RADA (UNII EUROPEJSKIEJ) (HISTORIA, SPOSÓB POWOŁYWANIA, SKŁAD, FUNKCJE, FORMY DZIAŁANIA) Kramarska Emilia Mirgos Katarzyna Świtalska Paulina RADA UNII EUROPEJSKIEJ JEST GŁÓWNYM ORGANEM USTAWODAWCZO -DECYZYJNYM UE. HISTORIA RADY 1 grudnia 2009 r., kiedy wszedł w życie Traktat z Lizbony, Unia Europejska stała się następcą prawnym Wspólnot Europejskich (utworzonych w latach 50.) i przejęła instytucje Wspólnot. Najważniejsze zmiany w funkcjonowaniu Rady i jej Prezydencji które wprowadził Traktat z Lizbony to: • ograniczenie zasady jednomyślności i rozszerzenie zakresu głosowania większością kwalifikowaną w Radzie; • modyfikacja formuły podejmowania decyzji większością kwalifikowaną poprzez wprowadzenie zasady podwójnej większości TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO • ustanowienie stanowiska wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, który pełni funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej odpowiadającego za stosunki zewnętrzne Unii i przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych • wprowadzenie 18-miesięcznej Prezydencji grupowej trzech państw (trio); • wprowadzenie zasady jawności posiedzeń Rady w części poświęconej uzgadnianiu projektów aktów ustawodawczych; • przekazanie Radzie Europejskiej kompetencji do określania składów Rady innych niż Rada do Spraw Ogólnych i Rada do Spraw Zagranicznych. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO SKŁAD Rada składa się z przedstawicieli państw członkowskich UE. Każdy rząd jest reprezentowany przez ministra, który może wskazać swojego zastępcę. W zależności od przedmiotu obrad danego posiedzenia przewodniczący zaprasza również członków Komisji Europejskiej i/lub przedstawicieli Europejskiego Bank Centralnego, według właściwości. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO RAZEM ISTNIEJE DZIESIĘĆ MOŻLIWYCH KONFIGURACJI RADY • Rada ds. Ogólnych (GAC) • Rada ds. Zagranicznych (FAC) • Rada ds. Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) • Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (JHA) • Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO) • Rada ds. Konkurencyjności (COMPET) • Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (TTE) • Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRI) • Rada ds. Środowiska (ENVI) • Rada ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury (EYC) TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO Przewodniczącym Rady jest minister z kraju sprawującego aktualnie prezydencję Prezydencja Rady przypada co pół roku na kolejne państwo członkowskie TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO Rok 1.01-31.06 1.07-31.12 2008 Słowenia Francja 2009 Czechy Szwecja 2010 Hiszpania Belgia 2011 Węgry Polska 2012 Dania Cypr 2013 Irlandia Litwa FUNKCJE TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO 1. STANOWIENIE LUB WSPÓŁUDZIAŁ W STANOWIENIU PRAWA UNIJNEGO • • • jest podstawowym organem decyzyjnym i prawodawczym UE - ma prawo podejmowania wszystkich typów uchwał przewidzianych przez Traktaty WE i EUROATOMu: rozporządzeń, dyrektyw, decyzji, zaleceń, opinii - ma prawo zawierania w imieniu UE umów międzynarodowych które wiążą wszystkie państwa członkowskie TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO 2.KOORDYNOWANIE OGÓLNEJ POLITYKI GOSPODARCZEJ • Rada sporządza projekt wytycznych polityki gospodarczej państw członkowskich i WE. • Nadzoruje zbieżność polityki gospodarczej poszczególnych państw z przyjętymi przez nią zaleceniami i w razie poważnych rozbieżności między nimi uchwala stosowne zalecenia pod adresem konkretnego państwa. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO 3.ZAWIERANIE UMÓW MIĘDZYNARODOWYCH • Umowy zawarte przez Radę wiążą wszystkie państwa członkowskie (umowy handlowe, celne, w sprawie stowarzyszenia z UE, w sprawie przystąpienia do UE, współpracy państwa trzecich i organizacji międzynarodowych z UE). TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO 4.UCHWALANIE BUDŻETU UE • Upoważniona jest do uchwalania budżetu w oparciu o projekt przygotowany przez Komisję UE. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO 5.Powoływanie członków niektórych organów UE (np. Komitetu EkonomicznoSpołecznego, Komitetu Regionów, Trybunału Obrachunkowego). 6.Koordynowanie działań Państw Członkowskich i przyjmowanie środków w zakresie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO SPOSÓB DZIAŁANIA RADY Wszystkie obrady i głosowania Rady nad aktami prawodawczymi odbywają się publicznie. Posiedzenia takie można oglądać na żywo za pośrednictwem strony internetowej Rady. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO ILE GŁOSÓW MAJĄ POSZCZEGÓLNE PAŃSTWA? • Decyzje w Radzie zapadają w drodze głosowania. • Obecnie Rada podejmuje decyzję większością • kwalifikowaną głosów, chyba że traktaty przewidują • inną procedurę, jak na przykład jednomyślne głosowanie • w dziedzinie podatków i polityki zagranicznej. Przy • głosowaniu większością kwalifikowaną zasadą jest, że • większa liczba ludności daje państwom członkowskim • więcej głosów. System ten jest jednak dostosowany tak, • by państwa o mniejszej liczbie ludności miały • proporcjonalnie większą wagę. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO Głosy państw w Radzie Niemcy, Francja, Włochy, Zjednoczone Królestwo 29 Hiszpania, Polska 27 Rumunia 14 Niderlandy 13 Belgia, Republika Czeska, Grecja, Węgry, Portugalia 12 Austria, Bułgaria, Szwecja 10 Dania, Irlandia, Litwa, Słowacja, Finlandia 7 Cypr, Estonia, Łotwa, Luksemburg, Słowenia 4 Malta 3 Ogółem 345 Liczba głosów wymaganych do kwalifikowanej większości 255 TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO Po przystąpieniu do UE w 2013 r. Chorwacja będzie miała siedem głosów. W 2014 r. obecna metoda głosowania większością kwalifikowaną zostanie zastąpiona nową metodą – głosowaniem podwójną większością. Aby zostać przyjęte przez Radę, projekty aktów prawodawczych będą musiały uzyskać większość nie tylko państw członkowskich (55%), ale i ludności Unii (65%). System ten będzie odzwierciedleniem legitymacji UE jako Unii ludów i narodów. Dzięki niemu proces stanowienia prawa w UE stanie się bardziej przejrzysty i bardziej skuteczny. Towarzyszyć mu będzie nowy mechanizm, zgodnie z którym co najmniej cztery państwa członkowskie reprezentujące co najmniej 35% ludności UE mogą zablokować decyzję. W przypadku uruchomienia tego mechanizmu Rada jest zobowiązana do uczynienia wszystkiego, co w jest w jej mocy, aby doprowadzić do zadowalającego rozwiązania w rozsądnym terminie. TYTUŁ PREZENTACJI, IMIĘ I NAZWISKO