Metadane scenariusza Badanie wpływu detergentów na kiełkowanie nasion i wzrost rzeżuchy 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: zna wpływ detergentów na rozwój nasion rzeżuchy, wie, co to są detergenty, wie, jak detergenty działają na rośliny w przyrodzie. b) Umiejętności Uczeń potrafi: zaplanować i wykonać doświadczenie, przedstawić wyniki prowadzonego doświadczenia, dokonać interpretacji uzyskanych wyników, ocenić zależność między ilością detergentu a wzrostem rzeżuchy, formułować wnioski. 2. Metoda i forma pracy metoda grupowo–laboratoryjna, dyskusja 3. Środki dydaktyczne zestawy prowadzonych hodowli, karty obserwacji uczniów 4. Przebieg lekcji a) Faza przygotowawcza Wprowadzenie do tematu poprzez podanie definicji detergentu. Uczniowie wymieniają detergenty, których używają na co dzień. b) Faza realizacyjna Omówienie prowadzonych przez uczniów doświadczeń, obrazujących wpływ ilości detergentu na rozwój rzeżuchy oraz prezentacja wyników poszczególnych grup. Uczniowie tydzień przed planowanymi zajęciami zostali podzieleni na grupy. Każdy zespół przygotował w oparciu o kartę pracy (załącznik 1) pięć zestawów hodowlanych. c) Faza podsumowująca Zespoły otrzymują karty pracy (załącznik 2) i wykonują zawarte w nich zadania. Uczniowie przedstawiają na forum klasy swoje odpowiedzi. 5. Bibliografia E. Dudek, E. Szedzianis, K. Tryl, Przyroda 6, Wiking, Wrocław 2000. 6. Załączniki a) Karta pracy ucznia Załącznik 1. Doświadczenie obrazujące wpływ ilości detergentu na rozwój rzeżuchy Pomoce: nasiona rzeżuchy, wata, spodeczki, płyn do mycia naczyń, zakraplacz. Przygotujcie roztwory wody z płynem do mycia naczyń: I roztwór: 1 litr wody + 2 krople płynu. II roztwór: 1 litr wody + 3 krople płynu. III roztwór: 1 litr wody + 4 krople płynu. IV roztwór: 1 litr wody + 5 kropli płynu. Wykonajcie 5 zestawów hodowlanych: I. Zestaw - kontrolny. Na spodeczku rozłożona wata, na niej 20 nasion rzeżuchy podlewanych przez 7 dni wodą z kranu. Cała hodowla osłonięta pojemnikiem po lodach, który chronić będzie nasiona przed wyschnięciem. Hodowla umieszczona jest na parapecie okna. II. Zestaw. Hodowla przygotowana jak w zestawie I., nasiona podlewane są roztworem nr I. III. Zestaw. Hodowla przygotowana jak w zestawie I, nasiona podlewane są roztworem nr II. IV. Zestaw. Hodowla przygotowana jak w zestawie I, nasiona podlewane są roztworem nr III. V. Zestaw. Hodowla przygotowana jak w zestawie I, nasiona podlewane roztworem nr IV. Wyniki doświadczenia odnotujcie w karcie obserwacji. Zestawienie wyników wszystkich hodowli: DATA ZESTAW I ZESTAW II ZESTAW III ZESTAW IV ZESTAW V Ile nasion Wysokość Ile nasion Wysokość Ile nasion Wysokość Ile nasion Wysokość Ile nasion Wysokość zakiełko- roślin zakiełko- roślin zakiełko- roślin zakiełko- roślin zakiełko- roślin wało wało wało wało wało Dokonajcie analizy prowadzonych przez siebie hodowli oraz wypełnijcie tabelkę zbiorczą. ZESTAWY I II III IV V Ile średnio nasion zakiełkowało Średnia wysokość rzeżuchy Udzielcie odpowiedzi na następujące pytanie: Jaki jest wpływ detergentów zawartych w płynie do mycia naczyń na kiełkowanie nasion i wzrost rzeżuchy? …………………………………………………………………………………………………………. Na podstawie uzyskanych wyników przedstawcie zależność między wzrostem rzeżuchy a ilością płynu do mycia naczyń w poszczególnych zestawach. wysokość roślin 1 2 3 4 5 krople płynu na 1 litr wody Załącznik 2. Wykonaj zadania. 1. Niewielkie ilości detergentów przyśpieszają czy hamują wzrost roślin? 2. Jak nazywamy środki stosowane w rolnictwie w celu uzyskania lepszych plonów?.................. 3. Uzasadnij słuszność stwierdzenia: Detergenty znajdujące się w środkach czystości działają podobnie jak nawozy sztuczne. ……………………………………………………………………………………………………. 4. Ustal logiczny ciąg zdarzeń w zbiorniku wodnym. 1) Rośliny w zbiorniku wodnym zaczynają gwałtownie rosnąć – zjawisko to nazywamy zakwitem. 2) Nawozy sztuczne wraz z wodami gruntowymi docierają do zbiornika wodnego. 3) Zwierzętom żyjącym w wodzie brakuje tlenu. 4) Ze zbiornika ubywa wody, zbiornik zamienia się w podmokłą łąkę. 5) Zbiornik wodny jest nadmiernie użyźniony. 6) Obumierające szczątki roślin są rozkładane i dno zbiornika staje się jeszcze bardziej żyzne, zbiornik zarasta coraz większa ilością roślin. Prawidłowy ciąg zdarzeń jest następujący: ……………………………………………………………… b) Zadanie domowe 1. Porozmawiaj z rodzicami i udziel odpowiedzi na następujące pytanie. Ile środków czystości: płynu do mycia naczyń, proszków do prania, mydła, szamponu zużywa twoja rodzina w ciągu jednego miesiąca? 2. Podaj, co najmniej jeden sposób ograniczenia zużycia detergentów w twoim gospodarstwie domowym. 7. Czas trwania lekcji 45 minut 8. Uwagi do scenariusza brak