadnień pracy w obszarze seksuologii. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną. Warunki zaliczenia : Projekt : W ramach zaliczenia studenci wykonają projekt z wybranego przez siebie obszaru zainteresowań (tematy podane poniżej). Projekty będą realizowane w grupach 2-3 osobowych, zgodnie z kierunkiem zainteresowań studentów, pokrywających się z działami zawartymi w sylabusie. Konieczne jest przygotowanie merytoryczne na bazie podanej literatury. Forma: spotkanie jednej grupy z osobą spełniającą kryteria tematu poruszanego na kolejnych zajęciach. Przeprowadzenie z nią wywiadu (wg schematu przedstawionego przez prowadzącego). Zaprezentowanie w formie prezentacji multimedialnej rezultatów rozmowy, propozycji pomocy psychologiczno-seksuologicznej oraz miejsc we Wrocławiu świadczących pomoc w tym zakresie. Praca wszystkich uczestników seminarium nad możliwymi formami oddziaływań psychologicznych w danej grupie osób z problemami seksualnymi. Spisanie uzyskanych rezultatów i zestawienie ich w formie kompendium wiedzy i informatora. Aktywność: atmosfera merytorycznej dyskusji, aktywność uczestników, w dyskusji korzystanie z podanej literatury oraz innych źródeł. Uczestnictwo w zajęciach: dopuszczalne dwie nieobecności (odrobienie każdej następnej musi zostać ustalone z prowadzącym) Ocena końcowa: przeprowadzenie wywiadu + prezentacja multimedialna + zestawienie opracowanych zagadnień i zaproponowanej pomocy psychologiczno-seksuologicznej + aktywność Tematy poszczególnych zajęć 1. Sport i seks – czy to dobre połączenie Czy istnieje zróżnicowane podejście do seksu w zależności od dyscypliny sportu? Jakie mogą być zalety, a jakie wady uprawiania wyczynowo sportu w kontekście sprawności seksualnej, płodności? Jaka jest rola psychologa sportu? + omówienie wymagań zaliczenia ćwiczeń na bazie tematu dotyczącego seksualności sportowców Literatura/Materiały: http://sportwyczynowy.com/sw/2010_4/123.pdf http://www.szczawinski.cba.pl/wywiady/starowicz.html 2. Seksualność podczas ciąży Problemy charakterystyczne – z czym pary mogą zgłosić się do psychologa (na podstawie wywiadu i literatury) Jak można wykorzystać fizjologiczne aspekty ciąży do zapobiegania zgłaszanym problemom? Czy problemy tkwią w zmianach zachodzących w wyniku ciąży, czy mają swoje źródło gdzie indziej? Współczesne formy wsparcia dla kobiet w ciąży Jakie formy wsparcia dostępne są mężczyznom, którzy mają zostać ojcami? Literatura/Materiały: Bancroft, J. (2009).Ciąża i okres poporodowy. (W:) J. Bancroft, Seksualność człowieka, Wrocław: Elsevier Urban&Partner Czyżkowska, A. (2009). Zaburzenia seksualne z perspektywy terapii systemowej. (W:) Przegląd Seksuologiczny, nr 18 Lew-Starowicz, Z., Skrzypulec V. (2010). Seksualność kobiet w okresie ciąży i połogu. (W:) Podstawy seksuologii, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL Matusiak-Kita, M., Zdrojewicz, Z. (2010). Seksualność kobiet w ciąży, w okresie poporodowym i karmienia piersią. (W:) Przegląd Seksuologiczny, nr 21 3. Seksualność osób z nowotworami Omówienie problemów, z jakimi borykają się osoby chore, ze szczególnym naciskiem na nowotwory piersi, narządów układu moczowo-płciowego (wywiad + literatura) Jaką rolę pełni psycholog w kontakcie z Pacjentem onkologicznym? Czy psycholog powinien skupić się na pracy psychologicznej tylko z Pacjentem, czy pracować z parą? Co można zaproponować Pacjentowi onkologicznemu w ramach pomocy psychologiczno-seksuologicznej? Wzory skal, schematów ciała wykorzystywane podczas pracy z parami (udostępnia prowadzący) Literatura/Materiały: Bancroft, J. (2009). Ginekologia. (W:) J. Bancroft, Seksualność człowieka, Wrocław, Elsevier Urban&Partner Charzyńska, E. (2011). Mieć raka piersi i wciąż czuć się kobietą – doświadczenia pacjentek o różnych orientacjach psychoseksualnych. (W:) K. Palus, Płeć. Między ciałem, umysłem i społeczeństwem. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM Dorfmuller, M. (2011). Trzy ważne pojęcia: czas, wsparcie i czułość, w tym seksualność. (W:) M. Dolfmuller, H. Dietzfelbinger, Psychoonkologia. Diagnostyka – Metody terapeutyczne. Wrocław: Elsevier Urban&Partner Schover, L. R. (2005). Problemy seksualne a choroby przewlekłe. (W:) S. R. Leiblum, R. C. Rosen, Terapia zaburzeń seksualnych. Gdańsk: GWP Yalom, I. D. (2008). Jak zajmować się lękiem przed śmiercią. Rady dla terapeutów. (W:) I. D. Yalom, Patrząc prosto w słońce. Jak przezwyciężyć grozę śmierci. Warszawa, Instytut Psychologii Zdrowia 4. Seksualność osób niepełnosprawnych Seksualność kobiet, a seksualność mężczyzn po urazie kręgosłupa – najpierw trzeba zrozumieć. Przegląd możliwych problemów: od akceptacji swojej seksualności po posiadanie potomstwa. Rola psychologa w rehabilitacji seksualnej tej grupy Pacjentów. Powszechna Deklaracja Praw Seksualnych (udostępnia prowadzący) – omówienie w kontekście sytuacji w Polsce. Literatura/Materiały: Długołęcka, A., Lew-Starowicz, Z. (2010). Seksualność osób niepełnosprawnych. (W:) Długołęcka, A., Lew-Starowicz, Z. Jak się kochać? Edukacja seksualna dla każdego. Świat książki Radomski, D. (2005). Czynniki utrudniające realizację życia erotycznego osób niepełnosprawnych fizycznie. (W:) Seksuologia Polska, TOM 3, nr 1 Radomski, D., Tederko, P. (2009). Zdrowie seksualne osób po urazie kręgosłupa powikłanym zaburzeniami neurologicznymi. (W:) Seksuologia Polska, TOM 7, nr 2 5. Cyberseks – kto i dlaczego korzysta? Kto wg badań korzysta z cyberseksu? Charakterystyka interakcji seksualnych w Internecie. Problemy związane z korzystaniem z takiej formy relacji. Jak psycholog powinien przygotować się do pracy z osobą zgłaszającą uzależnienie od cyberseksu? Literatura/Materiały: Leśnicka A. (2009). Cyberseks w polskim Internecie – ankieta dla użytkowników czatów erotycznych. (W:) Seksuologia Polska, TOM 7, nr 1 Lew-Starowicz, Z., Skrzypulec V. (2010). Cyberseksualność. (W:) Podstawy seksuologii, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL Pozdał, M. (2008). Cyberseks – cyberprzyjemność? Internetowa aktywność seksualna. Nowe możliwości i zagrożenia. (W:) A. Jadko, Tabu seksualności. Warszawa: Acadamica Wydawnictwo SWPS Nowicka, M., Skowroński, D. (2008). Kto korzysta z seksu internetowego w Polsce? (W:) Seksuologia Polska, TOM 6, nr 1 6. Seksualność Dorosłych Dzieci Alkoholików Charakterystyczne mechanizmy i problemy w relacjach intymnych Gdzie i jakiej pomocy powinni szukać? Czy DDA jest się do końca życia? Terapia systemowa – zestaw pytań do wykorzystania podczas wywiadu z Pacjentem (udostępnia prowadzący) Literatura/Materiały: Filipiak-Siewodnik A., Izdebska A., Kałęcka A., Kroll B., Łabuńsko B., Małolepsza K., Wolny J., Scholz B., (2006). Intymność w związkach dorosłych dzieci alkoholików. (W:) (red.) L. Cierpiałkowska, Oblicza współczesnych uzależnień. Poznań: Wyd. Naukowe PWN Filipiak, M., Waszyńska, K. (2009). Aktywność seksualna osób dorosłych pochodzących z rodzin alkoholowych. Doniesienia z badań. (W:) Seksuologia Polska, TOM 7, nr 1 http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/796-dda-kim-jestesmy.html 7. Seksualność ludzi biznesu Specyficzne problemy (ustalone na podstawie wywiadu, literatury). Związki partnerskie – charakterystyka Biznesmeni w terapii – jakimi są pacjentami, jak pomóc Jak zminimalizować ryzyko w pracy z pacjentem biznesowym: niesystematyczności, motywacji zewnętrznej, prób manipulacji Literatura/Materiały: Lew-Starowicz, Z. (2011). Specyficzne problemy seksualności ludzi biznesu. (W:) W. Baranowski, Z. Lew-Starowicz, P. Radziszewski (red.), Seks u ludzi biznesu – funkcje i dysfunkcje seksualne w nowej grupie pacjentów (Rozdział 14). Milanówek: ER Investment Skorupska, S., Mamcarz, A. (2011). Ruch a seks – co polecać w biznesie. (W:) W. Baranowski, Z. Lew-Starowicz, P. Radziszewski (red.), Seks u ludzi biznesu – funkcje i dysfunkcje seksualne w nowej grupie pacjentów (Rozdział 18). Milanówek: ER Investment 8. Seksualność kobiet w okresie menopauzy i po Co kobieta traci, a co zyskuje? Z czym Pacjentka może mieć problem i zgłosić się do psychologa? Psycholog, czy ginekolog – współpraca w oddziaływaniach na sferę psychicznych i biologicznych zmian związanych ze starzeniem się organizmu. Przykład publikacji dla osób w wieku senioralnym (przewodnik seksualny – udostępnia prowadzący) Literatura/Materiały: Bakalczuk, Sz., Bakalczuk, G., Jakiel, G. (2005). Menopauza a zaburzenia seksualne kobiet. (W:) Seksuologia Polska, TOM 3, nr 2 Beisert, M. (2011). Problemy seksualne starszych kobiet. (W:) Seksualność w cyklu życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Fabiś, A., Fabiś, A. (2008). Aktywność seksualna osób starszych. (W:) A. Jadko, Tabu seksualności. Warszawa: Acadamica Wydawnictwo SWPS Leiblum, S. R., Segraves, R. T. (2005). Terapia seksualna osób w podeszłym wieku. (W:) S. R. Leiblum, R. C. Rosen, Terapia zaburzeń seksualnych. Gdańsk: GWP, s. 493-501 9. Życie seksualne osób samotnych/singli Omówienie wybranych (zaproponowanych przez studentów) zachowań związanych z brakiem partnera seksualnego Wybór, czy przymus Aseksualność, autoerotyzm Oddziaływania psychologiczne, terapeutyczne – dla kogo? Literatura/Materiały: Bancroft, J. (2009). Aseksualność. (W:) J. Bancroft, Seksualność człowieka, Wrocław: Elsevier Urban&Partner Czernecka, J. (2011). Wielkomiejscy single. Warszawa: Wydawnictwo Poltekst, s. 182-209 Lew-Starowicz, Z. (2002). Życie seksualne osób samotnych. (W:) Z. Lew-Starowicz, Seks w sieci i nie tylko… Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Medyczne http://www.wprost.pl/ar/?O=49343&pg=0 10. Seksualność w związkach na odległość Co partnerzy zyskują, a co tracą będąc daleko od siebie? Czy bycie w związku na odległość może być problemem? Czy jest to gorsza/lepsza wersja, niż bycie ze sobą na co dzień? Zasady funkcjonowania związków miłosnych Terapia indywidualna, czy terapia par – która skuteczniejsza? Literatura/Materiały: Beisert, M. (2011). Zasady funkcjonowania związków miłosnych. (W:) Seksualność w cyklu życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN http://kobieta.dziennik.pl/seks-bez-tabu/artykuly/220544,jak-ocalic-bliskosc-w-zwiazku-na-odleglosc.html http://www.partnerforlife.pl/zwiazki-na-odleglosc/ http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/203-ich-dwoje.html 11. Aktywność seksualna a używki (alkohol i narkotyki) Czy w ten sposób możemy sobie pomóc i zwiększyć satysfakcję z życia seksualnego? Zyski vs. koszty Zachowania ryzykowne Możliwe formy terapii w przypadku uzależnienia Literatura/Materiały: Bancroft, J. (2009). Seksualne aspekty uzależnienia od alkoholu i narkotyków. (W:) J. Bancroft, Seksualność człowieka, Wrocław: Elsevier Urban&Partner Habrat, B. (2011). Substancje psychoaktywne (alkohol, leki, narkotyki), a zachowania seksualne. (W:) W. Baranowski, Z. Lew-Starowicz, P. Radziszewski (red.), Seks u ludzi biznesu – funkcje i dysfunkcje seksualne w nowej grupie pacjentów (Rozdział 18). Milanówek: ER Investment http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/1042-psychologiczna-problematyka-uzaleznien-od-alkoholu-inarkotykow.html http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/735-pierwszy-kontakt-terapeutyczny-z-osoba-uzalezniona-odalkoholu.html 12. Zebranie i podsumowanie projektów Zajęcia e-learning (uzupełnienie wiedzy, dyskusja na forum, udzielenie odpowiedzi na poniżej postawione pytania) 1. Jak wygląda życie seksualne prostytutek? 2. Wpływ zdrady na funkcjonowanie seksualne związku. 3. Jak mówić zrozumiale dla Pacjenta o jego seksualności – na podstawie doniesień z badań. Materiały do zajęć zostaną także udostępnione na platformie e-learning.