H Y D R O G E O L O G I A PROJEKT PRAC GEOLOGICZNYCH dla ujęcia wód podziemnych z utworów kredowych na działce gminnej nr 667/2 w Michałowicach Pierwszych (studnia awaryjna S-1 bis) Miejscowość : Wieś : Gmina : Powiat : Województwo : Zlewnia rzeki : MICHAŁOWICE Michałowice Pierwsze Michałowice Kraków małopolskie Dłubnia /dopływ Wisły/ Użytkownik projektowanego ujęcia : Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Michałowicach – gminny wodociąg „Michałowice - Banasiówka” Geolog dokumentujący : Projekt przedstawia do zatwierdzenia --------------------------- mgr inż. Marian Pelc nr upr. CUG 050 791 X. 2007 r. 2 Zawartość opracowania I TEKST 1. Dane ogólne 2. Materiały podstawowe wykorzystane do opracowania projektu 3. Charakterystyka terenu badań 4. Opis techniczny 5. Projektowane badania hydrogeologiczne 6. Pomiary geodezyjne 7. Opis przedsięwzięć technicznych, technologicznych i organizacyjnych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego, bezpieczeństwa pracy i ochronę środowiska 8. Harmonogram projektowanych prac geologicznych 9. Wytyczne dla Inwestora i Wykonawcy prac II Załączniki 1. Informacje ogólne 2. Informacje uzupełniające dotyczące terenu badań 3. Mapa sytuacyjno-wysokościowa rejonu badań w skali 1: 25 000 4. Mapa sytuacyjno-wysokościowa terenu badań w skali 1: 10 000 5. Mapa geologiczna rejonu badań /odkryta/ w skali 1: 300 000/ 150 000 6. Mapa ewidencyjna terenu w skali 1: 2000 wraz wypisem z rejestru gruntów (stan prawny terenu, gdzie znajduje się studnia ujęciowa S-1 i planuje się wykonanie studni awaryjnej S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze) 7. Projekt geologiczno-techniczny otworu poszukiwawczego – studni awaryjnej S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze 8. Zbiorcze zestawienie wyników wiercenia studziennego /karty otworów/ studzien w Michałowicach: S-1 w Michałowicach Pierwszych i GM-1 w Michałowicach Drugich oraz studni WL-1 w Wilczkowicach 3 9. Wyniki badań fizyczno-chemicznych i bakteriologicznych prób wody ze studni wierconej S-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze (ujęcie „Banasiówka”) 10. Decyzja Starostwa Powiatowego w Krakowie z dnia 4.V.2000 r. udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych z utworów kredowych ze studni wierconej S-1 w miejscowości Michałowice – wieś Michałowice Pierwsze dla potrzeb gminnego wodociągu „Michałowice – Banasiówka” 11. Decyzja Urzędu Miasta Krakowa (1978 r.) zatwierdzająca dokumentację hydrogeologiczną zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych z utworów kredowych w kategorii „B” studni S-1 w Michałowicach 4 1. Dane ogólne 1.1. Cel wiercenia Niniejszy projekt prac geologicznych opracowano na zlecenie Urzędu Gminy Michałowice zs. w Michałowicach, Plac Józefa Piłsudskiego 1, pow. Kraków, woj. małopolskie. Obiektem, dla którego projektuje się wykonanie robót wiertniczych i badań hydrogeologicznych celem ujęcia wód podziemnych, jest gminny wodociąg „Michałowice - Banasiówka” obejmujący swym zasięgiem centralną część obszaru gminy Michałowice tj. miejscowość Michałowice – wsie Michałowice Pierwsze, Michałowice Drugie /część/, Michałowice Trzecie /część/, Młodziejowice /część/ i Wilczkowice /część/. Wodociąg ten bazuje na jedynym ujęciu wód podziemnych – studni wierconej S-1 zlokalizowanej w południowej części miejscowości Michałowice – wieś Michałowice Pierwsze, w odległości ca 130 m na W od szosy Kraków – Miechów – Kielce – Warszawa. Brak drugiego ujęcia mogącego dostarczyć wodę do sieci wodociągowej na wypadek awarii ujęcia głównego stwarza zagrożenie dla mieszkańców ok. 1/3 obszaru gminy Michałowice. Istnieje wprawdzie połączenie tego wodociągu z innym gminnym wodociągiem „Michałowice II”, ale ze względów technicznych nie jest możliwe przesyłanie odpowiednich ilości wody dla zniwelowania skutków awarii w obrębie działania wodociągu „Michałowice – Banasiówka”. Jednocześnie parametry techniczne a zwłaszcza głębokość otworu studziennego (30,3 m) sprawiają, że studnia wiercona S-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze nie daje gwarancji pełnego wykorzystania zasobów wód podziemnych ujmowanego kredowego poziomu wodonośnego, zwłaszcza w perspektywie dalszego wzrostu zapotrzebowania związanego z dynamicznym rozwojem budownictwa jednorodzinnego /podmiejskiego/ w tej części Michałowic. W tej sytuacji Urząd Gminy Michałowice podjął decyzję o wykonaniu na terenie ujęcia wodociągowego „Banasiówka” w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze studni awaryjnej (oznaczonej numerem S-1 bis), która również będzie zaopatrywać w wodę gminny wodociąg „Michałowice - Banasiówka” (eksploatacja przemienna ze studnią podstawową S-1). 1.2. Omówienie zapotrzebowania i wymagań odnośnie jakości wody oraz stanu ujęcia 5 Podane przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Michałowicach uaktualnione perspektywiczne zapotrzebowanie na wodę dla gminnego wodociągu „Michałowice Banasiówka” wynosi: średnie dobowe Qd śr = 480,0 m³/dobę maksymalne godzinowe Qh max = 36,0 m³/h tj. 20,0 m³/h Woda z projektowanego ujęcia – studni awaryjnej S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze przeznaczona będzie do picia, celów socjalno-bytowych, hodowlanych, dla potrzeb obiektów użyteczności publicznej i innych, dlatego pod względem jakościowym woda powinna odpowiadać warunkom podanym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29.III.2007 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. nr 61, poz. 417). Przedmiotowy otwór poszukiwawczy /studzienny/ zlokalizowany został na gminnej działce ujęciowej, której powierzchnię zajmują użytki zielone /trawnik/, co zapewni dobre warunki sanitarne w rejonie ujęcia. 1.3. Historia i opis robót oraz badań przeprowadzonych na dokumentowanym terenie (omówienie najbliższych otworów wraz z krótką charakterystyką geologiczną i hydrogeologiczną, pomiary kontrolne w terenie itp.) Najbliższymi i w pełni udokumentowanymi otworami hydrogeologicznymi na tym terenie są trzy studnie wiercone: I. studnia S-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze, stanowiąca ujęcie główne dla gminnego wodociągu „Michałowice – Banasiówka”, II. studnia GM-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Drugie, stanowiąca ujęcie główne dla gminnego wodociągu „Michałowice II” (odległość ok. 1,2 km na NW), III. studnia WL-1 w Wilczkowicach, stanowiąca (po podłączeniu) dodatkowe ujęcie wody dla gminnego wodociągu „Michałowice II” (odległość ok. 3,2 km na N), Ponadto w 2006 r. wykonano wiercenie studzienne (otwór GB-1) do głębokości 120 m na terenie miejscowości Górna Wieś, ale z racji usytuowania w odmiennych warunkach terenowych nie przytacza się danych z tego wiercenia. 6 Lokalizację w.w. studzien pokazano na mapie sytuacyjno-wysokościowej w skali 1: 25 000 (zał. 3). Poniżej podaje się charakterystykę studzien S-1, GM-1 i WL-1 wykonanych na terenie gminy Michałowice. I. Studnia S-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze Podstawowym i jedynym ujęciem wody dla wodociągu gminnego „Michałowice Banasiówka” jest studnia wiercona S-1 znajdująca się w południowo-zachodniej części miejscowości Michałowice – wieś Michałowice Pierwsze, na północnym zboczu doliny dochodzącej od strony zachodniej do doliny rzeki Dłubni, poza linią zabudowań. Studnia położona jest w odległości około 130 m na W od szosy Kraków - Miechów. Przedmiotowa studnia wykonana została w 1977 r. przez Kombinat Geologiczny „Południe” – Zakład Badań Geologicznych w Krakowie oraz Zakład Robót Wiertniczych – Kraków z przeznaczeniem na ujęcie wody dla planowanego osiedla mieszkaniowego w Michałowicach. Otwór studzienny S-1 wykonano wiertnicą typu Wirth B-1-A systemem mechaniczno-obrotowym, na płuczkę wodną. Głębokość studni: 30,3 m Rzędna studni: 255,7 m n.p.m. Wiercenie prowadzono gryzerem pod rury Ø 560 mm, które zostały postawione w korku cementowym na głębokości 5,0 m p.p.t. a następnie gryzerem Ø 438 mm na „boso” do głębokości końcowej tj. 30,3 m. Profil geologiczny otworu przedstawiał się następująco: 0,0 - 0,4 m gleba, 0,4 - 1,7 m glina lessopodobna, 1,7 - 4,5 m rumosz margla, 4,5 - 19,5 m margiel jasny, 19,5 - 30,3 m wapień marglisty, szary. Stratygrafia: 0,0 – 1,7 m czwartorzęd, 1,7 – 30,3 m kreda górna. Zwierciadło wody o charakterze swobodnym ustabilizowało się na głębokości 16,45 m p.p.t. W otworze ujęto kredowy poziom wodonośny przez zapuszczenie filtra z rur stalowych Ø 11¾" z dwuodcinkową częścią czynną perforowaną otworami Ø 15 mm umieszczoną w przedziale głębokości: 22,0 – 24,0 m p.p.t. i 26,3 – 28,3 m p.p.t. 7 W czasie próbnego pompowania otworu studziennego S-1 w 1977 r. uzyskano następujące wyniki: Q1 = 15,98 m³/h s1 = 2,90 m T1 = 96 h Q2 = 13,68 m³/h s2 = 1,97 m T2 = 12 h Q3 = 6,84 m³/h s3 = 0,93 m T3 = 12 h Jako wydajność eksploatacyjną studni S-1 przyjęto maksymalną wydajność uzyskaną w trakcie próbnego pompowania otworu, a mianowicie: Qe = 16,0 m³/h przy depresji se = 3,0 m i obliczonym wzorem Kusakina zasięgu leja depresji Re = 55 m. Dokumentacja hydrogeologiczna z ustaleniem zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych z utworów kredowych w kategorii „B” studni S-1 w Michałowicach została zatwierdzona przez Urząd Miasta Krakowa – Wydział Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska w dniu 9.III.1978 r. (decyzja nr GP.II.8530-2/6/78 - zał. 11). Zasoby eksploatacyjne studni zostały potwierdzone próbnym pompowaniem sprawdzającym wykonanym przez RSP „Zryw” – Masłomiąca w 1988 r. – uzyskano wtedy wydajność Q = 21,1 m³/h przy depresji s = 2,9 m. Profil geologiczny i konstrukcję studni S-1 oraz inne dane hydrogeologiczne przedstawiono graficznie na odtworzonym i uaktualnionym zbiorczym zestawieniu wyników wiercenia studziennego (karta otworu – zał. 8.1). Jakość wody ze studni S-1 w Michałowicach spełnia wymagania stawiane wodzie do picia i na potrzeby gospodarcze tak pod względem fizyczno-chemicznym, jak i bakteriologicznym, w związku z czym woda jest podawana do sieci bez uzdatniania (ewentualnie w razie zaleceń PSSE stosuje się sporadyczne chlorowanie wody). Badania prób wody wykonane przez PSSE - Kraków w ramach nadzoru sanitarnego wykazały dobrą jakość potwierdzeniem tego są pozytywne orzeczenia dla gminnego wodociągu. Studnia S-1 eksploatowana jest pompą głębinową typu SIGMA Lutin UBGA-6 o wydajności maksymalnej Q = 21,1 m³/h i wysokości podnoszenia słupa wody H = 78 m. Pompa opuszczona jest na rurach stalowych ocynkowanych Ø 100 mm z kryzami na głębokości ok. 25 m p.p.t. do części międzyfiltrowej. Sterowanie pracą pompy głębinowej na linii: studnia – zbiornik wyrównawczy odbywa się drogą kablową. Studnia ma obudowę z kręgów betonowych zbrojonych Ø 1500/1300 mm o głębokości 8 2,2 m, wyprowadzoną 0,3 m n.p.t. Od góry obudowa przykryta jest pokrywą betonową z dwioma włazami stalowymi . 500 mm typu „Walcz” zamykanymi na kłódkę oraz z kominkiem wentylacyjnym. W obudowie zainstalowane są : zasuwa odcinajaca, zawór zwrotny oraz stalowa drabinka zejściowa. Na zewnątrz obok obudowy stoi skrzynka rozdzielcza elektryczna. Przy studni utworzono i ogrodzono siatką metalową na słupkach refren ochrony bezpośredniej w kształcie prostokąta o wymiarach boków 40 m x 15m, w obrębie którego oprócz studni znajduje się budynek hydroforni – chlorowni Wejście i wjazd na teren ochrony są zamykane na klucz i kłódkę a sam teren jest użytkowany wyłącznie do celów związanych z eksploatowaniem ujęcia wody dla gminnego wodociągu „Michałowice - Banasiówka”. II. Studnia wiercona GM-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Drugie Podstawowym i jedynym ujęciem wody dla gminnego wodociągu grupowego „Michałowice II” jest studnia wiercona GM-1 zlokalizowana na gruntach wsi Michałowice Drugie, w zachodniej praktycznie niezabudowanej części Michałowic, w odległości ca 1,0 km na W od szosy Kraków - Miechów - Kielce - Warszawa. Przedmiotową studnię odwierciło w 1994 r. Przedsiębiorstwo „WODROL” S.A. – Kraków przy użyciu wiertnicy US-250 sposobem mechaniczno-udarowym. Głębokość otworu studziennego: 50,0 m Rzędna otworu: 264,5 m n.p.m. Profil geologiczny otworu GM-1 opisany na podstawie próbek skał pobieranych w trakcie wiercenia przedstawiał się następująco: 0,0 - 1,0 m gleba gliniasto-torfiasta, ciemnobrązowa, 1,0 - 3,0 m namuł gliniasty, ciemnoszaro-brązowy, 3,0 - 5,0 m glina pylasta szaro-żółta z okruchami margla w spągu, 5,0 - 7,0 m rumosz margli szaro-żółtych, zagliniony, 7,0 - 9,0 m margle szaro-żółte, spękane, szczeliny nieco zaglinione, 9,0 - 15,0 m margle kremowo-szare z wkładkami wapieni kremowo -szarych, 15,0 - 21,0 m margle kremowe ze sporadycznymi wkładkami iłu marglistego biało-żółtego, 21,0 - 26,0 m wapienie kremowe, twarde, z wkładkami margli, spękane, w szczelinach częściowo ił biało-szary, 9 26,0 - 32,0 m margle szare i wapienie szaro-kremowe, spękane /na powierzchniach spękań nalot rdzawy/, w szczelinach spotyka się ił szaro-biały, marglisty, 32,0 - 40,0 m margle szaro-popielate z wkładkami wapieni /sporadyczne/ oraz z przerostami iłu plastycznego szaro-zielonego (ok. 20 %), 40,0 - 42,0 m margle szare z wkładkami iłu szarego, plastycznego, 42,0 - 50,0 m ił marglisty szary, plastyczny, z wkładkami margli szaro-żółtych, plastycznych. Stratygrafia: 0,0 – 5,0 m czwartorzęd, 5,0 – 50,0 m kreda. Zwierciadło wody o charakterze napiętym nawiercono na głębokości 5,0 m p.p.t. a ustabilizowało się na głębokości 1,8 m p.p.t. Roboty wiertnicze na obiekcie prowadzono w okresie III-IV.1994 r. Wiercenie prowadzono w rurach: Ø 18" - od powierzchni do głębokości 13,0 m, gdzie zostały postawione wodoszczelnie w 4-metrowym korku iłowym Ø 16" - do głębokości końcowej tj. 50,0 m. Do otworu zapuszczono filtr z rur stalowych Ø 11 ¾" o następujących wymiarach i konstrukcji: - część nadfiltrowa - długość 28,0 m, - część czynna z rur perforowanych otworami Ø 20 mm, bez siatki, długości 14,6 m (przedział zafiltrowania 27,7 – 42,3 m p.p.t.) - część podfiltrowa z dnem, długość 7,7 m. Rury Ø 16" po zafiltrowaniu zostały wyciągnięte całkowicie z otworu. Wyniki próbnego pompowania pomiarowego otworu studziennego GM-1 w Michałowicach były następujące: Q1 = 64,60 m³/h s1 = 7,2 m Q2 = 43,88 m³/h s2 = 4,9 m Q3 = 22,28 m³/h s3 = 2,4 m Opierając się na wynikach próbnego pompowania oraz po przeprowadzeniu analizy warunków hydrogeologicznych opracowana została dokumentacja hydrogeologiczna 10 zasobów wód podziemnych z utworów kredowych w kategorii „B” studni wierconej GM-1 w Michałowicach, z ustaleniem tych zasobów w wysokości: Qe = 64,6 m³/h i zasięgu leja depresji przy depresji se = 7,2 m Re = 226,0 m Dokumentacja ta została zatwierdzona przez Urząd Wojewódzki w Krakowie – Wydział Ochrony Środowiska w dniu 28.VII.1994 r. (decyzja nr OŚ.VI.7530-B/22/94). Jakość wody z poziomu kredowego ujmowanej w studni GM-1 spełnia wymagania stawiane wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi, tak pod względem fizycznochemicznym jak i bakteriologicznym, w związku z czym woda podawana jest do sieci wodociągowej bez uzdatniania (istnieje jednak możliwość dezynfekcji wody przy użyciu chloratora zainstalowanego w obudowie studziennej oraz rur kontaktowych znajdujących się obok studni na terenie ujęcia wodociągowego). Szczegółowy profil geologiczny i konstrukcję studni wierconej GM-1 oraz inne dane łącznie z wynikami badań jakościowych wody przedstawiono na zbiorczym zestawieniu wyników wiercenia studziennego (karta otworu – zał. 8.2). III. Studnia wiercona WL-1 w Wilczkowicach Wykonana ostatnio studnia wiercona WL-1 ma za zadanie dodatkowo zasilać w wodę gminny wodociąg grupowy „Michałowice II”, ale obecnie prowadzone są prace projektowe i formalne mające na celu włączenie jej do eksploatacji. Przedmiotowy otwór poszukiwawczy /studzienny/ WL-1 na terenie miejscowości Wilczkowice gm. Michałowice odwiercił do głębokości 70 m na przełomie czerwca lipca 2007 r. HYDROEL Zakład Wiertniczo-Geologiczny s.c. – Święcany 235 przy użyciu wiertnicy H 4-12 G do wierceń mechaniczno-obrotowych na płuczkę wodną oraz młotkowych z przedmuchem powietrznym. Rzędna otworu: 256,0 m n.p.m. Profil geologiczny opisany na podstawie próbek skał /zwiercin/ pobranych w trakcie wiercenia przedstawiał się następująco: 0,0 - 0,6 m gleba gliniasta, żółto-brązowa, 0,6 - 2,5 m glina żółta, spoista, 2,5 - 8,5 m less żółty, 11 8,5 - 12,0 m margiel żółto-kremowy, partiami lekko spękany, 12,0 - 18,0 m margiel kremowo-szary, 18,0 - 20,0 m margiel barwy kremowej i margiel ilasty barwy szarej, silnie spękany i zwietrzały, o charakterze brekcji marglisto-ilastej, 20,0 - 30,0 m wapień kremowo-szary, twardy, lekko spękany, 30,0 - 39,0 m wapień jasnoszary, bardzo twardy, krzemionkowy, 39,0 - 70,0 m wapień i wapień krzemionkowy barwy jasnej, prawie biały, bardzo twardy, zawiera buły krzemieni, partiami spękany. Stratygrafia: 0,0 – 8,5 m czwartorzęd, 8,5 – 20,0 m kreda, 20,0 – 70,0 m jura /malm/ Zwierciadło wody w otworze: I - w utworach kredowych na głębokości ok. 18 m p.p.t. (słaby dopływ, bo z obserwacji stwierdzono tylko niewielkie ucieczki płuczki), ale brak jest poziomu stabilizacji tego zwierciadła, II - w utworach jurajskich nawiercone na głębokości 39,0 m p.p.t. a ustabilizowało się na głębokości 3,5 m p.p.t. (przed pompowaniem pomiarowym) Oceniając przewiercone utwory geologiczne można powiedzieć, że w przedmiotowym otworze poszukiwawczym /studziennym/ WL-1 w Wilczkowicach nawiercono dwa poziomy wodonośne: - kredowy, gdzie utwory wodonośne miały niewielką miąższość (ca 2,0 m) a dopływ wody był niewielki, - jurajski, będący zasadniczym poziomem w tym rejonie, co wynikało zarówno z miąższości zawodnionych utworów (ca 31,0 m), jak i z wielkości dopływu wody do otworu. Ujęty został więc jurajski poziom wodonośny przez zapuszczenie do otworu filtra kolumnowego z częścią czynną umieszczoną w przedziale głębokości 50,0- 65,0 m p.p.t., a więc w środkowej części warstwy wodonośnej (wapieni jurajskich). Wyniki próbnego pompowania pomiarowego otworu studziennego Wilczkowicach były następujące: Q1 = 7,3 m³/h s1 = 7,5 m WL-1 w 12 Q2 = 14,1 m³/h s2 = 15,4 m Q3 = 21,5 m³/h s3 = 23,0 m Opierając się na wynikach próbnego pompowania otworu opracowana została dokumentacja hydrogeologiczna z ustaleniem zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych z utworów jurajskich /malm/ ujęcia – studni wierconej WL-1 w Wilczkowicach, w wysokości: Qe = 21,5 m³/h i zasięgu leja depresji przy depresji se = 23,0 m Re = 212 m Dokumentacja ta została przyjęta bez zastrzeżeń przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego w Krakowie – Departament Środowiska i Rozwoju Wsi w dniu 9.VIII.2007 r. (zawiadomienie nr SW.V.KŻ.7521-8/07). Jakość wody z ujmowanego w otworze WL-1 poziomu jurajskiego spełnia wymagania stawiane wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi (w jednej próbie tylko stwierdzono nieakceptowany zapach) i dlatego przewiduje się podawanie wody do sieci wodociągowej bez uzdatniania. Szczegółowy profil geologiczny i konstrukcję studni wierconej WL-1 w Wilczkowicach oraz inne dane łącznie z wynikami badań jakościowych wody przedstawiono na zbiorczym zestawieniu wyników wiercenia studziennego (karta otworu – zał. 8.3). 2. Materiały podstawowe wykorzystane do opracowania projektu a/ „Dokumentacja hydrogeologiczna w kategorii „B” zasobów wód podziemnych z utworów kredowych w miejscowości Michałowice ( studnia S-1)” KG „Południe” – ZBG w Krakowie, 1977 r. b/ „Program próbnego pompowania istniejącej studni wierconej w Michałowicach Pierwszych woj. krakowskie” RSP „Zryw” Masłomiąca, 1988 r. c/ „Sprawozdanie z próbnego pompowania istniejącej studni wierconej S-1 na terenie miejscowości Michałowice Pierwsze, gmina Michałowice” RSP „Zryw” Masłomiąca, 1988 r. d/ „Operat wodnoprawny na pobór wód podziemnych z utworów kredowych ze studni wierconej S-1 oraz na eksploatację urządzeń wodnych gminnego wodociągu 13 „Michałowice – Banasiówka” w miejscowości Michałowice – wieś Michałowice Pierwsze, gm. Michałowice, pow. Kraków” III.2000 r. e/ „Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów wód podziemnych z utworów kredowych w kategorii „B” studni wierconej GM-1 w miejscowości Michałowice Pierwsze – wieś Michałowice, gm. Michałowice, woj. krakowskie” Przedsiębiorstwo „Wodrol” S.A. – Kraków, 1994 r. f/ „Operat wodnoprawny na pobór wód podziemnych z utworów kredowych ze studni wierconej GM-1 na terenie wsi Michałowice Drugie w miejscowości Michałowice, gm. Michałowice, pow. Kraków, woj. małopolskie” X.2004 r. g/ „Projekt prac geologicznych dla ujęcia wód podziemnych z utworów kredowych na działce gminnej nr 44 w Górnej Wsi (dodatkowa studnia wiercona GB-1), miejscowość Górna Wieś, gm. Michałowice, pow. Kraków, woj. małopolskie” VII.2005 r. h/ „Projekt prac geologicznych dla ujęcia wód podziemnych z utworów jurajskich na działce gminnej nr 44 w Górnej Wsi (pogłębienie dodatkowej studni wierconej GB-1), miejscowość Górna Wieś, gm. Michałowice, pow. Kraków, woj. małopolskie” V.2006 r. i/ „Dokumentacja geologiczna sprawozdawcza z prac geologicznych mających na celu ujęcie wód podziemnych na działce nr 44 w Górnej Wsi dla potrzeb gminnego wodociągu grupowego „Michałowice II” (dodatkowa studnia wiercona GB-1), miejscowość Górna Wieś, gm. Michałowice, pow. Kraków, woj. małopolskie” VII.2006 r. j/ „Projekt prac geologicznych dla ujęcia wód podziemnych z utworów kredowych na działce gminnej nr 49/5 w Wilczkowicach (studnia wiercona WL-1), miejscowość Wilczkowice, gm. Michałowice, pow. Kraków, woj. małopolskie” III.2007 r. k/ „Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów eksploatacyjnych ujęcia wód podziemnych z utworów jurajskich /malm/ na działce gminnej nr 49/5 w 14 Wilczkowicach (studnia wiercona WL-1) dla dodatkowego zasilania gminnego wodociągu grupowego „Michałowice II”, miejscowość Wilczkowice, gm. Michałowice, pow. Kraków, woj. małopolskie” VII.2007 r. l/ mapy sytuacyjno-wysokościowe rejonu i terenu badań w skali 1: 25 000 i 1: 10 000, m/ mapy geologiczne i hydrogeologiczne rejonu badań w skali 1: 300 000, 1: 200 000 i 1: 50 000, n/ wyniki badań fizyczno-chemicznych i bakteriologicznych prób wody ze studzien wierconych /ujęć wodociągowych/ w Michałowicach, o/ informacje i inne materiały dotyczące wodociągów gminnych w Michałowicach zebrane w trakcie wizji terenowej oraz otrzymane od Zleceniodawcy, p/ literatura fachowa, poradniki metodyczne i stosowne akty prawne, w tym: Ustawa „Prawo geologiczne i górnicze” (1994 r.) z późniejszymi zmianami, Ustawa „Prawo wodne” (2001 r.) z późniejszymi zmianami, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29.III.2007 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 3. Charakterystyka terenu badań 3.1. Morfologia i hydrografia Miejscowość Michałowice położona jest w środkowo-północnej części powiatu krakowskiego, w odległości ok. 12 km na N od Krakowa, na trasie z Krakowa przez Miechów – Kielce – Radom – do Warszawy i składa się z trzech wsi: Michałowice Pierwsze, Michałowice Drugie i Michałowice Trzecie. Zabudowania tych wsi rozlokowane są w większości wzdłuż w.w. szosy Kraków – Miechów – Warszawa, natomiast pozostałe gospodarstwa i domy posadowione są przy drogach odchodzących prostopadle w kierunku zachodnim do miejscowości Wola Zachariaszowska, Górna Wieś, Koziełów i Narama. Pod względem morfologicznym omawiany rejon położony jest na południowym krańcu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Wyróżnić tu można dwa charakterystyczne elementy morfologiczne: głęboką i dość szeroką dolinę rzeki Dłubni oraz otaczające ją pasma wzniesień pocięte licznymi dolinami i wąwozami. Rzędne terenu w dolinie Dłubni wahają się w granicach 235-245 m n.p.m., 15 natomiast na wzniesieniach okalających od zachodu dolinę tej rzeki i równocześnie stanowiących wododział pomiędzy rzekami: Dłubnią /na wschodzie/ a rzeką Białuchą /na zachodzie/, rzędne wynoszą ok., 350 – 367 m n.p.m. Jednoczenie wyniesienia rozciągające się na S od Michałowic Pierwszych – z kulminacją na osiedlu Michałowice – Komora, gdzie rzędne dochodzą do ca 314 m n.p.m. – stanowi wododział niższego rzędu zlewni rzeki Dłubni i potoku Sudoł w zlewni rzeki Białucha. Doliny odchodzące w kierunku zachodnim od głównej doliny rzeki Dłubni maja niekiedy długość dochodzącą do 1,2 – 1,4 km i często w górnej, początkowej części są rozczłonkowane na 2 – 3 krótsze odnogi. Przedmiotowa studnia wiercona S-1 znajduje się w jednej z takich dolin, a jej najdłuższa odnoga sięga aż do przysiółka Podlesie (rejon partii szczytowych wzniesień i Lasu Michałowskiego). W dolinach takich występują niekiedy niewielkie wypływy wody źródlanej, co świadczy o drenującym charakterze tych dolin, zarówno dla wód opadowych spływających z okolicznych wzniesień, jak i dla wód podziemnych, a które w w końcowym rezultacie uchodzą do doliny rzeki Dłubni. Jeżeli chodzi o samą dolinę rzeki Dłubni, to w rejonie Michałowic ukierunkowana jest w linii N-S, a jej szerokość waha się w granicach 300 – 450 m. Omawiane ujęcie wodociągowe „Banasiówka” znajduje się w odległości ok. 200 m od krawędzi doliny Dłubni. W miejscu, gdzie znajduje się studnia podstawowa S-1 w Michałowicach Pierwszych i gdzie wykonana będzie studnia awaryjna S-1 bis, rzędna terenu wynosi ok. 255,0 m n.p.m. Sieć hydrograficzna okolic miejscowości Michałowice jest mało urozmaicona, ponieważ oprócz rzeki Dłubni i jej nielicznych, mało zasobnych a czasem okresowych bezimiennych dopływów brak jest innych cieków powierzchniowych. Uzupełnieniem opisu morfologii i hydrografii terenu badań są dołączone mapy sytuacyjno-wysokościowe w skali 1: 25 000 i 1: 10 000 (zał. 3 i 4). 3.2. Budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne Pod względem geologicznym rejon miejscowości Michałowice – Górna Wieś – Wilczkowice – Wola Więcławska położony jest w południowo-zachodniej części jednostki tektonicznej zwanej Niecką Miechowską, graniczącej od zachodu z inną 16 jednostką tektoniczną zwana Monokliną Śląsko-Krakowską. W budowie geologicznej omawianego terenu udział biorą utwory: - czwartorzędowe, - kredowe, - jurajskie. Utwory czwartorzędowe reprezentowane są przez gliny pylaste, gliny (miejscami piaszczyste), lessy i zagliniony rumosz marglisty /na wzniesieniach/, natomiast w dolinie rzeki Dłubni oraz częściowo w dolinach większych dopływów utwory czwartorzędowe wykształcone są jako osady akumulacji rzecznej tj. gliny, namuły, iły, mady i piaski ze żwirem. Ogólna miąższość utworów czwartorzędowych mieści się w przedziale 5-15 m. Utwory kredowe wykształcone są jako margle, wapienie margliste i wapienie barwy szarej i kremowo-szarej, w obrębie których występują wkładki iłów marglistych z okruchami margli o miąższości do kilku metrów. Margle i wapienie kredowe są partiami spękane i szczelinowate, choć szczeliny mogą być wtórnie wypełnione gliną lub iłem. Miąższość utworów kredowych jest zróżnicowana, co wynika z położenia tego rejonu w strefie pogranicza dwóch w.w. jednostek tektonicznych, bowiem w dotychczasowych wierceniach hydrogeologicznych (Michałowice, Wola Więcławska) utwory kredowe nie zostały przewiercone do głębokości 30 – 50 m, natomiast w nowowodwierconym otworze studziennym WL-1 w Wilczkowicach utwory kredowe występowały tylko do głębokości 20 m, a poniżej były już utwory jurajskie. Świadczy to o silnym zerodowaniu utworów kredowych a zarazem o dużym zaangażowaniu tektonicznym występujących tu utworów geologicznych (formy zrębowe, rowy tektoniczne). Utwory jurajskie reprezentowane są przez wapienie skaliste, miejscami skrzemieniałe, zawierające buły krzemieni, partiami spękane i szczelinowate a nawet skrasowiałe. Wapienie jurajskie występują w tzw. oknach tektonicznych Garlicy – Naramy oraz Iwanowic, gdzie pod utworami czwartorzędowymi zalegają bezpośrednio utwory jurajskie, w przeciwieństwie do otaczających to okno rejonów znajdujących się zarówno po wschodniej jak i po zachodniej stronie, gdzie pokrywa czwartorzędowa zalega na utworach kredowych. Według materiałów archiwalnych i literatury fachowej, 17 miejscowość Górna Wieś powinna się znajdować po wschodniej stronie ona tektonicznego Garlicy – Naramy, ale w rzeczywistości w.w. utwory jurajskie zalegają też w miejscu wiercenia otworu studziennego GB-1, a więc co najmniej 300 m na E od pierwotnego zasięgu występowania. Opierając się na przesłankach geologicznych wynikających z wierceń hydrogeologicznych – studzien S-1 („Banasiówka”) i GM-1 w Michałowicach – można przypuszczać, że granica występowania na E utworów jurajskich zamiast utworów kredowych pod czwartorzędem przebiega maksymalnie linią kulminacyjną wzniesień ograniczających od zachodu dolinę rzeki Dłubni tzn. przez miejscowości Wola Zachariaszowska – Górna Wieś – Michałowice Trzecie – Kozierów – Iwanowice. Najnowsze dane z wiercenia studziennego WL-1 w Wilczkowicach, zlokalizowanego w odległości ca 2,0 km na E od w.w. linii wskazują, że jest jeszcze strefa pośrednia, charakteryzująca się występowaniem pod utworami czwartorzędowymi osadów kredowych niewielkiej miąższości rzędu kilkunastu metrów, a pod nimi zalegają już utwory jurajskie. Szerszy pogląd na budowę geologiczną rejonu badań daje dołączony wycinek „Przeglądowej mapy geologicznej Polski” (odkrytej) w skali 1: 300 000/ 150 000 – zał. 5. W świetle wyników ostatnich badań geologicznych można powiedzieć, że na omawianym obszarze występują trzy poziomy wodonośne, związane z w.w. utworami geologicznymi, a mianowicie: - czwartorzędowy, - kredowy, - jurajski. Poziom czwartorzędowy związany jest głównie z osadami akumulacji rzecznej doliny Dłubni czy większych dopływów, natomiast na wzniesieniach ze słabo zawodnionymi wkładkami piaszczystymi w obrębie glin i lessów. Poziom ten nie odgrywa większej roli w zaopatrzeniu ludności w wodę. Zasadniczym poziomem wodonośnym na tym obszarze jest kredowy poziom związany ze spękanymi i szczelinowatymi marglami i wapieniami marglistymi, miejscami z wkładkami iłów marglistych. Zwierciadło wody kredowego poziomu ma charakter swobodny lub napięty i występuje na głębokości od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów p.p.t., w zależności od morfologii terenu. Zasilanie kredowego poziomu odbywa 18 się drogą infiltracji opadów atmosferycznych na całym obszarze badań - bezpośrednio na wychodniach lub pośrednio poprzez pokrywę osadów czwartorzędowych (ten ostatni sposób jest dominujący). Wydajność otworów studziennych ujmujących kredowy poziom wodonośny jest zróżnicowana, o czym świadczą wyniki uzyskane w studniach wierconych w Michałowicach (Q = 16 - 64 m³/h). Zawodnienie margli kredowych uzależnione jest głównie od stopnia spękania margli, drożności systemu spękań i szczelin, ważny jest też udział wkładek ilastych. Generalnie też większe wydajności uzyskano ze studzien ulokowanych w dolinach, natomiast na otaczających je wzniesieniach wydajności są mniejsze. Jakość wody z kredowych utworów pod względem fizyczno-chemicznym odpowiada warunkom stawianym wodzie do picia i na potrzeby gospodarcze (ogólnie), dlatego podawana jest do sieci wodociągowej bez uzdatniania, natomiast dla usunięcia ewentualnego skażenia bakteriologicznego stosuje się chlorowanie wody. Jurajski poziom wodonośny związany jest ze spękanymi i szczelinowatymi wapieniami skalistymi, zawierającym też buły krzemieni. Zwierciadło wody ma charakter napięty i występuje na głębokości kilkunastu - kilkudziesięciu m p.p.t., co zwykle uzależnione jest od morfologii terenu. Zawodnienie wapieni jurajskich jest zmienne i waha się w przedziale 15 - 30 m³/h, przy czym większe wydajności związane są ze studniami ulokowanymi w rejonach położonych na zachód od rejonu badań, a więc już w obrębie Monokliny Śląsko-Krakowskiej. Jakość wody z jurajskich utworów jest dobra i pod względem fizyczno-chemicznych spełnia wymagania wody pitnej. 3.3. Przewidywany profil hydrogeologiczny - jak na zał. 7. 3.4. Przewidywane cechy fizyczno-chemiczne i bakteriologiczne ujmowanego kredowego poziomu Opierając się na wynikach badań jakościowych prób wody ze studzien wierconych na terenie Michałowic można powiedzieć, że jakość wody z ujmowanego w nich kredowego poziomu wodonośnego jest dobra i spełnia wymagania stawiane wodzie do picia bez uzdatniania. Można więc przypuszczać, że również woda z projektowanej 19 studni wierconej awaryjnej S-1 bis w Michałowicach odpowiadać będzie wymaganiom sanitarnym zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia określającym warunki jakościowe wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Ostatecznie jakość wody z projektowanego otworu poszukiwawczego /studziennego/ S-1 bis w Michałowicach określona będzie po jego odwierceniu i wykonaniu badań fizyczno-chemicznych oraz bakteriologicznych prób wody z tego otworu. 3.5. Uzasadnienie geologiczne i hydrogeologiczne lokalizacji ujęcia Po przeprowadzeniu wizji lokalnej i po przeanalizowaniu dostępnych materiałów, w szczególności dotyczących wierceń studziennych na terenie miejscowości Michałowice i sąsiednich wsi, stwierdza się, że problem wykonania studni awaryjnej S1 bis jako ujęcia zastępczego dla istniejącej studni wierconej S-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze, stanowiącej ujęcie dla gminnego wodociągu „Michałowice – Banasiowka”, rozwiązany będzie przez odwiercenie takiej studni na terenie ujęcia wodociągowego „Banasiówka”. Zlokalizowanie studni awaryjnej S-1 bis na działce gminnej nr 667/2 obok znajdującej się tu studni podstawowej S-1 oraz budynku hydroforni – chlorowni pozwoli na zminimalizowanie kosztów związanych z realizacją przedsięwzięcia, bowiem nie trzeba będzie kupować nowej działki a równocześnie przyłączenie nowej studni do istniejącej infrastruktury gminnego wodociągu będzie proste technicznie i nie wymagające dużych nakładów finansowych. Jednocześnie warunki hydrogeologiczne stwierdzone podczas wykonanwstwa studni podstawowej S1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze wskazują na potencjalne możliwości uzyskania większej ilości wody z nowego otworu studziennego, pod warunkiem zwiększenia jej głębokości oraz dostosowania konstrukcji otworu do możliwości eksploatacyjnych. W projektowanym otworze poszukiwawczym – studni awaryjnej S-1 bis ujęty będzie kredowy poziom wodonośny związany ze spękanymi marglami i wapieniami marglistymi, podobnie jak ma to miejsce w istniejącej studni podstawowej S-1 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze. Zakłada się, że studnia awaryjna S-1 bis zlokalizowana będzie w odległości ok. 15 m od studni podstawowej S-1, w obrębie istniejącego terenu ochrony bezpośredniej ujęcia i hydroforni – chlorowni, co pozwoli na zminimalizowanie ewentualnych skutków w trakcie niektórych etapów robót wiertniczych na pracę studni podstawowej. Lokalizację 20 projektowanego otworu poszukiwawczego – studni wierconej awaryjnej S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze pokazano na mapie sytuacyjnowysokościowej w skali 1: 10 000 (zał. 4.2) oraz na mapie ewidencyjnej w skali 1: 2000 (zał. 6). 4. Opis techniczny Projektuje się wykonanie otworu poszukiwawczego /studziennego/ S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze do głębokości ok. 70,0 m w technologii wierceń mechaniczno-obrotowych na płuczkę wodną (urządzenia typu URB–2,5A, 1 BA lub H4 – 12 G) lub wierceń mechaniczno-udarowych (urządzenie typu US-100). Wiercenie prowadzone będzie: technologia mechaniczno-obrotowa na płuczkę wodną gryzerem Ø 438 mm do głębokości ok. 15,0 m pod rury Ø 14" (356 mm), które następnie należy postawić wodoszczelnie w korku cementowym i dalsze zacementowanie przestrzeni pozarurowej celem odizolowania utworów przypowierzchniowych od ujmowanych utworów wodonośnych, gryzerem Ø 311 mm do głębokości końcowej tj. 70,0 m. technologia mechaniczno-udarowa świdrem mimośrodowym w rurach Ø 14" (356 mm), które następnie należy postawić wodoszczelnie w 5.metrowym korku iłowym celem odizolowania utworów przypowierzchniowych od ujmowanych utworów wodonośnych, świdrem mimośrodowym w rurach Ø 11 ¾" (299 mm). Do otworu zapuszczony będzie filtr kolumnowy z rur PVC szereg SBF-KP DN 250 Ø 280 mm z częścią czynną perforowaną szczelinami ≠ 3 mm, bez siatki i bez obsypywania kolumny filtrowej obsypką żwirową. Przy technologii mechanicznoudarowej rury Ø 11 ¾" po zafiltrowaniu otworu zostaną wyciągnięte całkowicie. Szczegółowy sposób zafiltrowania otworu tj. podanie ostatecznych parametrów filtra ustali nadzór hydrogeologiczny po odwierceniu otworu. 21 Projekt geologiczno-techniczny otworu poszukiwawczego /studziennego/ S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze przedstawiono na zał. 7. 5. Projektowane badania hydrogeologiczne 5.1. Pomiary i obserwacje zwierciadła wody w projektowanym otworze i studniach sąsiednich W czasie wiercenia należy dokładnie ustalić głębokość nawierconego i ustabilizowanego zwierciadła wody. Ponadto podczas próbnego pompowania należy również mierzyć głębokość zwierciadła wody w otworze pompowanym S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze. Z uwagi na stosunkowo niewielką odległość pomiędzy istniejącą studnia podstawową S-1 a projektowaną studnia awaryjną S-1 bis (ok. 15 m) należy przewidzieć okresowe wyłączenie z eksploatacji studni podstawowej S-1 w Michałowicach i korzystania z zapasu wody w zbiorniku wyrównawczym a nawet dostaw wody z gminnego wodociągu „Michałowice II” (np. podczas zawiercania w warstwę wodonośną, podczas stabilizacji zwierciadła wody przed próbnym pompowaniem studni awaryjnej, jak również w czasie próbnego pompowania tej studni). Polecenie w tej kwestii wyda nadzór hydrogeologiczny w porozumieniu z obsługą gminnego wodociągu „Michałowice - Banasiówka”. Nie przewiduje się pomiarów zwierciadła wody w studniach sąsiednich, ponieważ w rejonie tym brak jest studzien kopanych lub wierconych a mieszkańcy korzystają z sieci wodociągu gminnego. 5.2. Pobieranie próbek skał i wody W czasie wiercenia należy pobierać do skrzynek próbki przewierconych skał z urobku z każdej odmiennie litologicznie wykształconej warstwy, nie rzadziej jednak niż co 2 m, a z warstwy wodonośnej co 1 m. Pod koniec pompowania przy I i III depresji pompowania pomiarowego należy pobrać próby wody do badań fizyczno-chemicznych i bakteriologicznych. 5.3. Pompowanie oczyszczające i pomiarowe 22 Po zafiltrowaniu otworu należy wykonać jego próbne pompowanie pompą głębinową typu GC.5.05 + SGMf 18F o wydajności Q = 25 - 45 m³/h zapuszczoną do rury nadfiltrowej. Energia elektryczna do napędu pompy głębinowej pobierana będzie z sieci prądu trójfazowego z pobliskiej hydroforni – chlorowni poprzez oddzielnie zainstalowaną skrzynkę rozdzielczą z zabezpieczeniami. Pompowanie powinno przebiegać w dwóch etapach: a) pompowanie oczyszczające, po zakończeniu którego należy wychlorować otwór. Zakłada się, że pompowanie oczyszczające trwać będzie minimum 24 godziny, b) pompowanie pomiarowe, które należy wykonać przy trzech ustalonych depresjach i wydajnościach. Przyjmuje się, że łączny czas pompowania pomiarowego wynosić będzie ok. 110 godzin, w tym czas ustalonej depresji: I depresja - 24 godziny, II depresja - 24 godziny, III depresja - 24 godziny. W czasie próbnego pompowania należy wykonywać pomiary zwierciadła wody (depresji s) i wydajności (Q) z częstotliwością co 1-2 godziny. Wydajność otworu mierzona będzie naczyniem miarowym lub wodomierzem, natomiast głębokość zwierciadła wody w otworze studziennym mierzona będzie świstawką hydrogeologiczną z taśmą mierniczą. Wodę z pompowania należy odprowadzić wężami strażackimi lub rurociągiem PE na odległość ok. 60 m do koryta okresowego, niewielkiego cieku w kierunku SE i dalej nim do rowu melioracyjnego w dolinie rzeki Dłubni, ale znaczna jej ilość ulegnie rozsączkowaniu w trakcie płynięcia rowami. Pompowana woda nie będzie skażona, toteż nie będzie oddziaływać negatywnie na środowisko. 5.4. Inne badania Po osiągnięciu głębokości 55,0 m należy przeprowadzić pompowanie kontrolne otworu „na boso” w czasie ca 24 godzin, celem określenia przybliżonej wydajności otworu. W przypadku uzyskania zadowalających wyników należy zakończyć wiercenie i przystąpić do zafiltrowania otworu. Jeżeli wydajność otworu nie pokryje zapotrzebowania, wiercenie będzie kontynuowane do głębokości końcowej tj. 70,0 m. 23 6. Pomiary geodezyjne Po zakończeniu robót wiertniczych i osiągnięciu pozytywnych rezultatów awaryjny otwór studzienny S-1 bis w Michałowicach należy zaniwelować i sporządzić plan sytuacyjno-wysokościowy otoczenia studni w skali 1: 500, łącznie ze studnią podstawową S-1 oraz pozostałymi obiektami wodociągu gminnego „Michałowice – Banasiówka”. 7. Opis przedsięwzięć technicznych, technologicznych i organizacyjnych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 7.1. W celu wyeliminowania zagrożeń środowiska naturalnego z racji wykonywania prac geologicznych, a w szczególności z powodu stosowania materiałów i paliw do urządzeń spalinowych przewiduje się następujące środki zapobiegawcze: – paliwo, oleje i smary przechowywane będą w magazynie paliw zlokalizowanym w odpowiedniej odległości od wierconego otworu i znajdować się będą w szczelnych zbiornikach, – zachowany zostanie szczególny reżim przy tankowaniu i przelewaniu paliwa, by nie spowodować skażenia gruntu przez przypadkowe rozlanie (zastosowana zostanie specjalnie w tym celu folia ochronna rozłożona pod silnikiem), – teren budowy po zakończeniu prac zostanie przywrócony do stanu pierwotnego poprzez wykonanie na nim niwelacji. 7.2. Opis zagrożeń mogących wystąpić przy przewiercaniu warstw zawierających płyny złożowe: – nie przewiduje się zagrożeń mogących wystąpić przy przewiercaniu warstw zawierających płyny złożowe. Na głębokości ok. 18 - 20 m przewiduje się nawiercenie zwierciadła wody o charakterze swobodnym, ale głębiej mogą wystąpić kolejne dopływy wody o charakterze napiętym, – nie przewiduje się zagrożeń erupcyjnych oraz zagrożeń siarkowodorem. 7.3. Przewidywane zabiegi specjalne w otworze, np. dla oczyszczenia strefy przyodwiertowej, dla intensyfikacji przypływu, uszczelnień itp.: 24 – po osiągnięciu w trakcie wiercenia technologią mechaniczno-obrotową głębokości 15,0 m rury wiertnicze Ø 356 mm (14”) należy postawić wodoszczelnie w otworze w korku cementowym i przez zacementowanie tj. zalanie przestrzeni pozarurowej mleczkiem cementowym (do powierzchni). Stójka po cementacji ok. 24 godziny. Przy wierceniu w technologii mechaniczno-udarowej rury Ø 14” zostaną postawione wodoszczelnie w korku iłowym (5. metrowym) na głębokości ca 15,0 m; – po odwierceniu otworu i jego zafiltrowaniu wykonane zostanie pompowanie oczyszczające trwające do momentu uzyskania wody czystej i wolnej od zawiesin mechanicznych (min. 24 godzin). 7.4. Zakres i sposób stosowania materiałów promieniotwórczych – zabezpieczenie przed kradzieżą, uszkodzeniem, częstotliwość kontroli i in. – żadne materiały promieniotwórcze nie będą stosowane. 7.5. Sposób magazynowania i odprowadzania odpadów płuczkowych lub ścieków : – prace wiertnicze prowadzone będą przy użyciu płuczki wodnej lub w technologii udarowej przy dolewaniu wody do otworu. Urobek wydobyty z otworu składany będzie w dole urobkowym wyłożonym folią i zabezpieczonym ogrodzeniem (lina, taśma itp.). Wymiary dołu urobkowego: 3,0 m x 3,0 m, głębokość 1,8 m. Po zakończeniu robót wiertniczych urobek pochodzący z wiercenia zostanie wykorzystany przez Zleceniodawcę do niwelacji terenu bądź wywieziony poza teren budowy we wskazane miejsce. – woda z próbnego pompowania otworu poszukiwawczego odprowadzana będzie na odległość ok. 60 m do koryta okresowego cieku i dalej do rowu melioracyjnego w dolinie rzeki Dłubni, ale znaczna jej ilość ulegnie rozsączkowaniu w trakcie płynięcia rowami. Pompowana woda nie będzie skażona, toteż nie będzie oddziaływać negatywnie na środowisko. 7.6. Sposób likwidacji odwiertu lub zabezpieczenia odwiertu do czasu uruchomienia jego eksploatacji – w przypadku pozytywnego rozwiązania postawionego zadania geologicznego tj. stwierdzenia wód podziemnych w ilości dającej możliwość ich ujęcia i eksploatacji, otwór zostanie zabezpieczony kapturem z zamknięciem, 25 – w przypadku braku możliwości ujęcia i eksploatowania wód podziemnych otwór poszukiwawczy zostanie zlikwidowany przez zasypanie go urobkiem i obsypką żwirową a w części przypowierzchniowej otwór będzie zaiłowany. Należy też wyciągnąć całkowicie wszystkie kolumny rur okładzinowych używanych w trakcie wiercenia. 7.7. Stosowane sposoby zasilania wiertni w energię elektryczną: – prace na obiekcie prowadzone będą na jedną, dzienną zmianę, dlatego nie przewiduje się dodatkowego oświetlenia terenu budowy, – energia elektryczna do próbnego pompowania otworu doprowadzona będzie poprzez oddzielnie zainstalowaną skrzynkę rozdzielczą z sieci energetycznej trójfazowej znajdującej się pobliskiej hydroforni – chlorowni. Skrzynka wyposażona będzie w odpowiednie zabezpieczenia. 7.8. W trakcie realizacji prac geologicznych należy przestrzegać ogólnych przepisów BHP oraz stosować się do instrukcji obsługi urządzeń technicznych używanych na budowie. Pracownicy zatrudnieni na budowie powinni być przeszkoleni do pracy na swoich stanowiskach oraz wyposażeni w odpowiednią odzież roboczą i ochronną, powinni też używać sprzętu oraz materiałów posiadających atesty i świadectwa dopuszczenia do ich stosowania. Nad prawidłowością realizacji zaprojektowanych prac geologicznych czuwać będzie uprawniona kadra wiertnicza oraz nadzór geologiczny. 8. Harmonogram projektowanych prac geologicznych Harmonogram projektowanych prac geologicznych związanych z wykonaniem otworu poszukiwawczego – studni wierconej awaryjnej S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze oraz z udokumentowaniem jej wydajności eksploatacyjnej przedstawia się następująco: prace terenowe tj. wiercenie i zafiltrowanie otworu, próbne pompowanie oczyszczające i pomiarowe, przerwy technologiczne – ok. czterech tygodni, opracowanie dodatku do dokumentacji hydrogeologicznej z ustaleniem wydajności eksploatacyjnej studni awaryjnej S-1 bis w Michałowicach - ok. czterech tygodni. 26 Uwaga: w zależności od uzyskanych wyników Inwestor podejmie decyzję o ewentualnym przekwalifikowaniu i zmianie przeznaczenia obu studzien (nowoodwiercona studnia S-1 bis może być studnią podstawową a istniejąca studnia S-1 stanie się studnią awaryjną) a wtedy opracowana będzie zgodnie z przepisami dokumentacja hydrogeologiczna zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych studni S1 bis. 9. Wytyczne dla Inwestora i Wykonawcy prac 9.1. Prace geologiczne należy wykonać pod uprawnionym nadzorem hydrogeologicznym zgodnie z przepisami Ustawy „Prawo geologiczne i górnicze” (1994 r.) z późniejszymi zmianami. 9.2. Opierając się na wynikach uzyskanych z projektowanych robót i badań należy opracować dodatek do dokumentacji hydrogeologicznej z ustaleniem wydajności eksploatacyjnej studni awaryjnej S-1 bis w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze (studnia awaryjna S-1 bis będzie eksploatowana przemiennie ze studnią podstawową S-1). Dodatek w 4. egzemplarzach przedstawia Inwestor celem przyjęcia do Starostwa Powiatowego w Krakowie, Al. Słowackiego 20 – Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa. W przypadku zmiany funkcji eksploatacyjnych studzien tj. gdyby studnia S-1 bis stała się podstawową, opracowana zostanie eksploatacyjnych wód pełna dokumentacja podziemnych studni hydrogeologiczna S-1 bis w zasobów Michałowicach, przedstawiona również celem przyjęcia do Starostwa Powiatowego w Krakowie. 9.3. Niniejszy projekt prac geologicznych należy przedstawić do rozpatrzenia i zatwierdzenia do Starostwa Powiatowego w Krakowie, Al. Słowackiego 20, 30037 KRAKÓW – Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa. Projekt w 4 egzemplarzach przedstawia Inwestor. Wnioskuje się o wydanie decyzji zatwierdzającej projekt prac geologicznych z terminem ważności dwóch lat. 9.4. Inne wytyczne 27 Przybliżoną lokalizację projektowanego wiercenia otworu poszukiwawczego – studni awaryjnej S-1 bis na terenie ujęcia wodociągowego w miejscowości Michałowice – wieś Michałowice Pierwsze przedstawiono na mapie sytuacyjnowyso-kościowej w skali 1: 10 000 (zał. 4) i na mapie ewidencyjnej w skali 1: 2000 (zał. 6). Szczegółową lokalizację otworu należy przeprowadzić komisyjnie terenie przy udziale przedstawicieli Inwestora, Użytkownika, Wykonawcy i nadzoru geologicznego Geolog dokumentujący : ----------------------------mgr inż. Marian Pelc nr upr. CUG 050 791 w geodety, ZAŁ. 1 28 Informacje ogólne 1. Zamawiający: Urząd Gminy Michałowice Plac Józefa Piłsudskiego 1 32-091 MICHAŁOWICE 2. Użytkownik projektowanego ujęcia /studni wierconej/ S-1 bis: Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Michałowicach, Pl. Józefa Piłsudskiego 1 - gminny wodociąg „Michałowice – Banasiówka” 3. Miejscowość : MICHAŁOWICE 4. Gmina : Michałowice 5. Powiat : Kraków 6. Województwo : małopolskie – wieś Michałowice Pierwsze 7. Najbliższy przystanek komunikacji zbiorowej: Michałowice, 0,6 km 8. Zapotrzebowanie na wodę /uaktualnione/ dla gminnego wodociągu „Michałowice – Banasiówka” : średnie dobowe Qd śr = 480,0 m³/dobę maksymalne godzinowe Qh max = 36,0 m³/h tj. 20,0 m³/h 9. Czy lokalizacja projektowanej studni awaryjnej została ściśle określona w planie zagospodarowania przestrzennego: tak, teren zarezerwowany na ujęcie wodociągowe 10. Właściciel terenu: gminna działka nr 667/2 11. Czy istnieje możliwość korzystania z energii elektrycznej: tak, z sieci prądu trójfazowego, doprowadzonej do budynku hydroforni – chlorowni, za pośrednictwem zainstalowanej atestowanej skrzynki rozdzielczej 12. Czy istnieje oświetlenie placu budowy: nie 13. Inne utrudnienia, np. uzbrojenie podziemne, kable elektryczne, instalacja wod.kan. itp. – wybrane miejsce wiercenia i jego sąsiedztwo nie jest uzbrojone. Geolog dokumentujący : --------------------------mgr inż. Marian Pelc nr upr. CUG 050 791 29 ZAŁ. 2 Informacje uzupełniające dotyczące terenu badań 1. Arkusz mapy geologicznej: „Przeglądowa mapa geologiczna Polski – arkusz E 3 Kraków” w skali 1: 300 000 2. Arkusz mapy sytuacyjno-wysokościowej 163.31 Zabierzów w skali 1: 25 000 oraz Michałowice M-34-64-D-b-2 w skali 1: 10 000 3. Bliższe określenie lokalizacji: otwór poszukiwawczy – studnia awaryjna S-1 bis zlokalizowany został w południowo-zachodniej części działki gminnej nr 667/2 w Michałowicach – wieś Michałowice Pierwsze, w odległości ca 15 m od studni wierconej S-1 4. Teren płaski, porośnięty trawą i pozbawiony zanieczyszczeń (teren ochrony bezpośredniej ujęcia wodociągowego) 5. Głębokość do zwierciadła wody /przybliżona/: 18 - 20 m p.p.t. a następne dopływy do otworu na większej głębokości, w miarę robót wiertniczych 6. Na terenie budowy są przeszkody: brak 7. Odległość od szosy Kraków – Miechów – Kielce : ok. 130 m 8. Możliwość dojazdu samochodem: dobra, szosą Kraków – Kielce do Michałowic – wieś Michałowice Pierwsze, potem utwardzoną drogą wiejską w kierunku zachodnim na teren ujęcia wodociągowego 9. Czy istnieje możliwość korzystania z wody: tak, z sieci wodociągu gminnego 10. Transport samochodowy: ok.12 km z Krakowa 11. Informacje dotyczące linii elektrycznej: linia energetyczna prądu trójfazowego doprowadzona jest do budynku hydroforni – chlorowni na terenie ujęcia wodociagowego 12. Przewidywane odprowadzenie wody z próbnego pompowania: wężami strażackimi lub rurociągiem PE na odległość ok. 60 m w kierunku SE do koryta niewielkiego cieku okresowego i dalej do rowu melioracyjnego w dolinie rzeki Dłubni, ale znaczna jej część ulegnie rozsączkowaniu w trakcie płynięcia. Spodziewana wydajność: ok. 25 - 30 m³/h. Geolog dokumentujący : -------------------------mgr inż. Marian Pelc nr upr. CUG 050 791