PANDEMIA GRYPY – NAJCZEŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA

PANDEMIA GRYPY – NAJCZEŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Źródło: Światowa Organizacja Zdrowia "Avian Influenza frequently asked questions" (www.who.int)
Health Protection Agency “Avian Influenza H5N1 Questions & Answers (www.hpa.org)
Jakie jest ryzyko wystąpienia pandemii grypy ?
Kolejna pandemia grypy wystąpi, gdy na świecie pojawi się nowy wirus, który znacznie
różnić się będzie od wirusów grypy krążących do tej pory i jednocześnie będzie miał
zdolność do:
 zakażania ludzi,
 łatwego przenoszenia się z człowieka na człowieka,
 wywoływania choroby u dużej liczby osób zakażonych,
 łatwego rozprzestrzeniania się, gdyż większość ludzi nie będzie miało jeszcze
wykształconej odporności w kierunku tego wirusa, bądź też będzie ona wykształcona
w niewielkim stopniu.
Jak dotąd wirus H5N1 nie zyskał umiejętności łatwego przenoszenia z człowieka na
człowieka.
W jaki sposób wirus H5N1 może stać się wirusem pandemicznym?
Wirus może stać się wirusem pandemicznym na drodze:
- reasortacji, w wyniku której następuje wymiana materiału genetycznego pomiędzy wirusami
grypy ptaków i grypy sezonowej, podczas jednoczesnej infekcji u człowieka lub świni. W
wyniku reasortacji może powstać w pełni zakaźny wirus pandemiczny zdolny spowodować
nagły wzrost zachorowań na wskutek gwałtownego rozpowszechniania się.
- mutacji adaptacyjnej, w której zdolność wirusa do wiązania się do ludzkich komórek
wzrasta w miarę kolejnych infekcji. Mutacja adaptacyjna, wywodząca się pierwotnie z małego
ogniska ludzkich zachorowań z przypadkami transmisji z człowieka na człowieka,
prawdopodobnie dałaby państwom i organizacjom czas na podjęcie działań obronnych.
Jak duże jest ryzyko wystąpienia pandemii grypy?
Ryzyko wystąpienia kolejnej pandemii grypy jest duże. W związku z faktem, iż wirus H5N1
rozprzestrzenił się na nowe kontynenty (poza Azją, również do Europy i Afryki), ryzyko
wystąpienia zachorowań na grypę ptaków dotyczy coraz większej liczba ludzi. Każdy kolejny
przypadek zachorowania na grypę ptaków u człowieka, daje wirusowi możliwość
zwiększenia jego „inwazyjności” i w ten sposób powstania wirusa pandemicznego.
Prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnej pandemii grypy wzrasta, natomiast nie można
określić ani przewidzieć jak wysoce patogenna może okazać się odmiana wirusa, która
wywoła pandemię grypy, ani też kiedy ewentualna pandemia wystąpi.
Jakiego typu sygnały będą świadczyły o początku pandemii ?
Najważniejsze sygnały, świadczące o początku pandemii, będzie można zaobserwować w
przypadku wykrycia ognisk zachorowań u ludzi blisko rozłożonych w czasie i przestrzeni, co
może sugerować wystąpienie transmisji wirusa z człowieka na człowieka. Z podobnych
1
powodów potwierdzenie zachorowań wywołanych przez podtyp H5N1 wśród pracowników
opieki zdrowotnej może świadczyć o transmisji wirusa z człowieka na człowieka.
Wykrycie tego typu zachorowań musi być jak najszybciej przeanalizowane pod kątem
potwierdzenia diagnozy, zidentyfikowania źródła zakażenia oraz określenia, czy doszło do
transmisji wirusa z człowieka na człowieka.
Badania struktury wirusa przeprowadzone przez specjalistyczne laboratoria referencyjne
WHO, pomogą określić ewentualne zmiany w strukturze wirusa, potwierdzające np. jego
inwazyjność i zdolność wywołania infekcji u ludzi. Dlatego też WHO zwraca się z prośbą do
krajów dotkniętych o przekazywanie materiałów badawczych oraz informacji nt. wyników
badań.
2