INFORMACJA NA TEMAT STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNO – WETERYNARYJNEGO NA TERENIE POWIATU WŁOSZCZOWSKIEGO ZA ROK 2004 r. Inspekcja Weterynaryjna realizuje zadania z zakresu ochrony zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego w myśl ustawy z dnia 29 stycznia 2004r.o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U.Nr.33,poz.287) . Inspekcja wykonuje swoje zadania w szczególności przez : 1) zwalczanie : a) chorób zakaźnych zwierząt ,w tym zapobieganie wystąpieniu ,wykrywanie i likwidowanie ognisk tych chorób , b) chorób zwierząt ,które mogą być przenoszone na człowieka lub przez produkty pochodzenia zwierzęcego ,zwanych dalej „zoonozami”, lub biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te choroby ; 2) monitorowanie zakażeń zwierząt ; 3) badanie zwierząt rzeźnych i produktów pochodzenia zwierzęcego ; 4) przeprowadzanie : a) kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt oraz produktów w rozumieniu przepisów o kontroli weterynaryjnej w handlu ; 5) sprawowanie nadzoru nad : a) bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego ,w tym nad wymaganiami weterynaryjnymi przy ich produkcji i umieszczaniu na rynku , b) wprowadzaniem na rynek zwierząt i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego , c) wytwarzaniem ,obrotem i stosowaniem środków żywienia zwierząt , d) zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu e) przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt , f) przestrzeganiem zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz przemieszczaniem zwierząt , g) przestrzeganiem wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie ; 6. prowadzenie monitorowania substancji niedozwolonych ,pozostałości chemicznych, biologicznych ,produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt ,w produktach pochodzenia zwierzęcego ,w wodzie przeznaczonej do pojenia zwierząt i środkach żywienia zwierząt ; 7. prowadzenie wymiany informacji w ramach systemów wymiany informacji, o których mowa w przepisach Unii Europejskiej Inspekcja wykonuje zadania na podstawie przepisów odrębnych ,które nie zostały w niniejszym piśmie . Wymienione zadania realizowane były w 2004 roku przez Powiatowego Lekarza Weterynarii ,troje Inspektorów Weterynaryjnych oraz dziewięciu lekarzy weterynarii wolnej praktyki wyznaczonych do wykonywania określonych urzędowych czynności . Zespół ten czuwa nad zapewnieniem bezpieczeństwa sanitarno-weterynaryjnego na terenie naszego powiatu. 1 W kwestii zapewnienia właściwej jakości zdrowotnej środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego realizowane są zadania w zakresie: 1. nadzoru nad zakładami przetwórstwa mięsnego; 2. nadzoru nad ubojniami zwierząt rzeźnych i drobiu; 3. nadzoru nad ubojem zwierząt rzeźnych, w tym badaniem przedubojowym i poubojowym, oceną mięsa oraz nadzoru nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt w trakcie uboju zwierząt . Ad 1. Na terenie powiatu włoszczowskiego funkcjonują 3 zakłady przetwórstwa mięsnego ,2 z nich są zakładami zintegrowanymi, o dużej zdolności przetwórczej zatwierdzonymi do handlu decyzją powiatowego lekarza weterynarii w kwietniu 2004 roku , jeden zakład o małej zdolności produkcyjnej dopuszczony decyzją powiatowego lekarza weterynarii również w kwietniu 2004 roku do sprzedaży na rynku krajowym . Ad 2. Na terenie powiatu funkcjonują dwie ubojnie zajmujące się ubojem trzody chlewnej, zatwierdzone do handlu decyzją powiatowego lekarza weterynarii w miesiącu kwietniu 2004 roku. W jednej z tych ubojni ubijane są sporadycznie cielęta . Pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej znajduje się kolejna ubojnia drobiu o dużej zdolności ubojowej , z zakładem rozbioru o małej zdolności rozbiorowej - zatwierdzona do handlu decyzją powiatowego lekarza weterynarii w kwietniu 2004 roku . W przedmiotowych zakładach przeprowadzono 16 kontroli –wydano 4 decyzje dopuszczające do handlu oraz jedną dopuszczającą do sprzedaży na rynku krajowym. W zakładach rozbioru prowadzony był przez inspektorów IW nadzór doraźny nad mięsem wprowadzanym z innych zakładów oraz nad warunkami rozbioru . Ad .3 Badania zwierząt rzeźnych i mięsa przeprowadzane są w 6 obwodach terenowych oraz w 3 obwodach rzeźnianych. Przeprowadzają je lekarze wolnej praktyki wyznaczeni przez Powiatowego Lekarza Weterynarii we Włoszczowie – wykaz wyznaczonych lek. wet. wolnej praktyki oraz obwodów badania w 2004 roku przekazany został Świętokrzyskiemu Lekarzowi Weterynarii w Kielcach .W 2004 roku skontrolowano 2 krotnie każdego z wyznaczonych lekarzy ,poważniejszych uchybień nie stwierdzono .Przy okazji kontroli prowadzono instruktaże dotyczące ochrony zwierząt podczas wyładunku przepędzania magazynowania ,oszałamiania i wykrwawiania ,postępowania z SRM ,konieczności przestrzegania procedur dotyczących lekarzy weterynarii dokonujących badania przed i poubojowego ,właściwego prowadzenia dokumentacji. W 2004 roku zbadano na terenie powiatu włoszczowskiego : - 44 sztuki bydła w wieku do 12 miesięcy ; -17 sztuk bydła w wieku od 12 do 30 miesięcy; -19024 sztuk trzody chlewnej; -805451 sztuk drobiu rzeźnego . 4. nadzoru sanitarno – weterynaryjnego nad miejscami pozyskiwania, skupowania i przetwarzania mleka oraz środków transportu mleka; - Inspekcja Weterynaryjna sprawuje nadzór nad Okręgową Spółdzielnią Mleczarską we Włoszczowie dopuszczoną do handlu decyzją PLW nr 1816/04 z dnia 29 kwietnia 2004r,. decyzją PLW nr 1836 /04 dnia 2 sierpnia 2004 roku zezwolono na produkcję koncentratu serwatki , decyzją nr 1837 z dnia 6 sierpnia 2004r zezwolono na produkcję 2 śmietanki przerobowej W 2004 roku inspektorzy IW przeprowadzili 9 kontroli zakładu przetwórczego . Ponadto średnio 2 razy w tygodniu w wymienionym zakładzie prowadzony jest nadzór doraźny nad warunkami skupu mleka surowego ,przetwórstwa oraz magazynowania W OSM Włoszczowa trwają nieustannie prace modernizacyjne polegające na podwyższaniu produktów mleczarskich. W OSM trwają nieustannie prace modernizacyjne mające na celu podwyższanie standardów sanitarno –higieniczno –technicznych. W 2004 roku przeprowadzono : a) 650 kontroli gospodarstw mleczarskich pod kątem spełnienia warunków weterynaryjnych oraz warunków dobrostanu zwierząt ; b ) przeprowadzono kontrole w zbiorczych punktach skupu mleka - 10 kontroli ; c) wydano na wniosek właścicieli gospodarstw mlecznych 806 „Zaświadczeń o spełnianiu warunków weterynaryjnych”; d) wydano 75 decyzji w sprawie uzdatnienia wody w gospodarstwach mlecznych e) wydano 2 decyzje w sprawie poprawy warunków sanitarno –higienicznych w gospodarstwach mlecznych z listy gospodarstw spełniających warunki weterynaryjne; d) przeprowadzono 16 kontrole środków transportu mleka należących do OSM Włoszczowa , 12 kontroli pojazdów należących do firmy ROB-Trans we Włoszczowie , użyczającej samochody własne dla potrzeb OSM Włoszczowa w zakresie transportu mleka oraz produktów mleczarskich . Dla oceny jakości zdrowotnej środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego inspektorzy Inspekcji Weterynaryjnej pobrali próby do badań kontrolnych występowania pozostałości chemicznych, biologicznych, leków i skażeń promieniotwórczych w tkankach zwierząt, mięsie, środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego i niejadalnych surowcach zwierzęcych (mleko surowe do skupu, wyroby mleczarskie , wyroby wędliniarskie, mięso, miód, jaja, płyny ustrojowe, pasza i woda. W 2004 roku pobrano do takich badań 57 prób zgodnie z krajowym harmonogramem pobierania prób do badań monitoringowych dla powiatu włoszczowskiego. Wyniki przeprowadzonych badań w 2004 roku potwierdzają, że nie są przekraczane dopuszczalne stężenia substancji chemicznych, biologicznych czy leków. Dla oceny stanu epizootycznego na terenie naszego powiatu oraz zapobiegania szerzeniu się chorób zakaźnych zwierząt przeprowadza się: 1.badania monitoringowe bydła w kierunku: a) gruźlicy bydła - przebadano 4790 sztuk bydła w wieku od 6 tygodni b) enzootycznej białaczki bydła – przebadano 3406 sztuk bydła w wieku od 24 miesięcy c) brucelozy bydła – przebadano 3661 sztuk bydła w wieku od 1 roku 2.badania monitoringowe stad owiec w kierunku brucelozy owiec - pobrano 78 prób; 3.badania monitoringowe w kierunku influenzy drobiu – pobrano 50 prób; 4.badania monitoringowe w kierunku pomoru klasycznego świń u trzody –pobrano 29 prób; 5.badania monitoringowe w kierunku klasycznego pomoru świń u dzików – pobrano 0 prób; 6.badania monitoringowe w kierunku choroby pęcherzykowej świń – pobrano 10 prób; 7.badania monitoringowe w kierunku pryszczycy –pobrano 10 prób; 8.badania monitoringowe w kierunku wścieklizny u lisów wolno żyjących – pobrano 35 3 sztuk lisów ; 9. badania monitoringowe bydła w kierunku BSE od sztuk padłych - pobrano 108 prób Wszystkie wyniki w/w badań były ujemne. Przeprowadzono 4 kontrole lekarzy wyznaczonych do przeprowadzania badań monitoringowych. Podejmowane są działania mające na celu wykrywanie oraz likwidację ewentualnych ognisk wścieklizny poprzez przyjmowanie zgłoszeń o zwierzętach podejrzanych, przeprowadzanie dochodzeń epizootycznych oraz przeprowadzanie badań laboratoryjnych zwierząt podejrzanych o wściekliznę. a) W ramach profilaktyki wścieklizny organizowane były obowiązkowe szczepienia psów powyżej 2 miesiąca życia we wszystkich miejscowościach powiatu włoszczowskiego w ramach tzw.akcji masowych .Oprócz tego lekarze wolnej praktyki wyznaczeni zostali do przeprowadzania szczepień przez okres całego roku w większości lecznic weterynaryjnych oraz gabinetów działających na terenie powiatu włoszczowskiego . W 2004 roku zaszczepiono przeciwko wściekliźnie 2856 psów Inspektorzy przeprowadzili 5 kontroli wyznaczonych lek.wet. podczas akcji masowych . b) w przypadkach pokąsania lub zadrapania ludzi przeprowadzono 8 obserwacji psów podejrzanych o wściekliznę ,na koszt właścicieli psów - wszystkie dotychczasowe obserwacje z wynikiem ujemnym Występowanie chorób zakaźnych jest śledzone i analizowane na bieżąco. Na terenie naszego powiatu miały miejsce przypadki salmonelozy drobiu . Przeprowadzone zostało dochodzenie epizootyczne oraz wdrożono postępowanie mające na celu wygaszenie ognisk choroby. Chów drobiu rzeźnego na terenie powiatu włoszczowskiego w 10 fermach drobiu rzeźnego podlegał ciągłemu monitorowaniu w kierunku zakażeń pałeczkami z rodzaju Salmonella. Kolejnym zadaniem Inspekcji Weterynaryjnej jest czuwanie nad zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz nad właściwą jakością materiału biologicznego. Jego realizacja polegała na: a) przeprowadzaniu kontroli sanitarno – weterynaryjnych punktów kopulacyjnych prowadzonych przez rolników indywidualnych - 5 kontroli ( 8 punktów kopulacyjnych) b) przeprowadzaniu kontroli sanitarno – weterynaryjnych Punktów Unasieniania Zwierząt - 6 kontroli ( 12 punktów PUZ) c) uczestnictwie Inspektorów Weterynaryjnych w corocznych opisach klaczy i źrebiąt oraz przeglądach ogierów organizowanych przez Okręgowy Związek Hodowców Koni w Kielcach oraz opiniowaniu, co do dalszego utrzymywania danego zwierzęcia w hodowli . Wytwarzanie ,obrót oraz stosowanie środków żywienia zwierząt Inspekcja Weterynaryjna sprawuje nadzór nad zakładem zajmującym się wytwarzaniem i obrotem środkami żywienia zwierząt oraz nad podmiotami zajmującymi się wprowadzaniem do obrotu środków żywienia zwierząt ,a także nad gospodarstwami wytwarzającymi mieszanki paszowe na własny użytek . 4 W 2004 roku przeprowadzono 5 kontroli w zakładzie wytwarzania pasz ,pobrano 3 próby w kierunku obecności przetworzonego białka zwierzęcego ( wynik nie stwierdzono obecności przetworzonego białka zwierzęcego) ,6 kontroli podmiotów zajmujących się obrotem oraz 160 kontroli w gospodarstwach . Od października 2004 roku realizowano w/g planu krajowego monitoring pobierania prób środków żywienia zwierząt w następujących kierunkach : - obecności pałeczek salmonella – przebadano 24 próby ,które pobrano w zakładzie wytwarzającym , z obrotu oraz z gospodarstw przygotowujących środki żywienia dla zwierząt gospodarskich ; - obecności przetworzonego białka zwierzęcego – 18 prób; - obecności niedozwolonych antybiotykowych stymulatorów wzrostu - 1 prób; - obecności substancji GMO -1 próba, - obecności mikroelementów - 1 próba - obecności makroelementów - 1 próba - oznaczenia zawartości metali ciężkich (Pb,Cd)- 2 próby - oznaczenia zawartości rtęci – 1 próba - oznaczenia awartości arsenu (As)- 1 próba, - oznaczenia zawartości kokcydiostatyków jonoforowych -4 próba, -obecności substancji anabolicznych gr.A3 (Sterydy) -1 próba gr.A1 (Stilbeny) 1 próba - oznaczenia zawartości PCB - 1 próba , - oznaczenia zawartości mikotoksyn (ochratoksyny) - 5 prób - oznaczenie pozostałości substancji antybakteryjnych – 1 próba - oznaczenia zawartości cezu -134 i cezu -137 - 1 próba, - oznaczenia podstawowych składników pokarmowych - 2 próby Ogólnie pobrano 66 prób. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to , że nie stwierdzono przekroczeń lub obecności substancji niedozwolonych . Nadzór nad środkami transportu zwierząt: W 2004 roku przeprowadzono 18 kontroli środków transportu zwierząt .W 3 przypadkach kontrola wykazała niezgodności w dokumentacji ,a w jednym przypadku stwierdzono przeładowanie w ilości transportowanych zwierząt . Nadzór nad gospodarstwami utrzymującymi zwierzęta gospodarskie : W 2004 roku skontrolowano 650 gospodarstw utrzymujących zwierzęta gospodarskie, z uwzględnieniem dobrostanu zwierząt oraz identyfikacji i rejestracji zwierząt : - skontrolowano 386 gospodarstw utrzymujących bydło; - skontrolowano 29 gospodarstw utrzymujących trzodę chlewną ; - skontrolowano 2 fermy utrzymujące kurczęta rzeźne ; - skontrolowano 1 fermę utrzymująca nioski W wyniku podjętych w/w czynności kontrolnych stwierdzono nieliczne zaniedbania i nakazano ich usunięcie. Na wniosek osób zainteresowanych –właścicieli gospodarstw pasiecznych wpisano 42 pasieki do rejestru powiatowego lekarza weterynarii . W ramach sprawowania nadzoru na ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego Inspekcja Weterynaryjna : - przeprowadziła 4 kontrole w Punkcie Zbiórki Padliny we Włoszczowie ul. Przedborska 85 5 - pobrała i przekazała do badań w ZHW Kraków 108 prób pobranych od bydła padłego w wieku powyżej 24 miesięcy, - przeprowadziła kontrolę środka transportu służącego do transportu materiału kategorii 1 oraz kategorii 2 - na wniosek zainteresowanego podmiotu PLW dopuścił decyzją wymieniony pojazd do transportu surowców ubocznych oraz nadał weterynaryjny numer identyfikacyjny. kategorii 1 oraz 2 , - przeprowadziła kontrole zagospodarowywania odpadów poubojowych pochodzenia zwierzęcego we wszystkich zakładach ubojowych na terenie powiatu włoszczowskiego ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki SRM w ubojni „Dobromięs” W wyniku podjętych w/w czynności kontrolnych stwierdzono nieliczne zaniedbania i nakazano ich usunięcie. Decyzje administracyjne wydane w I Instancji przez Powiatowego Lekarza Weterynarii we Włoszczowie : dotyczące zwalczania chorób zakaźnych zwierząt i czynności z tym związanych - 68; dotyczące środków transportu do przewozu zwierząt - 4 ; dotyczące gospodarstw produkujących mleko - 1801 ,liczba decyzji uchylonych - 924; dotyczące środków transportu do przewozu artykułów spożywczych pochodzenia zwierzęcego -25 , uchylonych – 4 ; - dotyczących warunków weterynaryjnych – 12 ; - dotyczących wyznaczeń lekarzy weterynarii do czynności urzędowych - 14 ; - inne decyzje 9 ,uchylone -2 ; Liczba decyzji wydanych - 1933 , uchylonych -931. Oprócz czynności nadzorczych na w/w podmiotami pracownicy Powiatowego Inspektoratu we Włoszczowie zorganizowali i przeprowadzili spotkania i szkolenia: - z właścicielami zakładów mięsnych i ubojni-dotyczyły one głównie wymagań, jakie są stawiane przez prawo Unii Europejskiej zakładom produkującym i wprowadzającym mięso i jego przetwory na rynek; - dla pracowników zatrudnionych w zakładach ubojowych oraz przetwórstwa mięsa z zakresu minimum sanitarnego oraz ochrony zwierząt podczas wyładunku ,magazynowania oraz oszałamiania i wykrwawiania .; - dla producentów mleka-odnośnie higienicznego pozyskiwania mleka surowego do skupu ,dobrostanu zwierząt oraz warunków jakie musi spełnić gospodarstwo ubiegające się o zaświadczenie o spełnieniu wymagań weterynaryjnych . - Do maja 2005 roku w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii realizowane były zadania wynikające z obowiązujących ustaw i nie odnotowano zagrożeń dla bezpieczeństwa sanitarno –weterynaryjnego powiatu włoszczowskiego. Powiatowy Lekarz Weterynarii Jolanta Grzegorczyk 6