Plan wynikowy - Gimnazjum Gniew
advertisement
Plan wynikowy Część 1 Numer i temat lekcji Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu Dział I. BIOLOGIA – NAUKA O ŻYCIU 1. Biologia jako nauka rozróżnia elementy przyrody żywej i nieożywionej określa cechy organizmów wymienia czynniki niezbędne do życia wyjaśnia, czego dotyczą wybrane działy biologii B B A B porównuje różnorodne organizmy wymienia przykłady zastosowania w życiu wiedzy biologicznej określa przedmiot badań biologii jako nauki oraz jej dziedziny uzasadnia potrzebę zdobywania wiedzy biologicznej C B A D 2. Badanie świata organizmów wskazuje źródła wiedzy biologicznej określa, jakiego sprzętu można użyć do danej obserwacji przedstawia etapy obserwacji i doświadczenia planuje prostą obserwację i doświadczenie formułuje problem badawczy i hipotezę badawczą odróżnia próbę kontrolną od badawczej dokumentuje wyniki doświadczenia i obserwacji wnioskuje na podstawie doświadczenia i obserwacji A B A C C C C C wykazuje wartość doświadczeń i obserwacji jako bezpośredni sposób zdobywania wiedzy wykazuje konieczność przeprowadzania próby kontrolnej przeprowadza samodzielnie zaplanowane doświadczenia i obserwacje C 3. Obserwacje mikroskopowe rozróżnia części mikroskopu wyjaśnia, jak się oblicza powiększenie mikroskopu poprawnie posługuje się mikroskopem optycznym wykonuje preparat mikroskopowy (świeży) graficznie dokumentuje obserwacje B B C C C określa funkcje poszczególnych elementów mikroskopu optycznego porównuje mikroskop optyczny z mikroskopem elektronowym oblicza rzeczywistą wielkość obiektu w jednostkach miary samodzielnie przeprowadza obserwacje mikroskopowe B C C C C D Numer i temat lekcji Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu Dział II. JEDNOŚĆ ORGANIZMÓW 5. Komórki zwierzęce wymienia komórki jako elementy budowy organizmów wymienia elementy budowy komórki zwierzęcej i roślinnej podaje przykłady różnych komórek zwierzęcych i człowieka poprawnie posługuje się mikroskopem optycznym rozpoznaje podstawowe elementy budowy komórki zwierzęcej A A B C C wykazuje zależność między budową komórki zwierzęcej a jej funkcją przedstawia funkcje poszczególnych elementów komórki zwierzęcej C 6. Komórki roślinne i bakteryjne wymienia elementy budowy komórki bakteryjnej rozpoznaje elementy budowy komórek na rysunkach i schematach porównuje budowę komórek roślinnych, zwierzęcych i bakteryjnych wykonuje preparat ze świeżego materiału roślinnego poprawnie posługuje się mikroskopem optycznym A C C C C wykazuje zależności między budową komórek roślinnych i bakteryjnych a ich funkcjami przedstawia funkcje poszczególnych składników komórek roślinnych i bakteryjnych wskazuje cechy pozwalające na rozróżnienie komórek: zwierzęcej, roślinnej i bakteryjnej C wykazuje złożoność budowy organizmów podaje przykłady tkanek zwierzęcych i ich podstawowe funkcje w organizmie określa lokalizację tkanek zwierzęcych i ich funkcje w organizmie wyjaśnia zależność między komórką, tkanką, narządem i układem narządów poprawnie posługuje się mikroskopem optycznym C B uzasadnia konieczność współdziałania narządów i układów narządów wykazuje różnorodność tkanek budujących dany narząd opisuje hierarchiczną budowę organizmów D C C 7. Komórki, tkanki, narządy i organy B B C B B B Numer i temat lekcji Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu 8. Sposoby odżywiania się organizmów wymienia przykłady organizmów odżywiających się różnymi sposobami wyjaśnia sposoby trawienia pokarmu przez organizmy cudzożywne na podstawie rodzaju pobieranego pokarmu określa, do jakiej grupy organizmów cudzożywnych należy dany organizm określa substraty i produkty fotosyntezy wyjaśnia znaczenie próby kontrolnej w doświadczeniach wyciąga wniosek z wyników doświadczeń A B C przedstawia różne sposoby odżywiania się organizmów wyjaśnia pojęcia trawienie pozakomórkowe i wewnątrzkomórkowe uzasadnia rolę chlorofilu w fotosyntezie określa warunki przebiegu fotosyntezy wykazuje znaczenie fotosyntezy dla istnienia życia na Ziemi przeprowadza samodzielnie zaplanowane doświadczenie wykazujące wpływ warunków zewnętrznych na przebieg fotosyntezy D B D B D C 9. Sposoby oddychania organizmów wyjaśnia proces oddychania wykazuje różnicę między oddychaniem komórkowym a wymianą gazową podaje przykłady wykorzystania energii przez organizm rozróżnia oddychanie tlenowe i beztlenowe przedstawia narządy wymiany gazowej różnych organizmów planuje doświadczenie wykrywające produkty fermentacji dokumentuje wyniki doświadczenia B C określa warunki oddychania tlenowego, jego substraty i produkty określa warunki przebiegu procesu fermentacji oraz jego substraty i produkty porównuje substraty oraz produkty oddychania tlenowego i beztlenowego podaje przykłady wykorzystania fermentacji w przemyśle i gospodarstwie domowym interpretuje wyniki doświadczeń przeprowadza samodzielnie zaplanowane doświadczenie wykrywające produkty fermentacji B B wymienia sposoby rozmnażania się organizmów porównuje rozmnażanie płciowe i bezpłciowe określa różnice między rozwojem prostym a złożonym wymienia przykłady organizmów o rozwoju prostym i złożonym A C B A A 10. Sposoby rozmnażania się organizmów B B C A B B C C rozróżnia typy rozmnażania bezpłciowego wymienia korzyści z rozmnażania płciowego wykazuje związek między środowiskiem życia a rodzajem zapłodnienia podaje przykłady organizmów obupłciowych i rozdzielnopłciowych C B C C A C C A D Numer i temat lekcji Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu definiuje pojęcia zapłodnienie i zygota Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu uzasadnia znaczenie rozmnażania dla gatunku, a nie dla pojedynczego osobnika Dział III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW III.1. Klasyfikacja organizmów 12. Zasady klasyfikacji organizmów definiuje pojęcie klasyfikacja przedstawia kryteria klasyfikacji organizmów posługuje się prostym, dwudzielnym kluczem do oznaczania gatunków konstruuje dwudzielny klucz do oznaczania kilku organizmów A B C D uzasadnia potrzebę klasyfikacji organizmów podaje różnorodność sposobów klasyfikacji posługuje się kluczami do oznaczania różnych grup organizmów D C C 13. Systematyka organizmów posługuje się słownikiem i encyklopedią oraz innymi źródłami technologii informacyjno-komunikacyjnej określa, że podstawową jednostką klasyfikacji jest gatunek wyjaśnia dwuczłonowe nazewnictwo gatunków wymienia jednostki systematyczne charakteryzuje poszczególne królestwa organizmów C wyjaśnia zależność pozycji systematycznej od stopnia pokrewieństwa między organizmami określa, co to jest gatunek wyjaśnia pojęcie układ hierarchiczny wymienia w kolejności jednostki systematyczne uzasadnia stosowanie języka łacińskiego w systematyce organizmów B C B A C III.2. Królestwa: bakterii, protistów, grzybów B B A D Numer i temat lekcji 14. Bakterie. Wirusy 15. Protisty – charakterysty ka Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu wymienia elementy budowy odróżniające bakterie od innych organizmów opisuje budowę komórki bakteryjnej wymienia czynności życiowe bakterii wymienia przykłady pozytywnego i negatywnego znaczenia bakterii wymienia przykłady chorób wirusowych i bakteryjnych określa cechy różniące wirusy od organizmów rozpoznaje na rycinach komórki bakteryjne odróżnia bakterie od wirusów uzasadnia potrzebę przestrzegania higieny w celu ochrony przed wirusami i bakteriami chorobotwórczymi określa miejsca występowania bakterii C podaje znaczenie czynności życiowych bakterii dla funkcjonowania ich organizmów wykazuje wszechobecność bakterii w przyrodzie porównuje wirusy z komórkami organizmów rozróżnia wirusy zwierzęce, roślinne i bakteryjne uzasadnia, że wirusy nie są organizmami B określa środowisko życia protistów podaje przykłady jednokomórkowych protistów samożywnych i cudzożywnych przedstawia podstawowe czynności życiowe protistów B A C A A A C C C D D C C D B B podaje znaczenie czynności życiowych protistów dla funkcjonowania ich organizmów wykazuje związek budowy protistów ze środowiskiem życia C D Numer i temat lekcji 16. Protisty jednokomórko we – przegląd 17. Grzyby Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu określa cechy budowy wybranego jednokomórkowego protista wykazuje różnorodność protistów przedstawia pozytywne i negatywne znaczenie protistów w przyrodzie i życiu człowieka przeprowadza obserwacje mikroskopowe jednokomórkowych protistów graficznie przedstawia wyniki obserwacji rozpoznaje protisty wśród innych organizmów B D B wymienia cechy wspólne wszystkich grzybów podaje przykłady przedstawicieli grzybów świadczące o różnorodności ich królestwa określa sposoby odżywiania się grzybów rozpoznaje podstawowe gatunki grzybów jadalnych i trujących wyjaśnia budowę porostu jako organizmu symbiotycznego uzasadnia znaczenie grzybów w przyrodzie i dla człowieka wymienia zasady postępowania w razie zatrucia grzybami wskazuje miejsca występowania grzybów, w tym grzybów porostowych opisuje budowę grzyba kapeluszowego A B Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu uzasadnia przynależność różnorodnych organizmów do królestwa protistów wykazuje podobieństwa i różnice między organizmami tego królestwa D określa rolę porostów w przyrodzie określa rolę porostów jako bioindykatorów czystości powietrza wyjaśnia, dlaczego porosty są organizmami pionierskimi planuje doświadczenie wykazujące, że grzyby oddychają podaje znaczenie czynności grzybów dla funkcjonowania ich organizmów porównuje budowę grzyba owocnikowego i bezowocnikowego B B B C C C C C C B C B D A B C III.3. Królestwo zwierząt C Numer i temat lekcji 19. Charakterysty ka zwierząt. Parzydełkowc e 20. Płazińce. Nicienie 21. Pierścienice Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu wymienia charakterystyczne cechy królestwa zwierząt określa środowisko i tryb życia parzydełkowców charakteryzuje budowę i czynności życiowe parzydełkowców rozpoznaje przedstawicieli parzydełkowców wśród innych zwierząt A B C C uzasadnia przynależność różnorodnych zwierząt do typu parzydeł­kowców porównuje polipa i meduzę opisuje powstawanie rafy koralowej D wykazuje różnorodność środowisk i trybu życia płazińców i nicieni wymienia cechy przystosowujące tasiemca do pasożytnictwa wyjaśnia pojęcia żywiciel pośredni i żywiciel ostateczny określa sposoby zakażenia się pasożytami wymienia sposoby zapobiegania zarażeniom pasożytniczymi tasiemcami i nicieniami odróżnia płazińce od nicieni wymienia cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do płazińców lub nicieni C A B B A uzasadnia rolę przystosowania się pasożytów do środowiska życia pod względem wybranych cech przedstawia cykl rozwojowy tasiemca uzasadnia większe zagrożenie dla żywiciela pośredniego na przykładzie włośnia krętego porównuje budowę płazińców i nicieni określa znaczenie płazińców i nicieni w środowisku i dla zdrowia człowieka D określa środowisko i tryb życia pierścienic wymienia charakterystyczne cechy pierścienic rozpoznaje przedstawicieli pierścienic (dżdżownicę, pijawkę, nereidę) opisuje budowę zewnętrzną dżdżownicy uzasadnia pozytywną rolę dżdżownic w przyrodzie odróżnia pierścienice od innych grup zwięrząt bezkręgowych B A A C D C opisuje budowę wewnętrzną pierścienic wykazuje różnorodność pierścienic ze względu na budowę oraz środowisko i tryb życia charakteryzuje nowe cechy pierścienic w porównaniu z nicieniami projektuje doświadczenie wykazujące rolę pierścienic w użyźnianiu gleby C D C B Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu C C C D C C C D Numer i temat lekcji 22. Mięczaki 23. Stawonogi Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela mięczaków na podstawie charakterystycznych cech wymienia przedstawicieli mięczaków wśród innych zwierząt porównuje środowisko i tryb życia mięczaków rozpoznaje ślimaki, małże i głowonogi wskazuje cechy odróżniające przedstawicieli mięczaków od innych grup bezkręgowców określa znaczenie mięczaków w środowisku i życiu człowieka C wymienia charakterystyczne cechy stawonogów określa środowiska i tryb życia skorupiaków i pajęczaków określa główne różnice między gromadami stawonogów określa rolę stawonogów w przyrodzie i życiu człowieka rozpoznaje pajęczaki i skorupiaki wśród innych grup zwierząt A B B B C A B C C Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu wskazuje związek między budową a trybem życia mięczaków porównuje budowę ślimaka, małża i głowonoga konstruuje dwudzielny klucz do oznaczania gatunków mięczaków C C D wykazuje różnorodność stawonogów uzasadnia przynależność różnorodnych zwierząt do typu stawonogów ocenia wpływ stawonogów na życie na Ziemi C D D C Numer i temat lekcji 24. Owady – najliczniejsza grupa stawonogów 25. Charakterysty ka kręgowców. Ryby Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu wymienia cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do owadów wykazuje różnorodność środowisk i trybu życia owadów rozpoznaje przedstawicieli owadów wśród innych grup zwierząt określa wspólne cechy zwierząt należących do owadów wymienia cechy owadów będące przystosowaniem do życia na lądzie wymienia przykłady modyfikacji odnóży i aparatów gębowych u różnych owadów porównuje rodzaje rozwoju złożonego owadów przedstawia znaczenie owadów w środowisku i życiu człowieka A porównuje rozwój prosty ze złożonym owadów określa przystosowania do środowiska i trybu życia owadów na przykładzie ich aparatów gębowych i odnóży wykazuje różnorodność cech owadów i ich znaczenie w przystosowaniu się do różnych środowisk życia C D porównuje budowę bezkręgowców i kręgowców wykazuje, że zróżnicowanie kształtów ryb jest przystosowaniem do różnych środowisk i trybu życia porównuje ryby kostne i chrzęstne uzasadnia konieczność ochrony gatunkowej ryb C D wymienia charakterystyczne cechy kręgowców wymienia cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do ryb przedstawia przystosowania ryb do życia w wodzie wyjaśnia, jak rozmnażają się ryby wymienia przyczyny zagrożenia różnorodności gatunkowej ryb i formy ochrony ryb rozpoznaje przedstawicieli ryb wśród innych grup zwierząt określa znaczenie ryb w środowisku i gospodarce człowieka C C B B A D C C A A B B A C C C D Numer i temat lekcji 26. Płazy 27. Gady Wymagania podstawowe. Uczeń: Kategoria celu porównuje środowiska i tryb życia płazów identyfikuje przedstawiciela płazów na podstawie charakterystycznych cech tej grupy zwierząt określa cechy żaby przystosowujące ją do życia w środowisku wodnym i lądowym rozpoznaje przedstawicieli płazów wykazuje różnorodność płazów i określa ich znaczenie w przyrodzie porównuje cechy kijanki i postaci dorosłej żaby C C określa środowisko występowania gadów identyfikuje przedstawiciela gadów na podstawie charakterystycznych cech tej grupy odróżnia przedstawicieli gadów od płazów wykazuje różnorodność gadów i określa ich znaczenie podaje przykłady gatunków gadów chronionych w Polsce, ich znaczenie oraz przyczyny zagrożenia wyginięciem rozróżnia błony płodowe opisuje budowę płuc i skóry gada B C B C D C C D A B C Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu uzasadnia znaczenie charakterystycznych cech płazów w przystosowaniu się do środowiska życia uzasadnia konieczność ochrony płazów analizuje cykl rozwojowy płazów na przykładzie żaby porównuje pokrycie ciała, narządy wymiany gazowej oraz rozmnażanie i rozwój ryb i płazów D uzasadnia znaczenie cech gadów w przystosowaniu się do środowiska życia porównuje narządy wymiany gazowej oraz pokrycie ciała gadów i płazów wyjaśnia pojęcie owodniowce (ze wskazaniem roli błon płodowych) porównuje rozmnażanie i rozwój gadów i płazów wskazuje nowe cechy budowy gadów w porównaniu z płazami uzasadnia, że gady są zwierzętami typowo lądowymi D D C C C B D C D Numer i temat lekcji 28. Ptaki Wymagania podstawowe. Uczeń: wymienia cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do ptaków identyfikuje nieznany organizm na podstawie tych cech wyjaśnia pojęcie stałocieplność wykazuje przystosowania ptaka do lotu opisuje budowę płuc i pokrycie ciała ptaka oraz budowę jaja ze wskazaniem roli poszczególnych elementów porównuje przystosowania wybranych ptaków do życia w różnych środowiskach wymienia przykłady gatunków ptaków chronionych w Polsce i przyczyny zagrożenia ich wyginięcia przedstawia znaczenie ptaków w środowisku i życiu człowieka Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu A C A C C wyjaśnia znaczenie stałocieplności ptaków w zasiedlaniu przez nie różnorodnych środowisk porównuje narządy wymiany gazowej oraz pokrycie ciała ptaka i gada określa rolę różnych rodzajów piór wyjaśnia, na czym polega podwójne oddychanie wykazuje zależność między budową dzioba a rodzajem pokarmu ptaka uzasadnia potrzebę ochrony ptaków porównuje rozmnażanie i rozwój ptaka i gada B C B B C C C C C A A Numer i temat lekcji 29. Ssaki Wymagania podstawowe. Uczeń: wymienia cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do ssaków identyfikuje nieznany organizm na podstawie tych cech wykazuje różnorodność ssaków i różnorodność zamieszkiwanych środowisk wyjaśnia znaczenie stałocieplności w zasiedlaniu różnorodnych środowisk rozpoznaje ssaki wśród innych zwierząt opisuje budowę płuc i pokrycie ciała ssaków odróżnia uzębienie ssaka drapieżnego od uzębienia ssaka roślinożernego wjaśnia, jak rozmnażają się ssaki wymienia przykłady ssaków chronionych w Polsce i przyczyny zagrożenia ich wyginięcia przedstawia znaczenie ssaków w środowisku oraz w życiu i gospodarce człowieka Kategoria celu Wymagania ponadpodstawowe. Uczeń: Kategoria celu A C C porównuje uzębienie ssaka roślinożernego z uzębieniem ssaka drapieżnego określa rolę łożyska w rozwoju ssaków porównuje narządy wymiany gazowej oraz pokrycie ciała ssaka i gada analizuje związek budowy kończyn wybranych ssaków z trybem ich życia określa znaczenie różnych rodzajów gruczołów skórnych podaje przykłady modyfikacji kończyn ssaków wynikających ze sposobu poruszania się C B B C C B B C B A C C B
