2.1. Historia internetu 1969

VI
Internet
Dr inż. Dariusz Skibicki
1. Co to jest Internet
Internet (inter- + ang. net ‘sieć’) infor. globalna sieć komputerowa
zapoczątkowana w latach 60. XX w. obecnie łącząca ze sobą miliony
komputerów na całym świecie, umożliwiając ich użytkownikom
wzajemne przesyłanie informacji za pomocą sieci telefonicznej oraz
tzw. łączy specjalnych, np. światłowodów, łączy satelitarnych.
Podwaliny pod powstanie Internetu
położono na początku lat 60., kiedy
amerykańska firma RAND Corporation
prowadziła badania nad możliwością
dowodzenia łączności w warunkach wojny
nuklearnej. Na podstawie jej raportów
podjęto badania nad skonstruowaniem
sieci komputerowej mogącej funkcjonować
pomimo zniszczenia jej części np. w wyniku
ataku atomowego.
Internet łączy miliony
komputerów na świecie
2.1. Historia internetu
1969 - Powstała ARPAnet, sieć czterech komputerów stworzona przez amerykańską
agencję rządową ARPA.
1970 - Uruchomiona została pierwsza wersja FTP, File Transfer Protocol, dzięki
któremu powstaną w Internecie biblioteki programów, a także sterowników do sprzętu,
dokumentacji.
1971 - Początki poczty elektronicznej. Ray Tomlinson wysyła pierwszą wiadomość
elektroniczną.
1972 - Powstaje Telnet, aplikacja pozwalająca na zdalną pracę na odległych
komputerach - połączenie się z nimi i uruchamianie programów.
1973 - Do ARPANETu włączone zostały pierwsze instytucje spoza Stanów
Zjednoczonych: University College of London w Wielkiej Brytanii i Royal Radar
Establishment w Norwergii.
1974 - Po raz pierwszy pojawia się słowo Internet, w opracowaniu badawczym
dotyczącym protokołu TCP, napisanym przez Vintona Cerfa o Boba Kahna A Protocol
for Packet Intercommunication. W uznaniu za tą i inne zasługi Vinton Cerf jest znany
jako "ojciec Internetu".
1977 - TheoryNet połączył pocztą elektroniczną stu naukowców: powstała lista
dyskusyjna (mailing list). Opracowano protokoły TCP i IP.
1979 - Powstaje Usenet, tekstowe grupy dyskusyjne. Dziś Usenet to ponad 50 tysięcy
grup i miliony użytkowników, czytających i biorących udział w dyskusjach.
1982 - W sieci komputerowej pojawiają się uśmieszki (smileys), tekstowe znaczki
wyrażające emocje, powszechnie używane w poczcie i grupach dyskusyjnych.
2.2. Historia internetu
1983 - Od ARPANET odłączono jej część wojskową, tworząc MILNET. W ARPANET
hosty i i sieci zaczynają używać protokołu TCP/IP. Powstaje właściwy Internet.
1984 - Do rozwoju Internetu włączono National Science Fundation, tworząc NSFNET,
sieć coraz szybszych superkomputerów wykorzystywanych do celów naukowych.
Opublikowano specyfikację DNS, Domain Name System; jej twórcą jest Paul
Mockapetris. Zaprojektowano NNTP (Network News Transfer Protocol), protokół
używany do wymiany grup dyskusyjnych.
1988 - Jarkko Oikarinen wynajduje Internet Relay Chat (IRC), system internetowych
pogawędek.
1989 - Formalnie przestaje istnieć ARPANET. Internet mimo to czuje się całkiem nieźle
i rozwija się dalej.
1990 - Tim Berners-Lee stworzył World Wide Web, system pozwalający autorom na
połączenie słów, zdjęć i dźwięku, początkowo pomyślany dla wsparcia naukowców
zajmujących się fizyką w CERN.
W maju Polska zostaje przyjęta do EARN, części sieci BITNET. 17 lipca następuje
połączenie krajowego węzła PLEARN w Centrum Obliczeniowym UW z węzłem
DKEARN w Kopenhadze. 28 listopada połączenie sieci z Wrocławiem, pierwszym
miastem poza Warszawą. W ciągu pierwszego roku od powstania węzła z poczty
skorzystało dziesięć tysięcy osób, jak podaje jego administrator Tadeusz
Węgrzynowski.
W czerwcu w Usenecie powstaje grupa dyskusyjna soc.culture.polish, pierwsza grupa
poświęcona Polsce.
2.3. Historia internetu
1991 – powstanie pierwszej Archie- pierwszej wyszukiwarki internetowej
17 sierpnia pierwsza wymiana poczty elektronicznej między Polską a światem,
uważana za początek Internetu w Polsce. Łącze 9600 bps z Wydziału Fizyki
Uniwersytetu Warszawskiego.
1992 - W Polsce oddano do użytku sieć pakietową TP SA pod nazwą Polpak.
1993 – Powstanie pierwszej graficznej przeglądarki internetowej – Mosaic.
W Polsce powstaje Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa - NASK, jako
jednostka badawczo-rozwojowa KBN. Przejmuje ona zadania Zespołu
Koordynacyjnego NASK przy Uniwersytecie Warszawskim, utworzonego w roku
1991.
1994 – Powstaje Yahoo! jako spis interesujących ich miejsc w Internecie; z czasem
serwis ten rozwija się w najsłynniejszy katalog zasobów internetowych na świecie.
W tym roku wysłano także pierwszy na świecie spam.
1995 – Powstanie przeglądarki Netscape Navigator, w swoim czasie
najpopularniejszą przeglądarkę internetową. Również w tym roku Firma Microsoft
publikuje system Windows 95 wraz z wbudowaną przeglądarką internetową
3. Protokół TCP/IP
Protokół TCP/IP i przełącanie pakietów
stanowią podstawę internetu oraz
intranetu.
TCP/IP i model ISO/OSI
Każdy węzeł sieci TCP/IP musi mieć przyporządkowany 4-bajtowy adres
identyfikujący: podsieć, węzeł sieci czy hosta. Adres jest zapisywany w formie
czterech grup cyfr oddzielonych kropkami.
Np.: 191.34.137.59
Wszystkie adresy w Internecie muszą być uzgodnione i zarejestrowane w
Network Information Center (NIC) – w jednostce panującej nad porządkiem
w światowej numeracji
4. Typy sieci Internet
WAN - sieć rozległa, sieć globalna, sieć dalekosiężna (angielskie Wide Area
Network, long haul network), sieć komputerowa o dużym zasięgu. Sieć rozległą
łączą miliony komputerów na całej Ziemi, przesyłając informacje z szybkościami
przeciętnymi 64 Kb/s (20-500 Kb/s, w sieciach eksperymentalnych nawet rzędu kilku
Gb/s).
MAN - Sieć miejska, sieć metropolitalna,, Metropolitan Area Network, Municipal Area
Network, sieć okablowana za pomocą światłowodów używana w osiedlu lub mieście
do transmisji wideoprojekcji, głosu i innych danych na odległości do 50 km. Szybkość
przesyłania danych w sieci miejskiej jest rzędu od kilku Mb/s do kilku Gb/s.
Wytyczanie tras w sieci miejskiej trwa krócej niż 1 ms i jest szybsze niż w sieci
rozległej. Sieć miejska, spełniając wymagania sieci lokalnej, umożliwia większy
zasięg.
LAN - sieć lokalna (angielskie Local Area Network). Sieć LAN zlokalizowana jest w
stosunkowo niewielkim obszarze o zasięgu od kilkudziesięciu metrów do kilku km.
Szybkości przesyłania danych w sieci lokalnej wynoszą od 0, 2 do 100 Mb/s. Jedna
sieć lokalna może zawierać od kilkudziesięciu do kilkuset komputerów. Sieć lokalna
stanowi element sieci MAN.
5.1. Dostawcy Internetu - ISP
ISP – Internet Service Provider – dostawca usług internetowych.
Chcąc przyłączyć się do Internetu, użytkownik najczęściej czyni
to za pośrednictwem firmy ISP.
Dostawcy Internetu dysponują łączami z siecią
szkieletową oraz odpowiednim sprzętem
(modemami, serwerami itp) do dystrybucji
internetu we własnej podsieci.
Dostawca usług internetowych (ISP)
Sieć szkieletowa (angielskie backbone
network), sieć centralnych połączeń
intersieci, sieć ruterów. W skali kraju sieć
szkieletowa może być siecią rozległą, w
instytucji – lokalną.
5.2. Polskie sieci szkieletowe - NASK
Sieć NASK-WAN ma 43 węzły, dzięki którym klienci z całego kraju mogą dołączyć się do
Internetu. Sieć połączona jest z zagranicą przez Szwecję łączem o maksymalnej
przepustowości 155 Mb/s, zaś wewnątrz kraju możliwe są transmisje do 34 Mb/s.
Główne węzły sieci IP połączone
są poprzez sieć szkieletową NASKWAN, zbudowaną na bazie
protokołu Frame Relay i ATM
(Asynchronous Transfer Mode),
natomiast mniejsze węzły
dołączone są do szkieletu łączami
cyfrowymi lub analogowymi.
Częścią NASK-u jest także m.in.
Warszawska Sieć Miejska WARMAN. W obrębie tej sieci
(ATM) są 33 węzły, a
przepustowość dochodzi do 155
Mb/s, oraz inne np.. BYDMAN
Struktura sieci NASK
5.3. Polskie sieci szkieletowe - POL-34
POL-34 to Szybka sieć światłowodowa o
przepustowości 34 Mb/s, korzystająca z łączy w
kablach energetycznych operatora Tel-Energo SA
(maksymalna możliwa przepustowość 622 Mb/s). W
Warszawie znajduje się węzeł sieci, do którego
przyłączony jest polski SunSITE (ICM).
Docelowa postać sieci POL-34
Aktualna struktura sieci POL-34
POL34 ma także swoje łącze
zagraniczne o przepustowości 34 Mb/s do europejskiej sieci TEN-155. POL34
dostępna jest praktycznie tylko dla
środowisk akademickich.
5.4. Polskie sieci szkieletowe – POLPAK-T
Struktura sieci POLPAK-T
Operatorem tej sieci jest Centrum
Usług Teleinformatycznych; jest ona
podstawą infrastruktury
teleinformatycznej TP SA. Oficjalnie
sieć uruchomiono w końcu marca
1996 r. Na przełomie roku 1996 i 1997
oraz pod koniec 1997 r. została
znacznie rozbudowana. Liczba portów
abonenckich dostępnych w sieci
POLPAK-T i związanych z nią sieciach
miejskich na początku 1998 roku
wynosiła ponad 4500. Porty te mogą
pracować z prędkością transmisji od
64 kb/s do 2048 kb/s. Obecnie sieć
bazuje na protokole Frame Relay;
docelowo będzie rozbudowywana jako
ATM z prędkością 155 Mb/s.
Połączenia międzywęzłowe tej sieci są
oparte na technologii Cell Relay.
Między Bydgoszczą, Gdańskiem, Lublinem, Łodzią, Katowicami, Krakowem,
Olsztynem, Poznaniem, Warszawą i Wrocławiem uruchomiony jest szkielet sieci ATM
na strumieniu E3 (34 Mb/s). Sieć ma połączenie z USA o przepustowości 45 Mb/s.
5.5. Sieci miejskie
• BIAŁYSTOK Miejska Sieć Komputerowa BIAMAN ( www.man.bialystok.pl)
• BYDGOSZCZ Miejska Sieć Komputerowa BYDMAN ( www.man.bydgoszcz.pl)
• CZĘSTOCHOWA Miejska Sieć Komputerowa CZESTMAN ( k2.pcz.czest.pl)
• GDAŃSK/GDYNIA/SOPOT Trójmiejska Akademicka Sieć Komputerowa TASK ( www.task.gda.pl)
• KONURBACJA ŚLĄSKA Śląska Akademicka Sieć Komputerowa ŚASK ( www.sask.silesia.pl)
• KOSZALIN Miejska Sieć Komputerowa KOSMAN ( www.man.koszalin.pl)
• KATOWICE Miejska Sieć Komputerowa KATMAN ( www.man.katowice.pl)
• KRAKÓW Miejska Sieć Komputerowa w Krakowie ( www.cyf-kr.edu.pl)
• LUBLIN Miejska Sieć Komputerowa LUBMAN ( www.man.lublin.pl)
• ŁÓDŹ Miejska Sieć Komputerowa LODMAN ( www.man.lodz.pl)
• OLSZTYN Sieć miejska Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego ( www.man.olsztyn.pl)
• POZNAŃ Miejska Sieć Komputerowa POZMAN ( www.man.poznan.pl)
• RZESZÓW Rzeszowska Miejska Sieć Komputerowa RMSK ( www.man.rzeszow.pl)
• SZCZECIN Akademicka Miejska Sieć Komputerowa AMSK ( www.szczecin.pl/aci/aci_main)
• TORUŃ Miejska Sieć Komputerowa TORMAN ( www.man.torun.pl/TORMAN)
• WARSZAWA Miejska Sieć Komputerowa WARMAN ( www.warman.org.pl)
• WROCŁAW Wrocławska Akademicka Sieć Komputerowa WASK ( www.wcss.wroc.pl/wcss)
• ZIELONA GÓRA Zielonogórska Miejska Sieć Komputerowa ZielMAN ( www.man.zgora.pl)
5.6. Sieć miejska - Bydman
6.1. Poczta elektroniczna
Poczta elektroniczna, e-mail, to jeden z najważniejszych sposobów komunikacji
poprzez sieć Internet. Polega na przekazywaniu listów elektronicznych, czyli
wiadomości tekstowych, dodatkowo opatrzonych adresem e-mail odbiorcy,
nadawcy, a także dodatkowymi informacjami. Oprócz tekstu, listy mogą także
zawierać pliki dowolnych formatów (obrazy, dźwięki, pliki danych i inne) przesłane
jako załączniki.
Nazwa E-mail (niekiedy zapisywana
jako email) oznacza także pojedynczą
wiadomość poczty elektronicznej. Do
wysyłania i odbierania poczty
elektronicznej używa się specjalnych
programów pocztowych.
Okno wiadomości email z programu
Microsoft Outlook
6.2. Adres e-mail
Prosty adres e-mailowy składa się z części lokalnej (czyli nazwy skrzynki
pocztowej), znaku "małpy" ("@") oraz domeny (pełna nazwa domenowa FQDN,
czyli Fully Qualified Domain Name).
Np.: skrzynka
[email protected].
Jej część lokalna jest nazwą skrzynki pocztowej (jan) na serwerze pocztowym.
Duże i małe litery nie są tu rozróżniane. Nie wolno natomiast stosować polskich
znaków, czyli tzw. "ogonków". Przed adresem e-mailowym można podać
dodatkowe informacje - będzie on miał wtedy format: Jan Nowak
<[email protected]>. Spotykane jest również wprowadzenie znaków
myślnika "-", podkreślenia "_" lub dodawania "+" do części lokalnej.
Poza prostymi adresami istnieją również adresy grupowe - przydatne, gdy chcemy
wysłać ten sam e-mail do wielu osób. Przykładem może być list zaadresowany
następująco: Nasi klienci:
[email protected], [email protected].
6.3. Działanie poczty elektronicznej
Działanie poczty elektronicznej opiera się na współpracy kilku typów
programów: MUA - pozwalających odbierać i wysyłać listy, MTA serwerów przesyłających e-maile w Sieci oraz MDA - sortujących
pocztę do skrzynek odbiorczych klientów.
Utworzona za pomocą MUA wiadomość trafia do pierwszego (i zazwyczaj nie
ostatniego) programu MTA, umieszczonego najczęściej na serwerze
usługodawcy internetowego lub firmowym serwerze pocztowym. Program
MTA przekazuje pocztę, posługując się protokołem SMTP. Za pomocą MDA
można odczytać pocztę bezpośrednio na serwerze pocztowym. Aplikacje na
komputerach domowych pobierają pocztę np. za pomocą protokołu POP.
6.4. Działanie poczty elektronicznej - protokoły
SMTP - (Simple Mail Transfer Protocol) – Protokół umożliwiający przesyłanie
korespondencji w internecie. Przesyłanie odbywa się w 7-bitowym kodzie ASCI.
Wiadomość w formacie SMTP zawiera szereg nagłówków:
• Date: data wysłania wiadomości
• From: nadawca
• Message-ID: unikatowy identyfikator wiadomości
• Subject: Temat wiadomości
• To: adresat
•Treść wiadomości
Przykładowa wiadomość poczty elektronicznej. Widoczny jest
pełen nagłówek e-maila i jego treść.
6.5. Działanie poczty elektronicznej - protokoły
MIME (z angielskiego Multipurpose Internet Mail Extensions), jest standardem
przesyłania poczty elektronicznej (nowszym od SMTP), zalecany w sieci Internet
(RFC 1590), umożliwiający w odróżnieniu od SMTP dołączanie do tekstowych
plików pocztowych informacji w różnych formatach w tym graficznych.
Wiadomość w standardzie MIME zawiera dodatkowe nagłówki:
• Content-type – określa typ danych zawartych w wiadomości
• Content-Transfer-Encoding – określa sposób kodowania danych
• MIME-Version – określa wersję standardu
• Content-ID – wyznacza wiadomość właściwą
• Content-Description – Komentarz do zawartości
POP - (Post Office Protocol) – Protokół wykorzystywany do ściągania wiadomości
email. Protokół pozwala na wymianę poleceń i potwierdzeń pomiędzy klientem a
serwerem poczty. Aktualna wersja to 3 (POP3).
IMAP – (Internet Message Access Protocol) standardowy protokół dostępu do poczty
elektronicznej, który w przeciwieństwie do POP3 umożliwia odbieranie komunikatów
częściowo lub wybiórczo oraz manipulowanie folderami na serwerach.
7.1. Strony WWW
Strona WWW, witryna (angielskie WWW page), dokument hipertekstowy (lub
nawet hipermedialny) opracowany w języku HTML, udostępniony na widok
publiczny w sieci Internet za pomocą usługi WWW w celach informacyjnych,
handlowych, propagandowych itp.; sieciowa wizytówka firm i poszczególnych osób
(liczba stron WWW przekroczyła już miliard).
Strona WWW
wyświetlona
przeglądarce
internetowej
7.2. Protokół HTTP, SSL
HTTP, HyperText Transfer Protokol,
protokół sieciowy umożliwiający
przeglądanie stron WWW. Strony te muszą
być umieszczone na komputerze, który
pełni funkcje serwera stron WWW.
Klientem jest komputer, na którym jest
uruchomiona przeglądarka WWW i
wybrany w niej został adres strony na
serwerze.
Dla zagwarantowania bezpieczeństwa stosuje się rozszerzone protokoły, np..
SSL (Secure Socket Layer) które przesyłają dane w postaci zaszyfrowanej
7.3. Dokumenty HTML
HTML, HyperText Markup Language, specjalny język służący do opisu strony oraz
odniesień z poszczególnych jej elementów do innych dokumentów.
Umożliwia umieszczenie na stronie tekstu opisanego za pomocą tzw. Znaczników.
Pozwala także umieszczać bezpośrednio na opisywanych stronach grafikę, a w
najnowszych wersjach również inne typy dokumentów. Ważnym elementem strony
WWW są tzw. Hiperłącza umożliwiające przemieszczanie się do innych
dokumentów. Przejście takie odbywa się przez tzw. URL jednoznacznie określający
dokument docelowy (np. w lokalnej kartotece lub w sieci Internet). Dokument HTML
zawierający hiperłącza określa się mianem hipertekstu.
Przykład budowy dokumentu HTML
7.4. Znaczniki HTML
Przykłady podstawowych znaczników HTML:
<B>…</B> - pobrubienie tekstu
<U> … </U> - podkreślenie tekstu
<I> … </I> - kursywa
<A href=www.wp.pl>kliknij</a> - hiperłącze
<font > … </font> - formatowanie tesktu
<P> … </P> - akapit
<IMG src=grafika.jpg> - wstawienie grafiki
<TABLE> <TR> <TD>… </TABLE> - wstawienie tabeli
<UL> <LI>…</LI> </UL> - wypunktowania
<HR> - linia pozioma
<FRAME> <IFRAME> - definicje ramek
<FORM>…</FORM> - formularze
<INPUT> <SELECT> <TEXTAREA> - elementy formularzy
<OBJECT> - wstawienie zewnętrznych obiektów
7.5. Dokumenty SGML, XML
SGML (angielskie Standard Generalized Mark-up Lanaguage),
międzynarodowy standard (ISO 8879: 1986) opisu redagowania tekstu,
umożliwiający definiowanie gramatyki języka takich opisów. SGML posłużył do
zdefiniowania języka HTML (T. Berners-Lee). Jest „językiem matką”
używanym do opisu tysięcy różnych typów dokumentów.
XML (eXtensible Markup Language) jest odmianą SGML-a na potrzeby Intenetu.
Jest on stworzony po to aby można było łatwiej składować dane w sieci Internet.
Język ten umożliwia lub raczej wymusza tworzenie własnych znaczników.
Dodatkowo do dokumentu XML należy skonstruować DTD które opisuje strukturę
danych zawartych w dokumencie XML.
7.6. Dokument XML - przykład
Przykład budowy dokumentu XML i drzewa danych
Dane w dokumencie XML przechowywane
są w postaci hierarchicznego drzewa. Każdy
ze zdefiniowanych znaczników może
zawierać znacznik zagnieżdżone skąd
powstaje odpowiednia struktura danych która
może być postrzegana obiektowo.
8.1. Działanie dynamicznych stron
• Naciśnięcie przycisku
• Wysłanie danych z formularza do żądanego pliku aplikacji
Dane zostają
skierowane
do serwera
Kod strony, zostaje
wyświetlony w
przeglądarce
Strona Klienta
Powyższy przykład obrazuje
w jaki sposób odbywa się
wyświetlenie pewnych
informacji po naciśnięciu
przycisku w aplikacji
internetowej
Sieć INTERNET/INTRANET
Strona serwera
• Serwer analizuje przesłane dane
• Generuje odpowiedni zestaw kodu
• Przesyła kod w postaci strony
•do przeglądarki
Aplikacja internetowa składa się z kodu wykonywanego na serwerze oraz na
kliencie, strona internetowa wykonywana jest wyłącznie na kliencie
8.2. Strona serwera
Główne zadanie aplikacji internetowej działającej po stronie serwera
polega na dynamicznym generowaniu kodu HTML-owego, przekazywanego
następnie do przeglądarki internetowej klienta.
Dane od klienta przekazywane są
do żądanego pliku aplikacji
Wynikowy kod
strony internetowej
Przesyłany jest do
przeglądarki klienta
• Uruchomiony zostaje plik z kodem aplikacji (tzw.
aktywna strona)
• Odczytywane są przesłane dane
• wykonywany jest zaprogramowany algorytm w wyniku
którego powstaje kod HTML
8.3. Strona serwera - przykład
Z przeglądarki klienta przesłane zostały dwie wartości:
dane_od_klienta1=1 oraz dane_od_klienta2=5
DIM A
DIM B
DIM X
A=REQUEST(”dana_od_klienta1”)
B=REQUEST(”dana_od_klienta2”)
RESPONSE ”<HTML><HEAD>”
RESPONSE ”<TITLE>Przykład</TITLE>”
RESPONSE ”</HEAD>”
RESPONSE ”<BODY>”
IF A=”1” THEN
RESPONSE ”Pierwsza dana wynosi: 1<BR>”
ELSE
RESPONSE ”Pierwsza dana jest różna od 1”
END IF
RESPONSE ”<HR>”
FOR X=1 TO B
RESPONSE ”Przykład powtórzeń tekstu. ”
NEXT
RESPONSE ”</BODY>”
RESPONSE ”</HTML>”
Kod aplikacji wygeneruje kod HTML
<HTML><HEAD>
<TITLE>Przykład</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
Pierwsza dana wynosi: 1<BR>
<HR>
Przykład powtórzeń tekstu.
Przykład powtórzeń tekstu.
Przykład powtórzeń tekstu.
Przykład powtórzeń tekstu.
Przykład powtórzeń tekstu.
<BODY>
</HTML>
Najpopularniejsze języki programowania aplikacji po stronie serwera to :
ASP (Visual Basic), PHP, JSP (Java), C# (C+)
8.4. Strona klienta
Główne zadanie aplikacji internetowej działającej po stronie klienta polega
na wyświetlaniu obrazu aplikacji oraz umożliwieniu interakcji z
użytkownikiem poprzez elementy znajdujące się na stronie aplikacji.
<BODY>
<INPUT>
<SELECT>
<HR>
<TABLE>
<TR>
…
</TR>
</TABLE>
Po stronie klienta aplikacja wygląda jak
strona internetowa.
• Wraz z kodem HTML do przeglądarki
wysyłany jest kod programu
przeznaczony do obsługi zdarzeń
obiektów znajdujących się na stronie
HTML.
• Kod programu znajdujący się na
stronie internetowej nazywamy
skryptem (ang. <SCRIPT>)
Obiekty wyświetlane na stronie internetowej również posiadają: własności,
metody oraz zdarzenia.
9. Cookies
Cookies to niewielkie porcje informacji przechowywane w systemie plików
przeglądarki internetowej dotyczące np.: identyfikacji użytkownika, sesji lub innych
danych wg potrzeb projektanta strony.
Podczas pobierania nowych stron, serwer ma dostęp do danych przechowywanych
w cookies za pośrednictwem nagłówka strony.
Wielkość pamięci przeznaczonej dla cookies zależy od przeglądarki i z regóły jest
ona niewielka od kilku do kilkunastu kB.
10. FTP, Telnet
FTP, (File Transfer Protocol),
protokół umożliwiający przesyłanie
plików poprzez sieć Internet. Aby
możliwe było przesyłanie plików za
pomocą tego protokołu, jeden
komputer musi pełnić rolę serwera
FTP. Teraz na drugim użytkownik
może uruchomić program klienta
FTP, za pomocą którego loguje się
do serwera. Teraz możliwe jest już
przesyłanie plików w dwie strony.
Użytkownik nie zawsze jednak ma
dostęp do wszystkich plików na
serwerze, zależy to od uprawnień,
jakie mu przysługują. Popularną
usługą jest także anonimowe FTP.
W systemie Windows XP obsługa folderów na serwerze
plików odbywa się bezpośrednio przez przeglądarkę IE
która posiada wbudowaną obsługę protokołu FTP.
Telnet, usługa umożliwiająca zdalną rejestrację na odległym komputerze,
symulująca terminal odległego komputera na komputerze użytkownika, który z niej
korzysta; używana w sieci Internet.
11. Adres URL, DNS
URL (Universal Resource Locator, Uniform Resource Locator), standard nazewniczy
używany m. in. w protokole HTTP, umożliwiający jednoznaczne identyfikowanie
serwerów i zgromadzonych w nich zasobów hipertekstowych.
Adres URL rozpoczyna się się od nazwy protokołu (np. HTTP), po której następuje
hierarchiczna nazwa serwera oraz ścieżka dostępu do zasobu w ramach danego
serwera.
System nazw domen, DNS, (Domain Name
System) to usługi nazewnicze, których
baza danych rozpościera się w sieci
Internet. Obiekty nazywane w DNS to
głównie komputery. Nazwa domenowa
identyfikuje komputer w sieci Internet.
Główne zadania DNS polega na
tłumaczeniu nazw komputerów sieciowych
i lokalizowaniu komputerów pocztowych.
Serwery DNS utrzymują częściowe bazy
danych DNS wraz z adresami sąsiednich
serwerów; korzystają przy tym z pamięci
podręcznych, w których przechowują
często używane dane nazwowe.
12.1. Do czego można wykorzystać internet?
• Strony i aplikacje WWW (np. strony domowe,
portale, instytucje, banki internetowe)
• Poczta e-mail
• Rozmowy w sieci,
ICQ, IRC
i inne komunikatory
• Wymiana plików pomiędzy
internautami: Kaaza, Napster
itp.
13. Oglądalność polskiego Internetu
Każdy z internautów spędza w sieci średnio 9 h i 48
min miesięcznie, a jedna trzecia podłącza się do
Internetu prawie codziennie. Z badań profesora
Janusza Czapińskiego, psychologa społecznego,
wynika że 16 procent internautów to tzw. heavy
users, którzy spędzają w Internecie więcej niż 14
godzin miesięcznie. W tej grupie 2/3 stanowią
mężczyźni.
Mężczyźni przeciętnie
spędzają w Internecie 10
h 40 minut na miesiąc,
zaś kobiety - 8 h 41
minut.
14. Pytania
Wyjaśnij pojęcia:
1 TCP/IP.
2 Sieć szkieletowa
3 SMTP i POP
4 HTTP i HTML
5 Statyczne i dynamiczne strony internetowe
6 Cookies
7 FTP
8 URL i DNS