Diagnostyka astmy oskrzelowej
advertisement
GlaxoSmithKline Pharmaceuticals S.A. al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa, tel. +48 (22) 576 90 00 fax +48 (22) 576 90 01 www.gsk.com.pl www.astma.edu.pl Diagnostyka astmy oskrzelowej Zygmunt Nowacki • ur. 1957 i zamieszka∏y w Krakowie • specjalista pediatrii i alergologii • autor wielu publikacji edukacyjnych z zakresu alergologii i astmy u dzieci Zwi´kszona zapadalnoÊç na choroby alergiczne staje si´ wielkim problemem i wyzwaniem dla ca∏ego Êwiata. Gremia naukowców opracowujà ró˝nego rodzaju programy i wytyczne dotyczàce zapobiegania alergii i astmy. Niniejsze opracowanie rozpoczyna seri´ poradników i jest prze∏o˝eniem wytycznych opracowaƒ naukowych*, a tak˝e moich w∏asnych obserwacji i doÊwiadczeƒ zawodowych na j´zyk praktycznych uwag, którymi mogà kierowaç si´ rodzice. Edukacja rodziców, którzy na codzieƒ opiekujà si´ dzieçmi chorujàcymi na astm´, jest jednym z najwa˝niejszych zadaƒ w programie prewencji tej choroby. Wiedza z zakresu alergologii spopularyzowana wÊród tej grupy rodziców jest nieodzownym elementem procesu leczenia i w znacznym stopniu u∏atwia wzajemne porozumiewanie si´ w relacji pacjent-rodzic-lekarz alergolog, a tym samym stanowi podstaw´ sukcesu w procesie diagnostyczno-leczniczym. Mam nadziej´, ˝e lektura ta przyczyni si´ do u∏atwienia komunikacji mi´dzy lekarzem alergologiem, a rodzica- mi dzieci z chorobami alergicznymi, a tym samym przyczyni si´ do skuteczniejszych dzia∏aƒ profilaktycznych. *1. Âwiatowa strategia rozpoznania, leczenia i prewencji astmy. Na podstawie raportu NHLBI/WHO 1995 uaktualnione 2002, 2003, 2004 2. Alergiczny nie˝yt nosa i jego wp∏yw na astm´. Raport ARIA 2002 Diagnostyka astmy oskrzelowej Wst´pne rozpoznanie astmy oskrzelowej ustala si´ na podstawie objawów klinicznych. Nawracajàce Êwisty (dêwi´ki o wysokiej cz´stotliwoÊci pojawiajàce si´ w fazie wydechu), nawracajàce trudnoÊci w oddychaniu, kaszel wyst´pujàcy w godzinach nocnych, uczucie ucisku w klatce piersiowej sà objawami wyst´pujàcymi najcz´Êciej w astmie oskrzelowej. DolegliwoÊci te pojawiajà si´ lub nasilajà pod wp∏ywem infekcji wirusowych lub bakteryjnych uk∏adu oddechowego, kontaktu z alergenami (np. sierÊç kota, roztocza kurzu domowego, pleʃ, py∏ki traw itp.), po du˝ym wysi∏ku, pod wp∏ywem emocji, w kontakcie z silnymi zapachami, dymem, areo- zolami, a tak˝e przy zmianach temperatury. U ludzi doros∏ych czynnikiem mogàcym wyzwalaç objawy astmy sà równie˝ niektóre leki np. zawierajàce kwas acetylosalicylowy. W celu potwierdzenia rozpoznania wst´pnego lekarz zleca wykonanie badania czynnoÊciowego uk∏adu odde- chowego czyli spirometri´. Spirometria to s∏owo pochodzàce z ∏aciny, oznaczajàce pomiar oddychania. Trudno by∏oby sobie dzisiaj wyobraziç, ˝e lekarz internista leczy chorob´ nadciÊnieniowà bez pomiaru ciÊnienia krwi. Równie oczywistym jest fakt, ˝e lekarz w poradni alergologicznej lub pneumonologicznej korzysta z badania spirometrycznego, które jest warunkiem rozpoznania i prawid∏owego leczenia najcz´stszej choroby przewlek∏ej wieku dzieci´cego jakà jest astma. Badanie to mierzy sk∏adowe obj´toÊci powietrza w p∏ucach podczas oddychania, a tak˝e szybkoÊç przep∏ywu powietrza przez drogi oddechowe w trakcie wdechu i wydechu. Dane, które lekarz otrzymuje na tzw. wykresie, czyli wyniku badania czynnoÊciowego sà odpowiednio przeliczane do norm p∏ci, wieku, wagi i wzrostu. W Polsce najcz´Êciej u˝ywamy skrótów angiel- skich w celu ujednolicenia i usystematyzowania tych danych. Ocena objawów opisywanych przez pacjenta jako dusznoÊç, czy „Êwiszczàcy” oddech mo˝e byç po pierwsze niedok∏adna, a po drugie subiektywna. Ocena objawów poparta dodatkowo badaniem czynnoÊciowym daje lekarzowi badaƒ czynnoÊciowych mierzà bardzo wiele parametrów. mo˝liwoÊç obiektywizacji stopnia ci´˝koÊci choroby. Urzàdzenia do wykonywania W astmie oskrzelowej najprzydatniejsze pomiary to FEV1 i FVC, a tak˝e PEF i i tzw. MEF-y: 25%, 50%, 75%. Pomiary te bardzo cz´sto analizowane sà wspól- nie i w monitorowaniu choroby sà nieocenione. U niemowlàt i ma∏ych dzieci wykonywanie badaƒ czynnoÊciowych jest niemo˝liwe w warunkach przychodni, technik´ wykonywania badania, jak równie˝ sposób notowania wyników. samego wykonywania badania i stàd te˝ ka˝dorazowo przy wizycie lekarz powinien skontrolowaç zarówno choroby i czy jest on adekwatny do ustalonego schematu leczenia. Zdarzajà si´ b∏´dy zwiàzane z technikà dziecko jest prawid∏owo leczone, czy ma cz´ste zaostrzenia, czy lekarz prawid∏owo ustali∏ stopieƒ ci´˝koÊci zapisuje si´ na specjalnych diagramach. Powstajàca krzywa pozwala lekarzowi odpowiedzieç na pytanie, czy i umo˝liwia ocen´ stopnia nasilenia dusznoÊci w warunkach domowych. Wyniki badania pikflometrycznego bardzo wa˝ny element zarówno w ustalaniu skutecznej terapii jak i w efektywnym leczeniu zaostrzeƒ wielokrotnie w ciàgu dnia. Badanie to mo˝e stanowiç zarówno dla rodziny dziecka chorego jak i dla lekarza Niewàtpliwà jego zaletà jest tak˝e ∏atwoÊç wykonania za pomocà prostego urzàdzenia w domu, nawet towego przep∏ywu wydechowego). Badanie pikflometryczne (PEFR) mo˝na wykonywaç ju˝ u 3-4 latków. przep∏yw wydechowy). Parametr ten mierzony jest przez urzàdzenia zwane pikflometrami (miernik szczy- przeciw danym alergenom. Dziecko otrzymuje „tytu∏” atopika tylko wtedy, gdy lekarz wykrywa swoiste przeciwcia∏a z klasy IgE skierowane terminu „atopia i atopowy” do opisu predyspozycji danego pacjenta, a nie w celu opisywania danej choroby. alergeny roztoczy kurzu domowego, alergeny sierÊci, py∏ków traw czy drzew. Lekarze najcz´Êciej u˝ywajà predyspozycj´ do produkowania przeciwcia∏ klasy IgE w odpowiedzi na niskie dawki alergenów takich jak np. Bardzo wa˝nà definicjà dla zrozumienia mechanizmów alergicznych jest atopia. Wg definicji oznacza rodzinnà anizmy immunologiczne. gajàcy od normy sposób reagowania. Alergia jest wi´c reakcjà nadwra˝liwoÊci zapoczàtkowanà przez mech- Termin alergia pochodzi od s∏owa alonargon (z greckiego) co znaczy zmienny, odbie- a szczególnie u ludzi w wieku podesz∏ym cz´Êciej wyst´puje astma niealergiczna. schorzeniem niealergicznym. U dzieci dominuje astma alergiczna. U ludzi doros∏ych, wykonywane jest po to, aby okreÊliç, czy astma ma pod∏o˝e alergiczne, czy te˝ jest W diagnostyce astmy badaniem wspomagajàcym sà testy alergiczne. Badanie to Nie ma niestety metody, która pozwala∏aby wskazaç dzieci, u których w przysz∏oÊci objawy astmy rozwinà si´, gabinetu czy te˝ szpitala. Badania takie mo˝na wykonaç jedynie w specjalistycznych klinikach. W takich przy- Przyk∏ad: dziecko podejrzewamy o alergi´. Wykonujemy mu testy skórne. Wynik dodatni np. dla roztoczy Badanie spirometryczne jest badaniem wskazujàcym na aktualny stan uk∏adu odde- padkach rozpoznanie astmy stawia si´ po wykluczeniu innych schorzeƒ jako przyczyny dolegliwoÊci kurzu domowego oznacza, ˝e dziecko ma przeciwcia∏a z grupy IgE, skierowane przeciwko roztoczom a u których objawy te zaniknà. Astma oskrzelowa najcz´Êciej wspó∏istnieje z alergicznym nie˝ytem nosa, zwiàzanych z uk∏adem oddechowym. Najcz´Êciej w takich sytuacjach wykonuje si´ rtg klatki piersiowej, usg kurzu domowego. Taki wynik daje dziecku „tytu∏” atopika. chowego. Powinno byç wykonywane i oceniane równoczeÊnie z badaniem fizykalnym serca, badania wykluczajàce refluks ˝o∏àdkowo-prze∏ykowy oraz inne badania wykluczajàce schorzenia Jednak dodatni wynik testu nie jest dowodem na chorob´. Dopiero powiàzanie objawów chorobowych, a rzadziej z atopowym zapaleniem skóry. Wykazano jednak, ˝e niektóre czynniki (alergia, wywiad rodzinny o podobnym do astmy oskrzelowej obrazie klinicznym. Badanie rtg wykonywane jest w celu wykrycia innych testów alergicznych i innych badaƒ mo˝e w ca∏okszta∏cie zaowocowaç rozpoznaniem choroby aler- przez lekarza prowadzàcego. Pomiar ten jest trudny do wykonania u dzieci m∏odszych, chorób ni˝ astma lub te˝ w celu wykluczenia ewentualnych powik∏aƒ tej choroby. Na podstawie rtg klatki pier- gicznej. Wynik testów skórnych lub z surowicy krwi nie ma zwiàzku ze stopniem ci´˝koÊci - chorujàcy cz∏onkowie rodziny na astm´ i alergi´, nara˝enie na dym tytoniowy i silne alergeny) sà czynnikami siowej nie mo˝na rozpoznaç astmy. W nast´pnym etapie wprowadza si´ tak zwane ci´˝koÊci astmy u dzieci starszych i ludzi doros∏ych ustala si´ na podstawie cz´stoÊci udaje si´ wykonaç u dzieci w wieku od 6-8 roku ˝ycia. Do codzie-nnego monitorowania leczenie próbne, którego skutecznoÊç potwierdza rozpoznanie astmy. Leczenie objawów oraz badaƒ czynnoÊciowych lub/i badania PEFR. U niemowlàt i ma∏ych ryzyka dla tych chorób. próbne nie powinno trwaç d∏u˝ej ni˝ kilka tygodni. Âwisty cz´sto stanowià objaw dzieci stopieƒ ci´˝koÊci astmy ustala si´ wy∏àcznie na podstawie objawów i badania dziecka chorego na astm´ wykorzystywany jest równie˝ parametr PEFR (szczytowy infekcji wirusowej, utrzymujà si´ tylko w okresie wczesnego dzieciƒstwa i w takich lekarskiego. astmy. Stopieƒ przypadkach nie prowadzà do rozwoju astmy oskrzelowej. Jednak ma∏e dzieci, u których podstawowym problemem sà pojawiajàce si´ Êwisty w trakcie infekcji wirusowych uk∏adu oddechowego, powinny byç obserwowane i diagnozowane pod kàtem astmy oskrzelowej. Dlaczego? U mojego syna lekarz rozpozna∏ astm´ - wariant kaszlowy. Pomimo stosowania leków typu Serevent, Budesonid objawy nadal si´ utrzymujà. Dlaczego? Wariant kaszlowy astmy jest schorzeniem wyst´pujàcymi stosunkowo rzadko. Bardzo cz´sto jest mylony z innymi chorobami, których objawy sà bardzo podobne. Tu mo˝na wymieniç dwie choro- by o podobnych objawach kaszlowych: zapalenie przewlek∏e zatok obocznych nosa, gdzie Êciekajàca wydzielina z zatok po tylnej Êcianie gard∏a powoduje napady kaszlu, a tak˝e o refluksie ˝o∏àdkowo-prze∏ykowym. Je˝eli w wyniku zastosowanego leczenia, o którym pani wspomnia∏a, nie nastàpi∏a poprawa, to proponowa∏bym diagnostyk´ laryngologicznà, a nast´pnie diagnostyk´ u gastroenterologa. U mojej córki wyst´pujà napady dusznoÊci, g∏ównie w nocy. Podaj´ jej wtedy Ventolin. Nazajutrz lekarz stwierdza stan ogólny dobry, bez zmian os∏uchowych. Jestem zaniepokojona, bo leczenie nie zmniejsza cz´stoÊci wyst´powania napadów nocnych. Dlaczego? Wyst´powanie dolegliwoÊci w nocy jest jednà z charakterystycznych cech astmy oskrzelowej. Zwi´kszone zapotrzebowanie na leki rozkurczowe typu Ventolin lub Berotec lub Salbutamol oraz zaburzenia snu, Êwiadczà β 2-mimetyków o tym, i˝ astma u pani córki jest êle kontrolowana, a tym samym niestabilna. Prawdopodobnie nale˝y zmieniç leczenie zwi´kszajàc dawki sterydów wziewnych, a byç mo˝e dodajàc leki z grupy o przed∏u˝onym dzia∏aniu (np. Serevent). Prawid∏owo ustawione leczenie powinno zwi´kszyç komfort ˝ycia pani dziecka, a wi´c napady nocne powinny ustàpiç. Nale˝a∏oby sprawdziç obiektywnymi pomiarami, jak wyglàda taki napad dusznoÊci u córki, a nast´pnie zweryfikowaç leczenie. Jaki rodzaj astmy zawodowej jest w Polsce najcz´stszy? W Polsce dominuje astma na py∏ màczny, wyst´pujàca np. u piekarzy, a tak˝e astma zwiàzana z nara˝eniem na alergeny zwierz´ce, np. u pracowników majàcych kontakt ze zwierz´tami. Prawdziwym problemem ostatnich czasów sta∏a si´ astma na lateks. Coraz wi´cej jest pacjentów, u których wyst´pujà objawy dusznoÊci zwiàzane z lateksem. Sà to g∏ównie pracownicy s∏u˝by zdrowia, a tak˝e wszystkie te miejsca pracy, gdzie nara˝enie na kontakt z lateksem jest doÊç du˝e. jak nadreaktywnoÊç oskrzeli utrzymuje si´ przez ca∏e ˝ycie . ˝e proces astmatyczny nigdy nie wygasa ca∏kowicie, a zjawisko tak charakterysty czne dla astmy i alergiczny w okresie rozwojowym albo zanika, albo pojawia si´ wieloletnia remisja.Z kolei jest wiele poglàdów, Badania statystyczne potwierdzajà klinicznà obserwacj´, ˝e u pewnej cz´Êci dzieci proces astmatyczny Jaka jest szansa, by w okresie rozwojowym u mojej córki ustàpi∏a astma oskrzelowa? domowych i zewnàtrzpochodnych powinien doprowadziç do odkrycia alergenu dominujàcego, który wszystkich potencjalnych alergenów. Bardzo dok∏adnie zebrany wywiad alergologiczny na temat alergenów Jest to ma∏o prawdopodobne. Testy skórne zwykle wykonywane zestawami podstawowymi nie zawierajà ca∏kowite jest bardzo wysokie. Czy mo˝e to byç astma niealergiczna? U mojego syna wyst´pujà napady dusznoÊci. W testach skórnych nie wykryto ˝adnego alergenu, ale IgE Mój 2-letni syn ma rozpoznanà astm´ oskrzelowà. Teraz ma byç dodatkowo diagnozowany w kierunku prowokacyjne. testach skórnych lub IgE specyficznym z krwi, a w wyjàtkowych sytuacjach dodatkowo wykonujemy próby powoduje dusznoÊci u Pani dziecka. Potwierdzenia alergenu dominujàcego poszukujemy w dodatkowych refluksu. Dlaczego? mo˝e byç czynnikiem przyczynowym astmy oskrzelowej. Zdarza si´ równie˝, ˝e objawy refluksu imitujà astm´ ˚adnym badaniem laboratoryjnym nie mo˝na zdiagnozowaç astmy aspirynowej. Jedynie doustna próba W jaki sposób diagnozuje si´ astm´ aspirynowà. Jakie nale˝y wykonaç badania laboratoryjne? Refluks ˝o∏àdkowo-prze∏ykowy mo˝e byç dodatkowym czynnikiem zaostrzajàcym astm´ lub sam w sobie oskrzelowà. Dlatego, je˝eli takie podejrzenie wystàpi∏o, doradzam diagnostyk´. Czy spotka∏ si´ Pan w swojej praktyce lekarskiej z takà sytuacjà, ˝e testy skórne wychodzà ujemnie, ale donosowà, jednak jest ona mniej wiarygodna ni˝ próba doustna. takà przeprowadza si´ tylko w warunkach klinicznych. Poza szpitalem mo˝na wykonaç prób´ prowokacyjnà prowokacyjna, która jest tzw. z∏otym standardem diagnostycznym, mo˝e jà potwierdziç lub wykluczyç. Prób´ objawy kliniczne ewidentnie sugerujà, ˝e dany czynnik powoduje napady dusznoÊci ? jàcym elementem w takich wàtpliwych sytuacjach jest tzw. próba prowokacyjna. Jest ona z∏otym standardem Obserwacje kliniczne zdecydowanie potwierdzajà takà mo˝liwoÊç, jednak na obec- Czy dziecko mo˝e uczuliç si´ ju˝ w ˝yciu ∏onowym? Nie znam szczegó∏ów, bo pytanie jest doÊç ogólne, ale dla mnie i dla wielu innych alergologów rozstrzygadiagnostycznym w alergologii, wykonywanym tylko w klinikach alergologicznych. Niestety kontakt z silnym alergenem jakim jest sierÊç konia, wczeÊniej czy Testy nie wykaza∏y alergii na sierÊç konia. Czy mo˝e uprawiaç ten sport? Moja córka ma astm´ oskrzelowà i alergiczny nie˝yt nosa . Bardzo chcia∏aby jeêdziç konno. Alergiczny nie˝yt nosa bardzo cz´sto poprzedza astm´ lub z nià wspó∏istnieje. Jak choroba poprzedza najcz´Êciej astm´? znacznie powa˝niejszych stanów chorobowych p∏uc. Rozpoznanie astmy na podstawie zdj´cia RTG czyli Sàdz´, ˝e lekarze zlecali te badania obawiajàc si´ powik∏aƒ, np. odoskrzelowego zapalenia p∏uc lub czasem badanie? Wielokrotnie wykonywano mi RTG klatki piersiowej. Czy w astmie powinienem mieç wykonywane takie przed alergizacjà. sposób dzia∏ajà mechanizmy immunologiczne torujàce lub zabezpieczajàce p∏ód nym etapie wiedzy medycznej w tym zakresie nie ma jeszcze pewnoÊci, w jaki póêniej przyniesie reakcj´ alergicznà. Dlatego odradzam ten sport. uwidocznienie zmian charakterystycznych dla astmy oskrzelowej jest niemo˝liwe. Natomiast techniki nowoczeÊniejsze, jak tomografia komputerowa o wysokiej rozdzielczoÊci zwana HRCT, pozwala na uwidocznienie zmian charakterystycznych dla astmy. Pami´taç nale˝y jednak, ˝e podczas wykonywania tomografii komputerowej, pacjent otrzymuje znacznie wi´kszà dawk´ promieniowania RTG i dlatego badanie to powinno byç zarezerwowane dla wyjàtkowo trudnych sytuacji klinicznych. Nie nale˝y wykonywaç go w rutynowej diagnostyce astmy. nie jest uczulony na jad pszczo∏y. Je˝eli jest, to jedynà skutecznà metodà leczenia goràco polecam diagnostyk´ alergologicznà, która poka˝e, czy syn jest czy, Sàdz´, ˝e by∏a to reakcja ogólna na jad owadów b∏onkoskrzyd∏ych, dlatego Czy nale˝y to traktowaç jako objaw astmy? U mojego syna chorego na astm´ oskrzelowà wystàpi∏a dusznoÊç po u˝àdleniu przez pszczo∏´. ci´˝koÊci astmy. paso˝ytnicze , wirusowe, nowotworowe. W ˝aden sposób poziom tych przeciwcia∏ nie przek∏ada si´ na stopieƒ grupy. Przeciwcia∏a IgE odgrywajà rol´ w chorobach alergicznych a tak˝e w wielu innych jak np. choroby Wysoki poziom przeciwcia∏ z grupy IgE jest dowodem na podwy˝szenie iloÊci wyst´pujàcych przeciwcia∏ z tej Czy wysoki poziom IgE ca∏kowitego Êwiadczy o nasileniu astmy? nale˝y podjàç w przypadku u˝àdlenia, czyli posiadaç dok∏adnà instrukcj´ pisemnà wraz z identyfikatorem, pszczo∏y. Pacjent uczulony powinien zostaç dok∏adnie poinstruowany, jakie dzia∏ania alergiczna, czy niealergiczna. RównoczeÊnie dowiadujemy si´ o wyst´powaniu alergii na dany alergen. Testy skórne wykonuje si´, aby okreÊliç mechanizm choroby, czyli odpowiedzieç na pytanie: czy astma jest Po co wykonuje si´ testy skórne w astmie oskrzelowej ? jest immunoterapia swoista na jady owadów b∏onkoskrzyd∏ych - w tym wypadku a tak˝e stale nosiç przy sobie odpowiednie leki, które nale˝y podaç w przypadku u˝àdlenia. mleko i czekolada. Czy nale˝y wyeliminowaç te produkty z jad∏ospisu syna? Mój 12 letni syn choruje na astm´ oskrzelowà. W wykonanych testach skórnych dodatnio wysz∏o jajko, kurzu domowego majà dolegliwoÊci jesienià i zimà. w testach na trawy objawy powinny wyst´powaç w okresie pylenia traw (V-VII), dzieci uczulone na roztocza nianiu czynników ( alergenów) wyzwalajàcych napady astmy oskrzelowej. Na przyk∏ad u dziecka uczulonego Powiàzanie tych informacji z wywiadem lekarskim, oraz badaniem fizykalnym mo˝e pomóc nam w ujaw- Testy skórne nie mogà byç wyk∏adnià aktualnie istniejàcej alergii pokarmowej u danego pacjenta. Âwiadczà one tylko o uczuleniu, ale czy rzeczywiÊcie któryÊ z tych alergenów jest aktywny? O tym decyduje próba eliminacji i prowokacji tzn. taka, ˝e po wyeliminowaniu np. czekolady ust´pujà objawy, a po ponownym spo˝yciu wracajà. W przypadku pani syna wydaje si´ ma∏o prawdopodobne, aby alergeny pokarmowe by∏y jeszcze aktywne i wywo∏ywa∏y napady dusznoÊci. Moim zdaniem eliminacja na podstawie jedynie testów w tym przypadku nie ma sensu . Mój doros∏y syn ma dolegliwoÊci zwiàzane z pyleniem drzew. Dlaczego w jednym roku ma bardzo du˝e dolegliwoÊci, w nast´pnym mniejsze, a czasem prawie ˝adne? Najwa˝niejszym elementem wywo∏ujàcym objawy w alergii py∏kowej jest st´˝enie ziaren py∏ków w 1m3 powietrza. Je˝eli jest ich powy˝ej 50 w m3 powietrza objawy chorobowe wyst´pujà w∏aÊciwie u wszystkich osób uczulonych. Nale˝a∏oby wspomnieç jeszcze o zjawisku tzw. gruntowania, czyli dzia∏aniu pewnych substancji, które uszkadzajàc Êluzówk´ nosa, powodujà jej wi´ksze nara˝enie na alergen i reakcj´ alergicznà nawet przy mniejszych iloÊciach py∏ków. Istnieje te˝ zwiàzek dolegliwoÊci z pogodà. Im bardziej s∏oneczna i ciep∏a wiosna, tym wi´ksze dolegliwoÊci, a przy deszczowej pogodzie dolegliwoÊci sà mniejsze. Co ile miesi´cy nale˝y wykonywaç spirometri´? Badanie to powinno byç wykonywane przy ka˝dej wizycie lekarskiej. Co w astmie uczula najcz´Êciej? Najcz´Êciej uczulajà roztocza kurzu domowego, sierÊç zwierzàt ( kot, Êwinka morska, pies, koƒ itp.), py∏ki traw, drzew i chwastów, pleʃ domowa. Mój syn choruje na astm´ oskrzelowà. Czy musz´ mu kupowaç pikflometr? Monitorowanie szczytowego przep∏ywu wydechowego (PEFR) jest zalecane, je˝eli stopieƒ ci´˝koÊci astmy jest umiarkowany lub ci´˝ki. Czasami lekarz zaleca monitorowanie PEFR w fazie diagnostycznej astmy lub gdy wyst´pujà ci´˝kie zaostrzenia choroby. Które badania nale˝y wykonywaç zawsze w astmie oskrzelowej? W ka˝dym stopniu ci´˝koÊci choroby zalecane jest badanie czynnoÊciowe uk∏adu oddechowego - spirometria. W celu okreÊlenia mechanizmu choroby u dzieci wykonujemy testy skórne lub z surowicy krwi. W astmie ci´˝kiej i umiarkowanej powinno si´ wykonaç choç jeden raz badanie rtg klatki piersiowej. Ile razy dziennie moja córka powinna u˝ywaç pikflometru ? Pomiaru powinno dokonywaç si´ 2 razy dziennie w godzinach 7:00-8:00 i 16:00-17:00. Ka˝dorazowo po 3 - krotnym wykonaniu pomiaru odnotowuje si´ najlepszy wynik. Jest sprawà oczywistà, ˝e pomiar wykonuje si´ równie˝ przy pojawieniu si´ pierwszych objawów Êwiadczàcych o rozpoczynajàcym si´ zaostrzeniu choroby. Jak cz´sto nale˝y wykonywaç RTG p∏uc w astmie oskrzelowej ? W astmie przewlek∏ej, ci´˝kiej i umiarkowanej powinno wykonaç si´ zdj´cie choç raz na poczàtku fazy dia-gnostycznej. Badanie rtg wykonujemy równie˝ w celu wykluczenia ewentualnych powik∏aƒ np. zapalenia p∏uc. Czy dziecko chorujàce na astm´ mo˝e piç mleko ? Je˝eli mleko nie jest czynnikiem wyzwalajàcym napady astmy, to nie ma wskazaƒ do eliminowania go z diety dziecka.
