WPŁYW KWASU GIBERELINOWEGO NA WZROST I KWITNIENIE

Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu – CCCLXXXIII (2007)
ANITA SCHROETER-ZAKRZEWSKA, BEATA JANOWSKA
WPŁYW KWASU GIBERELINOWEGO
NA WZROST I KWITNIENIE NIECIERPKA WALLERIANA
(IMPATIENS WALLERIANA HOOK.)
Z GRUPY SPELLBOUND
Z Katedry Roślin Ozdobnych
Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
ABSTRACT. Young plants of the Impatiens walleriana ‘Spellbound Lilac’ and ‘Spellbound Pink
Imtrarepu’ were sprayed with GA3 at the concentrations of 0, 10, 30, 50, 100 and 150 mg·dm-3.
Gibberellic acid affected plant growth. After the application of GA3 the main and lateral shoots
were much longer. Under the influence of GA3 plants were flowering more abundantly. In the
case of GA3 the number of buds and flowers increased by 57.4-87.8% in comparison to control
plants. However, gibberellic acid had an adverse effect on the appearance of plants and resulted in
low chlorophyll index in leaves.
Key words: Impatiens walleriana, growth, flowering, gibberellic acid
Wstęp
Niecierpek Walleriana jest cenioną rośliną wykorzystywaną do sadzenia na kwietnikach oraz ozdabiania balkonów i tarasów. Początkowo firmy hodowlane oferowały
odmiany o pędach wyprostowanych i pojedynczych kwiatach. Przełomem w hodowli
były odmiany o kwiatach pełnych. Odmiany z grupy Spellbound to kolejna kreacja tego
gatunku. Charakteryzują się one przewieszającymi pędami oraz kształtnym i kulistym
pokrojem. Są doskonałymi roślinami odpornymi na niesprzyjające warunki pogodowe.
Nadają się do uprawy w pojemnikach podwieszanych oraz do sadzenia w gruncie. Ze
względu na długie pędy mogą być wykorzystane jako rośliny okrywowe w terenach
zieleni. Warunkiem jest jednak bardzo obfite kwitnienie, na które mają wpływ m.in.
gibereliny. Niekiedy stosowanie regulatorów wzrostu, zwłaszcza w małych dawkach,
nie wpływa w widoczny sposób na wzrost roślin oraz przebieg faz rozwojowych, poprawia jednak ich wygląd (Whipker i in. 1997)
Rocz. AR Pozn. CCCLXXXIII, Ogrodn. 41: 195-200
© Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań 2007
PL ISSN 0137-1738
196
A. Schroeter-Zakrzewska, B. Janowska
W doświadczeniu podjęto próbę regulacji wzrostu i kwitnienia niecierpka Walleriana za pomocą kwasu giberelinowego.
Materiał i metody
Doświadczenie na dwóch odmianach niecierpka Walleriana (Impatiens walleriana
Hook.) ‘Spellbound Lilac’ i ‘Spellbound Pink Imtrarepu’ przeprowadzono w szklarni
w 2006 roku. Młode rośliny, w fazie 5-7 liści, opryskano kwasem giberelinowym 12
kwietnia, dokładnie pokrywając powierzchnie blaszek liściowych (fot. 1). Stosowano
Gibrescol 10 MG, łatwo rozpuszczający się w wodzie preparat zawierający 10% kwasu
giberelinowego – GA3, w sześciu stężeniach: 0, 10, 30, 50, 100 i 150 mg·dm-3. Doświadczenie składało się z 12 kombinacji (stężenie GA3 × odmiana). W każdej kombinacji sprawdzano jakość 15 roślin traktowanych jako powtórzenia.
Fot. 1. Młode rośliny niecierpka Walleriana po posadzeniu do doniczek
Phot. 1. Young plants of the Impatiens walleriana after planting to pots
Zmierzono długość pędów głównych i bocznych, liczbę pąków i kwiatów oraz indeks zazielenienia liści, który jest skorelowany z zawartością chlorofilu (Gregorczyk
i Raczyńska 1997, Gregorczyk i in. 1998), aparatem Chlorophyll Meter SPAD-502
(Minolta). Pomiary długości pędów wykonano po dwóch tygodniach od zastosowania
kwasu giberelinowego, natomiast liczbę pąków i kwiatów oraz indeks zazielenienia liści
określono w połowie maja. Wyniki opracowano statystycznie za pomocą dwuczynnikowej analizy wariancji, testem Duncana, na poziomie istotności α = 0,05.
Wpływ kwasu giberelinowego na wzrost i kwitnienie niecierpka Walleriana... 197
Wyniki
W przeprowadzonym doświadczeniu rośliny bardzo szybko zareagowały na zastosowany do opryskiwania liści kwas giberelinowy, gdyż już po dwóch tygodniach od
jego podania odnotowano istotne różnice w cechach jakościowych (tab. 1). Badane
odmiany zareagowały podobnie na kwas giberelinowy i nie odnotowano pomiędzy nimi
istotnych różnic. Nie zaobserwowano także różnic pomiędzy zastosowanymi stężeniami
GA3. Niezależnie od odmiany pędy główne były o 98,7-142,7% dłuższe w porównaniu
z pędami roślin kontrolnych. Odnotowano również intensywny przyrost długości pędów
bocznych. Były one o 104,3-117,4% dłuższe od pędów roślin, których nie opryskano
GA3.
Opryskiwanie kwasem giberelinowym istotnie wpłynęło na rozwój pąków kwiatowych (tab. 1). Niezależnie od odmiany na roślinach opryskanych kwasem giberelinowym tworzyło się o 57,4-87,8% więcej pąków i kwiatów. Kwas giberelinowy nie miał
natomiast wpływu na termin kwitnienia.
Znaczne wydłużenie pędów na skutek zastosowania GA3 było połączone z istotnym
zmniejszeniem się wartości indeksu zazielenienia liści (SPAD). Obie odmiany zareagowały podobnie na zastosowane stężenia kwasu giberelinowego.
Warto jednak zaznaczyć, że mimo znacznego wydłużenia pędów pod wpływem gibereliny wygląd roślin pozostawiał wiele do życzenia, gdyż pędy były wiotkie i rozjaśnione, a rośliny charakteryzowały się luźnym pokrojem (fot. 2).
Fot. 2. Odmiana ‘Spellbound Lilac’. Od lewej: rośliny kontrolne i po
opryskaniu GA3 w stężeniu 50 i 150 mg·dm-3
Phot. 2. ‘Spellbound Lilac’ variety. From the left: control plants and
the plants after spraying with GA3 at the concentrations of 50 and 150
mg·dm-3
15,3 b
Średnia
Mean
15,2 b
4,3 b
2,3 a
4,1 b
4,5 b
5,3 b
4,9 b
4,5 b
7,4 a
17,0 b
16,6 b
16,0 b
16,8 b
17,2 b
7,5 a
16,5 b
14,9 b
16,8 b
18,2 b
16,5 b
Spellbound
Lilac
Spellbound
Pink
Imtrarepu
Średnia
Mean
4,6 b
2,4 a
5,5 b
5,0 b
4,8 b
4,8 b
5,1 b
Spellbound
Pink
Imtrarepu
Długość pędu
bocznego
Length of lateral
shoot
(cm)
Średnie oznaczone tymi samymi literami nie różnią się istotnie.
Means indicated by the same letters are not significantly different.
7,6 a
16,0 b
15,2 b
17,6 b
19,6 b
15,8 b
Spellbound
Lilac
0
10
30
50
100
150
Stężenie
GA3
Concentration of
GA3
(mg·dm-3)
Długość pędu
głównego
Length of main shoot
(cm)
2,3 a
4,8 b
4,7 b
5,0 b
4,8 b
4,8 b
Średnia
Mean
31,6 b
19,4 a
32,5 b
31,6 b
31,8 b
36,4 b
37,8 b
Spellbound
Lilac
31,3 b
20,0 a
32,0 b
33,1 b
31,1 b
35,5 b
36,2 b
Spellbound
Pink
Imtrarepu
Liczba pąków
i kwiatów
Number of buds
and flowers
19,7 a
32,2 b
32,3 b
31,4 b
35,9 b
37,0 b
Średnia
Mean
Wpływ kwasu GA3 na jakość dwóch odmian niecierpka Walleriana
Effect of GA3 on the quality of two cultivars of Impatiens walleriana
46,2 a
54,4 b
43,2 a
44,0 a
45,8 a
44,0 a
45,6 a
Spellbound
Lilac
47,3 a
52,6 b
45,2 a
44,6 a
46,4 a
46,8 a
48,6 a
Spellbound
Pink
Imtrarepu
Indeks zazielenienia
liści
Greening index
(SPAD)
53,5 b
44,2 a
44,3 a
46,1 a
45,4 a
47,1 a
Średnia
Mean
Tabela 1
198
A. Schroeter-Zakrzewska, B. Janowska
Wpływ kwasu giberelinowego na wzrost i kwitnienie niecierpka Walleriana... 199
Dyskusja
W przeprowadzonym doświadczeniu kwas giberelinowy miał ogromny wpływ na
długość pędów głównych i bocznych. Po jego zastosowaniu pędy te zaczęły gwałtownie
rosnąć, zawiązując bardzo liczne pąki kwiatowe i osiągając długości znacznie przekraczające te, którymi charakteryzowały się rośliny kontrolne. W badaniach Piskornik
i Piskornika (1995) stosowanie kwasu giberelinowego skutecznie polepszało jakość
kwiatów zawilca wieńcowatego wyrażoną masą i długością pędów kwiatowych. Opryskiwanie kwasem giberelinowym cyklamenów nie tylko inicjuje wzrost pędów kwiatowych, lecz także znacznie przyspiesza kwitnienie i zwiększa liczbę kwiatów (Thomas
i in. 1983, Treder i in. 1999 a, b, Nowak 2000). U niecierpka nowogwinejskiego nie
obserwuje się zmian w długości pędów po zastosowaniu kwasu giberelinowego o stężeniu 10 mg·dm-3 (Dobrowolska i Startek 2004).
W przeprowadzonym doświadczeniu po zastosowaniu kwasu giberelinowego
zmniejszyła się wartość indeksu zazielenienia liści badanych odmian. Podobne wyniki
otrzymały Dobrowolska i in. (2004) u niecierpka nowogwinejskiego z grupy Petticoat.
Wnioski
1. Kwas giberelinowy stymulował wzrost wydłużeniowy.
2. Po zastosowaniu GA3 pędy główne i boczne były znacznie dłuższe w porównaniu
z roślinami kontrolnymi.
3. Pod wpływem GA3 na roślinach tworzyło się o 57,4-87,8% więcej pąków i kwiatów niż u roślin kontrolnych.
4. Kwas giberelinowy wpłynął niekorzystnie na wygląd roślin i powodował zmniejszenie się wartości indeksu zazielenienia liści.
Literatura
Dobrowolska A., Startek L. (2004): Wpływ regulatorów wzrostu na wzrost i pokrój niecierpka
nowogwinejskiego Impatiens Hawkeri W. Bull. z grupy Petticoat. Folia Univ. Agric. Stetin.
236, 94: 27-32.
Dobrowolska A., Startek L., Zawadzińska A. (2004): Wpływ regulatorów wzrostu na wielkość
oraz indeks zazielenienia liści niecierpka nowogwinejskiego z grupy Petticoat. Folia Univ.
Agric. Stetin. 241, 97: 19-26.
Gregorczyk A., Raczyńska A. (1997): Badania korelacji między metodą Arnona a pomiarami
zawartości chlorofilu za pomocą chlorofilometru. Zesz. Nauk. AR Szczec. 181: 119-123.
Gregorczyk A., Raczyńska A., Pacewicz K. (1998). Analiza krzywych wzorcowych zawartości
chlorofilu dla podstawowych gatunków zbóż. Biul. Magnezol. 3, 1: 19-24.
Nowak J. (2000): Wpływ różnych preparatów zawierających kwas giberelinowy na wzrost i kwitnienie cyklamena i gerbery. Zesz. Nauk. Inst. Sadown. Kwiac. 7: 259-263.
Piskornik M., Piskornik Z. (1995): Wpływ dawki i terminu stosowania kwasu giberelinowego
(GA3) na jakość kwiatów zawilca wieńcowatego (Anemone coronaria L.) uprawianego w
gruncie. W: Mater. konf. „Fizjologiczne aspekty produkcji ogrodniczej”. Wyd. AR, Kraków:
101-104.
200
A. Schroeter-Zakrzewska, B. Janowska
Thomas P.A., Coorts G.D., Preece J.E. (1983): Phthalimides, gibberellic acid, and flowering of
Cyclamen. HortScience 18, 5: 752-753.
Treder J., Matysiak B., Nowak J. (1999 a): Przyspieszanie kwitnienia cyklamenów przy użyciu
kwasu giberelinowego. W: Mater. konf. „Postęp w produkcji roślin doniczkowych i rabatowych”. Skierniewice: 6-10.
Treder J., Matysiak B., Nowak J. (1999 b): The effect of gibberellic acid on growth and flowering of Cyclamen persicum Mill. Folia Hortic. 11, 2: 81-86.
Whipker B.E., Hammer P.A., Connell J. (1997): Vegetatively propagated geranium response to
single and multiple applications of chemical growth retardants. PGRSA Quarterly 25, 3: 130-133.
THE EFFECT OF GIBBERELLIC ACID ON GROWTH AND FLOWERING
OF IMPATIENS WALLERIANA HOOK. FROM THE SPELLBOUND GROUP
Summary
Young plants of the Impatiens walleriana ‘Spellbound Lilac’ and ‘Spellbound Pink Imtrarepu’ were sprayed with GA3 at the concentrations of 0, 10, 30, 50, 100 and 150 mg·dm-3.
Measurements of the plants length of main and lateral shoots and the number of buds and
flowers were carried out two weeks after application of gibberellic acid.
Gibberellic acid forced plant development. After the application of GA3 the main and lateral
shoots were much longer. Under the influence of GA3 plants were flowering more abundantly. In
case of GA3 the number of buds and flowers increased by 57.4-87.8% in comparison to control
plants. In the case of GA3 the number of buds and flowers increased by 57.4-87.8% in comparison
to control plants. However, gibberellic acid had an adverse effect on the appearance of plants and
resulted in low chlorophyll content in leaves.