Bądź mądry i modny, nie pal! Czy wiesz? Palenie tytoniu jest na świecie przyczyną prawie 4 milionów zgonów rocznie. Oznacza to, że z powodu tzw. chorób odtytoniowych umiera dziennie 11 tys. palaczy. W Polsce choroby te są przyczyną zgonu co drugiego palacza w wieku 35-69 lat! Osoba wypalająca paczkę papierosów dziennie po roku wprowadzi do swoich płuc w postaci osadu 1 litr substancji smołowatych. Każdy papieros skraca życie o 8 minut. Szacuje się, że średnia różnica długości życia między osobami niepalącymi a palaczami wynosi 15 lat. Czy warto dla przyjemości zaciągania się dymem papierosowym poświęcić 15 lat życia? Nieletni palacze • W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci. • Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie od 3 do 4 mld sztuk papierosów. • Ocenia się, że codziennie około 500 dzieci w Polsce sięga po swojego pierwszego papierosa. Z szacunków epidemiologicznych wynika, że 125 osób z tej grupy umrze przedwcześnie z powodu chorób wywołanych paleniem tytoniu. • Jeśli oboje rodzice palą, to 35% ich dzieci też sięgnie po papierosa. • W skali świata pali 14% nastolatków w wieku od 13 do 15 lat, a dwie trzecie z nich chciałoby skończyć z nałogiem. • Około 4 mln polskich dzieci narażonych jest na mimowolne wdychanie dymu papierosowego. Palenie pasywne Czy kiedyś zastanawiałeś się, dlaczego kaszlesz w zadymionym pomieszczeniu? Ponieważ w pewnym sensie ty również palisz. Ten rodzaj palenia nazywamy „pasywnym” lub „mimowolnym”. Badania naukowe wskazują, że palenie pasywne powoduje schorzenia górnych dróg oddechowych. Jeśli ktoś w twojej rodzinie pali w domu, ty również palisz, będąc w jego obecności, czy chcesz tego, czy nie. Tytoń a organizm człowieka • Nikotyna to płynna substancja występująca w stanie naturalnym w roślinie zwanej tytoniem. • Kiedy człowiek pali, wdycha nikotynę zawartą w dymie. Dym przedostaje się przez ścianki komórek układu oddechowego i szybko dociera do mózgu i krwi. • Kiedy człowiek pali papierosa, nikotyna zawarta w tytoniu powoduje przyśpieszony rytm serca. Serce musi szybciej pracować i potrzebuje więcej tlenu. Jednak tlenek węgla wytwarzany przez dym papierosowy w płucach zmniejsza ilość tlenu doprowadzanego do serca i krwi. W momencie, kiedy organizm potrzebuje więcej tlenu, otrzymuje go mniej. Jednocześnie palenie przejściowo podnosi ciśnienie krwi, ponieważ powoduje zwężenie naczyń krwionośnych i przyśpieszenie rytmu serca. • Ludzie, którzy palą, są dwa razy bardziej narażeni na zawał mięśnia sercowego niż ci, którzy nie palą. Im wcześniej zaczynamy palić, tym bardziej narażeni jesteśmy na zawał serca. • Nie ma nieszkodliwych papierosów. Papierosy o niskiej zawartości nikotyny i substancji smołowatych są również niebezpieczne i zwiększają ryzyko zachorowań na zawał. • Papierosy zawierają lepką substancję zwaną smołą. Jest ona podobna do smoły używanej do budowy dróg. Smoła zawarta w papierosach przywiera do płuc. Powoduje ona plamy na zębach i palcach. Nawet jeśli papieros ma filtr, nie pochłania on w pełni smoły i dostaje się ona do płuc. • Dym papierosowy zawiera 4.000 substancji chemicznych. Wiele z nich to substancje trujące. Ponad 40 z nich wywołuje raka. Jeśli palisz, dziesięciokrotnie zwiększasz niebezpieczeństwo zachorowania na raka płuc. • Palenie papierosów jest ściśle związane z rozedmą płuc i przewlekłym zapaleniem oskrzeli. Palacze często uskarżają się na kaszel, w ten sposób organizm stara się usunąć dym i trujące substancje chemiczne. Rak płuc Rak płuc jest złośliwym nowotworem wywodzącym się z nabłonka dróg oddechowych w płucach. Najczęstszą przyczyną powstawania raka płuc jest palenie tytoniu (papierosów). Rak płuc nie ma charakterystycznych objawów pozwalających na jego wykrycie. Objawy takie jak: krwioplucie, duszność, bóle w klatce piersiowej, chudnięcie, są objawami już zaawansowanego raka płuc. Co w dymie siedzi Palenie i jego skutki • Noworodki, których rodzice palą papierosy, są dwa razy bardziej niż dzieci niepalących rodziców narażone na zapalenie płuc lub oskrzeli w pierwszym roku życia. • Częstotliwość uderzeń serca palaczy jest średnio od 10 do 20 uderzeń na minutę większa niż u ludzi niepalących. Oznacza to, że w ciągu roku serce palacza musi wykonać od pięciu do dziesięciu milionów uderzeń więcej niż serce osoby niepalącej. • Palenie zwiększa wskaźnik umieralności do 86% w grupie 35-44-latków i do 152% w grupie 45-54latków. • Ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego u palaczy jest trzykrotnie większe niż u osób niepalących. • Palacze 2,5 razy częściej zapadają na choroby układu oddechowego niż ludzie niepalący. • Ponad 80% nowotworów płuc dotyka ludzi palących. • Palacze są od 2 do 5 razy bardziej narażeni na raka trzustki. • Palacze znacznie częściej zapadają na raka pęcherza moczowego, jamy ustnej, warg, języka, krtani i przełyku. • Kobiety, które palą, rodzą dzieci o małej wadze urodzeniowej. Jest to główna przyczyna zejść śmiertelnych wśród noworodków. • Palacze 3,5 razy częściej chorują niż ludzie niepalący. • Palenie papierosów zwiększa ryzyko zejścia śmiertelnego o 70% w przypadku wszelkich chorób grożących śmiercią. • Palenie powoduje upośledzenie smaku i węchu, przyśpiesza występowanie zmarszczek i wg niektórych badań może przyczynić się do upośledzenia słuchu. • Choroby dróg oddechowych występują dwukrotnie częściej u małych dzieci, których rodzice palą papierosy niż u dzieci, których rodzice nie palą. Tytoniowa twarz Tytoniowa twarz Palenie tytoniu nie tylko naraża nas na utratę zdrowia, ale i pogarsza wygląd skóry. Wcześniej występują zmarszczki, opóźnia się gojenie ran, zaostrza stan wielu schorzeń skóry (np. trądzika oraz łuszczycy). Na skutek przenikania do skóry substancji zawartych w dymie obniża się zawartość witamin A, C i E. Tymczasem te właśnie witaminy wśród rozlicznych zadań, jakie mają do spełnienia, chronią skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Bez tych ważnych utleniaczy skóra traci elastyczność i maleją szanse na jej regenerację. Zapalenie papierosa skraca skurcz naczyń krwionośnych, a kurczenie naczyń ogranicza dopływ do nich składników odżywczych. Nawet, jeżeli organizm ma ich pod dostatkiem, to "zasłona dymna" nie pozwoli na maksymalne ich wykorzystanie. Zapal się do niepalenia! KORZYSTNE ZMIANY JUŻ PO 20 MINUTACH Co możesz robić zamiast palenia papierosów czuć skakać pływać grać tańczyć czytać jeździć na rowerze słuchać śpiewać malować biegać Dziękuję, nie palę. Ciebie też stać na taką decyzję! Prezentację przygotowała Iwona Nowalińska na podstawie materiałów zamieszczonych na stronach internetowych: www.niepal.pl www.zdrowie.com.pl www.zyjzdrowo.med.pl www.sluzbazdrowia.com.pl www.przychodnia.pl www.mediweb.pl W opracowaniu korzystano również z publikacji „Palenie” (program Edukacji Zdrowotnej przeznaczonej dla młodzieży w wieku 10-14 lat opracowany przez Open Society Instytute – New York), Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 1995