Wszawica

Krosno, 2014-11-19
Czym jest ?
Wszawica głowy jest inwazją wywołaną zarażeniem wszą głowową. Jest
zaliczana do grupy inwazji pasożytami zewnętrznymi i nie znajduje się w
wykazie chorób zakaźnych.





Wielkość dorosłego owada : 2-4,7 mm.
Kolor brunatno – biały lub szary.
Żyje około miesiąca (poza głową człowieka :1- 2 dni).
Żywi się ludzką krwią.
Samica każdego dnia składa od 5 do 10 białych jaj
zwanych gnidami, które rozmiarami przypominają
główkę od szpilki i które mocno przylegają do włosów.
CYKL ROZWOJOWY WSZY
Objawy

Świąd skóry spowodowany reakcją
alergiczną na ślinę wszy

Miejscowe powiększenie węzłów
chłonnych

Widoczne wszy oraz gnidy
przyklejone do włosów (głównie w
okolicy karku, skroni i za uszami)
Gdzie występuje ?
 Wszawica występuje od wieków na całym świecie,
na wszystkich kontynentach i strefach klimatycznych
 Dotyczy wszystkich grup wiekowych
 Najczęściej występuje u dzieci między 2-12 r.ż.
 Częściej u dzieci z długimi włosami
 Średnio co 10-15 lat wzrasta ilość zachorowań na
wszawicę
Jak zabezpieczyć się przed wszawicą ?
1) Unikać bezpośredniego kontaktu z głowami
innych ludzi
2) Nie używać cudzych: grzebieni, szczotek, gumek do włosów
ręczników, czapek, szalików itp.
3) Dbać o właściwą higienę
4) Związywać długie włosy, codziennie czesać i szczotkować
5) Kontrola stanu skóry głowy i włosów dziecka powinna
stać się nawykiem rodziców ( zwłaszcza po powrocie
z wycieczki, wakacji lub jeżeli w szkole panuje wszawica)
Zwalczanie (leczenie)
 Wyczesanie wszy i gnid (metoda mechaniczna)-
grzebień o
b.gęstych zębach należy myć w ciepłej wodzie z dodatkiem preparatu p.
wszom
 Skracanie długości włosów

Wcieranie roztworu octu lub nafty we włosy (na noc)
 Zastosowanie preparatów dostępnych w aptece bez recepty
(Każdą metodę powtarzamy pomiędzy 7 a 10 dniem terapii)
 Bieliznę
osobistą
i
pościel
należy
wyprać
w gorącej wodzie o temperaturze 60oC raz wyprasować
gorącym żelazkiem.
 Nie należy stosować profilaktycznie leków przeciw wszawicy
(toksyczność, oporność)
 Nie ma środków dających 100% skuteczność
 Bardzo ważne: higiena skóry głowy, kontrola włosów całej
rodziny oraz poinformowanie dyrekcji przedszkola i szkoły !
Mity dotyczące wszawicy
Mit 1- Zwierzęta domowe mogą być źródłem zakażenia
Mit 2- Wszy potrafią skakać, pływać
Mit 3- W przypadku stwierdzenia wszawicy należy ogolić głowę
Mit 4- Wszawica jest wyłącznie problemem estetycznym
Mit 5 -Wesz głowowa może żyć w dywanach
Mit 6- Wesz wybiera włosy czarne, kręcone, brudne
Mit 7- Dokładne umycie głowy szamponem pozwoli pozbyć się
wszy
Mit 8- Wszawica jest wynikiem braku higieny i wynikiem brudu
Mit 9- Wszy mają tylko dzieci
Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka
w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania
i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży
Wszawica zaliczana jest do grupy inwazji pasożytami
zewnętrznymi i nie znajduje się w wykazie chorób
zakaźnych. Wynika to z faktu, że od lat na terenie Polski nie
występują już niebezpieczne choroby zakaźne przenoszone
przez wszy, np. dur wysypkowy. Tym samym, przypadki
wszawicy nie są objęte zakresem działania organów PIS
i brak jest podstaw do wydania decyzji administracyjnej
nakazującej dziecku z wszawicą wstrzymanie się od
uczęszczania do placówki oświatowej.
Decyzja o pozostaniu dziecka w domu do czasu usunięcia
wszy nie wymaga interwencji organów władzy publicznej, lecz
pozostaje w gestii rodziców lub opiekunów.
Wszawica jest istotnym problemem higienicznym i może być
sygnałem zaniedbań opiekuńczych. Ponieważ ciężar
zwalczania wszawicy został przesunięty z działań
o charakterze przeciwepidemicznym realizowanych przez
inspekcję sanitarną, obecnie działania w tym zakresie
w sytuacjach stwierdzonych zaniedbań opiekuńczych wobec
dziecka pozostają w kompetencji placówek, w których
przebywają dzieci i ośrodków pomocy społecznej.
Działania profilaktyczne w szkołach i innych
placówkach muszą być realizowane systematycznie i w sposób
skoordynowany. Niezbędna jest do tego współpraca pomiędzy
rodzicami, dyrekcją placówki, nauczycielami i wychowawcami
oraz pielęgniarką lub higienistką szkolną. Obejmują one
systematyczną akcję oświatową skierowaną do dzieci
i młodzieży oraz rodziców.
Należy przyjąć, że zgoda rodziców na objęcie dziecka
opieką, w tym również opieką zdrowotną przez pielęgniarkę lub
higienistkę szkolną jest równoznaczna z wyrażeniem zgody na
dokonanie w przypadku uzasadnionym przeglądu czystości
skóry głowy dziecka.
Nie ma zatem konieczności uzyskiwania od rodziców lub
opiekunów każdorazowo pisemnej zgody na przeprowadzenie
kontroli czystości głowy u dziecka.
O terminie planowanej kontroli higienicznej należy
powiadomić rodziców lub opiekunów dziecka. Kontrola
musi być prowadzona w sposób indywidualny,
w wydzielonym pomieszczeniu.
Dyrektor placówki powinien być poinformowany
o fakcie występowania wszawicy, bez podania danych
personalnych dziecka/standard poufności/.
Równocześnie indywidualnie pielęgniarka lub higienistka
szkolna, a w przypadku jej braku – opiekun dziecka
zawiadamia rodziców lub opiekunów prawnych
o konieczności podjęcia niezwłocznych zabiegów
higienicznych skóry głowy. Fakt wyrażenia sprzeciwu
rodziców wobec kontroli lub brak podjęcia przez nich
działań higienicznych, powinien być zgłoszony
dyrektorowi placówki. W razie uporczywego uchylania się
rodziców od działań mających na celu ochronę jego
zdrowia i dbałości o higienę, dyrektor szkoły zawiadamia
pomoc społeczną.
Działania placówki nauczania i wychowania:
1. W przypadku podejrzenia o występowanie wszawicy wśród dzieci i
młodzieży szkolnej dyrektor placówki zarządza dokonanie przez
pielęgniarkę lub osobę upoważnioną do kontroli czystości skóry głowy
dzieci z zachowaniem zasady intymności.
Kontrola może również zostać przeprowadzona z inicjatywy pielęgniarki lub
higienistki szkolnej, która może przeprowadzić kontrolę czystości wśród
uczniów, których rodzice wyrazili zgodę na objęcie ich profilaktyczną opieką
zdrowotną.
2. Pielęgniarka informuje dyrekcję szkoły o skali zjawiska, natomiast
rodzicom przekazuje informacje o stanie czystości włosów i skóry głowy ich
dzieci oraz informacje dotyczące przeprowadzenia koniecznych zabiegów
higienicznych.
3. W przypadku stwierdzenia występowania wszawicy u niektórych dzieci,
należy poinformować rodziców o konieczności wykonania wśród
wszystkich domowników zabiegów leczniczych.
4. Przekazanie informacji wszystkim rodzicom o konieczności
systematycznego sprawdzania czystości skóry głowy i włosów u dzieci.
5. W miarę potrzeby dyrekcja placówki może zorganizować działania
edukacyjne dotyczące ww. problematyki skierowane do dzieci, rodziców,
opiekunów.
6.W przypadku występowania trudności w rozwiązywaniu problemu np. w
rodzinach o niskim statusie socjo-ekonomicznym, należy podjąć
współpracę z władzami samorządowymi (opieka społeczna), w celu
udzielenia pomocy w rozwiązywaniu problemu wszawicy wśród wszystkich
domowników.
7. Pielęgniarka lub higienistka szkolna po upływie 7-10 dni kontroluje
stan czystości skóry głowy dzieci po przeprowadzonych zabiegach
higienicznych przez rodziców.
8. W sytuacji stwierdzenia nieskuteczności zalecanych działań,
pielęgniarka zawiadamia o tym dyrektora placówki w celu podjęcia
bardziej radykalnych kroków (zawiadomienie ośrodka pomocy społecznej
o konieczności wzmożenia nadzoru nad realizacją funkcji opiekuńczych
przez rodziców dziecka oraz udzielenia potrzebnego wsparcia).
Dziękuję za uwagę