Gorzka czekolada

Fragment ksiąŜki „Train Your Brain”
(tłum. Jacek Środa)
Planowana data wydania: październik 2010
GORZKA CZEKOLADA POBUDZA MÓZG
Gorzka czekolada pobudza mózg; chroni teŜ przed chorobami serca i rakiem. SpoŜycie
ok. 20-150 g gorzkiej czekolady dziennie moŜesz poprawia zdolność uczenia się i pamięć.
Krew zaczyna szybciej krąŜyć, niosąc więcej tlenu do mózgu, co pozwala myśleć szybciej
i dłuŜej. Naczynia krwionośne się rozkurczą, zmniejszając ciśnienie – spada wówczas
prawdopodobieństwo uszkodzenia mózgu czy chorób serca. W lutym 2007 roku,
Amerykańska Akademia Naukowa w dwóch niezaleŜnych badaniach (w USA i Wielkiej
Brytanii) wykazała, Ŝe jedzenie gorzkiej czekolady nie jest starym, złym nawykiem, ale
nowoczesną metodą zachowania zdrowia. W odpowiedzi na tę informację, dietetycy
ostrzegają, Ŝe jest to efekt charakterystyczny wyłącznie dla gorzkiej czekolady – czekolad
mlecznych naleŜy unikać. W pewnym sensie historia zatoczyła koło, bowiem czekoladę
sprowadzono z Ameryki Południowej na dwór hiszpański właśnie jako lekarstwo –
stymulant dla mózgu. Dwór hiszpański utrzymywał sekret gorzkiej czekolady w ścisłej
tajemnicy – pod groźbą kary śmierci. Bogata w antyoksydanty gorzka czekolada zawiera
więcej flawonoidów niŜ zielona herbata. Prof. Ian McDonald odkrył, Ŝe przyspieszony
przepływ krwi w płacie czołowym kory mózgowej utrzymuje się aŜ przez 3 godziny po
zjedzeniu gorzkiej czekolady. Dr Helen Berg z Harvardu wykazała, Ŝe statystycznie
częstotliwość występowania chorób serca była ponad dwunastokrotnie niŜsza w krajach,
gdzie picie gorzkiej czekolady było elementem codziennej diety (np. w Panamie). Gorzka
czekolada zawiera epikatechinę – substancję tak kluczową dla zachowania zdrowia, Ŝe
prof. Hollenberf postuluje, Ŝe powinna być zaliczona do grupy witamin. Efektywność
flawonoidów (np. epikatachiny) zostaje zniwelowana przez cukry i produkty mleczne –
dlatego warto jeść gorzką czekoladę! Zawartość kalorii w gorzkiej czekoladzie jest
znacznie niŜsza niŜ w czekoladzie mlecznej czy białej. Jednak nawet w gorzkiej
czekoladzie jest sporo kalorii – naleŜy od tym pamiętać, jeśli jesteś na diecie i
kontrolujesz wartość energetyczną spoŜywanych posiłków!
Wybierz gorzką
Ogromna ilość badań dowodzi szkodliwego wpływu marihuany na mózg. Negatywny
wpływ heroiny, kokainy i ecstasy równieŜ został szczegółowo udokumentowany.
Stymulację, jaką daje kofeina, czy teŜ poprawę nastroju, jaką dają leki, moŜna uzyskać
dzięki spoŜyciu niewielkich ilości gorzkiej czekolady.
www.sroda.com.pl
Gorzka czekolada a nauka
Błaganie serca
Magnez zawarty w gorzkiej czekoladzie jest niezbędny do obniŜenia krzepliwości krwi.
Dzięki temu serce będzie mogło dopompować więcej tlenu do mózgu. To z kolei nie tylko
przyspieszy procesy myślowi i zapewni mózgowi energię, ale takŜe ochroni mózg przed
uszkodzeniami spowodowanymi wysokim ciśnieniem. Jednym z najprostszych sposobów
uzupełniania magnezu jest spoŜycie gorzkiej czekolady (Jensen).
Gorzka czekolada przynosi ulgę w depresji
Gorzka czekolada zawiera inhibitory monoaminooksydazy (MAOI). Dzięki nim w mózgu
wysoki poziom serotoniny i dopaminy utrzymuje się dłuŜej, poprawiając jednocześnie
nasz humor i zapewniając nam dobre samopoczucie.
Gorzka czekolada: nowa witamina
Wolne rodniki atakują i utleniają DNA w mózgu. Tworzą się wtedy miejsca, w których
moŜe rozwijać się rak; przyczyniają się teŜ do przedwczesnego starzenia się. Według
Cheng Lee z Cornell University, gorzka czekolada obfituje w antyoksydanty, zwane
flawonoidami. Flawonoidy oczyszczają mózg z wolnych rodników. Gorzka czekolada
zawiera dwa razy więcej antyoksydantów flawonoidowych niŜ czerwone wino i trzy razy
więcej niŜ zielona herbata. Flawonoidy zawarte w gorzkiej czekoladzie przeciwdziałają
równieŜ sklejaniu płytek krwi – w ten sposób chronią przed uszkodzeniem mózgu w
wyniku wylewu. Badania Lee wykazały, Ŝe jedna filiŜanka gorzkiej czekolady zawiera aŜ
600 mg flawonoidowej epikatechiny.
Gorzka czekolada lepsza niŜ brokuły
Ministerstwo rolnictwa USA porównało wyniki ORAC (zdolności pochłaniania wolnych
rodników tlenowych) takich pokarmów jak szpinak, czarne jagody, brokuły z wynikami
gorzkiej czekolady:
Brokuły
Kiełki lucerny
Śliwki
Kiełki
Maliny
Szpinak
Truskawki
JarmuŜ i kapusta
Czarne jagody
Borówka amerykańska
Gorzka czekolada
890
930
949
980
1 220
1 260
1 540
1 770
1 036
2 400
13 120
www.sroda.com.pl
Gorzka czekolada: „kop” bezpieczniejszy niŜ kofeina
SpoŜycie gorzkiej czekolady, która zawiera teobrominę, podwyŜsza prędkość myślenia.
Gorzka czekolada praktycznie nie zawiera kofeiny (która moŜe dać mózgowi krótkotrwały
zastrzyk energii, ale wywołuje teŜ efekt zmęczenia i charakteryzuje się długofalowymi
skutkami ubocznymi). Gorzka czekolada zawiera ok. 21% teobrominy. Teobromina
stymuluje mózg poprzez rozluźnienie mięśni, pozwalając na rozszerzenie Ŝył i tętnic.
Wtedy krew łatwiej dociera do mózgu. Wpływ teobrominy jest łagodniejszy i trwalszy niŜ
efekt działania kofeiny. Wpływ teobrominy utrzymuje się w organizmie cztery razy dłuŜej
i jest znacznie łagodniejszy dla serca. Teobromina jest przepisywana pacjentom jako
sposób obniŜenia ciśnienia, zaś kofeina zagraŜa zdrowiu pacjentów z problemami
sercowymi – kofeina podnosi ciśnienie krwi, co moŜe potencjalnie doprowadzić do
uszkodzeń mózgu.
Weź się w garść
Gorzka czekolada zawiera PEA (fenyloetyloaminę). PEA aktywuje neuroprzekaźniki w
mózgu, które odpowiedzialne są za uwagę, koncentrację i czujność. Poziom PEA wzrasta
w sposób naturalny – bez czekoladowego wsparcia – za kaŜdym razem, kiedy oglądasz
wciągający film, czytasz pasjonującą ksiąŜkę, oglądasz waŜny mecz. PodwyŜszony
poziom PEA sprawia, Ŝe tracisz poczucie czasu. Dlatego czas tak szybko płynie, gdy
dobrze się bawisz. Radośni ludzie charakteryzują się permanentnie podwyŜszonym
poziomem PEA. Właśnie ta substancja znajduje się teŜ w gorzkiej czekoladzie. Gorzka
czekolada dobrej jakości moŜe nawet zawierać do 2,2 % PEA.
Chemiczna radość mózgu
Gorzka czekolada zawiera anandamid – kannabinoidowy związek chemiczny, znany jako
„związek radości”. Anandamid uwalniany jest do mózgu, gdy czujesz się dobrze (patrz:
Rozdział 2). Działa tak samo jak THC (tetrahydrokannabinol) zawarty w marihuanie.
Anandamid, w przeciwieństwie do marihuany, nie oddziałuje na cały mózg – moŜesz więc
czuć się dobrze, nie tracąc głowy. Nie czujesz się „poza ciałem”, tak jak to bywa w
przypadku marihuany. Anandamid jest naturalnym związkiem chemicznym znajdującym
się w mózgu. Dotychczasowe badania nie wykazały Ŝadnych skutków ubocznych
anandamidu (chyba Ŝe ktoś uwaŜa radość za skutek uboczny). W rzeczywistości radość
jest bardzo ściśle związana ze zdrowiem (patrz: Rozdział 2).
Sekret wiecznej młodości?
MAOI (inhibitory monoaminooksydazy) w gorzkiej czekoladzie działają poprzez
podniesienie poziomu anandamidu i domapiny. Ten proces odróŜnia mózg dorosłego od
mózgu dziecka, poniewaŜ najczęściej poziom tych neuroprzekaźników zmniejsza się wraz
z wiekiem. Spadek poziomu tych substancji uwidacznia się poprzez zmniejszoną
spontaniczność i radość. Masz tyle lat, na ile się czujesz. MAOI w gorzkiej czekoladzie
mogą pozwolić ci zachować poziom neuroprzekaźników podobny do poziomu
charakterystycznego dla młodych ludzi.
A więc do łóŜka
Gorzka czekolada wytwarza endorfiny, które wiąŜą się z uczuciem miłości. Te same
endorfiny wspomagają uczucie euforii tuŜ po udanym akcie seksualnym.
www.sroda.com.pl