Badania przesiewowe w ocenie stanu odżywienia
advertisement
LECZENIE ŻYWIENIOWE DLA ZESPOŁÓW ŻYWIENIOWYCH Kurs pod patronatem POLSPEN. Gdynia, dnia 8.04.2015 Badania przesiewowe w ocenie stanu odżywienia Sylwia Małgorzewicz Katedra Żywienia Klinicznego GUMed Celem oceny stanu odżywienia jest: określenie stopnia i rodzaju niedożywienia, identyfikacja chorych zagrożonych powikłaniami, monitorowanie skuteczności leczenia żywieniowego. Pomiar stanu odżywienia pozwala na ocenę celowości i efektywność wdrożonej terapii żywieniowej Clin Nutr 2003, 22(3). Niedożywienie jest istotnym problemem w praktyce klinicznej • Pacjenci ambulatoryjni 1‐15 % • Pacjenci przebywający w domach opieki 25‐60% • Pacjenci hospitalizowani 35‐65 % Konsekwencje niedożywienia • Częstsze rehospitalizacje • Większa ilość powikłań • Dłuższy pobyt w szpitalu • Większa śmiertelność • Większe koszty leczenia Stan odżywienia rozpoznanie niedożywienia badanie przesiewowe ocena stanu odżywienia Metody rekomendowane do oceny stanu odżywienia przez ASPEN oraz ESPEN Nutr Hosp. 2005;20(4). • „złoty standard”? • SGA Subjective Global Assessment • NRS‐2002 Nutritional Risk Score • Obie skale: ‐identyfikują pacjentów niedożywionych ‐duża zgodność wyników przy zastosowaniu obu skal ‐korelują z poziomem albuminy przewidywalność przydatność rzetelność praktyczność wnioski SGA NRS 2002 ? + zbyteczne informacje +/- (trening) + +/- + subiektywna ocena realny skrining + NRS ‐2002 najlepszym narzędziem? • skuteczność potwierdzona w badaniach klinicznych • udowodniona przydatność w badaniach interwencyjnych • prosty w użyciu (3 pytania) • szybki Związek pomiędzy oceną stanu odżywienia a powikłaniami Nutr Clin Pract,2009;24(2):274‐80. Praxis,2008,11;97(12).Vnitr Lek.2008;54(9):817‐20. • NRS‐2002 lepiej niż SGA koreluje z wystąpieniem powikłań • Związek pomiędzy ilością dni hospitalizacji a liczbą punktów skali NRS‐2002 • Istnieje istotna korelacja pomiędzy stopniem ryzyka niedożywienia (NRS 2002), a śmiertelnością Zalecenia ESPEN dotyczące przesiewowej oceny stanu odżywienia I • Wszyscy pacjenci powinni być zbadani przy przyjęciu do szpitala • Jeśli pacjent jest w grupie ryzyka, powinien być opracowany plan postępowania żywieniowego • Konieczne jest dalsze monitorowanie wyników leczenia (postępowania) • Konieczne jest przekazywanie informacji, gdy pacjent jest kierowany do dalszej opieki Zalecenia ESPEN dotyczące przesiewowej oceny stanu odżywienia II • Badanie przesiewowe jest szybką i prostą metodą możliwą do zastosowania przy przyjęciu pacjenta, badanie to musi odpowiedzieć na pytania: • 1.Jeśli pacjent jest dobrze odżywiony, czy w czasie hospitalizacji może jego stan się zmienić i czy wymaga powtórnego badania? • 2.Czy pacjent jest niedożywiony i wymaga leczenia ? • 3.Czy pacjent jest niedożywiony, ale jego stan wymaga pilnego leczenia przed interwencją żywieniową* ? *(Istnieją trudności w zakwalifikowaniu pacjenta do grupy chorych niedożywionych) Zalecenia NFZ • Subiektywna ocena stanu odżywienia SGA • Ocena ryzyka związanego ze stanem odżywienia (Nutritional risk score, NRS) • Karta kwalifikacji dorosłych do leczenia żywieniowego • Karta leczenia żywieniowego dorosłych Przesiewowa ocena stanu odżywienia Na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2011 r. ze zmianami wprowadzonymi 3 listopada 2011, oraz 6 listopada 2012 po § 5 dodaje się § 5a w brzmieniu: „§ 5a. 1. Świadczeniodawca udzielający świadczeń w trybie hospitalizacji i hospitalizacji planowej, poddaje wszystkich świadczeniobiorców przyjmowanych do leczenia, z wyłączeniem szpitalnego oddziału ratunkowego, przesiewowej ocenie stanu odżywienia (SGA lub NRS 2002– u dorosłych, na siatkach wzrastania u dzieci i młodzieży), zgodnie z zasadami określonymi w „Standardach żywienia pozajelitowego i żywienia dojelitowego” Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego i Dojelitowego lub, w przypadku dzieci, zgodnie z zasadami określonymi przez Polskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego Dzieci. Ocena żywieniowa Ust. 3‐4 uchylone Rozp. MZ 3 list. 2011 2. Świadczeniobiorcy, u których stwierdzono na podstawie oceny, o której mowa w ust. 1, zwiększone ryzyko związane ze stanem odżywienia, powinni być poddani ocenie żywieniowej. 3. Świadczeniodawca udzielający świadczeń w trybie hospitalizacji i hospitalizacji planowej, prowadzący leczenie żywieniowe, jest obowiązany do formalnego powołania zespołu żywieniowego oraz stosowania zasad, o których mowa w ust. 1. 4. W skład zespołu żywieniowego, o którym mowa w ust. 3, wchodzą, co najmniej: lekarz, pielęgniarka, farmaceuta i dietetyk, którzy posiadają zaświadczenia o ukończeniu kursu z zakresu żywienia pozajelitowego i dojelitowego.”; Przesiewowa ocena stanu odżywienia Ust. 1a‐1b Rozp. MZ 6 list. 2012 W § 5a po ust. 1 dodaje się ust. 1a-1c w brzmieniu „1a. U świadczeniobiorców objętych powtarzalną hospitalizacją przesiewowa ocena stanu odżywienia, o której mowa w ust. 1, jest dokonywana w czasie pierwszej hospitalizacji, a następnie nie rzadziej niż co 14 dni. 1b. U świadczeniobiorców poddanych hospitalizacji i hospitalizacji planowej trwającej jeden dzień przesiewowa ocena stanu odżywienia jest dokonywana w przypadku spadku masy ciała w okresie ostatnich 6 miesięcy przekraczającego 5% zwykłej masy ciała. 1c. Przesiewowa ocena stanu odżywienia nie jest dokonywana w oddziałach okulistycznych, otolaryngologicznych, alergologicznych oraz ortopedii traumatologii narządu ruchu, jeżeli hospitalizacja trwa krócej niż 3 dni.” 17 SGA 1/2 18 SGA 2/2 19 Karta Kwalifikacji Dorosłych Do Leczenia Żywieniowego 1/3 Karta Kwalifikacji Dorosłych Do Leczenia Żywieniowego 2/3 Karta Kwalifikacji Dorosłych Do Leczenia Żywieniowego 3/3 Karta leczenia żywieniowego dorosłych Karta Leczenia Żywieniowego Dorosłych 2/3 Karta Leczenia Żywieniowego Dorosłych 3/3 Narzędzia do oceny stanu odżywienia ABCD • Antropometria • Badania laboratoryjne • Clinical assessment (ocena kliniczna) • Dieta ‐ocena
