SEKSUOLOGIA KLINICZNA (CZ.I) NORMA I PATOLOGIA Nazwa przedmiotu Autor programu Rok Semestr Liczba godzin Forma zaliczenia Prowadzący Wymagania wstępne Status przedmiotu w programie studiów Seksuologia kliniczna – norma i patologia Prof. Maria Beisert, dr Aleksandra Chodecka 4 8 30 godz. ćwiczeń Praca pisemna Prowadzący: dr Aleksandra Chodecka, mgr Anna Roszyk Fakultatywny Założenia i cele: Celem zajęć jest stworzenia możliwości nabycia przez uczestników umiejętności oceny i rozróżniania pomiędzy prawidłowym a nieprawidłowym funkcjonowaniem psychoseksualnym na różnych etapach życia w dorosłości. Rozbieżności pomiędzy interpretacją kryteriów normy na gruncie takich perspektyw jak medyczna, psychologiczna oraz społeczna sprawiają, że ocena obrazu klinicznego nie jest łatwa. Studenci mają za zadanie zmierzyć się z różnymi podejściami w rozumieniu natury funkcjonowania seksualnego człowieka. Treści programowe: Ćwiczenia 1. Seksuologia – specyfika dyscypliny - czym zajmuje się seksuologia - jedna osoba – wiele diagnoz – różne kryteria normy Ćwiczenia 2. Neuropsychologiczne mechanizmy funkcjonowania seksualnego - analiza uwarunkowań i powiązań pomiędzy funkcjonowaniem układu nerwowego a funkcjonowaniem seksualnym - analiza przypadków nieprawidłowego funkcjonowania seksualnego o podłożu neurologicznym Ćwiczenia 3. Endokrynologiczne mechanizmy funkcjonowania seksualnego - analiza uwarunkowań i powiązań pomiędzy układem wydzielania wewnętrznego a funkcjonowaniem seksualnym - analiza przypadków nieprawidłowego funkcjonowania seksualnego o podłożu hormonalnym Ćwiczenia 4. Problematyka normy na różnych etapach życia człowieka – moratorium w okresie dojrzewania - jedno zachowanie – wiele interpretacji – o zmieniającej się z wiekiem normie funkcjonowania seksualnego - zachowania seksualne na granicy normy u osób w okresie dzieciństwa i adolescencji Ćwiczenia 5. Problematyka normy w funkcjonowaniu seksualnym człowieka dorosłego - zachowanie seksualne osób w wieku średniej i późnej dorosłości - funkcjonowanie seksualne na tle ogólnego stanu zdrowia - próba redefinicji kryteriów normy w odniesieniu do zachowań seksualnych będących konsekwencją zmian rozwojowych w pozostałych sferach funkcjonowania człowieka Ćwiczenia 6. Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych – analiza przypadków związanych z zaburzeniami różnicowania płci - chromosomalne i hormonalne zaburzenia będące podłożem nieprawidłowości w zakresie kształtującej się płciowości - trudności osób z zaburzeniami różnicowania płci Omówienie według schematu: objawy – diagnoza – alternatywne rozpoznania – wskazania do pomocy seksuologicznej Ćwiczenia 7. Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych – analiza przypadków związanych z zaburzeniami tożsamoci płciowej - rodzaje zaburzeń w obszarze identyfikacji płciowej – transseksualizm i transgenderyzm Omówienie według schematu: objawy – diagnoza – alternatywne rozpoznania – wskazania do pomocy seksuologicznej Ćwiczenia 8. Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych – analiza przypadków związanych z zaburzeniami preferencji seksualnych - rodzaje parafilii - klasyfikacje parafilii Omówienie według schematu: objawy – diagnoza – alternatywne rozpoznania – wskazania do pomocy seksuologicznej Ćwiczenia 9. Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych – analiza przypadków związanych z dysfunkcjami seksualnymi - kryteria normy w obszarze realizacji potrzeby seksualnej a subiektywne odczucia dotyczące potrzeby seksualnej Omówienie według schematu: objawy – diagnoza – alternatywne rozpoznania – wskazania do pomocy seksuologicznej Ćwiczenia 10. Zaburzenia seksualne w klinice ginekologicznej i andrologicznej - znaczenie ogólnego stanu zdrowia w ocenie funkcjonowania psychoseksualnego - różnicowanie czynników psychogennych i organicznych w genezie powstawania zaburzeń i dysfunkcji seksualnych - analiza przypadków Ćwiczenia 11. Zaburzenia seksualne w klinice psychiatrycznej, - znaczenie ogólnego stanu zdrowia w ocenie funkcjonowania psychoseksualnego - różnicowanie czynników psychogennych i organicznych w genezie powstawania zaburzeń i dysfunkcji seksualnych - analiza przypadków Ćwiczenia 12. Zaburzenia seksualne w klinice chorób przewlekłych - znaczenie ogólnego stanu zdrowia w ocenie funkcjonowania psychoseksualnego - różnicowanie czynników psychogennych i organicznych w genezie powstawania zaburzeń i dysfunkcji seksualnych - analiza przypadków Ćwiczenia 13. Zaburzenia seksualne w klinice chorób przenoszonych drogą płciową - znaczenie ogólnego stanu zdrowia w ocenie funkcjonowania psychoseksualnego - różnicowanie czynników psychogennych i organicznych w genezie powstawania zaburzeń i dysfunkcji seksualnych - analiza przypadków Ćwiczenia 14. Zaburzenia seksualne jako przejaw dysfunkcji w diadzie - norma indywidualna i partnerska – zastosowanie w ocenie normatywności i patologii funkcjonowania seksualnego Ćwiczenia 15. - ćwiczenia umiejętności seksuologicznym Specyfika pracy z pacjentem z problemem seksuologicznym nawiązywania kontaktu z pacjentem z problemem Literatura obowiązkowa: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner Beisert, M. (2006), Seksualność w cyklu życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Bonnet, G. (2006). Perwesje seksualne: historia pojęcia, opis objawów, przyczyny. Gdańsk: GWP. Carnes, P. (2001). Od nałogu do miłości. Poznań: Media Rodzina Kratochvil, S. (2002). Leczenie zaburzeń seksualnych. Warszawa: Iskry Lew - Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010). Podstawy seksuologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, r.4, 5, 8. Leiblum, S.R., Rosen, R.C. (red.) (2005). Terapia zaburzeń seksualnych. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne McKay Hart, D., Norman, J. (2006). Ginekologia. Wrocław: Wyd. Med. Urban&Partner, r.2, 3, 17, 18,19. Solomon E., Berg, L., Martin, D., Ville,C. (1996) Biologia. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, r.39, 40, 47,48. Literatura uzupełniająca: 1. 2. 3. Gołąb, Traczyk, (1997). Anatomia i fizjologia człowieka. Łódź: Ośrodek Doradztwa i Szkolenia TUR ICD-10 Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków-, Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 2000 Przyłuska-Fiszer, A. (2007). Kodeks etyczny Światowego Towarzystwa Seksuologicznego. Przegląd Seksuologiczny, 11, 3-14. Uwagi: Praca zaliczeniowa ma na celu ocenę wiedzy studenta na temat problematyki normy i patologii oraz umiejętność jej zastosowania w analizie objawów prezentowanych w dostarczonych przypadkach.