Szanowni Państwo! Oddajemy w Wasze ręce opracowanie, które
advertisement
Szanowni Państwo! Oddajemy w Wasze ręce opracowanie, które jest zbiorem obaw, problemów i oczekiwań społeczności powiatu wodzisławskiego w obszarze bezpieczeństwa. Materiał ten powstał drogą badań ankietowych w ramach realizacji I etapu Powiatowego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego stanowiącego Załącznik do uchwały Nr X/115/2003 Rady Powiatu Wodzisławskiego z dnia 21 sierpnia 2003 r. Badania przeprowadzone w oparciu o rzetelnie wypełnione ankiety są wiarygodnym przypadku i obiektywnym oceny stopnia przełożeniem zorganizowania ocen respondentów, i strategii w tym organów porządku publicznego oraz podmiotów odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa w gminach powiatu wodzisławskiego. Zdefiniowane problemy nie są odległe od tych, które występują w całym kraju, dlatego ich rozwiązanie może być pomocne dla innych społeczności. Wyciągnięte prawidłowo wnioski z wiadomości zawartych w ankietach powinny pomóc w zdefiniowaniu zagrożeń i problemów natury bezpieczeństwa publicznego, a tym samym stanowić podstawę do zaplanowania i realizacji konkretnych działań zmierzających do poprawy bezpieczeństwa w poszczególnych rejonach naszego powiatu. Wyrażając przekonanie, że powyższe opracowanie pomoże Państwu w tworzeniu i realizacji programu poprawy bezpieczeństwa i porządku – przesyłam je do wykorzystania. Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Jan Materzok Wodzisław Śl., dnia 11.01.2005 r. Stan bezpieczeństwa i możliwości jego poprawy w opinii mieszkańców powiatu wodzisławskiego w świetle badań ankietowych inicjowanych przez Komisję Bezpieczeństwa i Porządku. I. WSTĘP Niniejsze opracowanie zostało zrealizowane przez Sekcję Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Wodzisławiu Śląskim w oparciu o wiadomości zamieszczone w ankietach przygotowanych i rozprowadzonych przez Komisję Bezpieczeństwa i Porządku wśród mieszkańców powiatu wodzisławskiego. Podstawowym założeniem przeprowadzenia badań ankietowych było poznanie poczucia bezpieczeństwa w miastach i wsiach powiatu wodzisławskiego, a także oczekiwań i problemów mieszkańców w zakresie poprawy bezpieczeństwa. Badania zostały przeprowadzone w pierwszym kwartale roku 2004. Przygotowano ponad 2000 ankiet, które przekazano mieszkańcom powiatu wodzisławskiego. Tyleż samo otrzymano wypełnionych formularzy, z których po odrzuceniu ewidentnie niekompletnych pozostało 1476. W świetle wymogów statystycznych otrzymana próba jest na tyle reprezentatywna, iż może być wykorzystywana w prezentacji zbiorowości wodzisławskiej. Pozwala ona na wypracowanie i przedstawienie wniosków charakterystycznych dla całej społeczności Powiatu – obejmującej zasięg ludności interesującej Umożliwia też się z różnych sformułowanie względów opinii i badaną danych w problematyką. granicach błędu statystycznego. W procesie przygotowywania badań ankietowych i opracowywania wniosków ponad 500 formularzy nie nadawało się do dalszego wykorzystania. Świadczy to o niedostatecznej informacji w przedmiocie wagi problemu i wpływu ankiet niefrasobliwego na końcowy podejścia do rezultat, tematu może przez być też część świadectwem respondentów. Najczęstszymi przyczynami odrzucenia tak dużej liczby kwestionariuszy, było: 2 - niewypełnienie całości formularza lub metryczki, - pominięcie odpowiedzi na niektóre pytania, - błędy merytoryczne powstałe w wyniku próby manipulacji faktami, - błędy wynikłe z niezrozumienia pytania. Brak odpowiedzi na więcej niż dwa pytania (spośród 24) całkowicie dyskwalifikował ankietę, ponieważ uniemożliwiał porównanie wszystkich odpowiedzi za pomocą tych samych kryteriów. Trudności przeprowadzenia pojawiły selekcji się także próby w związku badawczej pod z brakiem kątem możliwości rzeczywistego zainteresowania problemem bezpieczeństwa przez respondentów. Ankietyzacja była ogólnie dostępna, a prośba o wypełnienie kwestionariuszy skierowana do wszystkich mieszkańców Powiatu Wodzisławskiego. Mogło się więc zdarzyć, że opinie wyrażali badani, których nie interesują problemy bezpieczeństwa i porządku – bądź interesują ich w stopniu małym. Z niektórych gmin odzyskano mało kwestionariuszy – których treść zdecydowanie nie uwzględnia stanu bezpieczeństwa na zamieszkanym terenie. Mimo tych utrudnień dane z ankiet stanowią ważne źródło informacji i wiedzy o stosunku mieszkańców powiatu wodzisławskiego do podejmowanych prób ograniczenia przestępczości i patologii społecznych. II. CHARAKTERYSTYKA BADANYCH RESPONDENTÓW Ankiety zostały skierowane do mieszkańców wszystkich gmin wchodzących w skład powiatu wodzisławskiego. Zakwalifikowane do badań ankiety wypełnili respondenci w następujących przedziałach wiekowych: 16 – 24 lat - 26,8 % 25 – 34 lat - 20,0 % 35 – 44 lat - 31,3 % 45 – 49 lat - 11,4 % 50 – 59 lat - 60 i więcej lat - 9,3 % 1,3 % Zdecydowanie przeważają więc ludzie młodzi, bo w przedziale 16-44 lata, pozytywnie wypowiadało się aż 78,1 3 respondentów. Świadczy to o obiektywności spojrzenia na potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa i troskę o porządek ludzi młodych, aktywnych na nowe wyzwania i oceniających obecną rzeczywistość bez obciążenia przeszłością. W badanej zbiorowości przewagę stanowiły kobiety – 72,6%. Nie ma to większego znaczenia na poziom opracowania wniosków ani też na jego obiektywność, bowiem kobiety – respondenci są bardziej aktywne w sprawach bezpieczeństwa, a z drugiej strony nie należy wykluczyć, iż odpowiedzi udzielono w rodzinie a wypełniającym była kobieta, która też wskazała na swoje dane. Zdecydowana większość respondentów to ludzie wykształceni. Wypełniło ankiety 35% osób z wykształceniem wyższym, 32% osób z wykształceniem średnim, 11,4% osób z wykształceniem niepełnym średnim, 14,9% badanych z wykształceniem zawodowym i tylko 6,3% z wykształceniem podstawowym. Jednym z ważniejszych kryteriów pomocnych w opracowaniu ankiet i formułowaniu wniosków był status i pozycja zawodowa respondentów. Wśród badanych zdecydowaną większość bo aż 62,4% stanowiły osoby pracujące bądź prowadzące działalność gospodarczą, emeryci i renciści stanowili 3,6% respondentów, uczniowie i studenci – 23,9%, a gospodynie domowe – 6,2%. Wśród ankietowanych jedynie 3,9% stanowili bezrobotni. Z powyższymi wskazaniami korespondują ściśle odpowiedzi dotyczące aktualnej pozycji zawodowej. Wśród zatrudnionych – na pytania odpowiadali ludzie zatrudnieni w różnych zawodach, co sprawia, że zainteresowanie wywołanym tematem jest również szerokie. Respondenci podali następujące zawody: robotnik - 18,9 %, rolnik - 1,2 %, urzędnik na stanowisku nie kierowniczym - 22,8 %, urzędnik na stanowisku kierowniczym - urzędnik państwowy - 26,5 %, drobny przedsiębiorca, rzemieślnik - 2,0 %, właściciel przedsiębiorstwa - 1,1 %, wolny zawód - 19,8 %. 4 7,7 %, Analizując odpowiedzi na pytanie o pozycję zawodową można wnioskować, że ankietowani w wielu przypadkach błędnie rozumieją pojęcie „wolnego zawodu”. Nie ma to jednak większego znaczenia badawczego. Bardzo ważnym wskaźnikiem dla opracowujących ankiety był zbiór odpowiedzi określających miejsce zamieszkania w oparciu o wskazane w formularzu kryteria. Część respondentów prawdopodobnie zaznaczyła niewłaściwą odpowiedź z uwagi na nieznajomość liczby mieszkańców w swej miejscowości - ale dotyczyć to mogło tylko jednego przedziału i nie miało żadnego wpływu na analizę badawczą. Ankietowani zamieszkiwali: wieś – 34,3 %, miasto do 20 tys. mieszkańców - 27,5 %, miasto od 21 do 50 tys. mieszkańców – 24,5 %, miasto powyżej 51 tys. mieszkańców – 13,6 %. III. NAJWAŻNIEJSZE OBSZARY BADAŃ. Dla określenia poziomu poczucia bezpieczeństwa obszary badań podzielono na następujące segmenty: zagrożenia występujące w powiecie, których wodzisławscy mieszkańcy obawiają się najbardziej; poziom wiktymizacji (możliwości stania się ofiarą) i obawy przed nią; preferowane sposoby walki z nimi; ocenę pracy policji oraz innych podmiotów zajmujących się strefą bezpieczeństwa: propozycje, sugestie respondentów co do przedsięwzięć władz samorządowych i policji dotyczących przeciwdziałania przestępczości oraz innym patologiom społecznym. 1) Zagrożenia dostrzegane przez mieszkańców. Z danych statystycznych dotyczących poczucia bezpieczeństwa osobistego w Polsce wynika, że ponad 60,0 % obywateli nie czuje się w kraju bezpiecznie. Jest to odsetek bardzo duży wskazujący na pilną poprawę skuteczności działań organów ścigania oraz zmiany sposobu ich pracy. Inaczej wygląda to wśród opinii ankietowanych mieszkańców powiatu wodzisławskiego, z których tylko 30,0 % czuje Odpowiedzi się niebezpiecznie w miejscowości, w której mieszka. na pytanie „czy miejscowość, w której Pan/Pani mieszka 5 (dzielnica, osiedle, wieś) można nazwać bezpieczną i spokojną?” respondenci odpowiadali następująco: zdecydowanie tak: 3,9 %, raczej tak: 53,1 %, raczej nie: 24,6 %, zdecydowanie nie: 5,4 %, trudno powiedzieć: 13,0 %. Są to wyniki dobre, zdecydowanie korzystniejsze od notowanych w skali kraju i aglomeracji śląskiej. Takiego stanu rzeczy należy upatrywać w niewielkiej liczbie stwierdzonych przestępstw w stosunku do ogółu przestępstw w województwie śląskim. Za I półrocze 2004 r. w Wodzisławiu Śl. odnotowano 1583 przestępstwa, zaś w całym województwie śląskim 77 589, co daje 2,0 % ogółu przestępstw. Korzystny wpływ na poczucie bezpieczeństwa wodzisławskich mieszkańców ma bez wątpienia położenie topograficzne z dala od miast o największym zagrożeniu przestępczością, (w tym zorganizowaną) oraz zjawiskami patologii społecznych. Zdecydowana większość respondentów – bo aż 71,9% - stwierdziła, iż w ciągu ostatniego roku nie zauważyła, ani poprawy, ani pogorszenia bezpieczeństwa w swoim miejscu zamieszkania. Poprawę w tym względzie dostrzegło jedynie 2,8 % ankietowanych. 2. Poziom wiktymizacji społeczeństwa. Odmiennie przedstawia się problem indywidualnego zagrożenia określony w kolejnym bloku badań. Aż 79,9 % spośród ankietowanych obawia się zostać ofiarą przestępstwa, natomiast tylko 16,4 % nie obawia się takiej sytuacji. Zdania na ten temat nie ma 3,7 % populacji badanych. Szczegółowa analiza badań tego zjawiska wygląda następująco. Na pytanie: „Ludzie czasami martwią się o to, aby nie stać się ofiarą przestępstwa. Czy mógłby/mogłaby Pan/Pani powiedzieć, jak bardzo obawia się tego, aby nie nastąpiła taka możliwość?” odpowiadano: bardzo się boję: 12,1 %, boję się: 67,8 %, 6 nie boję się: 16,4 %, jest mi to obojętne: 3,7 %. Ludzie nie odnoszą odpowiednich się postaw i do problemu zachowań okoliczności prowokujących stania się sprawcę, ofiarą, czy też wzajemnych relacji między potencjalnym sprawcą i ofiarą (wzajemnego przenikania się) przed dokonaniem czynu zabronionego. Wyrażają tylko obawę wiktymizacji. Pogłębiając wątek obawy przed staniem się ofiarą respondenci udzielili odpowiedzi na pytania o miejsca, sytuacje i okoliczności, w których obawa ta jest spotęgowana. Za miejsca takie uznano: okolice barów, przystanki autobusowe, miejsca zaciemnione, park miejski, tunele i boiska szkolne. Większość z ankietowanych, bo aż 69,9 % boi się spacerować po zapadnięciu zmroku ulicami swojej miejscowości. Z drugiej zaś strony 85,3 % osób wychodząc wieczorem z mieszkania nie unika pewnych miejsc, czy też kontaktów z przypadkowymi przechodniami, przez co godzi się na ewentualność stania się ofiarą. Możliwe jest też, iż osoby te, odpowiadając na pytanie o obawy stania się ofiarą, odpowiedziały, iż boją się, lecz bojaźń ta jest na tyle słaba, że ryzyko stania się ofiarą lekceważą. Wśród zjawisk w największym stopniu kreujących bojaźń przed staniem się ofiarą, a zarazem wymienione są: stwarzających najwięcej kłopotów mieszkańcom, wandalizm – 26,0 %, grupy agresywnie zachowującej się młodzieży – 23,4 %, kradzieże – 18,5 %.Te zagrożenia odnoszą się i dotyczą osób młodych- zatem mieszkańcy powiatu wodzisławskiego najbardziej obawiają się złych zachowań pozostawionej bez opieki młodzieży. Wskazują na to również ich wypowiedzi dotyczące sposobów walki z zagrożeniami w powiecie, wśród których propozycje zorganizowania czasu wolnego młodzieży stanowią znaczną ilość. Na pytanie: „Jakie zjawiska patologiczne i przestępcze, Pana/Pani zdaniem, sprawiają najwięcej kłopotów mieszkańcom odpowiadano: hałaśliwi sąsiedzi: 5,2 %, pijani przechodnie: 11,9 %, wandale: 26,0 %, 7 Pana/Pani miejscowości?” źle parkujący kierowcy: 3,9 %, kradzieże: 18,5 %, napady, rozboje: 10,8 %, grupy agresywnie zachowującej się młodzieży: 23,4 %, inne: nie ma zagrożeń 0,4 %. Rodzaje zagrożeń Hałaśliwi sąsiedzi Pijani przechodnie Wandale Źle parkujący kierowcy Kradzieże Napady, rozboje Grupy agresywnie zachowującej się młodzieży Inne: „brak zagrożeń” Osoby 202 465 1014 152 724 423 913 14 % 5,2 11,9 26,0 3,9 18,5 10,8 23,4 0,4 Jeśli wyrażone obawy przedstawimy za pomocą wykresu to będą one w opinii respondentów wyglądać następująco: 1 1 Każda z osób na pytanie mogła zaznaczyć maksymalnie trzy odpowiadające jej warianty odpowiedzi 8 Obawa przed poszczególnymi rodzajami zagrożeń 26 23,4 25 18,5 20 15 11,9 10 10,8 5,2 3,9 5 Inne:"brak zagrożeń" Grupy agresywnie zachowującej się młodzieży Napady, rozboje Kradzieże Żleparkujący kierowcy Wandale Pijani przechodnie 0 0,4 Hałaśliwi sąsiedzi %odpowiedzi 30 rodzaje zagrożeń Widać tu wyraźnie (kominy) jakich zachowań obawiają się mieszkańcy powiatu najbardziej, na co należy zwrócić uwagę w działaniach prewencyjnych. Odnosząc się do przyczyn występowania powyższych zagrożeń jako zjawiska najbardziej kryminogenne wśród lokalnej społeczności respondenci podali: bezrobocie – 20,6 %, zbyt łagodne prawo – 16,7 %, niewłaściwe wychowanie dzieci i młodzieży – 16,3 % oraz zubożenie społeczeństwa – 15,1 %. Zjawisko bezrobocia i zubożenia społeczeństwa to zjawiska, które dotykają praktycznie całego kraju, lecz w ostatnich latach w sposób wyraźny dały się odczuć społeczności powiatu wodzisławskiego. 9 Całość nakreślonej problematyki powodów przestępczości została zaprezentowana w poniższym zestawieniu zbiorczym popartym odpowiednim wykresem 2 : Powody przestępczości – zjawiska kryminogenne Niewłaściwe wychowanie dzieci i młodzieży Zbyt łagodne prawo Bezrobocie Zubożenie społeczeństwa Mała skuteczność policji Demoralizujący wpływ TV, video, gier komp. itp. Brak domów kultury, obiektów sportowych itp. Brak współdziałania społeczeństwa z policją Osłabienie kontaktów między sąsiadami Inne: „korupcja, finanse” 2 Osoby 676 694 856 628 395 330 322 142 109 7 Każda z osób na pytanie mogła zaznaczyć maksymalnie trzy odpowiadające jej warianty odpowiedzi 10 % 16,3 16,7 20,6 15,1 9,5 7,9 7,7 3,4 2,6 0,2 zjawiskakryminogenne 25 20,6 %odpowiedzi 20 16,7 16,3 15,1 15 9,5 10 7,9 7,7 3,4 5 2,6 0,2 Analiza uzyskanych wypowiedzi w tym obszarze inne: "korupcja, finanse" osłabieniekontaktów międzysąsiadami brakwspółdziałania społeczeństwazpolicją rodzaje zjawisk brakdomówkultury, obiektówsportowych demoralizującywpływ TV,video, gier komputerowych małaskutecznośćpolicji zubożenie społeczeństwa bezrobocie zbyt łagodneprawo niewłaściwewychowanie dzieci i młodzieży 0 badań niesie wiele konkretnych wyzwań dla władz samorządowych, oświatowych i kulturalnych, dla wielu instytucji, zrzeszeń organizacji i związków wyznaniowych – dla społeczności powiatowej – w zakresie eliminacji przyczyn występowania zagrożeń. Z jednej strony jest to zwrócenie większej uwagi na wychowanie młodzieży, negatywnych na zdecydowaną przykładów, ale poprawę jej zachowań, także na podjęcie na przez piętnowanie samorządy zdecydowanych i skuteczniejszych działań w zakresie organizacji tzw. czasu wolnego młodzieży, na stworzenie możliwości powstawania różnych form i 11 sposobów wykorzystania jej potencjału, energii i zapału, a także inwencji do działania. Z drugiej strony jest to wyzwanie do skuteczniejszej walki z wykroczeniami i drobną przestępczością, przejawy konieczność wandalizmu, zdecydowanej niszczenia mienia, reakcji na wulgarnego wszelkie zachowania, zaśmiecania miejsc publicznych itp. Nawyk takiej reakcji i piętnowanie negatywnych zachowań należy wyrabiać w całym społeczeństwie i tego domagają się respondenci poprzez swoje odpowiedzi. Jest to zadanie trudne, drugoplanowe – ale z dużą szansą powodzenia. 3. Ocena pracy policji i innych podmiotów odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa i porządku. Kolejnym problemem podejmowanym w ankiecie było określenie stosunku społeczeństwa powiatu wodzisławskiego do lokalnej policji, kwestii zaufania, oceny jej działań, fachowości, a także ewentualnych zastrzeżeń. Spośród wszystkich osób, które w ciągu dwóch ostatnich lat były ofiarami przestępstwa, 80,8 % zgłosiło ten fakt policji. Można byłoby stan ten interpretować jako pożądany, gdyby tylko uwzględniał stopień zaufania do policji. Pozostałe 19,2 % respondentów nie powiadomiło organów ścigania, ponieważ stwierdziło, że w przypadku takich przestępstw jak kradzieże kieszonkowe, kradzieże z samochodów, niszczenie karoserii samochodów przez miejscowych chuliganów itp., skuteczność policji jest znikoma, zwłaszcza wtedy, kiedy nie ma świadków wydarzeń. Jest to zjawisko zdecydowanie niekorzystne, a takie postępowanie społeczeństwa w tych przypadkach stanowi o bezsilności policji w powyższych sytuacjach i świadczy o dość dużym zakresie występowania tzw. ciemnej liczby. Poszkodowani nie zgłaszają dokonanych na ich szkodę czynów przestępczych z różnych względów. Dlatego też należy dążyć do tego, by wizerunek policji był jak najbardziej pozytywny, prospołeczny, a jej działania postrzegane jako skuteczne, po to aby wyeliminować sytuacje, w których osoby pokrzywdzone nie zgłaszają tego faktu. Z analiz danych statystycznych wynika bowiem, iż 12 wraz ze wzrostem stwierdzonych przestępstw rośnie też wykrywalność ich sprawców. Znaczna część osób, bo aż 26,3 % w ciągu ostatnich dwóch lat zwracała się do policji w różnorodnych sprawach o pomoc, radę czy informację. Z jednej strony jest to wynik zadawalający, lecz z drugiej znaczna część osób pomimo tego, iż miały uzasadnioną potrzebę zwrócenia się do policji o pomoc w rozwiązaniu problemu, czy w jakiejkolwiek inne sprawie, tego nie uczyniła z uwagi na postrzeganie policji w dalszym ciągu jako organu „władzy państwowej” a nie organu pełniącego funkcję służebną wobec społeczeństwa. Spośród wszystkich osób, które miały kontakt z policją zarówno jako ofiary przestępstw oraz jako osoby szukające rady i pomocy, aż 70,0 % zachowanie policjantów określiło jako całkowicie poprawne. Dlatego też warto byłoby utrzymać, a jeszcze lepiej poprawić ten wynik. Wniosek taki można wysnuć z analizy odpowiedzi na pytanie: „Jak na podstawie własnych obserwacji, doświadczeń może Pan/Pani ocenić policję w Pana/Pani miejscowości? Czy pracuje ona:” odpowiedziano: bardzo dobrze – 0,7 %, dobrze – 22,9 %, dostatecznie – 41,9 %, niedostatecznie – 11,3 %, zdecydowanie źle – 3,9 %, nie mam zdania – 19,3 %. Pozytywnie o wodzisławskiej policji świadczy również fakt, iż 65,5 % ankietowanych pozytywnie ocenia jej pracę. Źle pracę lokalnej policji ocenia 15,2 % badanych, zaś 19,3 % nie ma w tym zakresie zdania. Wynika to z odpowiedzi ankietowanych na pytanie: „Czy w sprawie, w której miał Pan/Pani osobisty kontakt z policją, zachowanie policjantów wobec Pana/Pani było poprawne?” odpowiedziano: całkowicie poprawne, nie mam żadnych zastrzeżeń – 70,0 %, mam pewne zastrzeżenia – 25,1 %, było zdecydowanie niewłaściwe – 4,9 %. 13 Ale też przyczynami mogą być: jest brak zaufania do organów ścigania, niewiara w skuteczność ich działania, a czasem wręcz obawa, że zgłaszający zostaną wyśmiani, zbagatelizowani lub wręcz zlekceważeni. Zastrzeżenia dostrzega do głównie pracy w wodzisławskich zakresie: małej policjantów skuteczności, społeczeństwo opieszałości i nieprofesjonalności – 26, 4 %, zbyt małej liczbie patroli zwłaszcza pieszych – 23,7 %, biurokracji w policji i kierowaniu zbyt małej liczby policjantów do pracy w terenie – 13,8 %. Należy przy tym zaznaczyć, iż 17,4 % respondentów napisało, iż nie ma żadnych zastrzeżeń. Zastrzeżenia co do zbyt małej liczby patroli w terenie zostały odzwierciedlone także w odpowiedzi na inne pytanie, w którym tylko 3,8 % osób stwierdziło, iż widuje patrol policji codziennie. Dalej 21,4 % ankietowanych widuje patrol policji co najmniej raz w tygodniu, 20,5 % raz w miesiącu, 30,2 % rzadziej niż raz w miesiącu, a aż 24,1 % nie napotyka na patrol policji. Analiza dogłębna odpowiedzi na powyższe pytania wymaga zdecydowanej reakcji ze strony kierownictwa policji w zakresie poprawy organizacji służby patrolowej i dzielnicowych i skierowania patroli w najbardziej zagrożone miejsca. Kontakt policjantów z mieszkańcami jest bardzo ważny, nie sprowadza się wyłącznie do „widywania” patroli ale przynosi określone i wymierne korzyści obu stronom. Przytoczone odpowiedzi i opinie są niekorzystne dla obecnego systemu służby i dobitnie świadczą, że w tej dziedzinie jest bardzo dużo do zrobienia. W obecnym czasie w społeczeństwie istnieje świadomość, iż tylko przy czynnej współpracy z policją i innymi służbami oraz władzami i instytucjami lokalnymi można wpływać na wzrost poczucia bezpieczeństwa. Niestety świadomość ta zazwyczaj nie idzie w parze z konkretnymi działaniami w tym zakresie. Potwierdzają to następujące odpowiedzi: 56,5 % ankietowanych stwierdziło, że ludzie we własnym interesie powinni pomagać policji w jej pracy wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. 26,6 % było innego zdania, iż to policja jest od tego, żeby zapewnić ludziom spokój i bezpieczeństwo – zwykli ludzie nie powinni się do tego mieszać. Pozostała część nie miała zdania na ten temat. Na pytanie o podjęcie działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa 14 19,6 % respondentów stanęło na stanowisku, iż nie podejmą żadnych działań. Deklarację aktywnego uczestnictwa w tworzeniu systemu pomocy sąsiedzkiej złożyło 61,2 %, zaś 19,2 % gotowych byłoby na przeznaczenie pewnej kwoty pieniędzy na konkretne działania poprawiające bezpieczeństwo. Wydaje się, że brak konkretnych działań w tym zakresie wynika z faktu, iż ludzie czekają na inicjatywę i zdecydowane przedsięwzięcia ze strony władz samorządowych i osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Dobra wola i poparcie jest, teraz trzeba je odpowiednio zagospodarować poprzez organizację współdziałania i wciągnięcia społeczeństwa w pomoc policji (system informacji, pomoc sąsiedzka, kontrola parkingów itp). Mały odsetek badanych nie deklaruje chęci pomocy organom ścigania. Jest to dobry prognostyk. Ale trzeba również dotrzeć do osób przeciwnych wspólnego działania – usuwając przyczyny takiego spojrzenia. Z ankiet wynika, że postępują tak bo: uważają, że każdy powinien zajmować się swoimi sprawami – 7,2 %, bo uważają, że nie wypada współpracować z policją – 2,3 %, bo obawiają się, że może to pociągnąć za sobą wezwania na przesłuchanie, do sądu itp. – a tego nie lubią, szkoda im na to czasu – 39,1 %, bo boją się zemsty przestępców – 35,9 %, po prostu nie chcą sobie sprawiać dodatkowych zajęć, kłopotów – 13,5 %, inne powody (obawiają się, że ich wysiłki nie dadzą żadnych efektów, że policja będzie nieskuteczna) – 0,7 %. Odpowiedzi te wskazują nie tylko na potrzebę poprawy unormowań prawnych w zakresie statusu świadka, pokrzywdzonego, lecz także kreują wymagania wobec instytucji samorządowych, organów administracji państwowej, mediów i policji pod względem propagowania właściwych postaw obywatelskich. Przestępca bez zeznań świadków nie zostanie skazany i będzie czuł się bezkarnie. Przyjęcie biernej postawy w tym przypadku jest złe i kiedy my będziemy pokrzywdzonymi, to również będziemy potrzebować pomocy innych osób – świadków, którzy doprowadza do ujęcia i skazania sprawcy. Niepokojącym podejrzanych. jest też obawa Natychmiastowa przed reakcja ewentualną policji na zemstą każdy z ze tego strony typu przypadków poparta skutecznością działania winna doprowadzić do spadku 15 odsetek tak wypowiadających się. Nie bez znaczenia jest tutaj też właściwa praca informacyjna czy wręcz propagandowa w tym zakresie. 4. Rola samorządów terytorialnych i straży gminnych. Kolejny z bloków wypowiedzi dotyczył problematyki właściwego ukierunkowania działań lokalnych służb porządkowych, straży miejskiej oraz władz samorządowych. Zdaniem respondentów lokalna służba porządkowa, straż miejska powinna zajmować się: utrzymywaniem porządku publicznego – 55,0 %, kontrolą zachowań młodzieży, współpracą ze szkołami – 11,2 %, wspomaganiem policji, a nie przejmowaniem jej obowiązków – 6,5 %, wszystkim – 4,1 %, zwalczaniem zjawisk wandalizmu, rozbojów, piractwa drogowego, napadów, kradzieży – 8,5 %, kontrolą targowisk, wysypisk śmieci, wywozem śmieci, ochroną środowiska – 8,6 %, nie powinna w ogóle istnieć, ma być tylko Policja – 2,0 %, nie mam zdania – 4,2 %. Symptomatycznym jest fakt, że oprócz wskazanych wyżej opinii na temat działalności lokalnej służby porządkowej, straży miejskiej i odpowiedzi na pytanie czym powinny się one zajmować 4,1 % ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi na pytanie, lecz wyraziło swój pogląd, że służba ta jest upolityczniona i boi się władzy. Pogląd ten może wyrażać zupełny brak zaufania do lokalnej służby porządkowej, do legalności jej działania oraz wskazuje na działanie podporządkowane władzy samorządowej. W odpowiedzi porządkowymi na pytanie zajmowały się o słuszność władze koncepcji, samorządowe aby sprawami poszczególnych miejscowości, a policji zajmowała się tylko poważnymi przestępstwami, tylko 22,1 % osób poparło to rozwiązanie. Sprzeciwiło się mu 42,1 %, zaś nie miało zdania na ten temat 35,9 %respondentów. Takie odpowiedzi mogą być interpretowane jako negatywna ocena działalności władz samorządowych w zakresie zapewnienia ładu i porządku publicznego (jako niezdolnych do zapewnienia porządku w danej miejscowości).Wiąże się z tym nie zawsze 16 obiektywna ocena i ogólna niechęć społeczeństwa do straży miejskich i gminnych – które pozyskuje coraz to szersze uprawnienia i kojarzą się z prowadzeniem działań wyłącznie represyjnych wobec sprawców wykroczeń. Brak jest jak do tej pory przekonania, iż służba ta może samodzielnie zrealizować zadania z zakresu zapewnienia porządku i bezpieczeństwa. Pomimo tych uwag krytycznych, większość respondentów uważa, że służba porządkowa, straż miejska (gminna) jest pożyteczna i potrzebna. Taki pogląd wyraziło 68,0 % osób. 19,9 % stwierdziło, że straż miejska jest niepotrzebna, robi to co powinna robić policja, zaś 12,1 % nie miało na ten temat zdania. Kolejnym problemem okazało się wdrażanie programów z zakresu zwalczania przestępczości i roli samorządów w tym zakresie. Tylko 18,1 % ankietowanych było zorientowanych o inicjatywach władz lokalnych, policji i innych organizacji podejmowanych w tym kierunku (najczęściej z telewizji – 43,9 %, z rozmów z ludźmi – 21,4 %, z prasy – 19,8 %, z rozmów z dzielnicowym lub innymi policjantami – 8,4 %, z radia – 6,5 %). Widać tutaj znaczne rezerwy. Samorządy lokalne winny poprawić skuteczność i efektywność działań porządkowych, poziom współpracy z organami ścigania w tym zakresie, a jednocześnie wzmóc wysiłki w kierunku lepszego informowania lokalnego społeczeństwa o wszelkich działaniach, inicjatywach i ich skutkach. Na koniec ocenie poddano propozycje działań zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa. Respondenci oceniali dane działanie w skali 1 do 5 , gdzie „1” oznacza, że dane działanie nic nie zmieni, natomiast „5”, że jest najbardziej pożądane i znacząco poprawi stan bezpieczeństwa. Jako działania najbardziej pożądane w celu poprawy bezpieczeństwa respondenci wskazali: zwiększenie liczby patroli policyjnych – 65,4 %, zwiększenie liczby patroli straży miejskiej – 31,0 %, a także poprawienie stanu oświetlenia – 50,1 % ( w kategoriach tych największa liczba ankietowanych zaznaczyła liczbę „5”). Z kolei jako działanie, które nic nie zmieni respondenci zaznaczyli kategorię „zorganizowanie patroli obywatelskich” – 38,5 %. Nie wynika to jednak z 17 niecelowości organizowania patroli obywatelskich dla poprawy bezpieczeństwa, lecz głównie z niechęci angażowania się przez społeczeństwo w tego rodzaju działania. Propozycja działania Zwiększenie liczby patroli policyjnyc h Zwiększenie liczby patroli str aży mie jsk iej Zorganizowani e syst emu pomocy sąs iedzkiej Zorganizowani e patroli mieszkańców Poprawieni e stanu oświetlenia 18 Ocena 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 Osoba 55 79 1 65 2 07 9 56 2 87 1 52 3 04 2 13 4 30 2 50 3 14 3 52 2 29 2 92 5 39 2 76 3 18 1 29 1 38 91 1 08 2 57 2 75 7 34 % 3 ,8 5 ,4 1 1,3 1 4,2 6 5,4 2 0,7 1 1,0 2 1,9 1 5,4 3 1,0 1 7,4 2 1,9 2 4,5 1 5,9 2 0,3 3 8,5 1 9,7 2 2,7 9 ,2 9 ,9 6 ,2 7 ,4 1 7,5 1 8,8 5 0,1 Zwiększenieliczbypatroli policyjnych 65,4 70 60 50 40 % odpowiedzi 30 14,2 11,3 20 5,4 3,8 10 0 1 2 3 4 5 Skalaocen Zwiększenie liczby patroli straży miejskiej 35 31 30 25 % odpowiedzi 21,9 20,7 20 15,4 15 11 10 5 0 1 2 3 skala ocen 19 4 5 Zorganizowaniesystem upom ocysąsiedzkiej 24,5 25 20 %odpowiedzi 21,9 20,3 17,4 15,9 15 10 5 0 1 2 3 4 5 skala ocen Zorganizowaniepatroli m ieszkańców 40 35 30 25 %odpowiedzi 20 15 10 5 0 38,5 19,7 22,7 9,2 1 2 3 skala ocen 20 4 9,9 5 IV.PODSUMOWANIE I WNIOSKI. 1. Analiza stanu zagrożenia. Reasumując powiatu wyniki wodzisławskiego wodzisławskiego można przeprowadzonej można uznać ankiety postawić za wśród tezę, bezpieczny iż w społeczności rejon sensie powiatu poczucia bezpieczeństwa ogólnego. Przemawia za tym fakt, iż duży odsetek obywateli uznało swoją miejscowość jako bezpieczną i spokojną, tylko 9,7 % ankietowanych miało odmienne zdanie. Inaczej sprawa przedstawia się w kontekście bezpieczeństwa indywidualnego, oceny poziomu wiktymizacji (możliwości stania się ofiarą). Tutaj 79,9 % spośród ankietowanych ma takie obawy, zaś 16,4 % nie obawia się takiej sytuacji. Respondenci nie potwierdzili, aby obawa stania się ofiarą była w ich odczuciu głęboka i spotęgowana. Świadczy o tym wynik ankiety, iż 85,3 % osób wychodząc wieczorem z mieszkania nie unika pewnych miejsc, czy też kontaktów z przypadkowymi przechodniami. Być może odpowiadając na pytanie nie mieli na myśli potencjalnej możliwości stania się ofiarą, a przyjęli tylko, że coś takiego w ogóle jest możliwe. Rodzi się konieczność bieżącego dokonywania analizy miejsc szczególnie zagrożonych nie tylko w każdej gminie, ale nawet w poszczególnych miejscowościach. Zainteresowani powinni być tym władze samorządowe, które przez swoje specjalistyczne komisje, korzystając z informacji od społeczeństwa winny współtworzyć takie analizy i mapy zagrożeń razem z organami ścigania (policją). Wynikać z tego winna hierarchia zagrożeń i środków zaradczych. 2. Reakcja na wykroczenia. Wśród zjawisk w największym stopniu kreujących bojaźń, a także będących największą uciążliwością dla mieszkańców na dwóch pierwszych miejscach znalazły się: wandalizm (26,0 %) i grupy agresywnie zachowującej się młodzieży (23,4 %). Świadczy to jednoznacznie o tym, iż mieszkańcy powiatu wodzisławskiego najbardziej obawiają się wszelkich negatywnych zjawisk związanych z brakiem odpowiedniej kontroli nad poczynaniami młodzieży. Stan taki jest wynikiem ogólnych zmian związanych z destrukcją 21 klarownych kierunków postępowania w życiu. Wiele do zarzucenia można by skierować wobec rodziców, którzy ślepo ufają swoim dzieciom, a przy tym nie poświęcają im wystarczającej ilości czasu potrzebnego do ukształtowania w młodym człowieku właściwej hierarchii wartości. Swoje odzwierciedlenie znajduje tutaj także zjawisko dyferencji asocjalnej. Osoba młoda wyrastając w patologicznym środowisku, patologicznej rodzinie przyjmuje te same (niewłaściwe) wartości i wzorce, naśladując tym samym złe postawy osób starszych i rówieśników. Stąd też konieczność skierowania maksymalnego wysiłku na zwalczanie wykroczeń nawet tych najbardziej błahych, drobnych, bezwzględna reakcja na przejawy niewłaściwego zachowania (wandalizm, przekleństwa, zaśmiecanie, zakłócanie ciszy, nieobyczajne wybryki itp.). Potwierdza się zasada, że kto ograniczy drobną przestępczość i wykroczenia ten poprawi stan bezpieczeństwa w zakresie większych czynów przestępczych. 3. Działania profilaktyczne. Wydaje się, iż najlepszym rozwiązaniem problemów bezpośrednio dotyczących młodzieży, takich jak wandalizm i chuligaństwo, którym towarzyszy hałaśliwe zachowanie (w okolicach barów, pubów, dyskotek, obiektów, na których odbywają się imprezy sportowe), alkoholizm, czy też narkomania jest odpowiednie zorganizowanie wolnego czasu młodym mieszkańcom powiatu. Chodzi tu o konkretne działania polegające na stworzeniu odpowiedniej ilości placów zabaw, boisk, hal basenów, kin, świetlic przy jednoczesnym zaangażowaniu sportowych, dorosłych w zorganizowanie czasu wolnego w postaci zajęć sportowych, czy innego rodzaju kółek zainteresowań. Samo udostępnienie obiektów nie gwarantuje bowiem sukcesu. Zachodzi poza tym konieczność wzbudzenia w młodzieży zainteresowania, a także wskazania tym zagubionym w rozchwianym systemie wartości młodym ludziom, co i jak mają robić. Wraz z młodzieżą także i dorośli powinni mieć większy dostęp do dóbr kultury. Wspólne uczestnictwo w imprezach kulturalnych, festynach, koncertach, zawodach sportowych itd. sprzyja poprawie stosunków na linii rodzic – dziecko. Samo zaś dziecko powinno mieć zapewniony bezpłatny lub o wiele tańszy bilet wstępu na baseny, korty tenisowe, do kin. 22 4. Praca wychowawcza i informacyjna. Analizując poszczególne wyniki ankiety odnosi się wrażenie, że respondenci porządek i bezpieczeństwo widzą przez pryzmat zlecanych państwu zadań, nie zaś własnego udziału w ukształtowaniu tych stosunków społecznych. Te sygnały wskazują na konieczność zmiany ludzkiej mentalności, powrotu do takiego stylu życia, który będzie umocowany aksjologicznie i będzie ukierunkowywał działania zgodne z normami społecznymi. Badani dostrzegają wagę odpowiedniego wychowania dzieci, interesowania się i opieki nad nimi, by uchronić je przed patologiami, a w konsekwencji zapewnić bezpieczeństwo sobie. Dużą pracę ma tutaj do wykonania szkoła, profilaktycznych, która powinna prowadząc je czynnie w sposób uczestniczyć w profesjonalny, działaniach rzeczowy i kompleksowy, a nie przypadkowy. 5. Ograniczanie zjawisk kryminogennych. Kwestia ocenna zjawisk kryminogennych przedstawia się następująco: zdecydowana większość spośród ankietowanych wskazuje na bezrobocie, niewłaściwe wychowanie dzieci i młodzieży, zbyt łagodne prawo oraz zubożenie społeczeństwa (łącznie ponad 68 % odpowiedzi) jako na zjawiska najbardziej sprzyjające popełnianiu czynów zabronionych. Bezrobocie jako najczęściej wskazywane przez respondentów sposób zwiększenia bezpieczeństwa w mieście często odnosi się do ludzi młodych, którzy nadmiar czasu wolnego wykorzystują w sposób niezgodny z przyjętymi normami społecznymi. Bezrobocie jako patologia społeczna stwarza zagrożenie w postaci narażenia na popełnianie przestępstw przeciwko mieniu, niejednokrotnie z użyciem przemocy lub niebezpiecznego narzędzia. Grupy osób bezrobotnych popadają w innego rodzaju patologie: alkoholizm, narkomania, prostytucja, a chcąc szybko dorównać innym szukają tzw. łatwego zarobku. Badania ankietowe dowodzą, że środkiem do zmniejszenia poziomu zagrożenia w społeczeństwie, nie tyle są działania polegające na walce z przestępczością, lecz jej zapobieganie poprzez poprawienie osobistej 23 sytuacji ekonomicznej mieszkańców oraz wzrost poczucia stabilizacji materialnej własnej i dzieci, związanej ze stałym zatrudnieniem. Osoby czujące się pewnie w życiu prywatnym, osoby, którym dobrze się wiedzie, same kreują rzeczywistość postrzegając swoje państwo i miasto optymistycznie, jako mało podatne na zagrożenia. Wśród takich ludzi znajdują się skłonni do uczestnictwa w programach profilaktycznych. Bezrobocie, jedno z wyższych w województwie (stopa bezrobocia rejestrowanego wynosiła na dzień 30.10.04 17,1%, chociaż z tendencją spadkową), jest poważnym problemem w powiecie wodzisławskim. Jego rozwiązaniem z jednej strony jest aktywność własna osoby chcącej podjąć zatrudnienie, z drugiej strony walkę z bezrobociem (zgodnie z oczekiwaniami społeczeństwa) powinny podjąć władze samorządowe miast i gmin, m. in. poprzez tworzenie programów wspierających powstawanie nowych firm, zachęcanie i pozyskiwanie podmiotów gospodarczych zdolnych do inwestycji na lokalnym rynku, stwarzanie korzystnych warunków do rozwoju drobnej przedsiębiorczości, itd. Organizowanie prac interwencyjnych i robót publicznych, organizowanie szkoleń, aktywizacja zawodowa absolwentów (umowy i rozpoczęcie staże absolwenckie) działalności udzielanie gospodarczej i pożyczek bezrobotnym pracodawcom na na tworzenie dodatkowych miejsc pracy – i wiele innych aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. Prym w tej realizacji wiedzie Powiatowy Urząd Pracy – ale strategia działań, tworzenie warunków sprzyjających ograniczaniu zjawiska – leży po stronie samorządów. 6. Przestrzeganie prawa. Nieznacznie mniejsza grupa respondentów uznała, że popełnianiu przestępstw sprzyja zbyt łagodne prawo. Społeczeństwo powiatu wodzisławskiego podzieliło tym samym pogląd znacznej części obywateli Polski. Panuje bowiem powszechna opinia, że przyczyną przestępczości jest zbyt łagodne prawo, którego potencjalni przestępcy się nie obawiają. Z drugiej zaś strony należy zaznaczyć, że polski kodeks karny jest jednym z najbardziej rygorystycznych w krajach Europy. Inaczej wygląda sytuacja z 24 egzekwowaniem wymierzonych kar, aby stanowiły dolegliwość dla przestępcy. Kara jest natomiast wtedy dolegliwa i sprzyja resocjalizacji w przypadku, gdy zostanie wymierzona w niedługim okresie czasu od popełnienia przestępstwa, aby sprawca powiązał ją, z konsekwencją jego nagannego zachowania. Jednocześnie musi być współmiernie wysoka (adekwatna) do zawinionego czynu. Przy popełnianiu przestępstw przeciwko mieniu w dalszym ciągu brak jest skuteczności domniemanego) na w egzekucji rzecz z majątku pokrzywdzonego. sprawcy Tym (ustalonego posunięciom i powinna towarzyszyć świadomość nieuchronności kary, a przestępcy powinni być napiętnowani poprzez umieszczanie ich wizerunków w prasie. Wiele z osób ocenia też warunki więzienne jako hotelowe, a przebywanie w zakładach karnych jako odpoczynek z wieloma przywilejami. Takie stanowisko społeczeństwa sprawia, że zaledwie 47 % propozycji działań skierowanych na zwalczanie zjawisk kryminogennych leży w gestii samych ankietowanych. Do działań takich zaliczono: właściwe wychowanie dzieci i młodzieży (16,3 %), eliminowanie demoralizującego wpływu TV, video, gier komputerowych (7,9 %), zapewnienie dostępu do domów kultury, obiektów sportowych (7,7 %), zapewnienie współdziałania społeczeństwa z policją (3,4 %), wzmocnienie kontaktów pomiędzy sąsiadami (2,6 %). 7. Ocena pracy policji. W kolejnym etapie ankietowani ocenili pracę policji powiatu wodzisławskiego. Stopień zaufania społeczeństwa do policji ocenić należy jako wysoki. Przemawia za tym fakt, iż ponad 80 % respondentów będących w ciągu dwóch ostatnich lat ofiarami przestępstw zgłosiła ten fakt na policji. 70 % z ankietowanych, którzy mieli kontakt z policją zarówno jako ofiary czynów zabronionych, jak również jako osoby szukające rady i pomocy, oceniło zachowanie policjantów jako całkowicie poprawne. Ogólnie prace lokalnej policji 65, 5 % ankietowanych oceniło pozytywnie, zaś jedynie 15,2 % negatywnie (chociaż wskaźnik ten należy obniżać). Jako propozycje mające na celu poprawę skuteczności działań policji, respondenci wskazali: eliminowanie biurokracji i kierowanie większej liczby 25 funkcjonariuszy do pracy w terenie, eliminowanie opieszałości, dążenie do profesjonalizmu, kierowanie do służby większej liczby patroli pieszych. Odnosząc się do wymienionych propozycji wskazać trzeba, że tylko niektóre zagadnienia możliwe są do zrealizowania na poziomie lokalnym. Ze struktur KPP w Wodzisławiu Śl. nie ma możliwości wygospodarowania większej ilości policjantów do pełnienia służby w terenie bez jednoczesnego spowodowania szkody dla służb innych pionów (Sekcji Kryminalnej, Sekcji dw. z Przestępczością Gospodarczą, czy Sekcji Ruchu Drogowego). Nowe naliczenia etatowe po reformie samorządowej spowodowały, że od kilku lat tut. komenda posiada kadrę mniej liczną o ponad 20 etatów. Bez pozyskania nowych etatów problem zbyt małej ilości patroli pieszych pozostanie nie rozwiązany. Na uwagę zasługuje też fakt, iż praktycznie co dwa tygodnie prawie cały stan etatowy funkcjonariuszy tzw. mundurowych prewencji angażowany jest do zabezpieczeń meczów - pionu piłki nożnej rozgrywanych na stadionie MOSiR Centrum w Wodzisławiu Śl. Przy obecnych uregulowaniach prawnych i wytycznych resortowych kierowanie sił policyjnych do eliminowania zagrożeń związanych z organizowaniem imprez masowych jest konieczne. Społeczeństwo odpowiadając twierdząco w 56,5 % zadeklarowało pomoc policji w jej pracy wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. 26,6 % wykazało postawę bierną twierdząc, że to policja jest od tego, aby zapewnić ludziom spokój i bezpieczeństwo. Taka postawa obywateli nie wynika jednak z braku zaufania do policji oraz lekceważenia jej pracy, lecz głównie z braku czasu, dużej ilości swoich problemów – mieszkańcy nie chcą sobie sprawiać dodatkowych zajęć i kłopotów. Następny blok miał na celu wskazanie działań priorytetowych dla lokalnej służby porządkowej – straży miejskiej. Zdaniem większości ankietowanych (55 %) straż miejska powinna się zajmować utrzymywaniem porządku publicznego. Jako inne zadania wymieniono: kontrolę zachowań młodzieży, współpracę ze szkołami (11,2 %), kontrolę targowisk, wysypisk śmieci, wywozu śmieci, ochronę środowiska (8,6 %), a także zwalczaniem zjawisk wandalizmu, rozbojów, piractwa drogowego, napadów i kradzieży (8,5 %). Zadania te są zadaniami typowo porządkowymi uzupełniającymi w 26 znacznej mierze prace policji. Uzupełniający policję charakter pracy straży miejskiej został tez podkreślony w opinii respondentów, z których 68 % stwierdziło, że straż miejska jest potrzebna i pożyteczna, a tylko 19,9 % było zdania, że jest niepotrzebna, ponieważ robi to co powinna robić policja. 8. Bezpośrednie działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa (wg respondentów). Ankietę kończyło zestawienie propozycji konkretnych działań zmierzających do poprawy stanu bezpieczeństwa, które ankietowani oceniali w skali 1 do 5, gdzie maksymalna ocena 5 oznaczała, iż dane działanie jest najbardziej pożądane. Za działania najbardziej pożądane (ocena „5”) większość respondentów wskazała: - zwiększenie liczby patroli policyjnych (65,4 %), - zwiększenie liczby patroli straży miejskiej (31,0 %), - poprawienie stanu oświetlenia (50,1 %). Działania te władze samorządowe oraz policja i straż miejska powinny przyjąć jako priorytetowe bezpośrednio wpływające na wizerunek stanu bezpieczeństwa w powiecie wodzisławskim. Ich skuteczność jest jednak związana z wyposażeniem technicznym policji i straży gminnych, a z tym nie jest najlepiej. Dlatego realizacja oczekiwań społeczności w zakresie bezpieczeństwa i porządku musi się wiązać ze ściślejszą współpracą policji z samorządami lokalnymi w zakresie wspólnego tworzenia programów, analiz i spektrum środków zaradczych, ale też z różnymi formami pomocy finansowej. Może to być szersze wykorzystanie wyodrębnionego na ten cel konta bankowego, forma darowizny rzeczowej czy współudział w doposażeniu technicznym. Potrzebne jest też współdziałanie w kierunku poprawy wizerunku policji, zmiany nastawienia społeczeństwa do jej działań. Lokalna społeczność nie wyraziła natomiast zainteresowania tematyką zorganizowania patroli mieszkańców, aż 38,5 % było zdania, że nic to nie da. Na przeciętnym poziomie oceniono też zasadność organizowania systemu pomocy społecznej. 27 9. Ocena ankietyzacji. Oceny wynikłe z analizy odpowiedzi zamieszczonych w ankietach trzeba wykorzystać w kreowaniu polityki bezpieczeństwa, a także całej polityki prospołecznej policji i straży miejskiej. Wydaje się, iż ankietyzacja generalnie spełniła swoje zadania i może być przydatna w kreowaniu polityki bezpieczeństwa przez władze samorządowe , policję i straże. Pytania ankietowe – wzorowane na podobnych opracowanych przez autorytety Wyższej Szkoły Policyjnej – winny być w przyszłości jeszcze bardziej dostosowane do realiów panujących w gminach i uwzględniać specyfikę ziemi wodzisławskiej. Dlatego uważamy, przeprowadzać że podobną periodycznie ankietyzację korzystając z społeczeństwa nabytego już należy doświadczenia. Należy jednak poprzedzić ją większą kampanią reklamową i dotrzeć do większej ilości respondentów. Opracował zespół: Józef Żywina Mirosław Pietyra Stanisław Kraski Krzysztof Burzyński 28
