Pietruszka Anna Gr. IV Wydział: Rolniczy Sprawdzian Rośliny
advertisement
Pietruszka Anna Gr. IV Wydział: Rolniczy Sprawdzian Rośliny nasienne 1. Metryczka sprawdzianu Typ szkoły: Liceum ogólnokształcące, Klasa: I, profil biologiczno-chemiczny Przedmiot: Biologia Czas: 45min Dział programowy: Rośliny nasienne 2. Cele sprawdzianu Uczeń potrafi wymienić organy roślinne i ich funkcje. Uczeń potrafi rozróżnić rośliny okrytozalążkowe od nagozalążkowych oraz porównać sposoby rozmnażania się tych grup roślin. Uczeń potrafi ocenić znaczenie roślin nasiennych w przyrodzie i życiu człowieka. 3. Plan sprawdzianu Lp . 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Umiejętności. Uczeń potrafi: podać przykłady roślin chronionych wymienić funkcje poszczególnych organów roślinnych rozróżnić pojęcia: gametofit, sporofit przyporządkować cechy do roślin: okryto- i nagozalążkowych porównać rośliny jednoliścienne i dwuliścienne dowieść istotności występowania roślin na ziemi wymienić elementy budowy pierwotnej łodygi rozróżnić rośliny dwupienne i jednopienne rozpoznać różne typy kwiatostanów porównać liście roślin okryto- i nagozalążkowych rozpoznać elementy budowy pierwotnej korzenia wymienić poszczególne etapy rozwoju gametofitu męskiego roślin nagonasiennych nazwać elementy budowy wewnętrzne korzenia i Poziom podstawowy A B C D Poziom rozszerzający A B C D Poziom dopełniający A B C D 2 9 6 7 12 13 3 1 4 5 10 8 11 14 15 wymienić związane z nimi funkcje uzupełnić schemat cyklu życiowego rośliny okrytozalążkowej dowieść że istnieje wtórny przyrost na grubość 15 14 4. Test sprawdzający Data ……………………….. Imię i Nazwisko …………………………………………. Klasa……………………………………………………… Ilość zdobytych punktów………………………………… Ocena…………………………………………………….. Instrukcja dla ucznia: 1. Sprawdź czy sprawdzian zawiera 5 kartek. 2. Wpisz swoje imię i nazwisko, klasę oraz datę. 3. Dokładnie czytaj każde zadanie. 4. W pytaniach z czterema odpowiedziami (a, b, c, d) prawidłowa jest tylko jedna odpowiedź. Prawidłową odpowiedź zaznacz krzyżykiem, jeżeli się pomylisz błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz krzyżykiem poprawną odpowiedź. 5. W pozostałych pytaniach odpowiedzi wpisuj na wykropkowanych miejscach. POWODZENIA !!!! Zad. 1. Rośliny dwupienne to: a) rośliny, na których występują kwiaty męskie i żeńskie b) rośliny, u których na jednym osobniku występują kwiaty męskie, a na innym żeńskie c) rośliny, na których występują kwiaty obupłciowe d) rośliny, która ma rozdwojony pień Zad. 2. Zaznacz grupę roślin zawierającą tylko rośliny chronione: a) konwalia majowa, trzcina pospolita, knieć błotna, sosna kosodrzewina b) konwalia majowa, lilia złotogłów, storczyk męski, kosaciec syberyjski c) świerk pospolity, kosaciec syberyjski, pokrzywa zwyczajna, storczyk męski d) lilia złotogłów, kosaciec syberyjski, świerk pospolity, sosna kosodrzewina Zad. 3. Wybierz zestaw, w którym zawarte są tylko elementy budowy pierwotnej łodygi: a) łyko pierwotne, miazga, drewno wtórne b) miazga, kora pierwotna, drewno wtórne c) korek, łyko pierwotne, miazga d) miazga, kora pierwotna, skórka Zad. 4. Połącz schematy z odpowiednimi nazwami. Obok nazwy kwiatostanu wpisz numer odpowiedniego rysunku. a) b) c) d) wiecha koszyczek główka baldach 1 2 3 4 Zad. 5. Określ które z poniższych zdań są prawdziwe, a które fałszywe. Oznacz je odpowiednio literami P i F. 1) Miękisz gąbczasty występuje w liściach roślin nagozalążkowych. 2) Liście roślin nagozalążkowych w przekroju poprzecznym są półokrągłe. 3) Transport wody w liściach odbywa się przez wiązki przewodzące. 4) Aparaty szparkowe u roślin okrytozalążkowych występują po dolnej stronie liścia. 5) W liściu roślin nagozalążkowych występuje wiele wiązek przewodzących. Zad. 6. Uzupełnij zdania. U roślin nasiennych pokoleniem ………………………….…… jest ……………………, osiąga on znaczne rozmiary. Natomiast drobnym, małym organizmem niezdolnym do samodzielnego życia jest …………………………, czyli pokolenie ……………………….... Zad. 7. Przyporządkuj do roślin nagozalążkowych i okrytozalążkowych podane (W wykropkowane miejsca wpisz cyfry odpowiadające poszczególnym cechom). Cechy 1) drewno zawiera wyłącznie cewki 2) przewaga roślin zielnych 3) występują tylko roślin o zdrewniałych pędach 4) kwiaty często obupłciowe 5) zalążki „zamknięte” w słupkach 6) liście zazwyczaj długotrwałe (igły lub łuski) Rośliny nagonasienne: …………………………………………… Rośliny okrytonasienne: …………………………………………. cechy. Zad. 8. Uzupełnij zdania. Ziarno pyłku roślin nagozalążkowych składa się z dużej komórki wegetatywnej, zwanej …………………………… , mniejszej komórki ……………………….. oraz dwóch mniejszych komórek przedroślowych. Ziarno pyłku przeniesione na zalążek musi trafić na ……………………… aby rozwijać się dalej. Jego komórka wegetatywna wyrasta w …………………………, a komórka generatywna dzieli się i tworzy dwie gamety ………………………… Zad. 9. Wypisz 4 funkcje jakie pełni w roślinie korzeń: Korzeń: - ………………………………………………………………………………… - ………………………………………………………………………………… - ………………………………………………………………………………… - ………………………………………………………………………………... Zad. 10. Rysunek przedstawia elementy budowy pierwotnej korzenia. Podpisz oznaczone elementy. Zad. 11. Jakie części korzenia można wyróżnić w przekroju podłużnym, w jego szczytowej części. Jakie procesy się w nich odbywają? - ……………………………………………………………………………………………… - ………………………………………………………………………………………………. - ………………………………………………………………………………………………. Zad.12. Na podstawie rysunków porównaj rośliny jednoliścienne i dwuliścienne. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Zad. 13. Czy rośliny nasienne odgrywają ważną rolę w przyrodzie i życiu człowieka? Odpowiedz w kilku zdaniach. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Zad. 14. Na przykładzie drzew w lesie i przekroju poprzecznego pnia udowodnij, że istnieje wtórny przyrost na grubość i że jest on sezonowy. (podpowiedź – zwróć także uwagę na tkankę okrywającą). ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Zad. 15. Uzupełnij schemat: 5. Tabela punktowa Nr zadania Poprawna odpowiedź Kryterium zaliczenia 1 Prawidłowa odpowiedź – b) 2 Prawidłowa odpowiedź – d) 3 Prawidłowa odpowiedź – d) Poprawna odpowiedź - 1 pkt. Poprawna odpowiedź - 1 pkt. Poprawna odpowiedź - 1 pkt. Poprawne dopasowanie – 1 pkt. 4 5 6 7 8 9 a) – 3; b) – 4; c) – 1; d) - 2 Zdanie 1 – F Zdanie 2 – P Zdanie 3 – P Zdanie 4 – P Zdanie 5 - F pokolenie dominujące, sporofit, gametofit, pokolenie zredukowane Nagonasienne: - drewno zawiera wyłącznie cewki - liście zazwyczaj długotrwałe (igły lub łuski) - występują tylko roślin o zdrewniałych pędach Okrytonasienne: - przewaga roślin zielnych - zalążki „zamknięte” w słupkach - kwiaty często obupłciowe Komórką łagiewkową, generatywnej, okienko, łagiewkę, męskie Korzeń: - pobiera z gleby wodę i rozpuszczone w niej sole mineralne - umocowuje roślinę w podłożu - czasem pełni funkcję organu: spichrzowego, asymilacyjnego, czepnego Maksymalna ilość punktów 1 pkt. 1 pkt. 1 pkt. 4 pkt. Poprawnie ocenione zdanie – 1 pkt. 5 pkt. poprawne określenie - 1 pkt. 4 pkt. poprawnie przyporządkowana cecha – 0,5 pkt. 3 pkt. poprawne określenie - 1 pkt. 5 pkt. poprawna funkcja – 0,5 pkt. 2 pkt. każdy prawidłowy podpis – 1 pkt. 7 pkt. 11 1) Stożek wzrostu -strefa intensywnych podziałów mitotycznych – szczytowa część korzenia 2) Strefa wzrostu – intensywne wydłużanie się komórek 3) Strefa włośnikowa – różnicowanie się komórek, ich specjalizacja do ściśle określonych funkcji Poprawnie wymienienie strefy i zachodzących w niej procesów – 1 pkt. 3 pkt. 12 Rośliny jednoliścienne mają wiązkowy system korzeniowy, wiązki przewodzące w łodydze rozproszone w całym jej przekroju, są to wiązki zamknięte. Liście równowąskie lub eliptyczne, bez ogonkowe, z równoległą nerwacją. Posiadają jeden liścień w zarodku. Dwuliścienne: palowy system korzeniowy, wiązki przewodzące otwarte ułożone w łodydze w postaci pierścienia, liście różnie wykształcone, z ogonkiem liściowym o nerwacji pierzastej lub dłoniastej. Zarodek o dwóch liścieniach. wypisanie każdej pary cech różniących rośliny jednoliścienne i dwuliścienne – 1 pkt. Porównanie korzeni – max 1 pkt., liścieni – max 1 pkt., liści – max 3 pkt., wiązek przewodzących – max 2 pkt. 8 pkt. 13 Rośliny nasienne są bardzo rozpowszechnione na Ziemi. Są głównym producentem substancji organicznej – baza pokarmowa dla zwierząt i ludzi. Produkcja tlenu. Surowiec dla wielu dziedzin gospodarki. Rośliny uprawne. Są źródłem leków. Kształtowanie i upiększanie krajobrazu. Są ważnym elementem krajobrazu odgrywają więc rolę w rekreacji i odpoczynku człowieka, są też inspiracją twórczości artystycznej. Rośliny naczyniowe pełnią bardzo ważna rolę w Za wypisanie każdej roli jaką pełnią rośliny – 0,5 pkt. Za sformułowanie stwierdzenia, że rośliny pełnią istotną rolę – 1 pkt. 5 pkt. 10 14 15 przyrodzie i życiu człowieka, życie na ziemi bez nich nie mogłoby istnieć. W lesie występują drzewa różnej grubości, nawet jeżeli należą do jednego gatunku. Na przekroju poprzecznym pnia widoczne są słoje przyrostu rocznego – wiosenne jaśniejsze, jesienne są ciemniejsze, powstające na skutek działania miazgi. Zanika skórka, jej miejsce zajmuje wtórna tkanka okrywająca – korek. a) – ziarno pyłku b) – makrospora c) – komórka jajowa d) – zygota e) – pręcik f) – ośrodek zalążka Po 1 pkt. za podanie jednego dowodu. 4 pkt. Poprawnie uzupełnione miejsce na schemacie – 0,5 pkt. 3 pkt. 6. Przeliczenie punktów na ocenę Poziom wymagań Maksymalna ilość punktów Podstawowy Rozszerzający Dopełniający 23 19 15 Minimalna ilość punktów do zaliczenia poziomu 19 14 11 Ocena 3 4 5
