Sprawność w obwodzie elektrycznym a SWR Obwód elektryczny to jest zamkni ęta droga złożona z przewodników, wzdłuż której płynie prąd elektryczny. W skład tego obwodu wchodzą elementy aktywne i pasywne . Elementy aktywne wymuszają przepływ prądu np. siła elektromotoryczna (SEM) Elementy pasywne gdzie energia elektryczna zamieniana jest na inna postać np. świetlną . Każde rzeczywiste źródło energii elektrycznej oprócz napięcia źródłowego (SEM) charakteryzuje się określoną rezystancją wewnętrzną Rw . Najczęściej stosowanym schematem rzeczywistego źródła energii jest szeregowe połączenie źródła idealnego E (SEM) i rezystancji wewnętrznej Rw Natężenie prądu płynącego w obwodzie jest proporcjonalne do siły elektromotorycznej E i odwrotnie proporcjonalne do rezystancji obwodu I=E/(Rw+Ro) Siła elektromotoryczna E jest równoważona przez spadki napięć na rezystancji wewnętrznej i napięcie na odbiorniku E= IxRw+IxRo = I(Rw+Ro) ΔUw=IxRw spadek napięcia w obwodzie wewnętrznym źródła U= IxRo spadek napięcia w obwodzie zewnętrznym. Wzór ten znany jest pod nazwą prawa OHMA Przy stałej wartości E (SEM)wytwarzanej przez źródło prądu ,napięcie na wyjściu maleje liniowo ze wzrostem pobieranego prądu przez odbiornik zgodnie z wzorem U = E- Rw×I Można udowodnić ze stan dopasowania występuje przy Rw= Ro a wtedy płynie prąd w obwodzie I=E/2Rw a moc pobierana przez odbiornik jest największa P=RoxI2. Zastosujmy analogię do obwodu złożonego z TRX (generator SEM z Zw) przewodu Zo oraz odbiornika w postaci anteny Za. Zakładamy ze moc wydzielona na Za wynosi 100W i Za=Zw=Zo=50 om możemy zatem wyznaczyć napięcie na odbiorniku U= = 100x50 =70,71V i prąd w obwodzie I= 141,42/100=1,414A. Sprawdzamy moc wydzieloną na obciążeniu P=I2xZa=1,412x 50=99,96W.(błąd zaok.) Zakładamy Za =2Zw = 100 om I= E/(50+100)=0,9428A P = 0,94282x100 = 88,88W Zakładamy Za= Zw/2 = 25 om I= E/(50+25) =1,88A P = 1.882x25 = 88,88W Niezależnie od tego czy impedancja Za wynosi 100 om czy 25 om do obciążenia zostaje dostarczona taka sama moc, pomniejszona od maksymalnej o około 12%. W przykładzie posłużono się założeniem ze fider jest bez stratny Z o=50 om wartości napięć i prądów dotyczą wartości skutecznych Znając tylko SWR =2 nie wiemy czy impedancja wynosi 100 czy 25 om (jak w przykładzie) Jeśli nie pojawia się fala odbita na wejściu linii od strony nadajnika to widzi on optymalne obciążenie (50 om ) i oddaje pełną moc . Jeśli SWR>1 i na wejściu linii od strony nadajnika pojawi się fala odbita to zmieni się impedancja wejściowa linii (może pojawić się także przesunięcie fazowe) i wtedy nadajnik nie może oddać pełnej mocy. Jeśli SWR to liczba niemianowana która mówi ile razy impedancja obciążenia(Za ) jest większa lub mniejsza od Impedancji Zo. to w zależności od SWR do anteny będzie dostarczana różna moc zgodnie z tabelą ; SWR 1 2 3 4 5 7 10 20 50 β% 100 88 75 64 55,6 43,7 33 18,1 7,7 Moc dostarczona do anteny Pa = Pwyj xηfidera jeśli strata w linii wynosi 0,5dB to moc jaka dojdzie do anteny (procentowo ) 88% x 87,5% = 77% stąd Pa= 100x 0,77 =77W Jest zatem pytanie co dzieje się z pozostała mocą ?? , czy możemy to nazwać stratą? Czy po prostu źródło (TRX ) oddaje mniejszą moc bo nie widzi optymalnego obciążenia. Ale jeśli trx przyrównamy do elektronicznego regulatora oświetlenia to dojdziemy do wniosku ze TRX sam reguluje swoją wydajność(bez strat) w zależności od widzianego obciążenia. Czy zawsze dopasowanie i praca z SWR=1 świadczy o dobrej efektywności anteny? Czy częstotliwość przy której osiągamy najmniejszy SWR świadczy o częstotliwości rezonansowej anteny? Czy nadawanie z SWR=3 świadczy o złej antenie i dużych stratach ? Kiedy nie należy nadawać z SWR=10? czy SWR=20? a może 50 Być może współczesne TRX są na tyle zaawansowane technologicznie ze nie pozwalają użytkownikowi na grube błędy ? Z praktyki wiemy ze nadawanie z dużym SWR 3 5 powoduje szybszy przyrost temperatury nadajnika. TO JAK NAPRAWDĘ z TYM SWR-em jest ?? Są to przemyślenia własne autora nie mające charakteru pracy naukowej piątek, 1 lutego 2013 KaTy Nie lękajcie się, jeśli będziecie bez słowa sprzeciwu pracować od świtu do nocy za miskę ryżu budując Faraonowi piramidę, to Cheops wspaniałomyślnie nie ześle na was plag egipskich..."