Dodawanie typu 6 + nz przekroczeniem progu

Dodawanie typu 6 + n z przekroczeniem progu
dziesiątkowego
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:

zna pary liczb tworzących dziesiątkę,

wie, w jaki sposób dodawać do 6 (7, 8 i 9) z przekroczeniem progu dziesiątkowego,

rozumie zasadę przemienności dodawania.
b) Umiejętności
Uczeń:
 dobiera w pary liczby tworzące dziesiątkę,

rozkłada liczby na dwa składniki,

układa i rozwiązuje zadania na podstawie rysunku lub formuły matematycznej,

zapisuje formułę do zadania z treścią,

uzupełnia odpowiedź,

dodaje do 6 bez przekroczenia i z przekroczeniem progu dziesiątkowego.
2. Metoda i forma pracy
Metody:

czynnościowa.
Formy:

praca zbiorowa,

praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Łukasik S., Petkowicz H., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E.,
Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia. Część 4. (Kp.)
Lizaki cyfrowe
Gałązki forsycji z kartonu
Jedna duża kostka do gry i małe kostki po jednej dla każdego dziecka
Kolorowe liczby i patyczki
Żółty kartonik z wpisanym znakiem liczby 6, zielony z 8 i dwa białe z + i =
Nagranie Walca kwiatów Piotra Czajkowskiego
4. Przebieg lekcji
1. Rachunek pamięciowy.

Dzieci na ławce układają lizaki cyfrowe (ze znakami liczb od 0 do 9). Gdy nauczyciel
podaje polecenie, ręce trzymają na kolanach. Na hasło Proszę podnoszą lizak ze
znakiem liczby spełniającej warunek obliczenia. Nauczyciel wzrokowo sprawdza
poprawność dokonanych obliczeń. Na hasło Dziękuję dzieci odkładają lizak na
miejsce. W przypadku, gdy wynikiem będzie liczba dwucyfrowa dzieci w prawą rękę
biorą cyfrę wskazującą dziesiątki, a w lewą jedności.

Obliczenia pamięciowe dodawania dwóch składników podawanych przez nauczyciela
i wskazywanie wyniku na lizakach cyfrowych.

Rozkładanie liczby na składniki. Nauczyciel podaje liczbę i pierwszy składnik ją
tworzący. Uczniowie na lizakach cyfrowych wskazują drugi składnik daną liczbę
dopełniający.

Tworzenie dziesiątki ze składnikiem 6 i rozkładanie na składniki liczb od 5 do 9,
które podczas dodawania do 6 spowodują przekroczenie progu dziesiątkowego
(zadanie 1 Kp. 45).
2. Różne przypadki dodawania do 6 bez przekroczenia progu dziesiątkowego (zadanie 3 i 5
Kp. 45).
Wprowadzenie dodawania typu 6 + n z przekroczeniem progu dziesiątkowego.
3.

Nauczyciel wprowadza dzieci w sytuację zadania 2 Kp. 45.
Mówi: Na stole leżą gałązki forsycji. Tu jest 6, a tu jeszcze 5. Ile jest gałązek forsycji?
Jednocześnie wskazuje na tablicy układ analogiczny do zilustrowanego w zadaniu.
4.

Analiza treści zadania i ustalenie zapisu formuły matematycznej.

Uczniowie dokonują próby obliczenia na patyczkach, różnymi sposobami, podanego
działania. Następnie swoje propozycje prezentują na tablicy, wykorzystując
umieszczone tam gałązki.

Chętne dziecko wyjaśnia sposób obliczenia działania zapisanego na karcie pracy.

Uzupełnienie zapisów i ustne podanie odpowiedzi.
Układanie treści zadania do ilustracji, przedstawiającej krokusy fioletowe i żółte.
Wyjaśnienie sposobu obliczenia działania 6 + 7, uzupełnienie zapisu i ustne podanie
odpowiedzi (zadanie 4 Kp. 45).
5.
Zabawa dydaktyczna z kostkami do gry.

Nauczyciel pokazuje dzieciom dużą kostkę do gry i pyta: Jaką największą ilość oczek
można wyrzucić na kostce do gry? Po uzyskaniu odpowiedzi, prosi chętne dziecko o
rzucanie kostką, aż do wyrzucenia sześciu oczek. Następnie poleca dzieciom
jednokrotne rzucenie kostki. Prosi, by do jego 6 dodać ilość wyrzuconych oczek.
Kolejno pyta kto wyrzucił 1, 2, 3, 4, 5 i ile to jest, gdy się tę liczbę doda do 6. Na
koniec ustala, kto wyrzucił największą liczbę oczek, czyli 6. Dzieci podają wynik
dodawania 6 + 6. Chętni uczniowie omawiają sposób obliczenia tej sumy.
6. Obliczenie sumy 6 + 6 z wykorzystaniem osi liczbowej (zadanie 7 Kp. 45).
Układanie treści zadania do ilustracji (zdanie 8 Kp. 45).
7.

Chętne dziecko podaje ułożoną treść zadania.

Analiza treści zdania.

Ustalenie formuły matematycznej.

Indywidualne lustrowanie sposobu obliczenia na kolorowych liczbach.

Omówienie sposobu obliczenia 6 + 9 i zapisanie działania wraz z obliczeniem w
zeszytach.

Zapis na tablicy rozwiązania zadania. Samokontrola. Uzupełnienie odpowiedzi.
8. Zabawa ruchowa przy muzyce – Walc kwiatów Piotra Czajkowskiego.

Nauczyciel wprowadza dzieci w rolę kwiatów i zaprasza na bal. Na balu kwiaty tańczą
walca parami, w sześcio- lub w siedmioosobowych kółkach. Po walcu nauczyciel
wyprowadza dzieci z ról kwiatów.
9. Dodawanie z zastosowaniem przemienności (zadanie 6 Kp. 45).

Obliczanie ilości zawilców w układzie 6 + 8.

Podanie sposobu i wyniku obliczenia.

Nauczyciel umieszcza na tablicy 4 kartoniki. Na żółtym wpisana jest liczba 6, na
białym +, na zielonym 8 a na drugim białym =. Informuje dzieci, że taki był zapis
działania, które przed chwilą obliczały. Następnie głośno zastanawia się, jaki będzie
wynik, gdy zamieni miejsca dodawanych liczb. Przestawia kartonik żółty i zielony.
Prosi dzieci o zaspokojenie jego ciekawości i dokonanie obliczenia w drugiej części
zadania 6. Dzieci samodzielnie obliczają. Podają wynik. Omawiają swoje
spostrzeżenia.
10. Do obliczeń dokonanych w zadaniu 2, 4 i 8 Kp. 45 dzieci podają działania z
zastosowaniem przemienności.
5. Bibliografia
1. Łukasik S., Petkowicz H., Hanisz J., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska
J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy
ucznia. Część 4, WSiP, Warszawa 2000.
2. Źródło rys.: http://office.microsoft.com/clipart
6. Załącznik
a) Karta pracy ucznia
załącznik 1
Żaba skakała po kamieniach z wynikiem 11. Pokoloruj na zielono kamienie, po których
skakała żaba.
9+2
8+7
9+4
7+4
8+4
8+3
11
6+5
7+5
b) Zadanie domowe
Wykonaj zadanie na karcie pracy (załącznik 1).
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz zajęć zintegrowanych z zakresu edukacji matematycznej realizowany w klasie I w
piątym dniu bloku tematycznego Witaj wiosno!