dr Grzegorz Sibiga Instytut Nauk Prawnych PAN Znaczenia Biuletynu Informacji Publicznej w realizacji prawa do informacji publicznej Katowice, 07.09.2010 Ocena przepisów o dostępie do informacji publicznej 1) Dostęp do informacji przed i po wejściu w życie Konstytucji z 1997 r. oraz ustawy z dnia 6.09.2001 r. o dostępie do informacji publicznej 2) Prawodawstwo na świecie dotyczące dostępu do informacji publicznych/dokumentów urzędowych/dokumentów publicznych 3) Zjawisko „culture of secrecy” w państwach demokracji zachodniej 4) Udostępnianie informacji w sieci Internet (zakres zamieszczanych informacji, ich jednolitość, poprawność merytoryczna) Źródła prawa krajowego w zakresie dostępu do informacji publicznej 1. art.61 Konstytucji RP 2. ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz.1198 ze zm.) 3. rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz.U. Nr 10, poz. 68) 4. Inne przepisy prawa (ustawy, rozporządzenia), które odsyłają do przepisów o dostępie do informacji publicznej. Źródła prawa do informacji Rodzaje przepisów odsyłających 1) Odesłania generalne, np. art. 139 ust.3 ustawa z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych: "Umowy [w sprawach zamówień publicznych - przyp.] są jawne i podlegają udostępnieniu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej" 2) Odesłanie do Biuletynu Informacji Publicznej, np. ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz.U. Nr 169, poz. 1414): „Organy władzy publicznej są obowiązane niezwłocznie udostępniać w Biuletynie Informacji Publicznej informacje o działaniach podejmowanych wobec nich przez podmioty wykonujące zawodową działalność lobbingową, wraz ze wskazaniem oczekiwanego przez te podmioty sposobu rozstrzygnięcia.” Pojęcie „informacji publicznej”? Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie (art.1 ust.1 ustawy) Wyliczenie zawarte w art. 6 ust.1 u.d.i.p. ma jedynie charakter przykładowy. Informacja publiczna to „każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do szeroko rozumianej władzy publicznej oraz osoby pełniącej funkcje publiczne, a także do innych podmiotów, które tę władze realizują lub gospodarują mieniem komunalnym, lub majątkiem Skarbu Państwa w zakresie tych kompetencji” (wyrok NSA z dnia 30.10.2002 r., II SA 1956/02, MoP 23/2002). BIP jako jeden z trybów udostępniania informacji określonych w u.d.i.p. 1) Biuletyn Informacji Publicznej. 2) Wstęp na posiedzeniach kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z wyborów powszechnych 3) W drodze wyłożenia lub wywieszania informacji w miejscach ogólnie dostępnych, albo też przez zainstalowane w tych miejscach urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z tą informacją (forma fakultatywna). 4) Na indywidualny wniosek osoby żądającej udostępniania informacji (postępowanie w sprawie udostępnienie informacji publicznej). Biuletynu Informacji Publicznej: 1) Art.8 ust.1 „Tworzy się urzędowy publikator teleinformatyczny Biuletyn Informacji Publicznej - w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej, w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej” 2) Podstawowe zasady wynikające: - z u.d.i.p.: a) powszechna dostępność strony b) urzędowy charakter c) ujednolicony struktura stron - z przepisów wykonawczych: 1) prowadzenie w formie bazy danych 2) zakaz reklamowy Ocena i postulaty Prawo do informacji: 1. Potrzeba instytucjonalnej ochrony prawa do informacji – organ ds. dostępu do informacji publicznej? Nieskuteczność ochrony prawnokarnej 2. Zmiana konstrukcji ograniczania dostępu do informacji publicznej (przesłanki absolutne i względne) 3. Zmiany korygujące (zakres podmiotowy, zakres przedmiotowy – pojęcie informacji publicznej, odformalizowane trybu dostępu). Ocena i postulaty Biuletyn Informacji Publicznej: 1. Ocena benefitów i kosztów funkcjonowania BIP 2. Ujednolicanie i porządkowanie treści – projekt CPI MSWiA tworzenia jednej bazy danych 3. Kierunek rozwoju BIP – funkcja informacja czy również transakcyjna? 4. Podstawy prawne BIP – problem przepisów szczególnych Dziękuję za uwagę. Zapraszam do syskusji. Dr Grzegorz Sibiga [email protected]