Szczecin dnia, 02.09.2012 r. Rok szkolny 2012/2013 311[07]/T-4, SP/MENiS/2004. MODUŁOWY PROGRAM NAUCZANIA TECHNIK ELEKTRONIK - 311[07] nauczyciel: Ireneusz Spychalski Nazwa modułu: Badanie obwodów elektrycznych Jednostki modułowe: Badanie obwodów prądu stałego Badanie obwodów prądu przemiennego Plan dla klas I Td Technikum Elektronicznego na podbudowie gimnazjum. Przedmiot realizowany jest w klasie I w wymiarze: I semestr 3 godz. x 16 tygodni = 48 godz. II semestr 5 godz. X 21 tygodni = 105 godz. RAZEM 153 godz. PLAN WYNIKOWY Lp. 1. Temat Lekcja organizacyjna. Wymagania, PSO, podręczniki. Wymagania podstawowe - zapoznanie z wymaganiami podstawowymi; ponadpodstawowe - zapoznanie z wymaganiami ponadpodstawowymi; Metoda - wykład informacyjny, - objaśnienie, wyjaśnienie, Środki dydaktyczne - struktura bloków tematycznych przedmiotu, - wymagania na poszczególne oceny, - regulamin pracowni, 2. Układ jednostek miar SI. - uczeń wymienia dziesiętne wielokrotności i podwielokrotności jednostek miar; - uczeń wymienia podstawowe jednostki układu SI; 3. Elektronowa budowa materii. - uczeń opisuje elementarne cząsteczki z uwagi na ich własności elektryczne; 4. Przeliczanie wielkości z użyciem przedrostków układu SI. - uczeń stosuje podstawowe przeliczenia jednostek z użyciem innego mnożnika; 5. Podział materiałów pod względem własności elektrycznych. - uczeń wymienia podstawowe materiały stosowane w elektrotechnice; 6. Pole elektryczne. Wielkości pola elektrycznego. - uczeń podaje definicje pola elektrycznego i jego własności; 7. Potencjał i napięcie elektryczne. 8. Prąd elektryczny. Rodzaje prądu w zależności od środowiska. 9. Natężenie i gęstość prądu elektrycznego. 10. Rezystywność, konduktywność przewodników. -uczeń omawia pojęcie potencjału i napięcia elektrycznego; - uczeń definiuje pojęcie prądu elektrycznego; - uczeń omawia różnice pomiędzy prądem stałym, a zmiennym; - uczeń definiuje natężenie oraz gęstość prądu elektrycznego; - uczeń podaje zależność pozwalającą obliczyć rezystancję i kondunktancję - uczeń poprawnie przyporządkowuje przedrostki i oznaczenia dziesiętnym wielokrotnością i podwielokrotnością; - uczeń wymienia pochodne jednostki używane w elektrotechnice; - uczeń charakteryzuje budowę atomową ciał; - uczeń omawia wiązania występujące pomiędzy cząsteczkami; - uczeń wykonuje złożone obliczenia doprowadzające do prezentacji jednostki z użyciem zadanych mnożników; - uczeń omawia własności różnych materiałów elektrycznych z uwagi na zjawiska elektryczne; - uczeń prezentuje graficzne obrazy różnych pół elektrycznych; - uczeń definiuje pojęcie natężenia pola elektrycznego; - uczeń omawia związki pomiędzy potencjałem a napięciem elektrycznym; - uczeń tłumaczy pojęcia prąd: przewodzenia, przesunięcia, unoszenia; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; -ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - uczeń omawia wzajemne związki pomiędzy natężeniem i gęstością prądu elektrycznego; - uczeń wyjaśnia wpływ wymiarów geometrycznych na wartość rezystancji i kondunktancji - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; przy znanych wymiarach przewodnika; Prawo Ohma dla odcinka obwodu elektrycznego. - uczeń zapisuje prawo Ohma dla odcinka obwodu elektrycznego; 12. Rezystory, rodzaje – pokaz. - uczeń wymienia rodzaje technologii stosowanych do budowy rezystorów; 13. Zależność rezystancji przewodników od wymiarów i temperatury. - uczeń stosuje podstawowe wzory i wylicza rezystancje przewodników; 14. Szeregowe połączenie rezystancji. - uczeń omawia i prezentuje na schemacie szeregowe połączenie rezystorów; 15. Pojęcie SEM, napięcia źródła. - uczeń definiuje SEM; 16. I prawo Kirchhoffa. Równoległe połączenie rezystancji. - uczeń omawia i prezentuje na schemacie równoległe połączenie rezystorów; - uczeń podaje I prawo Kirchhoffa; 17. II prawo Kirchhoffa. - uczeń podaje definicję II praw Kirchhoffa; 11. 18. 19. 20. - uczeń prawidłowo Mieszane połączenie wyodrębnia na schemacie rezystancji. połączenia szeregowe i równoległe rezystorów; - uczeń zapisuje podstawowe Zastosowanie praw prawa Kirchhoffa dla Kirchhoffa do obliczania przedstawionych obwodów obwodów rozgałęzionych. elektrycznych; Regulacja prądu i napięcia w - uczeń podaje sposoby przewodnika; - uczeń omawia wpływ temperatury na parametry przewodnika; - uczeń wyprowadza zależność będącą prawem Ohma; - uczeń omawia cechy rezystorów w zależności od rodzaju budowy; - uczeń odczytuje rezystancję zapisaną w kodzie paskowym; - uczeń stosuje wzory, przekształca je i wylicza zadane parametry przewodnika; - uczeń opisuje zależności stosowane do wyznaczania zastępczej rezystancji układu szeregowego rezystorów; - uczeń omawia powstawanie SEM; - uczeń opisuje zależności stosowane do wyznaczania zastępczej rezystancji układu równoległego rezystorów; - uczeń zapisuje równania do obliczania obwodów przy wykorzystaniu I prawa Kirchhoffa; - uczeń podaje przykłady zastosowania i zapisuje II prawo Kirchhoffa dla obwodów; - uczeń wylicza rezystancję zastępczą układu składającego się z szeregowego i równoległego połączenia rezystorów; - uczeń wykorzystuje praw Kichhoffa do wyliczenia zadanych parametrów rozgałęzionych obwodów elektrycznych; - uczeń omawia cechy regulacji - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - ćwiczenia rachunkowe; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - kalkulator; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - wykład; - tablica; obwodach. Dzielnik napięcia. regulacji prądu i napięcia w obwodach elektrycznych; 21. Połączenie rezystancji w trójkąt i gwiazdę. 2x - uczeń rysuje rezystory połączone w gwiazdę oraz w trójkąt; 22. Praca i moc prądu elektrycznego. 23. Praca i moc prądu elektrycznego. Sprawność urządzeń elektrycznych. Bilans mocy. - uczeń definiuje pojęcie pracy i mocy prądu elektrycznego; - uczeń wypisuje podstawowe zależności pozwalające obliczyć pracę i moc prądu elektrycznego; 24. Stany źródła napięciowego i prądowego: pracy , jałowy, zwarcia. - uczeń omawia zależności stosowane przy opisie źródeł prądowych i napięciowych; 25. Pole elektrostatyczne. Natężenie pola elektrycznego. - uczeń definiuje pojęcie pola elektrostatycznego; - uczeń opisuje charakterystyczne parametry pola elektrostatycznego; 26. Oddziaływanie ładunków. Prawo Coulomba. - uczeń podaje właściwości ciał naelektryzowanych; 27. Regulacja prądu i napięcia. 28. Polaryzacja dielektryków. Pojemność elektryczna. 29. Kondensatory. Rodzaje – prądu i napięcia w obwodach elektrycznych; - uczeń podaje cechy i opisuje wzorami układy połączenia rezystorów w gwiazdę oraz w trójkąt; - uczeń omawia zależności opisujące pracę i moc prądu elektrycznego; - uczeń stosuje przekształcenia pozwalające na wyznaczenie różnych parametrów związanych z pracą i mocą prądu elektrycznego; - uczeń stosuje wzory i wylicza parametry źródeł; - uczeń wyprowadza zależności pozwalające na obliczanie parametrów źródeł; - uczeń prezentuje zależności opisujące pole elektrostatyczne; - uczeń podaje cechy pola elektrostatycznego; -prezentacja; - uczeń prezentuje schematy układów służących do regulacji prądu i napięcia w obwodach elektrycznych; - uczeń podaje prawo Culomba i jego omawia możliwość jego zastosowania; - uczeń wyznacza parametry elementów obwodów w celu uzyskania zadanej regulacji prądu i napięcia; - uczeń łączy układy elektryczne zgodnie z podanym schematem; - uczeń omawia na czym polega i jakie są sposoby polaryzacji dielektryków; - uczeń omawia element - uczeń definiuje pojemność elektryczną i przedstawia wzory ją opisujące; - uczeń omawia cechy - wykład; -prezentacja; - kreda; - kalkulator; - tablica; - kreda; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - tablica; - kreda; - kalkulator; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - wykład; -prezentacja; - tablic; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - tablica; - kreda; - wykład; - tablica; pokaz. układu elektrycznego jakim jest kondensator; - uczeń wymienia rodzaje budowy kondensatorów; Prawo Ohma dla obwodów liniowych i nieliniowych. - uczeń przedstawia schematy układów do badania praw Ohma 31. Łączenie kondensatorów: szeregowe, równoległe. - uczeń omawia cechy szeregowego równoległego połączenia rezystorów; 32. Ładowanie i rozładowanie kondensatorów. Stała czasowa. - uczeń definiuje pojęcie stałej czasowej; 30. Sprawdzenie I i II prawa Kirchhoffa. - uczeń rysuje schematy układów, w których możliwe jest potwierdzenie słuszności praw Kirchhoffa; 34. Energia pola elektrycznego. - uczeń omawia pojęcie energii pola elektrycznego; 35. Łączenie kondensatorów naładowanych. 36. Badanie źródła napięciowego i prądowego. 33. - uczeń podaje cechy połączenia kondensatorów naładowanych; - uczeń prezentuje sposoby i układy do wyznaczenia rezystancji wewnętrznej charakterystyczne kondensatorów z uwagi na budowę; - uczeń zapisuje zależności opisujące kondensator; - uczeń montuje układy pozwalające na badanie obwodów pod kontem praw Ohma; - uczeń dokonuje pomiarów pozwalających potwierdzić słuszność praw Ohma; - uczeń oblicza parametry zgodnie z prawem Ohma na podstawie wyników pomiarów; - uczeń prezentuje zależności pozwalające wyznaczyć pojemność zastępczą dla układu szeregowo i równolegle połączonych kondensatorów; - uczeń prezentuje przebiegi prądów i napięć w procesie ładowania i rozładowania kondensatora; - uczeń łączy układy do sprawdzenia praw Kirchhoffa i dokonuje w układach tych niezbędnych pomiarów; - uczeń na podstawie wyników pomiarów potwierdza lub nie słuszność praw Kirchhoffa; - uczeń prezentuje sposoby obliczenia energii pola elektrycznego; - uczeń omawia zjawiska zachodzące dla połączeń różnie naładowanych kondensatorów; - uczeń dokonuje połączenia układów i pomiarów w tych układach; -prezentacja; - kreda; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - tablic; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - wykład; -prezentacja; - tablic; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - ćwiczenia praktyczne; - praca - tablic; - kreda; - konspekty; źródła; 37. Magnesy trwałe. Istota magnetyzmu. - uczeń omawia magnesy trwałe; 38. Pole magnetyczne prądu. Graficzne przedstawianie pola magnetycznego. - uczeń opisuje i obrazuje pojęcie pola magnetycznego prądu; 39. 40. Wielkości pola magnetycznego: indukcja, strumień, siła elektrodynamiczna. Pole elektryczne ,obliczanie wielkości pola (natężenia, potencjału, sił działających między ładunkami). Uczeń wymienia wielkości charakteryzujące pole magnetyczne; - uczeń oblicza wielkości charakteryzujące pole na podstawie podanych zależności; 41. Łączenie kondensatorów. Obliczanie ładunków i napięć. - uczeń dokonuje prostych obliczeń obwodów zawierających kondensatory; 42. Przenikalność magnetyczna – podział materiałów pod względem własności magnetycznych. - uczeń wymienia materiały pod względem cech magnetycznych; 43. Prawo przepływu. - uczeń podaje prawo przepływu; 44. 45. Charakterystyka magnesowania ferromagnetyków. Histereza magnetyczna. Obwód magnetyczny. Przykłady obwodów magnetycznych. Prawo Ohma dla obwodów - uczeń omawia zjawisko magnesowania ferromagnetyków; - uczeń podaje co stanowi obwód magnetyczny; - uczeń wylicza wartości rezystancji wewnętrznych badanych źródeł; - uczeń wyciąga wnioski odnośnie występowania rezystancji wewnętrznych źródeł; - uczeń podaje istotę magnetyzmu; samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - wykład; -prezentacja; - wykład; -prezentacja; - uczeń podaje związki pomiędzy kierunkiem i zwrotem płynącego prądu, a liniami pola magnetycznego; - uczeń definiuje wielkości - wykład; charakteryzujące pole magnetyczne; -prezentacja; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - tablica; - kreda; - tablica; - kreda; - tablica; - kreda; - uczeń dobiera zależności, tak aby rozwiązać problem wyznaczenia szukanych parametrów opisujących pole; - uczeń wyznacza wartości zastępcze dla układów z kondensatorami oraz dokonuje obliczeń ładunków tych kondensatorów. - uczeń charakteryzuje magnetycznie różne materiały; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - uczeń opisuje zależnościami prawo przepływu; - uczeń przedstawia zjawisko pętli histerezy; - wykład; -prezentacja; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - tablica; - kreda; - uczeń podaje prawo Ohma dla obwodów magnetycznych; - uczeń podaje przykłady obwodów magnetycznych; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; magnetycznych. 46. 47. 48. SEM indukowana w przewodzie poruszającym się w polu magnetycznym. Reguła Lenza. Oddziaływanie przewodnika z prądem. Pole magnetyczne ,obliczanie wielkości pola ( natężenia, indukcji, sem samoindukcji ,indukcyjności własnej i wzajemnej ). 49. Oddziaływanie przewodników z prądem. 50. Indukcyjność własna cewek. - uczeń omawia zjawisko indukowania się SEM w przewodzie poruszającym się w polu magnetycznym; - uczeń podaje regułę Lenza; - uczeń oblicz wielkości pola magnetycznego na podstawie podanych wzorów; - uczeń wymienia rodzaje oddziaływań przewodników z prądem; - uczeń omawia pojecie indukcyjności własnej cewki; 51. Ładowanie i rozładowanie kondensatora (stany nieustalone). - uczeń prezentuje układy do wyznaczania stałych czasowych oraz przebiegów prądu ładowania i rozładowania kondensatorów; 52. Indukcyjność wzajemna. Współczynnik sprzężenia. - uczeń przedstawia zjawisko indukcyjności wzajemnej cewek; 53. Energia pola magnetycznego. Siła udźwigu elektromagnesu. - uczeń podaje definicje energii pola magnetycznego; 54. Pomiar rezystancji metodą techniczną, mostkową. - uczeń dobiera sposób pomiaru rezystancji w zależności od jej wartości; - uczeń opisuje odpowiednimi zależnościami SEM indukcji magnetycznej; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - uczeń stosuję w praktyce regułę Lenza; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - uczeń dobiera odpowiednie zależności do wykonania obliczeń parametrów pola magnetycznego; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - uczeń wyjaśnia zjawisko wzajemnego oddziaływania na siebie przewodników z prądem; - uczeń podaje zależności opisujące pojedynczą cewkę; - uczeń montuje zadane układy, dokonuje niezbędnych pomiarów, wykreśla przebiegi i wylicza niezbędne parametry dotyczące zjawiska ładowania i rozładowania kondensatora; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - tablic; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - tablica; - kreda; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - tablic; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - uczeń wypisuje zależności, którymi opisywany jest układ dwóch cewek; - uczeń podaje zależności opisujące energię pola magnetycznego; - uczeń łączy układy i dokonuje pomiarów w celu dokładnego pomiaru wartości rezystancji; 55. 56. Prądnica prądu zmiennego. Powstawanie prądu sinusoidalnego. Pojęcia: okres, częstotliwość, pulsacja, faza początkowa, przesunięcie fazowe. - uczeń omawia budowę prądnicy prądu zmiennego; - uczeń definiuje podstawowe parametry dotyczące zjawisk prądu przemiennego. - montaż układów; - wykład; -prezentacja; - przyrządy pomiarowe; - tablica; - kreda; - uczeń wskazuje na zależności pomiędzy poszczególnymi parametrami; - wykład; -prezentacja; - tablica; - kreda; - uczeń oszacowuje błędy dla dokonanych pomiarów; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - tablica; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - uczeń omawia zjawisko powstawania prądu sinusoidalnego; 57. Pomiar pojemności metodą techniczną i mostkiem RLC. - uczeń rysuje układ do pomiaru pojemności metodą techniczną; - uczeń dokonuje pomiaru pojemności metodą techniczną i mostkiem RLC; 58. Wykres czasowy i wskazowy przebiegów sinusoidalnych. - uczeń rysuje wykresy czasowe i wskazowe przebiegów sinusoidalnych; - uczeń dokonuje sumowania i odejmowania wielkości elektrycznych na wykresach wskazowych; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; 59. Wartość chwilowa, maksymalna, średnia, przebiegów. - uczeń definiuje pojęcia wartości maksymalnej, chwilowej, średniej, wskazuje i omawia urz. pomiarowe; - uczeń wyjaśnia problematykę pomiaru poszczególnych wartości, wskazuje przyrządy; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; 60. Pomiar indukcyjności własnej i wzajemnej metodą techniczną. - uczeń rysuje układ do pomiaru indukcyjności własnej i wzajemnej metodą techniczną; - uczeń dokonuje pomiarów indukcyjności w/w metodą; - uczeń oszacowuje błędy pomiarowe dla dokonanych pomiarów; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - tablica; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; 61. Wartość skuteczna przebiegów sinusoidalnych. - uczeń oblicza wartości skuteczne zadanych przebiegów sinusoidalnych; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń tłumaczy pojęcie wartości skutecznej przebiegów sinusoidalnych; 62. Rezystancja załączona na napięcie sinusoidalne. 63. Indukcyjność załączona na napięcie sinusoidalne. - uczeń rysuje, oznacza i wykreśla przebiegi w obwodzie z R i źródłem napięcia sinusoidalnego; - uczeń rysuje, oznacza i wykreśla przebiegi w obwodzie z L i źródłem napięcia sinusoidalnego; - uczeń oblicza wybrane parametry dla obwodu z R i źródłem napięcia sinusoidalnego; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń oblicza wybrane parametry dla obwodu z L i źródłem napięcia sinusoidalnego; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; Graficzne przedstawianie wielkości sinusoidalnych. - uczeń rysuje wykresy przebiegów elektrycznych o zadanych parametrach; - uczeń oblicza wartości średnie, maksymalne i skuteczne - ćwiczenia przebiegów sinusoidalnych napięcia rachunkowe; i prądu z wykresów; - tablica; - kreda; - kalkulator; 65. Pojemność załączona na napięcie sinusoidalne. - uczeń rysuje, oznacza i wykreśla przebiegi w obwodzie z C i źródłem napięcia sinusoidalnego; - uczeń oblicza wybrane parametry dla obwodu z C i źródłem napięcia sinusoidalnego; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; 66. Prawo Ohma dla elementów RLC. Wykresy wskazowe. - uczeń podaje prawo Ohma dla elementów R, L i C; - uczeń rysuje wykresy wskazowe napięć i prądów w układach RLC; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; 67. Moc czynna, bierna indukcyjna i pojemnościowa. - uczeń podaje definicje mocy czynnej i biernej; - uczeń podaje zależności matematyczne na moce czynną i bierną; - uczeń oblicza moc czynną i bierną dla prostych obwodów prądu przemiennego o zadanych parametrach; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; R,L,C załączone na napięcie sinusoidalne. - uczeń oblicza zadane wielkości elektryczne w obwodach R, L, C prądu przemiennego; 64. 68. 69. Dwójnik szeregowy RL. 70. Dwójnik szeregowy RC. 71. Dwójnik szeregowy RLC. - uczeń rysuje i oznacza dwójnik szeregowy RL; - uczeń zapisuje prawo Ohma dla w/w obwodu; - uczeń rysuje i oznacza dwójnik szeregowy RC; - uczeń zapisuje prawo Ohma dla w/w obwodu; - uczeń rysuje i oznacza - uczeń wykonuje symulacje komputerowe obwodów R, L, C załączonych na napięcie sinusoidalne, wykreśla przebiegi czasowe; - uczeń wykreśla przebiegi czasowe napięć i prądów w obwodzie RL; - uczeń rysuje i tłumaczy cha-kę częstotliwościową obwodu RL; - uczeń wykreśla przebiegi czasowe napięć i prądów w obwodzie RC; - uczeń rysuje i tłumaczy cha-kę częstotliwościową obwodu RC; - uczeń wykreśla przebiegi czasowe - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - komputer; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - tablica; 72. 73. 74. 75. 76. dwójnik szeregowy RLC; - uczeń zapisuje prawo Ohma dla w/w obwodu; - uczeń oblicza zadane wielkości elektryczne w Obliczanie obwodów szeregowych obwodach RL, RL,RC, RLC szeregowych. RC i RLC prądu przemiennego; - uczeń tłumaczy zjawisko rezonansu napięć, rysuje Rezonans napięć. Dobroć obwód elektryczny; układu rezonansowego. - uczeń zapisuje zależność na dobroć układu rezonansowego; - uczeń wymienia zasady Szeregowe połączenie kilku łączenia szeregowego odbiorników prądu odbiorników prądu przemiennego. przemiennego; - uczeń wymienia zasady Równoległe połączenie kilku łączenia szeregowego odbiorników prądu odbiorników prądu przemiennego. przemiennego; - uczeń oblicza zadane wielkości elektryczne w Obliczanie obwodów równoległych obwodach RL, RL,RC, RLC równoległych. RC i RLC prądu przemiennego; 77. Równoległe połączenie RLC. 78. Wykres wskazowy, prawo Ohma. 79. Rezonans prądów w układzie RLC. - uczeń rysuje równoległy obwód RLC; - uczeń rysuje wykresy wskazowe dla danych wielkości elektrycznych; - uczeń tłumaczy zjawisko rezonansu prądów, - uczeń wykreśla przebieg modułu impedancji w funkcji napięć i prądów w obwodzie RLC; - uczeń rysuje i tłumaczy cha-kę częstotliwościową obwodu RLC; - prezentacja; - pokaz; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń wskazuje i omawia problematykę stanów nieustalonych w obwodach szeregowych RL, RC i RLC; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - uczeń wskazuje na związek pomiędzy parametrami obwodu a dobrocią; - uczeń rysuje i omawia cha-ki częst. obwodów o różnej dobroci; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń tłumaczy problematykę połączenia szeregowego kilku odbiorników prądu przemiennego; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń tłumaczy problematykę połączenia równoległego kilku odbiorników prądu przemiennego; - wykład; - prezentacja; - pokaz; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - komputer; - uczeń wykonuje symulacje komputerowe obwodów RL,RC, RLC równoległych załączonych na napięcie sinusoidalne, wykreśla przebiegi czasowe; - uczeń tłumaczy wpływ poszczególnych parametrów obwodu na przebiegi czasowe napięć i prądów w obwodzie; - uczeń stosuje prawo Ohma na wykresach wskazowych dla danego obwodu elektrycznego; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń tłumaczy fizyczne podstawy - wykład; zjawiska rezonansu prądów w - prezentacja; obwodzie RLC; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; częstotliwości prądu; 80. Obliczanie układów rezonansowych. 81. Moce prądu przemiennego. 82. Współczynnik mocy. Poprawa współczynnika mocy. 83. Pomiar mocy watomierzem i metodą techniczną. 84. Magnetyczne sprzężenie cewek. 85. Szeregowe połączenie cewek magnetycznie sprzężonych. 86. Badanie obwodu szeregowego RL, RC w funkcji częstotliwości. - uczeń oblicza zadane parametry oraz wielkości elektryczne obwodów rezonansowych RLC; - uczeń definiuje pojęcia mocy czynnej, biernej i pozornej pr. Przemiennego; - uczeń definiuje pojęcie współczynnika mocy oraz tłumaczy od czego zależy; - uczeń rysuje układ do pomiaru mocy metodą techniczną oraz watomierzem; - uczeń dokonuje pomiarów mocy w/w metodami; - uczeń rysuje i oznacza obwód elektryczny z cewkami sprzężonymi magnetycznie; - uczeń wskazuje parametry obwodu wpływające na wartość sprzężenia; - uczeń rysuje i oznacza obwód szeregowy cewek sprzężonych magnetycznie; - uczeń rysuje układy pomiarowe szeregowe RL i RC; - uczeń dokonuje pomiarów cha-k częstotliwościowych w w/w układach; - uczeń wykonuje symulację komputerową obwodów R, L, C załączonych na napięcie sinusoidalne, wykreśla przebiegi czasowe; - ćwiczenia rachunkowe; - uczeń podaje współzależności - wykład; pomiędzy mocą czynną, bierną, - prezentacja; pozorną, wskazuje metody pomiaru; - tablica; - kreda; - kalkulator; - komputer; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń podaje sposoby poprawy współczynnika mocy; - wykład; - prezentacja; - uczeń oszacowuje błędy pomiarów - uczeń wykonuje symulację komputerową obwodu do pomiaru mocy metodą techniczną, wykreśla zależność mocy obciążenia w zależności od wartości impedancji odbiornika; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - komputer; - uczeń tłumaczy zjawisko sprzężenia magnetycznego cewek; - wykład; - prezentacja; - pokaz - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - prezentacja; - pokaz - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - uczeń wskazuje pole zastosowań szeregowego połączenia cewek sprzężonych magnetycznie; - uczeń wykonuje symulację komputerową obwodu szeregowego RL i RC, wykreśla charakterystyki częstotliwościowe; 87. Transformator bezrdzeniowy. 88. Wykres wskazowy transformatora bezrdzeniowego. - uczeń omawia budowę transformatora bezrdzeniowego; - uczeń wymienia podstawowe parametry transformatora; - uczeń rysuje wykresy wskazowe napięć transformatora bezrdzeniowego w stanie jałowym; Badanie obwodu równoległego RL, RC w funkcji częstotliwości. - uczeń rysuje układy pomiarowe równoległe RL i RC; - uczeń dokonuje pomiarów cha-k częstotliwościowych w w/w układach; 90. Wpływ rdzenia ferromagnetycznego na przebieg prądu w cewce. - uczeń omawia budowę transformatora bezrdzeniowego; - uczeń wymienia podstawowe parametry transformatora; 91. Straty mocy czynnej na histerezę i prądy wirowe. - uczeń wymienia i omawia źródła strat mocy czynnej; Rezonans napięć. Badanie układu rezonansowego. - uczeń rysuje układ rezonansowy z rezonansem napięć; - uczeń dokonuje pomiarów impedancji w funkcji częstotliwości w w/w układzie; 89. 92. - montaż układów; - komputer; - uczeń tłumaczy zasadę działania transformatora bezrdzeniowego; - wykład; - prezentacja; - pokaz - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń rysuje wykresy wskazowe U i I transformatora bezrdzeniowego dla obciążenia R; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń wykonuje symulację komputerową obwodu szeregowego RL i RC, wykreśla charakterystyki częstotliwościowe; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - uczeń tłumaczy zasadę działania transformatora bezrdzeniowego; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń wyjaśnia fizyczne podstawy zjawiska histerezy i prądów wirowych; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń wykonuje symulację komputerową obwodu rezonansowego z rezonansem napięć, wykreśla charakterystyki częstotliwościowe; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - komputer; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - komputer; 93. Straty mocy czynnej na prądy wirowe. - uczeń omawia specyfikę strat mocy czynnej na prądy wirowe; - uczeń omawia budowę transformatora z rdzeniem Transformator z rdzeniem frerromagnetycznym; 94. ferromagnetycznym. Zasada - uczeń wymienia działania. podstawowe parametry transformatora; - uczeń rysuje schemat Schemat zastępczy zastępczy transformatora; 95. transformatora. Straty w - uczeń wyjaśnia znaczenie miedzi. elementów w schemacie zastępczym; - uczeń oblicza moc prądu Obliczanie mocy prądu elektrycznego w zadanych 96. przemiennego. obwodach prądu przemiennego; - uczeń omawia specyfikę Zasada otrzymywania 97. budowy obwodów obwodów trójfazowych. trójfazowych; - uczeń rysuje i oznacza układ trójfazowy skojarzony w Układ trójfazowy skojarzony 98. gwiazdę; w gwiazdę. - uczeń wymienia pole zastosowań w/w układu; - uczeń wypisuje zależności Zależności miedzy między napięciami w 99. napięciami w połączeniu w układzie 3-fazowym gwiazdę. skojarzonym w gwiazdę; - uczeń definiuje problematykę histerezy i Transformator – straty na prądów wirowych; 100. histerezę i prądy wirowe. - uczeń dokonuje analizy w/w zjawisk w transformatorze rdzeniowym; 101. Układ trójfazowy skojarzony - uczeń rysuje i oznacza układ - uczeń wskazuje metody zmniejszenia strat mocy czynnej na prądy wirowe; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń tłumaczy wpływ parametrów rdzenia na właściwości transformatora; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń tłumaczy zjawisko strat mocy „w miedzi” i omawia metody ich minimalizacji; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń dokonuje rachunku błędów pomiaru mocy w różnych układach; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń oblicza wartości strat mocy na histerezę i prądy wirowe w prostych obwodach prądu przemiennego; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - uczeń transformuje układ 3-f - wykład; - tablica; - uczeń wymienia parametry opisujące obwody trójfazowe; - uczeń transformuje układ 3-f skojarzony w gwiazdę do układu skojarzonego w trójkąt; - uczeń przelicza wielkości elektryczne w układach pomiędzy połączeniami gwiazda-trójkąt dla zadanych parametrów obwodu; w trójkąt. Obciążenie układu 102. trójfazowego skojarzonego w trójkąt. 103. Moce układów trójfazowych. Obliczanie układu 104. trójfazowego skojarzonego w gwiazdę. 105. Oscyloskop, obsługa oscyloskopu, zastosowanie. Obliczanie układu 106. trójfazowego skojarzonego w trójkąt. 107. Badanie licznika energii elektrycznej. 108. Badanie transformatora. trójfazowy skojarzony w trójkąt; - uczeń wymienia pole zastosowań w/w układu; - uczeń rysuje i oznacza układ trójfazowy skojarzony w gwiazdę; - uczeń wymienia rodzaje mocy układów trójfazowych; - uczeń zapisuje zależności na moc w układach 3-fazowych; - uczeń oblicza parametry elektryczne obwodu 3-f skojarzonego w gwiazdę; skojarzony w trójkąt do układu skojarzonego w gwiazdę; - prezentacja; - kreda; - rzutnik pisma; - uczeń transformuje układ 3-f skojarzony w gwiazdę do układu skojarzonego w trójkąt; - uczeń wymienia i wyjaśnia źródła powstawania strat mocy w układach 3-fazowych i sposoby ich minimalizacji; - uczeń przelicza obwód 3-f skojarzony w gwiazdę na obwód skojarzony w trójkąt; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - wykład; - prezentacja; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; - ćwiczenia rachunkowe; - tablica; - kreda; - kalkulator; - tablica; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - oscyloskopy; - uczeń dokonuje pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych z wykorzystaniem oscyloskopu; - uczeń tłumaczy blokową budowę oscyloskopu oraz wyjaśnia zasadę działania i rolę poszczególnych bloków; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układu; - uczeń oblicza parametry elektryczne obwodu 3-f skojarzonego w trójkąt; - uczeń przelicza obwód 3-f skojarzony w trójkąt na obwód skojarzony w gwiazdę; - ćwiczenia rachunkowe; - uczeń tłumaczy zasadę działania licznika energii elektrycznej; -uczeń dokonuje poprawnego podłączenia licznika energii elektrycznej; - uczeń rysuje schemat pomiarowy dla badania parametrów transformatora; - uczeń dokonuje pomiarów podstawowych parametrów - uczeń realizuje inne warianty połączeń licznika energii elektrycznej wskazane przez prowadzącego zajęcia; - uczeń wskazuje i omawia problematykę załączania transformatora do napięcia przemiennego; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - tablica; - kreda; - kalkulator; - tablica; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - licznik energii el; - przyrządy pomiarowe; - tablica; - kreda; - konspekty; - kalkulator; - elementy transformatora w stanach jałowym i przy obciążeniu rezystancyjnym; 109. Pomiar napięć i prądów w układach trójfazowych. 110. Powtórzenie wiadomości. - uczeń rysuje schemat do pomiaru U i I w układzie 3-F - uczeń dokonuje pomiarów napięć parametrów prądów w ukł. 3-fazowym; - uczeń rysuje, oznacza parametry i omawia przebiegi czasowe napięć i prądów w układzie trójfazowym; - uczeń dokonuje symulacji komputerowej ukł. 3-fazowego, wykreśla przebiegi czasowe; - powtórzenie wiadomości z zachowaniem podziału na działy; - synteza zdobytej wiedzy, wskazanie nowoczesnych rozwiązań w poruszonej problematyce; - obliczenia; - montaż układów; - ćwiczenia praktyczne; - praca samodzielna i grupowa; - obliczenia; - montaż układów; - wykład; - dyskusja; - prezentacja; układów; - przyrządy pomiarowe; - konspekty; - kalkulator; - elementy układów; - przyrządy pomiarowe; - komputer; - tablica; - kreda; - rzutnik pisma; Tematy zaznaczone na niebiesko to ćwiczenia rachunkowe (1-2 godz.) Tematy zaznaczone na czerwono to ćwiczenia laboratoryjne (3 godz.) Literatura: 1.) 2.) 3.) 4.) 5.) 6.) 7.) Bolkowski S. „Elektrotechnika 4”. WSiP Warszawa 1993 r. Markiewicz A. „Zbiór zadań z podstaw elektrotechniki” WSiP W-wa 1992 r. Chochowski A. „Podstawy elektrotechniki i elektroniki dla elektryków cz. 1 i 2”. WSiP W-wa 2002 r. Jabłoński W., Płoszajski G. „Elektronika z automatyką” WSiP W-wa 1996 r. Chwaleba A., Moeschke B. „Pracownia elektroniczna. Elementy układów elektronicznych. cz. 1 ”. WSiP W-wa 1985 r. Pilawski M. „ Pracownia elektryczna”. WSiP W-wa 1996 r. Rusek M., Pasierbiński J. „Elementy i układy elektroniczne w pytaniach i odpowiedziach”. WNT W-wa 1991 r. Przygotował Dyrektor mgr Krzysztof Łyszczek mgr inż. Ireneusz Spychalski