co to jest migotanie przedsionkw i czym grozi

advertisement
CO TO JEST MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW I CZYM GROZI?
Migotanie przedsionków jest uważane w medycynie za jeden z dwóch głównych czynników
ryzyka (czyli możliwych przyczyn) udaru mózgu. Dlatego bardzo ważne jest wczesne
wykrywanie migotania przedsionków u chorego lub zagrożonego człowieka. Zwłaszcza w
jego codziennych życiowych warunkach. Na przykład w domu, w pracy, w podróży.
Migotanie przedsionków jest najczęstszym zaburzeniem rytmu serca. Zdarza się u około 0,41% wśród całej populacji (czyli ma je od 4 osób na 1000 do 1 na 100, w zależności od kraju
zamieszkania). Umieralność wśród osób z migotaniem przedsionków jest prawie dwa razy
większa niż u osób z prawidłowym, czyli tak zwanym zatokowym rytmem serca.
Tak zwany napad migotania przedsionków może zdarzyć się w dowolnym momencie i
miejscu, czasami wywołany może być wzrostem ciśnienia krwi, zwiększonym wysiłkiem,
zdenerwowaniem, nadmiernymi emocjami, innymi czynnikami stresującymi, lub zupełnie bez
jakiejkolwiek uchwytnej przyczyny. Często migotanie przedsionków nie jest przez chorego w
ogóle odczuwane.
Jak migotanie przedsionków może doprowadzić do udaru niedokrwiennego mózgu?
Migotanie przedsionków serca, to bardzo szybkie kurczenie się i rozkurczanie ściany
pierwszych jam serca, zwanych właśnie przedsionkami. Szybki ruch tych ścian zaburza
przepływ krwi w przedsionku, tak iż powstają małe zakrzepy krwi w środku przedsionka,
przy jego ścianie. Jeśli migotanie występuje w lewym przedsionku serca, to te małe zakrzepy
mogą przedostać się dalej z płynącą krwią do lewej komory serca i dalej do tętnicy głównej
(aorty) a z niej tętnicami szyjnymi do tętnic mózgowych. Tętnice w swoim przebiegu
rozgałęziają się na coraz to mniejsze gałęzie (przewody o malejącej średnicy), którymi krew
ma dopłynąć do różnych części mózgu.
Jeśli oderwany przez migotanie przedsionków zakrzep popłynie wraz z krwią do którejś z
tętnic mózgowych i dalej do jej coraz cieńszych odgałęzień może gdzieś w swoim biegu
zamknąć (zaczopować) dopływ krwi do fragmentu mózgu. To powoduje niedokrwienie tkanki
nerwowej, do której taką gałązką krew miała dopłynąć. Mówimy wówczas o zatorze danej
tętnicy mózgowej lub jej gałęzi. Taki zator, czyli oderwany z serca zakrzep krwi uwięźnięty
w zbyt wąskiej tętnicy, może spowodować dodatkowe wykrzepianie krwi w tej tętnicy i
powiększenie szkód. Ogólnie lekarze nazywają tego typu sytuację powikłaniem zatorowozakrzepowym. Jeśli wystąpi ono w tętnicy mózgu nazywamy je udarem niedokrwiennym
Copyrights © : CHDE Polska & dr n. med. Mirosław Mastej
mózgu. Oczywiście udar mózgu może powstać nie tylko przez migotanie przedsionków.
Drugą częstą przyczyną jest nadciśnienie tętnicze. Może też dojść do powstania zakrzepu i
oderwania się go od tętnicy szyjnej, albo już w samej tętnicy mózgowej. Z drugiej strony
zakrzep i zator z powodu migotania przedsionków może popłynąć z aorty nie do mózgu tylko
do innych tętnic w organizmie np. do tętnic kończyn dolnych. Najgroźniejsze jednak są
konsekwencje udaru niedokrwiennego mózgu, gdyż mózg jest centrum dowodzenia
organizmem. W nim znajdują się ośrodki mowy, ruchu, czucia, słuchu, wzroku itd.
Nigdy nie da się przewidzieć do której gałązki tętnicy mózgowej taki zakrzep wpłynie. Może
to być lewa lub prawa połowa mózgu. Może być z przodu lub tyłu, bardziej powierzchownie
(blisko tzw. kory mózgu), lub głęboko w różnych kluczowych dla organizmu strukturach
mózgu. W zależności od miejsca niedokrwienia i jego rozległości dojdzie do obumarcia
pewnej ilości komórek nerwowych. Brak tych komórek spowoduje różne objawy uszkodzenia
mózgu. Niedowład kończyn, paraliż, zaburzenia czucia, zaburzenia mowy, słuchu, zaburzenia
psychiczne (osobowości), wzroku lub uszkodzenie ośrodków oddychania, bicia serca, a często
zgon.
Czasami zator w przebiegu migotania przedsionków może spowodować jedynie krótkie i
przemijające niedokrwienie mózgu. Jeśli trwa ono do 24 godzin i po tym czasie funkcje
mózgu wracają do normy nazywamy je Przemijającym Niedokrwieniem Mózgu (z j. ang.
Transient Ischemic Attack, TIA). Dzieje się tak, gdyż nasz organizm ma w sobie mechanizmy
obronne rozpuszczania małych zatorów i w sytuacji zagrożenia niedokrwieniem uruchamia te
mechanizmy. W TIA niedokrwienie, a więc upośledzenie funkcji mózgu wynika nie
całkowitego z obumarcia komórek nerwowych, ale z ich czasowego niedokrwienia i
niedotlenienia, które można nazwać obrazowo „ogłuszeniem”. Jeśli zator zostanie
rozpuszczony w ciągu kilkudziesięciu minut to krew i tlen popłyną ponownie, a „ogłuszone”
komórki mogą odżyć na nowo. Jeśli jednak zator jest duży, albo organizm sobie nie poradzi z
jego rozpuszczeniem dochodzi do udaru niedokrwiennego, czyli trwałego obumarcia
fragmentu tkanki mózgowej i najczęściej ciężkich objawów niedomogi mózgu opisanych
wcześniej. Częstość występowania powikłań zakrzepowo-zatorowych (pod postacią udarów
niedokrwiennych mózgu lub napadów przemijającego niedokrwienia mózgu) u chorych z
migotaniem przedsionków jest około 5 razy większa niż u osób bez migotania przedsionków.
W ciągu roku spośród 100 osób z wykrytym migotaniem przedsionków około 6 będzie mieć
Copyrights © : CHDE Polska & dr n. med. Mirosław Mastej
udar mózgu lub TIA. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrywanie migotania przedsionków,
gdyż możliwe jest szybsze wdrożenie leczenia i zapobieganie powikłaniom zakrzepowozatorowym. Im wcześniej zostanie wykryte migotanie przedsionków tym skuteczniej można
zapobiegać tym powikłaniom. Absolutnie osoba z migotaniem przedsionków powinna
pozostawać pod stała opieką lekarza (rodzinnego, kardiologa, neurologa) i być z nim w
kontakcie w razie zagrożenia. Często niezbędna jest hospitalizacja, w celu opanowania
napadu migotania przedsionków. A jeśli dojdzie do tak zwanego utrwalonego migotania
przedsionków lekarz zaproponuje odpowiednie leczenie lub postępowanie zabiegowe.
Niezwykle ważne w tej opiece jest jednak wczesne wykrywanie migotania przedsionków i
ocena ewentualnych objawów neurologicznych i kardiologicznych.
Wykrywanie migotania przedsionków za pomocą urządzenia wyposażonego w funkcję AFIB
w warunkach domowych jest od niedawna bardzo praktycznym i pomocnym sposobem
radzenia sobie z tak straszną chorobą jak udar mózgu (lub TIA). Jeśli chory wie, że ma napad
migotania przedsionków może niezwłocznie zaprzestać zbędnych wysiłków, a przez to
zmniejszyć ciśnienie krwi i zwolnić rytm serca. Jeśli ma zalecone odpowiednie leczenie może
je wdrożyć dokładnie w momencie napadu migotania przedsionków, no i oczywiście
odpowiednio wcześnie ma możliwość skontaktowania się ze swoim lekarzem i ustalić
właściwe postępowanie.
Więcej na temat migotania przedsionków znajdziesz na:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Migotanie_przedsionk%C3%B3w
Copyrights © : CHDE Polska & dr n. med. Mirosław Mastej
Download