WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII W GIMNAZJUM Temat

advertisement
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII W GIMNAZJUM
Temat lekcji
1. Wielkie odkrycia
geograficzne
Zagadnienia
1. Wynalazki umożliwiające
dalekie podróże morskie.
2. Poszukiwanie drogi morskiej
do Indii.
3. Pierwsze wielkie odkrycia
geograficzne.
2. Konsekwencje wielkich
odkryć geograficznych
Ocena dopuszczająca
– wie, kim był Krzysztof
Kolumb
– wskazuje na mapie ziemie
odkryte przez
Europejczyków na
przełomie XV i XVI w.
– rozumie pojęcia: busola,
karawela
– wie, dlaczego rdzennych
mieszkańców Ameryki
nazwano Indianami
– pamięta datę pierwszej
wyprawy Kolumba –
1492 r.
– wymienia państwa, które
przodowały w odkryciach
geograficznych na
przełomie XV i XVI w.
– wymienia cywilizacje
prekolumbijskie oraz
podaje ich osiągnięcia
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– zna postacie: Vasco da
Gamy, Ferdynanda
Magellana, Amerigo
Vespucciego
– wie, w jakich
okolicznościach
dowiedziono, że Ziemia ma
kulisty kształt
– wie, dlaczego Europejczycy
zaczęli organizować
dalekie podróże morskie
– wie, jakie były wyobrażenia
XV-wiecznych
Europejczyków na temat
otaczającego ich świata
– uzasadnia kluczową rolę
wynalazków w rozwoju
dalekomorskiej żeglugi
– uzasadnia, dlaczego
Hiszpania i Portugalia stały
się prekursorami odkryć
geograficznych na
przełomie XV i XVI w.
– opowiada o działaniach
konkwistadorów
– charakteryzuje organizację
– rozumie i omawia wpływ
posiadania kolonii na
gospodarkę państw
– docenia osiągnięcia
cywilizacji
pozaeuropejskich
Zagadnienia
1. Majowie, Aztekowie,
Inkowie i ich państwa.
2. Europejskie podboje i kolonie
zamorskie.
3. Konsekwencje wielkich
odkryć geograficznych dla
Europy.
– rozumie pojęcia:
konkwistador, towary
kolonialne, dualizm
gospodarczy
– wylicza towary
sprowadzane do Europy
z kolonii
3. Kultura odrodzenia
we Włoszech
– rozumie pojęcia: odrodzenie
(renesans), humanizm,
człowiek renesansu,
mecenat
– zna postacie: Leonarda
da Vinci, Michała Anioła,
Rafaela Santi oraz
wymienia ich
najwybitniejsze dzieła
Zagadnienia
1. Włochy kolebką renesansu.
2. Charakterystyczne zjawiska
kultury odrodzenia.
3. Najwybitniejsi twórcy
włoskiego renesansu.
– wie, kto i kiedy wynalazł
ruchomą czcionkę
drukarską
–
opowiada
o życiu
Zagadnienia
i dokonaniach Mikołaja
1. Wynalazek druku.
Kopernika
2. Wielcy humaniści europejscy.
3. Przewrót kopernikański.
4. Renesans w Europie
i przewrót kopernikański
5. Początki reformacji
państw Majów, Azteków
i Inków
europejskich
i porównuje je
z osiągnięciami cywilizacji
europejskiej
– wie, skąd wzięła się nazwa
„Ameryka Łacińska”
– rozumie, dlaczego
konkwistadorom udało się
w krótkim czasie podbić
imperia indiańskie
w Ameryce
– wymienia cechy kultury
renesansowej
– wskazuje na mapie kolebkę
odrodzenia
– uzasadnia, dlaczego kultura
renesansu narodziła się we
Włoszech
– porównuje kulturę epok
renesansu i średniowiecza
– rozumie, na czym polegało
„odrodzenie” kultury
antycznej w czasach
renesansu
– wyjaśnia źródła rozwoju
kultury renesansowej we
Włoszech
– zna najwybitniejszych
przedstawicieli
europejskiego renesansu
– rozumie pojęcie system
heliocentryczny
– rozpoznaje modele
geocentryczny
i heliocentryczny
– rozumie znaczenie druku
dla rozwoju kultury
– rozumie znaczenie odkrycia
dokonanego przez
Mikołaja Kopernika
– wyjaśnia, dlaczego dzieło
O obrotach sfer niebieskich
znalazło się na liście ksiąg
zakazanych przez Kościół
– rozumie pojęcia: reformacja, – charakteryzuje główne
sekularyzacja, luteranie,
założenia luteranizmu
– porównuje główne założenia – rozumie wpływ sytuacji
nauki głoszonej przez
społeczno-politycznej
Zagadnienia
1. Sytuacja Kościoła
katolickiego w XV w.
2. Marcin Luter i jego nauka.
3. Powstanie i rozwój
luteranizmu.
protestanci
– zna postanowienia pokoju
augsburskiego
– zna daty: wystąpienia Lutra,
podpisania pokoju
augsburskiego
– wyjaśnia, dlaczego Luter
wystąpił z krytyką
papiestwa
– wyjaśnia przyczyny wojen
religijnych w Niemczech
zwolenników luteranizmu
oraz przez Kościół
katolicki
– opisuje cele i działania
Marcina Lutra
w Niemczech na rozwój
luteranizmu
– rozumie i analizuje
długofalowe znaczenie
pokoju augsburskiego
6. Rozwój reformacji
– wie, kim byli: Jan Kalwin,
Henryk VIII
– rozumie pojęcia: hugenoci,
kalwinizm, anglikanizm,
arianie
– wymienia różne wyznania
protestanckie
– wie, co się wydarzyło
w 1534 r.
– przedstawia okoliczności
powstania Kościoła
anglikańskiego
– charakteryzuje wojny
religijne we Francji
– porównuje podłoże
społeczno-polityczne
reformacji w Niemczech,
Francji i Anglii
– rozumie, dlaczego radykalni
protestanci spotykali się
z niechęcią ze strony
przedstawicieli innych
wyznań
– udowadnia wpływ wydarzeń
z XVI w. na dzisiejszą
sytuację wyznaniową
– rozumie pojęcia: sobór
trydencki, inkwizycja,
jezuici, tolerancja religijna,
kontrreformacja
– zna postanowienia soboru
trydenckiego
– charakteryzuje działania
podejmowane przez
zakony w celu odbudowy
pozycji katolicyzmu
– wyjaśnia cele zwołania
soboru trydenckiego
– wskazuje postanowienia
soboru trydenckiego
służące wzmocnieniu
katolicyzmu
– wskazuje postanowienia
soboru trydenckiego
odgrywające do dziś ważną
rolę
– wskazuje pozytywne
i negatywne skutki XVIwiecznych reform
chrześcijaństwa
– rozumie, dlaczego jezuici
byli skuteczni w dziele
kontrreformacji
Zagadnienia
1. Kalwinizm.
2. Wojny religijne we Francji.
3. Powstanie Kościoła
anglikańskiego.
4. Inne wyznania protestanckie.
7. Reforma katolicka
Zagadnienia
1. Sobór trydencki.
2. Powstanie i działalność
zakonu jezuitów.
3. Konsekwencje reform
chrześcijaństwa.
9. Polska i Litwa pod rządami
ostatnich Jagiellonów
Zagadnienia
1. Konflikt Polski i Litwy
z państwem moskiewskim.
2. Sekularyzacja zakonu
krzyżackiego w Prusach.
3. Przyłączenie Mazowsza do
Korony.
4. Początek wojen o panowanie
na Bałtyku.
10. Kształtowanie się
demokracji szlacheckiej
Zagadnienia
1. Konstytucja nihil novi.
2. Obowiązki i prawa szlachty
polskiej.
3. Praca sejmu walnego.
4. Stan szlachecki i jego
zróżnicowanie.
11. Powstanie
Rzeczypospolitej Obojga
Narodów
Zagadnienia
1. Ruch egzekucyjny.
2. Droga do unii realnej Polski
i Litwy.
3. Powstanie Rzeczypospolitej
Obojga Narodów.
– wskazuje na mapie obszar
Polski na przełomie XV
i XVI w.
– wie, co wydarzyło się
w 1525 r.
– rozumie pojęcia: hołd
pruski, kaper
– opisuje panowanie:
Aleksandra
Jagiellończyka,
Zygmunta I Starego
i Zygmunta II Augusta,
zwracając uwagę na
politykę prowadzoną przez
tych władców
– rozumie znaczenie
przyłączenia Mazowsza do
Korony
– rozumie konsekwencje
wojen Polski i Litwy
z Krzyżakami oraz
państwem moskiewskim
– rozumie i uzasadnia decyzję
Zygmunta Augusta
o budowie polskiej floty na
Bałtyku
– ocenia politykę zagraniczną
ostatnich Jagiellonów
– rozumie pojęcia: przywilej,
sejm walny, konstytucja
nihil novi, pospolite
ruszenie, magnat,
demokracja szlachecka,
izba poselska, izba
senatorska
– opisuje działanie sejmu
walnego oraz sposób
wybierania posłów
– zna obowiązki i prawa
polskiego szlachcica
– przedstawia podziały
społeczne stanu
szlacheckiego ze względu
na poziom zamożności
jego członków
– rozumie i wykazuje, jaką
rolę w systemie obronnym
Polski odgrywało pospolite
ruszenie
– rozumie znaczenie
konstytucji nihil novi dla
funkcjonowania państwa
– określa kompetencje sejmu
walnego
– uzasadnia, dlaczego ustrój
Rzeczypospolitej
ukształtowany w XVI w.
określa się mianem
demokracji szlacheckiej
– rozumie pojęcia: egzekucja
praw i dóbr, unia lubelska,
unia realna
– zna postać Zygmunta II
Augusta
– opisuje, w jaki sposób
doszło do powstania
Rzeczypospolitej Obojga
Narodów
– wymienia przyczyny
podpisania unii lubelskiej
– wskazuje na mapie obszar
Rzeczypospolitej Obojga
Narodów
– rozumie znaczenie
postulatów wysuwanych
przez ruch egzekucyjny
– przedstawia główne
postanowienia unii
lubelskiej
– wymienia i omawia mocne
oraz słabe strony polskolitewskiej unii realnej
– ocenia unię lubelską
z perspektywy Polski oraz
Litwy
– rozumie pojęcia: wolna
elekcja, sejm elekcyjny,
konfederacja, artykuły
henrykowskie
Zagadnienia
– zna postacie: Henryka
1. Zasady wolnej elekcji.
Walezego, Stefana
2. Panowanie Henryka
Batorego
Walezego i Stefana Batorego.
– zna datę pierwszej wolnej
3. Wpływ wolnej elekcji na
elekcji
funkcjonowanie państwa.
– wie, dlaczego w Polsce
wprowadzono zasadę
wolnej elekcji
– przedstawia zasady wolnej
elekcji
– dostrzega i omawia wady
oraz zalety monarchii
elekcyjnej
– omawia wpływ artykułów
henrykowskich na
sprawowanie władzy przez
polskich monarchów
– rozumie pojęcia: „spichlerz
Europy”, pańszczyzna,
folwark
– wymienia towary, które
XVI-wieczna
Rzeczpospolita
importowała
i eksportowała
– omawia znaczenie
pańszczyzny dla
funkcjonowania folwarku
szlacheckiego
– wskazuje na mapie: Wisłę,
Gdańsk, Toruń
– omawia znaczenie Gdańska
w handlu prowadzonym
przez Rzeczpospolitą
– wymienia grupy
narodowościowe
zamieszkujące ziemie
Rzeczypospolitej w XVI w.
– wskazuje religie
mieszkańców XVIwiecznej Rzeczypospolitej
– rozumie pojęcia:
konfederacja warszawska,
„złoty wiek kultury”
– zna postacie: Bony Sforzy,
Mikołaja Reja, Jana
Kochanowskiego
– wskazuje zabytki
– omawia najważniejsze
osiągnięcia kultury
renesansowej w Polsce
– dostrzega genezę
konfederacji warszawskiej
oraz jej wpływ na
położenie innowierców
w Polsce XVI w.
– charakteryzuje wpływ
przemian ekonomicznych
w Europie Zachodniej na
gospodarkę Polski
– dostrzega zależności między
wzrostem politycznego
znaczenia szlachty a
zdobyciem przez nią
pozycji głównego
producenta zboża w Polsce
– dostrzega wpływ renesansu
włoskiego na kulturę
polską
– wyjaśnia specyfikę
stosunków religijnych
w Rzeczypospolitej na tle
europejskim
12. Rzeczpospolita monarchią
elekcyjną
13. Gospodarka
Rzeczypospolitej w XVI w.
Zagadnienia
1. Wpływ sytuacji w Europie na
gospodarkę
Rzeczypospolitej.
2. Folwark szlachecki.
3. Sytuacja chłopów.
14. Rzeczpospolita wielu
narodów i religii – kultura
„złotego wieku”
Zagadnienia
1. Ludność i religie
Rzeczypospolitej Obojga
Narodów.
2. Odrodzenie w Polsce.
3. Twórcy kultury polskiej
epoki renesansu.
renesansowe na ziemiach
polskich (ze szczególnym
uwzględnieniem własnego
regionu)
16. Kultura europejska
w XVII w.
Zagadnienia
1. Cechy charakterystyczne
kultury baroku.
2. Wielcy uczeni XVII w.
17. Wiek XVII – stulecie
niekończącej się wojny
Zagadnienia
1. Sytuacja polityczna
w Europie na początku
XVII w.
2. Wojna trzydziestoletnia –
przyczyny, przebieg i skutki.
3. Stulecie „rewolucji
militarnej”.
18. Absolutyzm we Francji
Zagadnienia
1. Polityka kardynała Richelieu.
2. Ludwik XIV – „KrólSłońce”.
– rozumie pojęcie barok
– omawia cechy sztuki
barokowej
– wymienia twórców kultury
barokowej
– zna wybitnych uczonych
XVII w. i ich dokonania
– porównuje kulturę
barokową i renesansową
– wymienia nowe prądy
filozoficzne, które
pojawiały się w XVII w.
– dostrzega wpływ
kontrreformacji na sztukę
barokową
– dostrzega rolę sztuki
barokowej w odbudowie
pozycji Kościoła
katolickiego
– wymienia państwa, które
brały udział w wojnie
trzydziestoletniej
– wie, kiedy wybuchła wojna
trzydziestoletnia
– wskazuje przyczyny wojny
trzydziestoletniej
– dostrzega wpływ wojen
XVII stulecia na zmiany
zachodzące w sztuce
militarnej
– porównuje skutki wojny
trzydziestoletniej
z konsekwencjami
długotrwałych wojen
czasów współczesnych
– rozumie i wymienia skutki
wojny trzydziestoletniej dla
gospodarki i społeczeństw
Europy
– rozumie pojęcia:
absolutyzm, merkantylizm
– rozumie znaczenie słów:
„Państwo to ja”
– wie, kim był Ludwik XIV
– opisuje rządy absolutne na
przykładzie państwa
Ludwika XIV
– rozumie główne założenia
merkantylizmu
– wskazuje wady i zalety
merkantylizmu
– porównuje ustrój XVIIwiecznej Francji
z ustrojem polskolitewskiej
Rzeczypospolitej
– dostrzega podstawowe
różnice między ustrojem
Rzeczypospolitej Obojga
Narodów a systemem
monarchii absolutnej
3. Wersal i jego rola
w państwie.
4. Merkantylizm.
19. Anglia na drodze ku
monarchii parlamentarnej
Zagadnienia
1. Sytuacja politycznospołeczna w Anglii
w przededniu rewolucji.
2. Konflikt król–parlament.
3. Rządy Cromwella.
4. Monarchia parlamentarna
w Anglii.
20. Lekcja powtórzeniowa.
Europa w XVII w.
Zagadnienia
1. Kultura barokowa w Europie.
2. Osiągnięcia nauki XVII w.
3. Różne typy ustrojów
politycznych w Europie
XVII w.
4. Ustrój Rzeczypospolitej Obojga
Narodów na tle Europy.
21. Królowie elekcyjni schyłku
XVI w. i w XVII stuleciu
Zagadnienia
1. Monarchia elekcyjna
w polsko-litewskiej
– rozumie pojęcia: lord
protektor, monarchia
parlamentarna, purytanie
– opisuje przebieg rewolucji
w Anglii
– wskazuje na mapie Anglię
– zna postać Olivera
Cromwella
– zna datę ścięcia króla
Karola I
– wie, na czym polega
funkcjonowanie ustroju
monarchii parlamentarnej
– porównuje monarchie
parlamentarną i absolutną
– porównuje ustrój polskolitewskiej
Rzeczypospolitej
z systemem angielskiej
monarchii parlamentarnej
– wskazuje pozostałości
XVII-wiecznej rewolucji
w ustroju współczesnej
Wielkiej Brytanii
– zna najważniejsze
wydarzenia z historii
politycznej XVII w.
– wie, co wydarzyło się
w latach 1618–1648 oraz
w 1640 i 1688 r.
– wymienia rożne typy
ustrojów politycznych
w XVII-wiecznej Europie
– wymienia największe
osiągnięcia sztuki,
literatury i nauki w
XVII w.
– dostrzega konsekwencje
rewolucji angielskiej
w dzisiejszym sposobie
sprawowania władzy
w Wielkiej Brytanii
– wskazuje różnice między
ustrojami różnych państw
XVII-wiecznej Europy
– wskazuje wady i zalety
różnych systemów
ustrojowych XVIIwiecznej Europy
– porównuje ustrój oparty na
wolnej elekcji z monarchią
dziedziczną i ocenia oba
systemy
– wyjaśnia, dlaczego szlachta
w trzech kolejnych
elekcjach wybierała na tron
przedstawicieli dynastii
Wazów
– rozumie pojęcia: monarchia
elekcyjna, dynastia Wazów
– wymienia królów Polski
z dynastii Wazów
– wskazuje na mapie
Rzeczpospolitą pod
Rzeczypospolitej – próba
oceny.
2. Władcy polscy z dynastii
Wazów.
3. Królowie „Piastowie” na
tronie Rzeczypospolitej.
22.Wojny Rzeczypospolitej
z Rosją
Zagadnienia
1. Sytuacja polityczna w Rosji
po śmierci Iwana IV
Groźnego.
2. Dymitr Samozwaniec i jego
rządy.
3. Interwencja Zygmunta III
Wazy w Rosji.
23. Powstanie kozackie
Zagadnienia
1. Kozacy i ich codzienne
życie.
2. Przyczyny powstań
kozackich.
3. Powstanie Chmielnickiego.
24. Wojny Rzeczypospolitej
ze Szwecją
Zagadnienia
1. Unia polsko-szwedzka.
rządami Wazów
– wymienia królów „Piastów”
panujących
w Rzeczypospolitej
XVII w.
– rozumie pojęcia:
samodzierżawie, wielka
smuta, bojarzy, dymitriada
– zna postać Stanisława
Żółkiewskiego
– wie, co wydarzyło się
w roku: 1605, 1610, 1612,
1634
– omawia przyczyny i skutki
polskiej interwencji
w Rosji
– zna postanowienia pokoju
w Polanowie
– wskazuje na mapie ziemie
przyłączone do
Rzeczypospolitej na mocy
pokoju w Polanowie
– wie, dlaczego w dzisiejszej
Rosji jedno
z najważniejszych świąt
państwowych jest
obchodzone w rocznicę
wygnania Polaków
z moskiewskiego Kremla
– omawia rolę Zygmunta III
Wazy w konflikcie polskorosyjskim
– analizuje polityczne skutki
polskiej interwencji
w Rosji
– rozumie pojęcia: Kozacy,
ugoda perejasławska,
czajka, husaria
– wie, co wydarzyło się
w 1648 i 1654 r.
– wymienia bitwy stoczone
przez wojska
Rzeczypospolitej
z Kozakami
– opisuje etapy powstania
Chmielnickiego
– omawia i ocenia politykę
Rosji wobec Ukrainy
– opowiada o celach powstań
kozackich
– wymienia konsekwencje
powstania Chmielnickie
– rozumie i wskazuje złożone
przyczyny powstania
Chmielnickiego
– wskazuje długofalowe
skutki powstania
Chmielnickiego dla
stosunków Polaków
i Ukraińców
– rozumie i wyjaśnia pojęcie
„potop”
– wymienia bitwy z okresu
wojen polsko-szwedzkich:
bitwa pod Kircholmem,
– wymienia przyczyny wojen
polsko-szwedzkich
– omawia postanowienia
pokoju w Oliwie
– rozumie przyczyny i skutki
utraty lenna pruskiego
przez Polskę
– omawia różne postawy
Polaków wobec Szwedów
w okresie „potopu”, szuka
genezy zmian tych postaw
2. Początek wojen polskoszwedzkich.
3. Szwedzki „potop”.
obrona klasztoru na Jasnej
Górze
– zna postacie: Stefana
Czarnieckiego, Jana
Chodkiewicza, Augustyna
Kordeckiego, Janusza
Radziwiłła
– omawia znaczenie obrony
Jasnej Góry w okresie
„potopu”
– zna okoliczności utraty
przez Polskę zwierzchności
lennej nad Prusami
Książęcymi
– wie, co wydarzyło się
w roku: 1605, 1655, 1657,
1660
25. Kryzys Rzeczypospolitej
w połowie XVII w.
– rozumie pojęcia: złota
wolność szlachecka,
oligarchia magnacka,
konfederacja, abdykacja,
liberum veto
– wskazuje skutki
gospodarcze wojen
prowadzonych przez
Rzeczpospolitą ze Szwecją,
Rosją i Kozakami
– wymienia przejawy kryzysu
politycznego
Rzeczypospolitej
– wskazuje mechanizmy
polityczne paraliżujące
pracę sejmu
– ocenia skutki społeczne
i polityczne wojen XVII w.
– wyjaśnia przyczyny kryzysu
gospodarczego,
społecznego i politycznego
Rzeczypospolitej
w XVII w.
– określa, w jaki sposób
magnateria zdobyła
w Rzeczypospolitej
dominującą pozycję,
i wskazuje skutki tego
zjawiska
– omawia międzynarodowe
skutki wojen toczonych
przez Rzeczpospolitą
– zna postać Jana III
Sobieskiego
– wie, kiedy i z jakim
skutkiem Polacy stoczyli
– zna postanowienia układu
w Buczaczu
– wie, dlaczego Jana III
Sobieskiego nazywano
– ocenia skutki odsieczy
wiedeńskiej dla Polski
– wyjaśnia, dlaczego traktat
buczacki uznawany był za
hańbiący dla
Rzeczypospolitej
Zagadnienia
1. Zniszczenia wojenne.
2. Kryzys polityczny.
26. Wojny Rzeczypospolitej
z Turcją
Zagadnienia
1. Konflikt polsko-turecki na
początku XVII w.
2. Zdobycie Kamieńca
Podolskiego przez Turków
i układ w Buczaczu.
3. Odsiecz wiedeńska.
z Turkami bitwy pod
Cecorą, Chocimiem i
Wiedniem
– zna przyczyny i skutki
wojen toczonych przez
Polskę z Turcją
„Lwem Lechistanu”
– wskazuje na mapie
Kamieniec Podolski
i Podole
27. Barok w Polsce
– wymienia przykłady
architektury barokowej na
ziemiach Rzeczypospolitej
(z uwzględnieniem
własnego regionu)
– zna rezydencje królów
polskich zbudowane
w stylu barokowym
– rozumie pojęcia:
sarmatyzm, ksenofobia
– opisuje polski strój
szlachecki
– zna dokonania: Woltera,
Jana Jakuba Rousseau,
Wolfganga Amadeusza
Mozarta
– zna pojęcia: oświecenie,
„stulecie świateł”,
encyklopedyści,
manufaktura, absolutyzm
oświecony, rokoko,
klasycyzm, umowa
społeczna
– wskazuje przykłady budowli
wzniesionych w stylu
rokokowym
i klasycystycznym
– omawia działalność
zakonów na ziemiach
polskich w XVII w.
– opisuje sarmacki styl życia
– omawia przyczyny
narastania ksenofobii
wśród polskiej szlachty
– wyjaśnia, dlaczego Polacy
w XVII w. nazywali swoje
państwo „przedmurzem
chrześcijaństwa”
– omawia wpływy wschodnie
w polskiej kulturze doby
baroku
– wyjaśnia, dlaczego XVIII
stulecie nazywane jest
„epoką świateł”
– dostrzega rolę Wielkiej
Encyklopedii Francuskiej
w rozwoju kultury epoki
oświecenia
– dostrzega przejawy postępu
technicznego w XVIII
stuleciu
– przedstawia koncepcję
umowy społecznej
– rozumie wpływ postępu
technicznego na rozwój
gospodarki w XVIII w.
– wymienia główne idee
oświecenia i rozpoznaje je
w literaturze, polityce i
sztuce
Zagadnienia
1. Architektura, religijność
i szkolnictwo polskiego
baroku.
2. Działalność zakonów na
ziemiach polskich.
3. Kultura sarmatyzmu.
29. Kultura umysłowa
XVIII w.
Zagadnienia
1. Nowe idee – postęp, prawa
obywatelskie, umowa
społeczna.
2. Postęp naukowy i techniczny
oraz przemiany
w gospodarce europejskiej.
3. Architektura i sztuka XVIII
stulecia.
30. Wielka Brytania XVIII
stulecia w epoce „rewolucji
przemysłowej”
Zagadnienia
1. Ustrój polityczny Wielkiej
Brytanii.
2. Rozwój gospodarczy
Wielkiej Brytanii w XVIII w.
3. Początki nowoczesnej
ekonomii.
4. Znaczenie rewolucji
przemysłowej.
31. Oświecony absolutyzm:
Prusy, Austria, Rosja
Zagadnienia
1. Prusy – wzrost potęgi
militarnej.
2. Reformy Marii Teresy oraz
Józefa II w Austrii.
3. Rosja Piotra I.
32. Kolonie angielskie
w Ameryce Północnej
Zagadnienia
1. Sytuacja kolonii brytyjskich
w Ameryce.
2. Rozwój gospodarczy kolonii.
– zna zasadę trójpodziału
władz
– omawia rewolucję agrarną
– wie, kto i kiedy wynalazł
maszynę parową
– wyjaśnia znaczenie pojęć:
„rewolucja przemysłowa”,
liberalizm ekonomiczny,
kapitalizm
– rozumie znaczenie
wynalezienia maszyny
parowej dla rozwoju
gospodarczego Wielkiej
Brytanii
– omawia wpływ rewolucji
przemysłowej na rozwój
gospodarczy Wielkiej
Brytanii
– dostrzega zmiany
społeczne spowodowane
przez rewolucję
przemysłową
– zna dynastie panujące
w XVIII w. w Austrii,
Prusach i Rosji
– wskazuje na mapie
sąsiadów Polski
w XVIII w.
– wymienia reformy
przeprowadzone w Prusach
przez Fryderyka
Wilhelma I i Fryderyka II
– opisuje zmiany
wprowadzone w Austrii
przez Marię Teresę
i Józefa II
– wymienia reformy
wprowadzone w Rosji
przez Piotra I
– uzasadnia, dlaczego XVIIIwieczne Prusy nazywano
„państwem militarnym”
– dostrzega i omawia cechy
absolutyzmu oświeconego
w Austrii, Prusach i Rosji
– porównuje reformy
wprowadzone w Prusach,
Austrii i Rosji
– opisuje rozwój kolonii
brytyjskich w Ameryce
– zna pojęcia: metropolia,
kolonia, „bostońskie picie
herbaty” („herbatka
bostońska”)
– wie, co wydarzyło się
– opisuje sytuację kolonii
brytyjskich w Ameryce
Północnej w XVIII w.
– wskazuje przyczyny
konfliktu między
metropolią a koloniami
– rozróżnia i omawia
ekonomiczne oraz
polityczne przyczyny
konfliktu metropolii
z koloniami
– omawia wpływ tolerancji
religijnej na rozwój kolonii
angielskich
3. Przyczyny konfliktu między
koloniami a metropolią.
33. Powstanie Stanów
Zjednoczonych
Zagadnienia
1. Deklaracja niepodległości.
2. Wojna o niepodległość.
3. Stany Zjednoczone
niepodległym państwem.
4. Konstytucja Stanów
Zjednoczonych.
34. Wybuch Wielkiej
Rewolucji Francuskiej
Zagadnienia
1. Francja w przededniu
wybuchu rewolucji.
2. Początek rewolucji
francuskiej.
3. Obalenie monarchii.
35. Francja republiką
Zagadnienia
1. Terror rewolucyjny.
2. Rządy jakobinów.
3. Dziedzictwo Wielkiej
Rewolucji Francuskiej.
w 1773 r.
– zna postacie: Benjamina
Franklina, Jerzego
Waszyngtona
– wie, co wydarzyło się
w roku: 1776, 1787
– zna najważniejsze
postanowienia konstytucji
USA
– rozumie pojęcie konstytucja
– wie, dlaczego Amerykanie
obchodzą najważniejsze
święto narodowe 4 lipca
– opisuje etapy uzyskiwania
niepodległości przez
kolonie brytyjskie
w Ameryce
– wymienia nazwiska
Polaków biorących udział
w wojnie o niepodległość
Stanów Zjednoczonych
– wymienia czynniki, które
ułatwiły uzyskanie
niepodległości przez Stany
Zjednoczone
– wymienia główne założenia
ustroju politycznego USA
– wyjaśnia, w jaki sposób
Konstytucja Stanów
Zjednoczonych realizowała
zasadę trójpodziału władz
– wskazuje postanowienia
konstytucji USA, które
przetrwały do dziś
– wyjaśnia, dlaczego Francja
popierała kolonistów
amerykańskich w walce
o niepodległość
– rozumie pojęcia: burżuazja,
Stany Generalne, Bastylia,
monarchia konstytucyjna
– zna podział społeczeństwa
francuskiego przed
rewolucją
– wie, co wydarzyło się
w roku: 1789, 1792
– zna postać Ludwika XVI
– charakteryzuje stosunki
społeczne we Francji przed
wybuchem rewolucji
– podaje przyczyny wybuchu
rewolucji
– zna okoliczności powstania
republiki we Francji
– rozumie przyczyny
wybuchu wojny między
rewolucyjną Francją
a Prusami i Austrią
– rozumie pojęcia: gilotyna,
terror, jakobini
– wie, czym charakteryzowały
się rządy jakobinów
– opisuje zachowanie
przywódców rewolucji
w stosunku do Kościoła
katolickiego
– wskazuje skutki rewolucji
francuskiej
– uzasadnia reakcję państw
europejskich na śmierć
Ludwika XVI
– wskazuje cechy
charakterystyczne
dyktatury jakobińskiej
– wyjaśnia znaczenie filozofii
oświecenia jako jednego
z czynników
odgrywających ważną rolę
w genezie rewolucji
francuskiej
– opisuje główne zasady
rewolucji wyrażone
w Deklaracji Praw
Człowieka i Obywatela
– wyjaśnia, dlaczego władze
rewolucyjnej Francji
walczyły z Kościołem
katolickim
37. Rzeczpospolita w okresie
kryzysu – czasy saskie
Zagadnienia
1. Panowanie Augusta II
Mocnego.
2. Wielka Wojna Północna.
3. Uzależnienie
Rzeczypospolitej od Rosji.
4. Saska anarchia
5. Pierwsze próby reform.
38. Ostatnia wolna elekcja
i I rozbiór
Zagadnienia
1. Elekcja Stanisława Augusta i
pierwsze reformy.
2. Stosunek Rosji do reform
przeprowadzanych w Polsce.
3. Konfederacja barska.
4. I rozbiór Polski.
39. Reformy stanisławowskie
Zagadnienia
1. Próby reform w latach
siedemdziesiątych
XVIII w.
2. Odrodzenie kulturalne.
3. Ożywienie gospodarcze.
4. Warszawa stanisławowska.
– zna postacie: Augusta II
Mocnego, Augusta III,
Stanisława Leszczyńskiego
– podaje genezę powiedzeń:
„od Sasa do Lasa”, „za
króla Sasa jedz, pij
i popuszczaj pasa”
– rozumie pojęcia: Sejm
Niemy, traktat trzech
czarnych orłów, anarchia,
Collegium Nobilium
– wie, co wydarzyło się
w 1717 i 1709 r.
– wie, co wydarzyło się
w roku: 1764, 1768, 1772
– rozumie pojęcia: Familia,
Szkoła Rycerska, prawa
kardynalne, konfederacja
barska
– wskazuje na mapie obszar
Rzeczypospolitej za
panowania Stanisława
Augusta (przed 1772 r. i po
tej dacie)
– wymienia reformy
wprowadzone przez
Stanisława Augusta
w latach siedemdziesiątych
XVIII w.
– rozumie pojęcia: Komisja
Edukacji Narodowej,
czynsz, obiady czwartkowe
– wymienia i charakteryzuje
przejawy kryzysu państwa
polsko-litewskiego za
panowania Wettynów
– wie, w jakich
okolicznościach obejmowali
polski tron: August II
Mocny, August III,
Stanisław Leszczyński
– dostrzega przejawy
ożywienia gospodarczego
i kulturalnego w Polsce
czasów saskich
– charakteryzuje reformy
przeprowadzone przez
Stanisława Augusta
w latach sześćdziesiątych
XVIII w.
– uzasadnia niebezpieczeństwo
wynikające dla Polski z tzw.
traktatu trzech czarnych
orłów
– charakteryzuje rządy
Wettynów w Polsce
– wymienia próby reform
podejmowane w Polsce
w pierwszej połowie
XVIII w.
– wyjaśnia zmianę położenia
międzynarodowego Polski
w czasach saskich
– wskazuje i omawia
przyczyny I rozbioru
– przedstawia i analizuje
przejawy kryzysu państwa
polsko-litewskiego
w czasach saskich
– omawia projekty reform
autorstwa Stanisława
Leszczyńskiego
i Stanisława Konarskiego
– rozumie znaczenie KEN dla
reformy szkolnictwa
w Polsce
– wymienia przejawy
ożywienia gospodarczego
na ziemiach polskich
– rozumie znaczenie
mecenatu królewskiego dla
rozwoju sztuki w Polsce
– charakteryzuje kulturę
oświecenia w Polsce
– wyjaśnia znaczenie reform
stanisławowskich dla
rozwoju Polski w drugiej
połowie XVIII w.
– wyjaśnia znaczenie
obrazów Canaletta dla
odbudowy Warszawy po
II wojnie światowej
– dostrzega konsekwencje
rosyjskich ingerencji
w wewnętrzne sprawy
Polski
– wymienia przykłady sztuki
polskiej okresu klasycyzmu
(w tym Łazienki
Królewskie)
z uwzględnieniem
własnego regionu
40. Sejm Wielki i Konstytucja
3 maja
Zagadnienia
1. Sytuacja międzynarodowa
a zwołanie sejmu w 1788 r.
2. Stronnictwa na Sejmie
Wielkim.
3. Reformy Sejmu Wielkiego.
4. Konstytucja 3 maja.
– wie, kiedy zwołano Sejm
Czteroletni
– zna datę uchwalenia
Konstytucji 3 maja
– zna najważniejsze reformy
Sejmu Wielkiego
– zna postanowienia
Konstytucji 3 maja
– rozumie pojęcia:
konfederacja targowicka,
sejm grodzieński
– wie, kim byli Tadeusz
Kościuszko i Józef
Zagadnienia
Poniatowski
1. Wojna polsko-rosyjska w
– wie, kiedy nastąpił
obronie konstytucji.
II rozbiór Polski
2. II rozbiór Polski.
– wskazuje na mapie ziemie
3. Powstanie polskiej opozycji
zabrane Polsce
na emigracji.
w II rozbiorze przez Rosję
i Prusy
42. Powstanie kościuszkowskie – zna daty: wybuchu
insurekcji
i upadek Rzeczypospolitej
kościuszkowskiej, bitew
pod Racławicami
Zagadnienia
i Maciejowicami,
1. Przyczyny wybuchu
41. Wojna w obronie
konstytucji i II rozbiór
Polski
– zna okoliczności zwołania
Sejmu Wielkiego
– zna stronnictwa z okresu
Sejmu Wielkiego, ich
programy oraz
przywódców
– wyjaśnia znaczenie reform
Sejmu Wielkiego dla
bezpieczeństwa Polski na
arenie międzynarodowej
– rozumie, dlaczego Prusy
i Rosja poczuły się
zaniepokojone reformami
Sejmu Wielkiego
– omawia znaczenie sytuacji
międzynarodowej dla
zwołania Sejmu Wielkiego
– omawia przełomowe
znaczenie Konstytucji 3
maja dla Polski
– podaje okoliczności uznania
przez polski sejm traktatu
rozbiorowego
– zna okoliczności powstania
konfederacji targowickiej
– uzasadnia, dlaczego Austria
nie wzięła udziału
w II rozbiorze Polski
– wie, dokąd i dlaczego udali
się na emigrację Polacy
protestujący przeciw
II rozbiorowi
– zna okoliczności
ustanowienia orderu
Virtuti Militari
– wyjaśnia okoliczności
zawiązania konfederacji
targowickiej i ocenia jej
następstwa
– zna okoliczności wybuchu
powstania
kościuszkowskiego
– zna cel wydania uniwersału
połanieckiego
– wskazuje przyczyny klęski
powstania
kościuszkowskiego
– omawia cele powstania
kościuszkowskiego
– rozróżnia wewnętrzne
i zewnętrzne przyczyny
upadku Rzeczypospolitej
– próbuje ocenić rządy
ostatniego króla Polski
insurekcji kościuszkowskiej.
2. Przebieg powstania
kościuszkowskiego.
3. Insurekcja w Warszawie
i Wilnie.
4. Uniwersał połaniecki.
5. III rozbiór Polski.
44. Napoleon Bonaparte
obejmuje władzę
we Francji
Zagadnienia
1. Francja w czasach
Dyrektoriatu.
2. Kariera Napoleona
Bonapartego.
3. Cesarstwo we Francji
45. Początki nowego ładu
w Europie
Zagadnienia
1. Konflikt francusko-angielski.
2. Wojny Napoleona z Austrią,
Rosją i Prusami.
III rozbioru
– rozumie pojęcia: insurekcja,
uniwersał, kosynierzy
– zna postacie: Tadeusz
Kościuszki, Jana
Kilińskiego
– wymienia państwa, które
brały udział w III rozbiorze
Polski
– wskazuje na mapie ziemie
Rzeczypospolitej
zagarnięte w III rozbiorze
przez poszczególne
państwa
– zna pojęcia: Dyrektoriat,
konsulat, cesarstwo
– zna daty utworzenia
cesarstwa we Francji
i wydania Kodeksu
cywilnego
– wymienia i wskazuje na
mapie państwa, z którymi
Napoleon toczył wojny
– rozumie pojęcia: blokada
kontynentalna, koalicja
– wymienia bitwy stoczone
przez wojska Napoleona
z Prusakami i Austriakami
– wskazuje na mapie obszary
uzależnione napoleońskiej
Francji
– wymienia reformy
przeprowadzone przez
Napoleona Bonapartego
– opisuje drogę Napoleona
Bonapartego do przejęcia
pełni władzy we Francji
– opisuje przemiany form
rządów we Francji
(od wybuchu rewolucji do
ustanowienia cesarstwa)
– wyjaśnia, dlaczego Francuzi
w większości popierali
Bonapartego
– wskazuje przyczyny
sukcesów Bonapartego
w polityce wewnętrznej
– wie, dlaczego wojska
francuskie odnosiły
sukcesy na polach bitew
– wymienia przyczyny wojen
toczonych przez
napoleońską Francję
– wymienia zmiany
wprowadzone w Europie
przez Bonapartego
– uzasadnia, dlaczego
Napoleon zmusił
Habsburgów do rezygnacji
z tytułu cesarzy rzymskich
narodu niemieckiego
– opisuje zmiany, które zaszły
w Europie w okresie
napoleońskim
w dziedzinach: gospodarki,
polityki, życia społecznego
46.Napoleon a sprawa
niepodległości Polski
Zagadnienia
1. Legiony Polskie we Włoszech.
2. Utworzenie Księstwa
Warszawskiego.
3. Ustrój Księstwa
Warszawskiego.
4. Wojna 1809 r.
47. Upadek Napoleona
Zagadnienia
1. Europa napoleońska.
2. Kampania rosyjska
Napoleona.
3. „Bitwa narodów” i abdykacja
Napoleona.
4. 100 dni Napoleona.
5. Próba oceny Napoleona
Bonapartego.
48. Lekcja powtórzeniowa.
Napoleon i próby
odbudowy niepodległej
Polski
Zagadnienia
1. Reformy wewnętrzne
Bonapartego.
2. Polityka zagraniczna Francji
pod rządami Napoleona
Bonapartego.
3. Napoleon Bonaparte a
Polacy.
– wie, kiedy: utworzono
Legiony Polskie we
Włoszech, powstało
Księstwo Warszawskie,
przyłączono do Księstwa
ziemie trzeciego zaboru
austriackiego
– wie, kim byli: Jan Henryk
Dąbrowski, Józef Wybicki
– wie, kiedy: rozpoczęła się
wojna Napoleona z Rosją,
rozegrała się „bitwa
narodów”, Napoleon I
abdykował, rozegrała się
bitwa pod Waterloo
– wymienia reformy
wprowadzone we Francji
przez Napoleona
Bonapartego
– charakteryzuje relacje
między Napoleonem
a Polakami i Księstwem
Warszawskim
– zna cele, które stawiali
sobie twórcy Legionów
– opisuje okoliczności
powstania Mazurka
Dąbrowskiego
– opisuje okoliczności
utworzenia Księstwa
Warszawskiego
– wskazuje na mapie
Księstwo Warszawskie
– opisuje postawę Polaków
w czasie ostatnich lat
panowania Napoleona
– opisuje stosunek Polaków
do napoleońskiej Francji
– charakteryzuje ustrój
Księstwa Warszawskiego
– ocenia rolę Legionów
i Księstwa Warszawskiego
w dziejach Polski
– ocenia postawę Napoleona
Bonapartego wobec
Polaków
– wymienia przyczyny ataku
Napoleona na Rosję
– wskazuje przyczyny klęski
poniesionej w 1813 r. przez
napoleońską Francję
– zna różne oceny
Napoleona I
– analizuje zmiany
wprowadzone przez
Napoleona w Europie
– opisuje politykę
zagraniczną Francji pod
rządami Bonapartego
– ocenia znaczenie okresu
napoleońskiego dla Europy
i ziem polskich
Download