Jesienne Niebo nad Warmią
advertisement
Jesienne Niebo nad Lubuskiem SYTUACJA POD KOPUŁĄ 1 listopada Panorama jesienna Słońce po zachodniej stronie Chmury Słońce zachodzi (wolno) Panorama znika Zegar dociera do godziny 23:00 TEKST CZASÓWKA Drzewa przybrały złotoczerwoną barwę. Listowie z wolna zaczyna 1 min – czas opadać, tworząc w lasach i parkach barwne kobierce. Złota Polska wyświetlania jesień. jesiennej panoramy Z dnia na dzień coraz wcześniej zapada zmrok. Dzisiejszy dzień też ma się ku końcowi. Słońce nieśpiesznie chyli się ku zachodowi. W górze widać chmury. Czy nie przesłonią nam gwiazd zdobiących nocne niebo? Wreszcie zegar wskazuje północ. Gwiazdy skrzą się wspaniałym 30 s – ruch dobowy blaskiem. Jesień to najlepsza pora dla miłośników obserwacji gwieździstego nieba. Jowisz w Gw. Byka Uwagę przykuwają trzy jasne obiekty, jaśniejące wysoko na 20 – czas niebie, nad południowo-wschodnią częścią horyzontu. wyświetlania Wskazujemy Jowisza Nazwa, Zbliżenie Najjaśniejszym z nich jest Jowisz, największa z planet. Ten ponad trzystukrotnie masywniejszy od Ziemi kolos wiruje tak szybko, że dzień i noc następują na nim w odstępie pięciu godzin. Tak szybka rotacja jest przyczyną gwałtownych zjawisk w atmosferze Jowisza, powodując, iż chmury na Jowiszu układają się w równoleżnikowe pasy. Gdy przeszło 400 lat temu Galileusz po raz pierwszy podglądał Jowisza przez lunetę dostrzegł obiegające go satelity: Io, Europę, Ganimedesa i Kallisto. (z księżycami, nazwami i ich orbitami) UWAGI 1 min – czas wyświetlania Jowisza 30 s – czas wyświetlania księżyców Jowisza 1 Aldebaran Na chwile włączmy Byka (Taurus) Capella Na chwile włączmy Woźnicę (Auriga) Plejady – nazwa Plejady (All sky albo zdjecie) Pegaz Pokazanie linii, obszaru i rysunku Ryby Linie, rysunek Rysujemy ekliptykę oraz równik Jeśli się da, to zaznaczamy Niedaleko Jowisza odnajdziemy świecącego pomarańczowym blaskiem Aldebarana, najjaśniejszą gwiazdę z Konstelacji Byka. 30 s– czas wyświetlania Aldebaran+Byk Nieco wyżej, wyróżnia się Capella, nazywana także Kozą. To piękny, pomarańczowo – żółty olbrzym o średnicy 17-ktotnie 30 s– czas większej od Słońca. wyświetlania Capella+Woźnica W oglądanym przed chwilą gwiazdozbiorze Byka, na prawo od 20 s– czas Aldebarana i odwiedzającego ten gwiazdozbiór Jowisza, wyświetlania Plejad odnajdziemy miniaturkę Wielkiego Wozu. To Plejady, otwarta gromada gwiazd, które swoją popularność zawdzięczają głównie 1 min – czas temu, że można je swobodnie podziwiać nawet nieuzbrojonym wyświetlania Plejad okiem. Przy dobrej pogodzie można w niej dostrzec nawet 10 gwiazd. W sumie Plejady liczą ponad 500 bardzo młodych gwiazd, otoczonych jeszcze resztkami mgławicy, z której powstały. Nad południowo - zachodnią częścią horyzontu odnajdziemy czworobok jednego z największych gwiazdozbiorów północnego nieba. To Pegaz przedstawiający mitycznego, skrzydlatego konia, zrodzonego z krwi Meduzy, która trysnęła, gdy Perseusz odciął jej głowę. Przy okazji warto zwrócić uwagę na zodiakalną konstelację Ryb. Tworzą go dwa łańcuszki słabych gwiazd, obejmujące czworobok Pegaza. To w tym gwiazdozbiorze znajduje się na ekliptyce punkt równonocy wiosennej, w którym ekliptyka przecina się z równikiem niebieskim. Miejsce to zwane jest Punktem Barana, ponieważ w czasach starożytnych punkt ten znajdował się właśnie w gwiazdozbiorze Barana. 30 s – czas wyświetlania Pegaza 30 s – czas wyświetlania Ryb 30 s – czas wyświetlania ekliptyki i równika 2 Opowieść o Cefeuszu, Kasjopei Andromedzie i Perseuszu Włączamy Cefeusza Włączamy Kasjopeję Włączamy Andromedę Włączamy Perseusza Wiele konstelacji znalazło się na niebie już w starożytności i powiązane są z mitologicznymi opowieściami. Jesienne niebo ukazuje jedną z takich opowieści, w której występują król Cefeusz, Królowa Kasjopeja, której najjaśniejsze gwiazdy układają się w kształt litery W oraz ich córka – piękna Andromeda, której życie wskutek nieszczęśliwego biegu zdarzeń zostało poświęcona dla dobra królestwa. Andromeda, przykuta do skały, czekała na śmierć w paszczy potwora, nasłanego przez boga mórz i oceanów – Posejdona, gdy niespodziewanie, w ostatniej chwili, z opresji uwolnił ją dzielny Perseusz. Mitologia oferuje nam piękne historie, zaś niebo wspaniałe obiekty do podziwiania. 1 min – czas wyświetlania Cefeusza, Kasjopeja, Andromeda 30 s – czas wyświetlania Cefeusza, Kasjopeja, Andromeda, Perseusza Wyłączamy Cefeusza i Andromedę - zostawiamy Kasjopeę i Perseusza – linie. Ha i hi w Perseuszu Obraz full dome ha i hi W pogodną noc, na linii łączącej gwiazdozbiory Kasjopei i Perseusza, dostrzeżemy podwójną mgiełkę. Spoglądając na nią przez teleskop możemy przekonać się, że to dwie bliźniacze otwarte gromady gwiazdowe, zwane HA i HI Perseusza. 20 s – czas wyświetlania Kasjopeja, Perseusza 30 s – czas wyświetlania HA i Hi Włączamy linie Andromedy Przypomnieliśmy przed chwilą historię Andromedy. Trzy najjaśniejsze gwiazdy tej konstelacji: Sirrah (głowa Andromedy), Mirach (pas) i Alamak (jej noga) układają się w charakterystyczny lekko wygięty łuk. Pierwsza z nich – Sirrach wpisuje się w poznany wcześniej czworobok Pegaza. Ponad środkową gwiazdą łuku Andromedy – Mirach – dostrzec można owalną mgiełkę. Przez niewielką lunetę widać wyraźnie ten fascynujący obiekt. To Wielka Mgławica w Andromedzie – najbliższa nam duża galaktyka, kłębowisko blisko biliona gwiazd. Przypatrzmy się dobrze – ta galaktyka zbliża się do Drogi Mlecznej i jak się ocenia, zderzy się z naszą galaktyką za około 4,5 miliarda lat. Z upływem czasu jej rozmiary i jasność na naszym niebie będą powoli rosły… 1 min – czas wyświetlania Andromedy Zaznaczamy M31 Powiększamy M31 1 min – czas wyświetlania M31 3 Zaznaczamy M33 All sky z M33 W pobliżu Andromedy odnajdziemy niewielki gwiazdozbiór 30 s – czas Trójkąta, w którym kryje się inna wielka galaktyka spiralna M33. wyświetlania M33 Ta galaktyka jest widoczna z góry i ukazuje w pełni swą wspaniałą, spiralną strukturę. Gw. Oriona Tu kończymy naszą krótką opowieść o gwiazdozbiorach jesiennego, nocnego nieba. Nad wschodnim horyzontem pojawia się już zwiastun zimy, majestatyczny gwiazdozbiór Oriona. O nim i innych konstelacjach nieba zimowego opowiemy Państwu za kilka miesięcy… 1 min – czas wyświetlania nocnego nieba, Orion 4
