Gazetka do pobrania w formacie Microsoft Word

Bioterroryzm to bezprawne, nielegalne użycie czynników biologicznych wobec ludzi z
zamiarem wymuszenia jakiegoś działania lub zastraszenia rządu i ludności cywilnej dla
osiągnięcia celów osobistych, politycznych, społecznych lub religijnych. W tym celu mogą
być użyte bakterie, riketsje, wirusy lub materiały z nich pochodzące oraz różnego rodzaju
toksyny przez nie wytwarzane.
Bioterroryzm to stosunkowo nowe zjawisko we współczesnym świecie.
Obecnie po raz pierwszy w historii ludzkości mamy z nim do czynienia w USA, chociaż
możliwość działań tego typu przewidziano wcześniej.
W maju 2000 r. w Polanicy Zdroju odbyła się konferencja kadry kierowniczej Wojskowej
Inspekcji Sanitarnej, na której bioterroryzm był jednym z tematów wykładów. Nikt
wówczas nie zdawał sobie sprawy, że znajdzie się on wkrótce na pierwszych stronach
gazet.
Od czasu, kiedy ludzie nauczyli się hodować drobnoustroje w laboratoriach, narodziła się
myśl wykorzystania ich w działaniach wojennych. Powstało wtedy pojęcie broni
masowego rażenia - ABC (atomowa, biologiczna, chemiczna). Obecnie rozwój broni typu
B i C jest zakazany konwencjami międzynarodowymi. Nie dotyczy to jednak bezwzględnie
wszystkich państw świata i niektóre w tajnych laboratoriach prowadzą badania nad
bronią biologiczną. Najgorszy scenariusz przewiduje dostanie się czynników masowego
rażenia w ręce bezwzględnych terrorystów, którzy nie zawahają się ich użyć.
Nie wdając się w szczegóły można powiedzieć, że czynniki biologiczne mogą skazić
powietrze, wodę, żywność i przedmioty codziennego użytku wegetatywnymi lub
przetrwalnikowymi formami drobnoustrojów chorobotwórczych.
Najbardziej niebezpieczną formą zastosowania jest wariant aerozolowy lub rozpylenie
czynnika w systemach wentylacyjnych. Jest on jednak bardzo niebezpieczny również dla
terrorysty. Rozpylenie czynnika biologicznego powoduje wtedy szybkie i masowe
zachorowania oraz wysoką śmiertelność w wyniku zainhalowania czynnika i rozwoju
postaci płucnych danych chorób. Znacznie bezpieczniejsze dla samego terrorysty jest
skażenie żywności lub wody.
W walce ze skutkami ataku bioterrorystycznego najważniejsze jest wczesne wykrycie
użytego czynnika biologicznego, co umożliwia natychmiastowe zastosowanie środków
profilaktycznych w postaci szczepionek lub antybiotyków o szerokim spektrum działania.
Amerykańska agenda Centers for Disease Control (CDC) dokonała podziału
niebezpiecznych czynników biologicznych w kolejności priorytetu zagrożenia na trzy
kategorie: A, B, C.
Czynniki z grupy A to wąglik, botulizm, dżuma, wirusowe gorączki krwotoczne (w tym
Ebola - o najwyższej śmiertelności), ospa prawdziwa.
WĄGLIK
Skoncentrujmy się na schorzeniu, które zostało wywołane obecnie w wyniku działań
bioterrorystycznych.
Wąglik (Anthrax) jest chorobą zwierząt trawożernych i jednocześnie zoonozą (chorobą
odzwierzęcą). Endemicznie występuje w krajach trzeciego świata, dziesiątkując czasem
całe stada, głównie owiec i kóz. W Polsce występuje bardzo rzadko i jest zwykle
zawleczony zza wschodniej granicy. Chorobę wywołuje bakteria Bacillus anthracis, która
tworzy przetrwalniki bardzo odporne na działanie czynników niesprzyjających
(wysychanie, wysoka temperatura, środki dezynfekcyjne). Człowiek zakaża się przez
kontakt z chorym, a jeszcze częściej z padłym na wąglik zwierzęciem. Dodatkowo do
infekcji dojść może przez zakażone zarodnikami surowce i wyroby ze skór, kontakt z
zakażoną glebą, a sporadycznie w wyniku spożycia mięsa lub zakażonej żywności lub
wdychania pyłów unoszących się z zakażonych skór lub sierści.
Klinicznie rozróżnia się trzy formy wąglika:
- postać skórna - stanowi ponad 99% przypadków naturalnych zakażeń, nieleczona daje
ok. 20 % śmiertelności, a leczenie antybiotykami jest zwykle skuteczne; objawy
ograniczone są zwykle do zmian skórnych (czarna krosta, karbunkuł) w miejscu
wniknięcia bakterii;
- postać jelitowa - bardzo rzadka, lecz w przypadku wystąpienia prawie w 100 %
śmiertelna;
- postać płucna - praktycznie w 100 % śmiertelna; występuje w wyniku wdychania pyłu
zawierającego zarodniki i wywołanie tej formy choroby jest głównym celem
bioterrorystów; śmierć może nastąpić już po 24 godzinach od zainhalowania materiału
zakaźnego.
Każdy człowiek jest wrażliwy na zachorowanie, jednak trzeba pamiętać, że wąglik jest
słabo zaraźliwą chorobą i kontakt z osobą chorą nie oznacza zakażenia (zwłaszcza przy
zachowaniu środków ostrożności).
UWAGA!!!!!!!
W przypadku ataku bioterrorystycznego i skażenia skóry sporami wąglika (aerozol lub
proszek), należy natychmiast oczyścić skórę poprzez kąpiel z użyciem mydła, natomiast
odzież powinno się poddać dezynfekcji w komorach parowo-formalinowych lub
autoklawach.
Szczepionki wprawdzie istnieją (są na wyposażeniu wojskowej służby zdrowia niektórych
państw), lecz w Polsce są nieosiągalne. Natychmiast po potwierdzeniu narażenia na
wąglik powinno się podjąć antybiotykoterapię profilaktyczną. Stosuje się antybiotyki o
szerokim spektrum działania (ciprofloksacyna, doksycyklina i inne).
W Polsce, która jest członkiem NATO, istnieje teoretyczne zagrożenie atakiem
bioterrorystycznym, chociaż jest ono niewspółmiernie mniejsze niż w samych Stanach
Zjednoczonych czy Europie Zachodniej.
Sondaż: Ameryka nieprzygotowana na bioterroryzm
Ponad połowa Amerykanów uważa, że władze Stanów Zjednoczonych nie są
przygotowane na odparcie masowego ataku bioterrorystycznego. Według sondażu
opublikowanego przez CBS News i New York Times, 53% Amerykanów twierdzi, że ani
władze federalne ani lokalne nie uczyniły niezbędnych przygotowań w celu zabezpieczenia
kraju przed atakiem bioterrorystycznym.
Mniej niż połowa ankietowanych stwierdziła, że rząd nie informuje dostatecznie
społeczeństwa o zagrożeniach związanych z wąglikiem. Ponad jedna czwarta
Amerykanów uważa też za niezbędne
natychmiastowe rozpoczęcie atnybiotykowej kuracji, która chroniłaby przed
zachorowaniem.
SYGNAŁY ZAGROŻENIA
Z tego powodu wszelkie sygnały dotyczące dziwnych przesyłek lub też nagłe wystąpienie
zachorowań na jakimś obszarze muszą być traktowane z największą powagą, ale też i
dużą rozwagą, aby nie wywoływać nadmiernej paniki wśród ludności. Bez wątpienia
najbardziej narażone na atak są ważne urzędy i instytucje państwowe oraz niektóre
placówki dyplomatyczne. Zakłady pracy w Polsce na pewno nie stanowią celu
bioterrorystów.
1. Wystąpienie zidentyfikowanych przypadków postaci płucnej lub jelitowej wąglika.
2. Wystąpienie niezidentyfikowanych bakteriologicznie i nieuzasadnionych
epidemiologicznie przypadków zachorowań o obrazie klinicznym sugerującym postać
płucną lub jelitową wąglika.
3. Pojawienie się zachorowań na wąglik wśród zwierząt gospodarskich na obszarach
nieendemicznych.
4. Pojawienie się zidentyfikowanych przez bakteriologów zarodników wąglika na terenie,
gdzie nie występuje endemicznie.
5. Użycie wąglika do ataku bioterrorystycznego w innych krajach, szczególnie ościennych.
6. Groźba (jawna lub pochodząca z danych wywiadu) dokonania ataku
bioterrorystycznego ze strony organizacji ekstremistycznych.
7. Pojawienie się sytuacji potencjalnego, ale jeszcze niezidentyfikowanego zagrożenia w
postaci np. przesyłek pocztowych niewiadomego pochodzenia o podejrzanej zawartości.
POSTĘPOWANIE
Główny Inspektor Sanitarny wydał ujednolicone zasady postępowania w przypadku
zagrożenia niebezpieczną chorobą lub bioterroryzmem. Dotychczasowe metody działania
terrorystów w USA polegają na rozsyłaniu śmiercionośnych przesyłek do ważnych
urzędów państwowych przez urzędy pocztowe. Dlatego obecnie w Polsce zwraca się
szczególną uwagę na podejrzane przesyłki.
W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub budzącej
podejrzenia należy:
1. Nie otwierać tej przesyłki.
2. Umieścić ją w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć.
3. Worek ten umieścić w drugim worku plastikowym, szczelnie zamknąć i zakleić taśmą.
4. Paczki nie wolno przemieszczać. Należy pozostawić ją na miejscu.
5. Powiadomić lokalny posterunek policji (tel. 997 lub tel. kom. 112) albo straż pożarną
(tel. 998). Służby te podejmą wszystkie niezbędne kroki w celu bezpiecznego przejęcia
przesyłki.
W przypadku otwarcia przesyłki i stwierdzenia podejrzanej zawartości (proszek, piana,
galareta itp.) należy:
1. Nie naruszać tej zawartości, nie rozsypywać, nie przenosić, nie dotykać, nie wąchać,
wyłączyć wentylację, zamknąć okna.
2. Całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić taśmą.
3. Dokładnie umyć ręce.
4. Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć i zakleić.
5. Ponownie dokładnie umyć ręce.
6. Powiadomić policję lub straż pożarną.
7. W przypadku braku opakowania zaniechać wszelkich czynności, dokładnie umyć ręce i
powiadomić odpowiednie służby.
Możliwe zagrożenia są o wiele bardziej złożone, a ich skutki potencjalnie mogą być o
wiele groźniejsze.
Szorstkie" kolonie wąglika na stałym podłożu z krwią (z lewej) i lśniące (bakterie
wytwarzają otoczki) z dwuwęglanem (z prawej).
Jest to bakteria Gram-dodatnia wąglika (barwienie metodą Grama). W preparatach
mikroskopowych uzyskanych z tkanek lub krwi bakterie zwykle występują pojedynczo lub
w parach, natomiast bakterie hodowane w pożywce obserwuje się zwykle w postaci
długich łańcuszków komórek.