Rasizm kontra chrześcijaństwo
advertisement
nadzieja.pl - Samuel Koranteng-Ppipim - Rasizm kontra chrześcijaństwo Rasizm kontra chrześcijaństwo Rasizm liczy sobie tyle lat, ile ludzkość. Przejawia się w wielu formach, zarówno niewyszukanych, jak i wyrafinowanych. Rasizm pojawia się wtedy, kiedy pozwalamy, aby kolor skóry, pozycja społeczna, język, narodowość, przynależność etniczna, kultura lub inny podobny czynnik wzniosły mur między ludźmi. Ma to miejsce zarówno wśród jednostek, jak i grup wtedy, gdy pielęgnuje się pogardę, uprzedzenie lub dominację jednych nad drugimi. Twierdzenie, że ludzie bywają z natury rzeczy wyżej lub niżej rozwinięci, może wynikać z religii (system kastowy w Indii oraz czystki etniczne w Bośni), ekspansji gospodarczej (kolonializm), szowinizmu (nazizm, apartheid, przynależność etniczna) albo fałszywych teorii genetycznych (Ku-Klux-Klan). Bez względu na rozpatrywany czynnik filozofia rasistowska stwierdza, że niekoniecznie ludzie są sobie „równi” i „pełnowartościowi”. Czy rasizm jest rzeczywiście religią, tak jak sugeruje to tytuł artykułu? Dlaczego i w jaki sposób nie przystaje on do biblijnej filozofii chrześcijaństwa? Co możemy my, jako chrześcijanie, uczynić, by promować normy biblijne w stosunkach międzyludzkich? RASIZM JAKO RELIGIA Antropolog Ruth Benedict twierdzi, że rasizm jest religią opartą na światopoglądzie naturalistycznym. Rasizm jest „dogmatem, według którego jedna grupa etniczna jest skazana przez naturę na dziedziczną niższość, a inna grupa jest wyznaczona do dziedzicznej wyższości. W ujęciu tego dogmatu przyszłość cywilizacji zależy od eliminowania niektórych ras i utrzymywania innych w czystości”. Osoby, które uznają lub wcielają w życie idee wrodzonej wyższości lub niższości jednej grupy ludzi nad inną, mogą nie uznawać faktu swojej rzeczywistej przynależności do własnego systemu religijnego. Niemniej jednak rasizm odznacza się wszystkimi cechami charakterystycznymi dla religii w jej wymiarze zarówno świeckim, jak i nadprzyrodzonym. Jako religia rasizm daje poczucie siły. Dla rasistów rasa wyższa jest największą wartością oraz przedmiotem kultu. Dlatego w tej religii wyznawcy znajdują sens i energię życiową poprzez utożsamianie się z rasą wyższą. Rasizm przejawia się w dwóch ważnych formach: — rasizm legalistyczny, który dyskryminuje na mocy aktów prawnych, obowiązujących na danym terytorium (apartheid, nazizm, niewolnictwo) oraz — rasizm instytucjonalny, gdy praktyki rasistowskie, mimo iż nie opierają się na strona 1 / 5 nadzieja.pl - Samuel Koranteng-Ppipim - Rasizm kontra chrześcijaństwo mocy prawa, to jednak są subtelnie wbudowane w różne struktury społeczne.Jako religia rasizm posiada struktury typowe dla religii. Posiada on własną ideologię (aryjskość, supremacja białych lub czarnych, triumfalizm plemienny), znak rozpoznawczy (swastyka), półboga (Hitler), credo, wiarę, mitologię, rytuały oraz szczególne praktyki (ceremonie oczyszczania, mistyczne kulty), symbolikę, wspólne nabożeństwa (publiczne wypowiadanie rasistowskiego credo), a nawet wartości moralne (dobro i zło zdefiniowane przez grupę zgodnie z jej przekonaniami i priorytetami).Jako religia rasizm współzawodniczy z innymi religiami. Religie w tradycyjnym rozumieniu odwołują się zarówno do postaci i wartości duchowego wymiaru świata, jak i wymiaru fizycznego. Rasizm zaś jest bardziej świecki i ograniczony do wymiaru fizycznego. Może on współzawodniczyć albo subtelnie wykorzystywać inne religie do swoich celów. Przykładem tego może być nazizm, który współpracując z ugodowymi Kościołami próbował zniszczyć autentyczne chrześcijaństwo. Religia odwołuje się do swojego duchowego przywódcy, potępia zło w społeczeństwie, dostarcza odpowiedzi na bieżące problemy, wychwala szczytne ideały sprawiedliwości, równości i braterstwa, wymaga całkowitego posłuszeństwa i samozaparcia oraz posiada własną księgę zawierającą zbiór zasad. Chociaż rasizm jest religią wąskiej grupy ludzi, to funkcjonuje w analogiczny sposób. RASIZM A FILOZOFIA CHRZEŚCIJAŃSKA: WZAJEMNA NIEPRZYSTAWALNOŚĆ Rasizm zupełnie nie przystaje do filozofii chrześcijańskiej. Chrześcijanie powinni to zrozumieć. Rasizm przebrany w szatę religijności niespostrzeżenie zdobywa umysły szczerych chrześcijan, którzy niekiedy nie zauważają wynikających zeń niebezpieczeństw i padają ofiarą przekonania o swojej etnicznej wyższości. Prawdziwe chrześcijaństwo odcina się od tych poglądów i w rzeczywistości przez swoje praktyki oraz służbę surowo potępia filozofię rasistowską. Wymieńmy kilka istotnych zagadnień, które wskazują na fakt, że ewangelia łaski odrzuca tę bezsensowną teorię. Źródło wiedzy. Biblia naucza, że wiedza dotycząca prawdy i rzeczywistości pochodzi „z nieba”, to znaczy jest wynikiem objawienia Bożego w Chrystusie oraz w Jego Słowie (patrz J 17,3; 2Tm 3,15-17). Z drugiej strony rasizm — jako źródło wiedzy pochodzącej „z ziemi” — zakłada istnienie rasy niższej, co wzbudza chęć wywyższania siebie ponad innych ludzi. Na przykład rasizm w wydaniu ludzi białych znalazł w wieku dziewiętnastym wygodną podstawę w teorii Darwina o przetrwaniu istot najlepiej przystosowanych do życia. Dzięki tej teorii Europejczycy uzyskali potwierdzenie, że „są najlepsi”. Herbert Spencer, broniący społecznych założeń darwinizmu, twierdził, że niektóre rasy są „z natury nieprzystosowane do życia”, ponieważ są same w sobie biologicznie niedoskonałe. Takie twierdzenia dostarczyły — jak napisał Stephen T. Asma — „kluczowego argumentu na rzecz prowadzenia społecznej polityki dominacji” i „zamieniły ideologię rasistowską w system wiary”. Źródłem wiedzy dla rasistów jest subiektywne, zwykle uwłaczające ludzkiej godności, postrzeganie drugiej rasy przez pryzmat wyolbrzymionych stereotypów, strona 2 / 5 nadzieja.pl - Samuel Koranteng-Ppipim - Rasizm kontra chrześcijaństwo mitów, żartów oraz błędnych przekonań. Aby w pełni zrozumieć, co dzieje się w danej społeczności, trzeba należeć do określonej rasy oraz przyjąć jej interpretację rzeczywistości. Rasistowska wersja prawdy ignoruje albo odrzuca biblijne twierdzenie dotyczące stworzenia człowieka na obraz Boży. Nie uznaje faktu, iż wszyscy ludzie bez wyjątku potrafią rozumować, współczuć, oceniać i komunikować się ze sobą bez względu na swoje pochodzenie. Odrzucając biblijne objawienie rasiści odwołują się do socjologii, antropologii, historii oraz nauki w celu wyjaśnienia i zidentyfikowania problemów związanych z przynależnością rasową. Rasizm może niekiedy korzystać z tekstów biblijnych, ale robi to tylko po to, aby znaleźć w nich poparcie dla swojej teorii. „Pogląd przedstawiony w Piśmie Świętym przewiduje ostateczne połączenie się Bożej rodziny w harmonijną, pulsującą życiem całość. Jeśli ewangelia Jezusa wymaga praktykowania takiej jedności na ziemi, to czy oparty na segregacji i nienawiści rasizm może mieć cokolwiek wspólnego z chrześcijaństwem?”Stworzenie. Biblijna doktryna na temat stworzenia mówi o biologicznej jedności i równości rasowej wszystkich ludzi. Apostoł Paweł, według którego Bóg wywiódł „z jednego pnia (...) wszystkie narody ludzkie” (Dz 17,26), podkreśla jedność Boga oraz jedność ludzkości. Założenie rasizmu, że niektóre rasy są niższe, nie tylko neguje biblijną naukę, ale również znieważa Boga, sugerując, iż jest On odpowiedzialny za rzekome wady niektórych ras ludzi. Teologia rasizmu daje ponadto do zrozumienia, że skoro niektórzy nie są częścią rodziny ludzkiej, której Bóg powierzył panowanie nad całym stworzeniem (patrz Rdz 1,26), to mogą być rządzeni i wykorzystywani przez rasę wyższą. T. F. Torrance słusznie twierdził, że myśl rasistowska jest „odwróceniem całego porządku stworzenia” i przebiega „w dokładnie przeciwnym kierunku wobec Bożego planu łaski, od którego zależy całe stworzenie”.Natura człowieka. Nauka biblijna o stworzeniu ludzi na Boży obraz i podobieństwo również potwierdza, że jako istoty wolne podejmują oni decyzje, za które będą odpowiedzialni przed Bogiem oraz społeczeństwem. Aby wesprzeć swoje założenia rasizm odrzuca biblijną doktrynę całkowitej równości zastępując ją genetycznym i biologicznym uwarunkowaniem. Rasizm uczy na przykład, że pewne grupy ludzi są z natury fizycznie i moralnie słabsze oraz umysłowo ograniczone. Taki pogląd ogranicza możliwości i działania człowieka zaprzeczając idei odpowiedzialności przed Bogiem. Kwestionuje się w ten sposób istotny element światopoglądu biblijnego (patrz Dz 17,31; Ap 14,6). Grzech i deprawacja człowieka. Pismo Święte naucza, że „wszyscy zgrzeszyli i brak im chwały Bożej” Rz 3,23 (patrz Rz 5,12; 1Kor 15,22). Grzech i wynikająca z niego śmierć każdego człowieka to rezultat upadku Adama (patrz Rz 5,12-21). Mimo to w rasistowskim poglądzie o niższości i wyższości ludzi nie dostrzega się problemu grzechu i upadku. Teoria ta ustanawia hierarchię nieprawości: im gorsza rasa, tym większy stopień deprawacji człowieka. Nawet jeśli teologia rasistowska przyznaje, że „grupa ludzi lepszych” również upadła, to równocześnie dokonuje ponownego wytłumaczenia upadku człowieka. Stwierdza, że upadek ludzi gorszych ras był dwukrotny: pierwszym razem był to strona 3 / 5 nadzieja.pl - Samuel Koranteng-Ppipim - Rasizm kontra chrześcijaństwo występek Adama, a drugim razem — szczególny, „rasowy” upadek. Z tego względu uważa się, że mieszanie się ras prowadzi do utraty czystości rasowej. Trzymając się tego założenia, w książce „Mein Kampf” (niem.: Moja walka) Hitler napisał o tym, jak poprzez zmieszanie krwi przedstawiciele wyższej rasy doświadczają powtórnego upadku. Czy taki światopogląd może mieć cokolwiek wspólnego z nauką biblijną, według której cała rodzina ludzka posiada wspólne korzenie i jednakowe problemy?Wielki bój. Pismo Święte ujawnia kosmiczny bój pomiędzy Chrystusem a szatanem. Kluczową sprawą w tym konflikcie jest charakter Boga, Jego działanie oraz wymagania względem stworzonego porządku rzeczy. Teologia rasistowska również przedstawia kosmiczny konflikt między siłami dobra i zła, ale jego uczestnicy podzieleni są w szczególny sposób: odpowiednikami Boga oraz wiernych mu aniołów są przedstawiciele rasy wyższej, zaś uosobieniem szatana i jego aniołów są przedstawiciele rasy niższej. Takie myślenie powoduje, że rasiści często używają określeń typu „my” i „oni”. Przedstawiony tu punkt widzenia pozwala rasistom mówić także o ogromnej przepaści, jaka istnieje między rasami. Harmonijne współistnienie różnych ras może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy znają one swoje miejsce w hierarchii społecznej. W celu unikania konfliktów oba światy muszą utrzymywać dystans. Konieczna staje się segregacja i separacja. Z drugiej strony pogląd przedstawiony w Piśmie Świętym przewiduje ostateczne połączenie się Bożej rodziny w harmonijną, pulsującą życiem całość. Jeśli ewangelia Jezusa wymaga praktykowania takiej jedności na ziemi, to czy oparty na segregacji i nienawiści rasizm może mieć cokolwiek wspólnego z chrześcijaństwem? Odkupienie. Rasizm stoi w sprzeczności z chrześcijańską doktryną o odkupieniu. Zadośćuczynienie nieprawościom, jakie dokonało się na Golgocie, zbawia wszystkich ludzi, którzy zaakceptowali Jezusa bez względu na jakiekolwiek różnice miedzy nimi (patrz J 3,16; Rz 1,16; Ga 3,26-28). Ofiara złożona na krzyżu zapewnia eschatologiczne wypełnienie misji odkupieńczej na odnowionej ziemi (patrz J 14,1-3; 1Tes 4,14-17; 2P 3,1-18; Ap 21,1-27). Mimo to w świetle teologii rasistowskiej przedstawiciele rasy wyższej próbują dokonać odkupienia na swój własny sposób: „Istotą odkupienia jest zregenerowanie rasy wyższej poprzez techniki oczyszczające”. Przy zastosowaniu takich metod jak: sterylizacja, działania wojenne, czystki etniczne i tym podobne, ideologia rasistowska dąży do zabezpieczenia genów rasy wyższej od skażenia genami rasy niższej. Oznacza to także, że ludzi pierwszej kategorii należy zachęcać do rozmnażania się, zaś ludzi drugiej kategorii należy eliminować.Etyka. W tej kategorii chrześcijaństwo oraz rasizm przyjmują względem siebie krańcowo odmienne stanowiska. Etyka chrześcijańska opiera się na „świętości ludzkiego życia” wynikającej z doktryny o stworzeniu. Pismo Święte przedstawia dziesięć przykazań jako normę ludzkiego postępowania, a życie Jezusa jako najwspanialszy przykład do naśladowania. Z drugiej strony rasizm hołduje doktrynie „jakości ludzkiego życia”, zgodnie z którą osobowość człowieka determinują jego cechy biologiczne, a niektórzy ludzie strona 4 / 5 nadzieja.pl - Samuel Koranteng-Ppipim - Rasizm kontra chrześcijaństwo posiadają jedynie relatywną wartość. Ponieważ etyka rasistowska uznaje, że nie każdy osobnik jest prawdziwym człowiekiem, oznacza to, że można go wykorzystywać.Filozofia historyczna. Biblia mówi o historii jako o procesie, który znajduje się pod kontrolą Boga. Bóg dokonał stworzenia świata, aby stał się „areną historii”. Powołał do życia człowieka, by wypełnił ją treścią. Stworzył czas, aby zmierzyć przemiany historyczne. W religii rasistowskiej to właśnie rasa wyższa znajduje się w centrum historii człowieka. Rasiści wierzą, że „tylko jedna rasa [którą sami zresztą reprezentują] była, jest i będzie nośnikiem postępu na tym świecie”. Z uwagi na takie przekonanie rasiści nie tylko ignorują, odrzucają i zniekształcają historię innych ras, ale też nie są chętni do słuchania i przyjmowania jakichkolwiek nauk ludzi niższych rasowo. Jest przecież tylko jedna historia — historia interpretowana przez rasę wyższą. Mimo że nie tylko rasizm szufladkuje ludzi według ich możliwości, zastanawiające jest to, jak niespostrzeżenie przenika on do Kościoła chrześcijańskiego, gdzie nie wszystkim daje się jednakowe szanse rozwoju swojego powołania. strona 5 / 5 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
