Wczoraj i dziś - Dlanauczyciela.pl

Szanowni Państwo!
Poniżej przedstawiamy wykaz konkretnych wymagań, który może być pomocnym narzędziem
w ocenianiu wiadomości i umiejętności uczniów klasy IV korzystających z serii „Wczoraj i dziś”.
Tabelaryczny układ pomoże w sprecyzowaniu konkretnych zagadnień, których opanowanie
nauczyciel może oceniać. Materiał ten może być oczywiście tylko podstawą opracowania własnych
kryteriów oceniania.
W poniższej tabeli zestawiono poszczególne poziomy wymagań z konkretnymi ocenami szkolnymi.
Poziom
K
K+P
K+P+R
K+P+R+D
K+P+R+D+W
Ocena
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra / celująca*
celująca
poziom K – konieczny
poziom P – podstawowy
poziom R – rozszerzający
poziom D – dopełniający
poziom W – wykraczający
*Pełne opanowanie wymagań sformułowanych w podstawie programowej jest podstawą do
wystawienia uczniowi oceny celującej. Nauczyciel decyduje, które wymagania wykraczające
poza podstawę programową są dodatkowymi elementami decydującymi o ocenie celującej.
WYMAGANIA PROGRAMOWE DLA KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ
według programu „Wczoraj i dziś” autorstwa dr. Tomasza Maćkowskiego
(dostosowane do podręcznika o tym samym tytule, którego autorem jest dr Grzegorz Wojciechowski)
Opracowanie: Dariusz Judek
Badana czynność uczniów
Poziomy wymagań
I. Ja i moje otoczenie
- wie, na czym polega odmienność i niepowtarzalność każdego człowieka
- potrafi wymienić ludzkie potrzeby
- zna sposoby zaspokajania ludzkich potrzeb
- rozumie, jaką rolę odgrywa rodzina w życiu każdego człowieka
- tłumaczy, czym jest rodzina niepełna i w jaki sposób ona powstaje
- podaje przykłady praw i obowiązków poszczególnych członków rodziny
Wiadomości - wyjaśnia znaczenie terminów: rodzina dwupokoleniowa, rodzina
wielopokoleniowa
- wymienia osoby, które wchodzą w skład szkolnej społeczności
- zna uprawnienia władz szkolnych i statut szkoły
- wyjaśnia znaczenie terminów: rada pedagogiczna, rada szkoły, rada
samorządu uczniowskiego
K
P
+
+
R
D
+
+
+
+
+
+
+
+
1
W
- wie, czym jest samorząd uczniowski
- podaje przykłady działań samorządu uczniowskiego w swojej szkole
- zna swoje szkolne prawa i obowiązki
- wskazuje przyczyny konfliktów między ludźmi i przedstawia sposoby
ich rozwiązywania
- rozumie, w czym przejawiają się uprzejmość i tolerancja
- wymienia korzyści, jakie można osiągnąć przez uprzejmość i tolerancję
- wie, na czym polega sprawiedliwe postępowanie
- tłumaczy znaczenie terminów: ojczyzna, mała ojczyzna, naród,
patriotyzm, patriotyzm lokalny, herb
- omawia sposoby okazywania patriotyzmu w czasie wojny i w okresie
pokoju
- zna sposoby zdobywania wiedzy o historii małej ojczyzny
- wskazuje największe atuty swojej małej ojczyzny
- tłumaczy pochodzenie nazwy Polska
- wyjaśnia, co świadczy o tym, że Polacy należą do jednego narodu
- rozumie znaczenie terminów: Rzeczpospolita Polska, mniejszość
narodowa, mniejszość etniczna, Polonia
- podaje przykłady dzieł sztuki i architektury, które należą do polskiego
dziedzictwa narodowego
- objaśnia, dlaczego wybrane dzieła sztuki i architektury są ważną częścią
naszej kultury narodowej
- zna daty najważniejszych polskich świąt państwowych
- wymienia wydarzenia, na pamiątkę których ustanowiono święta
państwowe
- zna polskie symbole narodowe i najważniejsze miejsca pamięci
narodowej
- recytuje tekst „Mazurka Dąbrowskiego”
- omawia okoliczności powstania tekstu „Mazurka Dąbrowskiego”
- wie, jaka jest symbolika barw polskiej flagi narodowej
- rozumie, dlaczego powinno się okazywać szacunek symbolom
narodowym
- wyjaśnia, kim był Józef Wybicki
- wymienia regiony Polski
- podaje nazwy mniejszości narodowych i etnicznych żyjących w Polsce
- wylicza prawa przysługujące mniejszościom narodowym i etnicznym
w Polsce
- wie, gdzie znajdują się główne skupiska Polaków na świecie
- wymienia mniejszości narodowe, które żyły w przedwojennej Polsce
- potrafi określić sposoby zaspokajania różnych potrzeb człowieka
- wyjaśnia znaczenie praw i obowiązków poszczególnych członków
rodziny
- porównuje prawa i obowiązki poszczególnych członków
rodziny
Umiejętności - omawia zalety i wady rodziny współczesnej oraz rodziny
wielopokoleniowej
- charakteryzuje społeczność szkolną z uwzględnieniem swoich praw
i obowiązków
- określa szkołę jako wspólnotę uczniów, nauczycieli i rodziców
- ocenia, które prawa i obowiązki uczniów są najważniejsze
- potrafi opisać sytuację konfliktową i znajduje dla niej rozwiązanie
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
2
- omawia różnice między szkołą dawną a współczesną
- proponuje sposoby rozwiązania problemów własnej
miejscowości
- odszukuje informacje o rozmaitych formach upamiętniania postaci
i wydarzeń związanych z historią swojej małej ojczyzny
- wskazuje na planie swojej miejscowości siedzibę władz lokalnych
- zbiera informacje o władzy lokalnej i jej zadaniach
- prezentuje informacje związane z ważnymi postaciami
i wydarzeniami z dziejów regionu
- opisuje wygląd herbów wybranych miejscowości
- analizuje tekst hymnu Polski i wyjaśnia znaczenie wybranych zwrotów
- odnajduje na mapie główne regiony Polski
- opisuje główne regiony Polski
- analizuje, w jaki sposób mniejszości narodowe i etniczne mogą
zachować swoją odrębność
- przedstawia na wybranych przykładach mniejszości narodowe
zamieszkujące współczesną Polskę
- opisuje kulturę i tradycje wybranej mniejszości narodowej
bądź etnicznej żyjącej w Polsce
- wskazuje główne skupiska Polonii na mapie świata
- porównuje strukturę narodowościową II Rzeczypospolitej
i współczesnej Polski
- omawia na przykładach pochodzenie nazwisk i przydomków
II. Z historią na ty
- wie, czym zajmuje się historia jako nauka
- wymienia główne zadania historii
- wyjaśnia, kim jest historyk
- zna sposoby badania wydarzeń z przeszłości przez historyków
- wymienia przykłady postaci historycznych oraz bohaterów baśniowych
i legendarnych
- zna podstawy myślenia przyczynowo-skutkowego dotyczącego
wydarzeń historycznych
- wskazuje przebieg, przyczyny i skutki wybranych wydarzeń
historycznych
- podaje przykłady efektów pracy historyków
- wymienia filmy i książki o tematyce historycznej
- objaśnia znaczenie powiedzenia: Historia jest nauczycielką życia
Wiadomości
- wie, czym są źródła historyczne, i podaje ich przykłady
- dokonuje podziału źródeł historycznych na materialne i niematerialne
oraz wyróżnia wśród źródeł materialnych pisane i niepisane
- wymienia informacje, jakie można zdobyć na podstawie
poszczególnych źródeł historycznych
- określa, czym zajmuje się archeologia
- zna sposoby badania wiarygodności źródeł historycznych
- wyjaśnia znaczenie terminów: zabytek, muzeum, archiwum, skansen,
ród, archeolog, pamiątka rodzinna, genealogia, drzewo genealogiczne
- wie, gdzie gromadzi się źródła historyczne
- wskazuje podobieństwa i różnice między muzeum a skansenem
- rozpoznaje znak Zabytek chroniony prawem i wie, co on oznacza
- wyjaśnia, kim był prawdziwy święty Mikołaj
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
K
+
P
R
D
+
W
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
3
- zna legendy związane z Mikołajem, biskupem Miry
- przedstawia postać Henryka Schliemanna
- potrafi na wybranych przykładach zaprezentować myślenie
przyczynowo-skutkowe
- opowiada o wybranym wydarzeniu z życia klasy w sposób
potwierdzający opanowanie umiejętności myślenia przyczynowoskutkowego
- przedstawia na przykładzie przenikanie się faktów
historycznych z legendą
- odróżnia postacie historyczne od bohaterów baśniowych i legendarnych
- ocenia, jakie znaczenie dla współczesnej nauki mają odkrycia
archeologiczne
- kwalifikuje różne źródła historyczne zgodnie z podziałem na źródła
materialne (pisane, niepisane) i niematerialne
- uzasadnia, dlaczego należy dbać o źródła historyczne i chronić obiekty
zabytkowe
Umiejętności - wymienia zasady prawidłowego zachowania się w muzeum
- potrafi zaplanować wycieczkę prezentującą najważniejsze miejsca
i obiekty w najbliższej okolicy
- przedstawia pamiątki rodzinne i określa ich znaczenie
- odczytuje informacje o przodkach na podstawie poszczególnych
pamiątek rodzinnych
- prezentuje swoją opinię na temat podtrzymywania tradycji rodzinnych
- wyjaśnia, w jaki sposób podtrzymywanie tradycji rodzinnych umacnia
poczucie wspólnoty w rodzinie
- dociera do rodzinnych źródeł, które pozwalają mu sporządzić drzewo
genealogiczne
- przygotowuje drzewo genealogiczne najbliższej rodziny
- znajduje w internecie strony, które zawierają informacje pomocne
przy tworzeniu drzewa genealogicznego
III. Czas i mapa w historii
- rozumie znaczenie terminów: chronologia, data, era, rok, wiek,
tysiąclecie, epoka historyczna, okres przed naszą erą i naszej ery
- wyjaśnia, dlaczego mierzenie czasu jest ważne w pracy historyka
- wskazuje narodziny Jezusa z Nazaretu jako początek naszej ery
- wie, jakie jest pochodzenie słowa kronikarz
- zna przyczyny powstawania kronik i dostrzega w nich źródło ważnych
informacji
- tłumaczy zasadę tworzenia osi czasu i sposób umieszczania na niej dat
- posługuje się cyframi rzymskimi i arabskimi w celu oznaczania
jednostek czasu
Wiadomości - wymienia epoki historyczne oraz podaje ich daty graniczne
- wskazuje wydarzenia, które oznaczają początek i koniec
poszczególnych epok historycznych
- rozumie, że daty graniczne poszczególnych epok mają charakter
umowny
- dostrzega umowność rachuby czasu w kontekście przykładów z różnych
kręgów kulturowych
- przedstawia, w jakich okolicznościach narodziła się tradycja zabaw
sylwestrowych
- wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, plan, legenda mapy
- wie, czym zajmuje się kartografia
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
K
P
R
D
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
4
W
- wymienia elementy, z jakich składa się mapa historyczna
- tłumaczy, czym są legenda i skala mapy
- rozumie, jaką rolę odgrywa mapa w poznawaniu przyczyn i przebiegu
wydarzeń historycznych
- podaje przykład zastosowania GPS
- odczytuje skróty: p.n.e. i n.e.
- umie narysować linię chronologiczną i zaznaczyć na niej daty
- porządkuje daty na linii chronologicznej
- krótko charakteryzuje poszczególne epoki historyczne
- oblicza upływ czasu między poszczególnymi wydarzeniami
- ustala wiek, w którym miało miejsce dane wydarzenie
- określa datę danego wydarzenia, używając określeń I połowa
lub II połowa danego wieku
- dostrzega różnice w określaniu, do której połowy wieku należą daty
przed naszą erą i naszej ery
Umiejętności
- zapisuje cyframi rzymskimi liczby arabskie i na odwrót
- odczytuje z mapy podstawowe informacje
- porównuje mapy historyczną i geograficzną
- odróżnia mapę od planu
- rysuje plan najbliższej okolicy
- przedstawia ewolucję znaczenia terminu mapa
- opisuje, jak dawniej wyglądały mapy, i na tej podstawie określa, jakie
wyobrażenie o świecie mieli ludzie w przeszłości
- wyjaśnia różnice w określaniu dat za pomocą kalendarzy juliańskiego i
gregoriańskiego
- omawia pochodzenie polskich nazw miesięcy
IV. Z najdawniejszych dziejów
- wie, jak zmieniał się wygląd człowieka
- rozumie, jakie znaczenie dla praludzi miała umiejętność rozpalania
ognia
- tłumaczy, jakie znaczenie dla rozwoju społeczności ludzkich miało
posługiwanie się mową
- przedstawia dokonania, które umożliwiły człowiekowi przejście do
osiadłego trybu życia
- zna dawne i współczesne sposoby wytopu żelaza
- wyjaśnia znaczenie terminów: pięściak, ziemianka, dymarka, epoka
kamienia, epoka brązu, epoka żelaza, cywilizacja, miasto-państwo,
mumia, sarkofag, piramida, faraon, kanał nawadniający, Sumerowie,
Babilon, Mezopotamia, Bliski Wschód
Wiadomości - wie, dlaczego pierwsze cywilizacje powstały nad wielkimi rzekami
- podaje najważniejsze osiągnięcia pierwszych cywilizacji: system
nawadniający, koło, koło garncarskie, szkło, cegłę, kalendarz
- przedstawia podział ludności starożytnego Egiptu na warstwy społeczne
- wymienia najważniejsze zabytki starożytnych Mezopotamii i Egiptu
- rozumie znaczenie terminów: pismo obrazkowe, klinowe i alfabetyczne
- wskazuje, jakie znaczenie dla rozwoju cywilizacji miał wynalazek
pisma
- tłumaczy, jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla historii jako
nauki
- wyjaśnia, dlaczego ludzie tworzyli malowidła naskalne
- wymienia materiały pisarskie, których używano od starożytności
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
K
P
R
D
+
W
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
5
do współczesności
- wie, że alfabety grecki i łaciński stanowią podstawę, z której wywodzą
się alfabety używane współcześnie w Europie
- wskazuje Fenicjan jako twórców pisma alfabetycznego
- tłumaczy, czym są piktogramy i w jakim celu stosuje się je
współcześnie
- opowiada, w jakim celu wznoszono piramidy i w jaki sposób one
powstawały
- podaje najważniejsze fakty z życia faraona Ramzesa II
- umieszcza na linii chronologicznej przybliżoną datę pojawienia się
człowieka rozumnego oraz daty powstania pierwszych państw
sumeryjskich
- wskazuje na mapie tereny, na których pojawili się przodkowie
człowieka, i zaznacza kierunki ich wędrówki
- odnajduje na mapie starożytne Egipt i Mezopotamię, rzeki Eufrat,
Tygrys i Nil oraz miasto Babilon
- charakteryzuje koczowniczy i osiadły tryb życia
- ocenia, który tryb życia człowieka – koczowniczy czy osiadły – był
korzystniejszy dla praludzi
- porównuje życie praludzi z życiem współczesnego człowieka
- wskazuje różnice między stosowanymi dawniej i obecnie sposobami
wytopu żelaza
- ocenia dokonania ludów starożytnej Mezopotamii
- omawia sposób działania kanałów nawadniających
Umiejętności - dostrzega związek między umiejętnością budowy piramid a wysokim
poziomem nauk ścisłych w starożytnym Egipcie
- charakteryzuje warstwy społeczne starożytnego Egiptu
- ocenia znaczenie odkrycia grobowca faraona Tutenchamona dla
współczesnej nauki
- umieszcza na linii chronologicznej przybliżone daty wynalezienia pisma
i powstania pierwszego pisma alfabetycznego
- rozpoznaje pismo obrazkowe, klinowe i alfabetyczne
- charakteryzuje pismo obrazkowe, klinowe i alfabetyczne, a także
wskazuje różnice między nimi
- opisuje materiały pisarskie od starożytności do czasów współczesnych
- dostrzega podobieństwa i różnice między dawnym i obecnym sposobem
przekazywania informacji
- przedstawia ewolucję materiałów pisarskich
- tworzy własne pismo obrazkowe oraz przedstawia zalety i wady takiego
sposobu przekazywania informacji
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
V. W starożytnej Grecji
K
- zna warunki geograficzne Grecji
- rozumie wpływ położenia geograficznego Grecji na zajęcia
zamieszkującej ją ludności
- wyjaśnia znaczenie terminów: Hellada, Hellenowie, wielka kolonizacja,
kolonia, Akropol, agora, polis
Wiadomości
- wymienia przyczyny i skutki wielkiej kolonizacji
- wie, kim był Perykles
- wymienia najważniejsze osiągnięcia Peryklesa
- podaje cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej
- tłumaczy znaczenie terminu demokracja
+
P
R
D
+
+
+
+
+
+
+
6
W
- przedstawia, w jaki sposób działał sąd skorupkowy
- wie, czym jest teatr, i wskazuje Grecję jako miejsce narodzin tej
dziedziny sztuki
- zna genezę starożytnego teatru
- wyjaśnia, czym były Wielkie Dionizje
- podaje imiona najważniejszych tragedio- i komediopisarzy greckich
(Sofokles, Arystofanes, Eurypides)
- wymienia rodzaje sztuk granych w greckim teatrze (tragedia, komedia)
- omawia różnice między tragedią i komedią
- opisuje, jaki był przebieg konkursów teatralnych w starożytnej Grecji
- rozumie, dlaczego dramaty antycznych twórców są wystawiane
współcześnie
- tłumaczy znaczenie terminów: filozofia, bogowie olimpijscy, mit,
politeizm, heros, igrzyska olimpijskie, olimpiada
- wymienia imiona najważniejszych bogów greckich (Zeus, Hera,
Posejdon, Afrodyta, Atena, Hades, Hefajstos, Ares, Apollo, Hermes)
- wie, jakimi dziedzinami życia opiekowali się poszczególni bogowie
greccy oraz jakie były ich atrybuty
- zna postacie Heraklesa i Odyseusza jako bohaterów mitów greckich
- opowiada co najmniej jeden mit grecki
- podaje przykłady prac Heraklesa
- wie, kim był Homer
- wymienia dzieła Homera
- wyjaśnia, co oznaczają wyrażenia: koń trojański, pięta Achillesa i
stajnia Augiasza
- wymienia najważniejszych filozofów greckich (Sokrates, Platon,
Arystoteles)
- przedstawia poglądy Sokratesa, Platona i Arystotelesa
- wie, czym jest gimnazjon
- rozumie, jakie znaczenie miały gimnazjony dla sprawności fizycznej
antycznych Greków
- podaje rok pierwszych igrzysk olimpijskich
- wskazuje, gdzie odbywały się najsłynniejsze igrzyska organizowane na
cześć Zeusa
- wymienia dyscypliny wchodzące w skład pięcioboju olimpijskiego
- opisuje przebieg starożytnych igrzysk olimpijskich
- tłumaczy, jaka była rola sportu w życiu starożytnych Greków
- rozumie, jaką rolę odgrywają igrzyska we współczesnym świecie
- wie, jak termin olimpiada rozumiano w starożytności, i objaśnia, co
oznacza on współcześnie
- wymienia zalety i wady wychowania spartańskiego
- umieszcza na linii chronologicznej daty: wojny trojańskiej,
ukształtowania się greckich polis, rządów Peryklesa w Atenach, narodzin
teatru greckiego, pierwszych igrzysk olimpijskich
- odnajduje na mapie starożytne Grecję i Ateny
- wskazuje na mapie główne kierunki wielkiej kolonizacji
- opisuje na przykładzie starożytnych Aten wygląd greckiej polis
Umiejętności - tłumaczy na podstawie tekstu źródłowego, jaką rolę w Atenach
odgrywał sąd skorupkowy
- wskazuje cechy, które wyróżniały Peryklesa jako dowódcę i polityka
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
- omawia podobieństwa i różnice między demokracją ateńską
+
7
a współczesną demokracją przedstawicielską
- porównuje demokrację ateńską ze sposobem sprawowania władzy
w starożytnym Egipcie
- opisuje wygląd teatru greckiego i występujących w nim aktorów
- ocenia znaczenie teatru dla starożytnych Greków
- porównuje teatr współczesny ze starożytnym teatrem greckim
- dostrzega rolę „Iliady” i „Odysei” jako inspiracji dla literatury i sztuki
greckiej
+
+
+
+
+
- wskazuje na rolę sportu w starożytnej Grecji jako tematu sztuki
- porównuje starożytne igrzyska olimpijskie ze współczesnymi
olimpiadami
- ocenia osiągnięcia starożytnych Greków
- wyjaśnia, co oznaczają powiedzenia: wrócić z tarczą i wrócić na tarczy
- tłumaczy, kim byli Spartanie
VI. W starożytnym Rzymie
- wyjaśnia znaczenie terminów: Imperium Rzymskie, legionista, języki
romańskie, bazylika, gladiator, prowincja, barbarzyńca, zgromadzenie
ludowe, senat
- podaje rok założenia Rzymu opisanego w legendzie
- zna legendarne początki Rzymu
- tłumaczy, czym jest „Wilczyca kapitolińska”
- wie, że państwo rzymskie najpierw było królestwem, następnie
republiką, a na końcu – cesarstwem
- wymienia grupy tworzące społeczeństwo starożytnego Rzymu
- omawia drogę państwa rzymskiego do potęgi oraz określa zasięg
terytorialny Imperium Rzymskiego
- nazywa poszczególne elementy stroju i uzbrojenia rzymskiego
legionisty
- wie, co to jest Forum Romanum, Panteon, Koloseum, akwedukt, droga,
łuk triumfalny, terma
- wyjaśnia, w jakim celu starożytni Rzymianie budowali drogi i
wodociągi
Wiadomości - wskazuje cechy rzymskiego budownictwa
- wie, dlaczego starożytni Rzymianie budowali łuki triumfalne i termy
- rozumie znaczenie terminów: prawo rzymskie, prawo XII tablic, kodeks,
Kodeks Justyniana
- przedstawia prawo rzymskie jako podstawę współczesnego prawa
- wymienia osiągnięcia starożytnych Rzymian, z których korzystamy
współcześnie
- objaśnia znaczenia terminów: mesjasz, apostoł, Ewangelia, Biblia, Stary
i Nowy Testament, poganin
- wskazuje Palestynę jako miejsce narodzin chrześcijaństwa
- wiąże początki chrześcijaństwa z postacią Jezusa z Nazaretu
- wie, że chrześcijanie wierzą w jednego Boga
- rozumie, na czym polega różnica między wiarą w jednego boga a wiarą
w wielu bogów
- podaje najważniejsze zasady nauki Jezusa z Nazaretu
- zna przyczyny prześladowań chrześcijan w państwie rzymskim
- wymienia symbole pierwszych chrześcijan – chrystogram i rybę
- omawia genezę chrześcijańskich symboli
+
+
+
K
P
R
D
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
8
+
+
W
- wie, kim był Konstantyn Wielki
- opisuje okoliczności zmiany sytuacji chrześcijan w państwie rzymskim
w okresie panowania Konstantyna Wielkiego
- dostrzega związki chrześcijaństwa z religią judaistyczną
- wie, że w czasach późniejszych doszło do podziałów chrześcijaństwa
- wymienia różne odłamy chrześcijaństwa
- wskazuje Watykan jako współczesną siedzibę Kościoła katolickiego
- tłumaczy, czym był szlak bursztynowy
- umieszcza na linii chronologicznej daty założenia Rzymu, zabójstwa
Juliusza Cezara, ukrzyżowania Jezusa z Nazaretu, wydania edyktu
mediolańskiego i upadku cesarstwa zachodniorzymskiego, a także
określa, w którym wieku odbyły się poszczególne wydarzenia
- wskazuje na mapie Rzym, Kartaginę, Półwysep Apeniński (Italię),
Palestynę i obszary objęte chrześcijaństwem u schyłku starożytności
- omawia różnice między republiką a cesarstwem
- charakteryzuje różne typy ustroju państwa rzymskiego: królestwo,
republikę, cesarstwo
- opisuje grupy tworzące społeczeństwo rzymskie
Umiejętności - wymienia zasługi Rzymian w dziedzinie architektury i budownictwa,
używając terminów: Forum Romanum, Panteon, Koloseum,
akwedukty, drogi, łuki triumfalne, termy
- objaśnia, w jaki sposób budowano drogi w starożytnym Rzymie
- rozpoznaje na ilustracjach budowle wznoszone przez starożytnych
Rzymian: akwedukty, łuki triumfalne, amfiteatry
- porównuje rozrywki starożytnych Greków i Rzymian
- określa znaczenie szlaku bursztynowego dla starożytnych Rzymian
- omawia przyczyny i skutki funkcjonowania szlaku bursztynowego
- ocenia dokonania Juliusza Cezara
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
9