9. Czy wydobywanie kruszywa z dna rzeki podlega

Ekspertyza prawna
Krótki opis sprawy: Przedsiębiorca będzie wydobywał kruszywo z dna rzeki
Wisły z ściśle określonej części działki ewidencyjnej. Czy działalność taka podlega
opodatkowaniu podatkiem lokalnym: podatek od nieruchomości związanym z
prowadzeniem działalności gospodarczej? Wody powierzchniowe płynące stanowią
przecież własność skarbu państwa i grunty pod wodami płynącymi oznaczone w
ewidencji gruntów Wp z mocy ustawy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od
nieruchomości.
Odpowiedź:
Działalność polegająca na wydobyciu kruszywa z dna rzeki nie podlega
opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
Uzasadnienie:
Podatek od nieruchomości jest typowym podatkiem majątkowym. Świadczy o
tym ukształtowanie przedmiotu opodatkowania w tym podatku. Przedmiotem
opodatkowania jest sytuacja faktyczna lub prawna (zdarzenie prawnopodatkowe), z
którym przepisy ustawy podatkowej wiążą powstanie obowiązku podatkowego. W
podatku od nieruchomości przedmiotem opodatkowania są określone stany władania
nieruchomościami wskazanymi w art. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.1
Szczegółowo, obowiązek podatkowy wynika z:
- własności nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- samoistnego posiadania nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- użytkowania wieczystego gruntów,
- posiadania nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części,
stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
jeżeli posiadanie:
1 ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz. U. 2010.95.613 j. t.
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu
Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne
lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
b) jest bez tytułu prawnego, z tym zastrzeżeniem, że obowiązek podatkowy
dotyczący przedmiotów opodatkowania wchodzących w skład Zasobu Własności
Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa
Leśnego Lasy Państwowe - ciąży odpowiednio na jednostkach organizacyjnych
Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i jednostkach organizacyjnych Lasów
Państwowych, faktycznie władających nieruchomościami lub obiektami
budowlanymi.2
Podatek od nieruchomości nie jest natomiast podatkiem przychodowym, w
którym przedmiotem opodatkowania jest wykonywanie określonego rodzaju
działalności opodatkowanej i uzyskiwanie z tego tytułu przychodów. W związku z
powyższym działalność gospodarcza polegająca na wydobyciu kruszywa z dna rzeki
nie jest objęta podatkiem od nieruchomości. Związek nieruchomości z działalnością
gospodarczą w podatku od nieruchomości ma jedynie takie znaczenie, iż pozwala
organom podatkowym na zastosowanie wyższej stawki podatku, niż ta, która
obowiązuje dla nieruchomości, które takowego związku nie wykazują.
Inną kwestią jest przesądzenie, czy posiadanie nieruchomości stanowiących
grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi przez przedsiębiorcę może
podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Wnioskodawca wskazuje, iż
grunty działki eksploatowane przez przedsiębiorcę zostały oznaczone w ewidencji
gruntów i budynków symbolem Wp. W ten sposób, zgodnie z par. 68 ust. 4
Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca
2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków3 oznacza się w tej ewidencji grunty
pod wodami powierzchniowymi płynącymi. Na podstawie pkt 6 załącznika nr 6 do
tego rozporządzenia zalicza się do nich: grunty pod wodami płynącymi w rzekach,
potokach górskich, kanałach i innych ciekach, o przepływach stałych lub okresowych
oraz źródła, z których cieki biorą początek, a także grunty pod wodami znajdującymi
2 art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych
3
Dz. U.2001.38.454
się w jeziorach i zbiornikach sztucznych, z których cieki wypływają lub do których
wpływają.
Zgodnie z art. 2 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który to
przepis statuuje wyłączenia od opodatkowania podatkiem od nieruchomości,
opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają grunty pod wodami
powierzchniowymi płynącymi i kanałami żeglownymi, z wyjątkiem jezior oraz gruntów
zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych.
W związku z powyższym uznać należy, iż fakt posiadania przez
przedsiębiorcę gruntu pod powierzchniowymi wodami płynącymi, jakimi są wody
rzeki Wisły i jego gospodarcza eksploatacja, polegająca na wydobywaniu kruszywa,
nie stanowi zdarzenia prawnopodatkowego objętego obowiązkiem podatkowym w
podatku od nieruchomości. Ustawodawca wyłączył bowiem wyraźnie powyższy stan
faktyczny z opodatkowania.
dr Monika Bogucka - Felczak
Wykaz aktów prawnych:
- ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz. U.
2010.95.613 j. t., ze zm.
- rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca
2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków,Dz. U.2001.38.454
Niniejsza porada prawna nie jest oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Administracji i
Cyfryzacji.
Udzielane porady prawne nie mogą być wykorzystywane w jakichkolwiek postępowaniach
sądowych, administracyjnych i innych, jako dowód na poparcie stanowiska stron, posiadają
bowiem walor doradczo-informacyjny.