II - bip.poznan.pl

advertisement
Politechnika Poznańska
Instytut Inżynierii Środowiska
Zakład Ogrzewnictwa Klimatyzacji i Ochrony Powietrza
Caloring Sp. z o.o.
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
II. Stan aktualny w zakresie zużycia energii
1. Charakterystyka miasta Poznania
1.1. Dane ogólne o mieście
Miasto Poznań – siedziba Województwa Wielkopolskiego, Urzędu Marszałkowskiego oraz
Urzędu Miejskiego, będącego jednocześnie siedzibą powiatu grodzkiego. Powierzchnia
miasta wynosi 261,3 km2 (2000) i praktycznie nie zwiększyła się od 5 lat. W Województwie
Wielkopolskim powierzchnia miasta stanowi – 0,875 %, a w Polsce – 0,0835 % (rys. II1-1).
Miasto Poznań otacza Powiat Poznański ziemski, w którego skład wchodzą gminy
bezpośrednio graniczące z miastem (rys. II1-2).
Rys. II1-1. Miasto Poznań w strukturze Województwa Wielkopolskiego
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
26
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Rys. II1-2. Miasto Poznań i sąsiedztwo gmin Powiatu Poznańskiego ziemskiego
Ludność miasta Poznania w ostatnich 10 latach nieco spadła i wynosi 575 911 (stan wrzesień
2000). W Województwie Wielkopolskim ludność miasta stanowi – 17,16 %, a w Polsce –
1,490 %. Gęstość zaludnienia wynosi więc 2204 osoby na km2. Zmiany demograficzne
pokazano na rys. II1-3.
Rok
Ludność
1798
1831
1900
1931
1939
1946
1950
1960
1970
1980
1990
1999
2000
16,1
30,8
117,0
248,6
273,9
268,0
320,7
414,0
471,9
552,9
590,1
576,9
575,9
Ludność w latach 1798 do 2000 (w tys.)
600,0
550,0
500,0
450,0
400,0
350,0
300,0
250,0
200,0
150,0
100,0
50,0
0,0
1798 1831 1900 1931 1939 1946 1950 1960 1970 1980 1990 1999 2000
Rys. II1-3. Zmiany liczby ludności w Poznaniu w latach 1798-2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
27
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Podział liczby ludności według dzielnic jest następujący (Tablica II1-1):
Tablica II1-1. Ludność w dzielnicach Poznania (stan 09.2000)
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Liczba ludności
127 020
81139
139 632
164 269
63 851
575 911
Dzielnica
Grunwald
Jeżyce
Nowe Miasto
Stare Miasto
Wilda
Poznań
Zasoby mieszkaniowe miasta kształtują się następująco (tablica II1-2).
Tablica II1-2. Zasoby mieszkaniowe w Poznaniu (lata 1995 i 12.1999)
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wyszczególnienie
Mieszkania
Izby mieszkalne
Powierzchnia użytkowa mieszkań
Powierzchnia jednego mieszkania
Powierzchnia użytkowa na osobę
Liczba osób na mieszkanie
Jednostki
szt.
szt.
m2
m2
m2
osób
1995
190 600
656 800
11 076 000
58,1
19,7
2,94
1999
198 100
683 800
11 633 000
58,7
17,0
2,92
Z tablicy II1-2 wynika, że przez ostatnie 5 lat zasoby mieszkaniowe wzrosły o 7500 mieszkań
(3,9%), a ich powierzchnia o 557 000 m2 (5,0%). Można z tego przyjąć, że przyrost roczny
liczby mieszkań wynosi średnio 0,8%, a powierzchni mieszkań 1,0%. Zasoby mieszkaniowe
wg formy własności przedstawiały się na koniec 1999 roku następująco: spółdzielcze 48,5%, komunalne - 4,4%, zakładów pracy - 8,8%, pozostałe (w tym przede wszystkim
prywatne) - 38,3%.
W zakresie działalności publicznej w mieście znajduje się szereg placówek, które zestawiono
w tablicy II1-3. Natomiast placówki handlowe łącznie zestawiono w tablicy II1-4.
Tablica II1-3. Placówki działalności publicznej w mieście (stan 12.1999)
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
5.
6.
5.
5.
5.
Wyszczególnienie
Biblioteki publiczne
Teatry, instytucje muzyczne
Muzea
Kina stałe
Szkoły podstawowe/gimnazja
Gimnazja
Szkoły średnie ogólnokształcące
Szkoły zawodowe
Szkoły wyższe
Przedszkola
Liczba
65
9
15
12
106
64
51
203
17
173
Liczba osób/słuchaczy
111 300
599 000
219 000
1 832 000
46 800
7 600
26 100
37 900
106 900
14 200
Tablica II1-4. Placówki handlowe w mieście (stan 12.1999)
Lp.
1.
2.
Wyszczególnienie
Sklepy i markety
Stacje benzynowe
Liczba
8 092
112
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Powierzchnia [m 2]
508 500
11 200
28
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
W zakresie przemysłu znajduje się w mieście wiele zakładów produkcyjnych, które łącznie
zestawiono w tablicy II1-5.
Tablica II1-5. Przemysł w mieście (stan 12.1999)
Lp.
1.
2.
3.
Wyszczególnienie
Przemysł
Górnictwo i kopalnictwo
Działalność produkcyjna
w tym:







Produkcja sprzedana
[mln zł]
13 673,4
36,8
12 712,9
artykuły spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe,
odzież
celuloza i papier
chemikalia i wyroby chemiczne
guma i tworzywa sztuczne
maszyny i urządzenia
pojazdy mechaniczne
zaopatrzenie w energię, gaz i wodę

3 835,1
418,6
458,3
862,7
421,1
888,7
3 158,5
923,7
26 423,1
SUMA
Zatrudnienie
[tyś. osób]
68,0
0,4
62,8
13,9
8,1
1,4
4,0
4,0
7,3
3,4
4,8
131,2
W mieście znajduje się łącznie znajduje się 75204 podmioty gospodarcze (stan 12.1999).
Podział tych podmiotów zestawiono w tablicy II1-6.
Budownictwo mieszkaniowe jedno- i wielorodzinne, usługi towarzyszące budownictwu
mieszkaniowemu, budynki usługowe, użyteczności publicznej i przemysłowe istniejące w
mieście mają wpływ na zużycie energii cieplnej, elektrycznej i paliw gazowych, stąd też
ważna jest ich identyfikacja oraz kierunki i tempo rozwoju w przyszłości.
Tablica II1-6. Podmioty gospodarcze w mieście (stan 12.1999)1)
Lp.
1.
Wyszczególnienie
Sektor prywatny
w tym:





2.
3.
4.
spółdzielnie
spółki prawa handlowego z o.o.
spółki akcyjne
fundacje
spółki cywilne
zakłady osób fizycznych
296
6 058
340
197
8 189
55 800
2 047
przedsiębiorstwa państwowe
spółki prawa handlowego z o.o.
spółki akcyjne
73
173
21
431
1 897

Sektor publiczny
w tym:



Banki, ubezpieczenia, consulting, cła
Firmy zagraniczne
1)
Liczba [szt]
73 157
Urząd Statystyczny w Poznaniu
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
29
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
1.2. Warunki klimatyczne
Miasto Poznań leży w strefie klimatu umiarkowanego z istotnymi wpływami klimatu
morskiego z zachodu Europy. Mimo, że temperatura obliczeniowa dla wymiarowania
urządzeń grzewczych wynosi –18°C, to średnia temperatura tzw. sezonu grzewczego jest
wyższa od 0°C i stale wzrasta (ostatnio w roku 2000 wynosiła 4,0°C).
Według współczesnych poglądów klimat jest to: „przeciętny stan pogody w danym miejscu
w dłuższym okresie czasu, uwzględniający przy tym naturalne następstwo procesów
atmosferycznych wynikające z wzajemnego oddziaływania energii słonecznej, ogólnej
cyrkulacji atmosferycznej, charakteru podłoża i innych czynników naturalnych”.
Warunki klimatyczne danego obszaru kształtują się w wyniku współzależności przestrzennej
i czasowej elementów klimatycznych. Do najważniejszych elementów klimatycznych zalicza
się elementy meteorologiczne tj.: temperatura powietrza zewnętrznego oraz natężenie
promieniowania słonecznego. Parametry zewnętrzne są zatem informacją o warunkach
pogodowych charakterystycznych dla analizowanego klimatu i określonej lokalizacji punktu
pomiarowego. Aby rozpoznać zmienność i stopień różnorodności cech klimatu przeprowadza
się pomiary podstawowych elementów klimatycznych na stacjach meteorologicznych oraz
w lokalnych punktach pomiarowych.
W ramach analizy dynamicznych procesów wymiany ciepła w budynku wykorzystuje się
ciągi danych klimatycznych reprezentatywne dla lokalizacji analizowanego obiektu.
Na rysunku (Rys. II1-5) przedstawiono porównanie zmienności temperatury średnio –
miesięcznej w roku kalendarzowym 1997 pomierzonej na lokalnych stacjach pomiarowych
Zakładu Ogrzewnictwa, Klimatyzacji i Ochrony Powietrza Politechniki Poznańskiej (PP) oraz
Poznańskiej Energetyki Cieplnej S.A. (PEC).
25
4,5
20
3,5
Temperatura [o C]
Temperatura [ oC]
4
3
2,5
2
1,5
1
15
10
5
0
0,5
0
1994
1995
1996
1997
1998
1999
-5
2000
I
II
III
IV
V
PEC S.A.
Rys. II1-4. Średnia temperatura zewnętrzna
umownego sezonu ogrzewczego w latach
kalendarzowych 1994-2000
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
PP
Rys. II1-5. Średnio miesięczna temperatura w
roku 1997 pomierzona na lokalnych stacjach
pomiarowych PP oraz PEC
Według teorii „Wielkiego Miasta” różnica pomiędzy mierzoną temperaturą na „wyspie
ciepła” – centrum miasta i obrzeży miasta może dochodzić nawet do 6 K.
W celu określenia zapotrzebowania budynku na ogrzewanie wykorzystuje się najczęściej
pojęcie stopniodni statycznych umownego sezonu ogrzewczego. Metoda obliczeń polega na
wyznaczaniu liczby stopniodni przy określonej temperaturze zewnętrznej oraz stałej
temperaturze wewnętrznej, tzw. eksploatacyjnej. Danymi wyjściowymi są dostępne dane
klimatyczne oraz graniczne wartości temperatury rozpoczęcia i zakończenia okresu
ogrzewczego.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
30
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Liczba stopniodni w ujęciu statycznym Sd jest to iloczyn liczby dni ogrzewania i różnicy
pomiędzy średnią temperaturą zewnętrzną, a średnią temperaturą ogrzewanego pomieszczenia
wg poniższej zależności:
Ld
Sd   ( t ei  t śre )  Ld
(1.1)
i 1
gdzie:
Sd – liczba stopniodni okresu ogrzewczego [Kd/a],
Ld – liczba dni ogrzewania umownego okresu ogrzewczego,
tie – temperatura wewnętrzna eksploatacyjna [0C],
teśr – średnia temperatura powietrza zewnętrznego [0C].
W tablicy II1-7 przedstawiono porównanie liczby stopniodni w zależności od dostępnych
danych klimatycznych.
Tablica II1-7. Liczba stopniodni statycznych dla umownego okresu ogrzewczego lat 1995 – 99 wg
danych PP i PEC
PP
PEC
PEC
Rok
tie=20oC
tie=18oC
tie=20oC
1995
1996
1997
1998
1999
3410
3706
3188
3082
2926
3132
3518
3207
3010
2964
3479
3909
3563
3345
3293
W celu przeprowadzenia dokładniejszej analizy zużycia ciepła przez budynek wprowadza się
pojęcie liczby stopniodni dynamicznych. Metoda uwzględnia decydujące w bilansie cieplnym
budynku parametry meteorologiczne (temperatura powietrza zewnętrznego, natężenie
promieniowania słonecznego) oraz parametry opisujące własności termiczno – akumulacyjne
budynku. W takiej analizie przywiązuje się większą uwagę do zysków wewnętrznych i
zewnętrznych. Według standardów międzynarodowych stopniodni o zmiennej podstawie Sd z
zależą od wyznaczonej dla każdego miesiąca oddzielnie temperatury bazowej i są sumą
stopniodni miesięcznych według zależności:
Sd z 
Lg
[t b (m)  t e (m)]Ld (m)
(1.2)
m 1
gdzie:
tb(m) – temperatura bazowa [0C],
te(m) – średnia wieloletnia temperatura miesiąca [0C],
Ld(m) – liczba dni ogrzewania w miesiącu m-tym,
Lg – liczba miesięcy ogrzewania w sezonie ogrzewczym.
Temperaturę tb można wyznaczyć dla każdego miesiąca wg zależności:
t b (m)  t e 
i
(m)Q i (m)  Q s (m)
C
(1.3)
gdzie:
tie – temperatura wewnętrzna [oC],
Qi(m) – średnie miesięczne zyski wewnętrzne [Wh/mc],
Qs(m) – średnie miesięczne zyski od Słońca [Wh/mc],
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
31
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
C
– współczynnik charakterystyki obudowy [W/K],
(m) – współczynnik wykorzystania zysków ciepła według zależności (1.4) oraz (1.5):
1
GLR
(m)  1  e
(1.4)
GLR – stosunek zysków do strat wg zależności:
GLR 
Q s (m)  Q i (m)
Q strat (m)
(1.5)
gdzie:
Qstrat(m) – średnie miesięczne straty ciepła [Wh/mc].
W celu przeprowadzenia analizy zmienności liczby stopniodni dynamicznych konieczna jest
znajomość obok zmienności temperatury powietrza zewnętrznego ilości energii
promieniowania słonecznego możliwej do wykorzystania.
Natężenie promieniowania na dowolną płaszczyznę zmienia się w czasie rocznego przebiegu
Ziemi wokół Słońca, gdyż ilość energii cieplnej zależy od wysokości Słońca, kąta deklinacji
oraz azymutu Słońca i przegrody. Zależy od położenia geograficznego miejsca obserwacji i
pogody oraz zanieczyszczenia powietrza. Całkowita gęstość energii promieniowania
słonecznego w Polsce zawarta jest w przedziale 930 – 1163 kWh/m2rok. Dla Poznania
pomierzono następujące wartości całkowitego natężenia promieniowania słonecznego na
płaszczyznę poziomą w poszczególnych miesiącach lat 1995–99 (Tablica II1-8).
Tablica II1-8. Wartości całkowitego natężenia promieniowania słonecznego na płaszczyznę poziomą
[kWh/m2m-c] w poszczególnych miesiącach lat 1995 – 99 pomierzone na stanowisku
pomiarowym PP
Rok/m-c
1995
1996
1997
1998
1999
I
16,2
17,8
12,3
19,9
22,4
II
26,7
34,5
35,9
31,0
33,4
III
70,4
71,2
86,0
85,0
76,2
IV
101,5
122,4
121,4
107,0
111,9
V
162,0
113,1
141,4
166,5
190,3
VI
150,1
138,8
166,6
157,8
131,3
VII
187,5
139,0
168,6
145,8
174,0
VIII
136,2
127,0
158,9
134,4
145,0
IX
61,5
75,0
100,0
86,0
101,5
X
54,2
44,9
48,5
40,6
48,3
XI
23,6
19,7
19,3
17,2
22,9
XII
10,6
13,6
13,4
14,3
14,5
Dla Poznania można zaobserwować zbliżone wartości sum promieniowania całkowitego na
płaszczyznę poziomą w umownym okresie ogrzewczym obejmującym miesiące I – IV oraz
X – XII roku kalendarzowego kształtujące się średnio na poziomie 319 kWh/m2a.
Rysunek II1-6 przedstawia porównanie średnich miesięcznych sum natężenia całkowitego
promieniowania słonecznego na płaszczyznę poziomą pomierzonych na stanowisku
pomiarowym Zakładu Ogrzewnictwa, Klimatyzacji i Ochrony Powietrza Politechniki
Poznańskiej w roku 1997 z danymi literaturowymi.
Zmienność podstawowych elementów klimatycznych i ich wpływ na zużycie ciepła przez
budynek można opisać wykorzystując metodę stopniodni w ujęciu dynamicznym. Metoda
oparta jest na bilansie energetycznym w stanie stacjonarnym dla budynku z uwzględnieniem
zysków wewnętrznych i słonecznych oraz dynamiki ich oddziaływania.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
32
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
czysta atmosfera - bezchmurne niebo
sumy dzienne promieniowania calkowit ego na
płaszczyznę poziomą [Wh/m 2d]
9000
atmosfera wielkiego miasta - bezchmurne niebo
atmosfera przemysłowa - bezchmurne niebo
8000
Berlin
7000
atmosfera m. Poznania w roku 1997
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
m iesiące
Rys. II1-6. Średnie miesięczne sumy dzienne natężenia promieniowania słonecznego na płaszczyznę
poziomą w zależności od urbanizacji miasta
Analizie poddano typowy budynek wielorodzinny systemu szczecińskiego z elementów
wielkopłytowych o właściwościach cieplnych przegród obudowy wg tablicy (Tablica II.1-9)
Tablica II1-9. Współczynnik przenikania ciepłą przegród obudowy [W/m 2K]
Nazwa przegrody
Sz36
Sz40
Std
Od
Dz
Pd
U [W/m2K]
1,57
1,45
0,20
2,60
5,60
1,26
komentarz
Ściana zewnętrzna grubość 36 cm, orientacja N
Ściana zewnętrzna grubość 40 cm orientacja S
Stropodach wentylowany
Okno drewniane, transmisyjność - 0.70
Drzwi stalowe zewnętrzne
Strop piwnicy
Przeanalizowano wpływ parametrów termicznych na liczbę stopniodni dynamicznych.
Dokonano analizy liczby stopniodni poprzez porównanie wpływu elementów klimatycznych
na budynek przy wariantowo zmiennej obudowie odpowiadającej różnym wymaganiom
normatywnym ochrony cieplnej budynków (Tablica II1-10).
Tablica II1-10. Warianty izolacyjności cieplnej przegród obudowy w zależności od wymagań
normatywnych roku budowy
Rodzaj przegrody
Sz36
Sz40
Std
Pd
1974
1,16
1,16
0,87
1,16
1982
0,75
0,75
0,45
1,00
1991
0,45
0,45
0,30
0,60
1994
0,30
0,30
0,30
0,60
Analizowano zmienność liczby stopniodni w okresie X-IV w warunkach klimatycznych lat
pomiarowych 1995 do 1999 włącznie, opisanych poprzez zmienność średnio-dobową
temperatury powietrza zewnętrznego oraz sumę dzienną natężenia promieniowania
słonecznego na płaszczyznę pionową o orientacji N i S.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
33
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Poprawa izolacyjności przegród nieprzezroczystych o wymaganiach cieplnych roku 1974
stosownie do wymagań normy ochrony cieplnej w latach 1994 uwidacznia się zmniejszeniem
liczby stopniodni o 16% dla roku klimatycznego 1996 do 22% dla roku 1997. Na rysunku
II1-7 przedstawiono liczbę stopniodni przy zmiennej obudowie.
2800
94
stopnidni [Kd]
2600
2400
91
2200
2000
1800
74
82
1600
1400
1995
91
1996
1997
czas [a]
74
94
1998
82
1999
Rys. II1-7. Liczba stopniodni w funkcji zmiennej obudowy budynku i lat klimatycznych
Porównując liczbę stopniodni w ujęciu dynamicznym i statycznym dla zmiennej obudowy
można zależność pomiędzy nimi przedstawić w postaci równania:
Sd z  Sd  
(1.6)
W tablicy II1-11 przedstawiono współczynniki przeliczeniowe  dla zmiennych danych
klimatycznych opisanych wartością temperatury powietrza zewnętrznego oraz natężeniem
promieniowania słonecznego.
Tablica II1-11. Współczynnik przeliczeniowy stopniodni statycznych na dynamiczne
Rb/rok
74
82
91
94
1995
0,687
0,631
0,578
0,560
1996
0,720
0,669
0,623
0,606
1997
0,656
0,593
0,533
0,513
1998
0,665
0,603
0,545
0,526
1999
0,649
0,586
0,528
0,510
wartość średnia
0,675
0,617
0,561
0,543
Rb - rok budowy obiektu
Dane zawarte w tablicy II1-11 dotyczą głównie budownictwa mieszkaniowego i budynków
biurowych oraz hotelowych z wentylacją grawitacyjną. Zastosowanie współczynników
obliczeniowych w funkcji zmiennych standardów ochrony cieplnej, a więc w warunkach
polskich praktycznie od roku budowy, umożliwia dokładniejszą, wystarczająco szczegółową
analizę zużycia energii cieplnej przez budynek przy znajomości tylko stopniodni w ujęciu
statycznym.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
34
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
1.3. Podział miasta na rejony
Miasto Poznań dla ułatwienia analiz szczegółowych zostało podzielone na obszary
urbanistyczne i bilansowe. Miasto podzielono na 7 obszarów oznaczonych literami: A, B, C,
D, E, F, Z. Każdy z tych obszarów posiada kilka podobszarów identyfikowanych
odpowiednio literą i liczbą np. A1. Takich obszarów jest łącznie 47 i będą nazywane rejonami
urbanistycznymi (rys. II1-8). Każdy rejon podlega odrębnej analizie pod kątem substancji
budowlanej, jej rozwoju i transformacji oraz wpływu tych zmian na zużycie energii
elektrycznej, ciepła i paliw gazowych.
Poszczególne obszary obejmują charakterystyczne fragmenty miasta:
Obszar A1 – Stare Miasto i Chwaliszewo.
Obszar A2 – Jeżyce.
Obszar B1 – Winogrady (osiedla mieszkaniowe: Na Murawie, Przyjaźni, Pod Lipami,
Zwycięstwa, Wichrowe Wzgórze, Kosmonautów, Szeląg).
Obszar B2 – Sołacz, Winiary (osiedla mieszkaniowe: Powstańców Warszawy, Winiary,
Słowiańskie).
Obszar B3 – Strzeszyn, Strzeszynek (Osiedle Literackie).
Obszar B4 – Podolany.
Obszar B5 – Piątkowo (osiedla mieszkaniowe: Bolesława Chrobrego, Bolesława Śmiałego,
Władysława Jagiełły, Zygmunta Starego, Stefana Batorego, Jana Sobieskiego,
Marysieńki).
Obszar B6 – Piątkowo (osiedle mieszkaniowe: Władysława Łokietka).
Obszar B7 – Naramowice.
Obszar B8 – Umultowo, Nowa Wieś Dolna.
Obszar B9 – Morasko, Huby Moraskie.
Obszar B10 – Radojewo, Nowa Wieś Górna.
Obszar C1 – Wilda.
Obszar C2 – Wilda.
Obszar C3 – Dębiec (osiedle mieszkaniowe: Dębina).
Obszar C4 – Świerczewo.
Obszar C5 – Górczyn, Zatorze (osiedle Hetmańskie).
Obszar C6 – Łazarz.
Obszar C7 – Grunwald, Junikowo, Raszyn (osiedle mieszkaniowe: Kopernika).
Obszar C8 – Junikowo.
Obszar C9 – Jeżyce, Ostroróg (osiedle mieszkaniowe: ks. Popiełuszki).
Obszar C10 – Ławica, Marcelin, Edwardowo (osiedle mieszkaniowe: Bajkowe).
Obszar C11 – Ogrody.
Obszar C12 – Wola, Sytkowo (osiedle mieszkaniowe: Lotników Wielkopolskich).
Obszar C13 – Smochowice, Krzyżowniki.
Obszar D1 – Miasteczko, Św. Roch, Piotrowo.
Obszar D2 – Rataje (osiedla mieszkaniowe: Piastowskie, Jagiellońskie, Oświecenia,
Powstań Narodowych, Rzeczypospolitej, Bohaterów II Wojny Światowej,
Armii Krajowej, Polan).
Obszar D3 – Chartowo (osiedla mieszkaniowe: Tysiąclecia, Lecha, Czecha, Rusa).
Obszar D4 – Żegrze (osiedla mieszkaniowe: Stare Żegrze, Orła Białego).
Obszar D5 – Starołęka Mała.
Obszar D6 – Starołęka Wielka.
Obszar D7 – Minikowo, Lotnisko Wojskowe Krzesiny.
Obszar D8 – Krzesiny, Garaszewo, Pokrzywno.
Obszar D9 – Szczepankowo, Michałowo, Spławie, Krzesinki.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
35
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Obszar D10
Obszar E1
Obszar E2
Obszar E3
Obszar E4
Obszar F1
Obszar F2
Obszar ZI
Obszar ZII
Obszar ZIII
Obszar ZIV
Obszar ZV
Obszar ZVI
– Franowo, Kobylepole.
– Antoninek.
– Śródka, Ostrów Tumski, Komandoria (osiedle mieszkaniowe: Warszawskie).
– Główna, Zawady.
– Janikowo, Karolin.
– Kotowo, Fabianowo.
– Osiedle Plewiska.
– Wilczy Młyn, Umultowo (tereny zielone).
– Miłostowo, Zieliniec, Antonin, Główieniec (tereny zielone).
– Malta, Berdychowo, Darzybór (tereny zielone).
– Wilda, Łęgi Dębińskie (tereny zielone).
– Rudnicze, Skórzewo (tereny zielone).
– Niestachów, Golęcin, Strzeszynek (tereny zielone).
Rys. II1-8. Podział miasta Poznania na rejony urbanistyczne (bilansowe)
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
36
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
2. Zużycie energii w mieście
2.1. Klasyfikacja zasobów budowlanych pod kątem zużycia energii
Dla potrzeb bilansowania zużycia energii cieplnej zastosowano podział budownictwa
w zależności od przeznaczenia na poszczególne rodzaje zgodnie z oznaczeniami stosowanymi
w opracowaniach urbanistycznych, jak następuje:
 budynki mieszkalne jednorodzinne (MN),
 budynki mieszkalne wielorodzinne (MW),
 obiekty oświaty i nauki (UO,UN),
 obiekty służby zdrowia i opieki zdrowotnej (UZ),
 obiekty kultury (UK),
 obiekty sakralne (UKw),
 obiekty handlowe (UH),
 obiekty gastronomiczne (UG),
 obiekty administracyjne (UA),
 obiekty wojskowe i zakładów karnych (IS),
 obiekty turystyczne i sportowe (UT, US),
 obiekty łączności (UL),
 usługi komunalne (UI, UPk),
 usługi rzemiosła (UR),
 tereny ogrodnicze i rolnicze (RP),
 obiekty przemysłowe, składy, bazy budowlane (P).
Z uwagi na specyfikę zapotrzebowania na moc cieplną i sposobu użytkowania pogrupowano
obiekty budowlane na następujące podstawowe rodzaje odbiorców:
 budynki mieszkalne jednorodzinne (MN),
 budynki mieszkalne wielorodzinne (MW),
 obiekty usługowe (U),
 przemysł (P).
Dla odwzorowania charakterystyk termicznych obiektów zastosowano dalszy podział
zasobów w zależności od wieku na:
 do 1945,
 od 1983 do 1992,
 od 1945 do 1965,
 od 1992 do 1997,
 od 1966 do 1975,
 nowe zasoby.
 od 1976 do 1982,
Dla potrzeb bilansowania zużycia energii elektrycznej przyjęto następującą klasyfikację
odbiorców:
1 – inni odbiorcy
9 – G – gospodarstwa domowe
2 – KM – komunikacja miejska
10 – L – domki letniskowe
3 – TS – transport
11 – N – lokale niemieszkalne
4 – MK – miejski komunalny
12 – R – gospodarstwa rolne
5 – WP – wielki przemysł
13 – T – obiekty towarzyszące
6 – WH – wielki handel (hipermarkety)
14 – P – potrzeby własne
7 – DO – duży odbiór (nn i SN)
15 – X 2000 – odbiorcy nn odłączeni od sieci
8 – D – oświetlenie ulic
w roku 2000
Klasyfikacje odbiorców zużywających gaz uzyskano z WZG PGNiG S.A. w zależności od
nominalnej przepustowości gazomierza oraz zastosowanej taryfy gazowej.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
37
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
2.2. Charakterystyki cieplne zasobów budowlanych
2.2.1. Podstawowe wielkości charakteryzujące budynek
Budynek ogrzewany o danym przeznaczeniu i sposobie eksploatacji o zadanych
konstrukcjach przegród i rozwiązaniu wentylacji jest scharakteryzowany pod względem
cieplnym przez dwie syntetyczne wielkości niezbędne do projektowania i analizy systemów
zaopatrzenia w ciepło:
 moc cieplną
 zużycie ciepła.
Wielkości te mogą być odniesione do warunków obliczeniowych (normatywnych tzn. dla
Poznania te = –18°C), rzeczywistych (eksploatacyjnych) i symulacyjnych (wzorcowych)
dostosowanych m.in. do analizy obciążeń systemów zaopatrzenia w ciepło. Zużycie energii
cieplnej może dotyczyć różnych potrzeb.
W pierwszym przypadku warunków obliczeniowych mówimy o szczytowej mocy cieplnej
czyli tzw. zapotrzebowaniu na moc cieplną oraz sezonowym normatywnym zapotrzebowaniu
na ciepło do ogrzewania. Z pojęciem szczytowej mocy cieplnej związane jest równoważne
dotychczas pojęcie mocy zamówionej.
Moc zamówiona jest to największy pobór ciepła dostarczonego w postaci określonego
nośnika, jaki może wystąpić w warunkach obliczeniowych przez okres co najmniej jednej
godziny.
Szczytowa moc cieplna inaczej zapotrzebowanie na moc cieplną ogrzewanego pomieszczenia
 jest to strumień ciepła, jaki powinno urządzenie dostarczyć do pomieszczenia w celu
Q
utrzymania wymaganej temperatury wewnętrznej w obliczeniowych warunkach
zewnętrznych. Składa się z dwóch wielkości: strat ciepła w wyniku przenikania przez
przegrody z uwzględnieniem strat dodatkowych oraz z zapotrzebowania na ciepło do
ogrzewania powietrza zewnętrznego dopływającego do pomieszczenia.
Zgodnie z definicją według PN-B-02025 sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania

w standardowym sezonie grzewczym Q
h stanowi różnicę między stratami ciepła
i wykorzystanymi zyskami ciepła budynku w tym sezonie przy obliczeniowej temperaturze
powietrza wewnętrznego oraz projektowanej wartości strumienia objętości powietrza
wentylacyjnego.
Standardowy sezon grzewczy scharakteryzowany jest przez następujące średnie wielkości
klimatyczne:
– miesięczne wartości temperatury powietrza zewnętrznego,
– miesięczne wartości sumy promieniowania słonecznego całkowitego na powierzchnię
o różnej orientacji,
– roczna temperatura powietrza zewnętrznego i jej amplituda.
Szczegółowe decyzje dotyczące m.in. sposobu zaopatrzenia w ciepło budynku powinny być
każdorazowo weryfikowane obliczeniem wielkości sezonowego zapotrzebowania energii na
ogrzewanie. Sezonowe zapotrzebowanie ciepła na cele ogrzewania budynku w standardowym
sezonie grzewczym Qh uwzględnia następujące pozycje strat i zysków ciepła:
– straty ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne, okna, stropodach, strop na
piwnicą oraz straty ciepła do gruntu,
– straty ciepła na podgrzanie powietrza wentylacyjnego,
– zyski ciepła od promieniowania słonecznego,
– wewnętrzne zyski ciepła od ludzi i urządzeń.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
38
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Wielkość Qh zależy od cech architektonicznych budynku i konstrukcji przegród budowlanych
oraz od systemu wentylacji. Dla danego budynku jest to wartość niezmienna, o ile nie ulegają
zmianie wyżej wymienione cechy budynku.
Dla budynków nowoprojektowanych określamy wskaźnik sezonowego zapotrzebowania
ciepła odniesiony do 1 m3 kubatury ogrzewanej
E
Qh
V
 kWh 
 3 
m  a 
(2.1)
i sprawdzamy spełnienie warunku energooszczędnego projektowania.
E  Eo
(2.2)
gdzie:
Eo – graniczny wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania [kWh/m3a].
Konieczność sprawdzenia wskaźników sezonowego zapotrzebowania na ciepło do
ogrzewania budynków na jednostkę kubatury narzucają odpowiednie przepisy państwowe –
Rozporządzenie Ministra Budownictwa w sprawie warunków technicznych, którym powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Rzeczywiste sezonowe tzn. odniesione do standardowego sezonu grzewczego
zapotrzebowanie ciepła uwzględnia rodzaj i sprawność systemu grzewczego oraz warunki
eksploatacji budynku i określone jest wzorem:
Q
Q h  w1  w 2
 w   p   r  e
(2.3)
gdzie:
Qh – sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania,
Q
– sezonowe zapotrzebowanie ciepła na ogrzewanie budynku z uwzględnieniem
sprawności systemu ogrzewania,
w – współczynnik sprawności wytwarzania ciepła (źródła ciepła),
p – współczynnik sprawności przesyłania ciepła zależny od jakości izolacji i od
odległości przesyłania ciepła,
r
– współczynnik sprawności regulacji systemu ogrzewania,
e – współczynnik sprawności wykorzystania ciepła zależny od usytuowania grzejników
występowania osłon,
w1, w2 – współczynniki uwzględniające przerwy w ogrzewaniu w okresie tygodnia lub
w okresie doby oraz szybkość reakcji systemu i budynku na zmianę temperatury
w przypadku tych przerw w ogrzewaniu.
W warunkach rzeczywistych klimatu zewnętrznego i eksploatacji obiektu mówimy
o aktualnym poborze mocy cieplnej oraz rzeczywistym zużyciu energii na cele ogrzewania
w danym okresie czasu (miesiąc, sezon grzewczy, okres pomiędzy kolejnymi odczytami
liczników ciepła).
Rzeczywiste zużycie ciepła w danym okresie czasu powiązane z rzeczywistą zmiennością
warunków klimatu zewnętrznego pozwala ocenić rzeczywiste eksploatacyjne obliczeniowe

zapotrzebowanie na moc cieplną na cele ogrzewania Q
co obl oraz jednostkowy wskaźnik
zapotrzebowania q V [W/m3].
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
39
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Rzeczywiste obliczeniowe zapotrzebowanie na moc cieplną na cele ogrzewania można
wyznaczyć z następującej zależności:

Q
co obl 
Q  ( t i  t e obl )
Sd  24
(2.4)
gdzie:
Q – sezonowe zużycie ciepła na cele ogrzewania, [kWh],
Sd – liczba stopniodni danego okresu np. sezonu grzewczego, [Kd],
ti – średnia temperatura wewnętrzna pomieszczeń ogrzewanych, [°C],
te obl – obliczeniowa temperatura zewnętrzna, [°C].
Do symulacji obciążeń systemów zaopatrzenia w ciepło należy dokonać krytycznej analizy
charakterystyk obliczeniowych i eksploatacyjnych z uwzględnieniem częstotliwości
występowania parametrów klimatu zewnętrznego.
Na podstawie doświadczeń przedsiębiorstw eksploatacyjnych można przyjąć następujący
algorytm wyznaczania wzorcowych mocy cieplnych dla budynków mieszkalnych
wielorodzinnych w oparciu o miesięczne odczyty zużycia ciepła na cele ogrzewania
i przygotowania c.w.u.
– ustalenie mocy średniej na potrzeby c.w.u. jako największej ze średnich miesięcznych
w okresie letnim,
– wyznaczenie średnich miesięcznych mocy całkowitych pobranych przez obiekt w sezonie
grzewczym, umniejszenie tych mocy o średnią moc na cele c.w.u., przeliczenie mocy
średnich miesięcznych na warunki obliczeniowe, wybór maksymalnej skorygowanej
mocy miesięcznej.
W ustalaniu mocy zamówionej jest proponowany współczynnik nierównomierności poboru
na cele c.o. równy 1,2; a na cele c.w.u. równy 2,0.
Roczne zużycie ciepła budynku na cele ogrzewania we wzorcowym (umownym) sezonie
grzewczym można ustalić w oparciu o analizę statystyczną zużyć ciepła w okresie
wieloletnim względnie obliczenia symulacyjne np. metodą stopniodni dynamicznych lub
zmodyfikowaną metodą stopniodni uwzględniającą ich wielkość od wieku zasobów
budowlanych.
2.2.2. Przyjęte metody oceny zapotrzebowania na moc cieplną budynków
1.1.1. Metoda niemiecka
Do szybkiej oceny zapotrzebowania ciepła budynków można wykorzystać metodę opartą na
doświadczeniach niemieckich. W metodzie tej zapotrzebowanie ciepła zależy od ilorazu A/V,
gdzie A jest powierzchnią w m2 przegród zewnętrznych obudowy budynku, a V jest kubaturą
ogrzewaną w m3 budynku, ograniczoną przegrodami zewnętrznymi.
Średni współczynnik kB dla budynku jest obliczany według wzoru:
kB=
1k1A1 +  2 k 2 A 2 + ... +  n k n A n
A1 + A 2 + ... + A n
(2.5)
w którym:
1, 2... n - współczynniki liczbowe dla poszczególnych przegród odpowiednio i = 1 dla
przegrody stykającej się z powietrzem zewnętrznym lub z gruntem w I strefie, i = 0,9 dla
stropu pod nieogrzewanym poddaszem, i = 0,5 dla przegrody między ogrzewanym
i nieogrzewanym pomieszczeniem ( np. strop nad nieogrzewaną piwnicą ).
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
40
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Według proponowanej metody zapotrzebowanie ciepła wraża się wzorem:
 = (k  A + c    n)  V  (t - t )
Q
B
p
i e
V
W
(2.6)
gdzie:
kB - średni współczynnik przenikania ciepła obudowy, W/m2K
A
- powierzchnia obudowy budynku, m2,
V
- kubatura budynku, m3,
n
- krotność wymian powietrza, h-1,
cp
- ciepło właściwe powietrza przy stałym ciśnieniu,

- gęstość powietrza.
W obliczeniach technicznych można przyjąć cp   = c = 0,34 Wh/m3K.
ti - obliczeniowa temperatura wewnętrzna, °C,
te - obliczeniowa temperatura zewnętrzna dla danej strefy klimatycznej, °C.
Stratę ciepła wentylacji w odniesieniu do powierzchni zewnętrznej A budynku można
wyrazić za pomocą ekwiwalentnego współczynnika kL. Współczynnik ten oblicza się według
wzoru:
c n V c n
kL =

W/m2K
(2.7)
A
A
V
Po wprowadzeniu kL zapotrzebowanie ciepła wyraża się wzorem:
 = (k + k )  A (t - t )
Q
B
L
i e
W
(2.8)
Przedstawioną metodę obliczeń wykorzystano do opracowania wskaźników jednostkowego
zapotrzebowania ciepła budynków q V [W/m3] w zależności od wieku związanego z
określoną izolacyjnością przegród.
2.2.2.2. Metoda oceny dla istniejących budynków poddanych termorenowacji budowlanej
W istniejących zasobach budowlanych, szczególnie w wielorodzinnym budownictwie
spółdzielczym, podejmowane są działania termomodernizacyjne polegające między innymi na
ociepleniu przegród zewnętrznych budynku. Działania te prowadzą do zmiany struktury
bilansu cieplnego budynku oraz obniżenia szczytowego zapotrzebowania na moc cieplną na
cele centralnego ogrzewania. W bilansie cieplnym budynku rośnie udział zapotrzebowania
ciepła na podgrzanie powietrza wentylacyjnego.
Dla wybranego osiedla mieszkalnego w Poznaniu przeprowadzono obliczenia bilansów
cieplnych budynków na różnych etapach termomodernizacji budowlanej. Przeprowadzone
obliczenia, porównanie wyników obliczeń z wynikami pomiarów zużycia energii cieplnej
w węzłach budynków pozwoliło na zaproponowanie następującego sposobu obliczeń
 obliczenie strat ciepła wraz z dodatkami według aktualnie obowiązującej normy:
 =Q
  (1 + d + d )
Q
p
1
2
s
W
(2.9)
 = k  A ( t  t )
Q
i
e
p
W
(2.10)
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
41
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
gdzie:
 – straty ciepła przez przenikanie wraz z dodatkami,
Q
s
 – straty ciepła przez przenikanie, W,
Q
p
d1 – dodatek do strat ciepła przez przenikanie dla wyrównania wpływu zbyt niskich
temperatur powierzchni wewnętrznych przegród,
d2 – dodatek do strat ciepła przez przenikanie uwzględniające nasłonecznienie przegród i
pomieszczeń,
k – współczynnik przenikania ciepła przegród obliczony zgodnie z zasadami podanymi w
normie PN-EN-ISO 6946; 1999r. lecz bez uwzględnienia wpływu mostków
termicznych, W/m2K
A – powierzchnia przegrody, m2,
ti – temperatura powietrza w pomieszczeniu, °C,
te – obliczeniowa temperatura powietrza zewnętrznego, °C.

obliczenie zapotrzebowania ciepła na ogrzanie powietrza wentylacyjnego według
następującego wzoru:
 = V
    c (t  t )  0,6
Q
w
p i
e
W
(2.11)
gdzie:
 – zapotrzebowanie ciepła na ogrzewanie powietrza zewnętrznego,
Q
w

V – strumień powietrza wentylacyjnego, m3/s,
 – gęstość powietrza przyjmowana średnio  = 1,2 kg/m3,
cp – ciepło właściwe powietrza, przyjmowana średnio cp= 1020 J/kgK ,
ti ,te – jak we wzorze (2.10).
Strumienie objętości powietrza wentylacyjnego dla mieszkań należy przyjmować zgodnie z
przepisami normatywnymi dotyczącymi wymagań wentylacji oraz obliczeń sezonowego
zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynków mieszkalnych. Strumienie te wynikają z
ilości powietrza usuwanego nominalnie z pomieszczeń wyposażonych w kanały wentylacji
naturalnej i wynoszą:
 dla mieszkania z kuchnią, łazienką i wydzielonym WC
– 150 m3/h,
 dla mieszkania z kuchnią, łazienką bez wydzielonego WC
– 120 m3/h
We wzorze (2.11) mnożnik 0,6 uwzględnia wewnętrzne zyski ciepła w mieszkaniach
pochodzące od ludzi, urządzeń elektrycznych, spalanego gazu, itp. Przyjęcie do obliczeń

wzoru (2.11) odpowiada utrzymaniu sposobu obliczania wielkości Q
w zgodnie
z obowiązującą w czasie projektowania i realizacji budynków normą PN-74/B-03406
„Obliczanie zapotrzebowania ciepła pomieszczeń o kubaturze do 600 m3 w budownictwie
powszechnym”.
Takiego sposobu oceny zapotrzebowania na moc cieplną nie należy stosować
w pomieszczeniach, w których zachodzi ograniczenie ilości powietrza świeżego poniżej
minimum higienicznego, np. w przypadku wymiany okien na bardzo szczelne, bez
zastosowania nawiewników powietrza zewnętrznego.
2.2.2.3. Metoda oceny dla nowych zasobów budowlanych
Dla nowych zasobów budowlanych obliczenie zapotrzebowania na moc cieplną budynku na
cele centralnego ogrzewania przeprowadza się w oparciu o obowiązującą normę.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
42
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
 Obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło należy obliczyć według wzoru:
 =Q
  (1 + d + d ) + Q

Q
p
1
2
w
W
(2.12)
gdzie:
 – straty ciepła przez przenikanie, W,
Q
p

Q w – zapotrzebowanie na ciepło do wentylacji, W,
d1 – dodatek do strat ciepła pomieszczenia dla wyrównania wpływu niskich temperatur
powierzchni przegród,
d2 – dodatek do strat ciepła pomieszczenia uwzględniający skutki nasłonecznienia przegród
i pomieszczeń.
Współczynnik przenikania ciepła przegród należy obliczyć zgodnie z aktualnie obowiązującą
normą, lecz bez uwzględnienia mostków termicznych.

 Straty ciepła na wentylację Q
wo należy określić według wzoru:
 = V
    c (t  t )
Q
wo
p i
e
W
(2.13)
 w m3/h według wzoru:
lub po wprowadzeniu cp=1020 J/kgK, =1,2 kg/m3 oraz V
 = 0,34 V
 (ti - te)
Q
wo
W
(2.14)
 w należy obliczyć z uwzględnieniem zysków
 Zapotrzebowanie na ciepło do wentylacji Q
3
ciepła odniesionych do 1 m kubatury według zależności:
 = [0,34 (ti - te) - 9] V
Q
w
(2.15)
dla pomieszczeń użytkowanych co najmniej 12 h w ciągu doby, lub:
 = [0,34 (ti - te) - 7] V
Q
w
(2.16)
dla pomieszczeń użytkowanych mniej niż 12h w ciągu doby.
Wewnętrzne zyski ciepła we wzorach (2.15) i (2.16) odniesione do 1m3 kubatury
ogrzewanych pomieszczeń określono przy założeniu 1 wymiany powietrza na godzinę dla
warunków obliczeniowych. W przypadku większej liczby wymian powietrza na godzinę
należy odpowiednio zmniejszyć intensywność wentylacji przy niskich temperaturach
zewnętrznych.
2.2.2.4. Metoda oceny energetycznej obiektów w oparciu o pomiary zużycia energii w źródle
ciepła
W proponowanej metodzie dla obiektów użyteczności publicznej wykorzystuje się dane
o zużyciu energii cieplnej w powiązaniu z ilością stopniodni do wyznaczenia:
 rzeczywistego eksploatacyjnego obliczeniowego zapotrzebowania na moc cieplną na cele

 v [W/m3],
ogrzewania Q
co obl. oraz jednostkowego wskaźnika q
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
43
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
 rzeczywistego średniego zapotrzebowania na moc cieplną na cele przygotowania c.w.u.

q a cwu
Q
cwu śr. oraz jednostkowego rocznego zapotrzebowania na użytkownika
[kWh/uż a].
Analiza comiesięcznych wartości zużycia ciepła dla wybranych obiektów pozwala na
weryfikację średniorocznych wartości wskaźników q v i q a cwu w oparciu o wybrane miesiące
charakterystyczne.
Dla węzłów cieplnych są wykorzystywane dane odczytów liczników ciepła [GJ], natomiast
dla kotłowni gazowych – dane odczytów zużycia gazu [m3], które przelicza się na zużycie
ciepła mnożąc zużycie gazu przez średnią wartość opałową oraz średnią sprawność użytkową
kotłowni.
Roczne zużycie ciepła na cele ogrzewania wynosi:
Eco =
gdzie:
Eco

Q
co obl
Sd
ti
te obl

Q
co obl  Sd  24
t i  t e obl
(2.17)
- sezonowe zużycie ciepła na cele ogrzewania [kWh],
- rzeczywiste obliczeniowe zapotrzebowanie na moc cieplną na cele
ogrzewania [kW],
- ilość stopniodni danego okresu np. sezonu grzewczego [°d],
- średnia temperatura wewnętrzna pomieszczeń ogrzewanych [°C],
- obliczeniowa temperatura zewnętrzna [°C],
Roczne zużycie ciepła na cele przygotowania c.w.u. wynosi:

Ecw = Q
cwu śr  365  24
gdzie:
Ecw

Q
cwu śr
(2.18)
- roczne zużycie ciepła na cele c.w.u. [kWh],
- rzeczywiste średnie zapotrzebowanie na moc cieplną na cele przygotowania
c.w.u. [kW].
Łączne roczne zużycie ciepła na cele c.o. i c.w.u. wynosi:
E = Eco + Ecw
(2.19)
co po przekształceniach daje następującą postać:
E=

Q
co obl  Sd  24
t obl
Sd

+Q
cwu śr  365  24 
Sd
(2.20)
Porównując wskazania ciepłomierzy z dwu kolejnych sezonów grzewczych E1 i E2 można

wyznaczyć Q
cwu śr w postaci:

Q
cwu śr =
1

354  24
1
Sd 1
1
 Sd1
2
 E1
E 

 2 
 Sd1 Sd 2 
(2.21)
gdzie:
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
44
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
E1 – zużycie ciepła w sezonie o ilości stopniodni Sd1,
E2 – zużycie ciepła w sezonie o ilości stopniodni Sd2,
Zależność (2.21) można również przekształcić do kolejnej postaci:
E
Sd 2  E2  Sd1
1
1


Q
cwu śr = E1 
354  24
Sd 2  Sd1
(2.22)

W oparciu o Q
cwu śr można wyznaczyć wskaźniki średniego rocznego zużycia ciepła na cele
przygotowania c.w.u. w przeliczeniu na użytkownika:
q a cwu 

Q
cwu śr  365  24
(2.23)
N
gdzie:
N – ilość użytkowników.
Rzeczywiste eksploatacyjne obliczeniowe zapotrzebowanie na moc cieplną na cele
ogrzewania można uzyskać z porównania całkowitych zużyć ciepła z dwu kolejnych lat przy
założeniu, że składowa uwzględniająca zużycie ciepła na cele przygotowania c.w.u. jest w
przybliżeniu jednakowa w obu latach.
Porównanie to prowadzi do następujących zależności:
Qco obl =


Q
cwu śr i Q co
zależnościami:
obl.
t obl E1  E 2

24 Sd1  Sd 2
(2.24)
można wyznaczyć również z kolejnych danych miesięcznych operując
Qco obl =
Q M t obl

Sd
24
QMcwu = QM1 -
Q M
 Sd1
Sd
(2.25)
(2.26)
gdzie:
M
- średnie zużycie miesięczne,
M
Q - różnica kolejnych wskazań miesięcznych,
Sd - różnica stopniodni kolejnych miesięcy.

Dla obiektów mieszkalnych Q
cwu
średnią z wartości:

Q
cwu śr =
śr
wyznacza się według zużycia z miesięcy letnich jako
E ctm
24  Ild ( m )
(2.27)
gdzie:
Ectm – zużycie w miesiącu letnim [kWh]

Q
cwu śr – rzeczywiste średnie zapotrzebowanie na moc cieplna na cele przygotowania
c.w.u. [kW]
I1d(m) – ilość dni w miesiącu
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
45
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Rzeczywiste obliczeniowe zapotrzebowanie na moc cieplną na cele ogrzewania wyznacza się
z miesięcznych zużyć ciepła w miesiącach zimowych po odjęciu zużyć na cele c.w.u.
i przeliczeniu na warunki obliczeniowe:
Qco obl =
(E  E cw )  t obl
24  Sd
(2.28)
gdzie:
E – zużycie całkowite w miesiącu o liczbie stopniodni Sd [kWh],
Ecw – zużycie ciepła na cele przygotowania c.w.u.
tobl – obliczeniowa różnica temperatur wewnętrznej i zewnętrznej [K].
2.2.3. Wskaźniki zapotrzebowania na moc cieplną zasobów budowlanych
Zasoby budowlane miasta Poznania podzielono na trzy grupy:
 Istniejące budownictwo, dla którego nie przeprowadzano dotychczas termomodernizacji
budowlanej. Dla tych zasobów budowlanych przyjęto wskaźniki jednostkowego
zapotrzebowania ciepła q V [W/m3] budynków w zależności od ich wieku zgodnie z
tablicą II2-1.
W tablicy II2-1 zestawiono wartości wskaźników jednostkowego zapotrzebowania ciepła q v
w zależności od kubatury ogrzewanej dla zasobów budowlanych m. Poznania w zależności od
ich wieku. Do ustalenia tych wskaźników przyjęto ekwiwalentny współczynnik k L przy
jednokrotnej wymianie powietrza na godzinę.
Tablica II2-1. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q v budynków na przestrzeni lat
Kubatura
Wskaźnik
q v W/m3
V [m3]
do 1945r.
1965r.
1975r.
1982r.
1992r.
do 1000
1000 – 3000
3000 – 5000
5000 – 10000
10000-15000
15000-2000
i>
43,3
41,5
40,0
36,0
33,5
41,6
40,0
37,8
34,2
31,6
39,3
37,2
35,5
32,5
30,4
30,6
29,5
28,2
26,2
25,8
27,2
26,0
25,0
23,0
22,8
32,5
30,6
30,2
25,5
22,4
 Zasoby budowlane miasta Poznania, dla których przeprowadzono etapową
termomodernizację budowlaną.
Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q V [W/m3] dla tego budownictwa
opracowania na podstawie analizy obliczeniowych bilansów cieplnych zgodnie z metodą
przedstawioną w punkcie 2.2.2.2 dla budynków mieszkalnych zlokalizowanych na terenie
wybranej spółdzielni mieszkaniowej w Poznaniu. Budynki te mają konstrukcję wielkopłytową
wykonana wg „systemu szczecińskiego”. Są to budynki wielokondygnacyjne (12, 11 i 4
kondygnacyjne) oraz składające się z różnej liczby segmentów. Osiedle to zostało zbudowane
na przełomie lat 70-tych i 80-tych. Obecnie większość budynków jest częściowo ocieplona
lub prowadzone są prace termomodernizacyjne polegające na ociepleniu ścian osłonowych
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
46
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
styropianem. Częściowe ocieplenie dotyczy ścian szczytowych i stropodachów. Ściany
szczytowe zostały ocieplone w dwóch technologiach – 6 cm warstwą wełny mineralnej
w osłonie z blachy falistej lub w technologii tzw. STALPUR, tj. 3,5 cm warstwą pianki
poliuretanowej w osłonie z blachy. Na omawianym osiedlu wszystkie budynki mają
ocieplony stropodach materiałem izolacyjnym ekofiber o współczynniku przewodzenia ciepła
 = 0,041 W/mK.
W tablicy II2-2 zestawiono wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q V [W/m3]
w zależności od etapu termomodernizacji. W kolumnie 2 tablicy zestawiono wskaźniki
w zależności od kubatury ogrzewanej dla budynków nieocieplonych, w kolumnie 3 dla
budynków częściowo ocieplonych (ściany szczytowe i stropodach) w kolumnie 4 dla
budynków, w których ściany osłonowe zostały ocieplone 10 cm warstwą styropianu.
Tablica II2-2. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła
w zależności od etapów termomodernizacji
Kubatura ogrzewana
[m3]
55 000
50 000
45 000
40 000
35 000
30 000
25 000
20 000
15 000
10 000
5 000
4 750
Wskaźnik
q V dla
budynku nieocieplonego
[W/m3]
18,8
19,9
21,0
22,1
23,2
24,3
25,4
26,5
27,6
28,7
29,8
29,8
q V budynków wielorodzinnych
[W/m 3]
Wskaźnik
q V dla
budynku – I etap
termomodernizacji
[W/m3]
16,8
17,5
18,4
19,3
20,2
21,1
22,0
22,9
23,8
24,7
25,6
25,7
Wskaźnik
q V dla
budynku całkowicie
ocieplonego styropianem
[W/m3]
12,85
13,6
14,4
15,1
15,9
16,6
17,4
18,1
18,9
19,6
20,4
20,5
Analizie poddano również obliczeniowe bilanse cieplne dla jednorodzinnych budynków
wolnostojących i szeregowych. W tablicy II2-3 zestawiono wskaźniki dla wolnostojących
budynków w zabudowie jednorodzinnej w zależności od kubatury ogrzewanej.
Tablica II2-3. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła
q V budynków wolnostojących w
zabudowie jednorodzinnej (ocieplone)
Wskaźnik
V [m3]
700
600
500
400
300
1970
26,5
27,0
27,5
30,5
34,6
q V dla budownictwa z lat
1980
24,5
25,0
25,4
28,1
31,9
1990
20,4
20,8
21,2
23,5
26,6
Natomiast w tablicy II2-4 zestawiono wskaźniki szeregowych budynków w zabudowie
jednorodzinnej w zależności od kubatury ogrzewanej.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
47
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-4. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła
q V budynków jednorodzinnych
w zabudowie szeregowej (ocieplone)
Wskaźnik
V [m3]
1970
21,2
21,6
22,1
24,4
27,7
700
600
500
400
300
q V dla budownictwa z lat
1980
19,6
20,2
20,3
22,5
25,5
1990
18,4
18,7
19,1
21,2
24,0
W tablicach znajdują się wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania na moc cieplną dla
budynków ocieplonych dla różnych okresów budowy domów. Różnice w wartościach
wskaźników dla poszczególnych okresów wynikają z różnych poziomów odniesienia.
 Zasoby budowlane aktualnie budowane
Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła dla zasobów budowlanych aktualnie
budowanych zestawiono w tablicy II2-5.
Tablica II2-5. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła
q V wielorodzinnych budynków
mieszkalnych aktualnie budowanych
V [m3]
q V [W/m3]
15 000
10 000
5 000
2 500
1 000
15,8
16,3
17,0
17,3
17,7
2.2.4. Wskaźniki rocznego zapotrzebowania ciepła na cele ogrzewania
i przygotowania ciepłej wody dla budynków mieszkalnych
Dla kompleksowej oceny właściwości cieplnych budynku ogrzewanego nie wystarczy
podanie obliczeniowego zapotrzebowania ciepła na cele centralnego ogrzewania oraz
jednostkowych wskaźników tego zapotrzebowania odniesionych do kubatury qV lub
powierzchni qA. Potrzebne jest obliczenie rocznego zapotrzebowania na cele ogrzewania oraz
wskaźników jednostkowych tego zapotrzebowania ciepła qav lub qaA. W polskiej praktyce
projektowej przyjęte jest obliczanie rocznego zapotrzebowania ciepła na cele ogrzewania
według stopniodni okresu ogrzewania ustalonych na podstawie średnich wieloletnich
temperatur zewnętrznych. W rocznym bilansowaniu potrzeb cieplnych budynków nie
uwzględnia się składowych zysków ciepła wewnętrznych i słonecznych oraz ich dynamiki
oddziaływania.
Roczne zużycie ciepła Qa [kWh/a] na cele ogrzewania budynku można ustalić w oparciu
o ilość stopniodni według następującej zależności:
Q a  Sd 

Q
 24
1000( t i  t e )
(2.29)
gdzie:
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
48
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Sd - ilość stopniodni okresu ogrzewania,
 - obliczeniowe zapotrzebowanie ciepła na cele ogrzewania budynku , W ,
Q
ti - obliczeniowa temperatura wewnętrzna, C,
te - obliczeniowa temperatura zewnętrzna, C.
Natomiast wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła q av [kWh/m3] i qaA
[kWh/m2] można ustalić według kolejnych zależności:
q av  Sd 
q v
 24
1000( t i  t e )
(2.30)
q aA  Sd 
q A
 24
1000( t i  t e )
(2.31)
gdzie:
q v i q A – jednostkowe wskaźniki obliczeniowego zapotrzebowania ciepła odniesione do
kubatury części ogrzewanej lub powierzchni pomieszczeń ogrzewanych, W/m3,
W/m2.
Liczba stopniodni okresu ogrzewania dla miasta Poznania ustalono w oparciu o dane
klimatyczne porównawczego sezonu grzewczego (psg), opracowanego według metody
starszego syntetycznego roku porównawczego na podstawie danych klimatycznych z 10 lat
(1974 - 1983 ), udostępnionych przez oddział poznański Instytutu Meteorologii i Gospodarki
Wodnej. Według psg liczba stopniodni przy stałej temperaturze wewnętrznej dla m. Poznania
wynosi 3550.
Według standardów międzynarodowych (norma ISO 9164) roczne zapotrzebowanie ciepła na
cele ogrzewania budynków mieszkalnych uwzględnia, oprócz składowych strat ciepła przez
przenikanie i zapotrzebowania ciepła na ogrzanie powietrza wentylacyjnego, składowe
zysków ciepła wewnętrznych i słonecznych oraz ich dynamikę oddziaływania.
Zależność opisująca miesięczne zapotrzebowanie ciepła Qm [J, kWh] jest następującej
postaci:
(2.32)
Qm= C ( ti - te ) - m ( Q i + Q s)]  t
gdzie:
C- jednostkowe straty ciepła, obejmujące charakterystykę obudowy pomieszczeń oraz
potrzeby wentylacyjne budynku, W/K
ti - średnia dobowa temperatura wewnętrzna , C,
te - średnia dobowa temperatura zewnętrzna , C,
m - współczynnik wykorzystania zysków,
 - wewnętrzne zyski ciepła średnie w miesiącu, W,
Q
i
 - średnie miesięczne zyski ciepła wywołane promieniowaniem słonecznym, W,
Q
s
t - liczba sekund w dobie.
Równanie (2.32) można również przedstawić w prostszej postaci:
Qm= C  Sd (tb)
(2.33)
gdzie:
Sd(tb) - stopniodni oparte na zmiennej podstawie.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
49
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Temperaturę tb można wyznaczyć z zależności:
tb = ti -
 Q
 )
m ( Q
i
s
C
(2.34)
Dla miasta Poznania ilość stopniodni przy zmiennej podstawie (temperaturze bazowej) można
przyjąć Sd(tb) = 3100.
W tablicy II2-6 zestawiono wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła
w odniesieniu do kubatury ogrzewanej qav i qaA dla ilości stopniodni Sd(tb) = 3100 z
uwzględnieniem składowych wewnętrznych i słonecznych zysków ciepła.
Tablica II2-6. Zestawienie wskaźników rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła q aV i qaA
dla zasobów budowlanych miasta Poznania na przestrzeni lat (Sd (tb) = 3100)
m3
kWh/
m3a
kWh/
m2a
kWh/
m3a
kWh/
m2a
Wiek budynków
1975r.
1982r.
qav
qaA
qav
qaA
kWh/
kWh/
kWh/
kWh/
m3a
m2a
m3a
m2a
do 1000
84,80
279,8
81,4
244,2
75,0
210,0
59,90
167,7
53,20
149,0
1000 – 3000
81,25
268,1
78,3
234,9
72,8
203,8
57,75
161,7
50,90
142,5
3000 – 5000
78,30
258,4
74,0
222,0
69,5
194,6
55,20
154,6
48,90
136,9
5000 – 10000
70,50
232,6
67,0
201,0
63,6
178,1
51,30
143,6
45,00
126,0
10000 – 15000
15000 – 2000
i>
65,60
216,5
61,9
185,7
59,5
166,6
50,50
141,4
44,60
124,9
63,60
209,9
59,9
179,7
59,1
165,5
49,90
139,7
43,85
122,8
Kubatura
budynków
V
do 1945r.
qav
qaA
1965r.
qav
qaA
1992r.
qav
kWh/
m3a
qaA
kWh/
m2a
W tablicach II2-7, II.2-8, II.2-9, II.2-10 zestawiono wskaźniki rocznego jednostkowego
zapotrzebowania qav kolejno dla budynków mieszkalnych poddanych termomodernizacji
budowlanej, wolnostojących budynków jednorodzinnych, budynków jednorodzinnych
w zabudowie szeregowej oraz budynków mieszkalnych aktualnie budowanych.
Tablica II2-7. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła
q av dla budynków
wielorodzinnych w zależności od etapów termomodernizacji [kWh/m 3a]
Kubatura ogrzewana
Wskaźnik
q av
dla budynku
nieocieplonego
[m3]
55 000
50 000
45 000
40 000
35 000
30 000
25 000
20 000
15 000
10 000
5 000
4 750
36,85
39,0
41,2
43,3
45,5
47,6
49,8
51,9
54,1
56,2
58,4
58,4
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Wskaźnik
q av
dla
Wskaźnik
q av
dla budynku
budynku – I etap
termomodernizacji
całkowicie ocieplonego
styropianem
[kWh/m3a]
32,9
34,3
36,1
37,8
39,6
41,4
43,1
44,9
46,6
48,4
50,2
50,4
25,2
26,7
28,2
29,6
31,2
32,5
34,1
35,5
37,0
38,4
40,0
40,2
50
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-8. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła
budynków jednorodzinnych
Kubatura ogrzewana
V [m3]
700
600
500
400
300
Wskaźnik
q av dla wolnostojących
[kWh/m 3a]
q av dla budynków ocieplonych w zależności od roku budowy
1970
51,9
52,9
54,1
59,8
67,8
1980
48,0
49,0
49,8
55,1
62,5
Tablica II2-9. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła
1990
40,0
40,8
41,6
46,1
52,1
q av dla budynków
jednorodzinnych w zabudowie szeregowej [kWh/m 3a]
Kubatura ogrzewana V
[m3]
700
600
500
400
300
Wskaźnik
q av dla budynków ocieplonych w zależności od roku budowy
1970
41,6
42,3
43,3
47,8
54,3
1980
38,4
39,2
39,8
44,1
50,0
Tablica II2-10. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła
budynków mieszkalnych aktualnie budowanych
1990
36,1
36,7
37,4
41,6
47,0
q av dla wielorodzinnych
[kWh/m 3a]
V [m3]
q V [kWh/m3a]
15 000
10 000
5 000
2 500
1 000
31,0
31,9
33,3
33,9
34,7
Przy obliczaniu rocznego zapotrzebowania ciepła na cele przygotowania ciepłej wody
użytkowej należy posłużyć się wskaźnikami zapotrzebowania dobowego c.w.u. odniesionymi
na 1 mieszkańca. Wartości liczbowe tych wskaźników zależą od standardu wyposażenia
mieszkań oraz sposobu rozliczeń mieszkańców i są podane w odpowiednich normatywach
krajowych. W naszym kraju w mieszkaniach z pełnym wyposażeniem w urządzenia sanitarne
przewiduje się dotychczas wskaźnik dobowego zapotrzebowania c.w.u. (tzw. „przydział”)
równy 130 kg wody na mieszkańca w ciągu doby. W porównaniu z normami innych państw
jest to jeden z najwyższych wskaźników.
Roczne zużycie ciepła na przygotowanie 130 kg c.w.u. (tzn. podgrzanie jej o 45 K w ciągu
365 dni poboru) wynosi około 2845 kWh/Ma. Przy braku indywidualnego pomiaru zużycia
wody ciepłej i zimnej występuje wielkie marnotrawstwo wody i energii. Można zakładać, że
zastosowanie indywidualnego rozliczenia pozwala zmniejszyć zużycie wody do połowy.
Dla porównania w tablicy II2-11 zestawiono dobowe zapotrzebowania na ciepłą wodę oraz
roczne zużycia energii na jej przygotowanie według norm niemieckich.(VDI 2067-BL
4-2.82). Zapotrzebowanie ciepłej wody o temperaturze 45oC wynosi od 15 do 120 kg/Md
zależnie od standardu wyposażenia.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
51
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-11. Zestawienie wskaźników dobowego zapotrzebowania c.w.u. oraz rocznego zużycia
energii na przygotowanie c.w.u. według norm niemieckich
Standard
wyposażenia
Niski
Średni
Najwyższy
Zapotrzebowanie c.w.u.
[kg/Md]
15-30
30-60
60-120
Zużycie energii
[kWh/Ma]
219-445
445-890
890-1781
Jedynym sposobem ograniczenia niekontrolowanego zużycia wody jest założenie
wodomierzy, zarówno na wodę ciepłą, jak i zimną. Dane liczbowe o zużyciu energii na
przygotowanie ciepłej wody są porównywalne w pewnym stopniu tylko tam, gdzie
zainstalowano podgrzewacze gazowe i elektryczne, ponieważ zużycie energii elektrycznej i
gazowej jest mierzone licznikami mieszkaniowymi lub wyposażono instalacje c.w.u.
w wodomierze.
2.3. Bilans cieplny miasta Poznania
W celu sporządzenia bilansu cieplnego miasta Poznania posłużono się następującymi bazami
danych o odbiorcach energii cieplnej lub energii elektrycznej:
 baza Poznań 95
 baza Energetyki Poznańskiej S.A.
 baza PEC
 baza WZG
 i inne dostępne autorskie bazy cząstkowe
Bazy charakteryzowały się różnym stopniem szczegółowości i wymagały szeregu
przetworzeń. W efekcie uzyskano bazę o wymiarze 49738 rekordów, w której zebrano
poszczególne najistotniejsze dane o zużyciu energii cieplnej, gazu i elektryczności oraz
obliczeniowe zapotrzebowanie na moc cieplną na cele c.o. i przygotowania c.w.u. oraz dla
dużych odbiorców – na cele technologii.
Dane umieszczone w bazach przetworzono przy pomocy arkusza kalkulacyjnego MS
EXCEL w celu otrzymania syntetycznych danych dotyczących zapotrzebowania na moc
cieplną dla miasta i poszczególnych 47 rejonów urbanistycznych (bilansowych).
W tablicach zestawiono:
 łączne zapotrzebowanie na moc cieplną rejonu Q całk [kW] z podziałem na poszczególne
rodzaje budownictwa:
- budynki mieszkalne jednorodzinne (MN),
- budynki mieszkalne wielorodzinne (MW),
- obiekty usługowe (U),
- obiekty przemysłowe (p).
 udział procentowy poszczególnych rodzajów budownictwa w zapotrzebowaniu
całkowitym,
 zapotrzebowanie na moc cieplną na potrzeby:
 co+cwu+went
- centralnego ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, wentylacji Q
 tech .
- technologii Q
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
52
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Zapotrzebowania te podano w formie wartości bezwzględnych całkowitych zapotrzebowań,
udziałów procentowych poszczególnych składowych oraz składowych zapotrzebowań dla
poszczególnych rodzajów budownictwa.
Zapotrzebowanie na moc cieplną odbiorców podzielono w zależności od sposobu
zaopatrzenia w ciepło:
(s) - zasilanie z miejskiej sieci cieplnej (MSC),
(c) - zasilanie z ciepłowni lokalnej PEC SA,
(g) - indywidualne podgrzewacze gazowe lub zasilanie z kotłowni gazowych
(w)- indywidualne urządzenia grzewcze na paliwo stałe lub zasilanie z kotłowni
węglowych,
(e) - elektryczne urządzenia grzejne,
(o) - urządzenia grzejne opalane olejem opałowym lub zasilanie z kotłowni olejowych.
Zapotrzebowania te podano również w formie wartości całkowitych zapotrzebowań
pokrywanych przez poszczególne nośniki, ich udziałów procentowych oraz składowych
zapotrzebowań na dla poszczególnych rodzajów budownictwa. Zbiorcze zestawienie
wyników przedstawiono w tablicach II2-12 i II2-13.
W tablicy II2-12 podano zapotrzebowanie na moc cieplną dla poszczególnych rodzajów
zasilania w ciepło, ich udziały procentowe w całkowitym bilansie dla rejonów bilansowych i
całego miasta Poznania.
W tablicy II2-13 podano bezwzględne zapotrzebowanie na moc cieplną i udziały procentowe
tych zapotrzebowań w zapotrzebowaniu całkowitym dla poszczególnych rodzajów
budownictwa w rejonach urbanistycznych i dla całego miasta.
W tablicy II2-14 podano zapotrzebowania na moc cieplną z podziałem na składowe:
Qco+cws+went, Qtech. i ich udziały procentowe w całkowitym bilansie. Interpretację graficzną
uzyskanych wyników bilansu cieplnego przedstawiono na rys. II2-1 do II2-6. Rysunki II2-1
do II2-3 dotyczą rejonów urbanistycznych.
Rys. II2-1 przedstawia strukturę zapotrzebowania na moc cieplną według rodzajów zasilania
w ciepło, rys. II2-2 strukturę zapotrzebowania na moc cieplną według rodzajów budownictwa
w rejonach miasta Poznania, a rys.II2-3 strukturę zapotrzebowania na moc cieplną według
pokrywanych potrzeb.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
53
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-12. Zestawienie zapotrzebowanie na moc cieplną miasta Poznania w zależności od
sposobu zasilania w ciepło
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
b/d
kW
%
c
kW
648 0
6 369
745 0
3 285
5 154 3
489
1 935 2
7 522
0 0
260
0 0 22 836
904 1
0
779 3
0
0 0
0
0 0
0
814 13
0
0 0
0
1 702 1
2 049
3 688 4
1 099
1 753 3
0
0 0
5 954
0 0 15 498
0 0 17 859
862 1 36 089
0 0
176
2 846 3
113
0 0
0
64 0
6 896
0 0
0
0 0
0
47 0
0
1 404 1
0
187 0
0
0 0
0
1 237 3
0
0 0
0
0 0
0
0 0
0
0 0
0
409 0
0
1 343 3
116
1 802 3
1 306
863 3
111
395 3
0
0 0
0
0 0
0
0 0
0
0 0
0
677 5
0
316 2
0
0 0
0
49 0
0
30 621 1 128 027
%
e
kW
2 9 300
2 1 210
0 1 510
9
75
0
93
39
193
0
141
0
58
0
120
0
10
0
0
0
0
2
282
1
7
0
0
7
0
23
569
12
158
32
29
0
0
0
90
0
42
14
127
0
172
0
18
0
363
0
893
0
123
0
206
0
311
0
0
0
0
0
12
0
74
0
142
0
107
2
292
0
11
0
0
0
0
0
54
0
0
0
40
0
538
0
106
0
220
0
828
5 18 525
%
g
kW
4 52 265
1 32 735
1 13 731
0 10 940
0 72 844
0 26 205
0
8 459
0
7 237
2
4 051
0 19 753
0
608
0
1 017
0 21 116
0
8 445
0
5 497
0 53 796
1 18 659
0 20 558
0 36 532
0 13 363
0 24 329
0 24 161
0 23 375
0 23 287
0 25 187
1 23 012
1
2 561
0
2 622
1
1 527
1 20 874
0 10 973
0
1 595
0
7 298
0 14 076
0 15 392
0 35 668
0 16 179
0 12 014
0
1 507
0
4 463
0 17 624
0
6 807
0 25 924
4
2 690
1
2 148
1
8 609
3
8 850
1 790 561
o
%
kW
%
s
kW
20 3 432 1 80 462
15 13 336 6 81 258
8
316 0 153 863
13
84 0 38 339
99
0 0
0
45 2 182 4
0
6
281 0 120 807
28
0 0 17 234
52
96 1
970
75
47 0
0
10
590 10
2 597
26
0 0
0
17 2 173 2 12 289
9
15 0
6 324
10
335 1 36 214
66
144 0
0
28 3 950 6
647
13 3 512 2
9 252
32
125 0 26 037
37 3 300 9 10 307
27
0 0 58 726
58
713 2
8 293
47 2 517 5
5 932
38
876 1
0
73
0 0
0
55
370 1 15 832
3
0 0 90 969
4
0 0 60 637
4
0 0 34 192
45
552 1 16 147
51 2 070 10
0
19
0 0
0
60
0 0
0
65
0 0
0
18 1 385 2 12 315
84
0 0
843
23
613 1 37 778
39
944 3
2 729
11 8 016 59
0
39
815 7
0
53
17 0
0
96
24 0
0
85
516 2
2 450
21 2 851 22
5 054
11
480 3
7 273
45
408 2
0
33
891 3
731
28 57 976 2 956 500
%
w
kW
%
Łącznie
31 108 540 42 261 016
37 84 472 39 217 040
85
6 146 3 181 208
81 572
47 22 677 28
73 672
0
475 1
57 931
0
6 516 11
91
1 707 1 132 299
26 179
66
871 3
7 770
12
2 533 33
26 272
0
6 461 25
6 055
43
1 445 24
3 910
0
2 892 74
10 82 036 67 121 646
92 485
7 72 906 79
52 723
69
8 924 17
80 929
0 21 034 26
67 582
1 28 260 42
155
068
6 103 729 67
23 14 800 13 114 473
36 546
28
9 400 26
90 443
65
4 339 5
41 677
20
8 469 20
50 001
12 11 089 22
61 646
0 37 311 61
34 427
0
9 222 27
42 023
38
2 399 6
96 844
94
1 018 1
63 822
95
253 0
36 417
94
492 1
46 570
35
7 449 16
21 482
0
8 438 39
8 268
0
6 673 81
12 190
0
4 880 40
21 786
0
7 636 35
87 132
14 57 490 66
42 214
2
4 138 10
69 813
54 11 843 17
30 942
9 14 270 46
13 549
0
3 631 27
11 339
0
6 061 53
33 399
0 15 705 47
7 063
0
232 3
30 673
8
1 743 6
13 054
39
1 246 10
18 899
38
8 576 45
18 935
0
9 698 51
27 108
3 15 760 58
34 845 885 30 2 828 095
b/d – brak pełnych danych
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
54
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-13. Zestawienie zapotrzebowanie na moc cieplną miasta Poznania dla poszczególnych
rodzajów budownictwa
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
b/d
MN
MW
kW
%
kW
%
kW
%
1 764
1
1 464
1 134 623
52
1 534
1
2 971
1 103 066
47
969
1 24 809
14 108 629
60
477
1
9 592
12
33 633
41
0
0 57 851
79
2 273
3
1 228
2 19 841
34
1 512
3
70
0 11 282
9 106 994
81
583
2 10 345
40
12 992
50
462
6
2 653
34
473
6
2 124
8 21 921
83
1 292
5
71
1
1 954
32
0
0
122
3
3 566
91
86
2
894
1
73
0
83 636
69
287
0
4 714
5
11 669
13
393
1
4 351
8
34 590
66
1 710
2 56 641
70
4 802
6
1 150
2 13 981
21
33 071
49
350
0
54
0 129 581
84
1 478
1 31 759
28
56 027
49
111
0 10 903
30
0
0
363
0 22 306
25
45 434
50
763
2 28 273
68
162
0
596
1 16 438
33
12 305
25
364
1 13 676
22
1 201
2
867
3 29 251
85
32
0
129
0
2 456
6
3 625
9
22
0
637
1
72 623
75
338
1
2 100
3
53 236
83
124
0
924
3
32 128
88
73
0
3 341
7
4 040
9
199
1 16 807
78
219
1
21
0
2 653
32
0
0
1 620 13
8 565
70
231
2
1 732
8 19 284
89
324
1
216
0
3 479
4
5 983
7
293
1 21 341
51
3 177
8
647
1 11 192
16
16 109
23
902
3
2 598
8
5 924
19
0
0
1 818
13
32
0
718
6
6 268
55
282
2
858
3 22 468
67
89
0
0
0
7 063 100
0
0
155
1
2 738
9
81
0
57
0
863
7
743
6
44
0
3 862
20
5 196
27
351
2
9 261
49
484
3
1 363
5 15 043
55
1 325
5
28 592
1 565 429
20 1 123 936
40
P
kW
8 780
22 242
8 126
1 327
107
24 666
87
110
3 190
207
0
28
21 373
70 406
4 955
7 930
5 759
626
4 227
19 651
181
6 754
3 625
40 572
1 335
21 347
4 414
177
112
32 726
3 474
541
201
0
62 001
15 984
30 936
19 056
10 224
3 318
9 261
0
25 073
6 208
633
7 385
0
509 336
U
%
3
10
4
2
0
43
0
0
41
1
0
1
18
76
9
10
9
0
4
54
0
16
7
66
4
51
5
0
0
70
16
7
2
0
71
38
44
62
75
29
28
0
82
48
3
39
0
18
kW
%
114 385
44
87 228
40
38 676
21
36 544
45
13 440
18
10 684
18
13 866
10
2 149
8
991
13
729
3
4 030
67
108
3
15 671
13
5 408
6
8 435
16
9 845
12
13 622
20
24 457
16
20 981
18
5 881
16
22 159
25
5 725
14
17 037
34
5 833
9
2 942
9
14 465
34
19 149
20
7 970
12
3 129
9
6 391
14
783
4
5 054
61
1 573
13
445
2
15 453
18
1 418
3
10 928
16
2 463
8
1 474
11
753
7
723
2
0
0
2 626
9
5 183
40
9 163
48
1 454
8
9 378
35
600 801
21
Łącznie
261 016
217 040
181 208
81 572
73 672
57 931
132 299
26 179
7 770
26 272
6 055
3 910
121 646
92 485
52 723
80 929
67 582
155 068
114 473
36 546
90 443
41 677
50 001
61 646
34 427
42 023
96 844
63 822
36 417
46 570
21 482
8 268
12 190
21 786
87 132
42 214
69 813
30 942
13 549
11 339
33 399
7 063
30 673
13 054
18 899
18 935
27 108
2 828 095
b/d – brak pełnych danych
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
55
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-14. Zestawienie zapotrzebowanie na moc cieplną miasta Poznania w zależności od
rodzaju pokrywanych potrzeb
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
Qco, cwu, went
kW
%
258 544
99
213 913
99
180 278
99
81 149
99
73 672
100
51 041
88
132 299
100
26 179
100
6 790
87
26 272
100
6 055
100
3 910
100
118 988
98
83 278
90
50 704
96
80 783
100
67 582
100
154 798
100
113 944
100
31 318
86
90 443
100
41 468
99
46 554
93
56 119
91
34 427
100
22 023
52
96 844
100
63 822
100
36 417
100
36 555
78
21 282
99
7 175
87
12 190
100
21 786
100
66 285
76
26 864
64
67 652
97
28 169
91
12 346
91
11 339
100
32 399
97
7 063
100
30 323
99
10 254
79
17 986
95
16 935
89
26 835
99
2 703 053
96
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Qtech
kW
%
2 471
1
3 127
1
930
1
423
1
0
0
6 890
12
0
0
0
0
980
13
0
0
0
0
0
0
2 658
2
9 207
10
2 019
4
146
0
0
0
271
0
529
0
5 228
14
0
0
209
1
3 447
7
5 527
9
0
0
20 000
48
0
0
0
0
0
0
10 016
22
200
1
1 093
13
0
0
0
0
20 848
24
15 350
36
2 161
3
2 773
9
1 203
9
0
0
1 000
3
0
0
350
1
2 800
21
913
5
2 000
11
273
1
125 042
4
Łącznie
261 016
217 040
181 208
81 572
73 672
57 931
132 299
26 179
7 770
26 272
6 055
3 910
121 646
92 485
52 723
80 929
67 582
155 068
114 473
36 546
90 443
41 677
50 001
61 646
34 427
42 023
96 844
63 822
36 417
46 570
21 482
8 268
12 190
21 786
87 132
42 214
69 813
30 942
13 549
11 339
33 399
7 063
30 673
13 054
18 899
18 935
27 108
2 828 095
56
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Na rysunku II2-4 do II2-6 przedstawiono analogiczne wykresy zbiorcze dla miasta Poznania.
Na rysunku II2-4 przedstawiono strukturę zapotrzebowania na moc cieplną wg sposobu
zaopatrzenia w ciepło.
300 000
Paliwa stałe (w)
Sieć cieplna (s)
Olej opałowy (o)
250 000
Sieć gazowa (g)
En. elektryczna (e)
200 000
ciepłownie PEC (c)
brak danych
150 000
100 000
50 000
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D9
D10
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C9
C10
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B9
B10
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
A1
0
Rys. II2-1. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg sposobów
zasilania w ciepło [kW]
300 000
usługi, użyteczność publiczna
przemysł
250 000
mieszkalne wielorodzinne
mieszkalne jednorodzinne
brak danych
200 000
150 000
100 000
50 000
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D10
D9
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C10
C9
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B10
B9
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
A1
0
Rys. II2-2. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania
wg rodzajów budownictwa [kW]
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
57
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
300 000
250 000
Qco + Qcwu + Qwent
Qtech
200 000
150 000
100 000
50 000
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D9
D10
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C9
C10
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B9
B10
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
A1
0
Rys. II2-3. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania
wg rodzaju pokrywanych potrzeb [kW]
brak danych
(c) 4%
1%
(e)
1%
(w)
30%
(g)
28%
(o)
2%
(s)
34%
Rys. II2-4. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania
wg sposobów zasilania w ciepło [%]
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
58
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Z rysunku II2-4 wynika, że dominującym sposobem zaopatrzenia w ciepło w mieście jest
zasilanie z miejskiej sieci cieplnej, które pokrywa 34 % zapotrzebowania na moc cieplną.
Następnymi w kolejności sposobami zasilania są:
 zasilanie z kotłowni i urządzeń węglowych 30%,
 gaz 28%,
 ogrzewanie olejowe 2%,
 ciepłownie lokalne PEC 4,4%,
 ogrzewanie elektryczne 0,5%,
 dla 1% obiektów nie zidentyfikowano sposobu zasilania.
Usługi, użyteczność
publiczna (U)
21%
brak danych
1%
Mieszkalne
jednorodzinne (MN)
20%
Przemysł (P)
18%
Mieszkalne
wielorodzinne (MW)
40%
Rys. II2-5. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania
wg rodzaju budownictwa [%]
Jak widać z rys. II2-5 w bilansie zapotrzebowania na moc cieplną przeważa budownictwo
mieszkaniowe:
 budownictwo mieszkalne wielorodzinne (MW), którego udział procentowy w całkowitym
zapotrzebowaniu na moc cieplną wynosi – 40%,
 budownictwo mieszkalne jednorodzinne (MN) – 20%,
 przemysł – 18%,
 obiekty użyteczności publicznej i inne 22%.
W tych sektorach budownictwa i gospodarki tkwią duże potencjalne możliwości uzyskania
oszczędności energii. Dla przemysłu działania te wynikają przede wszystkim
z uporządkowania gospodarki energetycznej, w tym zwłaszcza na potrzeby technologii i są
przedmiotem indywidualnych rozwiązań w zakładach przemysłowych.
W budownictwie mieszkalnym uzyskanie oszczędności energetycznych jest wynikiem
indywidualnych działań odbiorców oraz systemowych działań inspirowanych przez władze
miejskie, obejmujących szeroko rozumianą termorenowację zasobów budowlanych.
Z rys.II.2-6 wynika, że w strukturze zapotrzebowania na moc cieplną c.o.+ cws+wentylacja
stanowi – 96%, a technologia –4%.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
59
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Qtech
4%
Qco + Qcwu + Qwent
96%
Rys. II2-6. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg rodzaju
pokrywanych potrzeb [%]
Porównując bilanse cieplne miasta Poznania z lat 1995 i 2000 można zauważyć tendencję
spadkową. Zmniejszenie obliczeniowego zapotrzebowania na moc cieplną w roku 2000
wyniosło ok. 20% w stosunku do roku 1995.
Jest to wywołane między innymi:
 zmianami restrukturyzacyjnymi przemysłu (upadek dużych zakładów przemysłowych,
tworzenie nowych małych zakładów o mało energochłonnych technologiach),
 termomodernizacja
zasobów
budowlanych
budownictwa
mieszkaniowego
jednorodzinnego (MN) i wielorodzinnego (MW),
 korektami mocy zamówionej w wyniku dokładniejszych bilansów cieplnych dla zasobów
po termomodernizacji, jak również w celu obniżenia opłat stałych za energię.
W strukturze bilansu cieplnego zmieniły się proporcje w sposobie zasilania, choć ranking
sposobów zasilania pozostał niezmieniony. Zmniejszył się udział węgla w wyniku
modernizacji kotłowni i szeroko pojętych działań proekologicznych. Zwiększył się względny
udział gazu w wyniku przyłączenia nowych odbiorców, głównie budownictwa
jednorodzinnego i przemysłu. Zmniejszyła się moc cieplna pokrywana z MSC, co wynikało
głownie ze zmian restrukturyzacyjnych przemysłu oraz wspomnianych wyżej korekt mocy
zamówionej.
2.4. Statystyka zużycia energii cieplnej przez odbiorców obsługiwanych
przez PEC
W celu opracowania statystyki zużycia ciepła obiektów zasilanych przez PEC posłużono się
bazami odbiorców zasilanych z MSC oraz ciepłowni i kotłowni obsługiwanych przez PEC.
Były to dane z dwu ostatnich lat udostępnione przez Wydział Komunikacji i Informacji PEC.
W tablicy II2-15 zestawiono dane dotyczące sprzedaży ciepła z MSC przez PEC w rejonach
urbanistycznych miasta Poznania w latach 1999 i 2000. Porównanie sprzedaży ciepła z MSC
w latach 1999 i 2000 w rejonach urbanistycznych pokazano na rysunku II2-7.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
60
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-15. Porównanie sprzedaży
ciepła z msc przez PEC w rejonach
urbanistycznych miasta Poznania w
latach 1999 i 2000 [GJ]
OBSZAR
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
1999
348 092
376 338
957 564
195 550
0
0
760 080
107 641
37 361
0
14 874
0
63 127
34 485
196 563
0
1 904
30 747
144 264
86 831
394 641
23 400
30 881
0
0
96 222
638 084
457 599
228 878
95 642
0
0
0
0
37 874
87
206 233
12 541
5 395
0
0
0
11 789
28 700
31 085
0
2 790
5 657 258
2000
341 458
381 775
897 584
189 959
0
0
697 113
105 791
4 358
0
14 805
0
64 506
37 617
187 014
0
3 506
36 117
131 159
44 484
349 791
21 202
28 002
0
0
86 415
572 589
409 424
211 615
84 559
0
0
0
0
45 638
2 759
190 486
11 218
2 654
0
0
0
9 639
26 191
27 854
0
3 776
5 221 055
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Tablica II2-16. Porównanie sprzedaży
ciepła z ciepłowni i kotłowni PEC w
rejonach urbanistycznych miasta
Poznania w latach 1999 i 2000 [GJ]
OBSZAR
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
1999
54 684
20 560
3 410
66 264
1 276
104 837
0
0
0
0
0
0
19 276
6 784
0
19 166
65 505
111 301
226 868
1 029
701
0
40 952
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
801
8 061
685
0
0
0
0
0
0
0
0
0
752 161
2000
39 305
18 815
2 948
38 328
1 403
105 713
0
0
0
0
0
0
11 735
6 714
0
14 925
77 986
104 293
197 072
1 020
639
0
46 674
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
761
7 603
609
0
0
0
0
0
0
0
0
0
676 541
61
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
1 000 000
[GJ]
1999
900 000
2000
800 000
700 000
600 000
500 000
400 000
300 000
200 000
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D9
D10
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C9
C10
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B9
B10
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
0
A1
100 000
Rys. II2-7. Sprzedaż ciepła z MSC przez PEC w rejonach urbanistycznych w latach 1999 i 2000
W tablicy II2-16 przedstawiono charakterystykę sprzedaży ciepła z ciepłowni i kotłowni
lokalnych obsługiwanych przez PEC w rejonach urbanistycznych miasta Poznania w latach
1999 i 2000, a na rysunku II2-8 graficzną ilustrację tej tablicy.
250 000
[GJ]
1999
2000
200 000
150 000
100 000
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D10
D9
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C10
C9
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B10
B9
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
0
A1
50 000
Rys. II2-8. Sprzedaż ciepła z ciepłowni i kotłowni PEC w rejonach urbanistycznych
w latach 1999 i 2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
62
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
W Tablicy II2-17 przedstawiono strukturę sprzedaży ciepła z ciepłowni i kotłowni PEC
z podziałem na paliwa w rejonach urbanistycznych w latach 1999 i 2000, a na rysunku II2-9
graficzną prezentację tej struktury sprzedaży w roku 2000.
Tablica II2-17. Struktura sprzedaży ciepła ze źródeł lokalnych PEC z podziałem na paliwa w rejonach
urbanistycznych miasta Poznania w latach 1999 i 2000 [GJ]
OBSZAR
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
g
[GJ]
10 895
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6 815
2 182
0
0
60 765
37 448
10 644
0
0
0
36 675
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
209
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
165 634
Rok 1999
Łącznie
o
w
[GJ]
[GJ]
[GJ]
54 684
0
43 790
20 560
0
20 560
3 410
0
3 410
66 264
0
66 264
1 276
0
1 276
0 104 837 104 837
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
19 276
0
12 461
6 784
0
4 602
0
0
0
19 166
0
19 166
65 505
0
4 740
25 570
48 283 111 301
0 216 224 226 868
1 029
0
1 029
701
0
701
0
0
0
40 952
0
4 277
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
801
0
592
8 061
0
8 061
685
0
685
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
25 570 560 958 752 161
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
g
[GJ]
9 567
0
0
0
0
10 229
0
0
0
0
0
0
6 828
2 296
0
0
73 292
36 769
12 468
0
0
0
42 585
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
206
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
194 239
Rok 2000
Łącznie
o
w
[GJ]
[GJ]
[GJ]
39 305
0
29 738
18 815
0
18 815
2 948
0
2 948
38 328
0
38 328
1 403
0
1 403
0
95 484 105 713
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
11 735
0
4 907
6 714
0
4 417
0
0
0
14 925
0
14 925
77 986
0
4 694
24 645
42 879 104 293
0 184 604 197 072
1 020
0
1 020
639
0
639
0
0
0
46 674
0
4 089
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
761
0
555
7 603
0
7 603
609
0
609
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
24 645 457 657 676 541
63
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
200 000
[GJ]
180 000
g
o
160 000
w
140 000
120 000
100 000
80 000
60 000
40 000
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D9
D10
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C9
C10
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B9
B10
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
0
A1
20 000
Rys. II2-9. Podział sprzedaży ciepła z ciepłowni i kotłowni lokalnych PEC na rodzaje paliwa
w rejonach urbanistycznych w roku 2000
W tablicy II2-18, a także na rysunku II2-10 scharakteryzowano sprzedaż ciepła w roku 2000
przez PEC w rejonach urbanistycznych z podziałem na rodzaje odbiorców.
[GJ]
700 000
MN
MW
600 000
U
P
500 000
400 000
300 000
200 000
100 000
P
U
MW
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D10
D9
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C10
C9
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B10
B9
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
MN
A1
0
Rys. II2-10. Rozdział sprzedaży ciepła przez PEC na rodzaje odbiorców w rejonach urbanistycznych
w roku 2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
64
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-18. Sprzedaż ciepła przez PEC z podziałem na rodzaje odbiorców w rejonach
urbanistycznych miasta Poznania w roku 2000 [GJ]
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
MN
2 187
6 442
62 657
197
0
67
18 511
23 204
14
0
0
0
0
600
2 072
0
0
0
566
0
4 018
4 714
4 281
0
0
235
0
0
100
0
0
0
0
0
0
0
3 708
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2 238
135 812
MW
141 881
138 981
683 258
121 883
0
10 229
625 654
70 527
2 624
0
0
0
72 811
32 828
145 734
0
57 750
111 530
280 606
0
294 545
0
57 179
0
0
13 445
505 085
372 070
182 277
7 274
0
0
0
0
22 387
3 520
64 605
609
0
0
0
0
0
0
0
0
1 469
4 020 761
P
0
61 884
10 928
226
0
62 169
752
730
0
0
0
0
0
0
0
14 925
21 798
0
416
41 126
0
8 446
0
0
0
0
5 272
63
4 166
64 568
0
0
0
0
345
0
78 130
10 224
2 654
0
0
0
4 410
15 872
0
0
0
409 103
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
U
236 696
193 282
143 689
105 981
1 403
33 248
52 197
11 330
1 720
0
14 805
0
3 430
10 902
39 208
0
1 944
28 880
46 643
4 378
51 866
8 042
13 216
0
0
72 736
62 232
37 291
25 072
12 717
0
0
0
0
22 906
0
51 645
994
0
0
0
0
5 229
10 319
27 854
0
69
1 331 920
Łącznie
380 763
400 590
900 532
228 287
1 403
105 713
697 113
105 791
4 358
0
14 805
0
76 242
44 330
187 014
14 925
81 492
140 409
328 231
45 504
350 429
21 202
74 676
0
0
86 415
572 589
409 424
211 615
84 559
0
0
0
0
45 638
3 520
198 088
11 827
2 654
0
0
0
9 639
26 191
27 854
0
3 776
5 897 595
65
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-19 zawiera statystykę odbiorców PEC: tzn. łączną moc i liczbę odbiorców PEC
w przedziałach według wielkości mocy zamówionej w roku 2000. Obie statystyki
odzwierciedlono na rysunkach II2-11 i II2-12.
Tablica II2-19. Zestawienie łącznej moc i liczby odbiorców PEC w przedziałach według wielkości
mocy zamówionej w roku 2000
Przedział mocy [kW]
do 100
od 100 do 200
od 200 do 300
od 300 do 400
od 400 do 500
od 500 do 600
od 600 do 700
od 700 do 800
od 800 do 900
od 900 do 1000
od 1000 do 1100
od 1100 do 1200
od 1200 do 1300
od 1300 do 1400
od 1400 do 1500
od 1500 do 1600
od 1600 do 1700
od 1700 do 1800
od 1800 do 1900
od 1900 do 2000
ponad 2000
Łączna moc [kW]
67 983
173 944
125 135
160 944
92 130
59 161
76 050
70 670
38 978
18 907
19 868
19 535
16 184
9 503
17 291
15 453
6 594
8 681
11 139
1 974
74 403
Liczba odbiorców
2 351
1 120
520
461
207
109
117
95
46
20
19
17
13
7
12
10
4
5
6
1
24
200 000
Przedział mocy [kW]
180 000
160 000
Łączna moc [kW]
140 000
120 000
100 000
80 000
60 000
40 000
20 000
ponad 2000
od 1900 do 2000
od 1800 do 1900
od 1700 do 1800
od 1600 do 1700
od 1500 do 1600
od 1400 do 1500
od 1300 do 1400
od 1200 do 1300
od 1100 do 1200
od 1000 do 1100
od 900 do 1000
od 800 do 900
od 700 do 800
od 600 do 700
od 500 do 600
od 400 do 500
od 300 do 400
od 200 do 300
od 100 do 200
do 100
0
Rys. II2-11. Łączna moc odbiorców PEC w przedziałach według wielkości mocy zamówionej
w roku 2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
66
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
2 500
Przedział mocy [kW]
Liczba odbiorców
2 000
1 500
1 000
500
ponad 2000
od 1900 do 2000
od 1800 do 1900
od 1700 do 1800
od 1600 do 1700
od 1500 do 1600
od 1400 do 1500
od 1300 do 1400
od 1200 do 1300
od 1100 do 1200
od 1000 do 1100
od 900 do 1000
od 800 do 900
od 700 do 800
od 600 do 700
od 500 do 600
od 400 do 500
od 300 do 400
od 200 do 300
od 100 do 200
do 100
0
Rys. II2-12. Liczba odbiorców PEC w przedziałach według wielkości mocy zamówionej
w roku 2000
Z przedstawionych zestawień wynika, że:
 Sprzedaż ciepła z MSC w latach 1999 i 2000 wykazuje lekką tendencję spadkową,
względna różnica zużycia między rokiem 1999 a 2000 wynosi ok. 7,7% (w odniesieniu do
roku 1999).
 Sprzedaż ciepła z ciepłowni i kotłowni PEC w latach 1999 i 2000 wykazuje tendencję
spadkową. Względna różnica zużycia między rokiem 1999 a 2000 wynosi ok. 10%
w odniesieniu do roku 1999. Występuje natomiast wzrost sprzedaży z kotłowni opalanych
gazem o ok. 17,2% w odniesieniu do roku 1999. Dowodzi to zmian restrukturyzacyjnych
w ramach przedsiębiorstwa PEC SA.
 Zwiększenia sprzedaży ciepła z MSC wystąpiły w rejonach A2, C1,C2,C6. W pozostałych
rejonach wystąpiły zmniejszenia sprzedaży. Jest to wywołane m.in. termomodernizacją
budowlaną i instalacyjną zasobów budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego
i korektami mocy zamówionej z tego tytułu oraz zmianami restrukturyzacyjnymi
przemysłu.
 W statystyce sprzedaży ciepła przez PEC dominującą rolę odgrywa budownictwo
mieszkaniowe wielorodzinne, które zużywa ok. 68,2% oraz budownictwo użyteczności
publicznej i usługowe, które zużywa ok. 22,6% sprzedawanego ciepła.
 Wśród obiektów zasilanych przez PEC przeważającą grupę stanowią obiekty o mocy od
100 do 500 kW, liczba ich wynosi 2308, a łączna moc cieplna 552153 kW (średnia moc
ok. 239 kW) – przy łącznej mocy 959,6 MW z MSC i 124,8 MW z ciepłowni.
 W strukturze paliwowej sprzedaży ciepła z ciepłowni i kotłowni indywidualnych PEC
w roku 2000 – węgiel stanowi 67,7%, gaz – 28,7%, a olej – 3,6%. Ciepłownie i kotłownie
węglowe przeważają w rejonach urbanistycznych A1, A2, B1, B2, B4, C4, C7. Kotłownie
gazowe przeważają w C5 i C11. Trwa proces zamiany kotłowni węglowych na gazowe
w obszarze urbanistycznym C6.
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
67
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
2.5. Statystyka zużycia gazu sieciowego
W celu opracowania statystyki zużycia gazu sieciowego obiektów zasilanych z gazu
sieciowego posłużono się danymi i bazami odbiorców z dwu ostatnich lat udostępnionymi
przez Dział Programowania WZG. W tablicy II2-20 zestawiono zużycie gazu w obszarach
urbanistycznych miasta Poznania w latach 1999 i 2000.
Tablica II2-20. Zużycie gazu w rejonach urbanistycznych miasta Poznania w latach 1999 i 2000 [tys.m 3]
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
1999
18 104
13 981
3 957
3 580
3 367
10 215
2 145
2 022
1 033
3 071
127
226
6 033
6 313
1 738
14 837
6 001
8 859
9 544
4 115
6 504
7 674
8 816
9 036
7 330
14 269
825
1 476
736
10 768
2 970
369
1 855
3 845
2 488
24 722
6 552
4 855
201
1 216
4 913
1 207
9 916
851
617
2 686
2 272
258 238
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
2000
18 618
12 708
4 512
3 462
3 814
9 599
3 740
2 361
1 180
3 071
159
242
6 985
7 341
1 754
14 718
8 214
9 707
9 677
4 826
6 465
6 988
8 721
8 670
7 131
17 420
1 005
2 280
1 068
10 393
2 930
379
1 950
4 203
3 719
25 211
6 931
6 489
184
1 071
4 792
1 144
9 599
709
621
2 338
2 388
271 488
68
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Porównanie zużycia gazu w latach 1999 i 2000 w obszarach urbanistycznych miasta Poznania
pokazano na rysunku II2-13.
W Tablicy II2-21 przedstawiono strukturę zużycia gazu w obszarach urbanistycznych miasta
Poznania według taryf Z-3 do Z-7 w roku 2000, a na rysunku II2-14 graficzną prezentację tej
struktury.
26
1999
24
2000
22
20
18
V [mln m3]
16
14
12
10
8
6
4
2
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D9
D10
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C9
C10
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B9
B10
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
A1
0
Rys. II2-13. Zużycie gazu [mln m 3] w rejonach urbanistycznych w latach 1999 i 2000
20
Z-3
Z-4
18
Z-5
16
Z-6
Z-7
V [mln m3]
14
12
10
8
6
4
Z-3
2
Z-4
Z-5
Z-6
Z5
Z6
Z4
Z3
Z1
Z2
F1
F2
E4
E2
E3
D10
E1
D9
D8
D6
D7
D4
D5
D3
D1
D2
C12
C13
C11
C10
C8
C9
C6
C7
C5
C3
C4
C1
C2
B9
B10
B7
B8
B5
B6
B3
B4
B2
A2
B1
Z-7
A1
0
Rys. II2-14. Rozdział sprzedaży gazu na taryfy gazowe w rejonach urbanistycznych w roku 2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
69
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-21a. Struktura sprzedaży gazu według taryf gazowych w rejonach urbanistycznych miasta
Poznania w roku 1999 [tys.m 3]
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
Z-3
3 685
3 146
2 152
2 189
3 121
4 743
1 582
1 209
586
1 934
114
226
2 343
1 366
1 231
13 238
3 248
3 427
6 818
2 992
5 471
6 152
3 385
3 795
6 306
194
42
375
216
301
2 583
369
969
3 262
524
5 680
2 176
585
102
593
3 907
1 185
553
108
255
1 855
1 428
111 722
43%
Z-4
8 233
6 824
1 316
954
246
1 537
319
416
446
267
13
0
2 564
509
508
936
1 741
3 539
1 703
181
931
1 036
688
511
990
330
305
82
520
468
280
0
556
563
374
233
905
934
99
322
518
22
362
103
278
506
844
45 012
17%
Z-5
2 906
920
170
107
0
99
244
151
0
286
0
0
282
88
0
195
211
1 017
495
162
102
132
130
409
34
0
0
68
0
811
107
0
144
21
89
505
279
66
0
93
190
0
85
0
84
72
0
10 753
4%
Z-6
3 280
3 091
319
331
0
3 836
0
246
0
585
0
0
844
4 350
0
468
801
876
529
781
0
354
4 614
4 321
0
220
479
950
0
1 986
0
0
186
0
1 500
0
3 192
3 270
0
208
297
0
5 262
639
0
252
0
48 067
19%
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Z-7
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
13 526
0
0
0
7 202
0
0
0
0
0
18 304
0
0
0
0
0
0
3 653
0
0
0
0
42 684
17%
Razem
18 104 7%
13 981 5%
3 957 2%
3 580 1%
3 367 1%
10 215 4%
2 145 1%
2 022 1%
1 033 0%
3 071 1%
127 0%
226 0%
6 033 2%
6 313 2%
1 738 1%
14 837 6%
6 001 2%
8 859 3%
9 544 4%
4 115 2%
6 504 3%
7 674 3%
8 816 3%
9 036 3%
7 330 3%
14 269 6%
825 0%
1 476 1%
736 0%
10 768 4%
2 970 1%
369 0%
1 855 1%
3 845 1%
2 488 1%
24 722 10%
6 552 3%
4 855 2%
201 0%
1 216 0%
4 913 2%
1 207 0%
9 916 4%
851 0%
617 0%
2 686 1%
2 272 1%
258 238 100%
100%
70
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-21b. Struktura sprzedaży gazu według taryf gazowych w rejonach urbanistycznych miasta
Poznania w roku 2000 [tys.m 3]
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
Z-3
4 161
3 778
2 671
2 229
3 503
4 730
2 166
1 406
632
2 010
148
242
2 651
1 531
1 230
12 908
3 269
4 057
6 702
2 792
5 349
5 827
3 266
3 495
6 172
234
147
499
275
389
2 566
379
1 111
3 285
617
4 796
2 307
642
97
615
3 802
1 125
613
140
289
1 751
1 931
114 536
42%
Z-4
8 608
2 204
1 309
853
311
787
1 227
436
548
238
12
0
3 057
401
524
975
1 634
3 378
1 791
115
1 022
721
591
533
926
289
342
132
793
419
231
0
555
786
627
146
1 007
919
86
172
435
19
299
130
254
225
457
40 524
15%
Z-5
2 826
843
265
108
0
120
221
205
0
274
0
0
325
103
0
367
488
1 123
523
162
94
111
314
425
33
155
77
50
0
501
133
0
131
131
264
430
250
68
1
130
171
0
58
0
78
92
0
11 648
4%
Z-6
3 022
2 616
267
272
0
3 963
126
314
1
549
0
0
952
5 306
0
468
2 823
1 148
661
1 757
0
329
4 549
4 217
0
366
439
1 598
0
2 573
0
0
153
0
2 212
0
3 367
3 300
0
155
383
0
2 831
438
0
270
0
51 427
19%
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Z-7
0
3 268
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
16 376
0
0
0
6 511
0
0
0
0
0
19 840
0
1 559
0
0
0
0
5 799
0
0
0
0
53 353
20%
Razem
18 618 7%
12 708 5%
4 512 2%
3 462 1%
3 814 1%
9 599 4%
3 740 1%
2 361 1%
1 180 0%
3 071 1%
159 0%
242 0%
6 985 3%
7 341 3%
1 754 1%
14 718 5%
8 214 3%
9 707 4%
9 677 4%
4 826 2%
6 465 2%
6 988 3%
8 721 3%
8 670 3%
7 131 3%
17 420 6%
1 005 0%
2 280 1%
1 068 0%
10 393 4%
2 930 1%
379 0%
1 950 1%
4 203 2%
3 719 1%
25 211 9%
6 931 3%
6 489 2%
184 0%
1 071 0%
4 792 2%
1 144 0%
9 599 4%
709 0%
621 0%
2 338 1%
2 388 1%
271 488 100%
100%
71
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablice II2-22 i II2-23 zawierają statystykę odbiorców gazu dotyczącą: Tablica II2-22
odbioru gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000, a Tablica II2-23
liczby odbiorców gazu według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000. Obie statystyki
odzwierciedlono na rysunkach II2-15 i II2-16.
Tablica II2-22. Zestawienie odbioru gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000
Wielkość odbioru
[tys. m3/rok]
od 0 do 1
od 1 do 2
od 2 do 3
od 3 do 4
od 4 do 5
od 5 do 6
od 6 do 7
od 7 do 8
od 8 do 9
od 9 do 10
od 10 do 11
od 11 do 12
od 12 do 13
od 13 do 14
od 14 do 15
od 15 do 16
od 16 do 17
od 17 do 18
od 18 do 19
od 19 do 20
ponad 20
Pobór w r. 1999
[tys. m3]
59
3 599
13 046
18 021
18 256
14 819
10 161
6 774
4 643
3 784
3 405
2 844
2 821
1 905
2 072
1 765
1 907
1 225
1 310
898
144 923
Pobór w r. 2000
[tys. m3]
662
7 475
16 667
20 253
19 885
13 972
9 281
5 837
4 682
3 504
3 094
2 623
2 274
2 261
1 769
1 805
1 769
1 324
1 333
1 030
149 988
Tablica II2-23. Zestawienie liczby odbiorców gazu w grupach według wielkości odbioru
w latach 1999 i 2000
Wielkość odbioru
[tys. m3/rok]
od 0 do 1
od 1 do 2
od 2 do 3
od 3 do 4
od 4 do 5
od 5 do 6
od 6 do 7
od 7 do 8
od 8 do 9
od 9 do 10
od 10 do 11
od 11 do 12
od 12 do 13
od 13 do 14
od 14 do 15
od 15 do 16
od 16 do 17
od 17 do 18
od 18 do 19
od 19 do 20
ponad 20
Liczba odbiorców
rok 1999
5 788
2 053
5 211
5 166
4 091
2 712
1 574
908
548
400
325
248
226
141
143
114
116
70
71
46
1 033
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Liczba odbiorców
rok 2000
1 178
4 685
6 670
5 826
4 455
2 566
1 439
784
553
370
295
229
182
168
122
117
107
76
72
53
1 039
72
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
145 150
22
3
Wielkość odbiorcy [tys. m /rok]
20
1999
3
Łączne zużycie gazu w grupie [mln m ]
18
2000
16
14
12
10
8
6
4
2
ponad 20
od 19 do 20
od 18 do 19
od 17 do 18
od 16 do 17
od 15 do 16
od 14 do 15
od 13 do 14
od 12 do 13
od 11 do 12
od 10 do 11
od 9 do 10
od 8 do 9
od 7 do 8
od 6 do 7
od 5 do 6
od 4 do 5
od 3 do 4
od 2 do 3
od 1 do 2
od 0 do 1
0
Rys. II2-15. Odbiór gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000
8 000
3
Wielkość odbiorcy [tys. m /rok]
1999
7 000
2000
Liczba odbiorców w grupie
6 000
5 000
4 000
3 000
2 000
1 000
ponad 20
od 19 do 20
od 18 do 19
od 17 do 18
od 16 do 17
od 15 do 16
od 14 do 15
od 13 do 14
od 12 do 13
od 11 do 12
od 10 do 11
od 9 do 10
od 8 do 9
od 7 do 8
od 6 do 7
od 5 do 6
od 4 do 5
od 3 do 4
od 2 do 3
od 1 do 2
od 0 do 1
0
Rys. II2-16. Liczba odbiorców gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
73
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Z przedstawionych zestawień wynika, że:
 Zużycie gazu w kolejnych latach wykazuje tendencje wzrostową. Względna różnica
zużycia między rokiem 1999 a 2000 wynosi ~5,1% (odniesiona do roku 1999).
 Znaczące zmiany zużycia wynikające z przyłączenia nowych odbiorców nastąpiły
w rejonach B1, B3, B5, C1, C2, C6, C8, D1, D3, D10, E3.
 Spośród taryf gazowych największe zużycie gazu w roku 2000 nastąpiło wśród odbiorców
korzystających z taryfy Z-3, którzy zużyli łącznie ~ 42% całkowitego zużycia gazu.
Taryfy Z-7, Z-6 i Z-4 posiadały zbliżone udziały procentowe: 20%, 19%, 15%. Najmniej
(4%) zużycia gazu wystąpiło w taryfie Z-5.
 Największa liczba odbiorców gazu wystąpiła wśród odbiorców o poborze 1-5 tys. m3,
czyli obiektów budownictwa jednorodzinnego lub o zbliżonej charakterystyce (łącznie
21636 odbiorców w roku 2000).
 Liczba dużych odbiorców o poborze gazu ponad 20 tys. m3 wynosiła w roku 2000 –
1039 szt., a ich łączne zużycie 149988 tys. m3, co stanowi 19% zużycia gazu.
2.6. Statystyka zużycia energii elektrycznej
W celu opracowania statystyki zużycia energii elektrycznej posłużono się danymi i bazami
odbiorców z trzech ostatnich lat udostępnionych przez Energetykę Poznańska SA.
W tablicy II2-24 zestawiono zużycie energii elektrycznej w obszarach urbanistycznych miasta
Poznania w latach 1998, 1999 i 2000. Porównanie zużycia energii elektrycznej w latach 1998,
1999 i 2000 w obszarach urbanistycznych miasta Poznania pokazano na rysunku II2-17.
W tablicy II2-25 przedstawiono strukturę zużycia energii elektrycznej w obszarach
urbanistycznych miasta Poznania według typów odbiorców w roku 2000, a na rysunku II2-18
graficzną prezentację tej struktury.
160
1998
140
1999
2000
120
Zużycie energii [mln kWh]
100
80
60
40
20
Rys. II2-17. Zużycie energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania
w latach 1998–2000
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
74
Z6
Z5
Z4
Z3
Z2
Z1
F2
F1
E4
E3
E2
E1
D9
D10
D8
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
C13
C12
C11
C9
C10
C8
C7
C6
C5
C4
C3
C2
C1
B9
B10
B8
B7
B6
B5
B4
B3
B2
B1
A2
A1
0
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-24. Porównanie zużycia energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania
w latach 1998–2000 [tys. MWh]
Obszar
A1
A2
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8
D9
D10
E1
E2
E3
E4
F1
F2
Z1
Z2
Z3
Z4
Z5
Z6
Poznań
1998
149
109
81
31
5
40
50
9
3
5
1
1
50
49
18
30
28
67
50
23
26
25
15
15
15
24
46
27
17
68
8
1
7
10
46
24
72
37
10
10
16
1
29
16
10
22
13
1 408
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
1999
148
105
84
32
5
50
50
9
4
5
1
1
53
58
17
29
27
63
49
26
26
26
15
17
15
49
45
27
18
64
9
1
8
10
64
29
77
45
11
11
16
1
35
15
10
21
12
1 493
2000
151
106
89
39
6
53
55
11
5
6
1
1
54
68
17
31
29
63
54
28
26
28
15
18
16
64
47
27
19
67
9
1
8
11
89
33
88
48
13
12
16
1
50
14
11
24
12
1 633
75
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-25. Struktura zużycia energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania
według odbiorców w roku 2000 [MWh]
Obszar
N
D
DO
G
KM
L
R
T
TS
WH
39 958 2 775 58 619 35 751
0 3 371
0 1 505
0
0
475
3 449 151 040 9%
A2
15 439 1 128 23 436 30 733 12 418
0
0
0 1 680
0 10 364
8 078
251
2 296 105 821 6%
B1
12 165 2 787 19 283 35 145
9 230
0
458
4 4 128
0
0
3 741
58
2 233 89 231 5%
B2
3 203 1 561 10 836 10 579
4 456
0 1 132
0 1 060
0 6 122
0
42
383 39 375 2%
B3
1 573
404
1 016
2 638
0
0
0
0
181
0
0
0
25
106
B4
3 687
497 28 773
5 746
0
1
0
17
166
0
0 13 702
10
116 52 715 3%
B5
8 602 2 088 12 386 27 504
0
0
0
12 3 808
0
0
0
137
718 55 254 3%
B6
2 066
5 788
0
0
0
0
410
0
0
0
45
78 10 515 1%
1 626
107
X
inni
Razem
2000 odbiorcy
WP
A1
503
5 030
MK
5 942 0%
B7
885
6
2 668
849
0
0
0
14
29
0
0
0
1
140
4 593 0%
B8
1 602
167
693
3 014
0
1
0
4
118
0
0
0
0
33
5 632 0%
B9
327
44
309
612
0
1
0
11
5
0
0
0
3
170
1 481 0%
B10
96
60
102
564
0
0
0
0
1
0
0
0
3
11
836 0%
9 233 23 847
3 288
0
C1
7 691 1 221
0
0
801
0
0
6 197
131
1 122 53 531 3%
C2
1 993
79
758
6 222
0
0 9 886
0
227
0
0 48 190
10
245 67 610 4%
C3
3 138
367
4 182
8 483
0
0
0
18
645
0
0
0
12
241 17 085 1%
C4
6 440
929
9 143 13 414
0
0
0
44
198
0
0
0
34
362 30 563 2%
C5
5 794
647
9 651 11 620
0
0
0
3
642
0
0
0
44
769 29 171 2%
C6
12 337
680 12 719 33 956
0
1
0
0 1 207
0
0
0
144
1 685 62 728 4%
C7
6 892 1 663 14 934 19 176
8 306
0
0
85 1 892
0
0
0
140
679 53 768 3%
C8
1 190
732
6 375
2 800
0
0
0
4
35
0
0 17 220
1
43 28 401 2%
C9
5 325
369
3 806 15 356
0
0
0
0
586
0
0
0
33
315 25 790 2%
C10
2 673
868
8 736
6 949
8 078
0
0
61
486
0
466
0
2
120 28 438 2%
C11
2 493 1 110
4 888
6 022
0
0
0
6
625
0
0
0
17
335 15 496 1%
C12
1 642
441
6 166
4 548
0
1
0
0
753
0
0
4 070
4
147 17 771 1%
C13
4 562 1 305
2 950
7 025
0
1
0
3
50
0
0
0
26
126 16 049 1%
D1
1 559
752
4 806
2 815
162
0
0
17
141
0
0 54 157
5
77 64 490 4%
D2
5 771
882
9 748 21 288
3 939
0
0
0 1 977
0
0
2 276
24
795 46 700 3%
D3
3 745 1 262
3 801 16 208
0
2
0
0 1 510
0
0
0
27
660 27 215 2%
D4
2 895
489 10 977
89 18 782 1%
D5
542
D6
528
2 141
0
0
5 1 649
0
0
0
9
156 12 187
1 626
0
0
0
3
186
0
0 51 727
1
1 676
226
4 067
0
0
0
72
7
0
0
0
6
D7
239
279
0
613
0
0
0
34
1
0
0
0
D8
1 766
323
3 262
2 206
0
0
0
393
144
0
0
0
D9
2 797
673
1 709
4 878
0
0
0
507
91
0
0
0
43
355 11 052 1%
D10
1 389
487 21 192
2 422
0
0
0
137
77
0 9 949 53 415
18
38 89 125 5%
E1
1 826
417
1 351
7 238
1 590
0
0
7
176
0
0 20 000
3
68 32 676 2%
E2
3 531 1 083 14 507
7 475
0
0
0
0
328
0
0 60 401
67
321 87 714 5%
E3
2 201
229 13 662
2 762
0
0
0
0
110
0
0 29 329
13
157 48 464 3%
E4
446
191 12 506
184
0
0
0
0
2
0
0
0
4
3 13 335 1%
F1
832
206
9 011
1 425
0
0
0
92
2
0
0
0
0
125 11 693 1%
F2
2 572
215
7 517
5 281
0
0
0
66
33
0
0
0
72
104 15 860 1%
Z1
449
1
0
967
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Z2
868
214
2 987
1 528
0
0
0
2
9
0
0 44 140
0
Z3
305
517
6 591
611
6 035
0
0
44
2
0
0
0
0
8 14 114 1%
Z4
1 164
728
5 701
2 718
0
0
0
83
127
0
0
0
36
233 10 791 1%
Z5
1 415
565
6 712
2 694
0
9
0
40
6 12 687
0
0
4
22 24 154 1%
Z6
2 795
563
3 415
4 753
0 173
0
9
0
0
11
195 12 203 1%
2 652
Poznań 192 553 32 927 397 093 423 076
12%
2%
24%
26%
290
0
8 850 1%
0
13
1 178 0%
30
110
8 233 1%
64 672 190 14 847 1 799 28 105 12 794 26 901 416 644 2 022
4% 0%
1%
0%
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
2%
1%
2%
26%
89 66 516 4%
143
0%
8
1 425 0%
64 49 811 3%
19 596 1 633 218 100%
1% 100%
76
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
G
KM
L
DO
T
WH
X2000
60 000
40 000
30 000
20 000
10 000
Z4
Z6
Z2
E4
F2
E2
D8
N
D10
D6
D2
D4
C13
C9
DO
C11
C5
C7
C1
C3
B7
TS
B9
B3
B5
X2000
A1
0
B1
Zużycie energii elektrycznej [tys. kWh]
50 000
D
N
MK
R
TS
WP
inni odbiorcy
Typ odbiorcy
G
Rys. II2-18. Zużycie energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania
według typów odbiorców w roku 2000
Tablica II2-26 zawiera statystykę odbiorców energii elektrycznej dotyczącą: wielkości
zużycia energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia oraz liczby odbiorców w roku
2000. Obie statystyki odzwierciedlono na rysunkach II2-19 i II2-20.
Tablica II2-26. Zestawienie zużycia energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia
w roku 2000
Zużycie na odbiorcę
[kWh/rok]
do 500
od 500 do 1 000
od 1 000 do 2 000
od 2 000 do 5 000
od 5 000 do 10 000
od 10 000 do 20 000
od 20 000 do 50 000
od 50 000 do 100 000
od 100 000 do 200 000
od 200 000 do 500 000
od 500 000 do 1 000 000
od 1 000 000 do 2 000 000
od 2 000 000 do 5 000 000
od 5 000 000 do 10 000 000
od 10 000 000 do 20 000 000
od 20 000 000 do 50 000 000
ponad 50 000 000
Łączne zużycie energii
[mln kWh]
7,6
35,1
124,4
182,5
112,0
77,6
75,3
74,7
73,3
92,4
81,4
86,8
145,1
143,2
131,0
157,6
54,2
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
Liczba odbiorców
33 324
46 139
85 041
62 030
16 270
5 757
2 447
1 058
529
299
117
61
47
20
9
4
1
77
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
od
od
5
20
00
00
0
0
0
do
do
na
d
0
0
po
00
00
5
2
50
50
20
10
do
do
1
do
do
do
0
0
do
0
0
0
00
00
0
00
00
0
0
0
0
0
00
0
00
00
0
0
0
00
00
00
00
50
20
0
50
20
10
do
do
5
2
1
10
do
do
do
do
0
0
0
do
0
0
0
00
00
0
00
00
00
00
00
0
0
00
0
0
0
00
00
50
00
2
1
10
od
od
od
od
20
10
50
20
10
5
2
1
50
do
0
0
00
0
00
00
0
0
0
00
00
00
0
0
0
00
00
0
0
0
00
00
00
0
0
0
0
0
00
00
00
00
00
50
80 000
od
od
od
od
od
od
od
od
od
Liczba odbiorców
od
od
5
20
50
00
0
00
0
do
do
po
na
d
00
0
00
0
5
2
50
50
20
10
do
do
1
do
do
do
do
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
50
0
20
0
00
0
50
20
10
5
2
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
50
0
20
0
10
0
do
do
do
00
0
00
0
do
do
1
do
do
do
00
0
00
0
00
0
2
1
50
0
00
0
20
10
5
10
0
00
0
2
1
10
od
od
od
od
od
od
od
od
od
od
od
od
od
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
00
0
50
0
Łączne zużycie energii [mln kWh]
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
200
180
Roczne zużycie przez odbiorcę [kWh]
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Rys. II2-19. Zużycie energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia w roku 2000
90 000
Roczne zużycie przez odbiorcę [kWh]
70 000
60 000
50 000
40 000
30 000
20 000
10 000
0
Rys. II2-20. Liczba odbiorców energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia w roku 2000
78
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Z przedstawionych zestawień wynika, że:
 Zużycie energii elektrycznej w kolejnych latach wykazuje tendencję wzrostową.
Względna różnica zużycia między rokiem 1999 a 2000 wynosi ok. 9,4% (odniesiona do
roku 1999).
 Znaczące zmiany zużycia wystąpiły w rejonach urbanistycznych D1, D10, E2, Z2.
 Na przykładzie roku 2000 można zaobserwować, że największe zużycie energii
elektrycznej występuje wśród odbiorców typu G (gospodarstwa domowe) oraz WP
(wielki przemysł), z których każda grupa zużywa ~26% całkowitego zużycia energii
elektrycznej. Kolejna grupę odbiorców o dużym zużyciu stanowią odbiorcy typu DO
(lokale niemieszkalne tzw. duży odbiór), którzy zużywają ~24% całkowitego zużycia
energii elektrycznej.
 W statystyce zużycia energii elektrycznej największe łączne zużycie energii mają dwie
grupy odbiorców wg wielkości odbioru:
 grupa odbiorców małych o łącznym zużyciu od 1000 do 10000 kWh/rok. Tych
odbiorców jest 163341 i zużywają łącznie 418,9 mln kWh (średni pobór 2565
kWh/rok),
 grupa odbiorców wielkich o łącznym zużyciu od 2 mln do 50 mln kWh/rok.
Odbiorców tych jest łącznie 80 i zużywają łącznie 576,9 mln kWh (średni pobór
7,21 mln kWh/rok).
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
79
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
II. Stan aktualny w zakresie zużycia energii .......................................................................................................... 26
1. Charakterystyka miasta Poznania .................................................................................................................. 26
1.1. Dane ogólne o mieście ............................................................................................................................ 26
1.2. Warunki klimatyczne .............................................................................................................................. 30
1.3. Podział miasta na rejony ......................................................................................................................... 35
2. Zużycie energii w mieście ............................................................................................................................. 37
2.1. Klasyfikacja zasobów budowlanych pod kątem zużycia energii ............................................................ 37
2.2. Charakterystyki cieplne zasobów budowlanych ..................................................................................... 38
2.2.1. Podstawowe wielkości charakteryzujące budynek........................................................................... 38
2.2.2. Przyjęte metody oceny zapotrzebowania na moc cieplną budynków .............................................. 40
2.2.3. Wskaźniki zapotrzebowania na moc cieplną zasobów budowlanych .............................................. 46
2.2.4. Wskaźniki rocznego zapotrzebowania ciepła na cele ogrzewania i przygotowania ciepłej wody dla
budynków mieszkalnych ............................................................................................................................ 48
2.3. Bilans cieplny miasta Poznania ............................................................................................................... 52
2.4. Statystyka zużycia energii cieplnej przez odbiorców obsługiwanych przez PEC .................................. 60
2.5. Statystyka zużycia gazu sieciowego ....................................................................................................... 68
2.6. Statystyka zużycia energii elektrycznej .................................................................................................. 74
Rys. II1-1. Miasto Poznań w strukturze województwa Wielkopolskiego ............................................................. 26
Rys. II1-2. Miasto Poznań i sąsiedztwo gmin powiatu poznańskiego .................................................................. 27
Rys. II1-3. Zmiany liczby ludności w Poznaniu w latach 1798-2000 ................................................................... 27
Rys. II1-4. Średnia temperatura zewnętrzna umownego sezonu ogrzewczego w latach kalendarzowych 19942000 ............................................................................................................................................................... 30
Rys. II1-5. Średnio miesięczna temperatura w roku 1997 pomierzona na lokalnych stacjach pomiarowych PP
oraz PEC ........................................................................................................................................................ 30
Rys. II1-6. Średnie miesięczne sumy dzienne natężenia promieniowania słonecznego na płaszczyznę poziomą w
zależności od urbanizacji miasta .................................................................................................................... 33
Rys. II1-7. Liczba stopniodni w funkcji zmiennej obudowy i lat klimatycznych ................................................. 34
Rys. II1-8. Podział miasta Poznania na rejony urbanistyczne (bilansowe) ........................................................... 36
Tablica II1-1. Ludność w dzielnicach Poznania (stan 09.2000) ........................................................................... 28
Tablica II1-2. Zasoby mieszkaniowe w Poznaniu (lata 1995 i 12.1999) .............................................................. 28
Tablica II1-3. Placówki działalności publicznej w mieście (stan 12.1999) .......................................................... 28
Tablica II1-4. Placówki handlowe w mieście (stan 12.1999) ............................................................................... 28
Tablica II1-5. Przemysł w mieście (stan 12.1999) ............................................................................................... 29
Tablica II1-6. Podmioty gospodarcze w mieście (stan 12.1999) 1) ........................................................................ 29
Tablica II1-7. Liczba stopniodni statycznych dla umownego okresu ogrzewczego lat 1995 – 99 wg danych PP i
PEC ................................................................................................................................................................ 31
Tablica II1-8. Wartości całkowitego natężenia promieniowania słonecznego na płaszczyznę poziomą
[kWh/m2m-c] w poszczególnych miesiącach lat 1995 – 99 pomierzone na stanowisku pomiarowym PP .... 32
Tablica II1-9. Współczynnik przenikania ciepłą przegród obudowy [W/m2K].................................................... 33
Tablica II1-10. Warianty izolacyjności cieplnej przegród obudowy w zależności od wymagań normatywnych
roku budowy .................................................................................................................................................. 33
Tablica II1-11. Współczynnik przeliczeniowy stopniodni statycznych na dynamiczne ...................................... 34
Tablica II2-1. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q v budynków na przestrzeni lat ................... 46
Tablica II2-2. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła
q V budynków wielorodzinnych w zależności
od etapów termomodernizacji [W/m3] ........................................................................................................... 47
Tablica II2-3. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q V budynków wolnostojących w zabudowie
jednorodzinnej (ocieplone) ............................................................................................................................ 47
Tablica II2-4. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q V budynków jednorodzinnych w zabudowie
szeregowej (ocieplone) .................................................................................................................................. 48
Tablica II2-5. Wskaźniki jednostkowego zapotrzebowania ciepła q V wielorodzinnych budynków mieszkalnych
aktualnie budowanych ................................................................................................................................... 48
Tablica II2-6. Zestawienie wskaźników rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła q aV i qaA dla zasobów
budowlanych miasta Poznania na przestrzeni lat (Sd (tb) = 3100) ................................................................. 50
Tablica II2-7. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła q av dla budynków wielorodzinnych
w zależności od etapów termomodernizacji [kWh/m3a] ................................................................................ 50
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
80
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Tablica II2-8. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła
q av dla wolnostojących budynków
3
jednorodzinnych [kWh/m a] .......................................................................................................................... 51
Tablica II2-9. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła q av dla budynków jednorodzinnych
w zabudowie szeregowej [kWh/m3a] ............................................................................................................. 51
Tablica II2-10. Wskaźniki rocznego jednostkowego zapotrzebowania ciepła q av dla wielorodzinnych
budynków mieszkalnych aktualnie budowanych [kWh/m3a] ........................................................................ 51
Tablica II2-11. Zestawienie wskaźników dobowego zapotrzebowania c.w.u. oraz rocznego zużycia energii na
przygotowanie c.w.u. według norm niemieckich ........................................................................................... 52
Tablica II2-12. Zestawienie zapotrzebowanie na moc cieplną miasta Poznania w zależności od sposobu
zasilania w ciepło ........................................................................................................................................... 54
Tablica II2-13. Zestawienie zapotrzebowanie na moc cieplną miasta Poznania dla poszczególnych rodzajów
budownictwa .................................................................................................................................................. 55
Tablica II2-14. Zestawienie zapotrzebowanie na moc cieplną miasta Poznania w zależności od rodzaju
pokrywanych potrzeb ..................................................................................................................................... 56
Rys. II2-1. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg sposobów zasilania w ciepło [kW]57
Rys. II2-2. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg rodzajów budownictwa [kW] ....... 57
Rys. II2-3. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg rodzaju pokrywanych potrzeb [kW]
....................................................................................................................................................................... 58
Rys. II2-4. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg sposobów zasilania w ciepło [%] .. 58
Rys. II2-5. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg rodzaju budownictwa [%] ............. 59
Rys. II2-6. Struktura zapotrzebowania na moc cieplną miasta Poznania wg rodzaju pokrywanych potrzeb [%] 60
Tablica II2-15. Porównanie sprzedaży ciepła z msc przez PEC w rejonach urbanistycznych miasta Poznania w
latach 1999 i 2000 [GJ] .................................................................................................................................. 61
Tablica II2-16. Porównanie sprzedaży ciepła z ciepłowni i kotłowni PEC w rejonach urbanistycznych miasta
Poznania w latach 1999 i 2000 [GJ] .............................................................................................................. 61
Rys. II2-7. Sprzedaż ciepła z MSC przez PEC w rejonach urbanistycznych w latach 1999 i 2000 ...................... 62
Rys. II2-8. Sprzedaż ciepła z ciepłowni i kotłowni PEC w rejonach urbanistycznych w latach 1999 i 2000 ...... 62
Tablica II2-17. Struktura sprzedaży ciepła ze źródeł lokalnych PEC z podziałem na paliwa w rejonach
urbanistycznych miasta Poznania w roku 2000 [GJ] ..................................................................................... 63
Rys. II2-9. Podział sprzedaży ciepła z ciepłowni i kotłowni lokalnych PEC na rodzaje paliwa w rejonach
urbanistycznych w roku 2000 ........................................................................................................................ 64
Rys. II2-10. Rozdział sprzedaży ciepła przez PEC na rodzaje odbiorców w rejonach urbanistycznych w roku
2000 ............................................................................................................................................................... 64
Tablica II2-18. Sprzedaż ciepła przez PEC z podziałem na rodzaje odbiorców w rejonach urbanistycznych
miasta Poznania w roku 2000 [GJ] ................................................................................................................ 65
Tablica II2-19. Zestawienie łącznej moc i liczby odbiorców PEC w przedziałach według wielkości mocy
zamówionej w roku 2000 ............................................................................................................................... 66
Rys. II2-11. Łączna moc odbiorców PEC w przedziałach według wielkości mocy zamówionej w roku 2000 ... 66
Rys. II2-12. Liczba odbiorców PEC w przedziałach według wielkości mocy zamówionej w roku 2000 ........... 67
Tablica II2-20. Zużycie gazu w rejonach urbanistycznych miasta Poznania w latach 1999 i 2000 [tys.m 3] ....... 68
Rys. II2-13. Zużycie gazu [mln m3] w rejonach urbanistycznych w latach 1999 i 2000 ...................................... 69
Rys. II2-14. Rozdział sprzedaży gazu na taryfy gazowe w rejonach urbanistycznych w roku 2000 .................... 69
Tablica II2-21a. Struktura sprzedaży gazu według taryf gazowych w rejonach urbanistycznych miasta Poznania
w roku 1999 [tys.m3] ..................................................................................................................................... 70
Tablica II2-21b. Struktura sprzedaży gazu według taryf gazowych w rejonach urbanistycznych miasta Poznania
w roku 2000 [tys.m3] ..................................................................................................................................... 71
Tablica II2-22. Zestawienie odbioru gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000 .............. 72
Tablica II2-23. Zestawienie liczby odbiorców gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000
....................................................................................................................................................................... 72
Rys. II2-15. Odbiór gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000 ......................................... 73
Rys. II2-16. Liczba odbiorców gazu w grupach według wielkości odbioru w latach 1999 i 2000 ....................... 73
Rys. II2-17. Zużycie energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania w latach 1998–2000... 74
Tablica II2-24. Porównanie zużycia energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania w latach
1998–2000 [mln kWh] ................................................................................................................................... 75
Tablica II2-25. Struktura zużycia energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania według
odbiorców w roku 2000 [mln kWh] ............................................................................................................... 76
Rys. II2-18. Zużycie energii elektrycznej w rejonach urbanistycznych miasta Poznania według typów
odbiorców w roku 2000 ................................................................................................................................. 77
Tablica II2-26. Zestawienie zużycia energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia w roku 2000 ......... 77
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
81
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania
Rys. II2-19. Zużycie energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia w roku 2000 ................................... 78
Rys. II2-20. Liczba odbiorców energii elektrycznej w grupach wg wielkości zużycia w roku 2000 ................... 78
© CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska
82
Download