Informacje o Placówce stażowej, posiadającej rekomendacje Krajowego Biura do prowadzenia staży klinicznych w ramach programu specjalistycznego szkolenia w dziedzinie terapii i rehabilitacji uzależnienia od narkotyków, realizowanych zgodnie z programem określonym przez Ministra Zdrowia w sprawie szkolenia w dziedzinie uzależnienia. Pełna nazwa placówki Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zakład Lecznictwa Odwykowego „Szansa” Adres placówki 44-171 Pławniowice, ul. Cmentarna 18, woj. śląskie Adres do korespondencji 44-171 Pławniowice, ul. Cmentarna 18 Numer telefonu, fax, adres email Tel. 032 230 32 47, fax 032 230 32 47, [email protected] Osoba odpowiedzialna za nadzór nad realizacją programu Krzysztof Czekaj (kierownik programu) Typ placówki: Ambulatoryjna Dzienna Stacjonarna X Zakres przyznanej rekomendacji: MODUŁ I MODUŁ II Instruktor Terapii Uzależnień Specjalista Terapii Uzależnień Instruktor Terapii Uzależnień Specjalista Terapii Uzależnień X X X X A. DANE DOTYCZĄCE PLACÓWKI ORAZ PROGRAMU TERAPEUTYCZNEGO REALIZOWANEGO PRZEZ PLACÓWKĘ Miejsce realizacji stażu Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zakład Lecznictwa Odwykowego „Szansa” 44-171 Pławniowice, ul. Cmentarna 18 Szczegółowe informacje dotyczące bazy lokalowej i warunków technicznych umożliwiających realizację programu Ośrodek znajduje się w wyremontowanej leśniczówce, 35 miejsc, pokoje 3,4 osobowe, sale terapeutyczne, gabinet lekarski, pomieszczenie socjalne dla personelu, sala komputerowa, kuchnia, magazynki, siłownia, boiska do siatkówki i innych gier. Informacje na temat odbiorców programu terapeutycznego (przedział wiekowy, liczba osób itp.) Uzależnieni od środków psychoaktywnych, od 18 roku życia, 30 osób. Ośrodek istnieje 13 lat Założenia teoretyczne prowadzonych oddziaływań Narkomania jest chorobą chroniczną, postępującą, Założenia teoretyczne prowadzonych oddziaływań charakteryzującą się nawrotami i nieodwracalnym, nieuleczalnym upośledzeniem lub utratą kontroli, odnoszącej się do zażywania jakichkolwiek środków chemicznych. Dla jej zrozumienia, a tym samym stworzenia efektywnego programu terapii, zasadne jest uwzględnienia szerokiego spektrum czynników biologicznych, społeczno – kulturowych jak i psychologicznych składających się powstanie uzależnienia. Taką perspektywę nazywamy modelem bio-psycho-społecznym. Terapia opiera się o koncepcje poznawczo – behawioralne, w ramach których tworzy się określone procedury terapeutyczne. Dotyczy to przede wszystkim podstawowego etapu, w którym główny szkodliwego nacisk kładzie działania się na zneutralizowanie psychologicznych mechanizmów uzależnień. Później, w miarę zajmowania się innymi problemami pacjenta, uprawnione staje się podejście bardziej eklektyczne, korzystające np. z terapii Gestalt, terapii wglądowej, psychodramy itp. Nie negując znaczenia doświadczeń wczesnodziecięcych i historii życia poprzedzającej nałóg za odstawowy obszar pracy terapeutycznej uznajemy wpierw problemy związane z samym uzależnieniem. W perspektywie psychologicznej konsekwencje zażywania narkotyków najwyraźniej uwidaczniają się w trzech podstawowych obszarach funkcjonowania człowieka: 1. w sferze emocjonalnej 2. w sferze poznawczej 3. w sferze „Ja” (tożsamość) W tych wzajemnie obszarach powiązane wykształcają tzw. się patologiczne psychologiczne i mechanizmy uzależnienia, przez pryzmat których dokonuje się diagnozy aktualnych problemów pacjenta. Do ich zneutralizowania nie wystarcza rozpoczęcie i utrzymywanie abstynencji. Służą temu procedury terapeutyczne zaburzonych procesów poznawczej oraz mające na celu emocjonalnych, zaburzeń wgląd i korektę zniekształceń procesów sfery związanych z funkcjonowaniem systemu Ja. Drugim, komplementarnym aspektem programu leczenia jest model społeczności terapeutycznej, w ramach którego realizowane są zadania związane z nauką nowych ról społecznych, nowych umiejętności interpersonalnych, pracą nad zmianą lub korektą systemu wartości. Społeczność terapeutyczna dostarcza ważnych inspiracji składających się na motywację do leczenia, jest źródłem siły i wsparcia w sytuacjach kryzysowych I. Praca nad motywacją Są to grupowe zajęcia dla pacjentów z krótkim stażem leczenia. Cel: Forma: Czas: Harmonogram: Liczebność grupy: etapu Grupa otwarta: Przebieg zajęć: wzmocnienie motywacji do leczenia grupa psychoedukacyjna 8 godzin (4 sesje po 2 godziny) sesje odbywają się 2 razy na tydzień zależnie od ilości pacjentów z pierwszego dla nowo przyjętych każda sesja składa się z części, w której terapeuta zachęca do dzielenia się aktualnym samopoczuciem, z akcentem na sposoby radzenia sobie z głodem narkotycznym, praca nad motywacją odbywa się poprzez analizę ambiwalencji jaką ujawniają uczestnicy wobec leczenia, a także w związku z sytuacją w jakiej się znaleźli. Pacjenci otrzymują dużo wzmocnień i wsparcia. II. Przewodnik Samopoznania. Prowadzone oddziaływania terapeutyczne Ze względu na uporczywe i silne działanie psychologicznych mechanizmów uzależnień pacjent, w specyficzny dla siebie sposób, broni się przed odczuwaniem i dostrzeganiem skutków własnego uzależnienia. Jest to podstawowa przeszkoda w podjęciu i zaangażowaniu się w terapię. Praca z Przewodnikiem Samopoznania ma ułatwić identyfikację z chorobą, a poprzez to pozytywnie wpłynąć na motywację do dalszego leczenia. Cele: Dostrzeżenie rozmiarów destrukcji, spowodowanej nałogiem, Rozbrajanie psychologicznych mechanizmów uzależnień, Identyfikacja z chorobą, Wzmocnienie motywacji do leczenia Forma: grupowa praca tematyczna Czas: 36 godzin (12 sesji, po 3 godziny każda) Harmonogram: sesje odbywają się co tydzień lub 2 razy w tygodniu, zależnie od decyzji terapeuty i ograniczeń czasowych wynikających z przebiegu całej terapii, 5 – 8 osób (można pracować też Liczebność grupy: indywidualnie) Grupa otwarta: oznacza to, że w trakcie zajęć mogą dołączyć nowe osoby, tak jednak, by zachować proporcję, z wyraźną przewagą dotychczasowych uczestników. Przebieg zajęć 1. Każda sesja zaczyna się od przedstawienia zadania z poprzedniego spotkania. Pacjenci czytają swoje prace, zgodnie z instrukcją z kolejnej części Przewodnika Samopoznania 2. Następnie, dzielą się informacjami zwrotnymi, odnośnie wysłuchanej pracy. 3. Terapeuta (krótko) omawia następny temat i sprawdza stopień jego zrozumienia przez grupę. (dotyczy to takiej sytuacji, kiedy grupa jest na tym samym etapie pracy) 4. Po rozdaniu zadań na następną sesję, terapeuta raz jeszcze sprawdza stopień ich rozumienia, wskazując na ewentualne, przewidywane trudności. III. Grupa pracy nad narkotyków. uznaniem bezsilności wobec W pracy terapeutycznej nad uznawaniem własnej bezsilności wobec różnych substancji uzależniających wykorzystywana jest koncepcja bezsilności zapożyczona z filozofii i doświadczeń AA i AN, która zakłada, że akceptacja własnej bezsilności paradoksalnie staje się źródłem siły i punktem wyjścia do całkowitej abstynencji, fundamentem, na którym człowiek uzależniony może budować swoje trzeźwe życie. Cele: Rozbrajanie psychologicznych mechanizmów uzależnień, Uświadomienie sobie własnych ograniczeń Wzmocnienie motywacji do leczenia Forma: grupowa praca tematyczna Czas: 15 godzin ( 5 sesji, po 3 godziny każda) Harmonogram: Liczebność grupy: sesje odbywają się raz w tygodniu 5 – 8 osób Grupa otwarta : oznacza to, że w trakcie zajęć mogą dołączać nowe osoby, tak jednak by zachować proporcję z wyraźną przewagą dotychczasowych uczestników. Przebieg zajęć 1. Każda sesja zaczyna się od przedstawienia przez uczestników zadania z poprzedniego spotkania. 2. Uczestnicy udzielają sobie informacji zwrotnych, odnośnie wysłuchanej pracy. 3. Terapeuta za pomocą mikrowykładu omawia następny temat i sprawdza stopień jego zrozumienia przez grupę. 4. Sesja kończy się rundką, w ramach, której uczestnicy mówią o tym, co ważnego dla siebie wynieśli ze spotkania. Terapeuta dba o to, aby pacjenci dzielili się takimi refleksjami, które odnoszą się bezpośrednio do ich doświadczeń. Zajęcia są realizowane w oparciu o następujące tematy : 1. Wprowadzenie do bezsilności 2. Upośledzenie kontroli 3. Spotkanie z własną bezsilnością - ograniczenia . 4. Żal po stracie 5. Utrata oraz odzyskiwanie wpływu na własne życie IV. Mikroedukacja. Mikroedukacja to zajęcia, w czasie których pacjenci uzyskują określoną wiedzę o swojej chorobie i leczeniu. Ma charakter instrumentalny, pomaga pacjentom w zmianie swojego myślenia i zachowania. Dobór tematów do mikroedukacji jest ściśle związany z etapami terapii, w których znajdują się pacjenci i podporządkowany celom jakie mają aktualnie osiągać. Cele: Dostarczenie wiedzy na tematy ważne z punktu widzenia terapii Zmiana przekonań i zachowań Forma: grupowa praca tematyczna Czas: spotkanie trwa nie dłużej niż 1 godzinę. Harmonogram: sesje odbywają się co tydzień lub 2 razy w tygodniu, w zależności od tego, jakiej wiedzy potrzebują pacjenci na danym etapie terapii Liczebność grupy: 12 osób (można pracować też indywidualnie) Grupa otwarta: grupa ma charakter wykładowy, każde spotkanie poświęcone jest innemu tematowi, tematy wybierane są w zależności od aktualnego zapotrzebowania pacjentów na danym etapie terapii Przebieg zajęć 1. Przekazuje informacje dotyczące zaplanowanego na daną sesję tematu 2. Sprawdza stopień zrozumienia tematu przez grupę, dba o to, aby pacjenci nie teoretyzowali zachęcając do odnoszenia poruszanych treści do własnego życia. 3. Zadaje uczestnikom pytania kontrolne, sprawdzające stopień zrozumienia tematu. Wybrane tematy zajęć mikroedukacyjnych: 1. Co to jest leczenie 2. Co jest potrzebne do tego, żeby się leczyć. 3. Jak sobie radzić z głodem. 4. Informacje zwrotne. 5. Objawy uzależnienia. 6. Utrata kontroli. 7. Dlaczego zażywałem narkotyki – mechanizm iluzji i zaprzeczania 8. Narkotyki oszukują – dlaczego tego nie widzę. 9. Stres i sposoby radzenia sobie z nim. 10. Lęk przed zmianą. 11. Zdrowienie a życie seksualne. 12. Poczucie winy. 13. Żal po stracie. 14. Uzależnienia zastępcze. 15. Bycie w związku a leczenie. V. Trening zapobiegania nawrotom Praca przebiega według procedury, w ramach której pacjenci poznają i ćwiczą umiejętności potrzebne do unikania sytuacji skojarzonych z narkotykami, do radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania problemów itd. Odbywa się też stała analiza aktualnej sytuacji pacjenta, tego co sprzyja, a co przeszkadza w zdrowieniu, traktowanym w tym ujęciu jako niekończący się proces. Podstawowe przesłanki: 1. Nawrót jest częścią każdej choroby chronicznej a taka jest 2. 3. 4. 5. uzależnienie – każdy kto z niego zdrowieje narażony jest na ryzyko nawrotu tej choroby. Nawrót nie polega tylko na przerwaniu abstynencji. Jest procesem zaczynającym się wcześniej, zanim dojdzie do przerwania abstynencji i obejmującym zmiany w myśleniu, emocjach i zachowaniach. Nawrót nie pojawia się nagle i bez ostrzeżenia. Poprzedza go i towarzyszy mu wiele sygnałów ostrzegawczych. Nawrót może zakończyć się przerwaniem abstynencji, chociaż nie musi Nawrotowi można zapobiegać pod warunkiem, że osoba, która trzeźwieje wie jak sobie z nim poradzić. Cel: Nabycie umiejętności potrzebnych do autodiagnozy symptomów nawrotu i radzenia w sytuacji gdy proces nawrotu choroby już trwa. Forma: grupowa praca tematyczna Czas: 36 godzin (12 sesji, po 3 godziny każda) Harmonogram: sesje odbywają się co tydzień lub 2 razy w tygodniu, zależnie od decyzji terapeuty i ograniczeń czasowych wynikających z przebiegu całej terapii, Liczebność grupy: 6 – 12 osób (można pracować też indywidualnie) Grupa otwarta: zamknięta gdyż umiejętności mają charakter linearny wiedz i nabywane Przebieg zajęć: Każda sesja przebiega według następującego scenariusza : 1. Rundka – pacjenci dzielą się refleksjami z minionego tygodnia. Terapeuta podejmuje tematy wynikające z procesu grupowego. Szczególną uwagę zwraca na to czy pacjenci utrzymali abstynencję oraz w jaki sposób radzili sobie z problemami i trudnościami, mogącymi uruchomić proces nawrotu i zagrozić abstynencji. W przypadku przerwania abstynencji odbywa się analiza nawrotu i rekonstrukcja planu trzeźwienia. 2. Pacjenci omawiają swoje prace z poprzedniej sesji. 3. Terapeuta za pomocą mikrowykładu wprowadza uczestników w kolejny temat programu zapobiegania nawrotom. 4. Terapeuta omawia i zadaje uczestnikom zadanie do pracy własnej na następną sesję. VI. Indywidualne plany terapii i grupa zadaniowa Indywidualne Plany Terapii (IPT). opracowywane są na podstawie pogłębionej diagnozy i przygotowanego przez pacjenta życiorysu, obejmują one szerokie spektrum problemów z jakimi boryka się pacjent w związku z uzależnieniem. Pracuje on według określonego planu, ucząc się przy okazji strategii i sposobów rozwiązywania różnych problemów osobistych. Realizacja IPT przebiega wg ścisłego harmonogramu i polega na wykonywaniu przez pacjenta uzgodnionych z terapeutą zadań. Część z nich realizowana jest w trakcie grupowej sesji terapeutycznej, tzw. „grupy zadaniowej”, a część indywidualnie. Zadania mają charakter pracy poznawczej (przeczytać, zastanowić się, skonsultować, zapytać) bądź wymagają wykonania określonych czynności (uczestnictwo w NA, rozmowa z żoną itp.). W pracy z IPT wykorzystywana jest też psychodrama, której zadaniem jest pobudzenie sfery emocjonalnej pacjenta, pomocna jest też w pracy nad ambiwalencją, utratą, budowaniem pozytywnej wizji życia i samego siebie. Terapeuta spotyka się z pacjentem omawiając postępy i pojawiające się trudności, a także modyfikując na bieżąco Indywidualny Plan Terapii, zgodnie z aktualnymi potrzebami terapii. W celu realizacji zadań wynikających z IPT prowadzona jest specjalna grupa zadaniowa (2 razy w tygodniu). Scenariusz zajęć wyznaczany jest przez kolejne zadania, jakie pacjenci zgłaszają do wykonania. Wykonywanie zadań kończy się informacjami zwrotnymi, udzielanymi przez innych członków grupy. Praca nad Indywidualnym Planem Terapii rozpoczyna się od 4 miesiąca terapii i trwa do końca terapii. Pogłębiona diagnoza problemowa, będąca punktem wyjścia do formułowania problemów do IPT jest analizowana przez cały zespół terapeutyczny. Ostatnia faza przygotowania Indywidualnych Planów Terapii – formułowanie problemów – odbywa się w konsultacji z pacjentem. Chodzi o to, by intuicja i zamierzenia terapeuty, pokrywały się z tym, co rzeczywiście, za swój problem, uznaje pacjent. VII. Trening zachowań konstruktywnych Jest to trening potrzebnych umiejętności interpersonalnych, takich jak radzenie sobie ze złością, negatywnym myśleniem, proszenia o pomoc, asertywnego odmawiania, wyrażania i przyjmowania krytyki oraz komplementów, ochrony swoich praw i granic, planowania na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowych itp. Trening oparty jest on na teorii społecznego uczenia i jest niesłychanie ważny w kontekście zapobiegania nawrotom choroby; wiele danych wskazuje na to, że deficyt tych umiejętności jest jednym z głównych źródeł stresu i może prowadzić do przerwania abstynencji. Cel: poszerzanie repertuaru umiejętności interpersonalnych, ważnych w nowych i trudnych sytuacjach społecznych, jakie czekają ich po opuszczeniu ośrodka, np. przy poszukiwaniu pracy, nawiązywaniu kontaktów itp. Ma to tym samym zwiększać ich szansę na utrzymanie trwałej i satysfakcjonującej abstynencji. Forma: grupowa praca tematyczna Czas: 36 godzin (12 sesji, po 3 godziny każda) Harmonogram: sesje odbywają się co tydzień lub 2 razy w tygodniu, zależnie od decyzji terapeuty i ograniczeń czasowych wynikających z przebiegu całej terapii, od tego jaką dynamikę chcemy nadać procesowi uczenia się przez pacjentów. Liczebność grupy: 8 – 12 osób Grupa otwarta: oznacza to, że w trakcie zajęć mogą dołączać nowe osoby, tak jednak by zachować proporcję z wyraźną przewagą dotychczasowych uczestników Praca odbywa się według procedur z „Przewodnika do treningu zachowań konstruktywnych” - Peter M. Monti, David B. Abrams. Przebieg zajęć Każda sesja zaczyna się od przedstawienia zadania z poprzedniego spotkania. Następnie uczestnicy dzielą się informacjami zwrotnymi VIII. odnośnie wysłuchanej relacji z wykonanej próby. Terapeuta (krótko) omawia następny temat związany z problematyką zajęć. Terapeuta modeluje poszczególne zachowania (za pomocą któregoś z pacjentów lub drugiego terapeuty) oraz proponuje ćwiczenie treningowe. Jest to zarazem wprowadzenie do zadania, jakie otrzymują na następną sesję. Poczucie własnej wartości Jednym z głównych problemów osób uzależnionych jest niskie poczucie własnej wartości. Towarzysząca mu niska samoocena przeszkadza w skutecznym i konstruktywnym działaniu, utrudnia realizację celów życiowych, jest źródłem dyskomfortu, złego samopoczucia, napięcia w kontaktach z ludźmi, co może uruchamiać proces nawrotu i zagrażać abstynencji. Cele: wzmocnienie pozytywnej samooceny, polepszenie wizerunku JA. Forma: grupowa praca tematyczna Czas: 18 godzin (6 sesji, po 3 godziny) Harmonogram: sesje odbywają się co tydzień lub 2 razy w tygodniu, zależnie od decyzji terapeuty i ograniczeń czasowych wynikających z przebiegu całej terapii, od tego jaką dynamikę chcemy jej nadać. Liczebność grupy: 6 – 10 osób Grupa zamknięta: łatwiej wówczas budować poczucie bezpieczeństwa, tak ważne przy tych zajęciach Przebieg zajęć: 1. Każda sesja zaczyna się od przedstawienia zadania z poprzedniego spotkania. 2. Następnie uczestnicy dzielą się informacjami zwrotnymi odnośnie wysłuchanej pracy. 3. Terapeuta (krótko) omawia następny temat związany z problematyką zajęć. 4. Jest to zarazem wprowadzenie do zadania, jakie otrzymują na następną sesję. IX. Psychodrama Wykorzystywana jest do diagnozy procesu grupowego, analizy ról jakie pełnią poszczególni członkowie społeczności terapeutycznej oraz do pracy nad indywidualnymi problemami pacjentów. Praca tą metodą realizowana jest poprzez gry grupowe, socjometrię itp. B. DANE DOTYCZĄCE PROGRAMU STAŻOWEGO REALIZOWANEGO W PLACÓWCE ORAZ WARUNKÓW OFEROWANYCH STAŻYSTOM Liczba miejsc stażowych Placówka może przyjąć jednocześnie 3 stażystów. Informacje dotyczące możliwości zakwaterowania uczestników staży klinicznych W odległości ok. 800 m. od ośrodka prywatna kwatera (dom, w którym mieszka pielęgniarka zatrudniona w ośrodku) 30 zł za dobę – koszt noclegu z wyżywieniem Dla niekorzystających z noclegu koszt wyżywienia 8 zł za dobę Placówka nie pobiera innych opłat za staż od osób objętych dofinansowaniem Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii poza kosztem wyżywienia i zakwaterowania. PROPONOWANY PROGRAM STAŻU Moduł I – Specjalista Terapii Uzależnień (120 godzin stażu) Program stażu przewiduje szczegółowe zapoznanie się z koncepcją i programem merytorycznym ośrodka, uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych, a następnie ich współprowadzenie, uczestnictwo w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego ośrodka oraz samodzielne przygotowanie opisu przypadku, diagnozy problemowej i Indywidualnego Planu Terapii (IPT) dla jednego pacjenta. Staż dzieli się na następujące bloki tematyczne: I. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii (16 g.). II. Diagnostyka (24 g.). III. Indywidualna praca z pacjentem (32 g.). IV. Wybrane elementy pracy z grupą (40 g.). V. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej (8 g.). Ad. I. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii (3 godziny dydaktyczne). a) Uzyskanie informacji na temat struktury zarządzania i prawnych uwarunkowań określających zasady funkcjonowania ośrodka. b) Zapoznanie się z teoretycznym modelem realizowanego programu c) Analiza poszczególnych faz terapii w kontekście programowych założeń merytorycznych. d) Zapoznanie się z całościową strukturą programu. e) Wyjaśnienie celów i znaczenia poszczególnych elementów terapii realizowanych indywidualnie, w grupach tematycznych lub w trakcie społeczności terapeutycznej. Sposób realizacji: 1. Stażystę zapoznaje się z tą tematyką na podstawie otrzymanych dokumentów. 2. Otrzymuje dodatkowe informacje w ramach godzin dydaktycznych, które przeznacza na to opiekun stażysty. Czas: 16 godzin Ad. II. Diagnostyka (4 godziny dydaktyczne). a) Rola diagnozy w terapii uzależnień, specyfika i etapy diagnozy w realizowanym programie b) Diagnoza nozologiczna c) Diagnoza problemowa d) Opis przypadku Sposób realizacji: 1. Stażysta omawia z opiekunem rolę diagnozy w terapii uzależnień, specyfikę i etapy diagnozy w realizowanym programie. 2. Stażysta zapoznaje się z kwestionariuszami diagnostycznymi. 3. Po przydzieleniu pacjenta przeprowadza z nim wywiad diagnostyczny, uzyskany materiał omawia z opiekunem. 4. Przeprowadza pogłębioną diagnozę celem przygotowania opisu przypadku. 5. Przygotowuje opis przypadku, omawia z opiekunem i przedstawia go na zebraniu klinicznym. Czas: 24 godziny Ad. III. Indywidualna praca z pacjentem (5 godzin dydaktycznych). a) Rola i cel pracy terapeuty będącego indywidualnym opiekunem pacjenta. b) Sposoby pracy indywidualnej na tle całego programu terapii. c) Specyfika pracy indywidualnej zmierzającej do przygotowania IPT (Indywidualnego Planu Terapii). Sposób realizacji: 1. Stażysta uczestniczy na zasadzie obserwatora w 2 sesjach terapii indywidualnej, które następnie omawia z opiekunem stażu. 2. Stażysta asystuje (na zasadzie obserwatora) przy przeprowadzaniu przez terapeutę diagnozy problemowej zmierzającej do przygotowania IPT i omawia ją z opiekunem stażu. 3. Stażysta przeprowadza diagnozę problemową w obecności opiekuna stażu lub terapeuty, a następnie omawia ją z nim. 4. Przygotowuje IPT we współpracy z pacjentem, trudności omawia z opiekunem stażu. 5. Przedstawia IPT na zebraniu klinicznym. Czas: 32 godziny Ad. IV. Wybrane elementy pracy z grupą (5 godzin dydaktycznych). a) Cele i znaczenie pracy grupowej w realizowanym programie. b) Sposoby pracy z grupą w odniesieniu do kolejnych etapów terapii i związanych z nimi bloków tematycznych. c) Społeczność terapeutyczna jako specyficzny rodzaj pracy grupowej. Sposób realizacji: 1. Stażysta zapoznaje się, w ramach godzin dydaktycznych, na podstawie przygotowanego materiału, z ogólną charakterystyką pracy grupowej w realizowanym programie merytorycznym. 2. Uczestniczy w zajęciach terapeutycznych i w spotkaniach społeczności. Współprowadzi niektóre fragmenty społeczności terapeutycznej. 3. Współprowadzi z terapeutą lub opiekunem stażu jedną sesję zajęć grupowych, po zakończeniu omawia ją z opiekunem. Czas: 40 godziny Ad. V. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej (3 godziny dydaktyczne). a) Prawne aspekty prowadzenia dokumentacji medycznej. b) Poprawność dokumentacji medycznej i zasady archiwizacji z uwzględnieniem wymogów NFZ, ustawy o ochronie danych osobowych i jakości świadczonych usług. Sposób realizacji: 1. Stażysta zapoznaje się z programem „MeDoc – Pławniowice” służącym do prowadzenia dokumentacji medycznej i statystyki. 2. Stażysta zapoznaje się z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej w NZOZ ZLO „Szansa” poprzez obserwację codziennej pracy terapeutów i prowadzenie fragmentu dokumentacji jednego pacjenta. Czas: 8 godzin Harmonogram: I tydzień – stażysta zapoznaje się z programem terapeutycznym, specyfiką pracy grupowej i indywidualnej, uczestniczy w grupach terapeutycznych i społeczności terapeutycznej, przygotowuje i przeprowadza w asyście opiekuna stażu jeden temat z planu mikroedukacji. II tydzień - stażyście przydziela się jednego pacjenta z krótkim stażem (I etap terapii), celem przygotowania diagnozy i opisu przypadku, który przedstawia na zebraniu klinicznym. III tydzień – współprowadzi wraz z opiekunem stażu wybraną przez siebie 1 sesję zajęć grupowych i przygotowuje diagnozę problemową i Indywidualny Plan Terapii dla pacjenta w drugim etapie terapii. Przez wszystkie dni trwania stażu - uczestniczy w spotkaniach społeczności i w sesjach terapii grupowej. W każdym tygodniu – uczestniczy w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego. Moduł I – Instruktor Terapii Uzależnień (120 godzin stażu) Program stażu przewiduje szczegółowe zapoznanie się z koncepcją i programem merytorycznym ośrodka, uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych, a następnie ich współprowadzenie, uczestnictwo w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego oraz zapoznanie się ze specyfiką pracy nad motywacją pacjenta, prowadzenie zajęć mikroedukacyjnych i poznanie zasad prowadzenia dokumentacji medycznej. Staż dzieli się na następujące bloki tematyczne: I. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii (16 g.). II. Praca nad motywacją do zmiany (24 g.). III. Wybrane elementy pracy indywidualnej i grupowej (72 g.). IV. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej (8 g.). Ad. I. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii. (3 godziny dydaktyczne) f) Uzyskanie informacji na temat struktury zarządzania i prawnych uwarunkowań określających zasady funkcjonowania ośrodka. g) Zapoznanie się z teoretycznym modelem realizowanego programu h) Analiza poszczególnych faz terapii w kontekście programowych założeń merytorycznych. i) Zapoznanie się z całościową strukturą programu. j) Wyjaśnienie celów i znaczenia poszczególnych elementów terapii realizowanych indywidualnie, w grupach tematycznych lub w trakcie społeczności terapeutycznej. Sposób realizacji: 1 Stażystę zapoznaje się z tą tematyką na podstawie otrzymanych dokumentów. 3. Otrzymuje dodatkowe informacje w ramach godzin dydaktycznych, które przeznacza na to opiekun stażysty. Czas: 16 godzin. Ad. II. Praca nad motywacją jako stały element realizowanego programu. Specyfika pracy nad motywacją pacjenta uzależnionego (2 godz. dydaktyczne). Sposób realizacji: 1. Stażysta uczestniczy jako obserwator w indywidualnej rozmowie motywującej do leczenia (z pacjentem z krótkim stażem). 2. Stażysta uczestniczy w grupie pracy nad motywacją. 3. W II tygodniu współprowadzi grupę pracy nad motywacją. 4. Uczestniczy jako obserwator w indywidualnej rozmowie motywującej do zmiany (z pacjentem z dłuższym stażem). Czas: 24 godziny. Ad. III. Wybrane elementy pracy indywidualnej i grupowej. a) Cele i znaczenie pracy grupowej w realizowanym programie. b) Sposoby pracy z grupą w odniesieniu do kolejnych etapów terapii i związanych z nimi bloków tematycznych. c) Społeczność terapeutyczna jako specyficzny rodzaj pracy grupowej i związane z nią różne aspekty pracy nad motywacją. Sposób realizacji 1. Stażysta uczestniczy jako obserwator w 2 zajęciach mikroedukacyjnych, a następnie samodzielnie przygotowuje wybrany przez siebie temat. Po realizacji omawia go z opiekunem stażu. 2. Uczestniczy w tematycznej sesji grupowej pt. Przewodnik samopoznania – omawia z prowadzącym niektóre jej elementy, ze szczególnym akcentem na pracę nad motywacją. 3. Uczestniczy w grupie „Ja i moja choroba” – omawia poruszane kwestie z opiekunem stażu. 4. Współprowadzi wybraną przez siebie sesję zajęć grupowych 5. Uczestniczy w przygotowywanym przez terapeutę wywiadzie diagnostycznym i w przygotowanym opisie przypadku, a następnie przygotowuje w konsultacji z opiekunem stażu przygotowuje taki sam opis dla jednego pacjenta i omawia go na zebraniu klinicznym zespołu. 6. Uczestniczy w społecznościach terapeutycznych, i omawia je z prowadzącym terapeutą. 7. Samodzielnie prowadzi w II i III tygodniu wieczorny bilans i poranne zajęcia. Czas: 72 godzin. Ad. IV. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej. a) Prawne aspekty prowadzenia dokumentacji medycznej. b) Poprawność dokumentacji medycznej i zasady archiwizacji z uwzględnieniem wymogów NFZ, ustawy o ochronie danych osobowych i jakości świadczonych usług. Sposób realizacji: 1. Stażysta zapoznaje się z programem „MeDoc – Pławniowice” służącym do prowadzenia dokumentacji medycznej i statystyki. 2. Stażysta zapoznaje się z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej w NZOZ ZLO „Szansa” poprzez obserwację codziennej pracy terapeutów. Czas: 8 godzin. Harmonogram: I tydzień – stażysta zapoznaje się z programem terapeutycznym, specyfiką pracy grupowej i indywidualnej, uczestniczy w grupach terapeutycznych i społeczności terapeutycznej, uczestniczy jako obserwator w indywidualnej rozmowie motywującej do leczenia oraz w grupie pracy nad motywacją. II tydzień – współprowadzi grupę pracy nad motywacją, uczestniczy jako obserwator w indywidualnej rozmowie motywującej do zmiany (z pacjentem z dłuższym stażem), w 2 zajęciach mikroedukacyjnych, a następnie samodzielnie przygotowuje wybrany przez siebie temat. III tydzień – współprowadzi - wraz z opiekunem stażu - wybraną przez siebie 1 sesję zajęć grupowych, a ponadto uczestniczy w innych grupach terapeutycznych, współprowadząc niektóre ich fragmenty. Zapoznaje się z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej. Przez wszystkie dni trwania stażu - uczestniczy w spotkaniach społeczności i w sesjach terapii grupowej. W każdym tygodniu – uczestniczy w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego Moduł II – Specjalista Terapii Uzależnień (80 godzin stażu) Program stażu przewiduje szczegółowe zapoznanie się z koncepcją i programem merytorycznym ośrodka, uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych, a następnie ich współprowadzenie, uczestnictwo w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego ośrodka oraz samodzielne przygotowanie opisu przypadku, diagnozy problemowej i Indywidualnego Planu Terapii (IPT) dla jednego pacjenta. Staż dzieli się na następujące bloki tematyczne: I. II. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii (8 g.). Diagnostyka (16 g.). III. Indywidualna praca z pacjentem (24 g.). IV. Wybrane elementy pracy z grupą (24 g.) V. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej (8 g.). Ad. I. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii (3 godziny dydaktyczne). 1. Uzyskanie informacji na temat struktury zarządzania i prawnych uwarunkowań określających zasady funkcjonowania ośrodka. 2. Zapoznanie się z teoretycznym modelem realizowanego programu 3. Analiza poszczególnych faz terapii w kontekście programowych założeń merytorycznych. 4. Zapoznanie się z całościową strukturą programu. 5. Wyjaśnienie celów i znaczenia poszczególnych elementów terapii realizowanych indywidualnie, w grupach tematycznych lub w trakcie społeczności terapeutycznej. Sposób realizacji: 1. Stażystę zapoznaje się z tą tematyką na podstawie otrzymanych dokumentów. 2. Otrzymuje dodatkowe informacje w ramach godzin dydaktycznych, które przeznacza na to opiekun stażysty. Czas: 8 godzin Ad. II. Diagnostyka (4 godziny dydaktyczne). 1. Rola diagnozy w terapii uzależnień, specyfika i etapy diagnozy w realizowanym programie 2. Diagnoza nozologiczna 3. Diagnoza problemowa 4. Opis przypadku Sposób realizacji: 1. Stażysta omawia z opiekunem rolę diagnozy w terapii uzależnień, specyfikę i etapy diagnozy w realizowanym programie. 2. Po przydzieleniu pacjenta przeprowadza z nim wstępny wywiad diagnostyczny, uzyskany materiał omawia z opiekunem. 3. Przeprowadza pogłębioną diagnozę celem przygotowania opisu przypadku. 4. Przygotowuje opis przypadku, omawia z opiekunem i przedstawia go na zebraniu klinicznym. Czas: 16 godziny Ad. III. Indywidualna praca z pacjentem (5 godzin dydaktycznych). 1. Rola i cel pracy terapeuty będącego indywidualnym opiekunem pacjenta. 2. Sposoby pracy indywidualnej na tle całego programu terapii. 3. Specyfika pracy indywidualnej zmierzającej do przygotowania IPT (Indywidualnego Planu Terapii). Sposób realizacji: 1. Stażysta uczestniczy na zasadzie obserwatora w 1 sesji terapii indywidualnej, następnie omawia ją z opiekunem stażu. 2. Stażysta przeprowadza diagnozę problemową w obecności opiekuna stażu lub terapeuty, a następnie omawia ją z nim. 3. Przygotowuje IPT we współpracy z pacjentem, trudności omawia z opiekunem stażu. 4. Przedstawia IPT na zebraniu klinicznym. Czas: 24 godziny Ad. IV. Wybrane elementy pracy z grupą (5 godzin dydaktycznych). 1. Cele i znaczenie pracy grupowej w realizowanym programie. 2. Sposoby pracy z grupą w odniesieniu do kolejnych etapów terapii i związanych z nimi bloków tematycznych. 3. Społeczność terapeutyczna jako specyficzny rodzaj pracy grupowej. Sposób realizacji: 1. Stażysta zapoznaje się, w ramach godzin dydaktycznych, na podstawie przygotowanego materiału, z ogólną charakterystyką pracy grupowej w realizowanym programie merytorycznym. 2. Uczestniczy zajęciach terapeutycznych i w spotkaniach społeczności. 3. Współprowadzi niektóre fragmenty społeczności terapeutycznej. 4. Współprowadzi z terapeutą lub opiekunem stażu jedną sesję zajęć grupowych, po zakończeniu omawia ją z opiekunem. Czas: 24 godziny Ad. V. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej (3 godziny dydaktyczne). 1. Prawne aspekty prowadzenia dokumentacji medycznej. 2. Poprawność dokumentacji medycznej i zasady archiwizacji z uwzględnieniem wymogów NFZ, ustawy o ochronie danych osobowych i jakości świadczonych usług. Sposób realizacji: 1. Stażysta zapoznaje się z programem „MeDoc – Pławniowice” służącym do prowadzenia dokumentacji medycznej i statystyki. 2. Stażysta zapoznaje się z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej w NZOZ ZLO „Szansa” poprzez obserwację codziennej pracy terapeutów i prowadzenie fragmentu dokumentacji jednego pacjenta. Czas: 8 godzin Harmonogram: I tydzień – stażysta zapoznaje się z programem terapeutycznym, specyfiką pracy grupowej i indywidualnej, uczestniczy w grupach terapeutycznych, społeczności terapeutycznej, stażyście przydziela się jednego pacjenta z krótkim stażem (I etap terapii), celem przygotowania diagnozy i opisu przypadku, który przedstawia na zebraniu klinicznym. II tydzień - przygotowuje i współprowadzi wraz z opiekunem stażu wybraną przez siebie 1 sesję zajęć grupowych, przygotowuje diagnozę problemową i Indywidualny Plan Terapii dla pacjenta w drugim etapie terapii, który przedstawia na zebraniu klinicznym. Przez wszystkie dni trwania stażu - uczestniczy w spotkaniach społeczności i w sesjach terapii grupowej. W każdym tygodniu – uczestniczy w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego. Moduł II – Instruktor Terapii Uzależnień (80 godzin stażu) Program stażu przewiduje szczegółowe zapoznanie się z koncepcją i programem merytorycznym ośrodka, uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych, a następnie ich współprowadzenie, uczestnictwo w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego oraz zapoznanie się ze specyfiką pracy nad motywacją pacjenta, prowadzenie zajęć mikroedukacyjnych i poznanie zasad prowadzenia dokumentacji medycznej. Staż dzieli się na następujące bloki tematyczne: VI. VII. VIII. IX. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii (8 g.) Praca nad motywacją do zmiany (16 g.). Wybrane elementy pracy indywidualnej i grupowej (48 g.). Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej (8 g.). Ad. I. Teoretyczne podstawy i praktyczne implikacje realizowanego programu terapii. (3 godziny dydaktyczne) 1. Uzyskanie informacji na temat struktury zarządzania i prawnych uwarunkowań określających zasady funkcjonowania ośrodka. 2. Zapoznanie się z teoretycznym modelem realizowanego programu 3. Analiza poszczególnych faz terapii w kontekście programowych założeń merytorycznych. 4. Zapoznanie się z całościową strukturą programu. 5. Wyjaśnienie celów i znaczenia poszczególnych elementów terapii realizowanych indywidualnie, w grupach tematycznych lub w trakcie społeczności terapeutycznej. Sposób realizacji: 1. Stażystę zapoznaje się z tą tematyką na podstawie otrzymanych dokumentów. 2. Otrzymuje dodatkowe informacje w ramach godzin dydaktycznych, które przeznacza na to opiekun stażysty. Czas: 8 godzin. Ad. II. Praca nad motywacją jako stały element realizowanego programu. Specyfika pracy nad motywacją pacjenta uzależnionego (2 godz. dydaktyczne). Sposób realizacji: 1. Stażysta uczestniczy jako obserwator w indywidualnej rozmowie motywującej do leczenia (z pacjentem z krótkim stażem). 2. Stażysta uczestniczy w grupie pracy nad motywacją. 3. W II tygodniu współprowadzi grupę pracy nad motywacją. 4. Prowadzi indywidualną rozmowę motywującej do zmiany (z pacjentem z dłuższym stażem), w asyście terapeuty lub opiekuna stażu. Czas: 16 godziny. Ad. III. Wybrane elementy pracy indywidualnej i grupowej. 1. Cele i znaczenie pracy grupowej w realizowanym programie. 2. Sposoby pracy z grupą w odniesieniu do kolejnych etapów terapii i związanych z nimi bloków tematycznych. 3. Społeczność terapeutyczna jako specyficzny rodzaj pracy grupowej i związane z nią różne aspekty pracy nad motywacją. Sposób realizacji: 1. Stażysta uczestniczy jako obserwator w zajęciach mikroedukacyjnych, a następnie samodzielnie przygotowuje wybrany przez siebie temat. Po realizacji omawia go z opiekunem stażu. 2. Asystuje w prowadzeniu tematycznej sesji grupowej pt. Przewodnik samopoznania – omawia z prowadzącym niektóre jej elementy, ze szczególnym akcentem na pracę nad motywacją. 3. Asystuje w prowadzeniu grupy psychoedukacyjnej „Ja i moja choroba” – omawia poruszane kwestie z opiekunem stażu. 4. Prowadzi – w asyście opiekuna stażu - wybraną przez siebie sesję zajęć grupowych. 5. Uczestniczy w przygotowywanym przez terapeutę wywiadzie diagnostycznym i w przygotowanym opisie przypadku, a następnie przygotowuje w konsultacji z opiekunem stażu taki sam opis dla jednego pacjenta i omawia go na zebraniu klinicznym zespołu. 6. Uczestniczy i współprowadzi niektóre fragmenty społeczności terapeutycznej, omawia je z prowadzącym terapeutą. 7. Samodzielnie prowadzi w II tygodniu wieczorny bilans i poranne zajęcia. Czas: 48 godzin. Ad. IV. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej. 1. Prawne aspekty prowadzenia dokumentacji medycznej. 2. Poprawność dokumentacji medycznej i zasady archiwizacji z uwzględnieniem wymogów NFZ, ustawy o ochronie danych osobowych i jakości świadczonych usług. Sposób realizacji: 1. Stażysta zapoznaje się z programem „MeDoc – Pławniowice” służącym do prowadzenia dokumentacji medycznej i statystyki. 2. Stażysta zapoznaje się z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej w NZOZ ZLO „Szansa” poprzez obserwację codziennej pracy terapeutów. Czas: 8 godzin. Harmonogram: I tydzień – stażysta zapoznaje się z programem terapeutycznym, specyfiką pracy grupowej i indywidualnej, uczestniczy w grupach terapeutycznych i społeczności terapeutycznej, uczestniczy jako obserwator w indywidualnej rozmowie motywującej do leczenia, a następnie prowadzi ją w asyście terapeuty lub opiekuna stażu. II tydzień – współprowadzi grupę pracy nad motywacją, uczestniczy w zajęciach mikroedukacyjnych, a następnie samodzielnie przygotowuje wybrany przez siebie temat. Współprowadzi - wraz z opiekunem stażu - wybraną przez siebie 1 sesję zajęć grupowych, a ponadto uczestniczy w innych grupach terapeutycznych, współprowadząc niektóre ich fragmenty. Przygotowuje w konsultacji z opiekunem stażu opis przypadku. Zapoznaje się z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej. Przez wszystkie dni trwania stażu - uczestniczy w spotkaniach społeczności i w sesjach terapii grupowej. W każdym tygodniu – uczestniczy w zebraniach klinicznych zespołu terapeutycznego. Opracowano na podstawie materiałów nadesłanych przez Placówkę