Gini index: G=A/(a+b) Indeks Gini`ego jest najpopularniejszą miarą

GINI INDEX: G=A/(A+B)
Indeks Gini’ego jest najpopularniejszą miarą nierówności. Przyjmuje on wartości od 0 (równość kompletna) do 1 (nierówność
kompletna – wszystkie dobra w rękach jednej osoby).
Index Gini’ego jest często wykorzystywany w ekonometrii do liczbowego wyrażania nierównomiernego rozkładu dóbr, w
szczególności nierównomiernego rozkładu dochodu(np. Gospodarstw domowych).
MIARY UBÓSTWA
 Relatywna granica ubóstwa, np. poniżej 50% przeciętnego dochodu w kraju. Jest ona nieco zawodna, szczególnie w krajach
zamożnych. Ponadto, nie nadaje się ona do porównywania krajów między sobą.
 Bezwzględna granica ubóstwa, oparta np. o minima socjalne – równa koszykowi dóbr i usług niezbędnych do życia.
 Procent populacji żyjącej poniżej 1$(2$) dziennie (PPP)
 Luka ubóstwa, czyli przeciętna odległość od granicy ubóstwa części populacji znajdującej się poniżej tej granicy.
WSPÓŁCZYNNIK DYSPERSJI DECYLOWEJ
D = konsumpcja najbogatszych 10% społeczeństwa / konsumpcja najbiednejszych 10% społeczeństwa
HDI - HUMAN DEVELOPMENT INDEX
Wskaźnik Rozwoju Społecznego , czasem tłumaczone jako Wskaźnik Rozwoju Ludzkiego – miernik opisujący efekty w zakresie
społeczno-ekonomicznego rozwoju poszczególnych krajów. Wskaźnik wylicza się na podstawie:
• Oczekiwanej długości życia;
 Ogólnego współczynnika skolaryzacji brutto(dla wszystkich poziomów nauczania);
• Wskaźnika umiejętności pisania i czytania ze zrozumieniem;
• PKB per capita w USD, liczonego według parytetu nabywczego waluty (PPP $);
• liczba łóżek szpitalnych na 1000 mieszkańców.
HPI – HUMAN POVERTY INDEX
HPI-1 (DLA KRAJÓW ROZWIJAJĄCYCH SIĘ) – wskaźnik mierzy ubóstwo w krajach rozwijających się. Wartość wskaźnika określają min:
 Procent ludności, co do którego spodziewany jest zgon przed 40. rokiem życia;
 Odsetek dorosłych analfabetów;
 Procent ludzi bez dostępu do nieskażonej wody;
 Odsetek dzieci do 5.roku życia z niedowagą.
HPI 2 (DLA WYBRANYCH KRAJÓW OECD) – wskaźnik mierzy ubóstwo w krajach wysoko rozwiniętych. Wartość wskaźnika określają:
• Odsetek ludności, co do której spodziewany jest zgon przed 60. rokiem życia;
• Odsetek dorosłych, nie umiejących posługiwać się słowem pisanym w stopniu przynajmniej dostatecznym;
• Odsetek ludności żyjący poniżej granicy ubóstwa(50% średnich dochodów);
• Odsetek długoterminowo bezrobotnych.
KRZYWA LORENZA*(SKUMULOWANY DOCHÓD X SKUMULOWANA LICZEBNOŚĆ)
Krzywa Lorenza jest często wykorzystywana w ekonometrii do opisywania stopnia nierówności dystrybucji dochodów w
społeczeństwie. Krzywa nachylona pod kątem 45 stopni przedstawia równomierny rozkład dochodów w społeczeństwie.
TERMS OF TRADE – WARUNKI WYMIANY
Wskaźnik wykorzystywany w ocenie opłacalności handlu zagranicznego, wyrażający zachodzącą w danym okresie zmianę
cen(ilości) dóbr eksportowanych w stosunku do zmiany cen(ilości) dóbr importowanych.
Poziom ToT większy od jedności oznacza poprawę efektywności handlu zagranicznego, mniejszy od jedności – jej pogorszenie.
CENOWE TOT
Tc = (DtEX/DtIM) / (DoEX/DoIM)
D – przeciętne ceny, O – okres bazowy, t – okres bieżący.
ILOŚCIOWE TOT
Ti = (QtEX/QtIM) / (QoEX/QoIM)
Q – przeciętne ilości towarów eksportowanych/importowanych
JEDNOCZYNNIKOWE TOT
Tjcz = Tc * Zx
Zx – zmiana wydajności pracy w sektorze eksportowym w czasie t do 0.
DWUCZYNNIKOWE TOT
Tdcz = Tc * (Zx / Zm)
Zm – zmiana wydajności w sektorze zastępującym import.
HANDEL MIĘDZYGAŁĘZIOWY*
HANDEL WEWNĄTRZGAŁĘZIOWY*
ma miejsce wtedy gdy kraj jednocześnie eksportuje i importuje produkty wytworzone w tej samej gałęzi. Przyczyny:
• postępujące procesy różnicowania się dóbr finalnych i dywersyfikacji popytu,
• podobieństwo gustów konsumentów,
• podobieństwo cen czynników produkcji,
• brak przeszkód w handlu międzynarodowym,
(jaki współczynnik w krajach wysoko rozwiniętych)
CYKL ŻYCIA PRODUKTU VERNONA
(analiza wykresu)
KORZYŚCI SKALI*
(wykres)
CŁA
CŁA WYCHOWAWCZE - są nakładane na towary wybranej gałęzi produkcji, które w początkowym okresie działalności otoczone są
przez państwo protekcyjną ochroną ceł. Ochrona ta maleje w miarę upływu czasu, aż do całkowitego zaniku.
CŁA PROTEKCYJNE - mają charakter stały i są nakładane na towary importowane w celu podwyższenia ich ceny do poziomu cen
towarów wytwarzanych w kraju. Mają one na celu przede wszystkim ograniczenie importu określonych towarów. Władze
państwowe uznają, że towary te powinny być wytwarzane w kraju mimo, że koszty produkcji krajowej są wyższe od kosztów
produkcji zagranicznej.
CŁA PROHIBICYJNE(ZAPOROWE) - cła te są wyjątkowo wysokie i zmierzają do stworzenia bariery dla importu wybranych towarów.
Władze państwowe ustanawiają cła zaporowe chcąc zapobiec importowi określonych towarów.
CŁA ANTYDUMPINGOWE – stosowane są w odniesieniu do importu towarów z takich krajów, które uprawiają w handlu
międzynarodowym dumping, a więc sprzedają towary po cenie niższej od kosztu wytworzenia ich w kraju importującym.
Dumping jest uprawiany celem doprowadzenia do bankructwa producentów krajowych i opanowania danego rynku zbytu.
CŁA ANTYDYSKRYMINACYJNE – mają wyraźnie odwetowy charakter i stosowane są w odniesieniu do importu towarów z takich
krajów, które dyskryminują eksport rozpatrywanego kraju.
CŁA ANTYPREMIOWE – są stosowane w odniesieniu do importu towarów z takich krajów, które subsydiują eksport danych dóbr.
CŁO OPTYMALNE – W przypadku gdy duży(posiadający
wpływ na światowy popyt na dane dobro) kraj wprowadzi cła importowe na
dany produkt, jego popyt spadnie, pociągając za sobą w konsekwencji ogólnoświatowy spadek popytu na dany produkt.
Wynikiem spadku popytu obniżeniu ulegnie światowa cena towaru, co w efekcie pozwoli danemu dużemu krajowi zaspokoić
swój popyt po niższych cenach, bo stanowić będzie dla niego dodatkowy zysk. Wartość cła maksymalizującą taki zysk nazywamy
cłem optymalnym.
TWIERDZENIE HECKSCHERA-OHLINA
Kraj będzie eksportował te towary, do wytworzenia których zużywa się relatywnie dużo czynnika produkcji w danym kraju
obfitego, a sprowadzał z zagranicy towary, których produkcja wymaga relatywnie dużo czynnika produkcji w danym kraju
rzadkiego.
PARADOKS LEONTIEFA
Stanowiący zaprzeczenie twierdzenia Heckschera-Olina paradoks zwracający uwagę na fakt, iż po II Wojnie Światowej Stany
Zjednoczone, będąc krajem relatywnie bogatym w kapitał, eksportowały więcej dóbr pracochłonnych aniżeli kapitałochłonnych,
importując jednocześnie głównie dobra kapitałochłonne.
Paradoks próbowano wytłumaczyć na trzy sposoby:
• Amerykanie generowali duży popyt na dobra kapitałochłonne, musieli je zatem importować.
• Cła stosowane przez USA i inne kraje prowadziły do wspomnianych wyżej anomalii.
• Dostrzegano występowanie również innych czynników wytwórczych – technologię, kapitał ludzi i ziemię. Ich uwzględnienie
wykazywało, że USA eksportują najwięcej towarów, wymagających kapitału ludzkiego i technologii.
INWESTYCJE ZAGRANICZNE
POŚREDNIE(PORTFELOWE) – zakup zagranicznych papierów wartościowych celem osiągania zysków(odsprzedaż lub/i dywidendy)
BEZPOŚREDNIE(BIZ) – firma zagraniczna powołuje firmę w kraju goszczącym, lub przejmuje kontrolę, bądź wywiera wpływ na
zarządzanie firmą w nim funkcjonującą. Korporacje podejmują inwestycje zagraniczne, aby lepiej wykorzystywać swą przewagę
kapitałową i technologiczną, aby przedłużać cykl życia produktów oraz aby zmaksymalizować korzyści lokalizacji i internalizacji.
Konsekwencje BIZ dla krajów macierzystych – możliwość efektywnego wykorzystania kapitału(uzyskania wyższej renty
kapitałowej), możliwy spadek zatrudnienia.
Konsekwencje BIZ dla krajów goszczących – przypływ nowych technologii, kapitału i wiedzy, wzrost konkurencji na rynku dóbr,
usług i czynników produkcji, wzrost wymagań wobec przedsiębiorstw lokalnych.
WOLNY HANDEL CZY PROTEKCJONIZM?
KORZYŚCI SKALI - korzyści z produkcji masowej, charakteryzujące się malejącym kosztem jednostkowym(przeciętnym).
BILANS PŁATNICZY – zestawienie transakcji i sald pomiędzy rezydentami danego kraju i rezydentami zagranicznymi.
Cykl życia produktu – pojęcie z teorii marketingu oznaczające okres, w którym produkt jest obecny na rynku. Innymi słowy jest to
rynkowy cykl życia produktu.
Cykl ten składa się z czterech faz:
• wprowadzenie
Wprowadzenie produktu na rynek. Informowanie klientów o pojawieniu się na rynku. Kilka strategii:
Szybkie zbieranie śmietanki – wysoka cena, intensywne promowanie
Wolne zbieranie śmietanki – wysoka cena, mała promocja
Szybka penetracja – niskie ceny, intensywna promocja
Wolna penetracje – niskie ceny, ograniczona promocja
• wzrost
Faza, w której następuje najszybszy wzrost sprzedaży, powodujący obniżenie kosztów jednostkowych produkcji oraz promocji
oraz dalszy wzrost rynku. O ile w fazie wprowadzenia na rynek towar nie miał konkurentów, to na etapie wzrostu pojawiają się
już substytuty produktu.
• nasycenie / dojrzałość
Sprzedaż w tej fazie rośnie, ale wzrost ten jest słabszy niż wzrostu występujący w fazie poprzedniej. Producent w tej fazie
powinien podejmować działania w zakresie zdobywania nowych rynków czy nowych segmentów rynku, na którym
przedsiębiorstwo funkcjonuje.
• Spadek
W fazie tej następuje spadek produkcji i sprzedaży. Przestaje działać reklama i inne instrumenty promocji.