WSZAWICA: LECZENIE I ZAPOBIEGANIE W przypadku zwalczania wszawicy najważniejszym krokiem jest zastosowanie specjalnych leków. Pranie odzieży i pościeli stosuje się w dwa dni po odwszawianiu. Leczenie: stosowane preparaty są dostępne bez recepty i na receptę. Postępowanie: 1. Przed zastosowaniem leku należy rozebrać się do pasa. 2. Następnie smarujemy głowę stosownie do instrukcji znajdującej się na opakowaniu. Jeśli twoje dziecko ma długie włosy (dłuższe niż do ramion), być może trzeba będzie użyć dwóch opakowań preparatu. Umyć głowę według instrukcji. 3. Po leczeniu zakładamy czystą bieliznę. 4. Jeśli po upływie 8-12 godzin od zastosowania preparatu zauważymy wszy we włosach, poruszające się wolniej niż przed leczeniem, nie stosujemy ponownie środka. Należy wtedy usuwać żywe i martwe wszy poprzez czesanie, dlatego że lek potrzebuje więcej czasu do zabicia wszystkich wszy. 5. Jeśli po 8-12 godzinach od zastosowania leku, wszy nie giną i są tak samo aktywne jak uprzednio, prawdopodobnie lek nie działa. Należ udać się do lekarza celem uzyskania innego preparatu. 6. Do wyczesywania wszy należy używać specjalnych grzebieni. 7. Po leczeniu należy sprawdzać włosy w kierunku obecności wszy i specjalnym grzebieniem wyczesywać gnidy oraz jaja pasożytów co 2-3 dni. Włosy sprawdzamy przez 2-3 tygodnie do upewnienia się, że nie ma już jaj i gnid. 8. Część leków bez recepty wymaga ponownego zastosowania po 7-10 dniach. Niektóre leki na receptę wymagają powtórnego użycia po 7-10 dniach wtedy, gdy nadal znajdujemy żywe wszy. Postępowanie w domu Wesz głowowa, jeśli spada z głowy osoby zarażonej, nie przezywa długo, gdyż nie ma czym się odżywiać. Dlatego nie jest wymagana specjalna procedura czyszczenia i odkażania domu. Bieliznę osobistą i pościel wystarczy wyprać w pralce w gorącej wodzie. Kurtki, czapki, szaliki itp. należy oddać do pralni chemicznej (pranie na sucho) lub zapakować bieliznę, zabawki pluszowe itp. do plastikowego worka na okres 2 tygodni (worek musi być szczelnie zamknięty). Grzebienie i szczotki umyć gorącą wodą z mydłem. Podłogę należy odkurzać szczególnie w tych miejscach, gdzie przebywała osoba zainfekowana. Prawdopodobieństwo ponownego zakażenie wszami z podłogi lub mebli jest minimalne. ZAPOBIEGANIE WSZAWICY Wszy głowowe rozprzestrzeniają się poprzez bliski kontakt głowy jednego dziecka z głową drugiego. Zabawy, gry i inne czynności w domu i szkole należy przeprowadzać tak, aby kontakt dzieci nie był bezpośredni. Nie należy używać wspólnej odzieży, nakryć głowy, szalików, palt itp. Nie można korzystać ze wspólnych grzebieni, szczotek lub ręczników. NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA 1. Jeśli moje dziecko ma wszy, a ja nie, to czy muszę się tak samo leczyć? Odp.: Nie, chociaż każdy, kto przebywa z zarażonym dzieckiem może ulec zakażeniu. Należy sprawdzać głowę na obecność dorosłych wszy oraz gnid, ale leczenie można wdrożyć tylko wtedy, gdy są one obecne. 2. Słyszałem, że leki przeciwwszawicze są czasami nieskuteczne, czy to prawda? Odp.: Podobnie jak bakterie, które są oporne na niektóre antybiotyki, tak i wszy mogą się uodparniać na leki stosowane do ich zabijania. Są to dosyć rzadkie przypadki. Możemy mieć jednak do czynienia z innymi powodami nieskuteczności leków, a mianowicie: - włosy są zbyt mokre w chwili stosowania preparatu (lek ulega rozcieńczeniu i traci aktywność) - używanie szamponów lub odżywek przed zastosowaniem leku (interferencja z lekiem) - pozostawienie leku przez zbyt krótki czas, niezgodnie z instrukcją - mycie głowy szamponem bezpośrednio po zastosowaniu leku (należy czekać 1-2 dni) - zastosowano zbyt małą ilość leku, długie włosy wymagają czasami dwóch butelek preparatu leczniczego - brak wyczesywania (grzebień, szczotka); czasami sam lek nie wystarczy, należy systematycznie wyczesywać jaja i wszy specjalnym grzebieniem. Jeśli lek nie zabije wszy w przeciągu 24 godz., być może mamy do czynienia z opornością. Dziecko, mimo skutecznego leczenia, może zarazić się ponownie od drugiego dziecka. Dlatego należy leczyć wszystkie przypadki wszawicy jednocześnie. 3. Czy mój pies lub kot musi być leczony przeciwko wszawicy? Odp.: Nie, wszy ludzkie nie żyją u zwierząt domowych. 4. Moje dziecko nie ukończyło 2 lat i ma rozpoznaną wszawicę. Czy mogę zastosować odpowiedni preparat? Odp.: Wszystkie dzieci poniżej 2 roku życia poddawane są tylko czesaniu specjalnym gęstym grzebieniem do usuwania jaj wszy. Jeśli to nie pomaga, należy się udać do lekarza celem doboru innego sposobu leczenia. 5. Jakie leki są dostępne w aptekach? Odp.: Leki oparte na pyretrynach (wyciąg z kwiatów chryzantem) i permetrynach, chociaż bardzo bezpieczne, zabijają tylko żywe osobniki, ale nie niszczą jaj. Wymagają ponownego zastosowania po 7-10 dniach, kiedy z jaj powstaną dorosłe wszy. Oporność wszy na ten rodzaj leków jest duża. Preparaty te są dostępne bez recepty w aptekach: - Delacet (płyn) ? ok. 5 zł - Sora (szampon) ? ok. 9 zł - Pipi (szampon+żel) ? ok. 11 zł - Pedicul Hermal (płyn) ? ok. 24 zł - Artemizol (wyciąg z ostróżeczki z kwasem octowym)? ok.6 zł 6. Który preparat jest najlepszy dla mojego dziecka? Odp.: Proszę pytać lekarza lub farmaceutę. Jeśli stosujemy lek, czytajmy dokładnie instrukcję. Nie stosujmy więcej leku niż podaje przepis. Leki te są insektycydami i mogą być niebezpieczne przy niewłaściwym zastosowaniu. Nigdy nie leczmy osoby więcej niż 3-krotnie tym samym preparatem, jeśli nie zadziałał skutecznie. Pytajmy lekarza o ewentualną zmianę leku. Nie używajmy dwóch różnych preparatów w tym samym czasie. 7. Czy w mieszkaniu należy używać preparatów w sprayach do zabicia opadłych wszy? Odp.: Nie. Żaden spray ani fumigant nie powinien być użyty, bo są toksyczne przy wdychaniu, a także mogą wnikać przez skórę. Samo odkurzanie podłóg i mebli jest wystarczające. Opracowali: Stefan Kuroczycki - Saniutycz, Katarzyna Dryl -Nerkowska