7 Kwiecień 2014 Choroby Wektorowe Autor: Mariola Zielińska, klasa 2c Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest każdego roku 7 kwietnia, aby uczcić rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia w 1948 roku. Co roku jest wybierany temat przewodni z zakresu zdrowia publicznego, który w danym okresie wymaga szczególnej uwagi. Obchody Światowego Dnia Zdrowia stwarzają możliwość podjęcia wielu działań, których efektem jest poprawa stanu zdrowia ludzi. Wektory to organizmy, które są przenosicielami patogenów lub pasożytów. Poprzez wędrówkę i kontakt z otoczeniem przenoszą groźne drobnoustroje na inne organizmy, często na ludzi. W ten sposób mogą wywołać choroby, które zagrażają życiu lub zdrowiu człowieka. Przykładem wciąż groźnej choroby pasożytniczej jest malaria, która w 2010 roku pochłonęła 660 000 ofiar, natomiast w ostatnim czasie znacznie wzrosło rozpowszechnienie gorączki denga, której wzrost na przełomie 50 lat jest 30-krotny. Do innych chorób przenoszonych przez wektory zaliczamy między innymi Gorączkę Zachodniego Nilu, chikungunyę, odkleszczowe zapalenie mózgu, czy boreliozę. Podczas Światowego Dnia Zdrowia 2014 chcemy zwrócić uwagę by: Rodziny mieszkające na obszarach najbardziej zagrożonych miały wiedzę jak należy się chronić przed tymi chorobami; Podróżni mieli świadomość, kiedy istnieje konieczność ochrony i jakie środki profilaktyczne należy podjąć; Władze w krajach, w których choroby przenoszone przez wektory stają się problemem zdrowotnym, podjęły kroki w celu ochrony ludności przed nimi tymi chorobami. Ukąsił cię kleszcz? Zauważyłeś u siebie wędrujący rumień? Od czasu ukąszenia zaczęły pobolewać cię stawy i mięśnie? Miewasz wahania nastroju? Nie możesz zwlekać – Koniecznie przeprowadź diagnostykę pod kątem boreliozy! Czym jest borelioza? Borelioza jest chorobą bakteryjną przenoszoną przez kleszcze. Pierwsze badania nad boreliozą przeprowadzono na początku XX wieku. W latach 70. w USA u dzieci z okolic miasteczka Lyme zaobserwowano objawy na skórze oraz bóle kości i stawów. Powiązano je z ukąszeniami przez kleszcze. Od nazwy miasteczka powstała nazwa choroby. Co robić gdy już dojdzie do zakażenia? Boreliozy nie można scharakteryzować jednoznacznie. Dlaczego? Ponieważ tuż po zarażeniu choroba może rozwijać się w dwojaki sposób: bezobjawowo lub wejść w stadium ostre – dając objawy. Objawy choroby mogą różnić się od siebie. Jednym z charakterystycznych objawów może być rumień wędrujący (zmiana na skórze wokół ugryzienia), który występuje u około 30% zakażonych osób. Rumień pojawia się wokół miejsca ukąszenia i swym wyglądem przypomina fale na tafli wody. Rozchodzi się po skórze od ukąszenia. Jednak rumień nie pojawia się zawsze, a to oznacza, że borelioza może się w nas rozwijać, a my nawet tego nie zauważymy. Najbardziej charakterystyczne objawy dla boreliozy •szumy w uszach połączone z utratą słuchu i halucynacjami słuchowymi •psychozy •gorączka, poty, dreszcze, wrażenia skórne gorąca i zimna bez powodu •jednostronny paraliż twarzy •problemy z czytaniem, z koncentracją , trudności w znalezieniu słowa •nagłe ostre bóle, opuchlizna i silne bóle stawów, często kolanowych czy biodrowych •drętwienie kończyn lub palców Konsekwencje boreliozy Jedną z konsekwencji boreliozy może być neuroborelioza, która doprowadza do groźnego zapalenia mózgu przez atak na nerwy czaszkowe. Porażenie mięśni, depresja i otępienie to najczęstsze objawy takiego powikłania. Problemy ze stawami i sercem przy boreliozie występują rzadziej, bo w ok. 5 proc. przypadków osób, zarażonych boreliozą. Kleszczowe (lub odkleszczowe) zapalenie mózgu to choroba, która może rozwinąć się po ukąszeniu człowieka przez kleszcza. W istocie, chorobę powoduje wirus, który wraz ze śliną kleszcza może dostać się do organizmu człowieka. Odkleszczowe zapalenie mózgu obejmuje układ nerwowy człowieka. W Polsce wzrost zachorowań notowany jest późną wiosną, latem i wczesną jesienią, czyli w czasie zwiększonej aktywności kleszczy. Zapobieganie •nosić odpowiednią odzież w lesie zakrywającą jak najwięcej części ciała; •jak najszybciej usunąć kleszcza ze skóry; •stosować środki odstraszające kleszcze; •gotować mleko pochodzące od krów, kóz i owiec; •unikać pobytu w rejonach zakażonych kleszczy; •po wizycie w lesie dokładnie obejrzeć całe ciało. Jeżeli zauważysz ukąszenie, natychmiast delikatnie usuń kleszcza - uchwyć pęsetą za główkę i pociągnij. Miejsce ukłucia zdezynfekuj OBJAWY : Na terenie Polski występuje głównie środkowoeuropejska odmiana wirusa, która jest najłagodniejsza. Zakażenie powodowane przez tę odmianę wirusa jest zazwyczaj bezobjawowe, jednakże może skutkować trwałymi ubytkami neurologicznymi, takimi jak niedowłady, porażenia nerwów, czy opóźnienie rozwoju psychicznego. Jak wspomniano wcześniej, u części osób zakażenie może mieć łagodny przebieg, bez widocznych objawów, a wykryć można je tylko poprzez badanie krwi. Natomiast w przypadku choroby objawowej, przebieg jest dwufazowy. Pierwsza faza choroby rozpoczyna się po 7 do 14 dniach od ukąszenia kleszcza i charakteryzuje się objawami podobnymi do grypy. Taki stan utrzymuje się około tygodnia, a następnie przez kilka dni pojawia się lepsze samopoczucie, po którym choroba wchodzi w drugą fazę. W drugiej fazie choroby występują bóle głowy, gorączka, wymioty, nudności, utrata przytomności i zespół objawów neurologicznych. http://pl.wikipedia.org/wiki/Borelioza http://zwalcz-pasozyty.pl/pasozyty/borelioza http://kleszcze.net/ http://oswiata.sanepid.olsztyn.pl/wpcontent/uploads/2014/01/%C5%9ADZ-2014.pd http://wsse-poznan.pl/swiatowy-dzien-zdrowia-2/ certus.med.pl national-geographic.pl