Górniczy słownik śląski
advertisement
Górniczy słownik śląski – szychta Ecika Aparat ucieczkowy Arbajtanzug (galoty + kitla) Arbajthymd Badki Badyhaus Badymajster Bajtel Banhof Bania Benzynka Berga Bergmon Biksa Blynda Bonker Brandwaha Brauza Budynek Byglajter Chodnik Chop, baba Cifuss Coloki Colsztok Cwangszyna Czaskanie Dać pozor Dolmeczer Dupnięcie Fedrunek Fela – służy także do siedzenia Fela Felezunek (tajlong) Filarówa Folować Przyrząd do ochrony dróg oddechowych izolujący od powietrza zewnętrznego Ubranie robocze – spodnie i bluza Koszula robocza (flanelowa) Majtki, spodenki, bokserki Budynek łaźni, a w nim część na ubrania czyste, robocze i łaźnia (prysznice) Nadzorca łaźni Pomocnik pomocnika – pracownik niewykwalifikowany Dworzec osobowy Opakowanie metalowe na laski materiału wybuchowego (ładowność do 20 kg) Lampa do wykrywania gazów Duża bryła kamienia/węgla Górnik przodowy Opakowanie na zapalniki Lampa górnicza Zbiornik retencyjny gromadzący węgiel Straż obchodowa w rejonach możliwego wystąpienia samozapalenia węgla lub innych zagrożeń, zazwyczaj w dni wolne od pracy Prysznic Zabezpieczanie odkrytej części stropu i wybranego fragmentu pokładu Pomocnik maszynisty Chodnik – wyrobisko górnicze wykonane w pokładzie węgla Pracownicy zakładu przeróbczy węgla Przyrząd do wyciągania gwoździ Gwoździe długie Calówka Szyna oporowa, rodzaj zapory Rozbijanie dużych brył węgla Uważać, dopilnować Tłumacz, w tym przypadku z naszego na j.polski Wybuch Wydobycie węgla Deski – krótkie – do zabezpieczania wyrobiska, wkładane za sąsiadujące z sobą (ringi) odrzwia obudowy, zazwyczaj od strony stropu Deski – krótkie – do zabezpieczania ściany od strony stropu wkładane pomiędzy stropnice Miejsce w rejonie oddziału, w którym przydziela się pracownikom zadania do wykonania na danej zmianie roboczej Długie, cieńkie i okrągłe (do 6m) drewno Ładować urobek na przenośnik 1 Fuzlapy, fuzekle Glajzy Gruba Gumioki Hajer Hajertasza Hauptsygnalista Helmisko Hełm Hercówa (babsko rzyć) Kapa Kapa drzewniano Karbidka Kerownik Kombajn Komory, filary Kulok Lampiarnia Lasza Luft Łod dzwona do dzwona Manszaft Malta Marka Markownia Maskownia Maszyniok Matuwa Mulenie Murcek (Murcol) Noga Okorek Olunek Oubersztajger Pancer Patrony Piznąć Plecowa Onuce flanelowe, skarpety wełniane Szyny torowiska Kopalnia Buty gumowy Górnik strzałowy Torba strzałowego Sygnalista główny – osoba obsługująca prawidłowy zjazd/wyjazd załogi Trzonek pyrlika, żelazka Hełm, kask ochronny na głowę Duża łopata do ładowania węgla Element stropnicowy stalowych odrzwi obudowy chodnikowej – łuk stropnicowy Stropnica drewniana, kładziona na stojakach w olunku Lampa górnicza na karbid Sztygar oddziałowy – kierownik oddziału – osoba średniego dozoru ruchu Kombajn Wyrobisko eksploatacyjne w kształcie komory, najczęściej o wysokości do 6m (w pokładach grubych) Krótkie okrągłe, średniej grubości drewno (do 15 cm) służące do stabilizacji rozstawu odrzwi Pomieszczenie z lampami górniczymi Poprzeczka przenośnika zgrzebłowego Powietrze płynące w kopalni Pełne 7,5 godzin pracy (jak ciepło, to 6 godzin) Pociąg do przewozu ludzi Błoto Znaczek metalowy, identyfikator Pomieszczenie, gdzie następuje wydawanie/odbieranie znaczków identyfikacyjnych lub innych identyfikatorów Pomieszczenie z aparatami ucieczkowymi, dawniej (obecnie bardzo rzadko) z pochłaniaczami górniczymi Kierowca pociągu Powietrze ze śmiertelną zawartością dwutlenku węgla Podsadzanie pustek poeksploatacyjnych materiałem podsadzkowym (piasek) Pracownik dołowy Element ociosowy stalowych odrzwi obudowy chodnikowej – łuk ociosowy Cienkie deski – obrzynki – do zabezpieczania wyrobiska, wkładane za sąsiadujące z sobą (ringi) odrzwia obudowy, zazwyczaj od strony ociosów Półokrągłe zakończenie stojaka drewnianego Nadsztygar – osoba wyższego dozoru ruchu Przenośnik ścianowy do transportu urobku Opakowanie (laski) z materiałem wybuchowym Udsrzyć Ręczny transport materiałów 2 Podszybie Pole Pomager Ponboczek Pyrlik Rąbnięcie Ringi Rynkawice Sekcje Sepera Siykiyra Skip Stompel Strop Stylisko Sygnalista Szaft Szicdrat Szlag Szlagcojg Szola Sztajger Sztołs Sztoper Sztreka Szychta Ściana Ślecieć, przyczasnonć Śleper Tamanazod (moja-twoja) Tamiorz Taśma Urobek, wongel Wajcha Wichajster Wozy Wysyp Zamułka Zamułkoż Zawał Zol Zrąb – nadszybie Żelazko Żompie Miejsce połączenia szybu z wyrobiskiem poziomym na danej głębokości – na danym poziomie Miejsce zlokalizowania oddziału wydobywczego Pomocnik górnika strzałowego Pan Bóg Duży młot Tąpnięcie, obwał Odrzwia obudowy korytarzowej Rękawice ochronne Sekcje obudowy zmechanizowanej Zakład przeróbczy węgla Siekiera ciesielska Urządzenie do transportu węgla na powierzchnię Stojak drewniany do stawiania w pionie Górna część wyrobiska (sklepienie, odpowiednik sufitu Rękojeść łopaty Sygnalista pomocniczy – osoba obsługująca prawidłowy zjazd/wyjazd załogi na danym poziomie Szyb – wyrobisko pionowe, służące do transportu luftu, materiałów lub/i ludzi Drut łączący linię strzałową z zapalnikiem wkładanym do MW Uderzenie Pobijak, lasza jako młotek Klatka, kabina windy szybowej Sztygar – osoba średniego dozoru ruchu Ocios wyrobiska, jego część boczna Zator, korek w rurociągu podzadzkowym Przekop – wyrobisko górnicze wykonane w skale płonnej (kamieniu) Zmiana robocza Wyrobisko ścianowe – eksploatacyjne Oberwać się ze stropu, stłuc Pomocnik – wykwalifikowany górnik Piła do drewna Cieśla budujący tamy podsadzkowe Przenośnik taśmowy Urobiony węgiel Drążek mechanizmu do zmiany ustawienia szyn w rozjeździe torowiska Przyrząd do wszystkiego Wagony do transportu urobku, materiałów Miejsce załadunku wozów Mieszanina materiału podsadzkowego (piasku) z wodą Górnik – podsadzkarz Łamanie się skał stropowych za sekcjami, w zrobach Spąg wyrobiska, po którym się chodzi Powierzchniowa część szybu Młot do rozbijania kęsów Rząpie – najgłębsza część szybu (zazwyczaj – 3 Zug Zug odpompowywany zbiornik wody) Pociąg z węglem Strumień przepływającego powietrza 4
