Zjawiska ekstremalne na ziemi Gimnazjum Przymierza Rodzin Klasa IP Spis treści • • • • • Powodzie Wulkany Tsunami Cyklony Trzęsienia Ziemi Powodzie GDZIE WYSTĘPUJĄ POWODZIE NA ŚWIECIE? • Olbrzymie powodzie występują w Chinach, Indiach, Bangladeszu • W dolinie Missisipi • W Polsce najczęściej w wezbraniach biegów Wisły i Odry w Karpatach i w Sudetach CO ROBIĆ PODCZAS POWODZI? • • • • • Stale słuchać radia na częstotliwości regionalnej Należy utrzymywać stałą gotowość do ewakuacji Nie poddawać się panice i chaosowi Ostrożnie korzystać z mostów Pamiętać o zakazie picia wody i spożywania żywności, która miała kontakt z woda powodziową Przyczyny powodzi: • • • • • Intensywne opady deszczu Roztopy wiosenne Zatamowanie biegu rzeki przez zatory lodowe czy osuwiska Tsunami Cofka - podwyższenie lustra wody postępujące w górę biegu cieku wodnego • Awarie urządzeń hydrotechnicznych (takich jak: piętrzące wodę tamy, zapory, stopnie wodne) Skutki powodzi: • • • • • Zniszczone domy i gospodarstwa rolne Duże koszty wkładane w odnowę domów mieszkalnych Zanieczyszczenie wód gruntowych Utrata życia ludzi i zwierząt Zniszczenie upraw Największe powodzie w Polsce: • • • • • • 1934r. 1979r. 1982r. 1997r. – Powódź tysiąclecia 2009r. 2010r. Film przedstawiający powódź • http://www.youtube.com/watch?v=XkhTuToY vls Wulkany Przyczyny i skutki wybuchu wulkanu przyczyny: - bardzo duże zanieczyszczenia - magma, która zatyka wszystkie możliwe ujścia - spływy i lawiny błotne - silne parcie gazów - powstawanie ogromnych kotłów - otwór wiertniczy skutki: Gdzie występują na świecie • Wulkany występują na granicach płyt litosfery w miejscach, gdzie następuje wpychanie płyty oceanicznej pod kontynentalną. • np. na zachodnich wybrzeżach obu Ameryk ( Kordyliery i Andy ), przy wschodnim wybrzeżu Azji. Pierścień ognia • Strefa częstych trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych, która otacza Ocean Spokojny Czy grozi nam wulkan w Polsce • • • W Polsce jest kilka ale na szczęście wygasłych wulkanów. Najwyższy Polski wulkan Ostrzyca Proboszczowicka i ma 501 metrów. Żaden wulkan nie grozi nam w Polsce. Co zrobić w czasie erupcji? • Nie panikujcie. • Zamknijcie drzwi i okna. • Połóżcie wilgotne ręczniki w progi drzwi i w miejsca, tam gdzie może dojść do przeciągów. • Okryjcie wrażliwe sprzęty elektryczne i nie odkrywajcie ich dopóki cały pył dookoła nie zostanie posprzątany. • Nie używajcie telefonów, chyba że w sytuacji awaryjnej. • Załóżcie maskę, przytrzymajcie chustkę lub inny materiał na nosie i ustach, okulary ochronne na oczach, jeśli jesteście w strefie opadu Części wulkanu Wezuwiusz Hekla Etna TSUNAMI Tsunami Gdzie występuje tsunami? • Występuje najczęściej w basenie Oceanu Spokojnego Przyczyny • Podwodne trzęsienie ziemi • Podwodny wybuch wulkanu • Osunięcie mas skalnych Czy tsunami można przewidzieć? • Tak można, ale jest to bardzo trudne • Radary mogą ostrzec mieszkańców przed zbliżającym się tsunami. Za ich pomocą można określić siłę, wysokość, przemieszczanie się zjawiska. Skutki • • • • Zniszczenie infrastruktury Śmierć ludzi i zwierząt Zanieczyszczenia Epidemie - Krótka animacja stworzona przez naszą grupę: http://www.youtube.com/watch?v=ITsllTHZD8&feature=em-upload_owner - Inna (lepsza) animacja: http://www.youtube.com/watch?v=SlwZzbGh7Cw Cyklony Cyklon Co to jest cyklon? • • • Wirowy układ wiatrów powstający nad oceanem Powstaje nad oceanem i z czasem przechodzi na ląd Wygląda jak trąba powietrzna Jak powstaje cyklon? Aby cyklon mógł powstać muszą być specjalne warunki: • Temperatura wody w oceanie powinna być wyższa niż 26,5°C • Temperatura i wilgotność powietrza powinny odpowiadać rozwojowi chmur burzowych • Odległość od równika powinna wynosić co najmniej 500 kilometrów Wtedy pod burzowymi chmurami zbiera się dużo ciepłego powietrza i ciśnienie staje się bardzo wysokie, a powietrze zaczyna się poruszać ruchem spiralnym. Występowanie cyklonów Cyklony występują na szerokościach geograficznych między 5 a 20 stopni S lub N. Powstają nad oceanami, ale szybko przemieszczają się nad ląd. Na niebiesko zaznaczono miejsca gdzie często występują cyklony Skutki cyklonu • • • • • • Powodzie Olbrzymie zniszczenia Głód Śmierć ludzi Zanieczyszczenie wód Epidemie Cyklon w Miami http://www.youtube.com/watch?v=DShp7d6yozY Zniszczenia w mieści Gulfport po przejściu cyklonu Katrina Jak się zabezpieczyć? Gdy cyklon uderza należy: • Wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne • Schować się do najsilniejszych części budynku np. w bloku na klatce schodowej lub w domu w piwnicy • Jeśli budynek się rwie trzeba się schować pod stołem lub między materacami i dywanami • Jeśli dzieje się to w czasie jazdy samochodem należy zatrzymać się z dala od drzew i nie wychodzić z samochodu Ciekawostki • Cyklony są nazywane imionami z pierwszymi literami po kolei od A do Z np. cyklon Julia • Cyklony maja wiele regionalnych nazw: huragany, tajfuny, baguio, cordonazo, willy-willy Trzęsienia Ziemi PRZYCZYNY TRZĘSIENIA ZIEMI •Ruchy płyt litosfery: Trzęsienie Ziemi wywołane przez ruchy płyt litosfery nazywamy TEKTONICZNYM. Płyty przemieszczają się poprzez ruchy mas skalnych pod ziemią. Początek trzęsienia, które zaczyna się pod ziemią nazywamy HIPOCENTRUM. Dokładnie nad hipocentrum, na powierzchni ziemi znajduje się, EPICENTRUM. Wybuchy wulkanów poprzez erupcję powodują trzęsienia ziemi. Spadające meteoryty Spadając, meteoryty z dużą siłą uderzają w ziemię, powodując trzęsienie ziemi. •Działalność człowieka: Trzęsienia ziemi są także często spowodowane działalnością człowieka: tąpnięciami wywołanymi działalnością górniczą, wstrząsami wywoływanymi wybuchami (bomb), tworzeniem dużych sztucznych zbiorników wodnych, które zaburzają równowagę mas skalnych. Występowanie trzęsień ziemi • Kalifornia wzdłuż uskoku San Andreas • Zdarzają się też trzęsienia np.: w Skandynawii • Najczęstsze trzęsienia występują w Pacyficznym Pierścieniu Ognia źródło:wiki.wolnepodreczniki.pl Skutki • Rysy i spękania na powierzchni ziemi • Szczeliny (niekiedy głębokością dochodzące do kilkunastu metrów) • Uskoki gruntu ("pocięcie" formy wzgórza na osunięte rzędami bloki skalne) • Poziome przesunięci wzdłuż uskoku • Obrywy (na obszarach górskich) • Zapadliska • Podniesienie wybrzeża i utworzenie klifu (na skutek, albo rzeczywistego podniesienia wybrzeża, albo opadnięcia dna zbiornika wodnego • Odseparowanie części wybrzeża od stałego lądu i utworzenie płycizny • Nieckowate jeziorka (powstałe na skutek zaburzeń wód podziemnych) • Wodospady (powstałe na skutek zatamowania osuwiskiem górnego biegu rzeki) • Jeziora/rozlewiska (na skutek zatamowania biegu rzeki przez osuwisko) • Wysychanie lub "przelanie się" części jeziora (na skutek uskoków gruntu) • Przerwanie biegu rzeki (na skutek powstania szczeliny prostopadłej do nurtu, w której owa rzeka „znika”) • Tsunami • Zjawisko sejszy(swobodnej fali stojącej) na jeziorach i innych zbiornikach wodnych • Zjawisko upłynnienia gruntu (na obszarach podmokłych) • Erupcje wulkanów • Do pośrednich skutków trzęsienia ziemi zaliczyć można niszczycielskie pożary Co zrobić, aby być bezpiecznym? • Wyjdź z pomieszczenia. • Najszybszym sposobem ochrony jest schowanie się pod stół lub wejście we framugę drzwi. • Wieżowce są chronione wielką kulą Zdjęcia Film własny Trzęsienie ziemi w Japonii • https://www.youtube.com/watch?v=Q_wkpXk oXms DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ • Prezentację przygotowała klasa 1P Bibliografia • • • • Wikipedia.pl Losyziemi.pl Deser.pl Okiemprzyrodnika.blogspot.com