Mechanizmy dzialania hormonow białkowych i sterydowych

1. Wymień gruczoły dokrewne i podaj ich lokalizację.
Gruczoły dokrewne człowieka i ich lokalizacja :
przysadka (przedni płat) - LOKALIZACJA - jama czaszki
przysadka (tylni płat) - LOKALIZACJA - jama czaszki
szyszynka - LOKALIZACJA – mózg
podwzgórze - LOKALIZACJA – mózg
przytarczyce - LOKALIZACJA – szyja
nadnercza - LOKALIZACJA - szczyt nerek
jajniki - LOKALIZACJA - jama miednicy
jądra - LOKALIZACJA – moszna
2. Wymień hormony tkankowe.
Hormony tkankowe :
Hormony tkankowe, związki heterogenne, wytwarzane przez komórki lub grupy komórek,
uwalniane bezpośrednio do krwi lub też w układzie nerwowym, oddziałują na swoiste
narządy lub w miejscu swojego powstania.
Wśród hormonów tkankowych można wyróżnić hormony wytwarzane w błonie śluzowej
żołądka oraz jelita cienkiego, które regulują podstawowe czynności układu pokarmowego:
1) gastrynę - powodującą wydzielanie kwasu solnego i enzymów trawiennych przez
żołądek (sok żołądkowy),
2) enterogastron - hamujący wydzielanie enzymów przez żołądek i perystaltykę jelit,
3) pankreozyminę - pobudzającą wydzielanie soku trzustkowego,
4) sekretynę - pobudzającą wydzielanie soku trzustkowego i żółci przez wątrobę,
5) cholecystokininę - powodującą skurcze pęcherzyka żółciowego.
3. Co to są neurohormony?
Neurohormony: – hormony wytwarzane przez tkankę nerwową, głównie przez komórki
nerwowe podwzgórza i przysadki, zakończenia włókien nerwowych np. adrenalina,
oksytocyna, wazopresyna, acetylocholina, melonotropina.
Pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie, a niektóre są stosowane w lecznictwie.
4. Kiedy mówimy, że układ działa jako sprzężenie zwrotne ujemne?
Sprzężenie zwrotne ujemne:
Ujemne sprzężenie zwrotne zachodzi wtedy gdy zwiększone stężenie hormonu
wytwarzanego przez gruczoł podległy przysadce wpływa na zmniejszenie wydzielania
hormonu tropowego przez przysadkę mózgową, natomiast jego niedobór pobudza
przysadkę do intensywniejszego wytwarzania hormonu tropowego.
5. Omów mechanizm regulacji poziomu cukru we krwi.
Regulacja poziomu glukozy we krwi:
Regulacja we krwi glukozy(cukru). W utrzymaniu odpowiedniego poziomu we krwi
cukru oraz regulacji węglowodanowych przemian role główną posiadają hormony
trzustki. Za duży poziom cukru wywołuje wydzielanie insuliny, stymulującej
wykorzystywanie szybkie glukozy poprzez komórki. Glukoza obniża poziom cukru we
krwi. Ten hormon, poprzez przyspieszenie transportu cukru do różnych komórek,
intensyfikuje procesy utleniania cukru a także pobudza wytwarzanie glikogenu w
mięśniach i wątrobie oraz przemianę cukrów w tłuszcze (tzw. litogeneza). Glukagon
działa antagonistycznie, wydzielany jest po zmniejszeniu ilości cukru we krwi. Związek
ten uruchamia węglowodanowe rezerwy wątroby, tym sposobem zwiększając stężenie
cukru którego poziom powraca do normalnej wartości. W stresowych sytuacjach
działanie glukagonu jest spotęgowane poprzez adrenalinę.
6. Jaka rolę pełni trzustka?
Rola trzustki:
czynność zewnątrzwydzielnicza –
produkcja soku trzustkowego (ok. 1 litr/dzień). Komórki śródpęcherzykowe produkują
składniki enzymatyczne soku, który jest wyprowadzany do dwunastnicy przez
przewody trzustkowe. W przewodach trzustkowych występują również komórki
kubkowe,
wydzielające
śluz
–
jeszcze
jeden
składnik
soku
trzustkowego.
czynność wewnątrzwydzielnicza sprawowana przez wyspy Langerhansa; trzustka
wydziela insulinę i glukagon
7. Jaką role pełni podwzgórze?
Rola podwzgórza jest nerwowa i hormonalna:
Podwzgórze wysyła specjalne sygnały do przysadki mózgowej która odpowiada za
wszystkie gruczołu układu hormonalnego. Natomiast różnice są następujące:
UKŁAD NERWOWY:
-działanie krótkotrwałe
-zbudowany z tkanki nerwowej i glejowej
-reakcja natychmiastowa
UKŁAD HORMONALNY:
-reakcja po jakimś czasie
-zbudowany z gruczołów nie połączonych ze sobą
-działanie długotrwałe
8. Porównaj mechanizm działania hormonów białkowych i sterydowych
Mechanizmy dzialania hormonow białkowych i sterydowych
Hormon białkowy (peptydowy) receptor znajduje się w błonie komórkowej. Powstaje
kompleks hormon-receptor. Powstanie tego kompleksu powoduje zapoczątkowanie
reakcji które spowodują aktywację enzymu. Czyli przekształcenie enzymu z formy
nieaktywnej w aktywną (czynną) i nastąpi przemiana metabolizmu
Hormon sterydowy- receptor znajduje się wewnątrz komórki. Hormon musi
przeniknąć przez błonę komórkową i dotrzeć do receptora. Dopasowuje się i tworzy się
kompleks hormon-receptor .Powstanie tego kompleksu powoduje aktywację genu
(zaangażowanie jądra) ,co powoduje powstanie nowego białka enzymatycznego.
Dopiero enzym który został wysyntetyzowany pod wpływem działania genu wpływa na
zmianę metabolizmu.
9. Przedstaw hormony wydzielane przez gruczoły dokrewne i omów ich działanie.
Gruczoł
Hormony
Wazopresyna
Oksytocyna
Podwzgórze
h. hamujące
przysadkę: (-)
statyna, (+)
liberyna
Hormon
wzrostu
Przysadka
Prolaktyna
h. tropowe:
Tyreotropina
Gonadotropina
Działanie
Zmniejszenie ilości
wody w moczu
Pobudzenie
wydzielania mleka
i skurczy mięśni
gładkich macicy
niedoczynność
Nadczynność
Moczówka prosta
Regulacja wydzielania
hormonów przysadki
Pobudzanie wzrostu,
regulacja
metabolizmu
Pobudza produkcję
mleka
Pobudza trzustkę
Pobudza gonady
Karłowatość
Gigantyzm/
akromegalia
Zaburzenia laktacji
Podobne do
niedoczynności
odpowiednich
Podobne do
nadczynności
odpowiednich
Szyszynka
Tarczyca
ACTH adenokortykotropina
Pobudza korę
nadnerczy
melatonina
Regulacja dojrzewania
biologicznego, sen
Tyroksyna,
Wzrost tempa
metabolizmu
gruczołów
gruczołów
Opóźnienie
dojrzewania
płciowego,
bezsenność
Wcześniejsze
dojrzewanie
płciowe,
U dorosłych- wole
i obrzęki
trójjodotyronina
Zwiększa poziom Ca
we krwi
Zmniejsza poziom Ca
parathormon
we krwi
Zwiększa poziom
tymozyna
odporności
Podwyższenie
glukagon
poziomu cukru we
krwi
Obniżenie poziomu
Insulina
cukru we krwi
Regulacja metabolizmu
Glikokortykoidy
związków
(kortyzol)
nieorganicznych
Regulacja gospodarki
Mineralokortykoidy
Ca i K oraz gospodarki
(aldosteron)
wodnej
Podwyższenie ciśnienia
Adrenalina,
krwi, tempa
noradrenalina metabolizmu, stężenia
cukru we krwi
Uczucie gorąca
i nadmierne
pocenie się,
choroba Basedowa
Kalcytonina
Przytarczy
ce
Grasica
Trzustka:
komórki α
komórki β
Nadnercza
:
kora
rdzeń
Jądra
Androgeny
(testosteron)
Rozwój drugorzędnych
cech płciowych, popęd
płciowy
Jajniki
Estrogeny
(estradiol)
Rozwój cech płciowych,
popęd płciowy,
regulacja cykli
menstruacyjnych
tężyczka
Łamliwość kości
Cukrzyca typu I
(isulinozależna)
Hipoglikemia
Choroba Addisona
Choroba Cushinga
Wysoki głos, brak
owłosienia twarzy,
niemęska budowa
ciała, zaburzenia
płodności
Męska budowa ciała,
zaburzenia popędu
płciowego i płodności
10. Omów regulację hormonalna gospodarki wapniowej.
Regulacja gospodarki wapniowej w organizmie:
Kalcytonina- obniża poziom wapnia we krwi
obniżenie
odporności
Parathormon- podwyższa poziom wapnia we krwi