Zmiany w prawie pracy 2016 r. Umowy o pracę po 22.02.2016 r

Zmiany w prawie pracy 2016 r.
W 2016 r. w życie weszły nowelizacje kodeksu pracy. Zmiany dotyczą przede
wszystkim umów zawieranych na czas określony, ale i uprawnień rodzicielskich.
Umowy o pracę po 22.02.2016 r.
 Rodzaje umów o pracę:
 Umowa na czas nieokreślony
 umowa na okres próbny (max 3 miesiące)
 na czas określony
 jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika
Z katalogu umów usunięto umowę na czas wykonania określonej pracy !
umowa czasowa maksymalnie na trzy lata
Według nowych regulacji pracodawca będzie mógł zatrudnić najpierw na trzymiesięczny
okres próbny, a potem zaproponować maksymalnie trzy umowy o pracę na czas
określony, ale trwające nie dłużej niż 33 miesiące łącznie. To ważna zmiana, bo
praktycznie wyklucza możliwość zatrudniania pracownika np. na dziesięć lat na podstawie
czasowych umów.
Jeśli pracodawca nie dopilnuje terminów wskazanych w ustawie albo podpisze np. cztery,
a nie trzy umowy czasowe z pracownikiem, każda kolejna umowa przekraczająca limit
będzie automatycznie traktowana, jak umowa zawarta na czas nieokreślony.
Wyjątki od reguły
Ograniczenia – tak jak dotychczas – nie będą dotyczyły np. umów zawieranych w celu
zastępstwa innego pracownika, nie będą też obowiązywały w przypadku prac sezonowych
i dorywczych oraz w celu wykonywania pracy przez okres kadencji. Umowy terminowe
będą mogły trwać dłużej niż 33 miesiące, jeśli pracodawca udowodni, że istnieją
obiektywne przyczyny za tym przemawiające. Jednak tu uwaga, szef będzie miał pięć dni,
żeby przesłać umowę do okręgowego inspektora pracy i wytłumaczyć mu, dlaczego
została zawarta na dłużej. Jeśli tego nie zrobi, może zapłacić karę – nawet 30 tys. złotych.
Czas próby
W ustawie doprecyzowano zapisy dotyczące zatrudniania pracowników na okres próbny.
Żeby sprawdzić kwalifikacje pracownika, będzie można go zatrudnić, tak jak do tej pory –
na maksymalnie trzy miesiące próby. Pracodawca będzie mógł zawrzeć taką umowę tylko
raz. Kolejna umowa na okres próbny z tym samym pracownikiem możliwa będzie tylko
pod warunkiem, że jego zadania będą inne niż dotychczas. Na to samo stanowisko, do
tych samych zadań, nie będzie można ponownie zatrudniać „na próbę” tego samego
pracownika, chyba że minęły trzy lata od rozwiązania poprzedniej umowy.
Umowy na czas określony po zmianach – od 22.02.2016 r


1
Art. 25 .§ 1 Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a
także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony
zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może
przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech.
§ 2 Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas
określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się
za zawarcie, od dnia następującego po dniu, w którym miało nastąpić jej
rozwiązanie, nowej umowy o pracę na czas określony.

§ 3 Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony jest
dłuższy niż 33 miesiące lub jeżeli liczba zawartych umów jest większa niż 3, uważa
się że pracownik, odpowiednio od dnia następującego po upływie okresu 33
miesięcy, lub od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony, jest
zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony
Kiedy nie stosujemy ograniczeń dla zatrudnienia terminowego
1
Art. 25 .§ 4 Przepisu nie stosuje się do umów o pracę zawartych na czas określony:
 1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w
pracy,
 2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
 3) w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
 4) w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie
– jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego
zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności
zawarcia umowy.
 § 5 Pracodawca zawiadamia właściwego okręgowego inspektora pracy, w formie
pisemnej lub elektronicznej, o zawarciu umowy o pracę (z obiektywnych przyczyn
…) wraz ze wskazaniem przyczyn zawarcia takiej umowy, w terminie 5 dni
roboczych od dnia jej zawarcia;
1
Art.29 .§ 1 - obowiązek wskazania w treści umowy przyczyn uzasadniających
niestosowanie ograniczeń
Umowy na okres próbny po zmianach




co do zasady tylko jedna umowa
max 3 miesiące
zawiera się w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego
zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy
można powtórnie zawrzeć taką umowę z tym samym pracownikiem:
1. jeśli ma być zatrudniony na innym stanowisku
2. po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej
umowy o pracę, jeżeli pracownik
 ma być zatrudniony w celu wykonywania tego samego rodzaju pracy; w tym
przypadku dopuszczalne jest
 jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny
Przepisy przejściowe





Do umów o pracę na czas wykonania określonej pracy, trwających w dniu
wejścia w życie zmiany, stosuje się przepisy dotychczasowe – umowy te
rozwiążą się z dniem wykonania pracy.
Do umów o pracę na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie
zmiany, które przed tym dniem zostały wypowiedziane, stosuje się przepisy
dotychczasowe.
Do umów na czas określony zawartych przed dniem wejścia w życie przepisu
stosuje się nowe ograniczenia ilościowe umów (wliczając te zawarte dotąd) ale
czasookres liczony jest od 22.02.2016 r.
Okresy wypowiedzenia dla umów trwających na dzień wejścia w życie zmiany:
obowiązuje nowy, ale liczy się dopiero od dnia wejścia w życie przepisu; dla umów
zawartych po 22.02.2016 r. – staż zatrudnienia u pracodawcy liczy się z całego
okresu (także przed 22.02.2016 r.)
Umowy terminowe zawarte na czas dłuższy niż 33 miesiąca przed dniem wejścia w
życie zmiany (te 33 miesiące przypadną już po wejściu w życie przepisu), z osobą
korzystającą z ochrony przez 33 miesiące od 22.02.2016 r. – umowa rozwiąże się w
terminie w niej wskazanym
Okresy wypowiedzenia – było:

umowa na czas określony (do 21.02.2016 r.)
 zawarta na okres ponad 6 miesięcy, jeżeli była klauzula o dopuszczalności
wypowiedzenia, okres wypowiedzenia wynosił 2 tygodnie.
Wypowiedzenie – okresy


umowa na czas określony (od 22.02.2016 r.)
 zawarta przed wejściem w życie przepisu na okres do 6 miesięcy lub na okres
dłuższy ale bez klauzuli – wypowiedzenie według dotychczasowych przepisów
 zawarta przed wejściem w życie przepisu na czas powyżej 6 miesięcy z
klauzulą – według nowych przepisów (okres wypowiedzenia uzależniony jest od
okresu zatrudnienia u pracodawcy)
umowa na czas nieokreślony i określony (w tym na zastępstwo)od 22.02.2016 r.
 2 tygodnie – zatrudnienie poniżej 6 mies.
 1 miesiąc – zatrudnienie co najmniej 6 mies.
 3 miesiące – zatrudnienie co najmniej 3 lata
Przepisy przejściowe:
Jak liczyć okres zatrudnienia u pracodawcy ?
 dla umów zawartych na czas określony, trwających na dzień 22.02.2016 r.,
wypowiedzianych po tej dacie – liczymy tylko okres zatrudnienia od
22.02.2016r.
 dla umów zawartych po 22.02.2016 r. – liczymy wszystkie okresy zatrudnienia
(także te przed 22.02.2016 r.)
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy – Nowa regulacja

2
Art. 36 . W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić
pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W
okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Uprawnienia związane z rodzicielstwem – nowe regulacje



likwidacja dodatkowych urlopów macierzyńskich
podstawowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski
urlop rodzicielski: jednorazowo lub maksymalnie w 4 częściach (części
bezpośrednio jedna po drugiej)
 możliwość wykorzystania 16 tygodni urlopu rodzicielskiego do końca roku
kalendarzowego w którym dziecko kończy 6 lat (a zatem nie bezpośrednio po
macierzyńskim)
 proporcjonalne wydłużenie urlopu rodzicielskiego w przypadku łączenia go z pracą
w niepełnym wymiarze czasu pracy
 możliwość wymieniania się urlopami między rodzicami, jeśli jedno z nich nie jest
pracownikiem (ale jest ubezpieczonym)
 urlop ojcowski – do 2 tygodni, czas na wykorzystanie: do ukończenia przez dziecko
24 miesiąca życia
 możliwość rezygnacji z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą
pracodawcy
 21 dni po porodzie na złożenie wniosku o urlop rodzicielski w pełnym wymiarze
oraz wniosek ojcowski i wychowawczy
 zwolnienie od pracy z tytułu opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 14:
 2 dni lub
 16 godzin
 rodzic dziecka określa sposób korzystania z tego uprawnienia we wniosku
(pierwszy wniosek w danym roku dotyczący zwolnienia)
 zwolnienie od pracy udzielane w wymiarze godzinowym dla pracownika
zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do
jego wymiaru czasu pracy. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się
w górę do pełnej godziny